گروه سیاسی: فردا (چهارشنبه 23 آبان) قرار است رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران بیاید؛ آن هم در زمانی که پاسخ سخت ایران به شرارت اخیر اسرائیل در راه است. رژیم صهیونیستی پیش از آنکه حمله بامداد پنجم آبان‌ماه علیه نقاطی از کشورمان را انجام دهد، رجزخوانی‌ها درباره حمله به ایران را تا حد ضربات مستقیم به تاسیسات هسته‌ای کشورمان پیش برده بود؛ در چنین شرایطی گروسی قرار است در سفری که خود اعلام کرده «از اهمیت بسیاری» برخوردار است، وارد ایران شود و با برخی مقامات کشورمان از جمله دکتر «مسعود پزشکیان»، رئیس‌جمهور دیدار کند.  

سفر گروسی به ایران اما صرف‌نظر از مسائل جاری منطقه و احتمال شدت یافتن درگیری بین ایران و اسرائیل، از حیث پیگیری توافقات قبلی نیز اهمیت دارد. مارس 2023/ اسفند 1401، ایران و آژانس بیانیه مشترکی صادر کردند که در آن اعلام شد موضوع «ذرات اورانیوم تا غنای ۸۳ درصد یافت‌شده در ایران و موضوع 2 مکان از ۴ مکان مورد سوال در چارچوب موضوعات پادمانی» برای آژانس حل شده است.  

توافق اسفند 1401 یک پیشرفت در موضوع هسته‌ای ایران به شمار می‌رفت، بویژه آنکه با نزدیک شدن به سال دهم اجرای برجام و موضوع لغو کامل قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران، برخی کشورهای اروپایی و آمریکا تلاش داشتند به هر شکلی این مساله را از دستور کار شورای امنیت خارج کنند، لذا غربی‌ها توافق سال 1401 را برنتافتند و سنگ‌اندازی‌ها در مسیر این توافق تا جایی ادامه یافت که آژانس اعلام کرد ایران وظایف خود در این تفاهمنامه را رعایت نکرده است؛ موضوعی که ایران آن را رد کرد.

حالا گروسی قرار است به ایران بیاید تا آنطور که خود گفته: «در اجرای بیانیه مشترک توافق‌شده با ایران در مارس ۲۰۲۳ پیشرفت اساسی داشته باشیم». گروسی گفته مشتاقانه در انتظار دیدار با رئیس‌جمهور کشورمان است. مدیرکل آژانس پیش‌تر هم در گفت‌وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس اظهارات رئیس‌جمهور ایران مبنی بر آمادگی تهران برای تعامل بر سر توافق هسته‌ای را یک «گشایش» برای آژانس توصیف کرده و گفته بود: «چیزی که مایلم از او (رئیس‌جمهور ایران) بشنوم این است که نظرش درباره بازگشت به یک چارچوب توافق چیست، به ‌نظرم این کاری است که لازم است ما انجام دهیم». 

در ایران «اسماعیل بقایی» سخنگوی دستگاه سیاست خارجی، سفر گروسی به تهران را در ادامه تعاملات و گفت‌وگوهای ایران با آژانس معرفی کرده است. هرچند او با اشاره به استانداردهای دوگانه آژانس و غرب درباره پرونده هسته‌ای ایران و موضوع تسلیحات هسته‌ای رژیم صهیونیستی تصریح کرد: «ما متوجه فضای منطقه و مسائل بین‌المللی هستیم. در عین حال به عنوان عضو پایبند نسبت به تعهدات‌مان در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، تعهدات خود را جدی می‌گیریم و همواره اعلام کرده‌ایم از شخص گروسی انتظار داریم به دور از فشارهای سیاسی و منطقه‌ای به صورت جدی کار خود را انجام دهد. این روشی است که فکر می‌کنیم جواب می‌دهد؛ یعنی برخورد مستقل حرفه‌ای و فنی آژانس با موضوعات مرتبط با دستور کارها و صلاحیت‌هایش». 

بقایی همچنین در پاسخ به این سوال که موضع ایران درباره تسلیحات هسته‌ای چیست؟ گفت: «دکتر عراقچی به تازگی در توئیتی که نوشتند به صراحت اعلام کردند ایران موضوع تسلیحات هسته‌ای و سلاح‌های کشتار جمعی را مردود می‌داند؛ هم به عنوان فتوای مذهبی و هم بخشی از سیاست محاسبه‌شده ما در حوزه دفاعی». 

سخنگوی وزارت خارجه همچنین تاکید کرد: «آژانس باید بتواند به دور از فشارهای سیاسی که از طرف برخی کشورهای اروپایی و آمریکا اعمال می‌شود، کار کند. قطعا این فشارها مخل همکاری معمول و طبیعی ایران و آژانس است».  

تجربه نشان داده است آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تصمیم‌های خود مستقل نیست و بسیاری مواقع تحت تاثیر فشار قدرت‌های غربی قرار می‌گیرد اما پیش از آنکه به پاسخ این پرسش بیندیشیم که غرب اکنون چه رویکردی را درباره موضوع هسته‌ای ایران پیش گرفته، بهتر است نگاهی به تحولات منطقه داشته باشیم.

درباره ایران و منطقه غرب آسیا پس از توافق قبلی با آژانس (مارس 2023) تحولات بسیاری رخ داده است. از فروردین امسال که در مناسبات بین ایران و رژیم صهیونیستی تحول عظیمی رخ داد و با حمله اسرائیل به کنسولگری کشورمان، عملیات «وعده صادق 1» و سپس در پاسخ به ترور و شهادت دکتر اسماعیل هنیه، آیت‌الله سیدحسن نصرالله و سرلشکر سیدعباس نیلفروشان، عملیات «وعده صادق 2» انجام شد، پایان صبر استراتژیک ایران در میدان عمل اعلام شد و کارشناسان غربی را به این فکر انداخت که امکان دارد ایران در دیگر موضوعات نیز تا این حد تغییر رویه دهد؟

پس از عملیات «وعده صادق 2» دیدیم چطور رجزخوانی‌ها در اسرائیل و بخشی از سیاستمداران آمریکایی، تا حد حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران بالا رفت. هرچند تجاوز بامداد ۵ آبان‌ اسرائیل به ایران ضعیف‌تر از حد انتظار همگان بود اما به هر حال نفس تجاوز مستقیم به خاک ایران و شرایط پیش آمده در چند ماه گذشته باعث شد در ایران اظهار نظرهایی درباره احتمال بازتعریف دکترین هسته‌ای ایران مطرح شود. بویژه از سوی دکتر «سیدکمال خرازی» وزیر اسبق خارجه کشورمان که اکنون رئیس شورای عالی راهبردی است، بحث تغییر دکترین هسته‌ای ایران در صورت «تهدید وجودی» ایران، حداقل ۲ بار به صراحت اعلام شد.

در چنین شرایطی سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، می‌تواند حاوی معانی متعددی باشد. غرب اکنون با ایرانی طرف است که از استراتژی چند ساله صبر استراتژیک فراتر رفته است، قدرت هجومی خود را در ۲ عملیات «وعده صادق» به همگان نشان داده و هرچند همچنان بر اصول خود مبنی بر عدم تولید تسلیحات کشتار جمعی تاکید دارد اما به صراحت اعلام کرده در دفاع از خود به آنچه نیاز باشد، دست پیدا خواهد کرد. چنانکه سردار سرلشکر حسین سلامی، فرمانده کل سپاه نیز در این خصوص گفته است: «برای غلبه بر دشمن به هرچه نیاز باشد تجهیز می‌شویم».

به هر روی با توجه به تحولات منطقه و جهان و تغییراتی که در سیاست‌های دفاعی ایران در صحنه عمل شاهد بودیم، باید ببینیم طرف‌های غربی چه انتظاری از پیگیری مباحث هسته‌ای ایران دارند و تا چه میزان درصدد رفع واقعی و طبیعی این مساله هستند، یا اینکه همچنان قصدشان از این مذاکراتی بازی‌های سیاسی است و اراده‌ای جدی برای رفع این موضوع ندارند. به نظر می‌رسد با توجه به سرعت تحولات منطقه غرب آسیا، بیش از آنکه ایران در پی پاسخ به این سوالات باشد، این طرف غربی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که باید تصمیم قطعی خود را در این زمینه بگیرد.

گروه اقتصادی: دیروز با حضور رئیس کل بانک مرکزی رسما شبکه میر روسیه به شبکه بانکی ایران (شتاب) وصل شد. با اتصال شبکه میر روسیه به شتاب، کارت‌های ایرانی در خودپردازهای روسیه قابل استفاده خواهد شد، بنابراین هر فردی می‌تواند وجوه خود را از کارت‌های ایرانی به صورت روبل از خودپردازهای روسیه دریافت کند.

تیر 1403 در نشست دوجانبه روسای بانک مرکزی ایران و روسیه در حاشیه کنگره مالی روسیه، خبر امضای نخستین قرارداد پیمان پولی دوجانبه به منظور تأمین نقدینگی به پول‌های ملی برای تبادلات تجاری میان ایران و روسیه منتشر شد و محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به افتتاح زیرساخت معاملات توافقی ریال برون‌مرزی (ریال آفشور) در مرکز مبادله ارز و طلای ایران در آینده نزدیک، گفت: در نشست دوجانبه با رئیس کل بانک مرکزی روسیه، الزامات اتصال شبکه پرداخت کارتی میر روسیه به شبکه شتاب ایران نهایی شده است. 

اتصال شبکه میر روسیه به شبکه شتاب ایران می‌تواند تأثیرات مثبتی بر معاملات بین 2 کشور داشته باشد. این اتصال می‌تواند به افزایش تجارت الکترونیک و ارتقای ارتباط داده‌ها بین ۲ کشور و همچنین بهبود خدمات مالی و بانکی برای مراقبان و مشتریان ۲ کشور کمک کند.

با پیمان پولی مبادلات بر اساس ارزهای محلی ریال و روبل نیازی نیست از ارز دیگری استفاده شود و شروعی برای جهش در مبادلات تجاری کشور خواهد بود. شبکه مبادله مشترک، بسیاری از خطرات ناشی از تبدیل ارز و مبادلات با سایر ارزها را پوشش می‌دهد، لذا این مهم برای تجار ایرانی و سرمایه‌گذاران روس بسیار مطلوب است. 

اتصال شبکه‌های پرداخت میر روسیه و شتاب ایران می‌تواند به ‌عنوان یک رویداد مهم در تقویت روابط تجاری و مالی بین ۲ کشور تلقی شود. این ارتباط نه‌تنها تسهیلگر تراکنش‌های مالی بین ۲ کشور است، بلکه امکان افزایش همکاری‌های اقتصادی و تجاری را نیز فراهم می‌کند.

شبکه میر روسیه و شبکه شتاب ایران، هر ۲ به ‌عنوان سیستم‌های ملی پرداخت در کشورهای خود عمل می‌کنند. این شبکه‌ها امکان انجام تراکنش‌های مالی الکترونیک را برای شهروندان و کسب‌وکارها فراهم می‌کنند. با اتصال این ۲ شبکه، انتظار می‌رود تعاملات مالی بین ۲ کشور ساده‌تر و سریع‌تر شود.

***

«وطن امروز»  ادعای نقش توقف مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها در خاموشی‌های اخیر را بررسی می‌کند

 

دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس روز گذشته در گزارشی تحت عنوان «بررسی لایحه بودجه سال 1404 کل کشور: تبصره 3 نفت و روابط مالی آن با دولت»، به تحلیل وضعیت بودجه سال 1404 پرداخت. این گزارش 43 صفحه‌ای از جمع‌بندی نظرات کارشناسی، نشان می‌دهد ایران با ناترازی‌های گسترده در تمام حامل‌های انرژی، از جمله گاز طبیعی، برق و بنزین روبه‌رو است.

* ناترازی گاز طبیعی، سوخت مایع و عدم مدیریت مصرف

در سال 1401 ناترازی گاز طبیعی در اوج مصرف به 315 میلیون مترمکعب در روز رسید و با افزایش دما در سال 1402، این مقدار به حدود 280 میلیون مترمکعب کاهش یافت اما همچنان در ماه‌های سرد سال چالش ناترازی گاز طبیعی وجود دارد. همچنین مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌های حرارتی افزایش و ذخایر گازوئیل و نفت‌کوره نیروگاه‌ها در نیمه اول سال 1403 نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است.

گزارش مرکز پژوهش‌ها به وجود کسری در تأمین بنزین نیز اشاره دارد و تاکید می‌کند که بی‌توجهی به سیاست‌های مدیریت مصرف منجر به واردات اجباری و خرید محصولات داخلی شده است. از این رو، انتظار می‌رود که لایحه بودجه با در نظر گرفتن وضعیت ناترازی انرژی و چالش‌های آن، راهکارهایی برای مدیریت و کاهش این ناترازی ارائه دهد.

تبصره 3 لایحه بودجه سال 1404 با 12 بند به نفت و روابط مالی آن با دولت پرداخته است. در این لایحه، جدول مفروضات منابع و مصارف عمومی دولت در سال 1404 درج شده که بخش عمده‌ای از آن مرتبط با حوزه نفت و گاز است. یکی از نکات قابل توجه در بودجه 1404، یکپارچه‌سازی تمام منابع تحت عنوان بودجه عمومی است که برای اولین‌بار منابع حساب هدفمندی یارانه‌ها نیز به سرجمع منابع عمومی افزوده شده است.

* درآمدهای نفتی، تولید و صادرات در لایحه بودجه

لایحه بودجه 1404، حدود 2107 هزار میلیارد تومان درآمدهای نفتی پیش‌بینی کرده که سهم 35 درصدی از کل منابع عمومی بودجه دارد. از این مقدار، حدود 509 هزار میلیارد تومان به عنوان سهم دولت از صادرات نفت‌خام، میعانات‌گازی و گاز طبیعی در نظر گرفته شده است. با احتساب سهم استقراض شده از صندوق توسعه ملی، این سهم به 44 درصد و مجموعا به حدود 1050 هزار میلیارد تومان می‌رسد. با این حال، اگر بودجه مانند سال‌های قبل استاندارد شود، سهم درآمدهای نفتی دولت از بودجه عمومی معادل 15 درصد خواهد بود، در حالی ‌که این رقم سال گذشته 23 درصد بوده است.

گزارش مزبور همچنین به تردید در تحقق هدف تولید 3750 هزار بشکه نفت‌خام در روز اشاره دارد و بیان می‌کند تحقق صادرات نفت‌خام و میعانات‌گازی به میزان 1850 هزار بشکه در روز نیز دور از انتظار خواهد بود. سایر بررسی‌های این گزارش حاکی از آن است که علاوه ‌بر وضعیت تولید نفت کشور، احتمال کاهش میزان صادرات نفت ایران در سال آتی نیز وجود دارد. پیش‌بینی می‌شود قیمت نفت صادراتی ایران در سناریوهای مختلف به ترتیب برابر با 53، 75 و 63 دلار در هر بشکه باشد. میزان صادرات نفت نیز کمتر از حجم در نظر گرفته شده در لایحه بودجه خواهد بود. در سناریو محتمل، درآمدهای دولت از صادرات نفت‌خام، میعانات‌گازی و خالص صادرات گاز طبیعی با قیمت هر بشکه 63 دلار و میزان صادرات 1.1 میلیون بشکه در روز، معادل 459 هزار میلیارد تومان تخمین ‌زده می‌شود. در سناریوهای کمینه و بیشینه، این رقم به ترتیب برابر با 370 و 696 هزار میلیارد تومان خواهد بود.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس همچنین به برخی نقاط ضعف لایحه بودجه 1404 اشاره دارد:

* عدم پوشش کامل تکالیف برنامه هفتم جهت رفع ناترازی انرژی

عدم تخصیص منابع بهینه‌سازی مصرف انرژی: یکی از مهم‌ترین مشکلات لایحه بودجه، عدم تخصیص منابع و ردیف درآمدی/هزینه‌ای برای حساب بهینه‌سازی مصرف انرژی است. این حساب به عنوان یکی از بازوهای اصلی بازار بهینه‌سازی مصرف انرژی جهت پیشبرد طرح‌های بهینه‌سازی در کشور محسوب می‌شود.

نیاز به افزایش سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز: برای رفع ناترازی انرژی از سمت افزایش تولید، در برنامه هفتم پیشرفت، حساب سرمایه‌گذاری نفت و گاز به‌منظور تأمین مالی این طرح‌ها ایجاد شده است اما در لایحه ارائه‌شده، منابع و ردیف درآمدی/هزینه‌ای برای این حساب در نظر گرفته نشده است. منابع این حساب صرفا از محل افزایش تولید بیش از 3750 هزار بشکه در روز نفت‌خام و صادرات بیش از 16 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی خواهد بود. در جمع‌بندی کلی‌ می‌توان گفت لایحه بودجه ۱۴۰۴ بر اساس نظر کارشناسان دارای نقاط ضعف زیر است:

عدم تخصیص منابع بهینه‌سازی مصرف انرژی: عدم تخصیص منابع و ردیف درآمدی/ هزینه‌ای برای حساب بهینه‌سازی مصرف انرژی

عدم تخصیص منابع به حساب سرمایه‌گذاری نفت و گاز: عدم تخصیص منابع و ردیف درآمدی/ هزینه‌ای برای حساب سرمایه‌گذاری نفت و گاز

عدم توجه به مردمی‌سازی بهینه‌سازی مصرف انرژی: عدم صدور گواهی صرفه‌جویی و تعیین منابع لازم برای پروژه‌های مشخص‌شده در برنامه هفتم

عدم تعیین سهم علی‌الحساب برای شرکت ملی نفت و گاز: عدم اشاره به ماده 15 قانون برنامه هفتم مبنی‌ بر نحوه سهم‌بری این شرکت‌ها از فروش نفت و گاز.

***

پویا جادی: دونالد ترامپ پس از چند ماه رقابت انتخاباتی و عبور از موانع مختلف مانند دادگاه‌های متعدد و چالش‌های رسانه‌ای و عبور از رسوایی‌های اخلاقی و رقابت با هم‌حزبی‌های خود به موازات رقابت با دموکرات‌ها که در مسند قدرت قرار داشتند، سرانجام توانست به عنوان چهل‌وهفتمین رئیس‌جمهور ایالات متحده انتخاب شود؛ انتخابی که در شرایط دوقطبی و در اوج درگیری رخ داد و طرفداران ۲ حزب دموکرات و جمهوری‌خواه بشدت علیه یکدیگر تاختند. مساله مهم اما سیاست خارجی آینده دونالد ترامپ و نوع نگاه وی به چالش‌های سیاست خارجی آن کشور در نقاط مختلف دنیا، همچنین تجویزهای وی برای حل بحران‌های جهانی و منطقه‌ای است. تحلیلگران سیاست خارجی دولت آمریکا درباره تغییرات مهم احتمالی در سیاست خارجی دولت ترامپ که در روزهای ابتدایی سال 2025 میلادی بر سر کار خواهد آمد گمانه‌زنی‌های بسیاری کرده‌اند. برای بررسی سیاست خارجی احتمالی دولت ترامپ ابتدا باید سیاست خارجی دولت بایدن و ریل‌گذاری ۴ سال گذشته وی پس از تحویل قدرت از دونالد ترامپ را مورد بررسی قرار داد.  

* مقایسه سیاست خارجی بایدن و ترامپ

پیش از روی کار آمدن بایدن و در دوره نخست ۴ ساله ترامپ، سیاست خارجی ایالات متحده به سیاست خارجی کوتاه‌مدت تغییر کرد و ترامپ و تیم سیاسی خارجی وی به دنبال رسیدن به اهداف خود در کوتاه مدت بودند؛ سیاستی که کاهش هزینه‌های سیاست خارجی این کشور را دنبال می‌کرد و به همین دلیل به دنبال پایان دادن به جنگ‌های بی‌پایان ارتش آمریکا در منطقه غرب آسیا، همچنین کاهش بار مالی اتحاد نظامی ناتو بر بودجه نظامی و سیاست خارجی دولت آمریکا بود. سیاست خارجی ترامپ در دوره ۴ ساله نخست منجر به ایجاد شکافی عمیق میان ابرقدرت جهان غرب و متحدان اروپایی‌اش شد و ناتو را دچار بحران ماهیتی کرد. تلاش ترامپ برای انتقال بار مالی اتحاد نظامی ناتو به کشورهای اروپایی، همچنین کاهش هزینه مالی دولت آمریکا در این اتحاد نظامی و امنیتی منجر به طرح این سوال شد: کشورهای اروپایی به چه دلیل باید هزینه حفظ هژمونی آمریکا را بپردازند. به همین دلیل نیز صحبت‌هایی از سوی رهبران کشورهای اروپایی بویژه امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه علیه ناتو و بقای آن مطرح شد. کشورهای اروپایی پس از اقدامات ترامپ تلاش خود را مبنی بر جداسازی قدرت نظامی خود از ناتو و ایالات متحده آغاز کردند اما این تلاش‌ها پس از روی کار آمدن دولت بایدن و آغاز جنگ اوکراین کنار گذاشته شد و اتحاد نظامی و امنیتی ناتو دوباره احیا شد. سیاست خارجی دولت بایدن علاوه بر احیای ناتو و تحکیم قدرت و نفوذ نظامی ایالات متحده در قاره اروپا، توانست بحران‌های دیگری را که در دوره ترامپ میان این کشور و متحدانش فاصله معناداری ایجاد کرده بود کاهش دهد. ایجاد اتحاد «آکاس» میان آمریکا، استرالیا و بریتانیا و انعقاد بزرگ‌ترین قرارداد نظامی تاریخ میان این ۳ کشور آنگلوساکسون از دیگر اقدامات آمریکا در دوره بایدن بود که توانست برای چین در محدوده دریای چین جنوبی در بلندمدت بحران ایجاد کند؛ بحرانی که در کنار اختلاف و درگیری چین با تایوان در دریای چین جنوبی، همچنین ایجاد اتحادهای اقتصادی بین کشورهایی مانند ژاپن و هند، برای چینی‌ها دردسرساز بود و در آینده نیز موانع جدی در مسیر پکن برای تبدیل شدن به ابرقدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی جهان ایجاد می‌کند.

از دیگر اقدام‌های دولت بایدن که مورد تحسین و تمجید کارشناسان آمریکایی حوزه روابط بین‌الملل قرار گرفت خروج ناگهانی و فوری ارتش آمریکا از افغانستان بود؛ خروجی که در نگاه اول با توجه به هلاکت چند نفر از نظامیان آمریکایی در فرودگاه کابل بر اثر انفجار انتحاری عوامل تروریست داعش، همچنین بر جای ماندن تسلیحات و تجهیزات بسیار در پایگاه‌های آمریکایی برای پیکارجویان طالبان مورد انتقاد شدید مخالفان دولت بویژه ترامپ قرار گرفت اما با توجه به خروج فوری ارتش آمریکا از افغانستان و توقف آمار هلاکت نظامیان آمریکایی در این جنگ و توقف هزینه‌های میلیاردها دلاری ارتش آمریکا در افغانستان به موفقیتی چشمگیر برای سیاست خارجی بایدن تبدیل شد. اقدام بایدن منجر به پایان دادن به یکی از جنگ‌های بی‌پایان آمریکا در جهان شد و همین مساله یک موفقیت برای تیم سیاست خارجی بایدن به حساب می‌آید. علاوه بر آن با روی کار آمدن مجدد طالبان در افغانستان این کشور پس از 20 سال دوباره به نقطه ابتدایی خود بازگشت و به مدت ۲ دهه از توسعه و پیشرفت بازماند که منجر به چالش جدی در منطقه بویژه برای همسایگان آن کشور شده است. از دیگر طرح‌های دوره بایدن که در سال پایانی دولت وی ناکام ماند و به نتیجه نرسید، تداوم توافق آبراهام و روند عادی‌سازی میان کشورهای عرب منطقه و رژیم صهیونیستی بود که با وقوع عملیات توفان الاقصی شکست خورد و به نتیجه نرسید. دولت بایدن در تلاش بود با ادامه طرح عادی‌سازی روابط میان رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی بحث قرارداد i2u2 را مطرح کرده و کریدور آیمک را در مقابل طرح‌هایی که چین و سایر کشورهای منطقه در تلاش برای اجرای آنها بودند به سرانجام برساند اما عملیات توفان الاقصی منجر به شکست این طرح و نابودی زیرساخت‌های سیاسی و حتی اجتماعی و فرهنگی آن شد و کشورهایی نظیر عربستان روند عادی‌سازی را تعلیق کردند. پس از آن نیز عملکرد ضعیف دولت بایدن در جنگ غزه و عدم توانایی سیاست خارجی آمریکا برای مهار جنایات ارتش صهیونیستی منجر به افزایش انتقادات از وی، همچنین زیر سوال رفتن ژست حقوق بشری غربی‌ها به رهبری دولت آمریکا شد. گسترش جنگ غزه به لبنان، همچنین اقدام تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران نیز منجر به افزایش تنش در منطقه شد. جنگ غزه علاوه بر به حاشیه راندن جنگ اوکراین و ادعاهای حقوق بشری آمریکایی‌ها علیه روسیه، قدرت آنها را نیز در منطقه تضعیف و طراحی آمریکایی‌ها برای آینده منطقه با مشارکت و همکاری برخی کشورهای عرب منطقه و رژیم صهیونیستی را نابود کرد.

* اقدامات احتمالی ترامپ در سیاست خارجی

اکنون دوباره با روی کار آمدن مجدد ترامپ سایر طراحی‌ها و برنامه‌های طولانی‌‌مدت و قراردادهای نظامی و اقتصادی در حوزه سیاست خارجی دولت ایالات متحده در معرض لغو و نابودی قرار دارند و سیاست خارجی آمریکا در دوراهی سیاست‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت قرار خواهد گرفت؛ دوراهی تعیین‌کننده‌ای که با توجه به نوع نگاه رئیس‌جمهور جدید آمریکا و تیم سیاست خارجی احتمالی وی، همچنین وعده‌های انتخاباتی او چالش‌های جدی برای متحدان این کشور ایجاد خواهد کرد. به احتمال زیاد نخستین قربانی تغییر ریل سیاست خارجی دولت آمریکا در دوره بعد ریاست‌جمهوری ترامپ، اوکراین خواهد بود و به نتیجه رساندن جنگ اوکراین در کوتاه‌مدت در دستور کار آمریکایی‌ها قرار خواهد گرفت؛ تصمیمی که نگرانی دولت اوکراین و متحدان اروپایی آمریکا را به همراه داشته است و با توجه به همسویی مجلس نمایندگان، همچنین سنای آمریکا با دولت ترامپ، این نگرانی بی‌دلیل هم نیست. همچنین اولویت داشتن مسائل داخلی آمریکا مانند کنترل تورم، کاهش هزینه‌های دولت بویژه در بخش سیاست خارجی و تقویت صنایع داخلی آمریکا، این کشور را در ادامه سیاست‌های خارجی پرهزینه خود درگیر دوراهی‌های سرنوشت‌ساز خواهد کرد. مساله چین و بازگشت به دوره جنگ تعرفه‌ها نیز چالش جدی دیگری برای سیاست خارجی دولت ترامپ خواهد بود که در آینده منجر به رویارویی بیش از پیش ۲ ابرقدرت در مناطق مختلف جهان خواهد شد. مهم‌ترین و جدی‌ترین چالش اما مساله غزه و جنگ مهم و سرنوشت‌ساز منطقه است که همچنان راه‌حلی برای آن روی میز سیاستمداران کاخ سفید نیست؛ مساله‌ای که علاوه بر بایدن، برای ترامپ نیز دردسرساز است و بخش مهمی از علت این جنگ مربوط به اقدامات دولت اول ترامپ در فلسطین اشغالی است که در دوره بایدن نیز دنبال شد. از تلاش برای عادی‌سازی با استفاده از اهرم‌های فشار نظامی و اقتصادی بر کشورهای منطقه تا تغییر مکان سفارت آمریکا به قدس اشغالی از جمله اقداماتی بود که در دوره نخست ترامپ با طراحی جرد کوشنر، داماد صهیونیست ترامپ انجام شد و اکنون به چالش نخست سیاست خارجی دولت دوم وی تبدیل شده است؛ چالشی که با اقدامات سریع و خشن نظامی و امنیتی برطرف نخواهد شد و تنها منجر به گسترش درگیری‌ها در منطقه می‌شود؛ مساله‌ای که بعید است مورد توجه دولت جدید آمریکا به رهبری شخصی همچون دونالد ترامپ قرار گیرد.   

پیچیده بودن شرایط جنگ در غزه، لبنان و اوکراین، همچنین درگیری و تنش دیپلماتیک با کشورهایی چون ایران و چین و افزایش شکاف میان آمریکا و اتحادیه اروپایی از چالش‌های مهم فعلی سیاست خارجی آمریکاست که راهکارهای فوری برای آنها وجود ندارد، بویژه برای جنگ غزه و لبنان که وارد مراحل جدید تنش شده است و با توجه به علاقه دولت جدید آمریکا به اقدامات کوتاه‌مدت و فوری برای قدرتنمایی و احیای چهره قلدر یانکی‌ها در جهان، باید منتظر تغییرات مهمی باشیم. از جمله این تغییرات تلاش برای استقلال اروپا، تقویت اتحادهای منطقه‌ای در جهان، افزایش تنش‌های جهانی بویژه میان واشنگتن و پکن، همچنین حرکت جهان به سوی نظام دوقطبی یا چندقطبی است؛ شرایطی که متحدان آمریکا را بیش از پیش نگران خواهد کرد.

نشست سران کشورهای عربی و اسلامی روز گذشته در ریاض، پایتخت عربستان برگزار شد. در این نشست سران کشورهای اسلامی همچون بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه، عبدالله دوم پادشاه اردن، عبدالفتاح سیسی رئیس‌جمهور مصر، نجیب میقاتی نخست‌وزیر موقت لبنان و محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین به همراه بسیاری از مقامات کشورهای اسلامی و عربی دیگر حضور داشتند. از سوی جمهوری اسلامی ایران نیز محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور در این نشست حاضر بود. وی طی سخنانی پیش از عزیمت، در فرودگاه مهرآباد تهران درباره نشست سازمان همکاری‌ اسلامی گفت: این نشست به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران با هدف توقف جنگ و خونریزی در فلسطین و لبنان برگزار می‌شود و امیدواریم به نتایج خوبی دست یابیم. معاون اول رئیس‌جمهور افزود: همچنین امدادرسانی به آوارگان و آسیب‌دیدگان بر اثر حملات رژیم صهیونیستی نیز در این اجلاس مدنظر خواهد بود. عارف گفت: هدف سوم نیز رسیدن به آتش‌بس پایدار در منطقه است. 

محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی روز گذشته در نشست مشترک فوق‌العاده سران سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب در ریاض اعلام کرد: تجاوزات مستمر اسرائیل به ملت فلسطین مانعی برای تلاش جهت رسیدن به صلح است. ولیعهد سعودی نسل‌کشی رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین، همچنین حملات نظامی به خاک لبنان و نقض حاکمیت لبنان را محکوم کرد. بن‌سلمان همچنین بر تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس شرقی تاکید کرد. ولیعهد سعودی ضمن ابراز مخالفت با تجاوز نظامی اسرائیل به خاک ایران اعلام کرد تهاجم نظامی تل‌آویو به ایران قابل پذیرش نیست.  

عبدالله دوم پادشاه اردن نیز در نشست فوق‌العاده سران کشورهای اسلامی و عربی در ریاض گفت: جامعه بین‌الملل جلوی اسرائیل را در تشدید تنش در فلسطین و شعله‌ور کردن آتش جنگ علیه لبنان نگرفت. وی افزود: ما باید فوراً تلاش‌ها برای شکستن محاصره غزه، توقف تشدید تنش در کرانه باختری، حمایت از حاکمیت لبنان و توقف جنگ علیه آن را افزایش دهیم. شاه اردن در ادامه گفت: جامعه جهانی باید موضع قاطعی برای جلوگیری از فاجعه انسانی در غزه و دستیابی به آتش‌بس فوری اتخاذ کند.  

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز در این نشست گفت: جامعه جهانی نتوانست تجاوز اسرائیل به نوار غزه را متوقف کند. رئیس تشکیلات خودگردان افزود: حملات اسرائیل با حمایت آمریکا ادامه دارد. عباس خواستار تعلیق عضویت رژیم صهیونیستی در سازمان ملل به دلیل عدم پایبندی این رژیم به اجرای قطعنامه‌های بین‌المللی شد. رئیس تشکیلات خودگران فلسطین از کشورهای جهان خواست در روابط خود با اسرائیل به دلیل نقض قوانین بین‌المللی تجدیدنظر کنند. 

عبدالفتاح سیسی نیز در این نشست گفت: تجاوزات اسرائیل به غزه، کرانه باختری و لبنان بیش از یک سال است در سایه سکوت مجامع بین‌المللی ادامه دارد. رئیس‌جمهور مصر افزود: ما قاطعانه کشتار سیستماتیک علیه غیرنظامیان در نوار غزه را محکوم می‌کنیم. وی اظهار داشت: آینده منطقه و جهان بر سر دوراهی قرار دارد و تجاوز به نوار غزه و لبنان دیگر قابل قبول نیست. سیسی در ادامه گفت: شرط لازم و ضروری برای دستیابی به امنیت و ثبات، ایجاد کشور فلسطین در مرزهای 1967 به پایتختی قدس است. وی ادامه داد: ما در مقابل تمام طرح‌ها با هدف از بین بردن آرمان فلسطین، خواهیم ایستاد. ما بر ضرورت آتش‌بس در لبنان و اجرای کامل قطعنامه 1701 تاکید می‌کنیم.

نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان نیز در این نشست گفت: لبنان بر اساس توافق طائف که عربستان از آن حمایت می‌کرد ایستاده است. لبنان کشوری مستقل و عرب است که به اتحادیه عرب و سازمان ملل همچنان پایبند است و یکی از مؤسسان آن است. تجاوزات اسرائیل به لبنان خسارت‌های انسانی زیادی وارد کرده است. بیش از ۳۲۰۰ نفر در لبنان شهید شدند که بیش از ۷۰۰ نفر از آنها زن و کودک هستند. ۷ هزار مجروح داشتیم که بیش از ۴ هزار نفر آنها کودک بودند. در ساعات بسیار کمی چند میلیون نفر آواره شدند و وضعیت داخلی ما بحران‌زده است. خسارت‌های مالی بیش از ۸ میلیارد دلار است که ۳ میلیارد آن ناشی از خراب شدن ۱۰۰ خانه است. هیچ دولتی نمی‌تواند این وضعیت را تحمل کند. جمعیت ما و اتحاد لبنان را هیچ‌کس نمی‌تواند بهم بزند. از شما می‌خواهم به لبنان در زمینه‌های مختلف کمک کنید؛ همان‌گونه که تا الان کمک کرده‌اید. از کشورهای منطقه و جهان می‌خواهم به لبنان احترام بگذارند و آن را یک جامعه دارای قشرهای مختلف بدانند و در امور آن دخالت نکنند.  

رئیس‌جمهور سوریه نیز در نشست سازمان همکاری اسلامی گفت: اقدامات نازی‌گونه رژیم صهیونیستی در منطقه از حمایت‌های دائم غرب برخوردار است. سال قبل درباره شهدای فلسطین و میلیون‌ها آواره در فلسطین و لبنان سخن گفتیم. ابتکار صلح عربی وجود داشت اما جنایت‌ها همچنان ادامه یافت. بار دیگر در مادرید گرد هم آمدیم تا صلح را برقرار کنیم اما اینطور نشد. این نشان می‌دهد رویکرد اشتباه است و ما با وجود ابزاری که در دست داریم، اشتباه می‌کنیم. ما از صلح می‌گوییم اما صهیونیست‌ها کشتار می‌کنند. ابزار و نتایج باید تغییر کند. باید سازوکارها تغییر کند، نه آنکه آنچه را قبلا بوده و سودی نداشته، ادامه دهیم.  چگونه باید درخواست‌ها را اجرایی کنیم تا به نتایج مورد انتظار برسیم. باید سازوکارها و اهداف را تعیین کنیم. باید آرزوها را به عمل بیاوریم و واقعی کنیم. فقط از حقوق ملت و فلسطین سخن نگوییم. این سخن‌ها چه فایده‌ای دارد وقتی فلسطینیان حق زندگی ندارند؟ برای رسیدن به حقوق ملت فلسطین باید در عمل اقدام کنیم تا جنایت و کشتار و قتل پایان یابد.  

امیر قطر نیز در این نشست اظهار کرد: جامعه بین‌الملل تا کی به رفتار با اسرائیل فراتر از قوانین بین‌المللی ادامه می‌دهد؟  

شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی در سخنان خود در نشست فوق‌العاده سران کشورهای عربی و اسلامی گفت: جامعه بین‌الملل نتوانست اقدامی انجام دهد که کشتارها را متوقف کند و به این جنگ تجاوزکارانه پایان دهد. وی افزود: آنچه در غزه اتفاق می‌افتد در همه سطوح یک خطر است. ما می‌پرسیم جامعه بین‌الملل تا کی به رفتار با اسرائیل به گونه‌ای ادامه خواهد داد که گویا اسرائیل فراتر از قوانین بین‌المللی است؟  

نخست‌وزیر عراق نیز در نشست فوق‌العاده کشورهای اسلامی گفت: باید برای بازسازی لبنان و غزه، صندوق اسلامی تأسیس کنیم. یک سال از حوادث ۷ اکتبر گذشته و برخی اینگونه وانمود می‌کنند که گویا این عملیات آغاز جنگ بوده و عمداً دهه‌ها تجاوز و اشغالگری صهیونیست‌ها را نادیده می‌گیرند. مردم فلسطین صاحبان حق و خاک این کشور هستند و هیچ‌کس حق ندارد به نیابت از آنها امتیاز بدهد یا توافق کند.  

انور ابراهیم، نخست‌وزیر مالزی هم در این نشست بیان کرد: باید بر سر اخراج «اسرائیل» از سازمان ملل اجماع وجود داشته باشد. وی ادامه داد: اسرائیل دولتی وحشی است که علیه مردم بی‌دفاع فلسطین دست به نسل‌کشی می‌زند. باید برای اخراج «اسرائیل» از سازمان ملل به دلیل تهدیدی که این رژیم برای منطقه و کل جهان دارد، اجماع وجود داشته باشد. باید تلاش‌های خود را برای پایان دادن به جنایات «اسرائیل» و بازسازی غزه تشدید کنیم.

***

محمدمهدی یزدی: «امنیت در جنوب ‌شرق»؛ برای ایجاد و حفظ این عبارت، جمهوری اسلامی ایران بویژه نیروهای مسلح کشورمان خون‌های زیادی را تقدیم کرده است. 

متاسفانه با وجود مردم بسیار خونگرم و میهمان‌نواز سیستان‌وبلوچستان، به دلایل مختلف که به آن اشاره خواهیم کرد، این منطقه در برخی مواقع جولانگاه و محل شرارت و دشمنی گروهک‌های تروریست می‌شود؛ تروریست‌هایی که شاید اگر کشور همسایه، پاکستان همت بیشتری بر کنترل مرزهایش با ایران می‌کرد، نمی‌توانستند به این راحتی وارد کشورمان شوند و اقدامات تروریستی خود را انجام دهند.

به همین دلیل برای تامین امنیت مردم این منطقه و جلوگیری از ورود و انتشار تروریست‌ها در کشور، سالیانی است نیروی زمینی سپاه تمرکز خود را بر امنیت جنوب‌ شرق کشور گذاشته است و توسط قرارگاه قدس نزسا وظیفه مقابله با تروریست‌های این منطقه را دنبال کرده است. 

این درگیری‌ها و تعقیب و گریز تروریست‌ها ادامه داشت تا اینکه روز پنجم آبان‌ امسال در یک حمله تروریستی 10 نفر از سربازان و کادر فراجا در گوهرکوه شهرستان تفتان به شهادت رسیدند. 

این عملیات به گونه‌ای طراحی شده بود که در پی تماس‌های تلفنی با مرکز فوریت‌های 110، ۲ واحد گشت انتظامی برای ارائه خدمت به شهروندان به محل‌های مورد نظر اعزام شدند که در مسیر برگشت  به پاسگاه انتظامی، در کمین تروریست‌ها قرار گرفتند و 10 نفر از کارکنان انتظامی و سربازان وظیفه پاسگاه انتظامی گوهرکوه شهرستان تفتان، مظلومانه به شهادت رسیدند. 

همزمانی این عملیات تروریستی با عملیات رژیم صهیونیستی علیه کشور ما و پیش از آن اقدامات دیگر همزمان با شهادت سردار شهید سرلشکر زاهدی در سوریه و دیگر ترورهای اسرائیل نشان از هماهنگی تروریست‌های صهیونیست و تروریست‌های شرق کشور دارد و این مساله به هیچ‌وجه اتفاقی نیست. 

از سوی دیگر در زمان عملیات «وعده صادق 2» که جمهوری اسلامی ایران ضربه سنگینی به رژیم صهیونیستی وارد کرد، 4 عملیات تروریستی علیه مردم جنوب شرق انجام شد که این هم تاییدکننده گزاره بالاست.

به هر حال به دنبال حادثه تروریستی ۵ آبان، قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه رزمایش عملیاتی خود را که قرار بود 19 آبان برگزار کند، از همان روز حادثه، با تعقیب، رصد و انهدام بخشی از تیم‌های تروریست آغاز کرد. 

این رزمایش در محیط عملیاتی واقعی آغاز شد و طبق اعلام فرماندهان تا رسیدن به اهداف عملیاتی مشخص ادامه خواهد داشت و زمانی برای پایان آن مشخص نشده است. 

در این رزمایش بخشی از ظرفیت و توانمندی یگان‌های صابرین، نیروی مخصوص، هوانیروز، پهپادی، جنگال و مهندسی نیروی زمینی سپاه با مشارکت نیروهایی از فراجا و اداره‌کل اطلاعات و بسیج مردمی به‌کارگیری شده است و ادوات و تجهیزات نوین رزمی نیز مورد آزمون و آزمایش میدانی - عملیاتی قرار گرفته است. 

این رزمایش مبتنی بر تمرینات مقابله با تهدیدات امنیتی و شناسایی تحرکات تیم‌های تروریست و مقابله با اقدامات آنان طراحی شده و بخوبی و با موفقیت در حال اجراست. 

با آغاز این رزمایش ضربتی و از پیش اعلام نشده و تنها 14 ساعت بعد از شروع عملیات در منطقه گوهرکوه تفتان، محل اختفای تروریست‌ها شناسایی و کشف شد و بلافاصله توسط پهپادهای رزمی نیروی زمینی سپاه مورد هدف قرار گرفت و 4 تروریست از عوامل حادثه ۵ آبان تفتان به هلاکت رسیدند.

همچنین در قالب این رزمایش و پس از حادثه تروریستی در گوهرکوه تفتان، محدودیت‌هایی از جمله ایجاد و افزایش ایستگاه‌های کنترل تردد و بازرسی در بخشی از جاده‌های اصلی و فرعی اجرا شد که در راستای پاسداری و صیانت از امنیت مردم و شناسایی و انهدام باقیمانده‌های تیم‌های تروریست در بخشی از منطقه رزمایش انجام شد.  

این تعقیب و گریزها در رزمایش شهدای امنیت نیروی زمینی سپاه ادامه داشت و 8 نفر از اعضای ۴ تیم ترور و شرارت شناسایی و دستگیر شدند و 4 نفر دیگر نیز به هلاکت رسیدند و مقادیر قابل توجهی سلاح و مهمات کشف و ضبط شد.  

همان‌طور که گفته شد، یکی از نکات مهم و مورد توجه درباره امنیت جنوب‌ شرق، این است که کشور همسایه، پاکستان مرزهای خود را با دقت بیشتری کنترل کند و بخشی از سفر هفته گذشته دکتر «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه به پاکستان هم در این راستا بود.

وزیر امور خارجه در این سفر علاوه بر همتای خود با نخست‌وزیر و فرمانده ارتش پاکستان نیز دیدار و گفت‌وگو کرد و گفت تروریسم یک چالش در منطقه است. ایران و پاکستان در حال حاضر در حال مبارزه با تروریسم هستند و درباره همکاری‌های 2 کشور بر ضرورت مبارزه با تروریسم تاکید شد.  

پس از این سفر خبری مبنی بر بمباران مواضع تروریست‌ها در خاک پاکستان منتشر شد و چندین تروریست به هلاکت رسیدند.  

در ابتدا شایعاتی مبنی بر عملیات مشترک ایران و پاکستان مطرح شد که چندی بعد ستادکل نیروهای مسلح کشورمان ضمن تقدیر از پاکستان برای انجام این عملیات اعلام کرد نیروهای مسلح ایران دخالتی در این عملیات نداشته‌اند و پاکستان راسا اقدام به بمباران تروریست‌ها کرده است.  

این اقدام پاکستان را می‌توان نتیجه همراهی مردان دیپلماسی و حافظان امنیت کشور دانست و امیدواریم این همراهی‌ها در عرصه‌های مختلف منجر به تعهد همسایگان‌مان به انجام توافقنامه‌های امنیتی شود.  

نکته مهم دیگر درباره تروریست‌های جنوب شرق، تغییر ماهیت برخی از آنهاست. در گذشته با تروریست‌هایی امثال عبدالمالک ریگی معدوم مواجه بودیم اما اکنون به گفته سردار «محمد پاکپور» فرمانده نیروی زمینی سپاه تروریست‌های مزدور فعال در منطقه به هیچ وجه ایرانی نیستند و با جعل مدارک ایرانی در حال اقدام تروریستی علیه مردم ما هستند.  

سردار پاکپور همچنین مطرح کرد مزدوران دشمن بنا بر اعترافات خودشان در پوشش سوخت‌بر، از مرز عبور و به داخل کشور ورود می‌کنند؛ مانند 18 تبعه تاجیک و افغان که در عملیات‌های راسک، چابهار و پارود عملیات انتحاری انجام دادند و هلاک شدند که در پوشش سوخت‌بر از مرز عبور کرده بودند.  

با برگزاری رزمایش شهدای امنیت سپاه در جنوب شرق کشور ‌80 درصد تروریست‌های مستقر در آن منطقه دستگیر شدند‌‌ و اصلی‌ترین عناصر تیم‌های تروریست ‌توسط پهپادهای رزمی سپاه مورد هدف قرار گرفتند ‌‌و به هلاکت رسیدند یا زخمی و بازداشت یا پراکنده شدند.  

در پایان ضمن ذکر همه این موارد، باید یادی کرد از سردار شهید سرلشکر «نورعلی شوشتری» که زندگی خود را وقف امنیت منطقه سیستان‌وبلوچستان کرد و پایه‌گذار امنیت مردمی در این منطقه بود. نتیجه اقدامات این شهید بزرگوار سبب شد بالغ بر 10 هزار بسیجی طرح امنیت در قرارگاه قدس جنوب شرق نیروی زمینی سپاه جذب شوند که بیش از 83 درصد آنها بلوچ و اهل تسنن هستند و مانند یک پاسدار در همه جای استان سیستان‌وبلوچستان‌تامین امنیت را بر عهده دارند.

در 14 ماه اخیر ما با میزان بی‌سابقه‌ای از جنایت و کشتار توسط ارتش اسرائیل در نوار غزه مواجهیم که تاکنون به شهادت نزدیک به 50 هزار زن و کودک بی‌گناه (آن هم به بدترین شکل ممکن) انجامیده است. 

این میزان از خشونت و جنایت حتی در تاریخ رژیم صهیونیستی (که مملو از آدم‌کشی است) نیز بی‌سابقه است و چون مساله جنایت و اشغال مستقیماً با فطرت انسان مرتبط است، محدودیت‌ها و ترفندهای سیاسی نیز نمی‌تواند مانع اثرگذاری آن شود. 

3-  اعتراض به سیاست‌های دولت‌های غربی 

امروز دفاع از فلسطین بیش از آنکه حتی در کشورهای اسلامی و عربی بروز و ظهور داشته باشد، به خیابان‌ها، دانشگاه‌ها و حتی ورزشگاه‌های کشورهای مغرب‌زمین کشیده شده است. 

از دانشگاه کلمبیا در آمریکا تا بسیاری از ورزشگاه‌های کشورهای اروپایی که تصاویر آن به وفور دیده می‌شود، صحنه حمایت از مردم فلسطین و ضدیت با آپارتاید اسرائیل است و این در حالی است که عمده دولت‌های این کشورها روابط نزدیک و دوستانه با اسرائیل دارند و در جریان جنگ غزه نیز بسیاری از آنها نظیر آمریکا، آلمان، فرانسه، انگلیس و همین هلند، شریک جرم او هستند. 

رسانه‌های بزرگ غرب و بنگاه‌های خبری وابسته به صهیونیست‌ها البته سعی دارند مخالفت با اشغالگری را به یهودستیزی ارتباط دهند؛ موضوعی که دهه‌هاست اسرائیل از قبل آن نان می‌خورد و با این چماق جلوی هر گونه موج ضدصهیونیستی در اروپا را گرفته است. 

فلسطین و مردم غزه، این روزها به نقطه کانونی توجه افکار عمومی در جهان تبدیل شده‌اند و فریادهای مردم غرب نیز مبین همین نکته است. 

ماجرای آمستردام اتفاق کوچکی نبود. این میزان از نفرت از اسرائیل نوک کوه یخی است که کم‌کم در دنیای غرب خودش را نمایان می‌کند. 

اسرائیل امروز مجبور است برای حفاظت از جان اتباع خود، اطلاعیه بدهد و از آنها بخواهد وقتی به اروپا سفر می‌کنند مراقب باشند. یا هواپیما به هلند بفرستد تا مجروحان اسرائیلی را که به سختی زیر مشت و لگد جوانان هلندی زنده مانده‌اند، به سرزمین‌های اشغالی برگرداند. 

بسیاری سوال می‌کنند موج برآمده از توفان الاقصی چه دستاوردی داشته است؟ یک نمونه‌اش همین: بیداری غرب و انزوای اسرائیل در افکار عمومی غرب.