توفان انضباطی
مهدی مرسلی: شب از نیمه گذشته بود. نسیم بهاری آرام بر برگ‌های نیم‌جان شهر می‌وزید. خیابان‌ها، خالی از جنب‌وجوش روز، خوابیده بودند اما فوتبال ایران، بیدارتر از همیشه در چنبره آشفتگی، آماده دریافت احکام انضباطی بود. همان احکامی که گاه با بوی باروت همراهند. بوی خشم، بوی ناسازگاری، بوی انفجار برای آنچه قرار بود فقط «بازی» باشد.
در واپسین ساعت دوشنبه‌شب، کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، در قامت داوری خسته و کم‌حوصله، شلاق احکام را بر دوش تیم‌ها، بازیکنان، مربیان و حتی هواداران فرود آورد. احکامی که نه فقط از جنس جریمه و محرومیت، بلکه همراه با کسر امتیاز بود.
* چادرملو؛ تیمی که بهای التهاب را پرداخت
بازی چادرملوی اردکان - تراکتور تبریز، بی‌شک تنها یک مسابقه نبود؛ نبردی بود میان حرارت جنوب و سرمای کوهستان‌های تبریز اما آنچه در پایان باقی ماند، آواری از خطا و بی‌نظمی بود. ورود تماشاگران به زمین، الفاظ توهین‌آمیز، اشیای پرتاب‌شده و آن هیاهوی جنون‌آمیز، نهایتاً منجر شد به صدور یکی از سنگین‌ترین احکام انضباطی فصل: جریمه یک میلیارد تومانی، کسر یک امتیاز و محرومیت از حضور تماشاگر در بازی فصل آینده برابر تراکتور.
آنها نه فقط امتیاز که بخشی از اعتبار تازه‌یافته خود را از کف دادند؛ خاطره‌ای تلخ که سال‌ها در حافظه باشگاه جوان چادرملو حک خواهد شد.
* خلیل‌زاده؛ مدافعی در تقاطع خشونت و اعتراض
شور بیش از اندازه، گاه چهره‌ای دیگر از فوتبال می‌سازد. شجاع خلیل‌زاده که به داور معترض شد، به کمیته انضباطی توضیح نداد فریادش از روی حق بود یا خشم خالی؟ در هر حال، پاسخ فدراسیون صریح بود: ۳۰۰ میلیون تومان جریمه نقدی، یک جلسه محرومیت تعلیقی و ادامه تحقیقات انضباطی.
موضوع جای کشاله ران است. حرکتش به قدری شنیع بود که نمی‌شود در موردش نوشت.
* عزیزی؛ مردی با زبان آتشین
کلمات برای خداداد هیچ‌گاه تنها واژه نبودند. او زبان را همچون شمشیر می‌کشد، بی‌پروا، صریح و گاه بی‌ملاحظه. پس از بازی تراکتور - چادرملو، وقتی مقابل دوربین‌ها ایستاد و داوری را به نقد کشید، شاید نمی‌دانست به تیغ قانون گرفتار خواهد شد. کمیته انضباطی اما پاسخی تلخ برای ادبیات تند او داشت: ۲۰۰ میلیون تومان جریمه نقدی و یک جلسه محرومیت تعلیقی به مدت ۶ ماه. کلماتی که قرار بود روشنگر باشد، این بار سایه محرومیت را به همراه آورد.
* پیروانی؛ صدای سرخ در آستانه سکوت
افشین پیروانی، مدیر آرام اما موضع‌دار پرسپولیس، پس از نبرد با نساجی، روایت خود را از آنچه «بی‌عدالتی» می‌دانست بیان کرد. رسانه‌ها گوش سپردند، سکوها تکرار کردند و کمیته انضباطی هم واکنش نشان داد: ۱۰۰ میلیون تومان جریمه نقدی و یک جلسه محرومیت تعلیقی ۶ ماهه.
او یکی از معدود مدیرانی بود که زبان نقد را با وقار ادا می‌کرد اما در فوتبال ایران، حتی آرام‌ترین اعتراض‌ها هم مجازات در پی دارد.
* تراکتور - استقلال؛ آینه تمام‌نمای ۲ نگاه متقاطع
در نبرد ۲ قطب پرهوادار فوتبال ایران، تأخیر ۳ دقیقه‌ای، دود و لیزر، ترقه و فریاد، همگی کنار یکدیگر چیده شدند تا کارنامه‌ای پرحاشیه خلق کنند. استقلال با جریمه ۳۰ میلیونی از ماجرا عبور کرد اما تراکتور با ۵۰۰ میلیون تومان جریمه و محرومیت تماشاگران از بازی فصل آینده برابر استقلال، زخم بزرگ‌تری برداشت.
در این جدال، فوتبال تنها یک ورزش نبود؛ میدانی بود برای اعتراض، برای نمایش قدرت هواداران و گاه برای فراموشی قانون.
* هوادار - ملوان؛ جدالی که از زمین فراتر رفت
در دیداری که به ظاهر کم‌اهمیت می‌نمود، درگیری میان بازیکنان ملوان و مدیر رسانه‌ای هوادار، چهره‌ای دیگر به ماجرا بخشید.
باشگاه هوادار با ۶۰ میلیون تومان جریمه نقدی روبه‌رو شد و میلاد فاندر، مدیر رسانه‌ای‌اش، یک جلسه محرومیت تعلیقی گرفت.
اما برای ملوان، داستان سنگین‌تر بود. ۴ بازیکن با جریمه‌های ۵۱ میلیونی و محرومیت ۲ جلسه‌ای (نصف تعلیقی) مواجه شدند. میلاد باقری، مدافع تنومند ملوان هم ۴ جلسه محروم شد.
مازیار زارع که روزگاری کاپیتان ملوان بود و قائم اسلامی‌خواه نیز هر یک حکم محرومیت تعلیقی و جریمه نقدی گرفتند.
ملوان، تیم ریشه‌دار و مردمی، ناگهان در مرکز انتقادات انضباطی قرار گرفت و این چیزی نبود که هواداران این تیم دوست‌داشتنی از فوتبال انتظار داشتند.
* آلومینیوم - سپاهان؛ جدال در سایه تخلف
آلومینیوم اراک نیز با فحاشی هواداران و پرتاب اشیا، سهمی از احکام گرفت: ۱۵۰ میلیون تومان جریمه نقدی.
مجید محافظت‌کار با ۵۰ میلیون جریمه و محرومیت تعلیقی روبه‌رو شد و روح‌الله اصغری، سرپرست تیم به دلیل درگیری ۳ جلسه محرومیت و ۱۰۰ میلیون تومان جریمه نقدی دریافت کرد.
در سوی دیگر میدان، استیون انزونزی، ستاره فرانسوی سپاهان نیز از مجازات در امان نماند و با ۵۱ میلیون تومان جریمه نقدی، طعم سخت‌گیری‌های فوتبال ایران را چشید.
و اینگونه بود که فوتبال ایران، در یک شب بلند بهاری، شاهد صدور احکامی شد که نه‌تنها برای تیم‌ها و بازیکنان که برای تاریخچه این لیگ در هفته‌های پایانی‌اش نیز تعیین‌کننده خواهد بود.
کمیته انضباطی، خونسرد و مستند، از نظم گفت، از قانون، از حریم‌های شکسته‌شده اما در پس تمام این احکام، این سوال باقی ماند: آیا ما هنوز فوتبال را به‌عنوان یک بازی می‌شناسیم یا تبدیلش کرده‌ایم به میدان بی‌پایان کشمکش‌ها، سوءتفاهم‌ها و محاکمه‌ها؟
شاید، تنها چیزی که باقی مانده، این باشد که فوتبال، دیگر فقط فوتبال نیست.
***
رئیس کمیته انضباطی هشدار داد
احتمال کسر امتیازهای بیشتر
اسماعیل حسن‌زاده، رئیس کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، در واکنش به حواشی اخیر لیگ برتر بویژه اتفاقات دیدار چادرملو و تراکتور، هشدار داد در صورت تکرار تخلفات از سوی تماشاگران تیم‌ها، احتمال کسر امتیازهای بیشتر نیز وجود دارد.
دیدار جنجالی چادرملوی اردکان و تراکتور تبریز که ۲۲ فروردین در ورزشگاه شهید نصیری یزد برگزار شد، با شعارهای توهین‌آمیز به علیرضا بیرانوند و ورود تماشاگران به زمین همراه بود. در پی این اتفاقات، کمیته انضباطی یک امتیاز از چادرملو کسر و این باشگاه را به پرداخت جریمه سنگین محکوم کرد. حسن‌زاده این دیدار را «روز سیاه فوتبال ایران» خواند و تأکید کرد: «این اتفاقات با اصول حرفه‌ای و اخلاقی فوتبال در تضاد کامل بود و ما برخوردی قاطع داشتیم. در صورت تکرار چنین حوادثی در هفته‌های پایانی لیگ، ممکن است بیش از یک امتیاز نیز کسر شود».
وی ضمن هشدار به باشگاه‌ها گفت: «رفتار تماشاگران، مستقیماً متوجه باشگاه است و در چنین شرایط حساسی، از دست دادن حتی یک امتیاز می‌تواند سرنوشت یک فصل را تغییر دهد».
با نزدیک شدن به پایان فصل و اهمیت هر امتیاز در رقابت‌های قهرمانی، کسب سهمیه و بقا، کمیته انضباطی تأکید دارد مسؤولیت کنترل فضای سکوها بر عهده باشگاه‌هاست و هرگونه تخلف بدون اغماض با مجازات مواجه خواهد شد.