دخالت آمریکا در صلح قفقاز؛ دیدار علی‌اف و پاشینیان در واشنگتن
الکس رئوف‌اوغلو، خبرنگار معتبر در وزارت خارجه آمریکا، در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت: «ارمنستان و آذربایجان آماده‌اند تا آخر این هفته در واشنگتن قصد خود برای صلح را اعلام کنند.»
خبرنگار خبرگزاری «توران» آذربایجان مدعی است که این اطلاعات توسط چندین منبع تأیید شده و بر اساس آن‌ها، انتظار می‌رود دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز جمعه در کاخ سفید میزبان نیکول پاشینیان و الهام علی‌اف باشد.
با گذشت نزدیک به 7 ساعت از انتشار این خبر، دولت ارمنستان نه آن را تأیید و نه تکذیب کرده است.
ابهام در پیمان صلح؛ چرا «پیش‌امضا» به جای امضای نهایی؟
این خبرنگار آذربایجانی مشخص نکرده که آیا در واشنگتن انتظار امضا یا پیش‌امضای سندی می‌رود یا خیر.
پاشینیان در آخرین نشست خبری خود تأیید کرده بود که ایده «پیش‌امضای» سند توافق‌شده صلح ارمنستان و آذربایجان روی میز مذاکره قرار دارد، اما جزئیاتی در این باره ارائه نکرد.
این سؤال مطرح است که وقتی تمام نکات پیمان از اواسط ماه مارس مورد توافق قرار گرفته، چرا موضوع امضای پیمان به آرامی به «پیش‌امضا» تبدیل شده است؟
پیش‌شرط‌های باکو همچنان روی میز: تغییر قانون اساسی و انحلال گروه مینسک
باکو برای امضای توافقنامه صلح دو پیش‌شرط دارد: تغییر قانون اساسی ارمنستان و انحلال گروه مینسک که برای حل مسئله قره‌باغ ایجاد شده بود.
ایروان با انحلال گروه مینسک به موازات امضای پیمان صلح مخالفتی ندارد. در مورد قانون اساسی نیز، اگرچه مقامات ارمنی اصرار دارند که پیش‌نویس قانون اساسی جدید به درخواست باکو تهیه نمی‌شود، اما خود نخست‌وزیر ارمنستان معتقد است که در متن جدید نباید به بیانیه استقلال که مورد نگرانی باکو است، ارجاعی وجود داشته باشد.
با این حال، در اینجا دو مشکل وجود دارد: اول اینکه حتی اگر در پیش‌نویس به بیانیه استقلال اشاره نشود، باید به همه‌پرسی گذاشته شود که فرآیندی طولانی است و دوم اینکه ممکن است رأی نیاورد.
کریدور زنگه‌زور یا «چهارراه صلح»؛ گره کور مذاکرات
موضوع اصلی دیگر در دستور کار ارمنستان و آذربایجان، بازگشایی مسیرهاست که جدا از پیمان صلح مورد بحث قرار می‌گیرد. باکو خواستار یک مسیر بدون بازرسی و بدون مانع است و آن را «کریدور زنگه‌زور» می‌نامد؛ اصطلاحی که ایروان آن را رد کرده و در مقابل، نسخه خود برای بازگشایی مسیرها را «چهارراه صلح» نامیده و پیشنهاد عبور و مرور ساده‌شده را مطرح کرده است.
مشخص است که یک پیشنهاد آمریکایی در مورد مسیر ارتباطی آذربایجان به نخجوان از طریق استان سیونیک ارمنستان وجود دارد، اما جزئیات آن رسماً منتشر نشده و تفاسیر از آن بسیار متفاوت است. خود نخست‌وزیر ارمنستان اعلام کرده که گزینه اصلی مورد بحث برای بازگشایی مسیرها، پیشنهاد آمریکا است.
ماه گذشته، سفیر آمریکا در ترکیه اعلام کرد که واشنگتن پیشنهاد اجاره 100 ساله مسیر عبوری از سیونیک را مطرح کرده است. دفتر نخست‌وزیری ارمنستان تأکید کرد که نسخه ذکر شده توسط سفیر آمریکا امکان‌پذیر نیست. همزمان اعلام کردند که تمامیت ارضی، حاکمیت و صلاحیت قضایی ارمنستان قابل «برون‌سپاری» نیست، اما این امر در مورد راه‌آهن و سایر زیرساخت‌ها امکان‌پذیر است.
در صورت برگزاری این دیدار، آیا در واشنگتن درباره یک توافق مشخص در مورد بازگشایی مسیرها اعلامیه‌ای صادر خواهد شد؟ این سؤال نیز، مانند سایر پرسش‌ها، بی‌پاسخ مانده است.
این در حالی است که ترامپ در اواسط ماه ژوئیه خوش‌بین بود که راه‌حل مناقشه ارمنستان و آذربایجان بسیار نزدیک است.
انتهای پیام/