گروه بین‌الملل: با آشکار شدن شکاف میان دولت با احزاب مخالف و ارتش بر سر فتنه غرب در سیاست پاکستان، اسلام‌آباد تبدیل به یک پادگان نظامی شده و بیم کودتایی دیگر در این کشور می‌رود. 

با این حال عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان که روز شنبه به طور آشکار جریان بانفوذ داخلی تحت حمایت یک دولت قدرتمند غربی را متهم به براندازی دولت خود کرده بود، دیروز یکشنبه با کسب یک دستاورد سیاسی مهم موفق شد مجلس اسمبلی یا سفلی (بخش پایین‌دستی مجلس شورای ملی) را منحل کند؛ مجلسی که ائتلاف قدرتمند ۲ حزب سنتی مردم و مسلم لیگ به همراه برخی احزاب قوم‌گرا در آن قصد استیضاح او را داشتند. بدین ترتیب پاکستان برای انتخابات زودهنگام آماده می‌شود. 

دیروز عارف علوی، رئیس‌جمهوری اسلامی پاکستان با درخواست نخست‌وزیر برای انحلال پارلمان موافقت کرد. 

عمران خان این پیشنهاد را تنها دقایقی پس از مردود اعلام شدن طرح رای‌گیری عدم اعتماد به دولت خود، به علوی پیشنهاد کرد. 

سردار ایاز صدیق، رئیس مجلس سفلی پاکستان دیروز با محکومیت مداخله خارجی در امور داخلی این کشور رسما هرگونه رای عدم اعتماد علیه نخست‌وزیر پاکستان را مردود اعلام کرد. او پس از پایان جلسه پارلمان از مردم خواست خود را برای انتخابات زودهنگام پارلمانی آماده کنند. 

حمایت رئیس مجلس اسمبلی از عمران خان در غائله جبهه‌گیری علیه آمریکا و غرب توسط دولت، دستاورد بسیار مهمی برای عمران خان به عنوان رهبر حزب تحریک (جنبش) انصاف و ائتلاف حاکم محسوب می‌شود، چرا که این ائتلاف خواهان اصلاحات که خود را به عنوان جریان سوم و جدید برای شکستن تابوی نظام دو حزبی معرفی کرده بود حالا ثابت کرده می‌تواند با ۲ جریان سیاسی باسابقه‌تر یعنی مسلم لیگ و مردم (چپگرایان میانه) وارد تعامل سازنده شود تا جلوی دخالت نظامیان را در امور سیاسی بگیرد. 

عمران خان که ابتدا در افشاگری‌هایش درباره طرح توطئه خارجی برای براندازی دولت پاکستان به طور مستقیم نامی از دولت آمریکا نمی‌برد، روز شنبه به صراحت اعلام کرد: «اقدام برای براندازی من دخالت آشکار آمریکا در سیاست داخلی پاکستان است».

او پنجشنبه‌شب هفته گذشته طی سخنرانی زنده تلویزیونی خطاب به مردم پاکستان گفته بود طرح رای عدم اعتماد به نخست‌وزیر در پارلمان نتیجه دخالت عوامل خارجی است و از نامه‌ای پرده برداشت که اوایل ماه مارس  از سوی سفیر پاکستان به نیابت از دولت جو بایدن برای او ارسال شده بود که در آن برنامه ائتلاف اپوزیسیون برای رأی عدم اعتماد به دولت اسلام‌آباد مطرح شده بود. به گفته او در این نامه آمریکایی‌ها به سیاست خارجی مستقل پاکستان اعتراض و تهدید کرده بودند حتی در صورت رأی اعتماد پارلمان به عمران خان، پاکستان را وارد بحران خواهند کرد. 

بیشترین حساسیت آمریکایی‌ها به سفر اخیر او به مسکو برای دیدار با پوتین و انتقادهای قبلی‌اش از آنچه «جنگ آمریکا علیه تروریسم» خوانده می‌شود، در کنار نزدیکی روزافزون دولت اسلام‌آباد به چین و جمهوری اسلامی ایران بوده است. 

اگرچه کیت بدینگفیلد، مدیر ارتباطات کاخ سفید و سپس جن ساکی، سخنگوی ریاست‌جمهوری آمریکا هر گونه دخالت در امور پاکستان را تکذیب کردند اما وزارت خارجه دولت عمران‌خان روز جمعه کاردار موقت آمریکا را احضار کرد تا مراتب اعتراض شدید اسلام‌آباد نسبت به مداخله واشنگتن در امور داخلی این کشور را به وی ابلاغ کند. 

جالب اینکه کمیته امنیت ملی پاکستان که شامل رهبران ارشد سیاسی و نظامی بوده و به طور سنتی تحت کنترل‌ آی‌اس‌آی (سازمان اطلاعات پاکستان) با منافعی نزدیک به انگلیس و آمریکاست، ادعای نخست‌وزیر این کشور را غیرقابل قبول توصیف کرده است. 

فؤاد چودری، وزیر اطلاعات پاکستان در سخنانی گفت عمران خان نامه‌ای را به عنوان شاهدی بر توطئه خارجی علیه دولت خود به شورای امنیت ملی پاکستان ارائه کرده است. به گفته او، نواز شریف نخست‌وزیر پیشین و رهبر تبعیدشده شاخه نوازی حزب مسلم لیگ که بسیار به آمریکا و سعودی‌ها نزدیک است، در صدد توطئه علیه دولت عمران‌خان از طریق رأی عدم اعتماد به وی با همکاری طرف‌های خارجی است. 

همزمان رئیس ستاد مشترک ارتش پاکستان، ژنرال عمر جاوید باجوا نیز با اتخاذ مواضعی هماهنگ با آمریکا، شکاف میان دولت و نظامیان و امنیتی‌ها را آشکار کرد. او در مخالفت با مواضع عمران خان اعلام کرد کشورش روابطی عالی با ایالات متحده دارد و می‌خواهد آن را بدون آسیب رساندن به روابط راهبردی مهم با چین، گسترش دهد. اشاره ژنرال باجوا به کمک‌های مالی و نظامی آمریکایی‌ها به ارتش این کشور طی دهه‌های اخیر است. 

وی روز شنبه در یک مجمع امنیتی در اسلام‌آباد گفت: «ما سابقه روابط راهبردی طولانی و عالی با آمریکا داریم که بزرگ‌ترین بازار صادراتی ما باقی مانده است. پاکستان از روابط راهبردی نزدیک با چین برخوردار است که با تعهد ما نسبت به کریدور اقتصادی پاکستان و چین نشان داده شده است».

وی سپس آشکارا از موضع بی‌طرفی عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان درباره مناقشه روسیه و اوکراین تبری جست و ضمن اذعان به «نگرانی‌های امنیتی مشروع روسیه» اما تجاوز مسکو به یک کشور کوچک‌تر را غیرقابل چشم‌پوشی دانست و خواهان توقف عملیات روسیه در اوکراین شد. همزمان در حالی که موضع هماهنگ ارتش پاکستان با غربی‌ها درباره غائله اوکراین و همچنین ظن جدی دخالت آمریکا برای براندازی دولت مشروع عمران خان، احتمال وقوع یک کودتای دیگر توسط نظامیان علیه دولت مستقر را افزایش داده است، نخست‌وزیر به مردم متوسل شده است. وی در سخنانی از مردم پاکستان خواست در همه شهرها در اعتراض به دخالت‌های آمریکا دست به تظاهرات گسترده بزنند. 

به نوشته الجزیره، عمران خان گفت: «در مقابل مردم می‌گویم که نامه تهدید‌آمیز از آمریکا دریافت کرده‌ام. آمریکا مرا تهدید کرده است دولتم را ساقط می‌کند، چون با درخواست ایجاد پایگاه نظامی در خاک‌مان مخالفت کرده‌ام».

وی با بیان اینکه هرگز استعفا نمی‌کند، گفت این بازی را تا آخر ادامه خواهد داد و هرگز در مقابل کسی سر خم نخواهد کرد و اجازه نمی‌دهد مردم پاکستان مقابل احدی تسلیم شوند. 

در پی این سخنان، روز گذشته جمعیت بسیاری در شهرهای مختلف پاکستان بنا به دعوت حزب «شورای وحدت مسلمین» به خیابان‌ها آمدند و علیه آمریکا و در حمایت از عمران خان شعار دادند. آنها همچنین پرچم آمریکا را به آتش کشیدند. سازمان طلاب امامیه پاکستان نیز از هواداران خود خواست به خیابان‌ها آمده و علیه آمریکا و دخالت‌هایش در امور داخلی پاکستان شعار دهند. مجموعه این تحولات نشان می‌دهد جمهوری اسلامی پاکستان که نخستین دولت مدرن در جهان بود که به اسم اسلام تشکیل شد، سرانجام 7 دهه پس از استقرار، به ‌شناختی همانند همسایه‌اش جمهوری اسلامی ایران درباره دشمن بزرگ اسلام یعنی آمریکا دست یافته است. 

***

گروه سیاسی: اجماع بدخواهان و دشمنان ایران برای تحریم ورزش ایران با چه هدفی شکل گرفته است؟ چرا در روزهایی که سیاسی بودن ورزش بیش از هر زمان دیگری خود را نمایان کرده است، جریانات ضدانقلاب نیز تلاش خود را برای جلوگیری از حضور تیم‌های ورزشی کشورمان در تورنمنت‌های بین‌المللی افزایش داده‌اند؟ و در نهایت در شرایطی که بی‌سابقه‌ترین نظام تحریمی در یک دهه گذشته به ایران تحمیل شده است، تقلای جریانات برانداز و غربگرا برای تحریم ورزش ایران چه توجیهی دارد؟ یافتن پاسخی برای این سوالات بیش از آنکه رنگ و بوی ورزشی داشته باشد، نشانی از سیاست دارد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، نخستین پیروزی تیم ‌ملی فوتبال کشورمان در قرن جدید تلخ بود. رد این تلخی را البته نه در داخل زمین که در نزدیکی گیت‌های ورودی ورزشگاه امام رضا(ع) مشهد می‌شد پیدا کرد. نمایش کامل یک بی‌تدبیری در میزبانی از بازی تیم ‌ملی فوتبال ایران باعث خلق صحنه‌هایی تلخ و زننده در مواجهه با بانوانی شد که برای تماشای آخرین مسابقه ملی‌پوشان کشورمان راهی ورزشگاه شده بودند. ممانعت از ورود بانوان که در نهایت به درگیری‌هایی نیز ختم شد، کام همه را در روز پیروزی تیم ‌ملی فوتبال ایران تلخ کرد، تا آنجا که مقتدرانه‌ترین صعود به جام‌جهانی در تاریخ فوتبال در نتیجه سوءمدیریت و بی‌تدبیری مسؤولان امر به نوعی در حاشیه قرار گرفت. 

حوادث مشهد البته با واکنش سران قوا مواجه شد. بر همین اساس در پی ارائه گزارشی از حواشی پیش آمده در مسابقه فوتبال ایران و لبنان در مشهد درباره فرآیند فروش بلیت، عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی ابلاغی ستاد کرونا در رعایت سقف مجاز تماشاچیان و تضییع حقوق برخی شهروندان بویژه بانوان که برای تماشای مسابقه بلیت تهیه کرده بودند، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور، وزیر کشور را موظف به بررسی دقیق موضوع، انجام اقدامات لازم و ارائه گزارش کرد. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی هم در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «رفتار غیرمنطقی و دور از شأن در مواجهه با بانوان محترم که ناشی از کاستی‌های مدیریتی و تصمیم‌گیری‌های شتابزده بود، عموم مردم را متأسف و متأثر کرده است. کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها مامور شده است با قید فوریت و با احضار مسؤولان خاطی، به این سوء‌مدیریت رسیدگی کند و زمینه استیفای حقوق بانوان محترم و ارجمند را فراهم کند». دادستان کل کشور نیز درباره حواشی ممانعت از ورود بانوان به ورزشگاه امام رضا(ع) در مشهد گفت: گزارشی در این زمینه به دستم رسیده است. مسؤولان باید از قبل تدبیر می‌کردند. اگر شرایط به گونه‌ای بوده که وارد ورزشگاه شوند و بلیت بفروشند به بانوان، خب! قطعا باید متناسب با بلیت‌فروشی جایگاه مناسب را برای بانوان فراهم می‌کردند. اگر هم فضای مناسب حضور بانوان نبود، اساسا نباید بلیت می‌فروختند و باید عقل خود را به کار می‌انداختند. اینکه بلیت بفروشند و بعد ممانعت کنند به هیچ‌وجه مورد تأیید و قابل قبول نیست. حجت‌الاسلام محمدجعفر منتظری گفت: نه تنها عذرخواهی کافی نیست، بلکه باید وجوه را برگردانند و عذرخواهی جدی کنند. این کار بسیار غیرقابل قبولی بود که انسان بلیت بفروشد و بعد راه ندهد. وی ادامه داد: ظرفیت ورزشگاه مشخص است. بخشی که برای بانوان در نظر گرفته بودند هم مشخص است و باید مدیریت می‌کردند. این کار نشان‌دهنده ضعف مدیریت است و به سهم خود از این بانوان محترم با وجود اینکه جزو وظایف ما نبوده، عذرخواهی می‌کنم و امیدواریم دیگر شاهد این اتفاقات نباشیم. 

با این حال خشم عمومی نسبت به این حوادث باعث شد برخی جریانات معلوم‌الحال خارج‌نشین و رسانه‌های ضدانقلاب از این بستر برای پیگیری فتنه قدیمی خود برای تحقق بخشیدن به پروژه تحریم ورزش ایران استفاده کنند؛ اتفاقی که پیش از این نیز به بهانه‌های مختلف رخ داده بود. 4 سال قبل در آستانه بازی‌های جام‌جهانی 2018 روسیه بود که جریانات ضدانقلاب در اقدامی مذبوحانه تلاش کردند مهدی طارمی را به علت انتشار محتواهایی علیه رژیم اشغالگر قدس در فضای مجازی، از حضور در این مسابقات منع کنند. 

اما جدی‌ترین اقدام ضدانقلاب خارج‌نشین 2 سال پیش و به بهانه قصاص یک قاتل مجرم پی گرفته شد. مسیح علینژاد و باقی مزدوران رسانه‌ای غرب تلاش کردند با انتشار تصاویر شخص قصاص‌شده در سالن کشتی، پروژه تعلیق ورزش ایران را پی بگیرند. در این میان محرومیت فدراسیون جودوی کشورمان از حضور در تورنمنت‌های بین‌المللی در سال‌های اخیر باعث شده بود ضدانقلاب مصمم‌تر از هر زمان دیگری پروژه تحریم ورزش ایران را به بهانه‌های واهی در دستور کار خود قرار دهد. در نهایت با برگزاری مسابقات المپیک 2020 توکیو در تابستان سال گذشته و تاریخ‌سازی جواد فروغی در کسب مدال طلای المپیک در رشته تیراندازی بود که مزدوران خارج‌نشین به بهانه اینکه ورزشکار ایرانی جزو نیروهای بیمارستان بقیه‌الله(عج) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است، خواستار استرداد مدال وی شدند. این اقدامات البته بیش از همه به استهزا و بی‌آبرویی این جریانات در افکارعمومی منتهی شد و پرده از نقشه شوم بدخواهان ایران برای حرکت به سمت تحریم ورزش ایران برداشت. با این حال جریانات و چهره‌های ضدانقلاب بعد از حواشی تلخ بازی ایران و لبنان در ورزشگاه امام رضا(ع) فضا را برای موج‌سواری روی عصبانیت و خشم عمومی نسبت به این سوءمدیریت فراهم دیدند تا طرح تحریم و تعلیق ورزش ایران را بار دیگر پی بگیرند. هرچند از ابتدای امر بعید بودن عملی شدن این توطئه مشهود بود اما برخوردهای سیاسی با ورزش روسیه در ماه‌های اخیر، ضدانقلاب را به این طمع انداخته بود تا آنچه را بر مسکو گذشته است، برای تهران‌ طلب کنند. 

با تمام این اوصاف، جریانات برانداز و ضدانقلاب چرا اهتمام خود را بر تعطیلی ورزش ایران استوار کرده‌اند؟

* غرور و انسجام ملی ممنوع!

بی‌ریشه‌سازی جامعه ایران و از میان برداشتن تمام مولفه‌های هویتی، یکی از استراتژی‌های جریانات معاند در سال‌های گذشته بوده است؛ استراتژی سیاسی‌ای که البته بیشتر مواقع با روکش‌هایی فرهنگی و روزمره پیگیری می‌شود و در بطن خود هدفی جز نابود کردن انسجام ملی ایرانیان ندارد. کافی است به محتوای تولیدات رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور در یک دهه گذشته نگاهی کوتاه بیندازیم تا با حجم انبوهی از برنامه‌ها و گفت‌وگوهایی مواجه شویم که محور اصلی آنها ایجاد تشکیک در عناصر و ارزش‌های ملی، مذهبی و خانوادگی است؛ خط ثابت رسانه‌های ضدانقلاب در طول 4 دهه گذشته تاکید بر فلاکت حتمی ایرانیان، بزرگنمایی مشکلات و در نهایت ناامیدسازی مردم بوده است؛ خطی که همواره در برهه‌های مختلف و در ظاهر اطلاع‌رسانی درباره حوادث تلخی همچون بلایای طبیعی و بیماری (سیل، زلزله، شیوع ویروس کرونا و...) یا پوشش اعتراضات مردمی و درگیری‌های خیابانی به وضوح قابل مشاهده است. خط ثابت جریانات ضدانقلاب برای خلق این تداعی که فلاکت یک پدیده جبری در جغرافیای ایران است، به اشکال مختلفی پیگیری می‌شود؛ خطی که در نهایت طلوع هیچ روز خوبی را در ایران ممکن نمی‌داند و مهاجرت را تنها راه خوشبختی ایرانیان توصیف می‌کند. در این فضا طبیعتا هر حادثه، خبر و مؤلفه‌ای که به «خشنودی جمعی» و «غرور ملی» ایرانیان ختم شود، به عنوان امری نامطلوب تلقی می‌شود. خواه‌ناخواه ورزش به عنوان یک میدان رقابت ملی که بیشترین جذابیت را برای مردم دارد، دقیقا به عنوان یکی از میدان‌های خلق «خشنودی جمعی» و «غرور ملی» به حساب می‌آید؛ میدانی که پیروزی‌های آن گاه تبدیل به نوستالژی جمعی مردم می‌شود و حتی شکست‌هایش نیز حس دلسوزی همزمانی را میان ده‌ها میلیون ایرانی به وجود می‌آورد و در نهایت کلیشه «جبر فلاکت» را با چالش مواجه می‌کند. همین مساله به عنوان یکی از اصلی‌ترین اهداف بدخواهان ایران برای ناکام گذاشتن ورزش ایران شناخته می‌شود. وقتی یک کشور تحت تاثیر بی‌سابقه‌ترین نظام تحریمی از سوی دشمنان در مضیقه قرار گرفته است و با مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کند، رسانه‌های بیگانه تمام توان خود را بر تبدیل این فشارها به یک نارضایتی و ازخودبیگانگی جمعی می‌گذارند. در این شرایط پیروزی یک ورزشکار ایرانی و خلق «خشنودی جمعی» و «غرور ملی» دقیقا در نقطه مقابل تمام اهداف بدخواهان قرار می‌گیرد و ملتی را که به واسطه رنج‌های تحمیل‌شده متفرق شده‌ است، در موضوعی مشترک به یک رضایت واحد می‌رساند. تلاش برای سرکوب این رضایت و شادی مهم‌ترین هدفی است که از سوی این جریانات پیگیری می‌شود. تقلاهای مسیح علینژاد به عنوان یکی از بازوهای رسانه‌ای جریان ‌‌برانداز که ابایی از تشویق دشمنان ایران برای تشدید تحریم‌ها و فشار بر مردم ایران ندارد، برای تحریم ورزش ایران و حمله آشکار به ورزشکار موفق ایرانی، نشان از هراس بدخواهان ایران از شکل‌گیری حتی لحظه‌ای حس شادی و رضایت در میان ایرانیان دارد. 

هویت‌زدایی از جامعه ایرانی و خنثی کردن تمام مؤلفه‌هایی که یک «ما»ی ایرانی را شکل می‌دهد، از دیگر ملازمات فروپاشی هر کشوری به حساب می‌آید. حمله به زبان فارسی، تضعیف نهاد خانواده، ترویج دین‌گریزی، بی‌اهمیت جلوه دادن آینده وطن، بی‌اعتبار کردن تاریخ مشترک و مفاخر ملی و... در ظاهر امر مواردی بی‌ارتباط به یکدیگرند اما در عمل نشان از یک پروژه واحد برای بی‌هویت‌سازی یک جامعه و از میان برداشتن تمام عوامل همبستگی و هم‌سرنوشتی آنها دارد. گذار از انسجام ملی به عنوان سرمایه هر کشور برای دفاع از خود در مقابل تجاوز و تعدی خارجی به افتراق و ازخودبیگانگی ملی نیازمند تضعیف و خنثی‌سازی هر آن چیزی است که مردم کشوری را به فهم و ادراکی مشترک می‌رساند. مسابقات ورزشی هر چند در ظاهر امر به عنوان یک تفنن جمعی شناخته می‌شود اما عملا یکی از بسترهای فهم و ادراک مشترک پیرامون حادثه‌ای واحد در یک ملت است. زمانی که تمام مردم از پیروزی یک ورزشکار به وجد می‌آیند یا لحظه‌ای که همگی با ضربه فنی شدن کشتی‌گیری آه و ناله سر می‌دهند، در حال تجربه یک حس مشترک ذیل حادثه‌ای ملی هستند؛ حادثه‌ای که در آن معیار خوشی و ناخوشی نتیجه‌گیری نماینده‌ای از یک ملت است. خشم معاندان ایران از موفقیت فرزندان ایران در آوردگاه‌های بین‌المللی سوای اینکه باعث تقویت خشنودی جمعی ایرانیان می‌شود، به این مساله نیز بازمی‌گردد که اساسا میدان ورزش به تقویت همبستگی و هم‌سرنوشتی مردم کمک می‌کند. از میان برداشتن این همبستگی و تضعیف تجربه جمعی یکی از اهداف براندازان و بدخواهان است. 

 

* مشروعیت‌بخشی به دخالت و تجاوز خارجی

تحریم اقتصادی با فشار بر مردم به دنبال انزجار ملت‌ها از دولت‌های‌شان و در نهایت حرکت کشورها به سمت فروپاشی است. در این میان مهم‌ترین کارویژه تحریم‌های اقتصادی را می‌توان سست کردن پایه‌های مشروعیت و اقتدار سیاسی حکومت‌های تحریم‌شده دانست. طبق آنچه تا اینجا به آن پرداخته شد، ورزش یکی از مهم‌ترین ابزارها برای خلق حافظه و هویت مشترک مردمان یک کشور به حساب می‌آید که بیشترین نسبت و درگیری را با افکارعمومی ملت‌ها می‌تواند داشته باشد. بهره‌گیری از نارضایتی عمومی درباره رویدادهای ورزشی و تلاش عامدانه برای باز کردن پای نهادهای بین‌المللی به این عرصه را می‌توان گامی مقدماتی برای مشروعیت‌بخشی به دخالت خارجی در امور داخلی یک کشور دانست. به بیان دیگر هر قدر ورزش قهرمانی با برجسته کردن هویت ملی در رقابت با نمایندگان دیگر کشورها به تقویت تعهد مردم یک کشور نسبت به استقلال و اقتدارشان یاری می‌رساند، تشکیل کمپین برای دخالت خارجی در مسائل ورزشی یک کشور نتیجه‌ای معکوس با خود به همراه دارد. 

جریانات برانداز و ضدانقلاب که رسوایی‌شان در تمنا کردن به دولت‌های غربی برای حمله نظامی به ایران در سال‌های اخیر باعث بی‌آبرو شدن‌شان در افکار عمومی شده است، با فرصت‌طلبی از برخی حوادث و شکل‌گیری نارضایتی‌های داخلی، سعی می‌کنند با مشروعیت‌بخشی به این دخالت خارجی، خط قرمز ایرانیان نسبت به دخالت بیگانگان در امور داخلی کشورشان را تضعیف کنند. بر همین اساس پروژه تحریم ورزش ایران، علاوه بر محروم کردن ایرانیان از ابزاری مهم و انسجام‌بخش با اهداف دیگری همچون مشروعیت‌بخشی تعرض خارجی به ایران نیز نسبت دارد. مضاف بر اینها طرح تحریم ورزش ایران را باید عملیاتی روانی در جهت نرمالیزه کردن ایستادن مقابل منافع ایران در فضای عمومی جامعه دانست؛ امری که پیش از این نیز با حمله به ارگان‌های امنیتی و در پوشش پیگیری مطالبات سیاسی و اجتماعی پی گرفته شده بود. 

 

* ورزش ملی در خدمت چندقطبی‌سازی جامعه

سوای محقق شدن یا محقق نشدن پروژه تحریم ایران، صرف طرح شدن این مساله می‌تواند جامعه را نسبت به موضوعی که همواره بیشترین کنش مشترک را خلق می‌کرده است دچار انشقاق و چندگانگی کند. به عبارت دیگر حتی اگر این پروژه هیچ‌گاه عملی نیز نشود، ضریب وحدت‌آفرینی مسابقات ورزشی را در جامعه ایران تضعیف می‌کند و تا آنجا پیش می‌رود که برخی پیروزی نماینده ایران را شکست خود در مسیر تحقق مطالبات سیاسی و اجتماعی تلقی می‌کنند. جامعه ایران با تمام تکثرهای سیاسی، قومی، طبقاتی، فرهنگی و... همواره پیروزی‌های ورزشی را پیروزی خود می‌دانسته و شکست نمایندگان ایران را نیز شکست خویش تلقی می‌کرده است، به همین خاطر حافظه جمعی ایرانیان در عرصه ورزش مملو از تجربیات تلخ و شیرین مشترکی است که یگانگی مردم را در مواجهه با پدیده‌های ملی تثبیت کرده است. در چنین فضایی چندقطبی کردن جامعه ایران در مواجهه با این عرصه را می‌توان اقدامی هدفمند با نیت غیرملی کردن ورزش ملی ایران در رقابت با رقبای خارجی دانست. 

در نهایت پروژه تحریم ورزش را باید نشانی از استیصال جریاناتی دانست که به رغم تمام فشارهای خارجی تحمیل‌شده به مردم ایران در سال‌های گذشته در تحقق اهداف شوم خود به توفیقی دست نیافته‌اند و حالا ننگ و بی‌آبرویی جلوداری برای تحریم ورزش ایران را برای خود خریداری کرده‌اند. از سوی دیگر اما تجربه سوءمدیریت‌ در برگزاری مسابقه تیم‌ ملی در مشهد بار دیگر این واقعیت را گوشزد کرد که فقدان تعهد و مسؤولیت‌پذیری در میان مقام‌های اجرایی کشور چگونه می‌تواند فضای عمومی جامعه را برای پیگیری پروژه‌های ویرانگر جریانات برانداز و ضدانقلاب هموار کند. لزوم عبرت گرفتن از این تجربه تلخ و پرهزینه امری ضروری برای صیانت از سرمایه‌های اجتماعی و سیاسی کشورمان است. ورزش قهرمانی به عنوان یک ابزار هویت‌بخش و انسجام‌آفرین در صورت عدم مدیریت صحیح می‌تواند بر خلاف رسالت اولیه خود عمل کرده و جامعه را چندقطبی و انشقاق‌یافته کند.

گروه اقتصادی: فعال کردن دیپلماسی انرژی و توسعه همکاری‌های ایران با کشورهای همسایه یکی از برنامه‌های دولت سیزدهم بوده و گاز از بسترهای مهم برای فعال کردن دیپلماسی انرژی است. 

ایران در مجموع ذخایر نفت و گاز رتبه نخست را در جهان داراست، این موضوع سبب شده تا همواره در هر موقعیتی که به نوعی به انرژی‌های هیدروکربوری مربوط است، نام ایران نیز مطرح شود. بر این اساس، آمریکا در تحریم علیه ایران نیز همواره صنعت نفت و گاز را نشانه رفته، زیرا این بخش از اقتصاد به‌عنوان مزیت مهم ایران شناخته می‌شود. در سال‌های اخیر اما به‌دلیل همین تحریم‌ها و البته برخی ناکارآمدی‌ها، نقش ایران در مناسبات انرژی منطقه و جهانی دستخوش تغییر شد. 

ایران بارها اعلام کرده با توجه به گسترش هزاران کیلومتر شبکه انتقال گاز در سطح کشور، آماده است افزون بر صادرات گاز، سوآپ گاز را نیز بویژه از شمال به جنوب و برعکس به کشورهای همسایه از طریق خط لوله و دیگر نقاط جهان از طریق احداث تأسیسات ال‌ان‌جی عملیاتی کند. درواقع ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زیرساخت‌های موجود می‌تواند مطلوب‌ترین گزینه برای تجارت گاز باشد. 

ایران با در اختیار داشتن ۱۸ درصد ذخایر گازی جهان، دومین کشور دارنده این منبع انرژی ارزشمند و دوستدار محیط‌زیست به‌ شمار می‌آید. ذخایر گازی ایران حدود ۳۲ هزار میلیارد مترمکعب برآورد شده که فاصله‌ای ۵ هزار میلیارد مترمکعبی با روسیه به‌ عنوان نخستین کشور دارنده ذخایر گاز جهان دارد. 

سیاست قطعی کشور گسترش همکاری‌ها با کشورهای همسایه و راهبرد محوری وزارت نفت، همکاری با دیگر کشورها در حوزه انرژی است، ایران منابع و ذخایر گازی خوبی در خلیج‌فارس دارد که می‌تواند با یک همکاری سازنده و رو به جلو و با یک فرمول برد - برد کارهای خوبی انجام دهد. در شرایط کنونی ۲ قرارداد گازی با عراق داریم؛ نخست قرارداد صادرات گاز به بغداد است که در سال ۱۳۹۲ امضا شد و دیگری قرارداد صادرات گاز به بصره که در سال ۱۳۹۴ امضا شد. هر دو قرارداد اجرایی است و این کشور از مشتریان گاز ایران به‌ شمار می‌آید اما زمان اتمام قرارداد صادرات گاز ایران به عراق نزدیک است. 

قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان نیز خردادماه ۱۳۸۸ و کمتر از ۲۰ روز مانده به برگزاری دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری (۲۲ خردادماه ۱۳۸۸) با حضور محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت ایران و آصف‌علی زرداری همتای وقت پاکستانی‌اش به امضا رسید. روزی که این قرارداد امضا شد بیش از ۲ دهه از آغاز مذاکرات ایران برای صادرات گاز به هند و پاکستان موسوم به خط لوله صلح می‌گذشت. ۴ سال پس از امضای قرارداد و ۴ ماه مانده به یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ۲۱ اسفندماه ۱۳۹۱ احمدی‌نژاد و آصف‌علی زرداری، همتای پاکستانی‌اش در چابهار به هم رسیدند و در نقطه صفر مرزی کلنگ آغاز عملیات ساخت خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان در خاک این کشور را بر زمین زدند، آن هم در شرایطی که ایران بیش از ۱۱۰۰ کیلومتر خط لوله ۵۶ اینچ را از عسلویه تا ایرانشهر احداث و عملیاتی کرده بود. 

با وجود آنکه ایران با احداث ۱۱۰۰ کیلومتر خط لوله نشان داد عزمش برای صادرات گاز به این کشور جزم است اما طرف پاکستانی زیر فشارهای آمریکا و بعضی رقبای منطقه‌ای ایران از اجرای این قرارداد به بهانه نداشتن پول عقب کشید و این بهانه در دولت یازدهم و دوازدهم خریدار پیدا کرد، چنانکه در این دولت‌ها تلاشی برای اجرای این قرارداد انجام نشد و بازار گاز پاکستان در اختیار ال‌ان‌جی قرار گرفت. در واقع پاکستان برای پرداخت بهای ال‌ان‌جی و ال‌پی‌جی وارداتی پول داشت اما در ایران بعضا گفته می‌شد که این کشور برای پرداخت بهای گاز یا بند‌ بگیر یا بپرداز (Take or Pay) قرارداد پول ندارد. 

همچنین قرارداد سوآپ گاز ترکمنستان از خاک ایران به مقصد آذربایجان روزهای نخست دی‌ماه ۱۴۰۰ وارد مرحله عملیاتی شد؛ قراردادی که برخی حجم آن را قابل توجه نمی‌دانند و معتقدند تأثیری در صادرات گاز ندارد و برخی دیگر از آن دفاع کردند. مهران امیرمعینی، معاون بازاریابی و عملیات گاز معتقد است این نخستین پروژه صادرات گاز یا سوآپ گازی ما نیست اما از دید تجارت گاز هر فعالیتی که به ایجاد درآمد هرچند اندک برای کشور منجر شود گام مثبتی است. در امضای این قرارداد چیزی که مهم‌تر است و کمتر به آن توجه شده، «تجارت» است. 

به گفته مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، کشورهایی که اکنون با آنها ارتباط زیرساختی وجود ندارد، به ۲دسته تقسیم می‌شوند؛ نخست کشورهایی که شبکه زیرساخت خطوط لوله برای انتقال گاز به آن کشورها طراحی شده، مانند پاکستان و تا حدودی افغانستان و عمان که درباره این کشورها تلاش داریم زمینه اجرایی شدن این پروژه‌های طراحی‌شده فراهم و قرارداد گازی مربوطه، امضا و اجرا شود. درباره دیگر کشورهای همسایه هم که کار چندانی انجام نشده و خطوط لوله‌ای طراحی نشده است، تلاش می‌شود زمینه‌های نزدیکی با این کشورها برای تعریف پروژه‌های مشترک فراهم شود. 

موضوع صادرات گاز ایران به اروپا نیز از اوایل دهه ۸۰ شمسی به‌تدریج در ایران مطرح شد و در دولت‌های مختلف همواره یکی از موارد مورد مذاکره با کشورهای اروپایی بود. سوییس، فرانسه، ایتالیا، آلمان و... همواره خواهان گاز ایران بودند اما این مذاکرات هیچ‌گاه به قرارداد منجر نشد و گاز ایران به اروپا نرسید. 

چند دهه آینده دهه‌های طلایی برای گاز شناخته شده و از آن به بعد گاز ممکن است سوخت مطلوب نباشد، بنابراین کشورهای دارای منابع گاز حداکثر تلاش را برای استخراج و صادرات گاز خواهند کرد و این یک فرصت برای توسعه صادرات و تولید گاز ایران است.

گروه اقتصادی: از خرداد سال جاری و پایان دوره ممنوعیت واردات خودرو، دولت مخیر است اجازه واردات خودرو را به واردکنندگان بدهد یا دوباره ممنوعیت را تمدید کند. این بدین معناست که اساسا برای واردات خودرو هیچ احتیاجی به مصوبه مجلس یا قید در لایحه بودجه نیست. 

به گزارش «وطن‌امروز»، سال ۱۳۹۷ شورای هماهنگی اقتصادی سران ۳ قوه با در نظر گرفتن تحریم‌های آمریکا و به منظور ساماندهی منابع ارزی، واردات برخی کالاها از جمله خودرو را ممنوع و مصوبه توقف واردات خودرو را تا خرداد ۱۴۰۱ ابلاغ کرد.

 به این ترتیب با توجه به وضعیت ناگوار بازار خودروی کشور و عقب ماندن عرضه از تقاضا، مجلس شورای اسلامی از حدود یک سال پیش به صورت جدی به بحث آزادسازی واردات خودرو وارد شد. در همین ارتباط مجلس سال گذشته ۳ بار مصوبه آزادسازی واردات خودرو را به شورای نگهبان ارسال کرد اما هر بار با دلایل مختلف، شورای نگهبان مصوبه مجلس را برگشت داد. 

به عقیده کارشناسان اقتصادی و صاحبنظران حوزه خودرو، اصلی‌ترین راه برون‌رفت صنعت خودروسازی کشور از شرایط کنونی که هم فروشندگان از کیفیت و قیمت آن ناراضی هستند و هم تولیدکنندگان از قیمت‌گذاری دستوری نالانند، آزاد کردن مدیریت‌شده واردات است. موضوع واردات خودرو در بودجه سال آینده هم قید شده بود اما ناگهان با انتشار متن قانون نهایی ابلاغ شده بودجه مشخص شد موضوع واردات 70 هزار دستگاه خودروی سواری منتفی شده است. در روزهای اخیر گمانه‌زنی‌های مختلفی درباره علت این اتفاق طرح شد؛ از مداخله مجمع تشخیص مصلحت نظام تا فشار مافیای پشت پرده صنعت خودروسازی که اطلاع دقیقی از آن وجود ندارد. 

 

* مصوبه مجلس مشوقی برای دولت بود

سیدمحمـدرضـا میـرتاج‌الدینی، نایب‌رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی درباره حذف مصوبه بودجه‌ای مجلس مبنی بر واردات خودروی سواری در سال 1401 گفت: مساله اصلی در رابطه با واردات خودرو این است که علاوه بر اینکه دولت خود موافق واردات خودرو است، اساسا قانونی مبنی بر ممنوعیت واردات خودرو نیز وجود ندارد. 

وی خاطرنشان کرد: مساله ممنوعیت واردات خودرو به برهه‌ای بازمی‌گردد که دولت قبل به‌ دلیل کمبود منابع ارزی، طی بخشنامه‌ای اعلام کرد واردات خودرو تا اردیبهشت 1401 ممنوع است، بنابراین دولت سیزدهم با توجه به بهبود شرایط ارزی کشور این اختیار را دارد که با عدم تمدید بخشنامه مذکور، مجدداً اقدام به واردات خودرو کند. 

نایب‌رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تأکید بر اینکه دولت برای واردات خودرو در سال جاری نیازی به موافقت هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت ندارد، گفت: مخالفت هیات عالی نظارت مجمع مشخصا معطوف به طرح ساماندهی بازار خودرو است و ارتباطی با تصمیمات اجرایی کشور که در اختیار دولت است ندارد.

 میرتاج‌الدینی در پاسخ به این سوال که اگر دولت منع قانونی برای واردات خودرو در سال 1401 نداشته است، پس اساساً چرا مجلس در لایحه بودجه 1401 مصوبه‌ای برای این منظور داشته است، عنوان کرد: از آنجا که واردات خودرو چند سالی بود به ‌دلیل مشکلات ارزی ممنوع شده بود، قصد مجلس این بود با مصوبه خود اقدام به راهگشایی در مسیر واردات خودرو کند و به ‌نوعی مشوقی برای دولت باشد. منتها به هر ترتیب این مصوبه به سرانجام نرسید ولی با این حال انتظاراتی که مصوبه مجلس در جامعه ایجاد کرده است، می‌تواند ترغیب‌کننده دولت برای ساماندهی بازار خودرو باشد. 

 

* با مخالفت مجمع تصمیم مجلس راه به جایی نمی‌برد

حمیدرضا حاجی‌بابایی، رئیس کمیسیون تلفیق بودجه 1401 هم در این باره به صداوسیما گفته است: با توجه به اینکه مجمع تشخیص مخالف مصوبه‌ خودرویی مجلس بود و از سوی دیگر شورای نگهبان نیز بدون تأیید مجمع، امکان تأیید بودجه را نداشت، بنابراین کمیسیون تلفیق با مجوز هیات‌رئیسه مجلس، نظر مجمع را در رابطه با این مصوبه اعمال کرد. 

وی تصریح کرد: در تصویب بودجه، مجلس باید اشکالات و ابهامات شورای نگهبان و همچنین موارد مغایر با سیاست‌های کلی نظام را رفع کند که با توجه به تعطیلی جلسات علنی مجلس در روزهای پایانی سال و احتمال تأیید نشدن لایحه بودجه در شورای نگهبان، کمیسیون تلفیق مجوز داشت در هماهنگی با شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و هیات‌رئیسه مجلس، ایرادات باقیمانده را برطرف و بودجه را نهایی کند.

 وی گفت: کمیسیون تلفیق نمی‌تواند از طرف خود مصوبه‌ای را تغییر دهد، مگر آنکه شورای نگهبان یا مجمع تشخیص مصلحت نظام آن را مغایر با شرع، قانون اساسی یا سیاست‌های کلی بداند. حتی اگر ما مجوزی برای حذف این مصوبه نداشتیم، با توجه به مخالفت شدید هیات عالی نظارت با واردات خودروی سواری، ارسال این مصوبه به مجمع راه به جایی نمی‌برد. 

 

* دستور رئیسی چه می‌شود؟

با وجود حذف مجوز واردات خودروهای سواری از قانون بودجه، با توجه به دستور اخیر رئیس‌جمهور همچنان امکان آزادسازی واردات در خرداد امسال وجود دارد. سیدابراهیم رئیسی نیمه اسفند به وزیر صمت دستور داده بود به منظور افزایش رقابت‌پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب‌سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو در سال 1401 حداکثر ظرف ۳ ماه رفع شود و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش یابد. با توجه به حذف مجوز واردات خودروی سواری از قانون بودجه، اینک بحث دستور رئیس‌جمهور درباره آزادسازی واردات در اردیبهشت‌ روی میز است. بر این اساس با آنکه در قانون بودجه، ردیف درآمدی مشخصی برای واردات 70 هزار دستگاه سواری دیده نشده اما ظاهرا عزم دولت آزادسازی واردات است. 

***

گروه سیاسی: رئیس‌جمهور در پاسخ به تماس تلفنی برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق، با تبریک فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و آرزوی نزول برکات الهی برای ملت عراق و تمام مسلمانان جهان، با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران از وحدت، استقلال، امنیت و ارتقای جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی عراق حمایت می‌کند، ‌اظهار داشت: کوچک‌ترین ناامنی در عراق را به زیان همه منطقه می‌دانیم، لذا از تحقق منافع مردم عراق و استقرار دولت قوی در این کشور استقبال می‌کنیم. 

حجت‌‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی با تاکید بر اینکه تهران و بغداد صرفا رابطه همسایگی ندارند، بلکه ۲ ملت از رابطه برادرانه و خویشاوندی برخوردار هستند، گفت: گام‌های خوبی در توسعه و تعمیق روابط ۲ کشور برداشته شده است و مصمم هستیم سطح روابط و همکاری‌های ۲ کشور در همه زمینه‌ها با تمام ظرفیت ارتقا یابد و توسعه روابط دوجانبه و منطقه‌ای تهران و بغداد به روابط نزدیک در سطح بین‌المللی بینجامد. رئیس‌جمهور در ادامه تلاش برای استقرار امنیت و آرامش در منطقه را بدون دخالت بیگانگان مورد تاکید قرار داد و اظهار داشت: گذشت زمان حقانیت بیانات رهبر معظم انقلاب را که آمریکا به هیچ عنوان دلسوز ملت‌های مسلمان منطقه بویژه عراق نیست، ثابت کرده است و امروز بر همگان آشکار شده که بیگانگان صرفا به دنبال منافع و سلطه‌گری خود هستند. رئیسی خاطرنشان کرد: هر کشوری در منطقه که نسبت به اهداف سلطه‌گرانه آمریکا و رژیم صهیونیستی غفلت کند هم منافع ملت خود را پایمال کرده و هم مورد غضب ملت‌های مسلمان قرار خواهد گرفت. 

برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق هم در تماس تلفنی خود با رئیسی ضمن تبریک حلول ماه رمضان، بر لزوم همکاری مشترک ۲ کشور برای غلبه بر چالش‌های منطقه‌ای تاکید کرد و گفت: استقرار ثبات و امنیت در منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است و در این زمینه به نقش فعال جمهوری اسلامی ایران امیدوار هستیم. 

رئیس‌جمهور عراق خاطرنشان کرد: تهران و بغداد در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی از اشتراک نظر و اهداف فراوانی برخوردار هستند و با تقویت سطح همکاری‌ها و هماهنگی‌ها می‌توانیم گام‌های مفید و موثری برای تامین منافع ملت‌های خود و ملت‌های منطقه برداریم. برهم صالح در ادامه افزود: راه‌حل بحران‌های منطقه صرفا اراده خود کشورها و راه‌حل درون‌منطقه‌ای بدون دخالت اجانب است. رئیس‌جمهور عراق با تاکید بر اهمیت توسعه روابط تجاری و اقتصادی ۲ کشور گفت: ظرفیت‌های اقتصادی ۲ کشور می‌تواند در خدمت منافع ۲ ملت قرار بگیرد.

***

رهبر حکیم انقلاب در اولین روز ماه مبارک رمضان در محفل نورانی انس با قرآن، ماه رمضان را ماه ضیافت و گستره بی‌نهایت رحمت الهی خواندند و تطهیر قلب و انس همراه با تدبر و تفقه در قرآن را از عوامل مهم بهره‌مندی انسان از ضیافت پروردگار کریم برشمردند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ورود به میهمانی بزرگ خدا را نیازمند همت انسان برای اجابت دعوت پروردگار خواندند و افزودند: اگر موفق به ورود به ضیافت‌الله شویم، از ما با فراهم کردن فرصت تقرب به خدا پذیرایی بی‌نظیری خواهد شد که چیزی بالاتر از آن قابل تصور نیست. ایشان با اشاره به برکات و فرصت‌های اعمال ماه مبارک رمضان افزودند: این نعمت‌ها در واقع فرصت‌های بی‌بدیلی برای قرب به پروردگار است، بنابراین باید با خشوع و خضوع از خداوند توفیق بهره‌مندی از این فرصت و پرهیز از معاصی را مسألت کنیم. رهبر انقلاب با استناد به آیات قرآن، «ذکر» را از نام‌های مبارک کتاب آسمانی و در نقطه مقابل غفلت که بلایی بزرگ است، دانستند و افزودند: تلاوت مستمر و انس با قرآن موجب ارتباط بیشتر با پروردگار است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای قرآن را معجزه جاودان پیامبر خاتم برشمردند و افزودند: قرآن در همه ادوار تاریخ بشر، معارف مورد نیاز انسان را در صحنه وسیع و عظیم زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی، معنوی، حاکمیتی و همه ابعاد دیگر در اختیار قرار می‌دهد. ایشان تعلم، تدبر و تفقه یعنی آموزش و یادگیری عمیق را راز بهره‌مندی از معارف عمیق، باطنی و عالیه قرآن دانستند و افزودند: شرط دستیابی به این معارف، تطیهر دل و پاکیزگی روح است که این مسأله در دوره جوانی بسیار سهل‌تر است. رهبر انقلاب در ادامه چند نکته درباره مسأله تلاوت خطاب به قاریان قرآن بیان کردند.ایشان با ابراز خرسندی از فراوانی قاریان برجسته و خوش‌خوان کشورمان، این موهبت را مرهون انقلاب اسلامی دانستند و گفتند: امروز قاریان ما از بسیاری از قاریان کشورهای دیگر که حتی گاهی به عنوان استاد به ایران نیز دعوت می‌شوند، ممتازتر و باکیفیت‌تر تلاوت می‌کنند که این یک واقعیت افتخارآفرین است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: البته نباید کار را تمام‌شده دانست و باید همچنان پیش رفت و نقایص را تکمیل کرد، زیرا هر جا انسان با تصورِ پایان راه، توقف کند، نقطه سقوط او است  و این توصیه ما به همه فعالان از جمله نویسندگان، شاعران و طلاب نیز هست. ایشان در توصیه بعدی، تلاوت را هنری مقدس خواندند و با تأکید بر اینکه این هنر باید در خدمت ذکر و دعوت به خداوند باشد، گفتند: تلاوت باید جوری باشد که بر ایمان شنونده بیفزاید. بنابراین نباید به تلاوت به عنوان یک هنر صرف نگاه کرد و اجازه داد حاشیه‌ها یا بعضی خودنمایی‌ها بر حالت ذکر و دعوت به خدا غلبه کند. رهبر انقلاب موضوع «مهندسی تلاوت» را نیز نیازمند توجه ویژه قاریان دانستند و افزودند: مهندسی تلاوت یعنی به ‌گونه‌ای با انتخاب لحن مناسب تلاوت کنید که در شنونده عمیقا اثرگذار باشد و او را به تبعیت از کلام خدا وادارد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فعالیت‌های قرآنی در کشور را خوب اما ناکافی ارزیابی کردند و در بیان پیشنهادی برای گسترش این فعالیت‌ها گفتند: تبدیل مساجد در هر محله به پایگاه‌های قرآنی و تعامل و ارتباط با مساجد دیگر آن محله و تشکیل جلسات و مسابقات قرآنی در بین آنها، بهترین مشوق برای وارد شدن نوجوانان و جوانان به وادی قرآن بخصوص تربیت حافظان قرآن است. ایشان افزودند: راه تربیت ۱۰ میلیون حافظ که چند سال قبل مطرح کردیم، وارد کردن نوجوانان به عرصه فعالیت‌های قرآنی است که این ‌گونه طرح‌ها می‌تواند به تحقق آن کمک کند.

محمدامین علیدوست: قرآن کریم در سوره بقره تصریح دارد صیام یا روزه یک حکم مختص مسلمانان نیست بلکه جوامع و ادیان گذشته نیز این آیین الهی را با اشکال مختلف داشته‌اند. آیه 183 سوره بقره می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ؛ مسلمانان! همان‌طورکه بر مردمان پیش از شما روزه واجب بوده، بر شما هم واجب است تا متقی شوید». 

«صیام» امساک از خوردن و آشامیدن است. در فارسی به آن روزه می‌گویند که منسوب به روز است. چون در شریعت اسلام روز را امساک می‌کنند نه شب را. اگر چه در یهود صوم وِصال یعنی وصل کردن ۲ روز به هم هست یا در هندیان روزه 6 روز فقط از غذا نه از آب، مرسوم است اما روزه اسلامی فقط طی روز است لذا روزه نام‌ گرفته است. اصل روزه گویا در سنن انبیا بوده و از آنجا به ادیان بدوی و شمنیسم راه یافته‌ و برای طرد ارواح خبیثه و جلب خشنودی خدایان استفاده می‌شده است. 

 حتی بت‌پرستان نیز برای تقرب به بت‌های خود گاهی روزه می‌گرفتند و هم‌اکنون در میان بت‌پرستان هندوستانی روزه گرفتن در مواقع خاصی مرسوم است. 

یهود و نصاری و صائبین نیز برای خود نوعی روزه داشته‌اند. در تورات و انجیل کنونی در مواردی روزه‌داری تحسین شده و از روزه گرفتن موسی(ع) و عیسی(ع) سخن به میان آمده است و در قرآن داستان نذر حضرت مریم(س) آمده که نذر کرده روزه بگیرد:

«فقولی انّی نذرت للرحمن صوماً فلن اکلم صوما الیوم انسیاً؛ پس بگو من برای خدا روزه نذر کرده‌ام پس امروز با هیچ کس حرف نمی‌زنم».

البته روزه مریم(س) روزه «صمت» یعنی روزه سکوت بود که از حرف زدن با مردم امساک کرده بود ولی به هر حال، آن هم نوعی روزه‌داری است اما آنچه در تورات و انجیل آمده روزه‌داری به معنای امساک از خوردن و آشامیدن است. 

علامه طباطبایی در المیزان می‌نویسد:

«روزه از اقوام بى دین نیز نقل شده، همچنانکه از مصریان قدیم و یونانیان و رومیان قدیم و حتى وثنى‌هاى هندى تا به امروز نقل شده، که هر یک براى خود روزه‌اى داشته و دارند، بلکه مى‌توان گفت عبادت و وسیله تقرب بودن روزه از امورى است که فطرت آدمى به آن حکم مى‌کند».

فرزانه دانایی: بعد از رویارویی واشنگتن با مسکو بر سر ماجرای اوکراین، به‌نظر می‌رسد این روزها دولت بایدن برای تقویت جایگاه خود در منطقه به‌دنبال تأثیرگذاری بر حوادث و اتفاقات سیاسی پاکستان است. در این شرایط که ثبات سیاسی در نظام پاکستان دچار خدشه شده و چالش‌های اقتصادی هر روز در حال افزایش یافتن در این کشور است و می‌تواند به ناآرامی‌های اجتماعی ختم ‌شود، به‌نظر می‌رسد دولت آمریکا تلاش دارد با تاثیرگذاری بر حوادث سیاسی پاکستان به پوشش شکست‌های خود در افغانستان بپردازد و البته رهاوردی نیز از نزدیکی بیشتر با هندوستان داشته باشد. 

 عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان اما در این باره بیکار ننشسته و با تلاش‌های خود و همکاری با رئیس‌جمهور و معاون پارلمان این کشور توانست نخستین مرحله از برنامه‌ریزی‌های آمریکا برای ساقط کردن دولت خود را دفع کند. اگرچه به‌نظر می‌رسد مسائل سیاسی علت اصلی درگیری‌ها بین احزاب مخالف با نخست‌وزیر پاکستان باشد اما در تاریخ هشتم مارس سال جاری گروه‌های اپوزیسیون در پارلمان این کشور به دلیل «عدم مدیریت صحیح اقتصادی» خواستار رای عدم اعتماد به نخست‌وزیر شده بودند. در روز 28 مارس نایب رئیس مجلس پاکستان با این درخواست موافقت کرد و چهارم آوریل را روز برگزاری و رأی اعتماد مجدد یا عدم اعتماد به دولت عمران خان عنوان کرد. اگر چه به‌نظر می‌رسید رأی عدم اعتماد با همراهی ۱۷۲ نفر از نمایندگان مجلس ملی پاکستان اجرایی باشد اما عمران خان اعلام کرد دلیل اصلی این حوادث مخالفت آمریکا با ادامه حیات سیاسی اوست. به‌نظر می‌رسد مشکل اصلی دولت بایدن با عمران خان و دولتش، مخالفت او با ایجاد پایگاه نظامی آمریکا در خاک پاکستان بوده ‌است. آمریکا برای حضور بیشتر در منطقه و تقویت مواضع خود در مقابل ایران و افغانستان، نیاز داشت در پاکستان پایگاه نظامی داشته باشد اما اسلام‌آباد این اجازه را تاکنون به واشنگتن نداده است. نخست‌وزیر پاکستان در همین باره گفته ‌است تلاش برای برکناری او اقدام یک‌شبه نبوده و یک کشور «قدرتمند غربی» در پیامی به اسلام‌آباد هشدار داده ‌است یا با درخواست آنها برای ایجاد پایگاه نظامی موافقت می‌شود یا اینکه روابط ۲ کشور هیچ‌گاه عادی نخواهد شد. عمران خان گفته بود آمریکا گفته ‌است «اگر پارلمان پاکستان عمران خان را در این جلسه رای اعتماد از قدرت برکنار کند، روابط میان ۲ کشور عادی خواهد شد». 

زمانی‌که صحبت از دلایل سیاسی در تلاش‌ها برای برکناری عمران خان به میان آمد، گروه‌های اپوزیسیون نیز بیکار ننشسته‌ و عنوان کردند اگر بخواهیم به دلیل سیاسی بپردازیم، تلاش عمران خان برای عادی‌سازی روابط پاکستان با رژیم صهیونیستی یکی از دلایلی است که شایستگی او را زیر سؤال می‌‌برد. شایعات در این باره که لابی صهیونیستی منجر به روی کار آمدن عمران خان در پاکستان شده ‌است از سال‌ها پیش در این کشور رواج داشته ‌است؛ از زمانی‌که عمران خان با دختر «سر جیمز گلدسمیت» در ماه مارس سال ۱۹۹۵ ازدواج کرد رسانه‌های پاکستانی از او به‌ عنوان مهره «لابی صهیونیستی» در پاکستان یاد کردند. با این ‌حال نزدیک شدن پاکستان به بن‌سلمان در دوران نخست‌وزیری عمران خان و به نمایش گذاشتن نشانه‌هایی از تلاش دولت او برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی، باعث شد برخی احزاب موجود فعال در اسلام‌آباد به این اقدامات اعتراض کنند. 

عمران خان البته با همکاری عارف علوی، رئیس‌جمهور پاکستان به‌سرعت وارد میدان شده و دستور انحلال پارلمان را صادر کرد و بر این عقیده است همچنان حزبش، «تحریک انصاف» محبوبیت بسیار زیادی در پاکستان دارد و اجازه نمی‌دهد گروه‌های اپوزیسیون که ارتباطات نزدیکی با آمریکا دارند، یک‌شبه دست به تغییر دولتش ‌زده یا آن را ساقط کنند. 

دستور انحلال کابینه و انحلال پارلمان در شرایطی توسط رئیس‌جمهور پاکستان صادر شد که لحظاتی قبل از آن، طرح رأی‌گیری بر سر عدم اعتماد به عمران خان با موضع‌گیری نایب رئیس مجلس غیرقابل ‌اجرا و مخالف قانون اساسی عنوان ‌شده بود. تا ۳ ماه آینده که انتخابات زودهنگام برگزار شود، عمران خان همچنان نخست‌وزیر پاکستان خواهد بود. برخی رسانه‌های پاکستانی در این باره گفته‌اند ممکن است فاز بعدی اقدامات آمریکا در پاکستان، تلاش برای ایجاد کودتای نظامی در این کشور باشد؛ پدیده‌ای که چندان هم در فضای سیاسی پاکستان نوظهور نیست. اخیرا رسانه‌های هندی نیز که با دقت تمام وقایع و حوادث سیاسی در پاکستان را دنبال می‌کنند، پیش‌بینی کرده‌اند موضع‌گیری «قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش پاکستان در این باره بسیار دارای اهمیت است و می‌تواند روند وقایع را به‌کلی تغییر دهد. رسانه‌های هندی بر این عقیده‌اند فرمانده ارتش پاکستان روابط بسیار نزدیکی با واشنگتن دارد و معتقد است این کشور می‌تواند روابط استراتژیک طولانی‌مدت و بسیار فوق‌العاده‌ای با واشنگتن داشته باشد. اختلافات عمران خان با ژنرال باجوا تنها بر سر نوع رابطه با آمریکا نیست؛ پیش ‌از این در ماجرای جنگ روسیه با اوکراین نیز در حالی ‌که عمران خان از حمایت از هر ۲ طرف در این جنگ خودداری کرده بود، ژنرال باجوا از حمایت پاکستان از اوکراین سخن گفته بود. این در شرایطی است که عمران خان در روز پنجم جنگ و در شرایطی که انتظار نمی‌رفت هیچ کدام از رهبران جهان در ابتدای این بحران به سمت دیدار با پوتین بروند به مسکو رفت و درباره افزایش روابط تجاری و سیاسی ۲ کشور رایزنی کرد. همین مساله باعث شد اختلافات بین فرمانده نیروهای نظامی پاکستان و نخست‌وزیر این کشور در رسانه‌ها بیش از پیش به چشم آید.

تمام این بحران‌های سیاسی می‌تواند در ادامه باعث افزایش بحران‌های اقتصادی در پاکستان نیز شود. پاکستان سال 20۱۹ قراردادی با صندوق بین‌المللی پول به ارزش ۶ میلیارد دلار امضا کرد. با وجود اینکه برنامه به‌ صورت موقت تعطیل ‌شده بود اما ماه ژانویه سال ۲۰۲۲ دوباره از سر گرفته شد و دولت قانونی را به تصویب رساند که براساس آن مالیات‌ها افزایش ‌یافته و قیمت برق نیز افزایش می‌یافت تا بلکه از این طریق بتواند ضروریات اصلی قرارداد با صندوق بین‌المللی پول را فراهم کند. کسری بودجه‌ کنونی پاکستان در حدود ۱۲ میلیارد دلار در 8 ‌ماهه ابتدایی سال 2022 میلادی است. بر اساس برخی پیش‌بینی‌ها این کسری بودجه می‌تواند تا ۲۰ میلیارد دلار تا انتهای سال نیز برسد که در حدود ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی پاکستان را تشکیل می‌دهد. تورم در این کشور در بین ارقام ۱۱ تا ۱۲ درصد در نوسان است و هر اتفاقی که در صحنه سیاسی این کشور بیفتد درنهایت به افزایش بحران‌های اقتصادی در پاکستان کمک خواهد کرد. درصورتی ‌که بی‌ثباتی سیاسی در اسلام‌آباد همچنان تا چند ماه آینده ادامه یابد وضعیت اقتصادی پاکستان در سال 2023 کاملا غیر قابل‌پیش‌بینی خواهد بود. با این ‌حال عمران خان معتقد است با برگزاری انتخابات زودهنگام می‌تواند دوباره اکثریت آرا را برای حزب «تحریک انصاف» و نخست‌وزیری دوباره خود جمع‌آوری کند. او به‌قدری از اعتمادبه‌نفس در این باره برخوردار است که معتقد است بحران به ‌وجود آمده توسط آمریکا در پاکستان را با این انتخابات می‌تواند به ‌صورت کامل برطرف کند. نیروهای اپوزیسیون با این ‌حال انحلال پارلمان را بهانه کرده‌اند تا او را متهم به خیانت کنند. عمران خان با این ‌حال معتقد است با انحلال پارلمان برنامه اپوزیسیون و دولت‌های مداخله‌گر برای ساقط کردن دولت او کاملا دچار شکست شده ‌است.