رضا ملک‌زاده: در هفته اخیر هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مصوبه شورایعالی اداری مبنی بر انتزاع موسسه تحقیقات و فناوری اطلاعات از مرکز ملی فضای مجازی و واگذاری آن به وزارت ارتباطات را غیرقانونی دانست و ابطال کرد.
 به این ترتیب ادعای وزارت ارتباطات مبنی بر حق مالکیت، اصلاح ساختار یا ایجاد هرگونه تغییر و جابه‌جایی در تشکیلات شورایعالی فضای مجازی بنا بر بند یک ماده 115 قانون مدیریت خدمات کشوری توسط مرکز شورایعالی اداری، نقض شد.
پس از لشکرکشی فیزیکی مجموعه‌ای از نیروهای وزارت ارتباطات به منظور اشغال پژوهشگاه سابق وزارت ارتباطات که به مجموعه شورایعالی فضای مجازی واگذار شده بود، دبیر وقت شورا به منظور حل قانونی این موضوع به محاکم قضایی رجوع کرده بود. با این وجود عوامل وزارت ارتباطات، صبح روز 29 مهرماه 92 نیز به مرکز ملی فضای مجازی مراجعه و ضمن برخورد با کارکنان مرکز، نسبت به تصرف ساختمان و امکانات آن (از جمله حساب‌های مالی و بانکی) اقدام کرده‌ بودند!
این اقدام غیرقانونی در شرایطی صورت گرفت که دولت دهم نیز پیش از آن به منظور تضعیف شورایعالی فضای مجازی اقدام به مسدودسازی حساب‌های مالی این نهاد کرده بود.
نکته جالب توجه این است که پس از تشکیل دولت یازدهم نیز وزارت ارتباطات از ادعای دولت سابق به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر شورایعالی فضای مجازی و دبیر جدید بارها استفاده کرد. علاوه بر رفتار مذکور به منظور بازپس‌گیری ساختمان متعلق به شورایعالی فضای مجازی، وزارت ارتباطات دولت یازدهم نیز با قطع بودجه، محدودسازی فیزیکی، حذف پست‌های سازمانی و جایگاه شورا و تاخیرهای چندباره در تشکیل جلسات توام با فعال ساختن شوراهای موازی، پروسه تضعیف این نهاد عالی را که مستقیما با حکم رهبر انقلاب به منظور ساماندهی حوزه بسیار مهم فضای مجازی تشکیل شده بود، در پیش گرفت.
این در حالی است که وزیر ارتباطات، اغلب وظایف خود را به یکی از معاونان مشارکتی خود واگذار کرده که در حوزه سایبر از هماهنگی بی‌نظیری با سازمان‌های بین‌المللی مجری «توطئه اشغال سایبری ایران» برخوردار است. «ن ـ ج» پیش از این مدیریت امور فضای مجازی در دوره اصلاحات را برعهده داشت و درباره اقدامات خود به شخص محمد خاتمی پاسخگو بود!
هدف اصلی از اقدامات معاون مشارکتی وزیر ارتباطات در برابر شورایعالی فضای مجازی، چندان پوشیده نیست. به نحوی که هم‌اکنون برخی نهادهای هماهنگ با مجموعه مذکور در وزارت ارتباطات با تمرکز بر سرشماری ایرانیان حاضر در شبکه‌های اجتماعی، استارت پروژه رفع فیلتر شبکه‌های جاسوسی همچون فیسبوک را زده‌اند. به نظر می‌رسد تلاش برای عملیاتی کردن آنچه وزارت ارتباطات با عنوان «فیلتر محتوایی» و «فیلترینگ هوشمند» از آن نام می‌برد نیز حرکتی واضح در ادامه مسیر رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی دشمن باشد.
شایان ذکر است روز گذشته دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه از تقاضای وزارت ارتباطات برای تشکیل جلسه فوق‌العاده به منظور اعلام آمادگی برای آغاز فیلترینگ هوشمند خبر داد. دکتر خرم‌آبادی در همین رابطه گفت: «پس از اینکه وزارت ارتباطات مهلت چندماهه‌ای را از کارگروه برای هوشمندسازی فیلترینگ درخواست کرد، اخیراً‌ اعلام کرده آمادگی شروع اجرای هوشمندسازی را دارد و از کارگروه تقاضای برگزاری جلسه فوق‌العاده برای رسیدگی به این موضوع را کرده است».
«فیلترینگ هوشمند» به‌رغم حقیقی بودن اصل ایده، نیازمند تهیه زیرساخت‌های تکنولوژیک قابل‌توجه و برنامه‌ریزی دقیق عملیاتی است که تاکنون بنا بر اطلاعات به‌دست آمده این مراحل آن‌طور که باید طی نشده است. مروری کوتاه بر رفتار وزارت ارتباطات در بحث مهم حمایت از نرم‌افزارهای بومی کارآمد به منظور سرویس‌دهی مناسب به مردم در عصر ارتباطات نیز خود دلیلی بر تایید این مدعاست که وزارتخانه مهم ارتباطات در مسیر وظایف محوله قانونی خود گام اساسی برنمی‌دارد. اکنون باید دید اعلام آمادگی وزارت ارتباطات پس از مدت‌ها تاخیراندازی و سهل‌انگاری در موضوعات مهمی همچون «شبکه ملی اطلاعات» و تامین زیرساخت بومی، تا چه اندازه برآمده از واقعیات است.  شایان ذکر است به علت کارشکنی‌های مختلف رخ داده در حوزه وظایف تعیین شده از سوی رهبر انقلاب برای شورایعالی فضای مجازی از جمله تاخیر در برگزاری جلسات و حذف صورتجلسه موضوعات مهمی چون تنظیم و تصویب پیوست فرهنگی پیش از راه‌اندازی نسل سوم و چهارم اینترنت پرسرعت بدون کسب مجوزهای قانونی مصرح در احکام ابلاغی بالادستی، جلسه اخیر شورایعالی فضای مجازی در حضور رهبرانقلاب تشکیل شد.  به نظر می‌رسد کلید گشایش چنین معضلاتی را باید در مسیر ایجاد تغییرات قانونی در ساختار «شوراهای عالی» جست‌وجو کرد، چراکه در وضعیت فعلی به سبب ضعف ساختاری ارکان شوراهای عالی توسط نهادهای بالادستی دولتی، امکانی برای ایجاد الزامات قانونی و حتی حرکت در مسیر قانونگذاری با تعامل مثبت و منطقی طرفین، بدون بروز مشکل در حوزه اجرا وجود ندارد.
 

مهدی محمدی: یکم- بحث درباره شیوه صحیح مواجهه با مذاکرات هسته‌ای چندان پیچیده نیست. برای کسانی که هدفشان توافق به هر قیمت است و اصل توافق را مهم‌تر از محتوای آن می‌دانند، طبعا بهترین حالت این است که هیچ‌کس جز آنچه آنها می‌خواهند، چیزی نگوید یا شاید بهتر باشد اصلا هیچ کس هیچ چیز نگوید و آنها خود ببرند، بدوزند و بر تن خویش و ملت کنند اما برای آنها که منطق رهبر معظم انقلاب اسلامی را ملاک عمل خویش می‌دانند، 2 نکته بی‌هیچ ابهامی مبنای عمل است:
1- خطوط قرمزی وجود دارد که تعیین می‌کند کدام توافق خوب و کدام بد است و این خطوط قرمز نیازمند تبیین، تذکر و نگهبانی است.
2- هدف نهایی و راهبردی، توافق به هر قیمت نیست بلکه هدف این است که جامعه و دولت به درجه‌ای از آگاهی برسند که دریابند کار کشور با امید بستن به آمریکا و توقع معجزه داشتن از مذاکرات پیش نخواهد رفت و حتی اگر می‌خواهیم مذاکرات موفق باشد، گام اول قطع امید کردن از آمریکا به عنوان مهم‌ترین طرف مذاکره است.
بر همین اساس، رهبر معظم انقلاب هرگز نقد استدلالی و خیرخواهانه به روند مذاکرات را نفی و نهی نکرده‌اند. مسدود کردن بابی که رهبری آن را باز گذاشته‌اند به این معناست که کسانی چیزهایی برای نگران بودن دارند و می‌خواهند به جای بحث درباره آنها، از طریق همه‌گیرسازی سکوت پیش ببرند.
دوم- بیایید اصولمان را مرور کنیم. وقتی این اصول را پیش چشم داشته باشیم، روشن خواهد شد که بحث بر سر چیست و اختلاف کجاست.
اصل اول این است که هیچ‌کس نه با مذاکره و نه با توافق مخالف نیست. نه مذاکره ابداع دولت حسن روحانی است و نه توافق کردن امری است که پیشینیان از آن گریزان بودند.
اصل دوم این است که توافق نکردن بهتر از توافق بد است و شاخص اینکه توافقی خوب است یا بد، میزان پایبندی صریح و قابل راستی‌آزمایی آن به خطوط قرمزی است که برای تیم مذاکره‌کننده معین شده است.
اصل سوم این است که بدون شک یک توافق خوب یا حتی تلاش برای دستیابی  به آن، همه از جمله منتقدان را پشت سر تیم مذاکره‌کننده بسیج خواهد کرد اما نباید توقع داشته باشند تا زمانی که چنین توافقی حاصل نشده، پرسشگری در این باره بالکل تعطیل شود! نگرانی از محتوای مذاکرات نه به معنای زیر سوال بردن جدیت تیم مذاکره‌کننده است و نه دلسوزی آنها را نفی می‌کند، اگرچه آنها هم جدیت و هم دلسوزی اسلاف خود را نامهربانانه و مکررا نفی کرده‌اند.
اصل چهارم این است که توافق ژنو، یک توافق خوب نیست. همین که اکنون صهیونیست‌ها به مدافعان تمدید توافق ژنو تبدیل شده‌اند نشان‌دهنده آن است که روندی که براساس این توافق استوار شده، منافع ضروری آنها را تامین می‌کند و به همین دلیل
– به‌رغم مخالفت‌های ظاهرسازانه‌ای که تاکنون با این توافق می‌کردند- تمدید این توافق را بهتر از به هم خوردن مذاکراتی می‌دانند که آنها را مجبور خواهد کرد یا بلوف‌هایشان را عملی کنند یا بپذیرند تا امروز بزرگ‌تر از دهانشان حرف زده‌اند.
و پنجمین اصل این است که حتی پس از یک توافق، آنچه باید در افکار عمومی جامعه ایرانی رسوب کند، افزایش حس ستیز و مقاومت در مقابل آمریکا، تشدید اتکا به ظرفیت‌های درونی و جدی‌تر و علنی‌تر شدن رویارویی راهبردی با آمریکاست. آدرس‌هایی که اکنون دولت آقای روحانی به مردم می‌دهد به هیچ‌وجه با این اصل راهبردی منطبق نیست. در ماه‌های گذشته، درون و بیرون مذاکرات، هیچ تلاشی از ناحیه دولت برای افزایش بی‌اعتمادی عمومی به آمریکا مشاهده نشده است. برعکس، دولتی‌ها زیاده‌خواهی‌های پی‌درپی آمریکا در مذاکرات را به طور سیستماتیک سانسور کرده‌اند و بدتر از آن، حتی وقتی منتقدان یا صدا و سیما تلاش کرده‌اند به مردم بگویند که نه‌تنها ماهیت و ادبیات آمریکا عوض نشده بلکه جسارت‌آمیزتر هم شده، زبان به گلایه و در مواردی هم تهدید گشوده‌اند تا به هر قیمت ممکن این روند را متوقف کنند.  مساله بسیار مهم در اینجا این است که آیا دولت براساس خط‌مشی کلان «افزایش تقابل راهبردی با آمریکا در عین مذاکره و – در صورت امکان- توافق خوب هسته‌ای» عمل می‌کند یا اینکه همزمان با پیشبرد مذاکرات، در حال اعتبارزدایی عملی از منطق راهبردی است که می‌گوید قدرتمند شدن ایران در گرو نرفتن زیر بار استانداردهای آمریکایی است؟ این یک اصل ایدئولوژیک نیست که تبعیت از آن از بالا ابلاغ شده باشد. این حقیقتی است که بیش از هر کس دولتی‌ها خود را درون مذاکرات و در تعامل فشرده و بسیار نزدیک با آمریکا در یک سال گذشته دریافته‌اند. سوال این است که چرا حقیقت رفتار آمریکا به افکار عمومی منتقل نمی‌شود و چرا در مواردی دولت ترجیح می‌دهد بایستد و رفتار آمریکا را توجیه کند به جای اینکه در مقابل آن موضع بگیرد یا پاسخ جسارت‌ها و زیاده‌گویی‌های آنها را بدهد. چه چیز دولت را ملزم می‌کند از آمریکا تصویری بسازد جز آنچه واقعا هست؟
سوم - تیم مذاکره‌کننده و شخص آقای دکتر ظریف به تناوب گفته‌اند مهم‌ترین هنر آنها در یک سال گذشته این بوده که تصویر امنیتی ساخته شده از ایران را از ذهن جهانیان زدوده‌اند. بیایید ابتدا فرض را بر این بگذاریم که واقعا چنین تصویری وجود داشته و اکنون بر اثر زحمات دکتر ظریف و تیمش از میان رفته یا تعدیل شده است. مهم‌ترین سوالی که دائما دور زده می‌شود این است که هدف غربی‌ها از امنیتی‌سازی پرونده ایران در جهان چه بوده است؟ چرا آمریکا و اسرائیل چنین تصویری از ایران ساخته‌اند؟ بعید است پاسخ آقای ظریف هم چیزی جز این باشد که هدف از این تصویرسازی، اعمال فشار بر ایران به منظور تغییر محاسبات و امتیازگیری از ایران در حوزه‌های امنیت ملی بوده است. تصویر امنیتی از ایران ساخته شده تا به ایران فشار آورده شود و هدف فشار هم این است که ایران در حوزه‌هایی که غرب از آن نگرانی جدی دارد، امتیاز بدهد. دولت آقای روحانی چه کرده؟ حتی اگر از مذاکرات اخیر بگذریم و فقط روی توافق ژنو تمرکز کنیم، آمریکایی‌ها خود به صراحت گفته‌اند فوری‌ترین امتیازهایی را که سال‌ها بود از ایران می‌خواستند در این توافق گرفته‌اند (و راز اشتیاق آنها به تمدید توافق ژنو هم چیزی جز این نیست) بنابراین حتی اگر تصویر امنیتی از ایران تعدیل شده باشد علت این نیست که دولت روحانی معجزه کرده بلکه علت این است که پروژه امنیتی‌سازی به هدف خود که تغییر محاسبات و وادار کردن دولت ایران به امتیازدهی بوده، رسیده بنابراین در حال فروکش کردن است. در واقع با این روشی که دوستان عمل کرده‌اند، اساسا زدودن تصویر امنیتی ایران از ذهن و زبان غربی‌ها چندان هنری نمی‌خواهد؛ غربی‌ها به میزانی که امتیاز بگیرند، بیشتر لبخند خواهند زد.
اما نکته مهم این است که فرض بنیادین این بحث عمیقا مخدوش است. ملاک قضاوت در این باره که امروز پرونده ایران امنیتی‌تر است یا سال گذشته، چیست؟ اگر ملاک سخنان غربی‌ها باشد که هیچ از شدت و حدت آن کاسته نشده است. اگر ملاک رفتار آنها باشد، آیا آقای ظریف می‌تواند ادعا کند رفتار عملی آمریکا با ایران در صحنه‌های متنوع رویارویی که میان دو کشور وجود دارد اکنون کمتر توطئه‌گرانه است؟ اگر ملاک، برنامه‌ریزی‌های آینده آنها درباره ایران باشد، این برنامه‌ریزی‌ها هیچ تغییر راهبردی نکرده بلکه در مواردی غربی‌ها علائمی نشان داده‌اند که با رفتار دولت یازدهم آنها بیشتر امیدوارند بتوانند در ایران به هدف‌هایشان برسند. حتی اگر میزان اجماع‌سازی آمریکا در جهان علیه ایران را ملاک بگیریم، امروز دولت ایران زیر بار تعهداتی رفته است که کوچک‌ترین عدول از آنها به موجی از فشارهای بین‌المللی علیه آن منجر خواهد شد ضمن اینکه در صحنه نیز - هم چنانکه مقام‌های دولتی خود معترفند- چیزی از فشارها بر کشور کاسته نشده است. بنابراین اگر آقای ظریف ملاکی، اندکی عمیق‌تر از لبخند و مصافحه آمریکایی‌ها داشته باشد، نمی‌تواند به سادگی ادعا کند که تصویر امنیتی از ایران در جهان تعدیل شده است. این تصویر تنها زمانی تعدیل خواهد شد- همچنانکه تحریم‌ها زمانی حقیقتا برچیده می‌شود- که آمریکا ایران را آنقدر قدرتمند ببیند که چاره‌ای جز رفتار مبتنی بر احترام متقابل با آن نداشته باشد یعنی دقیقا همان اتفاقی که در منطقه رخ داده و در نامه اوباما به رهبر انقلاب ظاهر شده است.

  دولت محترم و مجلس باید برای افزودن به میزان یارانه‌ها فکری کنند. ابتدای سال سوخت تا 75 درصد افزایش یافت و نان هم همین
یکی ـ دو روز پیش 40ـ30 درصد گران شد در حالی که یارانه از همان ابتدا 45 هزار تومان بود و الآن هم همان قدر است! باید به این مبلغ ناچیز افزوده شود تا مردم بویژه اقشار محروم تحت فشار قرار نگیرند.
میهن‌دوست
  سال 89 برای هر نفر 45 هزار تومان یارانه تعیین شد و الآن هم که 4 سال از آن موقع می‌گذرد، همان‌قدر است. این منطقی است؟
یک هموطن
  یارانه زمانی که 4 سال پیش 45 هزار تومان معیّن شد، 45 هزار تومان می‌ارزید ولی الآن در خوشبینانه‌ترین حالت، کمتر از 20 هزار تومان ارزش دارد. بعد مشاهده می‌کنیم ابتدای سال سعی می‌شود مردم را از دریافت آن منصرف کنند. بعد هم نه‌تنها بر آن افزوده نمی‌شود بلکه ارزشش بیش از نصف هم کمتر شده است، مثلاً می‌آیند نان را گران می‌کنند. خب! این بر مردم فشار وارد می‌کند بویژه اقشار ضعیف جامعه که قوت غالب‌شان نان است، با حدود 40 درصد افزایش قیمت، به سختی می‌افتند.
کرمی
  دولت راستگویان گفت نان 30 درصد گران می‌شود ولی عملاً حدود 40 درصد گران شد(!)
نجم‌الدین
 

آیت‌الله سیدهاشم بطحائی گلپایگانی: یکی از مسائل قابل ملاحظه و مهم مساله حقوق بشر است، اولاً باید توجه داشت که در فرهنگ متمدن اسلام، بشر به‌عنوان مخلوق برین عالم از هر رنگ، نژاد، زبان و در هر نقطه عالم از حقوق مساوی و یکسانی در استفاده از حیات مادی برخوردار است و کسی بر کسی تفوق و برتری ندارد.
کاخ‌نشین و کوخ‌نشین، شهری و روستایی و سیاه و سفید و عالم و جاهل مخلوق خدا هستند و زمین و آنچه در آن است متعلق به همگان است لذا همه حق بهره‌برداری از منابع طبیعی و منابع اولیه را دارند و کسی حق ندارد مانع این حق شود و مزاحمت ایجاد کند و از نظر عقیده، اندیشه و بیان نیز صاحب حق هستند البته برای حفظ نظم و تبلور جامعه مدنی با حفظ حقوق همگانی، مقرراتی لازم است که حدود و حریم و مرز حقوق اشخاص را در هر دوره مشخص کند که جامعه فاشیست و آنارشیست نشود چنانکه کلام الهی بیانگر این حقیقت است.
هرچند– والارض وضعها للانام– زمین را برای تمام بشر قرار داد اما– وضع المیزان؛ الا تطغوا فی المیزان (الرحمن / 6 و 7)- قانون را نیز قرار داد تا بی‌قانونی نشود و حقوق معاشی، حیاتی و انسانی همگان برابر قانون تامین شود و تنها قانونی که ضامن تامین و تعدیل حقوق همگان است همان قانون الهی یعنی قرآن و سنت پیامبر(ص) و سیره اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام است زیرا قانون الهی اولاً بدون تبعیض و ملاحظات جناحی و گروهی بلکه صرفاً به نفع بشر وضع شده است ثانیاً تمام مراحل و ابعاد زندگی بشر در آن لحاظ شده است بنابراین قوانین موضوعه بشری فاقد آن دو خصلت مهم است که قانون اسلام واجد آن است ثالثاً قوانین موضوعه بشری نشأت گرفته از ملاحظات و منافع گروهی و حزبی و نژادی و... نیست و همین موجب تبعیض نژادی و آپارتاید می‌شود چنانکه آن را در اروپا و آمریکا و بسیاری از جاهای دیگر ملاحظه می‌کنیم لکن در قانون اسلام، سلمان فارسی، بلال حبشی، صهیب رومی و مقداد حجازی با اختلاف رنگ و نژاد از احترام و حقوق مساوی برخوردارند و همان عزتی را که مقداد حجازی نزد پیامبر اسلام(ص) دارد همان را سلمان فارسی و بلال حبشی سیاه چهره نیز دارد و همان حق حیات و استفاده از منابع طبیعی که مسلمانان دارای آن هستند غیر مسلمانان نیز دارای آن هستند زیرا همگان مخلوق خداوند متعال و فرزندان آدم و حوّا هستند چنانکه پیامبر اکرم(ص) در آغاز اسلام برنامه حقوق بشر اسلام را با یک فراگیری جامع  برای کل بشر اعلان کرد و فرمود: مردم و بشر در نظام اسلام یکسان هستند. مردم مانند پیمانه یک اندازه هستند و تمام آنها از آدم و حوّا هستند لذا عرب بر عجم و عجم بر عرب برتری ندارد مگر به تقوای الهی و هر کس حریم و حدود الهی را بهتر و بیشتر رعایت کند او از دیگری برتر است (تاریخ یعقوبی/ ج2/ص100).
پیامبر اکرم(ص) با توجه به فراگیری اسلام که آیین الهی برای بشر است لفظ ناس را به کار برده است، کلمه‌ای که شامل همه انسان‌ها با تمام رنگ، نژاد، زبان، قومیت و جغرافیایی است و در هیچ مرام و مسلکی چنین شمولی پیدا نمی‌شود. امروز در دنیای غرب که مدعی تمدن هستند آپارتاید، جامعه بشری را قطعه قطعه کرده و عده‌ای مانند آلمانی‌ها، نژاد ژرمن را برتر و خود را برتر از دیگران می‌دانند و در آمریکا و بسیاری از کشورهای غربی نیز نژاد سفیدپوستان را برتر می‌دانند و سیاهپوستان را انسان‌های درجه دوم به حساب می‌آورند و آنها را از حضور در مجامع مهم اجتماعی محروم می‌کنند و نژاد یهود که آن هم معضل دیگر اجتماعی است نیز مدعی هستند قوم برتر هستند.
تمام این ادعاها ناشی از تعصب و خودبزرگ‌بینی بی‌اساس و پایه است و صرفاً توهّمات جاهلانه آنها باعث تفرقه، تنازع، باج‌خواهی، جنگ، قتل و غارت شده. آیا اینها را می‌توان جامعه مدنی نامید و تز و دکترین‌شان را تمدن و فرهنگ انسان‌ساز قلمداد کرد! یا تمدن اسلام، رهبران و پیروان آن را که با تبعیت از مکتب خود، تمام بشر را در هر نقطه از دنیا با هر رنگ و نژاد، خواهر و برادر و ذرّیه حضرت آدم و حضرت حوّا می‌دانند؟ و به گفته سعدی که برخاسته از کلام حکیمانه پیامبر اعظم(ص) است:
بنی‌آدم اعضای یک پیکرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار

تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پس از انتخابات سراسری (1358ش)
پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، به منظور فراهم‌آمدن زمینه‏های عَمَلی مناسب برای حاکمیت اسلام در همه شئون مملکت، لازم بود قانون اساسی که مبین بنیادهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه ایران باشد، براساس اصول اسلامی، به وجود آید. این مجلس با عضویت تعداد زیادی از اسلام‏شناسان و فقهای بزرگ و با کوشش‏های مستمر و شبانه‏روزی شهیدان گرانقدری همچون آیت‏الله بهشتی و شهدای محراب و تاکید امام خمینی(ره) مبنی بر اینکه قوانین مصوبه در آن مجلس «باید صددرصد اسلامی باشد» در مدتی کمتر از 4 ماه توانست قانون اساسی را تنظیم کند. پس از آن، قانون اساسی، جهت همه‏پرسی به ملت ارائه شد و طی روزهای دهم و یازدهم آذر 1358، انتخابات صورت گرفت. ملت مسلمان ایران با دادن 5/99 درصد رأی موافق خود، قانون اساسی جمهوری اسلامی را مورد تصویب نهایی قرار داد و پس از آن، حضرت امام، حاشیه قانون اساسی را جهت اجرا، تنفیذ کردند. قانون اساسی که جهت‏گیری اصلی نظام جمهوری اسلامی ایران را بر مبنای تعالیم و ارزش‏های اسلام، عدالت اجتماعی و رعایت حقوق انسان‏ها تعیین کرده است، دارای 12 فصل و 175 اصل بود که پس از بازنگری آن در سال 1368 به 14 فصل و 177 اصل افزایش یافت.
جلوس لطفعلی‌خان زند، آخرین فرمانروای زندیه بر تخت سلطنت (1203 ق)
لطفعلی خان زند (۱۱۴۸-۱۱۷۳ خورشیدی) واپسین فرمانروای زند بود که میان سال‌های ۱۱۶۸ تا ۱۱۷۳ خورشیدی (۱۲۰۳ تا ۱۲۰۹ قمری) بر سر پادشاهی با هماورد نیرومندش آغامحمدخان قاجار به نبرد پرداخت و سرانجام از او شکست خورد و با مرگ او پرونده دودمان زند نیز بسته شد. طایفه زند یکی از طوایف قوم لک است. وی پسر جعفرخان زند و نوه صادق‌خان زند، برادر بنیادگذار فرمانروایی زندیان، کریم‌خان زند وکیل‌الرعایا بود. وی دارای ویژگی‌های برجسته بسیاری چون خوش‌سیمایی، دلاوری، نیرومندی و هوش سرشار بود. وی از ادب و طبع شعر هم بی‌بهره نبود.
تولد نیکلا ماکیاولی، فیلسوف و نظریه‏پرداز معروف ایتالیایی (1469م)
نیکلا برناردویى ماکیاولی، فیلسوف و نظریه‏پرداز ایتالیایى در 3 دسامبر 1469م در فلورانس ایتالیا به دنیا آمد و از جوانی وارد فعالیت‏های سیاسی شد. وی پس از فروپاشی سلطنت و برقراری حکومت جمهوری در ایتالیا در حالی که 29 سال داشت در مقام دبیر شورای 10 نفره حکومت جمهوری مشغول به فعالیت شد و مدت 14 سال در این منصب بود. با این حال، پس از آن به دنبال جنگ قدرت به زندان افتاد. ماکیاولی اساس اخلاقیات را واژگون کرد. به دنیایى که سرشار از توحش بود صریحاً می‏گفت که بهترین شیوه و خط‌مشی زندگی، بی‏شرافتی است. یگانه شعار سیاسی او این بود که شاه فوق تمام قیود و الزامات مردم عادی است. ماکیاولی برای آغاز دوباره زندگی سیاسی و نزدیک شدن به خاندان سلطنتی به نگارش مهم‌ترین اثر سیاسی خود با نام پرنس یا شهریار دست زد. این کتاب اگرچه نتوانست در این راه کمکی به نویسنده‏اش کند اما به‌عنوان یک اثر مورد توجه ‏سیاستمداران قرار گرفت و دنیایى دیگر در عرصه سیاست نوین پی‏ریزی کرد. ماکیاولی در این کتاب، مجموعه‏ای از رهنمودها و ارشادات را برای اداره موفقیت‏آمیز یک حکومت عرضه‏ می‌کند که در 10 اصل خلاصه می‏شود که عبارتند از: همیشه در پی سود خویش باش، جز به خویشتن هیچ‌کس را محترم مدار، بدی کن اما چنان وانمود کن که نیکی می‏کنی، حریص باش و هرچه را می‏توانی تصاحب کن، خسیس باش، خشن و درنده‏خوی باش، چون فرصت به دست آوردی دیگران را بفریب، دشمنانت را بکش و اگر می‏توانی دوستانت را نیز، در رفتار با مردم به زور توسل جوی نه مهربانی و همه مساعی خود را بر جنگ متمرکز ساز. از دیدگاه ماکیاولی، چون مردمْ ساده‏لوح هستند لذا شهریار باید کاری کند که کمتر کسی حقیقت او را دریابد و مردم را با اعمال ظاهری و تظاهر به درستکاری و پایبندی به مذهب بفریبد. مجموعه افکار ماکیاولی که به ماکیاولیسم منجر می‏شود در حقیقت، مرامی است بر پایه‏های فریب، ریاکاری و نادرستی. نیکلا ماکیاولی در نهایت در 20 سپتامبر 1530م در 61سالگی درگذشت.