دیوید پی گلدمن: «جاده جدید ابریشم» چین، تازه‌ترین پروژه پکن به منظور ایجاد کمربندی از خطوط راه‌آهن، بزرگراه‌ها، خط لوله‌ها و ارتباطات با پهنای باند بالا از چین گرفته تا غرب است؛ پروژه «جاده ابریشم دریایی» است که «مسیرهای دریایی» را با «زیرساخت بندرها» – از اقیانوس هند گرفته تا دریای مدیترانه – پیوند می‌دهد. این پروژه درست در زمانی در حال اتفاق افتادن است که «نقش ایالات متحده در خاورمیانه» در حال تنزل است و محتمل به نظر می‌رسد چین برای ایفای «نقش پررنگ‌تری در این منطقه» اشتیاق داشته باشد. موقعیت جغرافیایی و پیشرفت فناوری اسرائیل این امکان را می‌دهد تا «نقش سرپل» را در این پروژه بازی کند و همچنین به «تفکر و راهبرد چین» در منطقه خاورمیانه برای دهه‌های آینده فرصت شکل‌دهی می‌دهد.
پروژه «جاده ابریشم جدید» چین ممکن است به بلندپروازانه‌ترین «سرمایه‌گذاری تاریخ در تأسیسات زیربنایی» تبدیل شود. برخی استراتژیست‌های چینی پیش‌بینی می‌کنند «نقش اسرائیل» در این پروژه با نقش ترکیه همتراز است- و حتی بیشتر از آن است- چین این پروژه را «یک کمربند و یک جاده» نام‌گذاری کرده است که به ایجاد کمربندی از خطوط راه‌آهن، بزرگراه‌ها، خط لوله‌ها و ارتباطات پهن باند از چین گرفته تا غرب اشاره دارد؛ همچنین به پروژه «جاده ابریشم دریایی» که «مسیرهای دریایی» را با «زیرساخت بندرها» – از اقیانوس هند گرفته تا دریای مدیترانه – پیوند می‌دهد. دکتر
«لو زون گی» در سمیناری در دانشگاه رمنین، در ماه نوامبر، اظهار داشت: «موقعیت اسرائیل» این امکان را برای دولت تل‌آویو پدید می‌آورد که بتواند «نقش سرپل» را در پروژه «یک کمربند و یک جاده» – پس از اتمام پروژه راه‌آهن «رد- مد» از دریای سرخ تا دریای مدیترانه- ایفا کند. دکتر لو، عضو «موسسه مطالعات بین‌المللی شانگهای»، از پروژه‌ای 2 میلیارد دلاری با ۳۰۰ کیلومتر خط راه‌آهن سخن می‌گوید که شهر «عسقلان» را به «دریای سرخ» متصل می‌کند. معمولاً برای توصیف پروژه «رد- مد» – به منظور جذب حجم ترافیک در کانال سوئز یا به عنوان مسیر جایگزینی در صورت وقوع ناآرامی‌های سیاسی- از «واژگان متواضعانه‌تری» استفاده می‌شود. آنچه چین «یک کمربند و یک جاده» نام‌گذاری می‌کند، به این موضوع اشاره دارد که این کشور- با توجه به قرار گرفتن دریای مدیترانه بر سر محور شرق و غرب- فرصت ساخت «خطوط راه‌آهن با سرعت بالا» را در جنوب شرقی آسیا، هند و آفریقا به دست خواهد آورد. چین قصد دارد «خطوط راه‌آهن ۱۲۰۰۰ کیلومتری‌اش» را تا سال ۲۰۲۰ دو برابر کند و بخش زیادی از این برنامه توسعه به ایجاد «خطوط با سرعت بالا» مربوط می‌شود. چین در حال ساخت «شبکه‌ای از خطوط راه‌آهن» به طرف جنوب است که از تایلند، لائوس و کامبوج عبور کرده و به سنگاپور می‌رسد و از طرف غرب هم به استانبول منتهی می‌شود.
 برخی استراتژیست‌های چینی به پروژه «رد- مد» به عنوان نمادی برای داشتن بلندپروازی بیشتر در طراحی در منطقه خاورمیانه، نگاه می‌کنند. برای نمونه، قرار است «همکاری اسرائیل- چین» شامل حوزه‌های ضدتروریسم، عملیات ضد دزدی دریایی و همچنین حمایت اقتصادی از کشورهای عربی شود. اسرائیل می‌تواند فناوری‌های پیشرفته را – مانند فناوری مربوط به حوزه کشاورزی- در اختیار این کشورها قرار دهد تا بدین‌وسیله از «صنعتی‌شدن خاورمیانه» در چارچوب پروژه «یک کمربند و یک جاده» حمایت کند. چینی‌ها حتی به اسرائیل خاطرنشان کرده‌اند «نیروی دریایی چین» در حال انجام «عملیات ضد دزدان دریایی» در اقیانوس هند و خلیج عدن است و اسرائیل هم می‌تواند در چنین عملیات‌هایی شرکت کند. این پروژه از تغییری بنیادین در «نگرش‌های امنیتی منطقه‌ای چین» نسبت به خاورمیانه حکایت می‌کند. «واردات خالص نفتی چین» با افزایش 3 برابری، از ۱۰۰ میلیون تن در ماه در سال ۲۰۰۵ به ۳۰۰ میلیون تن در حال حاضر رسیده و بیشتر این افزایش واردات نیز از «حوزه خلیج فارس» بوده است، همچنین نیاز چین به «نفت خاورمیانه» افزایش پیدا خواهد کرد. چین تا اخیراً تمایل داشت از «رهبری آمریکا» در خصوص مسائل امنیتی خلیج‌فارس دنباله‌روی کند. هرچند پس از فروپاشی سوریه و عراق، خشنودی چین به نگرانی تبدیل شد و این کشور بدون اینکه تلاش کند «نقش ابرقدرت» را در خاورمیانه بازی کند به دنبال راه‌هایی برای تقویت «حضور امنیتی منطقه‌ای‌اش» است. اجماع جدیدی در چین شکل گرفته مبنی بر اینکه «دومین ابرقدرت جهان» باید نقش محوری‌تری را در خاورمیانه ایفا کند اما «افول ناگهانی آمریکا» در منطقه خاورمیانه چین را در برداشتن گام‌های بعدی دچار عدم‌ آمادگی و تزلزل کرده است. چین به مذاکرات «گروه ۱+۵ و ایران» ملحق شد و پیشنهاد داد به عنوان «عضو پنجم» به گروه چهارگانه (سازمان ملل متحد، ایالات متحده، اتحادیه اروپایی و روسیه) بپیوندد، اما اینها به جای اینکه فی‌نفسه نوعی سیاست‌گذاری باشد، تنها «پیشنهاد‌هایی صوری» به منظور مورد تأکید قرار دادن منافع چین در منطقه خاورمیانه به شمار می‌رود. در گذشته «چین در سازمان ملل متحد» به نفع فلسطینی‌ها رأی داده است و این موضوع تغییری در «موضع دیپلماتیک این کشور»، در آینده‌ای قابل پیش‌بینی، ایجاد نخواهد کرد.
هرچند «درون‌مایه غالبی در سیاستگذاری چین» دیده می‌شود که از «قدرت اقتصادی» این کشور ناشی می‌شود. چین معتقد است «ایجاد دگرگونی» در گستره اوراسیا – با به‌کارگیری «حمل‌ونقل و ارتباطات با سرعت بالا» – بخش اعظمی از این قاره را از «عقب‌ماندگی» نجات خواهد داد و «ثبات سیاسی طولانی‌مدت» را نیز میسر خواهد کرد. با وجود این، ساخت «جاده ابریشم جدید» به سرکوب تهدیدات امنیتی نیازمند است که ممکن است جریان تجارت را مختل کند. از هر دو لحاظ پکن در حال ارزیابی نگاه به اسرائیل به عنوان یک شریک راهبردی است.
چین در سال ۲۰۱۴ به این نتیجه رسید که ایالات متحده در جلوگیری از تلاش ایران برای «دستیابی به سلاح‌ هسته‌ای» شکست خواهد خورد. پکن تلاش کرد «توازن ظریفی» را در رابطه خود با عربستان سعودی و ایران حفظ کند. یک تحلیلگر چینی اظهار داشته که هرچند بدون هیچ قید و شرطی «تحویل سلاح‌های چین» به ایران بسیار بیشتر از فروش سلاح‌های این کشور به عربستان سعودی است اما چین بهترین «موشک‌های میان‌بردش» را به سعودی‌ها تحویل داده است که «عامل بازدارنده هولناکی» علیه ایران محسوب می‌شود. ممکن است عربستان سعودی بزرگ‌ترین تأمین‌کننده نفت چین باشد، اما عراق و عمان بیشترین سهم از «افزایش واردات نفت» را به خود اختصاص داده‌اند. چین تمایلی ندارد به طرف هیچ «دشمن بالقوه‌ای» سنگ بیندازد. این سیاست هنگامی که ایالات متحده «ضامن حفظ صلح» در خلیج‌فارس بود به خوبی جواب داد، اما با گذر زمان به منتهای کاربرد خود رسیده و پکن هنوز در حال ارزیابی اقدام بعدی‌ خود است. از آنجا که «موضع خاورمیانه‌ای چین» در میانه بازنگری گسترده‌ای قرار گرفته، اسرائیل هم فرصت گرانبهایی برای «نفوذ در تفکرات چین» پیدا کرده است. در غیاب حضور سلطه‌جویانه آمریکا در خلیج‌فارس، خطرات بروز «جنگ منطقه‌ای» و «اختلال در صادرات نفت» به چین افزایش خواهد یافت. مشخص نیست هند چگونه به پروژه «جاده ابریشم جدید» واکنش نشان خواهد داد، اما بسیار محتمل است هند و چین، به جای درگیری، با هم همکاری خواهند کرد. پس از «دیدار رسمی شی چین‌پینگ» از هند در سپتامبر سال ۲۰۱۴، «دولت جدید نارندرا مودی» برای تسهیل تنگناهای خطرناک مربوط به تأسیسات زیربنایی، ممکن است به «تخصص و منابع مالی چین» روی بیاورد. برای نمونه 2 کشور برای نهایی کردن طرح ساخت «خط راه‌آهن با سرعت بالا»، به ارزش ۳۳ میلیارد دلار، در حال مذاکره هستند؛ این طرح نخستین بهبود گسترده «سیستم راه‌آهنی» به شمار می‌رود که توسط بریتانیایی‌ها در قرن نوزدهم ساخته شد. اقتصاددانان «نگرانی‌های کوته‌بینانه‌ای» را درباره «نقاط مرزی واقع در زمین‌های بایر کوهستانی» سرهم می‌کنند که 2 کشور را – با بیشترین جمعیت در جهان – از هم جدا می‌کند. همچنین یک بعد راهبردی در «افزایش احساس تفاهم» میان چین و هند وجود دارد. از دیدگاه هند «حمایت چین از ارتش پاکستان» مایه نگرانی است، اما این موضوع 2 جنبه عکس هم دارد. پاکستان همچنان در خطر دائمی وارونه شدن به طرف «شبه‌نظامیان اسلامگرا» قرار دارد و ارتش «ضامن اصلی ثبات» این کشور است. چین می‌خواهد از «ارتش پاکستان» به عنوان «یک سد دفاعی» علیه «افراط‌گرایان اسلامی» حمایت کند، کسانی که «استان شین‌جیانگ» چین را به اندازه هند تهدید می‌کنند و این حمایت – شاید همانند هرگونه سیاستگذاری دیگر چین- احتمالاً در جهت منافع هند قرار گرفته است. در عین‌ حال افزایش «افراط‌گرایی اسلامی» باعث نگرانی پکن نیز می‌شود. طبق گزارش‌ها دست‌کم «یکصد جنگجوی اویغور چینی»، و شاید هم تعداد بسیار بیشتری، «در کنار داعش» در حال جنگیدن هستند، احتمالاً به خاطر اینکه «مهارت‌های تروریستی» را بیاموزند و به «داخل سرزمین چین» وارد کنند. تحلیلگران چینی درباره «رویکرد دولت اوباما» در مبارزه با داعش بسیار بدبین هستند، اما آنها سیاست جایگزینی را سراغ ندارند. نقش چین در مصر نمونه‌ای است از اینکه پکن چگونه ممکن است از «بازوی اقتصادی» خود برای کمک به «ایجاد ثبات منطقه‌ای» استفاده ‌کند. «عبدالفتاح سیسی» رئیس‌جمهوری مصر، پیمان «همکاری راهبردی جامع» با چین را در سفر رسمی خود به پکن، در اواخر ماه دسامبر، به امضا رساند. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، در دسامبر خاطرنشان کرد چین ساخت «کانال سوئز دوم» – که خط راه‌آهن با سرعت بالا در دو طرف آن قرار می‌گیرد – و همچنین «همکاری در زمینه‌های تأسیسات زیربنایی، انرژی هسته‌ای، انرژی جدید، هوانوردی، مالی و دیگر بخش‌ها را پیش‌بینی می‌کند».
اسرائیل ممکن است در همکاری «مصر- چین» نقش ایفا کند. آنگونه که قبلاً هم بدان اشاره شد، اسرائیل می‌تواند فناوری‌های پیشرفته حوزه کشاورزی را در اختیار «کشورهای خاورمیانه» قرار دهد تا بدین وسیله از «صنعتی‌ شدن این کشورها» در چارچوب پروژه «یک کمربند و یک جاده» حمایت کند. «سیاست‌گذاری چین» محتاطانه، محافظه‌کارانه و مبتنی بر اجماع است. نگرانی اصلی این کشور اقتصاد آن است. «سرعت دگرگونی خاورمیانه» باعث شگفتی چین شده و این کشور در حال تلاش برای انجام اقدام بعدی‌اش است. آنچه چین در آینده انجام خواهد داد، قابل پیش‌بینی نیست اما امری اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد که منافع اساسی چین، این کشور را به «مداخله بیشتر در منطقه خاورمیانه» – همه اینها همزمان با خروج ایالات متحده از آنجا- ترغیب خواهد کرد. اسرائیل متحد آمریکا باقی خواهد ماند و این اتحاد محدودیت‌های دامنه همکاری «اسرائیل- چین» را تا حد زیادی تعیین می‌کند. هرچند اسرائیل، در چارچوب این محدودیت‌ها، «فضای زیادی برای مانور» پیدا می‌کند و همچنین این کشور فرصت پیدا می‌کند به «تفکر و راهبرد چین» در منطقه خاورمیانه– برای دهه‌های آینده– شکل بدهد.
اندیشکده صهیونیستی مرکز مطالعات راهبردی بگین- سادات (بسا)

آرون دیوید میلر: آمریکا فقط این را کم دارد که 535 قانونگذار به مدیریت جزئیات سیاست در برابر ایران بپردازند. اما من که بیش از دو دهه در وزارت خارجه آمریکا خدمت کرده‌ام، می‌دانم که نمی‌خواهم کنگره کنترل یک توافق 10 تا 15 ساله با ایران را در دست داشته باشد. کنگره از 4 راه می‌تواند نقشی معتبر در توافق ایران ایفا کند.
1- صادق نگه‌داشتن مذاکره‌کنندگان آمریکا
مذاکره‌کنندگان به گفت‌وگوهایشان خو می‌گیرند و ممکن است عاشق این روند بشوند. گاهی اوقات حفظ چشم‌انداز کلی در زمانی که هدف اصلی دستیابی به توافق است، بویژه زمانی که سطح مخاطره بسیار بالا می‌رود، دشوار می‌شود. به عبارت روشن‌تر،‌ مساله این نیست که تیم «جان کری» (وزیر خارجه آمریکا) یک توافق بد را به عدم توافق ترجیح خواهد داد، بلکه مساله این است که وقتی می‌خواهید به توافق برسید فشار همواره موجب می‌شود مذاکره‌کنندگان بخواهند مشکلات را حل کنند، نه اینکه خلق کنند. این ممکن است به‌سادگی موجب شود مذاکره‌کنندگان بر سر یک مساله واحد، امتیازات نابجایی بدهند تا به توافق کلی دست یابند. مهم است که تا قبل از نهایی شدن توافق با ایران نوعی نظارت و شفافیت وجود داشته باشد. این بررسی‌ها و نظارت‌ها را باید گروهی انجام دهد که خود در مذاکرات منافعی نداشته باشد. در موقعیت فعلی، کنگره- به‌رغم جناح‌گرایی فراوان - تنها طرفی است که می‌تواند این نقش را ایفا کند.
2- صادق نگه داشتن ایرانی‌ها
به محض اینکه مذاکرات شروع می‌شود، مذاکره‌کنندگان اغلب به سرعت این ایده را می‌پذیرند: هر دو طرف نیازها و منافع مشروعی دارند که باید بین آنها سازگاری ایجاد کرد. این درباره مساله هسته‌ای ایران کاملا صادق نیست. برنامه هسته‌ای ایران دست‌کم 6 قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرده است؛ تهران قبلا فریبکاری کرده است و ایرانی‌ها نباید برنامه‌ای را که قرار است یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی باشد، نظامی کنند. ما با رژیم سرکوبگری مواجهیم که از گروه‌هایی مانند حماس و حزب‌الله حمایت می‌کند و منافع و ارزش‌هایش در خاورمیانه با منافع و ارزش‌های آمریکا در این منطقه تضاد دارد. ایران نیز به نوبه خود باید درک کند که تعامل با آمریکا فقط به معنای مذاکره با دولت نیست و کنگره نیز برای دفاع از منافع و ارزش‌های آمریکا وظایفی دارد و رفتار ناپسند تهران - حتی بیش از سیاست‌های حزبی و جناحی آمریکا - در اصرار کنگره برای نقش‌آفرینی در مذاکرات هسته‌ای تاثیر داشته است. به ایران به‌سادگی نمی‌توان اعتماد کرد.
3- اهرم نفوذ در آینده
اگر توافقی به دست آید،‌ تا دوره رئیس‌جمهور بعدی و احتمالا رئیس‌جمهور بعد از وی نیز ادامه خواهد یافت. حتی اگر همه چیز درباره این توافق حل و فصل شود، بعید است کنگره کنونی تحت کنترل جمهوریخواهان با لغو تحریم‌های نفتی و بانکی که سال 2010 علیه ایران به تصویب رساند، موافقت کند. این به تنهایی به کنگره این اجازه را می‌دهد که در این معامله تا پس از سال 2016 نیز نقش‌آفرینی کند. در نظر گرفتن نگرانی‌های مشروع درباره حمایت تهران از تروریسم و گزارش‌های سه‌ماهه درباره پایبندی به توافق و نقش کنگره در اجرای آن احتمالا به نوعی ادامه خواهد یافت. این چیز خوبی است. در پایان، فقط کنگره می‌تواند درباره لغو دائم تحریم‌ها تصمیم‌گیری کند. بدون توجه به اینکه آیا دموکرات‌ها در کنگره اکثریت باشند یا جمهوریخواهان، لغو دائم تحریم‌ها فقط در صورتی محتمل است که تغییرات واقعی در رژیم سرکوبگر و توسعه‌طلب ایران رخ دهد.
4- بالا بردن هزینه تقلب
دولت و کنگره در شرایط آرمانی به جای اینکه دشمن هم باشند، بویژه وقتی که پای اعمال محدودیت‌های روشن و پیامدهای نقض توافق به میان می‌آید،‌ متحد هم خواهند بود. همکاری دو قوه می‌تواند موجب انسجام در سیاست آمریکا شود و بر اعتبار و تاثیرگذاری واکنش‌های بالقوه آمریکا- از جمله اقدام نظامی - در برابر سرپیچی‌های ایران بیفزاید.  دولت با مقاومت در برابر نقش‌آفرینی کنگره یا ابراز خشم از آن چیزی به دست نمی‌آورد. کاخ سفید باید از کمک قانونگذاران استقبال کند. باراک اوباما در برابر یک ایران ترسناک و در حال پیشرفت قرار گرفته است. هدف همه جناح‌های آمریکایی باید دستیابی به توافقی هسته‌ای باشد که قدرت جمهوری اسلامی را محدود کند، نه تقویت.
وال استریت ژورنال

جی متیو مک‌آینیس: آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر عالی ایران و دیگر مقامات ارشد آن کشور با صدایی رسا، عملیات نظامی ریاض علیه حوثی‌ها را محکوم کردند. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه‌ ایران نیز برنامه‌ صلحی را ارائه داد و در آن خواستار آتش‌بس و انجام گفت‌وگو شد اما ایران واقعاً به دنبال چیست؟ در اینجا به 5 مؤلفه‌ اصلی طرح راهبردی تهران در یمن اشاره می‌کنیم.
1- فروپاشیدن ائتلاف سنّی: شرکت کردن مصر، امارات عربی متحده‌، قطر، بحرین، کویت، اردن، مراکش و سودان در عملیات توفان قاطعیت– که از پشتیبانی ایالات متحده و حمایت کلامی ترکیه و پاکستان برخوردار است– یک پیروزی دیپلماتیک برای عربستان‌سعودی به شمار می‌آمد و اکنون خطوط جدیدی برای نشان دادن حوزه‌ نفوذ در منطقه ترسیم شده است. مقامات ایران که به نحوی آشکار نگران شده‌اند، در تلاشند این خسارات وارده را جبران کنند؛ و نخستین گام آنها این است که پاکستان و ترکیه را متقاعد کنند از پشتیبانی نظامی از این حرکت سعودی‌ها خودداری کنند. سپس ایران تلاش خواهد کرد این ائتلاف شکل‌گرفته به رهبری سعودی را متزلزل کند و این کار را احتمالاً از طریق کار کردن روی شکاف‌هایی که از دیرباز میان دولت‌های عرب وجود داشته است انجام خواهد داد.
2- جلوگیری از تشدید اوضاع به درگیری مستقیم نظامی: حتی با وجود اینکه انتقاد ایران از ائتلاف شکل‌گرفته به رهبری سعودی روز به روز افزایش می‌یابد، تهران هیچ تمایلی برای وارد شدن به یک جنگ نظامی با ریاض ندارد. تشدید اوضاع می‌تواند دخالت مستقیم‌تر از سوی ایالات متحده را در پی داشته باشد و موجب شود ایران بیش از پیش در منطقه مورد مخالفت قرار گیرد. سیاستمداران نیز نباید بیش از اندازه مساله‌ اعزام و استقرار ناوشکن نیروی دریایی ایران و کشتی پشتیبان ایرانی در خلیج عدن را بزرگ کنند، چرا که این اقدامات بخشی از تدابیر ایران برای شرکت در عملیات بین‌المللی مقابله با دزدان دریایی است و بدین منظور صورت می‌گیرد. ایران در واقع می‌خواهد ریاض را از این کارها [یورش به یمن] بازدارد ولی هیچ‌یک از دو طرف در وضعیتی نیستند که بر سر یمن یک نبرد دریایی راه بیندازند.
3- هموار کردن شرایط برای شکست دادن سعودی: آیت‌الله خامنه‌ای 9 آوریل/ 20 فروردین‌ با تمسخر کمپین شکل‌گرفته، عنوان کرد سعودی‌ها «هیچ شانسی ندارند» و پوزه‌ آنها «به خاک مالیده خواهد شد.» البته ممکن است وی درست بگوید. بدون بهره‌گیری از اطلاعات دقیق به منظور پشتیبانی از هدف‌گیری‌های نظامی و جلوگیری از ایجاد خسارت و تلفات در میان شهروندان غیرنظامی، حملات هوایی سعودی نتوانسته است جلوی پیشروی حوثی‌ها را بگیرد، هرچند این حملات به نیروهای ضدحوثی کمک کرده است تا دستاوردهایی جزئی در شهر جنوبی و کلیدی عدن به دست آورند. به‌رغم گزارش‌های رسیده، مداخله‌ کامل ایران در یمن هنوز هم در هاله‌ای از ابهام است. رساندن کمک‌های نظامی به یمن هنوز نیز [برای ایران] دشوار است، چرا که نیروی دریایی ایالات متحده از عبور محموله‌های مشکوک نظامی ایران جلوگیری می‌کند. ایران با جلوگیری از یورش زمینی به رهبری سعودی، روی فعالیت‌های مخفیانه‌ خود سرپوش می‌گذارد و امیدوار است ریاض به دردسر بیفتد.
4- به تصویر کشیدن ایران به‌عنوان کشوری مسؤول‌تر و مسؤولیت‌پذیرتر: سخنان مقامات ایران، عربستان‌سعودی را به‌عنوان کشوری غیرمسؤول و ایران را به‌عنوان یک بازیگر منطقه‌ای که مسؤولیت‌پذیر و قابل‌اطمینان است، ترسیم می‌کند. آیت‌الله خامنه‌ای حتی تصمیمات امنیتی [اتخاذشده] از سوی [فرزند] پادشاه جدید سعودی را تصمیمات «جوانان بی‌تجربه و خامی» که «به قدرت رسیده‌اند و جاهلیت و وحشیگری را جایگزین آرامش و خویشتنداری ساخته‌اند» توصیف کرد. بیشتر رهبران و مقامات سعودی بالای ۵۰ سال دارند، اما با یک وزیر دفاع جدید 34 ‌ساله و یک کمپین نظامی نصفه و ‌نیمه، انتقادها افزایش خواهد یافت. حتی اگر این ادعای تهران که آن کشور به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای، توانایی تثبیت اوضاع در منطقه را دارد زیاد متقاعدکننده نباشد اما باز هم با ایجاد تردید نسبت به توانایی ریاض [برای پیشبرد مقاصدش] موجب بروز اختلاف در میان متحدان عربستان‌سعودی خواهد شد.
5- تلاش برای یافتن راه‌حل از طریق گفت‌وگو: ایران این مساله را دریافته است که وضعیت یمن ممکن است به یک جنگ داخلی غیرقابل کنترل کشیده شود. فروپاشی یمن آن هم در این شرایط که تهران اکنون درگیر عراق و سوریه است، به سود ایران نیست و ایران حتی به قیمت ضرر دیدن سعودی در این معادله می‌خواهد جلوی این کار را بگیرد. البته این مساله نیز دارای اهمیت است که تهران- آنگونه که عنوان می‌شود- موافق اقدامات حوثی‌ها نیست، بویژه پس از کودتای حوثی‌ها در ماه ژانویه، بنابراین حل‌وفصل [این بحران] از طریق گفت‌وگو گزینه‌ای است که ایران ترجیح می‌دهد. در واقع برای ایران، جلوگیری از بروز شرایطی که در سوریه و لیبی روی داد، از اهمیت بیشتری نسبت به تسلط یافتن حوثی‌ها بر یمن برخوردار است.
در واقع اگر هدف ایران تشکیل یک رژیم حوثی که به‌عنوان یک گروه نیابتی اهداف ایران در یمن را پیاده کند باشد، شکست دادن ریاض و اتحاد سنّی جدیدش به اولویت نخست تهران تبدیل شده است. آیا ایالات متحده تلاش خواهد کرد از این نیروی جمعی که به رهبری سعودی شکل گرفته است (و ما دهه‌هاست در پی این بوده‌ایم که این اتفاق روی دهد)، پشتیبانی کند؟ آیا ایالات متحده ریاض را برای دست یافتن به یک استراتژی نظامی بهتر به منظور ایستادگی در برابر افزایش نفوذ ایران در شبه‌جزیره [عربستان] یاری خواهد رساند؟ یا آیا ما از پشتیبانی خود دست خواهیم کشید و به سمت «برقراری توازن و تعادل» در میان قدرت‌های اصلی منطقه‌ای خواهیم پرداخت که دولت‌های عرب از آن می‌ترسند و ایران خواستار آن است؟ تصمیماتی که ما درباره یمن خواهیم گرفت– شاید حتی به اندازه‌ تصمیماتی که درباره عراق یا سوریه خواهیم گرفت– ممکن است ترسیم‌کننده‌ دورنمای سیاسی و امنیتی خاورمیانه پس از توافق هسته‌ای [اعلام‌شده] باشد.
اندیشکده امریکن اینترپرایز

مایکل لدین: چرا بسیاری از کارشناسان از اینکه توافقی با ایران حاصل نشده متعجب شده‌اند؟ مطمئنا این امر نه به دلیل عدم تمایل مذاکره‌کنندگان غربی برای مصالحه با روحانیون است بلکه آنها بسیار مشتاق مصالحه هستند تا حدی که بسیاری از خواسته‌هایشان را برای رسیدن به توافق کنار گذاشتند. این تعجب نشان می‌دهد ما ماهیت رژیم ایران را درک نکرده‌ایم. اشتباه اصلی ما این است که فکر می‌کنیم پیشنهاد اتحاد استراتژیک و دست دوستی که رئیس‌جمهور اوباما دراز کرده برای ایران جذابیت دارد. اما این‌طور نیست! آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر عالی ایران نمی‌خواهد توافقی با ما امضا کند، او می‌خواهد ما را نابود کند. وقتی او به ما «شیطان بزرگ» می‌گوید و شعار «مرگ بر آمریکا» سر می‌دهد، منظورش همین است. او
[آیت‌الله خامنه‌ای] می‌خواهد در تاریخ اسلام مردی باشد که آمریکا را شکست داده نه فردی که با شیطان توافق امضا کرده است. او می‌خواهد ما تسلیم شویم و نمی‌خواهد با اوباما دوست یا شریک شود. رژیم ایران اکنون هم پول زیادی در دست دارد که آن را برای مواردی که برایش مهم است هزینه می‌کند، از مسائل هسته‌ای گرفته تا عملیات اعزام نیرو به عراق، سوریه، لبنان و یمن؛ از حمایت و آموزش نیروهای حزب‌الله، حماس و جهاد اسلامی گرفته تا تهیه سلاح برای نیروی قدس سپاه. آنها مطمئنا تحریم‌ها را دوست ندارند. اوضاع اقتصادی در این کشور بهم ریخته است (بانک‌ها ورشکسته شده‌اند، واردات مواد غذایی به دلیل اینکه فروشندگان خارجی نمی‌توانند پول خود را دریافت کنند با مشکل مواجه است، قیمت‌ها رو به افزایش است به‌عنوان مثال قیمت مرغ در 6 هفته پیش و از قبل از آغاز سال نو 30 درصد افزایش یافت) بنابراین آنها خواهان پایان تحریم‌ها به‌طور کامل و فوری هستند اما آن‌طور که اغلب ادعا می‌شود این امر دلیل اصلی حضور آنها در مذاکرات نبوده است. چرا آنها مذاکره را قبول کردند؟ چون حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه این کشور، [آیت‌الله] خامنه‌ای را متقاعد کردند آمریکا شدیدا در پی توافق است، خطری در مورد اقدام نظامی آمریکا وجود ندارد و ایران می‌تواند بدون اینکه امتیاز مهمی بدهد از آمریکا امتیاز بگیرد. تا اینجا به نظر می‌رسد تحلیل خوبی باشد. آنها هیچ بخشی از برنامه هسته‌ای را تعطیل نکرده‌اند و ما هر ماهه مبلغی از پول‌های مسدودشده آنها را برمی‌گردانیم. وقتی آیت‌الله هر آن چیزی را که می‌خواهد می‌تواند به دست بیاورد چرا باید امتیاز بدهد؟ رویکرد [آیت‌الله] خامنه‌ای در ایران منحصر به فرد نیست. در حال حاضر کوبا و قبلا کره‌شمالی هم همین بازی را کرده‌اند. وانمود به توافق می‌کنند، خواستار امتیازهای بیشتر و بیشتر از آمریکا می‌شوند، سود می‌برند، به برنامه‌هایشان ادامه می‌دهند و از تروریست‌ها و تولید تسلیحات جدید حمایت می‌کنند. اگر می‌خواهید در آینده متعجب نشوید به مذاکرات به‌عنوان بخشی از جنگ ایران علیه ما فکر کنید نه مانند آنچه بسیاری از کارشناسان آن را گامی در مسیر آشتی می‌دانند. اگر سران ما می‌خواهند در آینده دچار ناراحتی و عذاب نشوند، باید متوجه این موضوع باشند: ما دشمنانی داریم که نمی‌خواهند دستی که از سوی ما دراز شده است را بگیرند بلکه می‌خواهند این دست را قطع کنند.
پایگاه اینترنتی هیل

مهدی محمدی: از همان نخستین روز آغاز آنچه در یک دهه گذشته پرونده هسته‌ای ایران خوانده شده، این نکته روشن بود – و بعدها، در طول سالیان، مکررا مورد تایید قرار گرفت- که هدف اصلی غرب بویژه آمریکا از تبدیل کردن فعالیت هسته‌ای ایران به یک بحران بزرگ بین‌المللی، تنها متوقف کردن این برنامه نیست، بلکه آمریکایی‌ها همزمان هدف بزرگ‌تر و مهم‌تری را هم تعقیب می‌کنند که می‌توان آن را «اثرگذاری بر پارامترهای سیاست داخلی و تغییر معادله قدرت در داخل ایران» نامید.
از یک جنبه، هدف غرب از پرونده‌سازی هسته‌ای برای ایران، متمرکز بر خود مساله هسته‌ای است. ارزیابی آمریکایی‌ها این است که فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز اگر دربرگیرنده غنی‌سازی و فعالیت‌های مرتبط با آب سنگین باشد، کشور دارنده را از ظرفیت گریز سریع به سمت سلاح هسته‌ای برخوردار می‌کند و صرف بهره‌مندی از این ظرفیت، معادله استراتژیک و ژئوپلیتیک پیرامون آن کشور را به ضرر قدرت‌های سلطه‌جو تغییر خواهد داد، بنابراین به طور کاملا طبیعی، توقف برنامه هسته‌ای ایران –با وجود اینکه آمریکایی‌ها در برآوردهای اطلاعاتی خود کوچک‌ترین تردیدی درباره صلح‌آمیز بودن آن ندارند- جزو هدف‌های راهبردی غرب محسوب می‌شود. اما ساده‌اندیشی محض است اگر کسی تصور کند هدف‌گذاری‌های آمریکا در این پرونده صرفا هدف‌گذاری‌های مرتبط با اشاعه است. این فقط یک جنبه از ماجرا (و به نظر من جنبه کم‌اهمیت آن) است. یک مساله بسیار مهم‌تر در اینجا وجود دارد که یک دهه هماوردی راهبردی درباره برنامه هسته‌ای با آمریکا، ابعاد آن را کاملا برای ما روشن کرده است و آن هم این است که آمریکایی‌ها تصور می‌کنند پرونده هسته‌ای می‌تواند به چند روش منجر به تغییر معادله قدرت در داخل ایران و سوق پیدا کردن محیط سیاست داخلی ایران به سمتی شود که برای آنها دارای مطلوبیت است.
1- از دید آمریکا، نحوه حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران می‌تواند بدل به مدلی برای حل و فصل سایر پرونده‌های مرتبط با ایران از جمله پرونده حقوق بشر شود. توجه کنید که از نظر آمریکایی‌ها پرونده حقوق بشر اسم رمز پروژه‌ای است که هدف اصلی آن گروگان گرفتن سیاست داخلی کشور با استفاده از ابزارهای بین‌المللی است.
2- در درجه دوم، آمریکا به پرونده هسته‌ای ایران به عنوان عاملی برای تقویت جریان غربگرا در داخل ایران بویژه در مقابل رقیبان اصولگرای آن نگاه می‌کند. یک نگاه گذرا به پرونده اعمال تحریم‌ها علیه ایران کافی است تا روشن شود ملاک اصلی آمریکا برای آغاز و تکمیل تدریجی پروژه تحریم علیه ایران، نه تحولات مرتبط با برنامه هسته‌ای، بلکه محاسباتی بوده که آمریکایی‌ها درباره نحوه اثرگذاری بر متغیرهای سیاست داخلی در ایران بویژه وضعیت جریان غربگرا در آستانه تحولات مهم مانند انتخابات داشته‌اند. سخت‌ترین تحریم‌ها زمانی علیه ایران اعمال شده که کمترین تحرکات فنی درون برنامه هسته‌ای وجود داشته و در عوض  جریان غربگرا در ایران بیشترین نیاز به حمایت خارجی را حس می‌کرده است. من در مقاله‌ای دیگر نشان داده‌ام که چگونه افول فتنه 88 در بهار 89 منجر به اعمال سختگیرانه‌ترین تحریم‌های تاریخ علیه ایران، صرفا با هدف کمک به احیای این جریان شد. این یک رویه عمومی در پرونده هسته‌ای ایران است. محاسبات مربوط به سیاست داخلی ایران و اینکه فلان اقدام خاص دقیقا چه تاثیری بر محیط داخلی ایران خواهد گذاشت و کدام گروه را ضعیف‌تر یا قوی‌تر خواهد کرد، در تعیین اینکه آمریکا باید از چه گزینه‌ای علیه ایران استفاده کند، نقشی بسیار حیاتی‌تر از متغیرهای صرفا فنی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران داشته است.
3- پس از انتخابات 92، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد آمریکایی‌ها تصور می‌کنند می‌توانند از پرونده هسته‌ای یا پرونده‌های مشابه، به عنوان عاملی برای کنترل افکار عمومی ایران و جهت دادن به آن استفاده کنند. به طور بسیار خلاصه، شکل کار به این صورت است که دوقطبی‌هایی ایجاد شود که یک سوی آن اقتصاد و معیشت مردم قرار داشته باشد و سوی دیگر، برنامه‌های امنیت ملی ایران از جمله برنامه هسته‌ای.
به محض ایجاد این دوقطبی، یک ماشین رسانه‌ای - سیاسی از پیش برنامه‌ریزی شده در داخل ایران، شروع به ارسال این پیام به جامعه می‌کند که مشکلات اقتصادی و معیشتی به دلیل طراحی‌های رادیکالی است که در برنامه‌های امنیت ملی ایران صورت گرفته و اگر مردم می‌خواهند اقتصاد آنها رو به راه شود، قبل از هر چیز باید این برنامه‌ها مورد  تجدید نظر قرار گیرد. اجرای موفق این پروژه مستلزم همکاری کامل یک جریان غربگرا در داخل ایران با آمریکایی‌هاست؛ همان جریانی که آمریکایی‌ها آن را شریکان پروژه تحریم در داخل ایران می‌خوانند. این پروژه، تا حدودی در سال 92 با محوریت برنامه هسته‌ای ایران اجرا شد و شواهدی هست که آمریکایی‌ها می‌خواهند آن را بزودی به دیگر حوزه‌های هماوردی راهبردی خود با ایران نیز تسری بدهند. مهم‌ترین شاهد، سخنان هفته پیش باراک اوباماست که گفته بود زمان آن رسیده است که مردم ایران دریابند بهبود زندگی آنها در گرو پایان دادن ایران به جنگ‌های نیابتی در منطقه خاورمیانه است. این جمله کوتاه کافی است که نتیجه بگیریم آمریکایی‌ها می‌خواهند در مرحله پساتوافق هسته‌ای - که گمان می‌کنند بزودی از راه خواهد رسید - دوقطبی «اقتصاد - ژئوپلیتیک» را جایگزین دوقطبی «اقتصاد - هسته‌ای» کنند.
بر این اساس، به نظر می‌رسد اصلی‌ترین عاملی که تعیین می‌کند توافق نهایی، سرانجام رخ خواهد داد یا نه، مساله هسته‌ای نیست. مساله اصلی برای آمریکا این است که آیا یک توافق هسته‌ای، محیط داخلی ایران را به‌گونه‌ای که مدنظر آنهاست و در زمانی که آنها مناسب می‌دانند، تغییر خواهد داد یا نه. به عبارت دیگر، آمریکا عمیقا مایل است بداند - و تاجایی که می‌تواند بر این موضوع اثر بگذارد - که آیا بازیگران غربگرا در داخل ایران، در شرایط پس از توافق هسته‌ای، توان تبدیل این توافق به سرمایه‌ای برای پیشبرد پروژه‌های انتخاباتی و سیاست داخلی خود را خواهند داشت یا نه؟
اگر توافق انجام شود، با اطمینان نسبی می‌توان گفت آمریکا طراحی یک برنامه ایجاد تغییر در ایران در طول یک دهه آینده را به سرانجام رسانده و آن را قابل تحقق ارزیابی کرده است. بالاتر از این، می‌توان ادعا کرد در آن صورت، آمریکا به یک مفاهمه نسبی با جریان غربگرا در ایران درباره چگونگی اجرای این پروژه هم دست یافته است.
برخی پالس‌هایی که این روزها از داخل ایران در حال ارسال به بیرون است نشان می‌دهد غربگرایان در ایران هم به‌خوبی می‌دانند در حال مشارکت در چه نوع بازی‌ای هستند. 3 دسته پیام از داخل ایران در حال ارسال به بیرون است:
1- مصرف ادبیات رادیکال درباره نقد رفتار حاکمیت در حوزه‌های مختلف بویژه از زبان هاشمی رفسنجانی
2- ارسال پی در پی این پیام به بیرون که دولت به هر قیمت خواهان تصاحب مجلس آینده است.
3- بشارت دادن به آمریکا در این باره که تعامل با آمریکا به موضوع هسته‌ای محدود نخواهد شد چرا که مشکلات ایران با حل موضوع هسته‌ای پایان نخواهد یافت.
به عقیده من، مخاطب این پیام‌ها بیش از آنکه افکار عمومی در داخل ایران باشد، در واشنگتن نشسته است. یک جریان سیاسی مایل است به آمریکا بگوید در صورت حصول توافق هسته‌ای، نقش مدنظر آمریکا را در آینده سیاسی ایران بازی خواهد کرد تا به این ترتیب خود را به بخشی از پروژه آمریکا برای آینده ایران تبدیل کند. مهم‌ترین ماموریتی که این جریان باید برای آمریکا انجام بدهد صرف سرمایه اجتماعی ناشی از توافق هسته‌ای در راستای اهداف شبه‌سکولار و همچنین بازتولید سیکل سازش از طریق ایجاد دوقطبی‌های جدید از جنسی است که یک سوی آن وضعیت اقتصادی (یا شاید هم اجتماعی) ایران قرار داشته و در سوی دیگر آن برنامه‌های امنیت ملی ایران قرار بگیرد. هر دو این ماموریت‌ها تنها زمانی قابل انجام است که این جریان زیرساخت‌های لازم برای ارتباط‌گیری موثر با افکار عمومی در ایران و توان ارسال سیستماتیک آدرس‌های غلط به آن را ایجاد کرده باشد.
تحولاتی مانند گذار از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی به شبکه‌های اجتماعی موبایلی (در حوزه سخت‌افزاری) و ایجاد زیرساختی از روابط نیمه‌پنهان و شبه‌محفلی با غرب نظیر آنچه در پروژه Bridge2015  شاهد آن هستیم (در حوزه نرم‌افزاری) را باید تلاش‌هایی در این جهت ارزیابی کرد.
آمریکا برای حوزه تغییر معادله قدرت در ایران ظرف یک دهه آینده یک برنامه جامع طراحی کرده است. این برنامه بر تحولات مرحله پسا‌توافق هسته‌ای و همچنین سرنوشت انتخابات آینده استوار خواهد شد. بازیگران اصلی در اینجا جریان سیاسی غربگرا، نخبگان شبکه شده با سرویس‌های غربی در قالب پروژه‌های شبه‌مدنی و همچنین شبکه‌های اجتماعی هستند که آمریکا تصور می‌کند امکانی برای مهار آنها وجود ندارد.
اگر از این منظر به توافق هسته‌ای بنگریم و درصدد کشف معنای رمزگونه آن در ارتباط با آینده قدرت در ایران برآییم، آن وقت راز بسیاری از آنچه ظاهرا غیرقابل فهم به نظر می‌آید گشوده خواهد شد.

 

سیده‌آزاده امامی: می‎گویند فردی در شهری می‎دوید و فریاد می‎زد: امامزاده یعقوب را بر بالای مناره شغال درید!
جماعتی او را آرام کردند و گفتند: بنده خدا اولاً امامزاده نبود و پیغمبرزاده بود، ثانیاً یعقوب نبود و یوسف بود، ثالثاً بالای مناره نبود و ته چاه بود، رابعاً شغال نبود و گرگ بود، خامساً ماجرا از بیخ و بن دروغ است و اصلاً دریدنی در کار نبود!
حکایت همین یکی‌ ـ دو سالی است که از عمر دولت راستگویان می‎گذرد؛ برای ملت عادت شده است شنیدن ادعاهایی که چند صباحی موجی می‎شود برای موج‎سواری جماعتی که انگار در فضای آرام و بی‎هیاهو حرفی برای گفتن ندارند، از این‎رو ناگزیر باید هرازگاهی از میان زمین و هوا سوژه‎ای دست و پا شود تا خوراک این جریان غوغاسالار را برای تداوم حیاتش مهیا کند. ادعاهایی که البته آخرالامر هم چیزی جز شرمساری برای مدعیان خویش همراه ندارد!
نظیر همین غائله پول‎های کثیف که در نهایت با «عذرخواهی» وزیر کشور به پایان رسید؛ طرفه این بود که کسانی مدعی این ماجرا شدند که اغلب باواسطه یا بی‎واسطه به منابعی از قدرت متصلند. چنان قیافه حق به جانب گرفته بودند و در این فضای غبارآلود ترکتازی می‎کردند که اگر کسی نمی‎دانست می‎پنداشت ایشان جماعتی مَلَک منزهند که از آسمان نزول کرده و اتفاقاً سر بزنگاه مچ رقیبی را گرفته‎اند که خورده‎اند و برده‎اند و بر نردبانی آلوده پا نهاده و بالا آمده‎اند، حالا این آقایان در کسوت ناجیان ملت سر رسیده‎اند و فریاد برآورده‎اند تا حق به ناحق خورده شده ملت را باز پس گیرند و ملت را هشدار دهند تا زین پس در گزینش خویش دقتی مضاعف مبذول دارد! (بماند که این فیلم بازی کردن‎ها از سوی افرادی که هنوز هم که هنوز است از ماجراهایی شبیه کرسنت و استات‌ اویل و... حتی اعلام برائت هم نکرده‎اند و هنوز شائبه تغذیه آنها از این پول‎ها به قوت مطرح است، به معلق بازی نزد غازی می‎ماند!)
اما از آنجا که این هیاهو ریشه در «تزویر» داشت، برافکندن پرده‎ها و نشاندن غبار موجود در فضا حسابی دست تهی این قبیله غوغاسالار را در محضر ملت باز و آنان را در پیشگاه حقیقت و صداقت شرمسار و سرافکنده کرد!
این اما نخستین و تنها ماجرایی از این دست نیست که دستاویز این جماعت هوچی‎گر واقع شده و فضای کشور را برای مدتی در تنش و التهاب فرو برده است؛ عیناً همین سناریو چندی پیش در جریان بحث بر سر انبوه(!) «بورسیه‎ها»ی غیرقانونی به اجرا درآمد! لیکن وقتی همه چیز در فضایی منطقی و به دور از جنجال‎های رایج رسانه‎ای عیارسنجی شد، کاشف به عمل آمد از حدود 3000 مورد غیرقانونی ادعایی، چیزی حدود یک درصد این رقم حقیقتاً مساله‎دار بوده و دولت مدعی راستگویی تنها 2 عدد «صفر» ناقابل مقابل آن نهاده است!
البته مسلم است همین اندازه هم ابداً شایسته نظام اسلامی نیست، منتها اگر قرار باشد این مورد وسیله‎ای شود برای
تسویه‌حساب‎های سیاسی با دولتی که دل این آقایان از ابتدا هم با آن صاف نبوده است، کار سختی نیست بررسی همین موضوع در دولت‎های قبل‎تر از دولت قبل و در آن صورت چندان معلوم نیست دولت‎های محبوب این آقایان در گذر از این آتش سر به سلامت ببرند!
حال با جریانات پیش آمده و بررسی‎های صورت‌گرفته، دولت محترم یک «عذرخواهی» جانانه هم بدهکار خیل افرادی است که به ناروا آنان را متهم به استفاده از بورس‎های غیرقانونی کرده و با انتشار نامشان در فضای رسانه‎ای حیثیت و اعتبار آنها را زیر سوال برده‎ است، نیز عذرخواهی از مسؤولانی که چنین تهمتی به ایشان نسبت داده ‎است.
متأسفانه سریال این بازی‎های ناسالم به اینجا ختم نمی‎شود و حتی آقایان با ادعای «و ما ادراک ماالبورسیه» درصدد خدشه‎دار کردن اراده نمایندگان ملت در عدم واگذاری سکان مهم‌ترین نهاد علمی و فرهنگی کشور به عناصر نشان‎دار فتنه نیز برآمدند اما فقط وقتی به یاد بیاوریم اساساً نخستین جرقه‎های طرح بحث بورسیه‎ها هم به مدت‎ها «پس» از طرح استیضاح وزیر بازمی‎گردد، بی‎صداقتی و ناجوانمردانگی این بازی کثیف بیشتر به چشم می‎آید!
لیکن این رفتارهای ناسالم توجیه‎پذیر می‎شود آنگاه که عنایت داشته باشیم این هیاهوهای بی‎‎سرانجام از جانب جماعتی صورت می‎گیرد که حدود 2 سال است امور مملکت را در شرایطی به دست گرفته‌اند که برای رسیدن به چنین جایگاهی کلی وعده و وعید به ملت داده‌اند، اما در تحقق این وعده‎ها حسابی مانده‌اند!
دولتی که قرار بود «کلید» به دست بیاید و قفل بسته بر معیشت ملت را بگشاید و تحول «صد روزه» ایجاد کند، حالا که قفلی از معضل اشتغال و مسکن و ازدواج نگشوده و تحولی در اقتصاد رقم نزده باید هم موضوعی شبیه بورسیه‎ها علَم ‎کند تا ملت خیلی درباره این قفل و آن «کلید» سوالی نپرسد!
افرادی که برای سوال از عقب‎نشینی در برابر دیپورت شدن سفیر دولت مدعی بلد بودن راه تعامل با «همه» دنیا پاسخی ندارند البته که به دیوار کوتاه منتقدان بند می‎کنند و هر از گاهی مرحمتی نثار ایشان می‎کنند!
دولتی که قرار بود به طرفه..‎العینی و تنها به بهای «یک لبخند» سایه شوم تحریم‎ها را از سر مملکت براندازد و در عین حال هیچ از دستاورد دانشمندان شهید ملت را نبازد و حالا چیزی درست برعکس در کف دارد- «تحریم‎هایی که رفع نشده‎اند» و با این روند ظاهرا قرار هم نیست رفع شوند و در عوض تعهدات سنگینی که داده شده و «دستاوردهایی که تعلیق شده‎اند»!- حق دارد چند وقت یک‎بار بحث‎هایی درباره «وظیفه پلیس که اجرای قانون است و نه اجرای اسلام» یا وظیفه نظام اسلامی که می‎تواند مردم را به «بهشت» ببرد یا نه و امثالهم را پیش بکشد که ملت خیلی حواسش به اصل قضیه نباشد!
دولتی که بنا بود بدون «اتوبوس» بیاید و پست‎ها را میان بستگان و نزدیکان بذل و بخشش نکند، وقتی در برابر شائبه‎های باندبازی و خاندانگرایی در تقسیم پست‎های حال و «آینده» و برنامه‎ها و دخالت‎های انتخاباتی‎اش پاسخی ندارد، باید هم ناشیانه روی مساله «پول‎های کثیف» مانور بدهد و البته وقتی سخن از سند و مدرک می‎شود و پای بررسی دقیق و قانونی پیش می‎آید باید هم ادعای خود را پس بگیرد و مجبور به عذرخواهی ‎شود!
در شرایطی که آقایان نشسته‎اند تا دستی از غیب برون آید و کاری بکند و 2 سال است ملت و مملکت را معطل یک توافق کذایی کرده‎اند که یک سوی آن شیطان است و با شیطنت‎های خبیثانه‎اش همین الان حتی صدای همین جماعت خوش‎خیال را هم درآورده است، معلوم است هر از گاهی باید سوژه‎ای درست کند تا توجهات از موضوعات اساسی دخیل در سرنوشت جامعه منحرف و معطوف آن موضوع خاص شده و ملت منصرف شود از پرسیدن سوال‎های اساسی خویش درباره مسؤولیت حقیقی آقایان و چند و چون تحقق وعده‎های داده شده؛ سوژه‎ای که البته یک کارکرد دیگر هم باید داشته باشد و آن «حذر دادن ملت از رقیب»! به هر حال فرصت باقیمانده تا انتخابات باید به گونه‎ای سپری شود...!
حال آنکه «خوش بود گر محک تجربه آید به میان...»!