گروه بین‌الملل: به فاصله کوتاهی پس از مقاله روزنامه پراودا درباره اتمام‌حجت ولادیمیر پوتین با مثلث حامی تروریسم یعنی ترکیه، قطر و عربستان، سرنگونی یک جنگنده روسی در مرز ترکیه و احتمال برخورد نظامی روس‌ها با ترکیه، منطقه را  در آستانه وضعیت قرمز قرار داده است. در حالی‌که حملات هوایی روسیه به مواضع تروریست‌ها در سوریه تشدید شده است،‌ روز سه‌شنبه رسانه‌های ترکیه‌ای از ساقط شدن یک هواپیمای جنگنده روسی خبر دادند. براین اساس، دفتر ریاست‌جمهوری ترکیه در بیانیه‌ای اعلام کرد: یک جنگنده‌ اف‌16 ترکیه یک هواپیمای سوخو 24 روسیه را که وارد حریم هوایی ترکیه در نزدیکی مرزهای سوریه شده بود هدف قرار داد و سرنگون کرد. ارتش ترکیه نیز اعلام کرد پیش از شلیک به سوی این هواپیما در مدت 5 دقیقه 10 بار به آن اخطار داده شده تا حریم هوایی ترکیه را ترک کند اما جنگنده متجاوز پاسخی به هشدار‌ها نداده است. وزارت دفاع روسیه در اولین واکنش به این خبر با تایید روسی بودن این هواپیما اعلام کرد: «سوخوی ۲۴ به هیچ‌وجه حریم هوایی ترکیه را نقض نکرده و به وسیله سامانه‌های موشکی زمین به هوا هدف قرار گرفته است». وزارت دفاع روسیه ادامه داد: هواپیمای ساقط شده در سوریه در حریم هوایی سوریه در حال پرواز بود و این موضوع توسط ابزارهای کنترلی ثبت شده است. این وزارتخانه همزمان تصویری ماهواره‌ای از محل پرواز جنگنده سرنگون شده منتشر کرده که ثابت می‌کند این جنگنده داخل مرزهای سوریه بوده است.(عکس2) طبق گزارش‌ها، این جنگنده در ارتفاعات ترکمان در لاذقیه در شمال‌غربی سوریه سقوط کرده است، منطقه‌ای که در روزهای گذشته از سوی ارتش سوریه و با پشتیبانی هوایی روسیه برای آزادسازی مورد حمله قرار گرفته بود.(عکس1) ویکتور زابولوتسکی، رئیس «فدراسیون هوانوردان آماتور»، به شبکه روسیه 24 گفته است که این هواپیما به احتمال قوی با موشک‌های زمین به هوای دوش‌پرتاب، سرنگون شده است. ویکتور بارانتس، خبرنگار نظامی کومسومولسکایا پراودا، از روزنامه‌های طرفدار کرملین، هم همین نظر را دارد. اما ایگور کوروتچنکو، کارشناس نظامی به روسیه 24 گفت هواپیما در ارتفاع
6000 متری پرواز می‌کرده و برد این نوع موشک‌ها در این حد نیست. از سوی دیگر، شبکه العربیه، ظهر دیروز اخبار تایید نشده‌ای از سقوط یک بالگرد روسیه در ارتفاعات جبل اکراد در لاذقیه داده است.
سرنوشت خلبانان جنگنده منهدم شده
شبکه‌های تلویزیونی ترکیه تصاویری از بیرون پریدن 2 خلبان هواپیما و نیز در آتش سوختن آن را منتشر کردند. در این میان، با انتشار خبر سقوط این جنگنده، گروه‌های مسلح و تروریست‌های مستقر در این منطقه برای یافتن خلبانان این جنگنده به محل حادثه رفته و دقایقی بعد تصاویری از پیدا کردن یکی از خلبانان را منتشر کردند. درباره سرنوشت این خلبانان اخبار ضدونقیض و تصاویر مختلفی منتشر شده است. تروریست‌ها از اسارت هر
2 خلبان خبر می‌دهند. در عین حال گروه‌های دیگر از کشته شدن یکی از آنان و اسارت دیگری خبر داده‌اند. شبکه الجزیره هم کشته‌شدن هر 2 خلبان را تایید کرده است. بنا به گزارش‌ها، بالگردهای ارتش روسیه همچنین نیروهای ارتش سوریه عملیات جست‌وجو و امداد جست‌وجوی خلبانان سوخوی 24 را آغاز کرده‌اند. برخی گزارش‌ها هم حاکی است که بقایای هواپیما در محل اسکان گروهی از پناهجویان ترکمان فرو افتاده است.
واکنش‌ها به سقوط جنگنده روسی
در پی سقوط جنگنده روسیه،  ولادیمیر پوتین، شورای امنیت روسیه را به نشست فوق‌العاده فراخواند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه این کشور هم سفر از پیش برنامه‌ریزی‌شده خود به آنکارا را لغو کرده است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین هم به خبر ساقط شدن جنگنده روسی واکنش نشان داد و این مساله را «حادثه‌ای بسیار خطرناک» خواند. وی گفت تا زمانی که وزارت دفاع روسیه درباره دلایل سقوط سوخو 24 بیانیه رسمی منتشر نکند، غیرممکن است که درباره احتمال استفاده مسکو از بند
51 منشور سازمان ملل سخن گفته شود. این مقام روس ادامه داد: «تا زمانی که دقیقا روشن نشود که هواپیما به چه علت سقوط کرده، زود است که درباره وخامت روابط روسیه و ترکیه صحبت شود». در همین حال دفتر نخست‌وزیری ترکیه اعلام کرد احمد داووداوغلو، نخست‌وزیر این کشور به وزیر خارجه دستور داده تا با ناتو، سازمان ملل و کشورهای ذی‌ربط، در رابطه با تحولات جاری در مرز سوریه با ترکیه مشورت کند. وزارت خارجه ترکیه در پی تنش به‌وجود آمده میان 2 کشور، سفیر روسیه در آنکارا را فراخواند. همزمان ناتو با برگزاری نشستی فوق‌العاده برای بررسی پیامدهای این حادثه، اعلام کرد اوضاع را از نزدیک پیگیری می‌کند و با مقامات ترکیه در تماس است. در همین حال یک ناو جنگی ارتش روسیه ساعاتی پس از این حمله از تنگه داردانل عبور کرده و وارد شرق دریای مدیترانه در مجاورت آب‌های منطقه‌ای سوریه شده است.
احضارهای متقابل  در مسکو و آنکارا
در همین حال به گزارش راشاتودی، وزارت دفاع روسیه در واکنش به سرنگونی جنگنده خود، وابسته نظامی ترکیه در مسکو را فراخواند. در مقابل منابع خبری از احضار سفیر روسیه توسط دولت ترکیه خبر  دادند. از طرف دیگر  نایب‌رئیس پارلمان روسیه از دولت وسازمان هوانوردی این کشور خواست پروازها به سمت ترکیه را متوقف کنند اما هنوز مشخص نیست که آیا دولت روسیه با توقف پرواز‌ها به ترکیه موافقت کرده است یا نه؟
حمله به خودروی خبرنگاران روسی
3 خبرنگار روسی در سوریه هدف حملات موشکی تاو قرار گرفتند که بر اثر اصابت موشک‌های ضدتانک به آنها زخمی شدند. وزارت دفاع روسیه اعلام کرد وضعیت این خبرنگاران خوب است و به پایگاه «حمیمیم» بازگشته‌اند و در امنیت کامل به سر می‌برند. مقامات وزارت دفاع اظهار داشتند «روز دوشنبه در حالی‌که خبرنگاران روسی در حال رفتن به پایگاه‌های خط مقدم ارتش سوریه در نزدیکی روستای قامشلی که در جوار منطقه راهبردی «زویک» قرار دارد بودند، وسیله نقلیه آنان با موشک‌های ضدتانک مورد اصابت قرار گرفت».
پیشروی ارتش سوریه به طرف مرز ترکیه
منابع خبری ترکیه  اعلام کردند، ارتش سوریه با پشتیبانی هوایی روسیه در ادامه پیشروی به طرف مرزهای ترکیه، ‌بلندی‌های دارای اهمیت راهبردی را در نزدیکی روستای رابعه در 2 کیلومتری مرز ترکیه تصرف کرد. نیروهای ارتش آزاد سوریه و جبهه النصره از این منطقه عقب‌نشینی کردند اما درگیری‌ها در اطراف روستای جمام بشدت ادامه دارد. نیروی هوایی روسیه در روزهای اخیر 472  منطقه را در سوریه بمباران کرد. مناطق اطراف لاذقیه نیز در میان مناطقی است که هدف این حملات قرار گرفتند. تلویزیون ان‌تی‌وی خبر داد براساس آخرین گزارش‌ها، ارتش سوریه به پیشروی به طرف جسر الغشور در فاصله2 کیلومتری مرز ترکیه ادامه می‌دهد. جسرالغشور از توابع استان ادلب تحت کنترل جبهه النصره و احرارالشام قرار دارد. در درگیری‌ها در این منطقه حدود 30 تن از افراد النصره از گروه‌های نزدیک به القاعده کشته شده‌اند. ارتش سوریه اعلام کرد، هواپیماهای این کشور مناطق تحت کنترل شورشیان معارض را هدف حمله قرار داده‌اند.
تانک تی 90 روس در میدان نبرد
السفیر دیگر روزنامه لبنانی هم نوشت: تانک‌های تی 90 و یگان‌هایی از نیروهای زرهی زمینی روسیه که وارد میدان نبرد با تروریست‌های مسلح در شمال سوریه شده‌اند، حرکت خود را از فرودگاه نظامی النیرب شروع کردند. در همین راستا، منابع سوری اعلام کردند یک ستون شامل 20 تانک تی 90 که همه کادر آنها نظامیان روس هستند، در روزهای گذشته در مهم‌ترین فرودگاه نظامی سوریه در شمال این کشور پیاده شده‌اند. فرودگاه نظامی النیرب بعد از فرودگاه‌های حمیمیم در لاذقیه و الشعیرات در حمص، به پایگاه جدید جنگنده‌های روس تبدیل شده و میزبان نیروهای زمینی و زرهی ارتش روسیه هم هست که برای جنگ علیه تروریسم وارد سوریه می‌شوند. تانک‌های تی 90 دارای سامانه حمایتی در مقابل موشک‌های ضد تانک از جمله 13 هزار موشک تاو است که سعودی‌ها برای تجهیز تروریست‌ها از آمریکا خریداری کرده‌اند.

پوتین: در مقابل جنایت ترکیه کوتاه نخواهیم آمد
رئیس‌جمهور روسیه واکنشی بسیار جدی به سرنگونی جنگنده کشورش توسط ترکیه داشت و  گفت که این به مثابه خنجری از پشت توسط قدرت‌های حامی تروریسم بوده است. ولادیمیر پوتین عصر دیروز طی دیدار با ملک عبدالله، پادشاه اردن گفت که این جنگنده در زمانی که ساقط شد در فاصله یک کیلومتری از مرز ترکیه بود. این جنگنده بر فراز پناهگاه‌های تروریست‌هایی در پرواز بود که از روسیه به سوریه آمده بودند. جنگنده‌های ما به هیچ شکلی ترکیه را تهدید نکرده‌اند. او سپس به تجارت نفتی داعش با ترکیه کنایه زد: «مقادیر زیادی نفت و محصولات نفتی از مناطق تحت کنترل تروریست‌ها به ترکیه ارسال می‌شود. داعش درآمد هنگفتی از تجارت نفت به دست می‌آورد و از حمایت ارتش‌های برخی کشورها بهره‌مند است». اما به گفته پوتین،‌ سقوط دیروز سوخوی 24 عواقب وخیمی بر روابط مسکو و آنکارا خواهد داشت: «در این حادثه یک جنگنده اف-16، هواپیمای جنگی روسیه را با موشک و بر فراز خاک سوریه هدف قرار داد. پس از سقوط جنگنده روسی، ترکیه با ما تماس نگرفت، بلکه با ناتو تماس گرفت. آیا آنکارا به دنبال این است که ناتو را به خدمت داعش دربیاورد؟» رئیس‌جمهوری روسیه در نهایت ترکیه را به طور ضمنی تهدید به انتقام کرد و گفت که کشورش در مقابل جنایت‌هایی همچون حمله به سوخوی 24 کوتاه نخواهد آمد.
 

علی بخشایش: پیش از ظهر دیروز [سه‌شنبه۲۴ نوامبر/ ۳ آذر]، ناگهان خبری روی خروجی رسانه‌های بین‌المللی قرار گرفت که بیش از هر چیز تعجب‌برانگیز بود. ترکیه، یک فروند جنگنده سوخو ۲۴ روسیه را در نقطه مرزی بین ترکیه و سوریه هدف قرار داد. عکس‌ها و فیلم‌های کاملا واضحی، هم از سقوط این جنگنده منتشر شد و هم از فرار خلبانان آن با چتر نجات.
از حدود ۲ ماه پیش که روس‌ها رسما حملات هوایی خود را در سوریه آغاز کردند، تنش‌هایی بین ترکیه و روسیه به وجود آمده بود. ترک‌ها یک‌بار دیگر نیز ادعا کرده بودند حریم هوایی آنها توسط جنگنده‌های روسی نقض شده است. پرواز جنگنده‌ها بر فراز منطقه مرزی بین ترکیه و روسیه، به‌عنوان یکی از مناطقی که داعش در گذشته فعالیت‌هایی در آن داشته و امروز نیز کم و بیش دارد، امر غریبی نبود. حضور جنگنده‌های روسی در این فضا برای ترکیه که مدعی است با جنگنده F16 هواپیمای روسیه را هدف قرار داده، کاملا قابل پیش‌بینی بود.
روس‌ها ضمن تایید سرنگونی جنگنده خود و همچنین با خطرناک خواندن اقدام آنکارا ضمن اعلام لغو سفر وزیر خارجه‌شان به ترکیه، تاکید کرده‌اند سرنگونی این هواپیما ناشی از شلیک زمینی بوده است. هرچند اطلاعات دقیق میدانی تا لحظه نگارش این وجیزه حاصل نشده اما به‌نظر می‌رسد اظهارات روس‌ها در این خصوص به واقعیت نزدیک‌تر باشد. اگر F16 هواپیمای روسی را زده بود، خلبان‌های آن درجا کشته شده و نمی‌توانستند اجکت کنند.
به هر حال، هر اتفاقی که افتاده باشد و واکنش روس‌ها هرچه باشد ـ که به نظر می‌رسد همراه با دوراندیشی و ممانعت از یک درگیری تمام‌عیار نظامی با ترکیه خواهد بود ـ باید این سوال را مطرح کرد که چرا این زمان برای سرنگونی جنگنده سوخو ۲۴ روسی انتخاب شده است، جنگنده‌ای که قدیمی است و ساقط کردن آن نشان از برتری نظامی ندارد. اصولا روس‌ها برای این از سوخو ۲۴ استفاده کردند که قرار نبود با شلیک سنگین و قابل توجه پدافند مواجه شوند. برای پاسخ به این سوال، نگارنده معتقد است باید یک روز به عقب بازگشت. برگزاری اجلاس گازی در تهران یک حاشیه مهم‌تر از متن داشت. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به تهران می‌آید، از فرودگاه مستقیما عازم دیدار با رهبر حکیم انقلاب می‌شود، دیداری که ۲ ساعت به طول انجامید و بی‌سابقه بود؛ هم از جهت زمان و هم از جهت تجلیل‌های بیان شده از زبان مقام معظم رهبری خطاب به رئیس‌جمهوری روسیه. رهبری صراحتا مواضع پوتین طی یک و نیم سال گذشته را مورد تقدیر قرار دادند و تاکید کردند وی توانسته است سیاست‌های آمریکا را خنثی کند. شاید رهبر انقلاب اسلامی تاکنون درباره هیچ‌یک از سران کشورها چنین سخن نگفته بودند.
پوتین هم در این دیدار سنگ تمام گذاشت؛ آوردن یک هدیه بزرگ برای رهبر انقلاب که ارزش آن کاملا معنوی و غیرمادی بود، نشان می‌داد پوتین شناخته و دانسته که به کجا آمده است. «ولادیمیر روس‌ها» که عموما در تمام جلسات چهره‌ای فوق‌العاده مغرور دارد، در محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی چهره‌ای کاملا صمیمانه داشت و از سوی دیگر جمله‌ای بر زبان آورد که شاید خیلی‌ها دوست نداشتند بشنوند: «به دوستان‌مان از پشت خنجر نمی‌زنیم».
جلسه روز دوشنبه کاملا نشان از آغاز یک اتحاد راهبردی داشت که در صورت تداوم می‌تواند بسیاری از معادلات را به‌نفع تهران و مسکو تغییر دهد. این پیام اصلی این نشست بود. این پیام را بسیاری در ایران و خارج از ایران دریافت کردند، هم آنهایی که سال ۸۸ در پاسخ به شعار مرگ بر آمریکا، شعار مرگ بر روسیه سر دادند و هم آنهایی که در خارج از مرزهای ایران ۵ سال است به‌دنبال کنار زدن متحد ایران و روسیه در سوریه هستند. پیام این سرآغاز، قطعا برای هر دو طیف خطرناک است.
درست یک روز پس از این دیدار، جنگنده روس‌ها بر فراز سوریه سرنگون می‌شود. این قطعا پیامی برای روس‌ها دارد؛ «باید هزینه ائتلاف راهبردی با ایران را بپردازید». ترکیه از نظر مجموع توانایی‌ها، بسیار ضعیف‌تر از آن است که اقدامی چنین تحریک‌آمیز علیه قدرت نظامی دوم جهان صورت دهد. بدون شک آتش‌افروزی ترکیه بدون هماهنگی با پایتخت‌های غربی و عربی نبوده است. این پیام، نه پیام آنکارا که پیام واشنگتن، ناتو، ریاض و تل‌آویو برای مسکو بود تا بداند به کدام وادی پا نهاده است.  اکنون باید منتظر پاسخ روس‌ها ماند. اگر روس‌ها در پاسخ به این اقدام، حملات خود را در سوریه محکم‌تر از قبل دنبال کنند، به‌نظر می‌رسد پاسخ نیکویی به پیام خصمانه غرب و ارتجاع منطقه‌ای داده‌اند.  سلطان نوعثمانی نیز که اکنون احتمالا به خیال آن است که با زدن یک سوخوی ۲۴ انتقام شکست‌های سلاطین عثمانی از تزارهای روس را گرفته، اندکی باید صبر کند. یقینا روزی خواهد رسید که در برابر این ضربت، ضربتی نوش کند اما کی و چگونه، هنوز نمی‌توان اظهارنظر دقیقی کرد. پرستیژ پوتین ایجاب می‌کند روزی پاسخ دهد اما در عالم سیاست همیشه صبر لازم است.

امیرعلی جهاندار: روحانی بعد از عقد توافقنامه ژنو آن را «زانو زدن قدرت‌ها در برابر ایران» نامیده بود و در اولین صحبتش اعلام کرد دیگر دیوار تحریم‌ها ترک برداشته است. طبق توافقنامه ژنو قرار نبود تحریم دیگری علیه ایران اعمال شود؛ این حداقل توافق فی‌مابین، طبق گفته‌های مسؤولان کشور بود اما کمتر از چند هفته بعد از توافق، تحریم‌های مجدد و مکرر هم شروع شد.
ظریف در پی انتقاداتی که به بدعهدی طرف مقابل می‌شد به جای ایستادگی در مقابل غربی‌ها به توجیه رفتار آنها پرداخت. وی در پاسخ به سوالی درباره اعمال تحریم‌های بعد از ژنو توسط آمریکا علیه کشورمان اعلام داشته بود: این تحریم‌ها با روح توافقنامه ژنو مغایرت دارد و همین کلام نهایت و بزرگ‌ترین موضع علیه عهدشکنی طرف مقابل در توافق بود. دولت با همه نقدهای وارد بر مسیر مذاکرات و نحوه تعاملات غلطی که منجر به یک توافق بد و ضعیف شد؛ برجام را به کشور آورد و برجام مبتنی بر قیودی که مجلس، شورای امنیت ملی و رهبر انقلاب زدند؛ مصوب و اجرای آن منوط به اجرای اولیه این قیود شد. همچنین برخی شروط نیز درباره ادامه اجرا یا توقف اجرای تعهدات برجام گذاشته شد.
2 شرط اساسی در نامه رهبر حکیم انقلاب مربوط به تحریم‌ها بود. ایشان فرمودند: «از آنجا که پذیرش مذاکرات از سوی ایران اساساً با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه‌ اقتصادی و مالی صورت گرفته است و اجرایی شدن آن در برجام به بعد از اقدام‌های ایران موکول گردیده، لازم است تضمین‌های قوی و کافی برای جلوگیری از تخلف طرف‌های مقابل، تدارک شود که از جمله‌ آن اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتحادیه اروپایی مبنی بر لغو تحریم‌هاست. در اعلام اتحادیه اروپایی و رئیس‌جمهور آمریکا باید تصریح شود که این تحریم‌ها به کلی برداشته شده است. هرگونه اظهاری مبنی بر اینکه ساختار تحریم‌ها باقی خواهد ماند، به‌منزله نقض برجام است.» و شرط دوم عبارت بود از «در سراسر دوره‌ 8 ساله، وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانه‌ای (از جمله بهانه‌های تکراری و خودساخته‌ تروریسم و حقوق بشر) توسط هر یک از کشورهای طرف مذاکرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظف است طبق بند ۳ مصوبه‌ مجلس، اقدام‌های لازم را انجام دهد و فعالیت‌های برجام را متوقف کند».
این شروط بدین معناست که عدم لغو تحریم‌ها یا اعمال تحریم جدید به هر بهانه‌ای به معنای عهدشکنی طرف مقابل و توقف همکاری در چارچوب برجام است. پس از شروط رهبری، همه تاکیدشان بر آن بود که باید تمام توجه خودشان را بر عدم تخلف طرف مقابل جلب کنند اما حالا و تنها یک ماه پس از تایید مشروط برجام با «سند صیانت»، دوباره موضوع قطعنامه ضد ایرانی و ایضا تحریم‌های پساقطعنامه‌ای مطرح شده است.
اگرچه روحانی در سخنرانی سالانه در مجمع عمومی سازمان ملل گفته بود: «خوشحالم که از این جایگاه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد خطاب به جهان بگویم که امروز، فصل جدیدی در روابط ایران با جهان آغاز شده است. توافق هسته‌ای که نمونه درخشانی از «پیروزی بر جنگ» است، توانسته سایه تخاصم و حتی جنگی دیگر و تنشی دامنه‌دار را از سر خاورمیانه دور کند، می‌تواند و باید، سرآغاز دوره‌ای جدید و موجب نتایجی مثبت برای صلح و ثباتی پایدار در منطقه نیز باشد. از نظر ما توافق حاصله، هدف نهایی نیست، بلکه تحولی است که می‌تواند و باید مبنای دستاوردهای بیشتری باشد. با توجه به اینکه این توافق هم مبنایی عینی فراهم کرده و هم الگوی مناسبی به دست داده، می‌تواند در جهت تحولی اساسی در منطقه، عمل کند» اما کمیته حقوق بشر مجمع عمومی سازمان ملل روز پنجشنبه ۲۸ آبان‌ماه
۱۹ نوامبر ۲۰۱۵، اولین قطعنامه ضدایرانی خود در دوران پسابرجام را تصویب کرد. مبنای وضع این قطعنامه گزارش‌ احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل بوده و کانادا آن را پیشنهاد کرده است. احمد شهید در گزارش خود گفته  که با روی کار آمدن دولت حسن روحانی، وضعیت حقوق بشر در ایران «بد‌تر» شده و دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در گزارشی به هفتادمین مجمع عمومی، ایران را به «نقض حقوق بشر در ابعاد گسترده» متهم کرده است. قطعنامه مذکور با ۷۶ رای موافق، ۳۵ رای مخالف و ۶۸ رای ممتنع به تصویب رسید.
حالا یک بار دیگر یک قطعنامه دیگر علیه ایران در دستور کار سازمان ملل قرار گرفته است و اتفاقا کسانی که جلوی ایران نشسته بودند و تعهد کرده بودند دیگر خبری از قطعنامه و تحریم نباشد نیز پای این قطعنامه را امضا کرده‌اند. حالا سوال اساسی این است که رفتار دولت چگونه خواهد بود؟ آیا این بار نیز از حرف‌های عوام‌فریبانه همچون «از روز پایان مذاکرات برخورد دنیا با ایران در موضوع هسته‌ای براساس متن برجام و قطعنامه تغییرکرده است» یا «تنها روح توافق آزار دیده» و... استفاده خواهد کرد یا واقعا اقدامی متقابل و متناسب را در این باره اتخاذ می‌کند؟

دکتر حمیدرضا اسماعیلی: سراسر زندگی انسان، پر از چالش‌‌ها و بحران‌های میان واقعیت‌ها و مطلوب‌هاست. یکی از این چالش‌ها میان جامعه بی‌طبقه و غیرالیگارشیک با جامعه طبقاتی و الیگارشیک است. اگرچه در فلسفه سیاسی و آرمانی، نبودن الیگارشی و طبقه ممتاز یک مطلوب و آرزوست اما واقعیت‌های زندگی بشر در طول تاریخ نشان داده چنین جامعه‌ای هیچگاه در طول تاریخ وجود نداشته است. وجود الیگارشی در هر جامعه‌ای یک جبر تاریخی است که بدون درک این واقعیت تلاش‌های بشر نتایج مطلوبی به بار نیاورده است. شاید در دوره‌هایی بر اثر انقلاب طبقه ممتاز پیشین از بین برود اما به سرعت الیگارشی جدیدی شکل خواهد گرفت که جای آن را پر خواهد کرد. قاعده سیاست و زندگی اجتماعی چنین بوده است. چنانچه آرمان‌گرایان بدون توجه به این واقعیت دست به اقدام بزنند نه‌تنها نتایج مطلوبی به دست نخواهد آمد بلکه ممکن است نتایج مخربی هم به‌وجود آورد.
در حقیقت مرز فلسفه سیاسی و اندیشه سیاسی از همین‌ جا و از درک شکاف واقعیت‌ها و آرمان‌ها شکل می‌گیرد. ما در فلسفه سیاسی، جامعه آرمانی را جامعه عدالت‌محوری که در آن طبقه ممتاز وجود ندارد ترسیم می‌کنیم و برای تبیین یا تحصیل آن، یک نظام فلسفی ارائه می‌کنیم. اما در اندیشه سیاسی بدون این تفلسف‌ها در پی آنیم که چگونه مبتنی بر واقعیت‌ها جامعه بهتر و مطلوب‌تری بسازیم. از این جهت اندیشه سیاسی بر فلسفه سیاسی شرافت دارد که بدون رؤیاپردازی‌های گاه مخرب رهنمود‌های جدی‌تر و عملی‌تری را به ما معرفی می‌کند. امروز می‌دانیم که گاه این فلسفه‌های ایده‌آلیستی حتی آثار مخرب نیز داشته‌اند، زیرا با رؤیاپردازی‌های افراطی جنبش‌ها را به شکست، افسردگی و یأس کشانده‌اند. هدف‌های کوچک اما دست‌یافتنی و ملموس به مراتب از اهداف بزرگ و دست‌نیافتنی بهتر و مفیدتر هستند.
در این یادداشت چرخش جامعه امروز از فلسفه سیاسی به اندیشه سیاسی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر تلقی شده است. آنچه یک نظریه سیاسی یا نظام فکری را به شکست می‌کشاند این است که نتواند میان «هست»‌ها و «دوست دارم»ها تفاوت بگذارد. یعنی آنچه دوست دارد را «هست» بینگارد و از این جهت دچار خودفریبی شود.
در مساله متن حاضر، الیگارشی هست و خواهد بود؛ چه با آن موافق باشیم و چه مخالف. براساس همین نگرش، به جای آنکه شعار ضدیت با الیگارشی و حذف آن داده شود، بهتر است تلاش شود با توجه به تجربه بشری به اندیشه‌هایی پرداخته شود که می‌توانند نظام الیگارشیک را اصلاح کنند. با توجه به این مفروضات بود که در متن حاضر از مفهوم «الیگارشی ملی» سخن گفته شده است. در واقع مساله امروز ایران این نیست که: آیا الیگارشی نوینی در کشور شکل گرفته است؟ حتی دیگر این پرسش اولویت ندارد که چرا و چگونه این طبقه ممتاز شکل گرفت.
پرسش مهم این است که آیا الیگارشی امروز ایران در جهت منافع ملی و عموم ایرانیان حرکت می‌کند یا آنکه به جای نگاه ملی به موضوعات، تنها نگاه شخصی و خاندان‌سالارانه به قدرت دارد؟ آیا ساختارهای حاکم بر جامعه ایران الیگارشی ملی می‌زاید یا آنکه تنها به رقابت فرساینده میان خاندان‌های قدرت می‌انجامد؟
«الیگارشی ملی» نخستین ویژگی‌اش این است که وابسته به قدرت‌ها و دولت‌های خارجی نیست و بودن و نبودن خود را در پیوند با آنها نمی‌داند. «الیگارشی ملی» نقطه مقابل کمپرادورهایی است که سود حاصل از فعالیت‌های اقتصادی داخلی‌شان را به کشورهای متروپل منتقل می‌کنند. «الیگارشی ملی» به جای آنکه از طریق دلالی‌ها و رانت‌های ویژه به سرمایه‌های هنگفت رسیده باشد از طریق فعالیت‌های اقتصادی مولد سرمایه‌دار می‌شود.
«الیگارشی ملی» نه‌تنها مالیات خود را می‌پردازد و از پرداخت آن به انحای مختلف نمی‌گریزد بلکه فراتر از آن در بخش‌های مختلف آموزشی و پژوهشی کشور سرمایه‌گذاری می‌کند.
«الیگارشی ملی» با رعایت مراتب فوق، ایجاد اشتغال در جامعه خویش را یک تکلیف ملی و شرعی می‌داند. «الیگارشی ملی» با تولید و صدور محصولات مختلف صنعتی، کشاورزی، فرهنگی و... در نقاط مختلف جهان به افزایش اقتدار کشورش یاری می‌رساند. از همه مهم‌تر اینکه «الیگارشی ملی» از شفافیت سیاسی و اقتصادی نمی‌هراسد.
مشکل امروز الیگارشی ایران پیش از هر چیز عدم شفافیت است. این شفافیت نداشتن در تمام حوزه‌ها وجود دارد؛ نه روابط خانوادگی آنها روشن است و جامعه از آن اطلاع دارد. نه منابع اقتصادی و درآمدهای آنها پیش‌ روی جامعه گشوده است، نه ایدئولوژی مدون و مشخصی دارند، نه تشکیلات سیاسی آنان به طور رسمی و معین معلوم است و نه از سبک زندگی‌شان با جامعه چیزی می‌گویند.
همه این موارد تا جای ممکن سرپوشیده می‌مانند؛ این است که جامعه کمتر از تحولات سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و ایدئولوژیک داخل کشور سر درمی‌آورد. اینجاست که اقتصاد کشور شفافیت لازم را ندارد و بر اثر همین عدم شفافیت، سرمایه و سرمایه‌گذاری تکلیفش روشن نیست. به همین دلیل است که هزاران چرخش ایدئولوژیک رخ می‌دهد اما به طور نامحسوسی که جامعه کمتر احساس کند انجام می‌شود. اینجاست که جامعه بر لوازم مدیریت سرنوشتش آگاهی و کنترل ندارد.
بارها این جمله که از مقبولات میان خردورزان جهان است را شنیده‌ایم که بزرگ‌ترین عامل نجات هر جامعه‌ای «آگاهی» است. آگاهی هم یعنی آگاهی مفید و کارآمد. اگرنه هرنوع آگاهی‌ای دارای این خاصیت نیست. امروز در ساحت جامعه کدام آگاهی از این موارد مهم‌تر است؟
محصول عدم شفافیت، بروز و ظهور «الیگارشی بیمار» است. «الیگارشی بیمار» برخلاف «الیگارشی ملی» شیفته محرمانه ماندن هر چیز در کشور است. در اینجا حتی می‌تواند شفافیت‌سازی را خلاف مذهب و امنیت ملی تفسیر کند زیرا در سایه این وضعیت قادر است به‌راحتی رقابت‌های الیگارشیک را محدود و از ورود الیگارش‌های جدید جلوگیری کند، در حالی‌که رقابت الیگارشیک در محیط شفافیت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی عامل پویایی جامعه و منافع عموم است. «الیگارشی بیمار» در این محرمانه‌سازی‌ها می‌تواند از تعهداتی که بر دوش «الیگارشی ملی» است برهد.
پرداختن به «الیگارشی بیمار» و «الیگارشی ملی» حتی می‌تواند در جامعه‌شناسی سیاسی ایران به‌عنوان یک «پارادایم» مطرح باشد که از دریچه آن می‌توان عمده مسائل را تبیین و آینده را پیش‌بینی کرد. به شرط آنکه در این رویکرد «اقتصاد سیاسی» در محوریت قرار گیرد اما متأسفانه در ایران رشته علوم سیاسی به جای آنکه با رشته «اقتصاد» در پیوند باشد با «حقوق» و «فلسفه» در ارتباط بوده است. به این دلیل است که امروز خلأ این مباحث و آگاهی در این زمینه بشدت احساس می‌شود.  اگر این آگاهی وجود داشت به جای آنکه کمپین‌های ایدئولوژیک یا کمپین‌های روبنایی مانند کمپین نخریدن خودرو شکل بگیرد، کمپین شفافیت‌سازی در الیگارشی، محور مطالبات اجتماعی قرار می‌گرفت.

وزیر امور اقتصادی و دارایی از کاهش 5درصدی نرخ سود بین‌بانکی خبر داد و گفت: نرخ تورم نقطه به نقطه تا پایان دی‌ماه سال جاری تک‌رقمی خواهد شد.  به گزارش تسنیم، علی طیب‌نیا در حاشیه نشست شورای گفت‌وگوی بخش خصوصی و دولت، درباره نوسانات این روزهای نرخ ارز، گفت: سیستم ارزی کشور نرخ شناور مدیریت شده است؛ هر چند در شرایط تحریم عواملی باعث دوگانه شدن نرخ ارز شد، اما اعتقاد دولت نرخ شناور مدیریت شده ارز است. وی با اشاره به اینکه نرخ ارز را بازار تعیین می‌کند، بیان کرد: اگر دولت و بانک مرکزی بخواهند در بازار دخالت کنند، از طریق مکانیزم عرضه و تقاضا انجام خواهند داد ولی نرخ ارز باید متناسب با شرایط جامعه تنظیم و تعیین شود و با شرایط اقتصاد تناسب داشته باشد.  طیب‌نیا تصریح کرد: نرخ ارز مطلوب نرخی است که با حمایت از صادرات و تولید داخل تعیین شود اما وجود ثبات در بازار ارز مهم‌تر است، زیرا بی‌ثباتی در این بازار به سرمایه‌گذاری و تولید لطمه می‌زند.  وی ادامه داد: به دنبال ثبات در بازار ارز هستیم و ثبات در بازار ارز با ابزارهای اقتصادی قابل اجراست.  نوسانات با شدت نرخ ارز در آینده را پیش‌بینی‌ناپذیر می‌کند. وزیر اقتصاد با بیان اینکه سیاست اصولی دولت مهار تورم است، گفت: تا پایان آذر‌ماه یا دی‌ماه نرخ تورم نقطه به نقطه تک‌رقمی خواهد شد که با تداوم این سیاست شاهد ثبات در بازار خواهیم بود.   طیب‌نیا درباره اینکه کف قیمت ارز را چه نرخی می‌دانید، بیان کرد: بنده قیمتی برای ارز در نظر نمی‌گیرم، ارز عاملی مهم و اثرگذار است و نرخ آن روی شاخص‌های اقتصادی اثر خواهد گذاشت. وی در پاسخ به سوالی درباره کاهش نرخ سود بانکی نیز گفت: همه ما اتفا‌ق‌نظر داریم که نرخ سود فعلی با اقتضائات اقتصادی کشور هماهنگی ندارد و نرخ بازده تولید در تناسب با نرخ سود نیست، و باید همگام با کاهش نرخ تورم نرخ سود بانکی هم کاهش یابد.  وی افزود: در جلسه قبلی شورای پول و اعتبار درباره نحوه دستیابی به نرخ سود مناسب و عوامل آن بحث شد اما سوالی مطرح است که آیا با یک دستورالعمل و بخشنامه می‌شود نرخ سود را کاهش داد یا خیر؟ طیب‌نیا تصریح کرد: آیا مصوبه قبلی شورای پول و اعتبار در باره کاهش نرخ سود موفق بود؟ چند درصد آن اجرایی شد؟ الان شورای پول و اعتبار به دنبال این است که چه تدابیری اتخاذ کنیم تا مصوبه جدید شورا به‌درستی اجرا شود.   وی گفت: هم‌اکنون نرخ سود در بازار بین‌بانکی از 5/29 درصد به 25-24 درصد کاهش یافته است و بانک مرکزی تا زمان دستیابی به نرخ سود مناسب دربازار بین‌بانکی حضور خواهد داشت. وزیر اقتصاد ادامه داد: با توجه به محدودیت منابع بانک‌ها اگر نسبت به عرضه منابع بانکی سیاست‌گذاری نداشته باشیم کاهش نرخ سود به جایی نمی‌رسد. بانک مرکزی باید حضور خود را در بازار پول و بازار بین‌بانکی فعال‌تر کند.
 

گروه سیاسی: دیدار روز دوشنبه رئیس‌جمهوری روسیه با رهبر معظم انقلاب، آن هم به صورت فوری و بدون تشریفات لازم برای پوتین، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان داشت و بیشتر این رسانه‌ها بر تقویت روابط تهران - مسکو برای حل بحران سوریه تأکید کردند. بویژه اینکه انتشار بخش‌هایی از محتوای دیدار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای و پوتین موجب شد ارزیابی‌های گسترده‌ای درباره گفت‌وگوهای طرفین مطرح شود. بیشتر رسانه‌های معتبر دنیا درباره این دیدار 2ساعته که باعث تاخیر یک ساعته در آغاز نشست سران کشورهای صادرکننده گاز شد، مطالبی منتشر کردند. در این میان در بازتاب‌ها و تحلیل‌های صورت گرفته حول این دیدار، تمرکز عمده رسانه‌های دنیا بر تقویت ائتلاف ضد آمریکایی در منطقه بوده است. این رسانه‌ها تحکیم ائتلاف حامیان بشار اسد را یکی از نتایج این دیدار دانستند. به اعتقاد رسانه‌های دنیا، پوتین اکنون برای جلوگیری از نفوذ آمریکا در منطقه، به ایران نزدیک‌تر شده است به گونه‌ای که یکی از رسانه‌های خارجی در گزارشی نوشته است پوتین برای مقابله با آمریکا دست‌هایش را به آیت‌الله خامنه‌ای داد. موضوع هدیه نفیس و معنادار پوتین به حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز یکی دیگر از نکاتی بود که در بیشتر رسانه‌ها به آن اشاره شد و آن را نشانه تلاش روس‌ها برای نشان دادن حسن‌نیت خود دانستند. روزنامه انگلیسی «فایننشال‌تایمز» در بازتاب سفر پوتین به ایران گزارش کرد: «سفر پوتین به ایران با گذشت 8 سال در جهت مستحکم کردن روابط سیاسی ـ اقتصادی بین 2کشوری است که با داشتن زمینه‌های مشترک علیه گروه‌های شورشی در سوریه می‌جنگند. این کشور همچنین از ارکان اصلی مذاکرات هسته‌ای بود که در اوائل ماه جاری از ارسال سامانه موشکی «اس 300» به ایران خبر داد».
به گزارش فارس، روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» نیز عنوان کرد رئیس‌جمهور روسیه به ایران سفر کرد تا با رهبر عالی ایران درباره سوریه بحث و گفت‌وگو کند. این روزنامه آمریکایی در گزارش خود نوشت: ولادیمیر پوتین برای اولین بار در تقریباً یک  دهه به ایران رفت و به دنبال مستحکم کردن روابط با ایران درباره موضوع سوریه است. وال‌استریت ژورنال ادامه داد که پوتین برای بیش از 90 دقیقه با آیت‌الله خامنه‌ای دیدار کرد و یک نسخه از قرآن قدیمی خطی را برای رهبر عالی ایران هدیه برد. بنا به این گزارش، پوتین در این دیدار تأکید کرد هیچ‌کس از خارج از سوریه نباید و نمی‌تواند هر شکلی از دولت را به مردم سوریه تحمیل کند و مردم سوریه باید سرنوشت خود را تعیین کنند. وال‌استریت ژورنال سپس نوشت ایران همپیمان مهم پوتین در حمایت از «بشار اسد» رئیس‌جمهوری سوریه و مبارزه با تکفیری‌های داعش است. خبرگزاری رویترز نیز اخبار این دیدار دوجانبه را بازتاب داد و نوشت: آیت‌الله علی خامنه‌ای در دیدار پوتین تأکید کرد که سیاست‌های آمریکا در منطقه خاورمیانه، تهدیدی برای تهران و مسکو است و خواستار همکاری نزدیک‌تر تهران و مسکو شد. این خبرگزاری انگلیسی ادامه داد: تهران و مسکو بعد از توافق هسته‌ای ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین به‌علاوه آلمان) در ماه ژوئیه، روابط خود را گسترش دادند. پوتین در سفر روز دوشنبه خود به ایران، ممنوعیت صادرات تجهیزات و فناوری هسته‌ای به ایران را لغو کرد. روزنامه آمریکایی «یواس‌ای‌تودی» نیز در گزارشی عنوان کرد: رئیس‌جمهور روسیه با هدایایی عازم تهران شد و با رهبر عالی ایران دیدار و گفت‌وگو کرد. پوتین قبل از ترک مسکو، ممنوعیت صادرات اورانیوم به ایران را لغو کرد و این اقدام مربوط به طرح روسیه برای واردات اورانیوم غنی‌شده از ایران است. این روزنامه آمریکایی نیز به هدیه پوتین برای رهبر انقلاب اشاره کرد و نوشت: پوتین همچنین یک نسخه از قرآن را به رهبر ایران هدیه داد. خبرگزاری «تاس» روسیه نیز عنوان کرد رئیس‌جمهور روسیه یک قرآن خطی بسیار قدیمی را به عنوان هدیه به رهبر عالی ایران اعطا کرد. رادیو آزاد اروپا نیز به بازتاب نشست مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور روسیه پرداخت و گزارش کرد ولادیمیر پوتین با یک قرآن خطی بسیار قدیمی به دیدار رهبر عالی ایران رفت.نشریه «نیوزویک» نیز این دیدار را منعکس و عنوان کرد رهبر عالی ایران و پوتین دیدار کردند. آیت‌الله خامنه‌ای سیاست آمریکا در سوریه را یک «توطئه بلند‌مدت» توصیف کرد. این نشریه آمریکایی همچنین به هدیه‌ای که رئیس‌جمهور روسیه برای رهبر ایران آورده بود اشاره کرد و نوشت پوتین که بعد از 8 سال از سال 2007 تاکنون به ایران سفر کرده است، نسخه‌ای از یک قرآن بسیار قدیمی را برای رهبر ایران هدیه برد. «بلومبرگ» نیز گزارش کرد پوتین در دیدار با رهبر ایران بر ائتلاف رو به رشد روسیه و ایران در خاورمیانه و بر جبهه متحد 2 کشور در سوریه تأکید کرد. خبرگزاری فرانسه نیز در بازتاب این دیدار گزارش کرد: ایران و روسیه متعهد شدند با تلاش‌های خارجی برای سرنگون کردن اسد مخالفت کنند. این گزارش می‌افزاید، این اظهارات رئیس‌جمهور روسیه و رهبر ایران در واقع رد مستقیم تقاضای مداوم آمریکا، فرانسه، انگلیس و عربستان برای کناره‌گیری اسد از قدرت است. خبرگزاری فرانسه همچنین ادامه داد: بنا به گفته سخنگوی کرملین، دیدار بیش از 90 دقیقه‌ای رئیس‌جمهور روسیه با رهبر ایران سازنده و طولانی‌تر از آن چیزی بود که قبلاً برنامه‌ریزی شده بود. رسانه پاکستانی «PTI» نیز گزارش کرد «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه برای خنثی کردن توطئه آمریکا در غرب آسیا دستان خود را به رهبر ایران داد. این رسانه پاکستانی تأکید کرد پوتین اولین دیدار خود به ایران ظرف یک دهه را صورت داد تا ائتلاف جدیدی علیه آمریکا در حمایت از بشار اسد در سوریه صورت دهد. شبکه خبری «دویچه‌وله» هم نوشت ایران و روسیه حامی اسد هستند و رهبر انقلاب ایران به پوتین اطمینان داد در زمینه مقابله با داعش در سوریه به روسیه کمک می‌کند. 2 طرف هم در این دیدار در زمینه حمایت از رئیس‌جمهور سوریه اتفاق‌نظر داشتند. شبکه خبری «یورونیوز» هم سفر پوتین به ایران و دیدار با رهبر انقلاب را به عنوان تاکیدی بر مبارزه با داعش در سوریه دانست و نوشت: آیت‌الله خامنه‌ای از سیاست‌های روسیه در سوریه حمایت می‌کند.

گروه سیاسی: حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی صبح دیروز [سه‌شنبه] در دیدار آقای فواد معصوم، رئیس‌جمهور عراق و هیأت همراه، عمق روابط دو کشور و دو ملت ایران و عراق را ریشه‌دار و تاریخی و فراتر از روابط کشورهای همسایه و در یک منطقه دانستند و با تأکید بر لزوم صیانت از وحدت ملی در عراق، گفتند: ملت عراق، ملتی بزرگ و صاحب تاریخ کهنی است که از ظرفیت بسیار مهم جوانان قدرتمند و هوشیار برخوردار است و باید از این ظرفیت در جهت رساندن عراق به جایگاه شایسته خود استفاده شود.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، ایشان با اشاره به ارتباط برادرانه، صمیمی و محبت‌آمیز 2 ملت ایران و عراق با وجود 8 سال جنگ تحمیلی از سوی صدام با تحریک بیگانگان، آن را پدیده‌ای عجیب خواندند و افزودند: راهپیمایی مراسم روز اربعین یک نمونه از این ارتباط دوستانه است به گونه‌ای که مردم عراق در پذیرایی از زائران ایرانی، از انفاق و محبت و ارادت چیزی کم نمی‌گذارند. رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: مسؤولان دو کشور ایران و عراق، باید از این فضا و فرصت برای منافع 2 کشور بیشترین استفاده را بکنند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای با اظهار خرسندی از پیشروی‌های اخیر در عراق و غلبه نسبتاً خوب بر فتنه داعش، بر لزوم مراقبت از وحدت کنونی در عراق تأکید کردند و افزودند: در ساختار تشکیلاتی حکومت عراق، رئیس‌جمهور از جایگاه خاصی برخوردار است و می‌تواند در کم کردن اختلافات و افزایش وحدت، نقش‌آفرینی مؤثری کند. ایشان با اشاره به تلاش برخی طرف‌های خارجی برای ایجاد اختلاف در عراق، خاطرنشان کردند: مردم عراق اعم از شیعه و سنی و کرد و عرب، قرن‌ها است که بدون هیچ مشکلی در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند اما متأسفانه برخی کشورهای منطقه و همچنین بیگانگان به‌دنبال بزرگنمایی اختلاف‌ها هستند که باید در مقابل آن ایستاد و از هرگونه بهانه‌ای که زمینه‌ساز بروز اختلافات می‌شود، پرهیز کرد. رهبر انقلاب اسلامی، بروز اختلافات و کشیده شدن آن به صحنه عمومی عراق را زمینه‌ساز اظهارات مداخله‌جویانه بیگانگان دانستند و گفتند: نباید فضا به‌گونه‌ای شود که آمریکایی‌ها به خود جرأت دهند تا به‌صورت علنی صحبت از تجزیه عراق کنند. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای خاطرنشان کردند: چرا باید کشوری همچون عراق که کشوری بزرگ، ثروتمند و صاحب تاریخ هزار ساله است، تجزیه و به مناطق کوچک‌تر تقسیم شود تا همواره در معرض اختلاف و نزاع قرار گیرد. ایشان افزودند: قطعاً مسؤولان عراقی، روابط خارجی با کشورهای دیگر از جمله آمریکا را براساس مصالح و منافع مردم این کشور تنظیم خواهند کرد اما نباید به آمریکایی‌ها اجازه داد عراق را همچون ملک شخصی خود تصور کنند و هر صحبتی را بیان و هر اقدامی را انجام دهند. رهبر انقلاب با تأکید بر اینکه عراق امروز به‌واسطه ملت بزرگ خود و همچنین جوانان توانمند و هوشیار، با عراق گذشته کاملاً متفاوت است، گفتند: جوانان عراق اکنون بیدار شده‌اند و به قدرت و توانایی خود پی برده‌اند و چنین جوانانی قطعاً زیر بار سلطه آمریکا نخواهند رفت. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای نیروهای داوطلب مردمی عراق در جنگ با داعش را مظهر بارزِ بیداری و قدرت جوانان عراقی خواندند و تأکید کردند: باید از ظرفیت و توانایی‌های جوانان عراق برای رساندن این کشور به جایگاه شایسته خود بیش از پیش استفاده شود. ایشان با تأکید بر آمادگی همه‌جانبه جمهوری اسلامی ایران برای انتقال تجربیات و توانایی‌های علمی، فناوری، دفاعی و خدماتی خود به عراق، افزودند: باید تلاش شود تا سطح همکاری‌های اقتصادی دو کشور ارتقای بیشتری یابد.  در این دیدار که آقای جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور نیز حضور داشت آقای فواد معصوم رئیس‌جمهور عراق با ابراز خرسندی فراوان از دیدار با رهبر انقلاب اسلامی به جایگاه و نفوذ کلام حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای در میان مردم و مسؤولان عراق به عنوان یک مجتهد و مرجع تقلید بزرگ، اشاره کرد و گفت: توصیه‌های جنابعالی درباره حفظ وحدت و پرهیز از اختلاف در عراق، قطعاً تأثیرگذار خواهد بود. رئیس‌جمهور عراق از کمک‌های جمهوری اسلامی ایران بویژه در شرایط بسیار  سخت حمله داعش تشکر و قدردانی کرد و با اشاره به مشترکات تاریخی، دینی و فرهنگی 2 ملت ایران و عراق، گفت: ما خواستار گسترش بیش از پیش روابط 2 کشور و استفاده از تجربیات و توانایی‌های ایران در زمینه‌های مختلف هستیم. آقای فواد معصوم وضعیت عمومی عراق و انسجام و هماهنگی درونی را نسبت به گذشته بهتر ارزیابی کرد و افزود: در مقابله با داعش نیز توفیقات زیادی به‌دست آمده و هماهنگی ارتش، نیروهای داوطلب و پیشمرگان کرد زمینه‌ساز ضربات سنگینی به داعش شده است.
دیدار نخست‌وزیر الجزایر
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر حکیم انقلاب اسلامی پیش از ظهر دیروز در دیدار آقای عبدالمالک سلال، نخست‌وزیر الجزایر و هیأت همراه، با اشاره به نزدیکی دیدگاه‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران و الجزایر در بسیاری از مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی گفتند: علاوه بر نزدیکی دیدگاه‌های سیاسی، همواره ملت ایران دیدگاه مثبتی به کشور و مردم الجزایر داشته است و این موضوع هم به دلیل مجاهدت‌های مردم الجزایر ضد استعمار، در دوران انقلاب الجزایر است.  به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، ایشان ارتباط معنوی و قلبی میان ملت‌ها را زمینه بسیار مناسبی برای گسترش همکاری‌ها بویژه در عرصه اقتصادی دانستند و افزودند: سطح همکاری‌های ایران و الجزایر بسیار پایین است و امیدواریم با این سفر و با تشکیل کمیسیون مشترک، در آینده نزدیک و همچنین با سفر آقای جهانگیری به الجزایر، روابط اقتصادی 2 کشور گسترش روزافزون یابد. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به سخنان نخست‌وزیر الجزایر درباره پدیده داعش و لزوم مقابله جدی کشورهای منطقه با تروریست‌هایی که چهره اسلام را تخریب کرده‌اند، گفتند: موضوع داعش و تروریست‌هایی که با نام اسلام در سراسر منطقه پراکنده شده‌اند، یک موضوع عادی و طبیعی نیست بلکه این تروریست‌ها به‌وجود آورده شده‌اند و مورد حمایت هستند.  حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اظهار تأسف از حمایت برخی کشورهای اسلامی منطقه از تروریست‌های داعش و همچنین با اشاره به حمایت آمریکا و دشمنان اسلام از این تروریست‌ها تأکید کردند: کشورهای اسلامی که دلسوز هستند و با یکدیگر تفاهم بیشتری دارند، می‌توانند با گفت‌وگو و همکاری، به راه‌حل عملی برای مقابله با تروریست‌ها برسند. ایشان با یادآوری جبهه مقاومت متشکل از الجزایر، ایران، سوریه و چند کشور دیگر که در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تشکیل شده بود، افزودند: برخی کشورهایی که دنباله‌رو آمریکا هستند، مانع از ادامه فعالیت آن مجموعه شدند اما به نظر می‌رسد اکنون زمینه تشکیل چنین مجموعه‌ای متشکل از کشورهای اسلامی که دارای دیدگاه‌های مشترک هستند، وجود دارد.  رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: اگر چنین مجموعه‌ای تشکیل شود، این کشورهای اسلامی می‌توانند در مسائل مهم دنیای اسلام تأثیرگذار باشند و برای مشکلات منطقه و مبارزه با تروریست‌ها، اقدامات عملی انجام دهند.  حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان اظهار امیدواری کردند آقای بوتفلیقه رئیس‌جمهور الجزایر هرچه زودتر سلامتی خود را باز یابد.
آقای عبدالمالک سلال، نخست‌وزیر الجزایر در این دیدار، نشست کشورهای صادرکننده گاز در تهران را نشست موفقی خواند و با اشاره به گفت‌وگوهای خود با مقامات کشورمان، گفت: دیدگاه‌های ایران و الجزایر در مسائل سیاسی بویژه موضوع مبارزه با داعش و تروریست‌ها در منطقه بسیار به یکدیگر نزدیک است و امیدواریم با توجه به مذاکرات تهران، سطح روابط اقتصادی نیز از شرایط کنونی خارج شود و به سطح قابل قبولی برسد.
دیدار رئیس‌جمهوری بولیوی
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر حکیم انقلاب اسلامی همچنین عصر دیروز (سه‌شنبه) در دیدار آقای «اوو مورالس» رئیس‌جمهوری بولیوی با تجلیل از ایستادگی جذاب و قهرمانانه بولیوی و برخی دیگر از کشورهای آمریکای لاتین در مقابل زورگویی‌های جبهه استکبار، سیاست خطرناک آمریکا در دنیا و منطقه آمریکای جنوبی را تغییر هویت جوانان خواندند و تأکید کردند: باید با تقویت اراده‌ها و افزایش ارتباطات و همکاری‌ها، در مقابل این سیاست سلطه‌جویانه ایستادگی کرد.
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ایستادگی در مقابل افزون‌خواهی‌های آمریکای مستکبر را امتیازی مهم و حتی با اهمیت‌تر از ملی شدن صنعت نفت برای بولیوی و آقای مورالس برشمردند و گفتند: ایران اولین کشوری در دنیا بود که با نهضت مردمی و مستقل امام خمینی(ره) به‌طور کامل از سیطره آمریکا بیرون آمد و در مقابل معارضه‌های 2 امپراتوری شرق و غرب و انواع فشارهای نظامی، امنیتی و اقتصادی آنان ایستادگی کرد. رهبر انقلاب تأکید کردند: بر همین مبنا، جمهوری اسلامی ایران از هر کس در هر جای دنیا که در مقابل زورگویی و سلطه ایستادگی کند، حمایت می‌کند. ایشان با اشاره به امکانات و استعدادهای فراوان بولیوی خاطرنشان کردند: این ظرفیت‌ها و همچنین روابط بین 2 کشور و زمینه‌های متعدد همکاری می‌تواند در خدمت منافع ملت‌ها و ایستادگی در مقابل زورگویان قرار بگیرد. حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای پیشرفت‌های اقتصادی بولیوی با هدف تأمین استقلال سیاسی و استقلال اقتصادی را لازم و ارزشمند دانستند و گفتند: علاوه بر این پیشرفت‌های سخت‌افزاری باید به
پیشرفت‌های نرم‌افزاری نیز توجه کرد. رهبر انقلاب، سیاست آمریکا در دنیا و همچنین در منطقه آمریکای لاتین را تغییر هویت بومیان و جوانان با استفاده از شیوه‌های جدید ارتباطی خواندند و خاطرنشان کردند: اگر آمریکایی‌ها در این سیاست خود موفق شوند و بتوانند فکر جوانان را به «فکر آمریکایی» تبدیل کنند، آنگاه بدون نیاز به کودتای نظامی و اقدامات سخت، بر کشورها مسلط خواهند شد. ایشان، تقویت هویت بومی و شناساندن ارزش‌ها به جوانان را راه مقابله با این سیاست آمریکا برشمردند و تأکید کردند: با تکیه به خداوند متعال و با تقویت اراده‌ها می‌توان در این نبرد پیروز شد.
در این دیدار آقای «اوو مورالس» رئیس‌جمهوری بولیوی نیز با اظهار خرسندی از دیدار رهبر انقلاب اسلامی، گفت: ما جنابعالی را پدر و راهنمای همه انقلاب‌های مستقل و بویژه انقلاب‌های منطقه آمریکای لاتین می‌دانیم و از سخنان ارزنده، الهام‌بخش و امیدآفرین شما درس‌های فراوانی آموخته‌ایم. آقای مورالس دخالت‌های آمریکا را مشکل‌ساز خواند و گفت: در ابتدای پذیرش مسؤولیتم در پاسخ به هشدار آمریکایی‌ها درباره رابطه با ایران، تأکید کردم ما کشوری مستقل هستیم و برای ارتباط با دیگران از کسی اجازه نمی‌گیریم. رئیس‌جمهوری بولیوی با تاکید بر اینکه به آمریکایی‌ها باج نداده و نخواهیم داد، افزود: با ملی کردن صنعت نفت بولیوی، استقلال و حاکمیت خود را تثبیت کردیم و به سال‌ها تجاوز غرب پایان دادیم. آقای مورالس حجم پیشرفت‌ها و خدمات در دوران استقلال بولیوی را چندین برابر دوران وابستگی به غرب دانست و با تأکید بر ضرورت دستیابی به استقلال اقتصادی در سایه استقلال سیاسی، گفت: امروز تولید ناخالص ملی بولیوی به بیش از 36 میلیارد دلار افزایش یافته که در مقایسه با دوران وابستگی، این میزان 4 برابر شده است. رئیس‌جمهوری بولیوی به تجربیات و توانمندی‌های فراوان ایران در بخش‌های گوناگون علمی و فناوری اشاره کرد و افزود: ایران و بولیوی 2 متحد تاریخی، فرهنگی و مردمی هستند و امیدوارم روابط دوجانبه در زمینه‌های مختلف گسترش یابد. آقای مورالس گفت: بولیوی همواره مواضع جمهوری اسلامی را ستایش می‌کند و اطمینان داریم ایران با ثبات به راه خود ادامه خواهد داد. رئیس‌جمهوری بولیوی افزود: بولیوی نیز در سایه گسترش همکاری‌ها و روابط با کشورهای انقلابی و مقاوم مانند ایران، دارای اقتدار، استقامت و ثبات است.

واقعا خاک بر سر ضدانقلابی که 37 سال است هنوز بعضی راه‌های ابتدایی را در تغذیه ضدانقلاب داخلی در پیش می‌گیرد. پول واریز کردن به حساب نویسنده‌ها از همان جنس کارهایی است که اول انقلاب می‌کردند. «خیانت قلم» را امام(ره) تعبیر کرد برای این جماعت. گفت: «یک قلمی است که با صهیونیسم و امثال اینها روابط دارند، یک روزنامه‌ای که با بودجه آنها اداره می‌شود و خودشان تیراژی ندارند تا خود را اداره کنند، ما باید به اینها بگوییم آزاد هستید؟!... آزادی قلم است، نه خیانت قلم، آزادی بیان است، نه بیان خائنانه».
حالا 37 سال گذشته است. این حرف‌ها را امام(ره) درباره قلم‌های ضدانقلاب می‌گفت. قلم‌هایی که بر خلاف مسیر مردم می‌نوشتند. 37 سال گذشته است و هنوز این قلم‌ها پول‌بگیر از اروپای حامی داعش هستند. «یوروپن» حقیقتی است درباره این جماعت. حتی اگر در لیست منتشرشده روی اسامی‌شان را قلم بگیرند که آبروی‌شان در پیشگاه ملت نرود، لیکن پول‌ها را گرفته‌اند و آنچه اروپای حامی داعش خواسته نوشته‌اند. حالا اگر برخی در داخل به قلم‌های انقلابی کنایه می‌زنند، عیبی ندارد. تحویل بگیرند سیاه‌لشکر‌های قلمی مزدور اجنبی را!
ملت‌نشناسی و «مردم‌نشناسی» چه به روز ضدانقلاب که نیاورد! رئیس‌جمهور کشور بود. 11 میلیون رأی داشت. از کنگره آمریکا سر درآورد. در اسناد لانه جاسوسی می‌خواندم که بنی‌صدر حاضر شده بود در ازای دستمزد 1000 دلار در ماه به عنوان مشاور به سیا خدمت کند.
«خاک بر سر ضدانقلاب» تعبیر خیلی عامیانه‌ای است شاید. اما چه بگوییم به این بدبخت‌های فلک‌زده. آنها که مردم را نشناختند. این مزدورهای داخلی و قلم به مزدهای داخلی‌شان به طریق اولی «مردم‌نشناس» بودند.
حالا چه می‌نوشتند؟ معلوم است. زمینه همین قطعنامه‌های حقوق بشری را که علیه ایران صادر می‌شود همین «مزدور»ها فراهم می‌کردند. آزادی نداریم، زندانی سیاسی داریم، حقوق زنان چنین است، حقوق شهروندی چنان است و کلی گزک دیگر که دست ضدانقلاب می‌دادند، مضمون اول و آخر نوشته‌های جماعت قلم به مزد ضدانقلاب است. لکن جای امام(ره) خالی که بگوید: «اینان که می‌گویند آزادی نداریم، همین جمله را با کدام آزادی می‌گویند».
اگر قرار بود زندانی سیاسی داشته باشیم جناب آقای مواجب بگیر اجنبی و قلم به مزد ضدانقلاب فی‌الحال آزاد بود و راست راست می‌چرخید؟
قدرنشناسی است دیگر. همراهی ملت و پای کار انقلاب ایستادن ننگ و عار است برای جماعت قلم به مزد اجنبی. همان بهتر که این لیبرال‌های خودفروخته حقوق ماهانه‌شان را از صهیونیست‌های داعش‌پرور دریافت کنند. حیف بیت‌المال مسلمین که در گلوی خائنان ریخته شود.
در مقام ادعا، مطمئن هستم که پدر آرمیتا و بابای علیرضا را همین جماعت «مزدور» با اعوجاج خود و نوشته‌های خصمانه‌شان علیه مملکت، شهید کردند. فتنه را همین قلم‌ها به راه انداختند. زمینه تحریم‌ها را همین قلم‌ها در روزنامه‌های بزک‌کننده آمریکا مصوب کردند تا بعد به دست کنگره آمریکا برسد. همین قلم‌ها 5 سال به فرزندان حزب‌الله و سپاه محمدرسول‌الله(ص) و حاج قاسم‌ها تاختند که شما را چه به سوریه؟ همین قلم‌ها «نه غزه، نه لبنان» را آفریدند! همین قلم‌ها عاشورای 88 آبروی یک ایران را در پیشگاه مادر سادات بردند. همین قلم‌ها در دژ پولادین «استکبار»، «آمریکا»، «اوباما» و «نتانیاهو» سیاه‌لشکرهای قلمی را به روز می‌کردند تا به جان مردم بیندازند.
همین قلم‌ها هنوز مواجب‌بگیر‌ند. خاک بر سر ضدانقلاب!