|
صریح با سیاست، اجتماع و اقتصاد
دورهمی در مرز واقعیت
محمدرضا کردلو: یکی از سختیهای کار تلویزیونی و البته ظرافتهای فعالیت رسانهای این است که با کمترین استفاده از تعارف و با حداکثر واقعبینی مسائل را مورد نقد قرار دهد و آنها را به چالش بکشد. برنامههای متعددی در همه این سالها ساخته شده که بنا داشتهاند پیامهای خود را از طرق مختلف به مخاطبان برسانند. استفاده از نمایش، جذابیتهای بصری، موسیقی، کلیپ، استفاده از هنرمندان، ورزشکاران و چهرهها یا خیلی کارهای دیگر، فرآیندهایی است که بسیاری برای انتقال پیام طی میکنند. این فرآیندها آنقدر معمول شده است که در جلسات اولیه ایدهپردازی برای کلید خوردن برنامههای تلویزیونی یکی از «option»ها و پیشنهادات همین دعوت از ستارهها برای پیش بردن اهداف برنامهسازی است. در این بین آنچه تجربه گذشته تلویزیون و بررسی برنامههای پیاممحور نشان میدهد، عدم «صراحت» و به عبارت عامیانه «چرخاندن لقمه دور سر» برای زدن حرفهای عادی و آموزشهای رسمی است. فرآیندی که کار را سخت میکند. دورهمی اما با صریحترین ادبیات و البته با نگاهی طنازانه جوری که هم عیب و نقصها را به رخ بکشد و هم در پی رفع آنها و حل مسائل باشد و هم سعی کند مسائل مطرحشده حالت بیادبی نگیرد، همه این فرآیندهای کهنه در انتقال پیام را با سادگی لحن مهران مدیری جایگزین کرده است. در روزهای ابتدایی تولید برنامه دورهمی توسط مهران مدیری نقدهایی درباره کپیکاری این مجموعه مطرح شد. اما این مساله نمیتوانست به یک نقطه ضعف برای مدیری تبدیل شود، چرا که او با شناخت مناسبی از فضا و محتوا و اولویت دادن به مسائل اجتماعی و در واقع با زندگی کردن در زمانه خویش، شرایطی را فراهم کرد که محتوا بر فرم- که گفته میشد، تقلیدی است- چیره شد و حالا کمکم اصل انتقاد کپی بودن، فراموش شده است. چنانچه پیشتر در این روزنامه اشاره کردیم منتقدان «کپیکاری» مهران مدیری نسبت مناسبی با محتوا برقرار نکردهاند. این ادعا درباره کپی بودن دورهمی به نحوی مطرح میشود که گویی الباقی برنامههای پخششده از سیما، منحصر به فرد، بدیع، تازه و ابتکاریاند! در حالی که پرسابقهترین برنامه فوتبالی تلویزیون، حتی در تغییر و تحولات هرازگاه و سالانه و... نیز به کپیبرداری از یک برنامه ایتالیایی ادامه میدهد و البته مخاطبان خود را هم حفظ کرده است. به نظر نمیرسد عیب و ایراد گرفتن از صرفا دکور مشابه یا فرم مشابه برنامه تلویزیونهای دیگر، محلی از اعراب داشته باشد، آن هم وقتی مهران مدیری در محتوا با یک ایدهپردازی خلاقانه حتی به «خندیدن» هم جهت میدهد و صرفا «الکی خندیدن» را تجویز نمیکند. این روزها بهرغم اینکه تعدادی از همکارانش در پروژه «دورهمی» کنار گذاشته شدهاند، باز به تنهایی حتی بهتر از گذشته دورهمی را اداره میکند، چرا که به اعتقاد برخی مخاطبان، بخش نمایش در دورهمی یک بخش زائد و اضافی تلقی میشد. اخیرا هم مدیری از تغییرات اساسی در «دورهمی» خبر داده است. دورهمی یک حرکت خلاف جریان معمول در تلویزیون است. زمانی که میتواند با یک گفتوگوی معمولی خلأ بسیاری از برنامههای اجتماعی را در تلویزیون با نقدهایی صریح پر کند. نقد صریح به سیاست، اقتصاد و اجتماع آن هم با زبان طنز اگرچه ساده به نظر میرسد اما معمول نیست. منظور از صراحت به هیچ وجه بیادبی یا بیحیایی نیست که ابدا در برنامه مهران مدیری نیز وجود ندارد. نشان دادن ایرادهای معمول جامعه مدرن و نقد آن، مواجههای صریح با واقعیت و با هم خندیدن به عیبهایی که انسان امروز حتی خود، آنها را دوست ندارد و نمیپسندد و جبر مدرنیته آنها را بر او تحمیل کرده، ویژگی مهم «دورهمی» است. نقد نوکیسگی، «تازه به دوران رسیدگی»، تجمل و اشراف، نقد آقازادگی و به چالش کشیدن سلبریتیهای مرسوم از اتفاقات کمنظیر دورهمی است. مدیری اگر هم کپی یا تقلید کرده باشد، از خود و ایدهای که همیشه در آثارش پیش میبرد کپیبرداری کرده است. همانطور که گفته شد دورهمی نمونهای خاص از یک برنامه اجتماعی است. برنامهای که «خندیدن» را با «نقد» همراه کرده است و شاید نقطه تمایز مدیری با دیگران همینجاست. مثلا همین گفتوگوی اخیر مهران مدیری با ابوالفضل جلیلی را در نظر بگیرید. جلیلی چهرهای است که خود نیز علاوه بر ویژگیهای برنامه مدیری صراحت ذاتی دارد. در پایان برنامه وقتی مدیری از او خواست توصیهای به جوانها کند، او بعد از اینکه از تصمیمش برای اهدای بهترین جایزه سینمایی به مادران شهدا خبر داد، با «رکگویی» گفت: «من در اینستاگرام میبینم دخترها مدام پست میگذارند که یکی ترکشان کرده و ناراحتی میکنند. شما نباید خودتان را ببازید. میخواهم بگویم به جهنم که پسرها ترکتان کردهاند. آنها اگر واقعا دوستتان داشته باشند باید بیایند خواستگاری و با شما ازدواج کنند. کسی که فقط بخواهد دوست پسر شما باشد، عاشق شما نیست!» حالا تصور کنید همین حرفها قرار بود در برنامه اجتماعی خاصی بیان شود، بعد از اینکه هزار ترفند و ایده و روش برای ابراز آن خرج میشد، معلوم نبود اثر احتمالی این بیان صریح را هم داشته باشد، چرا که در نسبتی از ادا و اطوار قرار دارد. در صورتی که نیاز امروز رسانهها بازگشتن به مرز واقعیت است؛ کاری که دورهمی کرده است. ارسال به دوستان
خوب است اما میتواند بهتر شود
محسن اقبالدوست: بازگشت مهران مدیری به تلویزیون یک اتفاق مبارک است؛ چرا که همیشه او را با اثر خوب و باکیفیت «شبهای برره» میشناسیم. اثری که در نوع خود در میان کارهای طنز تلویزیونی یک کار رو به جلو و به عبارتی نقطه عطف طنز در تلویزیون به حساب میآمد و طنز به معنای واقعی خود که همان زبان نیشدار در کنار لطافت کلام و موقعیت است، به شمار میرفت. اما آنچه ما را با دوگانهای درباره مدیری روبهرو میکند، این است که مدیری بازگشته به تلویزیون، با مدیری شبهای برره بسیار متفاوت از لحاظ عملکرد نشان داده است. «دورهمی» مدیری در مجموع یک اثر نسبتاً خوب ارزیابی میشود؛ چراکه مدیری توانسته است با ادبیات منحصر به فرد خود، بهدرستی نوکیسهها و تازه به دوران رسیدههای عصر تکنولوژی، آیپد و آیفون را به چالش بکشد، توانسته است به نوعی تقابل عصر مدرن با جامعه مبتنی بر فرهنگ ایرانی را به چالش بکشد که این در نوع خود امری مثبت است و همه اینها به خاطر شخصیت و توانایی ذاتی مدیری در نقد اجتماعی به زبان طنز است که در سایر اثرهای وی نیز مشاهده میشود. اگر از تقلیدی بودن اثر جدید مدیری بگذریم -که به اعتقاد من هر تقلیدی را نمیتوان به خودی خود مذموم دانست، چراکه گاه گرتهبرداریها و تقلیدها از اصل خود نیز پیشی گرفته و بهتر نیز میشود و به عقیده من دورهمی در نوع خود چیزی از رقبای خود کم ندارد - باید به خودمان حق بدهیم که یک بام و دو هوای مدیری در «دورهمی» را به هیچوجه نمیتوانیم هضم کنیم؛ هاضمهدانی که نمیتواند تضاد میان حرفهای مدیری در استندآپها - که نقد درست اجتماعی است - و جایزههای اسپانسر برنامه را درک کند! مدیری بعد از برههای که آثار خود را در شبکههای نمایش خانگی به مخاطبان عرضه میداشت بار دیگر به تلویزیون بازگشته است؛ چرا که همچنان معتقد است گستره مخاطبان تلویزیون به مراتب بالاتر از آنچه در فضاهای مشابه است، بوده؛ اما مدیری نمیتواند با ژست شبکه نمایش خانگی برای مخاطبان تلویزیونی برنامهسازی کند. مدیری باید به این نکته توجه کند که مخاطبانش بعد از تجربه ناموفق «قهوه تلخ» به حدی از بلوغ رسیدهاند که برنامهسازی دغدغهمند را از برنامهسازی با نگاه تجاری تمییز دهند و به همین ترتیب بدون توجه به پیامی که او به عنوان برنامهساز به مخاطبش ارائه میدهد، آن پیام را رد کنند یا به آن بیتوجه باشند. ارسال به دوستان
یک گام رو به جلو
وحید محرابیان: «دورهمی» یک گام رو به جلو و مهم در عرصه طنزپردازی سرشناسترین کمدین ایرانی محسوب میشود. مردی که در بیش از 20 سال فعالیت در عرصه طنز، بارها توانسته است سطح برنامههای کمدی ایران را ارتقا دهد و خود را به عنوان فردی پیشرو، با ایدههایی خلاقانه معرفی کند. هرچند مهران مدیری در روزهای فاصله گرفتنش از صداوسیما تجربههای تلخی در شبکه خانگی داشته است اما این بار پس از بازگشت به جعبه جادویی، در سومین برنامه تلویزیونی خود، با مشارکت دادن مخاطبانش در یک مجموعه کمدی توانسته است دوباره سطح برنامهسازی خود را ارتقا دهد و با بازگشت به روزهای اوجش، بار دیگر توجه همه را به خود جلب کند. هرچند این بار مدیری در انتخاب این قالب جدید برای یک برنامه طنز پیشرو نبود و پیش از او، رامبد جوان با برنامه «خندوانه» پا به این عرصه گذاشته بود اما مهارت بینظیر مدیری در اجرای زنده، زبان صریحش در نقد کردن و سطح بالای دغدغهمندیاش نسبت به مسائل اجتماعی توانست نگاهها را به سوی مجموعه «دورهمی» معطوف کند. اگرچه «دورهمی» تا مرحله بلوغ فاصله دارد و هنوز باید تغییراتی را تجربه کند تا خود را به عنوان مهمترین مجموعه طنز صداوسیما معرفی کند ولی تصمیمگیری شجاعانه تولیدکنندگان این مجموعه برای تغییر ساختار یک برنامه هنگام پخش روی آنتن زنده تلویزیون، نشان داده است آنها توانایی ارتقا بخشیدن به این مجموعه را دارند. شاید یکی از مهمترین تصمیمگیریهایی که تولیدکنندگان «دورهمی» باید انجام دهند، تشکیل یک اتاق فکر قوی در پشت صحنه این مجموعه است تا این برنامه تنها متکی بر استعدادهای کمنظیر مهران مدیری در جلب مخاطبان برای شنیدن حرفهای مهم با زبانی طنازانه نباشد. یک اتاق فکر قوی میتواند حتی استعدادهای دیدهنشده مهران مدیری در عرصه کمدی را بار دیگر در تلویزیون به نمایش بگذارد و این برنامه تلویزیونی را به مرحله اثرگذاری اجتماعی برساند. مهران مدیری با اجراهایش در برنامه «دورهمی» نشان داده است توانایی بالایی در تبدیل موضوعات مختلف به طنزی قابل قبول و جذاب دارد. قرارگیری چنین کمدینی درکنار افرادی که نگاه اجتماعی و فرهنگی عمیقتری دارند، میتواند این استعداد ذاتی مدیری را شکوفاتر کند و در روزهایی که گویا «خندوانه» مانند قبل حرفهای زیادی برای گفتن ندارد و سطح دغدغهمندیاش کاهش یافته است، گوی رقابت را از این برنامه اثرگذار برباید و خود را به عنوان مهمترین برنامه طنز صداوسیما مطرح کند. ارسال به دوستان
مراسم تشییع و وداع با پیکر حمید سبزواری برگزار شد
شاعر انقلابی، با شهداست امروز
مراسم تشییع و وداع با پیکر استاد حمید سبزواری پدر شعر انقلاب روز گذشته(24 خرداد) از ساعت 10 صبح در حوزه هنری برگزار شد. به گزارش فارس، شاعران، ادیبان، اهل فرهنگ و هنر و مسؤولان کشوری و لشکری با حضور در این مراسم از سالها تعهد و خدمت حمید سبزواری به ادبیات انقلاب تقدیر کردند. ارسال به دوستان
اخبار
توزیع آسپرین در شبکه نمایش خانگی ارسال به دوستان
رویدادها
سرپرست نویسندگان سریال سعدی: ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|