گروه اقتصادی: وزیر جدید صنعت همان راه وزیر سابق صنعت را رفت و چند کالای دیگر را مشمول بخشنامه عدم درج قیمت روی کالا کرد. به گزارش «وطن‌امروز»، محمدرضا نعمت‌زاده در آخرین روزهای کاری خود بخشنامه‌ای را ابلاغ کرد که به تولیدکنندگان چند گروه کالایی اجازه می‌داد قیمت نهایی را روی کالا درج نکنند. این بخشنامه با اعتراض بسیاری همراه شد اما مسؤولان وزارت صنعت اعلام کردند این ‌کار رقابت را بین تولیدکنندگان افزایش می‌دهد، در حالی که مشخص نیست رقابت تولیدکنندگان چه منافاتی با درج قیمت روی کالا دارد. با تغییر در رأس وزارت صنعت این امیدواری ایجاد شد این بخشنامه لغو شود اما شریعتمداری وزیر جدید صنعت نه‌تنها دستور لغو این بخشنامه را نداد بلکه چند گروه کالایی دیگر را مشمول بخشنامه کرد. دبیر سندیکای صنایع کنسرو با اشاره به صدور بخشنامه حذف درج قیمت از روی محصولات کنسروی گفت: در این بخشنامه حذف درج قیمت از روی کنسرو، کمپوت و چند قلم کالا مطرح شده است که باید مشخص شود کدام محصولات کنسروی را شامل می‌شود. سیدمحمد میررضوی در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت:‌ بخشنامه حذف قیمت از روی انواع محصولات کارخانه‌ای کنسرو، کمپوت، سس، ترشی، شور، مربا و عسل دارای بسته‌بندی از سوی شریعتمداری وزیر صنعت صادر شده است. وی با بیان اینکه حدود 150 قلم محصول شامل محصولات کنسروی می‌شود، ادامه داد: باید بررسی‌های بیشتری را انجام دهیم تا مشخص شود کدام اقلام مشمول این بخشنامه می‌شود و آیا این بخشنامه جامعیت بر تمام محصولات دارد یا خیر.
دبیر سندیکای صنایع کنسرو در پاسخ به این سوال که آیا برای صدور این بخشنامه با شما مذاکره‌ای انجام شده بود، گفت: مذاکره‌ای با ما نشده، البته ما از این مساله استقبال می‌کنیم اما درخواستی از سوی انجمن کنسرو برای حذف قیمت مطرح نبوده است. براساس بخشنامه دقیقه نودی نعمت‌زاده در وزارت صنعت درج قیمت روی شیرینی و شکلات، چیپس و اسنک و همچنین محصولات سلولزی بهداشتی حذف شد.
تخفیف‌های فعلی غیرواقعی است
رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران با بیان اینکه اگر با اجرای طرح حذف درج قیمت از روی کالاهای اساسی قیمت این کالاها کاهش نیابد، طرح شکست خورده است، گفت: قیمت‌های درج شده روی کالاهایی که با تخفیف‌های زیاد در بازار عرضه می‌شود غیرواقعی است. محمد آقاطاهر، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران در گفت‌وگو با فارس درباره بخشنامه حذف قیمت از روی انواع محصولات کارخانه‌ای کنسرو، کمپوت، سس، ترشی، شور، مربا و عسل دارای بسته‌بندی از سوی شریعتمداری وزیر صنعت، گفت: قرار بود طرح حذف قیمت از روی کالا به صورت مرحله‌ای و رویت و رصد نتایج اجرای مرحله اول این طرح انجام شود. رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران در پاسخ به این سوال که درباره حذف درج قیمت از روی 3 گروه شیرینی و شکلات، اسنک و پفک و مواد سلولزی استدلال این بود که قیمت درج شده برای مصرف‌کننده توسط تولید‌کنندگان غیرواقعی است، آیا درباره این دسته از کالاها هم قیمت غیرواقعی است، گفت: در هر گروه از کالاهایی که تخفیف‌های غیرمتعارف و زیاد توسط عرضه‌کنندگان اعمال می‌شود، قیمت درج شده روی کالا غیرواقعی است.  وی در پاسخ به این سوال که بدون درج قیمت چگونه می‌توان قیمت کالاها را در بازار کنترل کرد، گفت: براساس قانون فروشندگان و خرده‌فروشان موظف به نصب اتیکت درج قیمت روی کالا هستند و اتیکت نصب‌شده روی کالا براساس فاکتور فروش کارخانه و همچنین سود قانونی اعمال می‌شود.  آقاطاهر اظهار داشت: موفقیت بخشنامه حذف قیمت و طرح حذف قیمت از روی کالاهای غیراساسی در صورتی است که قیمت این کالا پس از اجرای طرح از قیمت فعلی بازار کمتر شود و اگر این اتفاق نیفتد و قیمت در حد قیمت‌های فعلی باقی بماند یا قیمت‌ها افزایش یابد، طرح شکست می‌خورد.
لزوم نظارت بر حذف قیمت کالا
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نظارت و قیمت‌گذاری دولت روی کالاهای اساسی ضروری است، گفت: در صورت حذف قیمت از روی کالاها باید نظارت کامل توسط سازمان‌های مربوط انجام شود. حمیدرضا فولادگر در گفت‌وگو با فارس، در رابطه با حذف درج قیمت از روی برخی گروه‌های کالایی گفت: براساس قانون الزامی برای درج قیمت روی کالاهای غیراساسی نیست.  عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت:  اگر هدف از حذف درج قیمت توسط تولید‌کنندگان براساس بخشنامه وزارت صنعت ایجاد رقابت و تعیین قیمت از طریق عرضه و تقاضا است، این موضوع مغایرتی با قانون ندارد و آنچه نظارت دولت و قیمت‌گذاری دولت بر آن لازم است، کالاهای اساسی و ضروری است.  البته عضو هیات‌رئیسه کمیسیون اقتصادی  مجلس با مخالفت شدید با این بخشنامه از وزارت صنعت خواسته آن را لغو کند. سیدحسن حسینی‌شاهرودی در گفت‌وگو با خانه ملت، با اشاره به ابلاغیه دولت مبنی بر حذف قیمت از روی کالا گفت: مسؤولان وزارت صنعت باید در قبال حذف برچسب از روی کالا پاسخگو باشند، چرا که این اقدام هیچ مبنای علمی و عقلی ندارد و اکنون نیز دوران سنتی که مشتری وارد بقالی شده و یک یا تعداد محدودی کالای مشابه پیدا کند گذشته است. عضو هیات‌رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی افزود: اکنون کالاهای مشابه بسیار زیادی در فروشگاه‌های بزرگ و بازار وجود دارد که هیچ شخصی حتی حسابدار و صندوقدار این مجموعه‌ها نیز نمی‌تواند پاسخگوی قیمت این همه کالا باشد.  حسینی‌شاهرودی ادامه داد: مشتریان اگر بعد از خرید کالا از قیمت مطلع شوند، قدرت انتخاب از آنها گرفته می‌شود و به نوعی دیگر کالای رقابتی در کشور وجود ندارد، لذا حذف قیمت بسیار اشتباه بوده و مشکل را حل نمی‌کند. وی یادآور شد: این روزها کالاها در فضای مجازی رسانه‌های داخلی و خارجی تبلیغات بیشتری دارند و این مبنای انتخاب مشتریان شده است، اگر می‌خواهیم رقابت ایجاد شود، قیمت‌ها باید روی کالا درج شود. نماینده مردم شاهرود با بیان اینکه درج قیمت‌ها برای کالاها با کیفیت‌های مختلف الزامی است، افزود: در تمام نقاط  دنیا درج قیمت روی کالا وجود دارد و این تصمیم دولت غیرکارشناسی بوده و وزارت صنعت باید در این زمینه پاسخگو باشد. عضو هیات‌رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه  برای ایجاد رقابت مصرف‌کننده باید قیمت کالا را ببیند و با سایر کالاها مقایسه کند، تصریح کرد: فروشگاه‌های بزرگ و بازار کسب و کار را با چند بقالی سنتی زمان قدیم اشتباه گرفته‌ایم، چگونه مصرف‌کننده در فروشگاه‌های بزرگ که شخصی پاسخگوی قیمت نیست می‌خواهد قیمت کالاها را مقایسه و متناسب با قدرت خرید خود اجناس را خریداری کند.

گروه اقتصادی: از روز گذشته که اجرای بخشنامه بانک مرکزی برای اعمال نرخ سود بانکی رسما آغاز شد قائم‌مقام بانک مرکزی بانک‌ها را تهدید به تنبیه کرد. بررسی‌های میدانی خبرنگار «وطن امروز» نشان می‌دهد شعب برخی بانک‌های خصوصی همچنان شلوغ بود و بیشتر سپرده‌گذاران درباره آینده حساب‌های خود سوال داشتند. یکی از سپرده‌گذاران به خبرنگار «وطن امروز» گفت: پنجشنبه پیامکی از جانب بانک آمد که اگر خواهان سود 15 درصد هستید باید آن را به بانک اعلام کنید. پیامک پنجشنبه خیلی‌ها را به شعب کشانده است. همچنین برخی بانک‌ها به مشتریان خود اعلام کردند اگر تکلیف حساب خود را روشن نکنند حساب آنها مسدود و بلندمدت محسوب می‌شود و در صورت مخالفت سپرده‌گذاران نرخ سود روزشمار (10 درصد) محاسبه خواهد شد. طبق بخشنامه بانک مرکزی همه بانک‌ها موظفند نرخ سود علی‌الحساب 15 درصد را فقط به حساب‌هایی که یک سال بلوکه می‌شود پرداخت کنند و حساب‌های زیر یک سال حداکثر 10 درصد سود می‌برند. مسؤولان انتظار دارند با سختگیری برای بانک‌ها تولید از رکود شدید نجات پیدا کند، البته برخی کارشناسان این کار را مفید می‌دانند اما کافی نمی‌دانند.  در همین باره «شقاقی شهری» کارشناس بانکی در یک برنامه تلویزیونی گفت: کاهش نرخ سود بانکی باید اتفاق بیفتد اما با مقدمات و فراهم کردن شرایط. اولا شکاف زیاد بین تورم و نرخ سپرده، فروپاشی نظام بانکی را در پی دارد و 2 سال است که این اتفاق افتاده. سود بانکی باید کاهش می‌یافت اما آیا شرایط آن فراهم است؟ وی افزود: هم‌اکنون بانک‌ها صندوق سرمایه‌گذاری دارند و از آن طریق می‌توانند نرخ سود را دور بزنند. من به وزیر اقتصاد هشدار می‌دهم که تا وقتی مقدمات کار فراهم نشود نمی‌توان به نتیجه کاهش دستوری سود امیدوار بود. پیشنهاد می‌دهم شورای سود تشکیل شود تا به طور واقعی نرخ سود ساماندهی شود.
تهدید بانک‌ها توسط بانک مرکزی
با این وجود قائم‌مقام بانک مرکزی از اتمام حجت بانک مرکزی با مدیران عامل بانک‌ها خبر داد و افزود: بانک مرکزی برای رعایت نرخ سودهای جدید، در چارچوب قانون و اختیارات این بانک اقدام به تنبیه بانک‌های متخلف خواهد کرد. اکبر کمیجانی درباره اقدامات بانک مرکزی در مقابل بانک‌های متخلف گفت: قول و قرارهایی میان بانک مرکزی و بانک‌ها گذاشته شد تا این بانک، در جهت حفظ این نرخ‌ها و افزایش نظارت بر اجرای صحیح این بخشنامه اقدام کند. وی با توضیح اینکه اقدامات تنبیهی برای بانک‌های متخلف در نظر گرفته شده است، اظهار داشت: طبق صحبت‌های انجام شده، سیاست‌های تنبیهی و محدودیت‌هایی در فعالیت‌های بانک‌های متخلف در نظر گرفته شده است. قائم‌مقام بانک مرکزی گفت: این پیش‌بینی‌ها انجام شد تا در صورت تخطی هریک از بانک‌ها، بخش نظارت بانک مرکزی بدون هیچ ملاحظه‌ای اقدامات تنبیهی خود را اجرایی کند.
آیا نرخ سود کاهش می‌یابد؟
در همین ارتباط یک کارشناس مسائل مالی با بیان آسیب‌های سیاست کاهش نرخ سود بانکی گفت: ممکن است سرمایه ‌‌‌از اقتصاد رسمی خارج شود و به سمت بازار غیررسمی سوق پیدا کند. به گزارش تسنیم، بانک مرکزی با تعیین یک پنجره زمانی تا 11 شهریور، اعلام کرده بعد از تاریخ یادشده، نرخ سپرده یکساله بانکی نمی‌تواند بالای 15 درصد باشد. همزمان نرخ جریمه اضافه برداشت را هم کاهش داده و به نرخ وسوسه‌انگیز 18 درصد رسانده است. اکنون سوال این است که آیا بانک مرکزی با انجام این اقدامات موفق خواهد بود‌ اقتصاد کشور را از شرایط رکودی که اکنون از آن رنج می‌برد خارج کند یا  خیر؟ در این باره ‌الله‌مراد سیف، دانشیار دانشکده مدیریت و برنامه‌ریزی دانشگاه جامع امام حسین(ع) با بیان اینکه اصل تصمیم منطبق بر الزامات اقتصاد مقاومتی است، گفت: این تصمیم هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد، چرا که  یکی از هزینه‌های تولید که زمینه رقابت‌پذیری کالاهای داخلی را از بین برده است هزینه‌های بانکی و مالی در کشور است که بیش از 2 برابر کشورهای رقیب است. سیف با بیان اینکه اصل تصمیم به جهت اینکه  می‌تواند فرصت‌های تولید  بیشتر و بهتر فراهم کند و از این جهت برای تولید‌کننده مفید باشد پسندیده است، گفت:‌ الزاماتی که این تصمیم با خود دارد و باید همراه آن باشد بسیار مهم‌تر از این تصمیم  است تا شاهد اثر مؤثر نرخ سود تسهیلات بانکی برای تولید‌کنندگان باشیم. این استاد دانشگاه با بیان اینکه اگر روی دیگر کاهش نرخ سود سپرده‌ها، کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی برای تولید‌کنندگان باشد، این اقدام مؤثر خواهد بود، افزود: اگر این اتفاق رخ ندهد باعث بروز مشکلاتی برای اقتصاد کشور خواهد شد. وی با اشاره به مشکلات و خطراتی که این  تصمیم می‌تواند داشته باشد، تصریح کرد: اگر این تصمیم به درستی  مدیریت نشود می‌تواند منابع را از نظام بانکی خارج کرده، به بازارهای موازی هدایت و  در اقتصاد ایجاد شک کند. الله‌مراد سیف با اشاره به اینکه بنابراین باید کاهش نرخ سپرده‌ها با این نیت انجام شود که بتوانیم نرخ سود تسهیلات بانکی  را برای تولید‌کنندگان کاهش دهیم و در این صورت است که می‌توانیم بگوییم تصمیم درستی گرفته شده، گفت: اگر این تصمیم به درستی مدیریت نشود، دوباره شاهد هزینه بالای تولید برای تولیدکنندگان در کنار خروج سرمایه‌‌‌از بازارهای تولید رسمی به بازارهای پولی غیررسمی خواهیم بود. وی با بیان اینکه اگر چنین اتفاقی رخ دهد، یعنی سرمایه‌‌‌از بانک‌ها به سمت بازارهای غیررسمی سوق پیدا کند، باعث کاهش قدرت بانک‌ها برای دادن تسهیلات به تولیدکنندگان خواهد شد، اضافه کرد: بنابراین برای چنین تصمیمی که در کل اقتصاد کشور مؤثر است و مستقیما بر تولید اثرگذار است باید تصمیم‌گیری با دیدن همه جوانب باشد و داشتن نگاه تک‌بعدی در این زمینه می‌تواند خسارات جبرا‌ن‌ناپذیری به اقتصاد کشور وارد کند.
 

حسین قدیانی: «دشمن باید بداند و این تجربه را کسب کرده باشد که هر توطئه‌ای را که علیه انقلاب طرح‌ریزی کند، امت بیدار و آگاه با پیروی از رهبر عزیز، آن را خنثی خواهد کرد. آینده جنگ هم کاملا روشن است که پیروزی نصیب رزمندگان اسلام خواهد شد و هیچگاه ما نخواهیم گذاشت خون شهیدان‌مان هدر رود». این، بخشی از وصیتنامه سردار شهید «محمود کاوه» است که دیروز سی‌ویکمین سالگرد شهادتش بود در عملیات کربلای 2 در قله اسطوره‌پرور حاج‌عمران! آنهایی که می‌خواستند ذائقه ما را عوض کنند، تحویل بگیرند! و ببینند که ما جز شهدا، قهرمانی را اختیار نخواهیم کرد! پس 31 سال بعد هم، باز از «محسن حججی» خواهیم نوشت! و خواهیم نوشت قصه جوانمردان 25 ساله را! جوانانی که در اوج جوانی، هرگز هدف مقدس خود را قربانی لذایذ زندگی گذرا نکردند! هیچ مهم نیست الان، سال 65 باشد یا 96 یا هر سال دیگری! مادام که سایه ولی‌فقیه بر سر این ملت بلند باشد و مادام که این ملت «شهادت» داشته باشد، هرگز اسارت نخواهد داشت! دشمن متوهم 31 سال پیش در چنین روزهایی فکر می‌کرد «محمود کاوه» تمام شد و رفت پی کارش اما خداوند اراده کرده است که «شهید» نه فقط خودش نمیرد، بلکه قلب تپنده خویش را در سینه غیورمردان نسل بعد به امانت بگذارد! پس «شاهنامه شهادت» ادامه دارد! دیروز با «محمود» و امروز با «محسن» و فردا هم با شهید دیگری! که «اگر سر به سر، تن به کشتن دهیم؛ از آن به که کشور به دشمن دهیم!» آن کاوه نمادین که «حکیم طوس» رد رنج او را در افق اساطیر گرفته بود، متبلور در «محمود کاوه» شد که باری در همین «وطن امروز» شرح گفت‌وگویش را نوشتم! بخوانید از قول «مادر شهید» دوباره؛ «۴۰ روز، فوق فوقش ۵۰ روز از شهادت محمود گذشته بود که یک آن زنگ خانه به صدا درآمد. حاجی رفت در را باز کرد. عاقله‌مردی پشت در بود: «من دبیر ریاضی محمود بودم. کلی هم گشتم تا خانه شما را پیدا کنم». حاجی دعوتش کرد بیاید تو، «نه» آورد: «قصد مزاحمت ندارم!» و بعد ادامه داد: «من 3 سال دبیر ریاضی محمودتان بودم. این را سال آخر فهمیدم که محمود، مسائل ریاضی را خودش حل می‌کرد اما صبح، زودتر می‌آمد کلاس، حل مساله را هر بار به یکی از دانش‌آموزان که عمدتا هم از قشر پایین بودند یاد می‌داد و جایزه هم اغلب به همان دانش‌آموز می‌رسید، چون محمود از چند راه به جواب می‌رسید. من به طریقی سال سومی که دبیر ریاضی محمود بودم متوجه ماجرا شدم. از قبل هم البته برایم بسیار عجیب بود؛ چرا محمود که همیشه ریاضی را ۲۰ می‌گیرد، هیچ وقت برنده این جوایز نمی‌شود؟! کشیدمش کنار: «امروز از فلانی شنیدم این مساله را تو حل کرده‌ای!» اول بنا کرد طفره رفتن، بعد قبول کرد! پرسیدم: «چرا؟» جواب داد: «همین فلانی، اولا یک مساله ریاضی را یاد گرفته از چند راه حل کند. این کار بدی است آقا معلم؟ ثانیا جایزه کتانی بود و من خودم کتانی دارم. آیا بهتر نبود این کتانی برسد دست این دوست‌مان که کتانی‌اش از چند جا پاره شده؟» من آنجا فهمیدم چه روح بلندی دارد این محمود شما. خواستم موضوع را با مدیر مدرسه درمیان بگذارم تا از کاوه، سر صف صبحگاه، تقدیر شود. قسمم داد: اگر برای کس دیگری این موضوع را لو بدهید، دیگر این مدرسه نمی‌آیم». پس من شعار ندادم که قلب «محمود کاوه» در سینه «محسن حججی» می‌تپد؛ اگر فراموش نکنیم که شهید سرجدای وطن هم چنین احوالاتی داشت! و مگر نه آنکه حتی لباس رزم «محسن حججی» هم، جامه‌ای تهیه شده توسط خود این شهید بود، بلکه اندازه یک پیراهن به بیت‌المال کمکی کرده باشد؟! این هر دو در 25 سالگی، از باده دلربای شهادت نوشیدند! این روزها، بسیاری از مردم، دنبال این هستند که بدانند خودساختگی و تهذیب شهید «محسن حججی» ریشه در کدام مفاهیم داشت!
فاش می‌گویم در مفهوم این کلام شهید «محمود کاوه» که «بالا بردن سطح معنویات نیرو و بالا بردن سطح تقوا و پرهیزکاری نیرو، برای ما مهم‌تر از هر چیزی هست در عملیات! اگر ما می‌بینیم فتح جالبی در منطقه انجام گرفته و نیروهای اسلام، موفقیت‌های چشمگیری داشتند، از داشتن روحیات معنوی است در برادران رزمنده!» آری! ریشه آن نگاه غرورآفرین «محسن حججی» در همین «روحیات معنوی» است که بیش از 30 سال پیش، مورد توجه سردار شهید «محمود کاوه» بود! فرمانده‌ای که حتی دست مصدوم باندپیچی شده هم، یارای این را نداشت که مانع حضورش در جبهه و جنگ شود! این را از زبان «پدر شهید» و از همان مصاحبه بخوانید: «همیشه خدا درب و داغان بود! همیشه خدا خونی‌مالی بود! کمتر عکسی از محمود هست که بالاخره یک جای بدنش باندپیچی نداشته باشد! به همین راحتی‌ها هم حاضر نمی‌شد بیمارستان برود! در بیمارستان هم بند نمی‌شد! زود جیم می‌زد! چند روز می‌آمد اینجا، دوباره می‌رفت جبهه. یک بار با طعنه به او گفتم: نه که خیلی مرخصی می‌آیی، باید آرزو کنیم یک جای بدنت تیر بخورد، بلکه 2 روز پسرمان را ببینیم!» این روزها، بسیاری از مردم، دنبال این هستند که بدانند «محسن حججی» با آن‌ همه روحیه رزم، از چه سبب، همیشه شاد و خندان بود؟! فاش می‌گویم چون «محمود کاوه» همیشه شاد و خندان بود! از قول پدر و مادر شهید بخوانید: «یک بار رفتیم بیمارستان عیادتش. تیر خورده بود به گلو. جوری بود وضعش که مانده بودیم چطور زنده مانده! یک وضعی بودها! حنجره‌اش عقب جلو شده بود؛ تا این حد! پزشکان می‌گفتند: «عملش خیلی سخت بود! شانس آوردید زنده مانده!» بعدها که به هوش آمد و وضعش کمی بهتر شد، با تشر به او گفتم: «هیچ خودت را جلوی آینه دیده‌ای؟ این وضع گلویت است، آن وضع حنجره‌ات، آن وضع صورتت، آن وضع دل و روده‌ات که در هر عملیات، چند سانتش آب می‌رود، آن وضع دستت، آن وضع آرنج این یکی دستت، آن وضع مچ پای راستت، آن وضع زانوی پای چپت!» خندید و گفت: «خدایی این زانوی پای چپم دیگر هیچ ربطی به جنگ ندارد! این مال فوتبال است!» پرسیدم: «مگر در آن خراب‌شده، فوتبال هم بازی می‌کنید؟» دوباره خندید: هر جا بروم، فوتبال سر جایش است!» نه! سخن از شهداست و من دوست ندارم این متن را به این زودی‌ها تمام کنم! در همان مصاحبه، از زبان «پدر شهید» شنیدم: «یک وقت‌هایی که به زندگی محمود نگاه می‌کنم یا تعاریف این و آن از شهیدمان را می‌شنوم، فکر می‌کنم محمود ۸۰ سال در این دنیا زندگی کرده، نه ۲۵ سال!» و عجبا! آدمی وقتی از حالات و آنات شهید «محسن حججی» هم می‌خواند و می‌شنود، باور نمی‌کند قهرمان این روزهای وطن، تنها و تنها 25 سال از خدا عمر گرفته! ولی خب! حق با پدر شهید «محمود کاوه» است! که «محسن حججی» ادامه عمر دور و دراز «محمود کاوه» است! «محمود کاوه» اما در کدام مکتب، درس ایستادگی آموخت؟! من این را، هم از زبان مادر این شهید شنیدم و هم از قول پدر شهید کاوه که آنقدری که در تربیت شهید ما «حضرت آقا» نقش داشت، ما نقش نداشتیم: «هم محمود و هم عبدالحمید [دیالمه] اصلش را بخواهی دست‌پرورده و تربیت‌شده «حضرت آقا» بودند. البته هم آقا به دو شاگرد شهید خود محبت داشتند، هم این دو عاشق «حضرت آقا» بودند. محبت عجیبی داشت محمود به «حضرت آقا». اینکه رهبر انقلاب فرمودند «کاوه در مشهد، شاگرد من بود لیکن بعدها شد استاد و مربی‌ام» لطف مضاعف حضرت آقا را نشان می‌دهد». پس این «متن شهدایی» یک «مخاطب خاص» دارد؛ «رهبر»ی که رهروانی چون «محمود کاوه» و «محسن حججی» دارد! همان «رهبر» که «شهدا» را تشبیه به «ستاره‌ها»یی می‌کند که با وجود نورشان، راه را می‌توان پیدا کرد! و مسیر را می‌توان شناخت! پس ما رد نگاه حماسی شهید والامقام و بالاتبار «محسن حججی» را الی‌الابد خواهیم گرفت! تا در دیروز این نگاه منور، به «محمود کاوه» برسیم و در فردای آن، ان‌شاءالله به روزگار خوش ظهور! هنوز مانده تا «حضرت حافظ» غزل بسراید! و هنوز مانده تا «شیخ اجل» از نثر و نظم، شاهکار بیافریند! و هنوز شاهنامه فردوسی، ادامه دارد! ادامه دارد تا «مولانا» واقعا «شمس» را ببیند! اگر «محمود کاوه» و «محسن حججی» ایرانی هستند، چه افتخاری از این بالاتر که از قوم این رادمردانیم؟! و اگر دین و آیین‌شان «اسلام» است، چه فخری از این بالاتر که حصن حصین «لا اله الا الله» شهادت ما نیز هست؟! پس بیسیم «روزگار جنگ» حتی در این معرکه «جنگ روزگار» هم سالم کار می‌کند! اگر «محسن» صدای «محمود» را از گذر روزگار شنید و اگر «قاسم سلیمانی» دیروز در «کربلای 5» و امروز در خود کربلا «صاحب اختیار» است، دیر نیست که مولا و مقتدای ما، خارج از پرده غیبت، مولا و مقتدای خود را ببیند! خدایا! سوگند به «قمر منیر بنی‌هاشم» که آموزگار جانبازی همه شهداست، نور علی نور «خورشید» را هر چه زودتر بر ما کمال و تمام بتابان! که شهدای ما راستش، دل به وادی خطر زدند و رفتند، تا «منتقم خون وارث آدم» قربانیانی از جنس آدم داشته باشد! می‌ارزد! می‌ارزد که خون سرخ هزاران محمود کاوه و هزاران محسن حججی، راهی را آبیاری کند که ختم به رهایی ابنای آدم ‌شود! و این «کلبه احزان» گلستان شود! برخیز خواجه شیراز! برخیز که خدا اگر بخواهد، تا ظهور «پادشه خوبان» چیزی نمانده! صبح، قریب است و موعد غزل، نزدیک! برخیز...

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی قبل از سفر نیکی هیلی به وین و دیدار با آمانو، نامه‌ای به آمانو و موگرینی نوشته و در آن نسبت به عواقب این اقدامات آمریکا ابراز نگرانی کرده بود. ظریف اما در تازه‌ترین اظهارنظر درباره دیدار هیلی با آمانو و اظهارات او پس از این دیدار درباره ضرورت بازرسی از مراکز نظامی ایران اظهارنظر کرد. او گفت هیلی آرزوها و آمالش را به عنوان ایرادات برجام مطرح کرده است.
به گزارش «وطن‌امروز»، ظریف این اظهارنظر را در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی دولت مطرح کرد. در این گفت‌وگو از ظریف سوال شد: درباره دیدار اخیر نیکی هیلی با آمانو بحث‌هایی مطرح شده؛ از جمله اینکه آمریکا به آژانس انرژی اتمی برای بازرسی‌های بیشتر و فراتر از تعهد ما فشار بیاورد. آیا در برجام بازرسی‌هایی از نوع مطرح شده توسط نیکی هیلی پیش‌بینی شده است؟ برجام در این‌باره چه می‌گوید؟
محمدجواد ظریف در پاسخ به این سوال گفت: ببینید! برجام چارچوب کاملی است و در همه زمینه‌ها هم راهکارهای خودش را مشخص کرده و بسیار هم دقیق مذاکره و نوشته‌شده و حالا ممکن است همه خواسته‌های یک‌طرف را نداشته باشد و طبیعی هم هست، هیچ توافقی همه خواسته‌های همه طرف‌ها را ندارد اگرنه اسم آن توافق نمی‌شد، بلکه اسم آن را دستورالعمل می‌گذاشتند. اینکه این توافق بوده نشان‌دهنده این است که همه در حوزه خواسته‌های‌شان به یک حد میانی رسیده‌اند لذا آنچه خانم هیلی مطرح کرده بودند بیشتر نشان‌دهنده بی‌اطلاعی ایشان از متن توافق در همه حوزه‌هایی که در آن اظهارنظر کردند، است. برجام کاملاً صریح و کاملاً روشن است و میزان نظارت در برجام هم در آن مشخص است. اینکه ایشان ادعا کرده است درواقع میزان راستی‌آزمایی ممکن برای آژانس و تایید توسط آژانس بستگی به میزان نظارت دارد از اصل حرف غلطی است. به‌خاطر اینکه برجام کاملاً این راستی‌آزمایی و چارچوب راستی‌آزمایی و مبنایش را تعیین کرده است لذا آنچه برجام خواسته، دارد عمل می‌شود و آنچه خانم هیلی می‌خواهند، ممکن است متفاوت باشد ولی ایشان نمی‌توانند خواسته‌های خودشان را و آمال و آرزوهای خودشان را به‌عنوان ایراد برجام مطرح بکنند. حتماً ایشان هم اگر مثل اسلاف‌شان در جلسه مذاکره حضور می‌داشتند، می‌دانستند آنچه در برجام مورد توافق قرار گرفته یک حد متوازنی است که برای همه شرکت‌کنندگان قابل‌قبول بوده، نه اینکه صرفاً خواسته‌ها و امیال یک یا چند تا از طرف‌های برجام باشد. این بالاخره یک واقعیتی است که ما در اظهارنظرهایی که از طرف سایر مقامات اروپایی و متحدان آمریکا در این زمینه هم شده کاملا شاهدش بودیم.
آمانو هم آرزوهایش را می‌گوید؟
ماجرای اصلی درباره سفر نیکی هیلی به وین و دیدارش با آمانو مربوط به نقشه‌ای است که ترامپ برای بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران کشیده است. ترامپ به دنبال آن است با مطرح کردن ادعاهایی درباره مراکز نظامی ایران، آژانس را وادار کند از مراکز نظامی ایران بازرسی کند. این موضوع یعنی بازرسی از مراکز نظامی قطعا با مخالفت ایران مواجه خواهد شد. کمااینکه وزارت امور خارجه ایران هفته گذشته این موضوع را اعلام کرد. بر همین اساس ترامپ به دنبال آن است تا با فشار بر آژانس برای بازرسی نظامی، بهانه لازم برای گزارش ماه اکتبر در راستای طرح ادعای نقض برجام توسط ایران را به‌دست آورد. نکته نگران‌کننده آن است که یوکیا آمانو روز جمعه درباره بازرسی از مراکز نظامی ایران به گونه‌ای اظهارنظر کرد که خواسته ترامپ از آژانس را محقق کرد. او روز جمعه به آسوشیتدپرس گفت: «آژانس هر زمان بخواهد می‌تواند به سایت‌های نظامی ایران دسترسی داشته باشد... در صورت وجود شواهدی از فعالیت‌های «اتمی مشکوک» در ایران، این نهاد سازمان ملل به تمام «اماکن مرتبط» دسترسی خواهد داشت».
اظهارات آمانو به معنای آن است که او از یک‌سو اظهارات هیلی درباره ضرورت بازرسی از مراکز نظامی ایران را تقویت کرده است و از سوی دیگر برخلاف وزارت امور خارجه ایران که بازرسی از مراکز نظامی خود را خواب تعبیر نشدنی دانسته بود، موضع گرفته است! بنابراین اظهارات آمانو در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس را می‌توان به زیان ایران و به سود دونالد ترامپ دانست. بر اساس همین اظهارات اکنون نکته اساسی این است که مواضع خانم نیکی هیلی در اولویت اول نگرانی نیست، بلکه حالا این مواضع و رفتار آمانو است که باید موجب نگرانی آقای ظریف باشد. اینکه هیلی دارد آرزوهایش را مطرح می‌کند، موضوع عجیبی نیست اما نکته مهم این است که اکنون این آمانو است که دارد آرزوهای هیلی را محقق می‌کند!

میثم مهرپور*: در هفته‌های گذشته و واپسین روزهای صدارت محمدرضا نعمت‌زاده بر وزارت عریض و طویل صمت، بخشنامه‌ای از سوی وی مبنی بر عدم لزوم درج قیمت روی برخی کالاها به سازمان‌های «توسعه تجارت»، «حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان» و «صنعت، معدن و تجارت استان‌ها» و معاونت‌های «امور صنایع» و «امور اقتصادی و بازرگانی» وزارت صنعت، معدن و تجارت، ابلاغ شد. بخشنامه‌ای که موافقانش آن را گامی در راستای شفافیت در جریان گردش کالا و رقابتی‌تر شدن بازار کالایی دانسته و مخالفانش اجرای آن را باعث لجام‌گسیختگی قیمت‌ها و بی‌نظمی بازار می‌دانند. در این میان بررسی دلایل و انگیزه‌های پیرمرد کابینه امید برای ابلاغ چنین بخشنامه‌ای آن هم در آخرین روزهای حضورش در پاستور جای تامل دارد. اگرچه با بررسی بیشتر این بخشنامه مشخص می‌شود این ابلاغیه از ویژگی‌ها و محدودیت‌هایی در زمان و نوع کالاها برخوردار بوده و قرار است از اول مهرماه صرفا به صورت آزمایشی و محدود اجرایی شود اما باید دید فلسفه اجرای چنین طرحی که هیچ همخوانی با ضرورت‌های فعلی اقتصاد ایران ندارد چیست و چرا وزیر باتجربه کابینه یازدهم آن هم در آخرین ساعات حضورش در کابینه دست به ابلاغ چنین بخشنامه‌ای زده است.
  استدلال نعمت‌زاده و دوستان لیبرالش
طراحان و افراد مصر به ابلاغ و اجرای این طرح معتقدند قیمت‌گذاری کالاها از مبدأ تولید به نوعی حرکت در راستای اقتصاد دستوری و کنترل قیمت‌ها بوده و مانع اصلی در راستای ایجاد اقتصادی شفاف و رقابت‌پذیر است. این دسته از افراد معتقدند تا زمانی که سازمان‌هایی همچون بازرسی، تعزیرات، حمایت مصرف‌کننده، ستاد تنظیم بازار و... در اقتصاد کشور فعال باشند، تولید و سپس توزیع کالا همواره سرکوبگرانه و غیررقابتی بوده و پارامترهای غیراقتصادی در بازار دخالت خواهند کرد. این افراد تجربه موفق آلمان در زمان جنگ دوم جهانی و وزارت اقتصاددانی به نام «لودویگ ارهارد» را مصداق موفقیت این ایده دانسته و خواهان عدم درج قیمت روی کالاها و رهاسازی بازار از کنترل‌های مرسوم هستند و آن را یگانه راه نجات هر اقتصادی می‌دانند.
محمد طبیبیان، اقتصاددان لیبرال ایرانی و از سردمداران این تفکر در ایران درباره انقلاب اقتصادی آلمان از سوی ارهارد می‌گوید: «تجربه 2هزار سال کنترل قیمت‌ها و تولید نشان می‌دهد این روش فقط به مفت‌برها و کیسه‌پردازان و نزدیکان به قدرت و بروکرات‌های دست‌اندرکار فایده می‌رساند و برای تولیدکننده و نیروی کار  و در نتیجه کل اقتصاد جز ضایعه و زیان دستاوردی ندارد».
  ماجرای عدم درج قیمت‌ها در آلمان چه بود؟
ماجرا از این قرار بود که سال 1948 لودویگ ارهارد در حالی که اقتصاد آلمان به چیزی شبیه مخروبه می‌ماند و مشخصه‌هایی چون تورم بالا، کمبود کالا و کاهش تولیدات ملی از ویژگی‌های بارز آن بود، با صدور اعلامیه‌ای به صورت دفعی هرگونه کنترل قیمتی در آلمان را ملغی کرد. پس از این دستور بود که بلافاصله قیمت‌ها افزایش قابل ملاحظه‌ای یافت؛ اگر چه می‌توان گفت روند آغاز اقتصاد «آلمان جدید» پس از این ابلاغ، پایه‌ریزی و نظام قیمت‌ها کارآیی و ماهیت از دست رفته خود به واسطه شرایط جنگی را مجددا به دست آورد. این اتفاق تاریخی و آغاز اصلاح اقتصاد آلمان با دستور ارهارد باعث شده برخی اقتصاددانان وطنی حذف قیمت‌گذاری و عدم کنترل‌های نظارتی نهادهای دولتی را یگانه راه ایجاد اقتصاد رقابتی و شفاف دانسته و هرازچندگاهی خواهان اجرای منویات خود در اقتصاد ایران شوند. این در حالی است که این افراد بدون توجه به زمان و مکان اجرای هر طرح یا دستوری، تئوری‌های اقتصادی را مثابه کلام واحدی می‌دانند که در هر نقطه‌ای از دنیا و هر موقعیتی از تاریخ پاسخ‌های یکسانی خواهد داشت؛ این در حالی است که اصولا تفاوت‌های عمده‌ای میان اقتصاد آن روز آلمان و اقتصاد امروز ایران و باید‌ها و نبایدهای این دو وجود دارد.
یکی از مشکلات آن روز اقتصاد آلمان که شاید بتوان آن را بزرگ‌ترین بحران آن روزهای این اقتصاد دانست، کاهش شدید تولید ملی این کشور بود به نحوی که پس از 10 سال از اجرای این طرح، تولید ملی آلمان به بیش از 5/2 برابر میزان تولیدات این کشور در بهترین شرایط قبل از آغاز جنگ دوم جهانی رسید، موضوعی که همگان آن را معجزه تصمیم‌گیری ارهارد در سال 1948 می‌دانستند. در واقع عدم درج قیمت‌ها روی کالاها در آزادسازی کامل و لغو هرگونه کنترل و اعمال سیاست‌های دستوری در اقتصاد آن روز آلمان باعث شد انگیزه و امید تولیدکنندگان برای تولید افزایش و انبارهای خالی این کشور که بشدت از کمبود تولید در مضیقه بود پر و تولید آلمان رونق بگیرد. از سوی دیگر به اذعان خود کارشناسان اقتصادی موافق این اقدام، این طرح اگر چه در نهایت موجبات رشد و تحول اقتصاد آلمان را فراهم کرد اما در آن مقطع با افزایش قابل توجه قیمت‌ها فشار مضاعفی به عموم مردم آلمان وارد کرد. با شبیه‌سازی این اقدام با ابلاغیه وزارت صمت مبنی بر عدم درج قیمت‌ها از مهرماه (که طبیعتا در صورت موفقیت و عدم اعتراض و نارضایتی مردم به صورت کامل و همگانی اجرا خواهد شد) متوجه می‌شویم امروز اقتصاد ایران از عدم توانایی برای تولید یا تولید ناکافی و خالی بودن انبارها از کالا رنج نمی‌برد، بلکه امروز به واسطه رکود فراگیر حاکم بر اقتصاد در کنار واردات قانونی و قاچاق با انبارهای پر از کالایی مواجه است که هیچ خریداری برای آن یافت نمی‌شود. طبیعتا بدون اصلاح این موارد و ایجاد سایر بسترهای اقتصادی مورد نیاز و به صرف رهاسازی قیمت‌ها نه‌تنها گره‌ای باز نمی‌شود، بلکه گره‌های بزرگ‌تری چون هرج و مرج، بی‌نظمی و سوءاستفاده در بازار و نظام توزیعی کشور رواج خواهد گرفت.
مشکل امروز اقتصاد ایران کمبود کالا یا تولید نیست که با افزایش قیمت‌ها عرضه افزایش یابد و رقابت برای تولید از جذابیت بیشتری برخوردار شود. بر اساس یک اصل ساده اقتصادی زمانی که اقتصاد خواهان مازاد عرضه در کالایی باشد باید قیمت آن کالا را افزایش داد (با کاهش عرضه یک کالا قیمت آن کالا افزایش پیدا می‌کند لذا برای اینکه با مازاد عرضه مواجه شویم می‌توانیم قیمت‌ها را افزایش دهیم) برای مثال وقتی شما قیمت برنج را افزایش دهید آنگاه خواهید دید که انبارهای شما مملو از برنج شده و این کالا خریدار سابق خود را نخواهد داشت و برعکس.
در هر صورت به نظر می‌رسد با آزادسازی قیمت‌ها که برگرفته از یک طرح موفق در دهه‌های گذشته است، لیبرال‌های دولت قصد اجرای طرح پروفسور ارهارد را بدون ایرانیزه کردن آن طرح و بدون در نظر گرفتن سایر پارامترهای موجود دارند و پشت پرده این ابلاغیه نیز صرفا به نعمت‌زاده و وزارت صمت محدود نمی‌شود، بلکه آغازی برای اشاعه تفکر لیبرال‌ها در راستای محو کامل سیاست‌های حمایتی و نظارتی دولت از بازار است.
*کارشناس ارشد علوم اقتصادی

حسن روح‌الامین، نقاش جوان و آیینی کشورمان در آستانه عید غدیر از جدیدترین اثر خود با موضوع «جنگ احد» رونمایی کرد. به گزارش فارس، در این مراسم که عصر روز گذشته در تالار وحدت برگزار شد، تابلوی «لا فتی الا علی» به نمایش در آمد. این نقاشی طی ۶ ماه و با ابعاد ۳۲۲ در ۲۳۵ سانتیمتر ترسیم شده است. امیرحسین مدرس، مجری مراسم گفت: این تابلو درباره جنگ احد است که پیامبر(ص)‌ در آن زخمی شدند و حتی دندان حضرت شکسته شد و کسی که مردانه مقابل مشرکان ایستاد و از رسول‌الله(ص) دفاع کرد، وجود مقدس امیرالمومنین علی(ع) بود. مجید ملانوروزی، مدیرکل هنرهای تجسمی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه مراسم اظهار داشت: معمولاً هنر دینی را با شمایل یا پرده‌های قهوه‌خانه‌ای می‌شناسیم و در ژانر هنر کلاسیک و رئالیسم کاری صورت نگرفته است؛ آثار آقای روح‌الامین جزو اولین‌هاست و بسیار به چنین کارهایی نیازمندیم. وی ادامه داد: ایشان در این سن و سال جزو اساتید خوب ما هستند و کار سفارشی هم نمی‌کنند و این نقاشی‌ها، تعهد شخصی خودشان است و به تعبیر رهبر انقلاب «آتش به اختیار»‌ هستند. باید قدر چنین هنرمندانی را بدانیم و آثارشان به موزه‌ها راه یابد. روح‌الامین در بخش پایانی این مراسم درباره تابلوی «لا فتی الا علی» گفت: ابتدا نام دیگری برای نقاشی‌ام برگزیده بودم اما نام فعلی را مناسب‌تر دیدم. بزرگ‌ترین دلیل انتخاب این موضوع، غربت موضوعات دینی در نقاشی است. چون روی این موضوعات کمتر کار می‌شود و اساتید وقت کمتری برای آن می‌گذارند.  این نقاش آیینی تأکید کرد: در تابلوهایی که کار می‌کنم سعی دارم یک برش از یک شخصیت را کار کنم، اینجا هم برش کوتاهی از غزوه احد است که علاوه بر مصیبت شکست مسلمانان، رشادت علی(ع) هم در آن نمایان است.
تابلو کار کردن مانند شعر است و باید الهام شود، منظور چیزی شبیه وحی نیست، بلکه باید ایده درستی بیاید و سپس انگیزه اجرای آن ایجاد شود. وی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: برای من اتفاق بزرگی بود که در موزه هنرهای معاصر نمایشگاه داشته باشم و این مهم با محبت و حمایت آقای ملانوروزی محقق شد. همچنین از توجه همیشگی رسانه‌ها قدردانی می‌کنم. براساس این گزارش، روح‌الامین متولد ۱۳۶۴ در تهران است؛ او مقطع متوسطه را در هنرستان پشت سر گذاشت و با علاقه‌ای که به رشته نقاشی داشت، وارد دانشگاه شد. روح‌الامین فارغ‌التحصیل دانشکده هنر دانشگاه شاهد است و پایان‌نامه‌اش حول موضوع عاشورای حسینی است، به همین دلیل بیشترین تابلوهایی که تاکنون کشیده، مفهوم عاشورایی دارد. علاوه بر آنها، «آخرین وداع با حضرت زهرا(س)»، «طراحی چهره حاج احمد متوسلیان»، «واقعه خونین مسجد گوهرشاد»، «مدافعان حرم» و «شهید حججی» از دیگر آثار مشهور روح‌الامین است.

قرار است یک کمیته سعودی پس از عید قربان وارد ایران شود تا درباره ماجرای سفارت عربستان در تهران و کنسولگری آنها در مشهد تحقیقاتی انجام دهد. البته پیش از این یعنی اوایل تیرماه خبرهایی درباره این کمیته سعودی منتشر شده بود که بنا به دلایلی حضور آنها در ایران محقق نشد. با این حال اما به نظر می‌رسد آنها در نظر دارند طی هفته جاری یا هفته آینده وارد ایران شوند و تحقیقات خود را انجام دهند.
به گزارش «وطن امروز»، بر اساس گزارشات رسیده، این تیم سعودی به دنبال گرفتن خسارت از ایران است و یکی از اهداف کمیته مزبور، برآورد میزان این خسارت است. منابع خبری منطقه‌ای هم همین را می‌گویند. روزنامه «الجریده» کویت به نقل از منبعی که آن را نزدیک به «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران خوانده، نوشت: پس از عید قربان، یک هیأت دیپلماتیک از عربستان عازم ایران می‌شود تا خسارت‌های وارد شده به سفارت عربستان در تهران و نیز کنسولگری این کشور در مشهد را برآورد کند.
در ادامه این گزارش به نقل از منبع یادشده آمده است: از 2 ماه پیش قرار بود این هیأت به تهران بیاید اما به دلیل اختلافات بر سر برنامه و دیدارهایش با مقامات ایرانی، سفر یادشده به تأخیر افتاد. ریاض می‌گفت «وقت‌کشی» در صدور ویزای اعضای هیأت یادشده باعث رنجش خاطرش شده اما برای ایرانی‌ها آشکار شد که این عصبانیت به سطح دیدارهای هیأت عربستانی با مقامات ایرانی بازمی‌گردد.
اما آنچه باعث تاخیر در صدور ویزا برای هیات سعودی شده، درخواست‌های خارج از قاعده و غیرمتعارف آنها بود. به گزارش فارس، الجریده تصریح کرد: هیأت عربستانی خواستار دیدار با قاضی‌‌ها و مسؤولان پیگیری پرونده حمله به سفارت و کنسولگری عربستان که منجر به قطع روابط دوطرفه شد، بوده است اما وزارت امور خارجه ایران موفق نشده این خواسته را تأمین کند.
در ادامه این گزارش، روزنامه کویتی به تمایل دولت ایران و آل‌سعود برای بهبود مناسبات خود خبر داده است. الجریده به نقل از منبع آگاه بیان‌شده نوشت: اختلافات میان 2 طرف در خلال موسم حج به شکل قابل‌ملاحظه‌ای کاهش یافته و مسؤولان سازمان حج و نیز هیأت دیپلماتیک کنسولی ایران که به ریاض سفر کرده‌اند درباره حل بخشی از اختلافات دوطرفه صحبت کرده‌ و به مقامات ایرانی اطلاع داده‌اند که موضع عربستان مثبت است. وی افزود: ایران نیز هیأتی دیپلماتیک را حاضر کرده تا پس از سفر هیأت عربستان به تهران، عازم ریاض شود به این امید که این کانال‌های مستقیم دوطرفه به جای برخی میانجیگری‌ها، آغازی برای حل اختلافات باشد. این منبع آگاه افزود: ضرورت ایجاد کانال‌های ارتباطی مستقیم میان 2 کشور برای حل اختلافات منطقه‌ای که شامل چندین پرونده در منطقه می‌شود، موضوعی است که طی دیدار کوتاه و تصادفی میان وزرای خارجه 2 کشور (ایران و عربستان) در ترکیه مطرح شد.
با توجه به اظهارات منابعی که روزنامه کویتی الجریده آورده، به نظر می‌رسد تحرک جدید برای تغییر در روابط دولت حسن روحانی و آل‌سعود، پس از دیدار کوتاه ظریف و جبیر آغاز شده است.
در ایران نیز مقامات دولتی به گونه‌ای متفاوت از گذشته درباره عربستان سعودی اظهارنظر می‌کنند. حسن روحانی در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی هفته گذشته گفت رفتار آل‌سعود با حجاج ایرانی می‌تواند مبنایی برای بهبود روابط طرفین باشد. بر اساس اظهارات مقامات مسؤول، رفتار آل‌سعود با حجاج ایرانی نیز طبیعی است و آنها برنامه‌ای هدفمند برای آزار حجاج ایرانی انجام نداده‌اند. گویا همین اقدام که قاعدتا وظیفه و مسؤولیت آل‌سعود برای امنیت حجاج بیت‌الله‌الحرام است به عنوان یک حسن نیت برای دولت روحانی تلقی می‌شود.
با این حال اما در مسیر بهبود روابط طرفین به نظر می‌رسد نگرانی‌هایی نسبت به مراعات اصل «عزت ملی» در دیپلماسی وجود دارد. هیات سعودی که با توجه به مطالبات غیرمتعارف آنها از ایران، بیشتر شبیه به یک کمیته حقیقت‌یاب است، در حالی برای تخمین خسارت وارد ایران می‌شود که هنوز سرنوشت وضعیت خسارتی که باید به حجاج ایرانی آسیب‌دیده از آل‌سعود پرداخت می‌شد، مشخص نیست.
مأموران متجاوز سعودی مجازات شدند؟
ماجرای رفتار غیرانسانی و منزجر‌کننده 2 مامور سعودی در فرودگاه جده و آزار و اذیت 2 نوجوان ایرانی یکی از عوامل اصلی در تحریک مردم انقلابی علیه آل‌سعود بوده است. با این حال اما هنوز هیچ خبری مبنی بر مجازات این 2 مامور سعودی دریافت نشده است. فروردین‌ماه 94 بود که خبر تجاوز ماموران سعودی به 2 نوجوان ایرانی منتشر شد و موجی از نفرت عمومی نسبت به آل‌سعود را در ایران ایجاد کرد. تجمعاتی در مقابل سفارت عربستان در تهران برگزار شد؛ تجمعاتی که برخی هنرمندان و بازیگران سرشناس کشورمان نیز در آن شرکت کردند. با این حال در حالی که بیش از 2 سال از آن ماجرا می‌گذرد اما هنوز مشخص نیست این 2 مامور متجاوز مجازات شده‌اند یا خیر. بر اساس آنچه مقامات سعودی به مقامات مسؤول ایرانی گفته‌اند دادگاه برای این 2 مامور سعودی 4 سال زندان و هزار ضربه شلاق در نظر گرفته است با این حال اما هنوز هیچ خبری مبنی بر اجرای این مجازات منتشر نشده است. پیش از این «وطن امروز» درباره عدم مجازات ماموران سعودی از حسن قشقاوی، معاون کنسولی وزیر امور خارجه سوال کرده بود. قشقاوی در این باره به «وطن امروز» گفت: «پس از ماجرای حمله به سفارت عربستان در ایران، روابط دیپلماتیک قطع شده و اطلاعی از این ماجرا در دست نیست». اظهارنظر قشقاوی البته در حالی است که ماجرای تعرض فروردین 94 صورت گرفت اما ماجرای سفارت عربستان، دی‌ماه 94 رخ داد! به عبارتی در این بازه زمانی 9 ماهه روابط دیپلماتیک هنوز قطع نشده بود! و قاعدتا اگر اراده‌ای در دستگاه سعودی برای مجازات متجاوزان به نوجوانان ایرانی وجود داشت در این فاصله باید اقدامی صورت می‌گرفت و این اقدام از طریق وزارت امور خارجه اعلام می‌شد اما این موضع‌گیری وزارت امور خارجه نشان می‌دهد در این فاصله نیز اقدامی از سوی حکومت سعودی برای مجازات عوامل تعرض به نوجوانان ایرانی صورت نگرفته است.
دیه و خسارت فاجعه منا و مکه چه شد؟
در کنار وضعیت نامشخص مجازات ماموران متجاوز سعودی، هنوز دیه و خسارت شهدای حادثه مسجدالحرام و منا نیز تعیین تکلیف نهایی نشده است. نزدیک به 500 نفر از حجاح ایرانی در حادثه منا به شهادت رسیدند و در حادثه سقوط مشکوک جرثقیل در مسجدالحرام نیز 11 حاجی ایرانی شهید و 15 نفر زخمی شدند. عربستان‌سعودی در ماجرای فاجعه منا حاضر به پرداخت دیه نشده است. آنها می‌گویند مبالغی را به عنوان هبه پرداخت می‌کنند که هنوز این خسارت نیز پرداخت نشده است. تیرماه امسال شماری از خانواده‌های شهدای منا تجمعی برگزار کرده و نسبت به عملکرد مسؤولان مربوط اعتراض کردند. خانواده این شهدا تصریح کردند هنوز  هیچ خسارتی به آنها پرداخت نشده است. خانواده‌های شهدای منا نسبت به سیاست‌های اعمال شده در قبال عربستان‌سعودی بشدت اعتراض کردند و از مسؤولان خواستند حقوق مربوط به خانواده‌های ایرانیان قربانی شده در فاجعه منا را پیگیری کنند. پیش از این علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز گفته بود عربستان سعودی هنوز پرداخت دیه شهدای منا را تعیین تکلیف نکرده است. لاریحانی در دیدار فراکسیون شاهد مجلس اظهار داشت: گویا هنوز این موضوع تعیین تکلیف نشده اما در صورت لزوم می‌توان آن را پیگیری کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: در هر حال لازم است خانواده‌های شهدای منا تحت پوشش بیمه قرار بگیرند و در این زمینه مساعدتی شود.
حمله به سفارت ایران در بیروت خسارت ندارد؟
آبان ماه 1392 سفارت ایران در لبنان مورد حمله تروریستی قرار گرفت که طی آن رایزن فرهنگی کشورمان در بیروت به شهادت رسید. گردان عبدالله عزام، از گروه سَلَفی وابسته به عربستان مسؤولیت این انفجار را بر عهده گرفت. پس از آن پلیس لبنان اعلام کرد مسؤول این عملیات تروریستی یک افسر سعودی به نام «ماجد الماجد» است. این افسر سعودی از نزدیکان تیم‌های عملیاتی بندر بن سلطان، رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان‌سعودی بود. ماجد چندی بعد در لبنان دستگیر شد اما در اقدامی عجیب و مشکوک، زخمی شد و سپس در بیمارستان مرد. به‌رغم تلاش حزب‌الله لبنان برای کالبدشکافی جسد ماجد الماجد اما دستگاه دیپلماسی ایران آنقدر منفعل بود که جنازه ماجد شبانه با یک جت اختصاصی به عربستان سعودی منتقل شد. حزب‌الله لبنان بارها اعلام کرد مستندات دقیقی درباره دست داشتن عربستان سعودی در این عملیات تروریستی دارد با این حال این موضوع از سوی وزارت امور خارجه ایران پیگیری نشد.
به هر حال حتی اگر از اقداماتی مانند جنگ نفتی عربستان که باعث کاهش 50 دلاری ارزش هر بشکه نفت ایران شده است، چشم‌پوشی کنیم؛ سلسله اقدامات خسارت‌بار سعودی در قبال ایران طی 4 سال گذشته آنقدر هست که اگر قرار باشد خسارت وارده به ایران در این اقدامات برآورد شود، آل‌سعود یک خسارت بسیار هنگفت به ایران بدهکار خواهد شد. در چنین شرایطی اگر قرار است یک کمیته سعودی به ایران بیاید تا خسارت وارد شده به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری آنها در مشهد را تخمین بزند، قطعا این اقدام باید زمانی محقق شود که وضعیت بدهی‌های پرداخت نشده آل‌سعود به مردم خسارت‌دیده ایران مشخص شود؛ وضعیت مجازات 2 مامور متجاوز سعودی و خسارت به خانواده 2 نوجوان آسیب‌دیده، خسارت‌های مربوط به حجاج ایرانی در فجایع منا و مسجدالحرام و همچنین خسارت مربوط به ماجرای حمله تروریستی علیه سفارت ایران در بیروت. اینها موارد علنی است که دستگاه دیپلماسی ایران باید درباره آنها تعیین تکلیف کند.
قطعا هرگونه سیاست‌بازی و اهمال در پیگیری حقوق مردم ایران از عربستان سعودی و اولویت قرار گرفتن منافع حزبی و جریانی بر منافع ملی (مانند آنچه محمدجواد ظریف قبل از برجام در شورای روابط خارجی آمریکا به هاله اسفندیاری گفت) برخلاف عزت ملی ملت ایران است.

مهدی طاهرخانی: انتشار یک متن مشترک در اینستاگرام بازیکنان تیم‌ملی و آنچه کی‌روش در صفحه فیسبوکش منتشر کرد، نشان‌دهنده یک اعتراض دسته‌جمعی بود. هشدار نسبت به شایعه‌ای که آنها درباره مبلغ پاداش شنیدند. بی‌توجه به اینکه این متن مشترک را چه کسی نوشته و در اختیار آنها قرار داده است، موضوع مهم دلیل این اعتراض دسته جمعی و هدایت‌شده است. تیم‌ملی فوتبال کشورمان برای نخستین‌بار در طول تاریخ حیاتش موفق شد به صورت دو دوره متوالی راهی جام‌جهانی شود. این جواز که بدون تردید درخشان‌ترین صعود ایران در همه ادوار محسوب می‌شود، یک رکورد تاریخی و عجیب هم خلق کرد؛ تیم‌ملی فوتبال ایران در این مسابقات تا امروز هیچ گلی را دریافت نکرده و اگر در آخرین بازی مقابل تیم‌ملی فوتبال سوریه هم دروازه ما باز نشود آنگاه صاحب یک رکورد دست‌نیافتنی در جهان فوتبال می‌شویم. رکوردی که از لحاظ مرتبه و ارزش شاید خودش به تنهایی با صعود به جام‌جهانی برابری کند. اما گویا برای مدیران ارشد وزارت ورزش و دولت این صعود آنقدرها که در مصاحبه‌های‌شان مهم دانسته شده و می‌شود با اهمیت نیست، چرا که مبلغ اولیه مصوب برای اهدا به فوتبالیست‌ها بسیار کمتر از آن چیزی است که آنها متصور بودند. 4 سال پیش مبلغ 50 میلیون تومان و حواله یک دستگاه خودرو به عنوان پاداش به ملی‌پوشان وقت اهدا شد اما گویا امسال مبلغ تعیین‌شده چندان باب میل بازیکنان و کادر فنی نیست. از این رو آنها پس از متوقف کردن کره‌جنوبی در خاک این کشور به صورت هماهنگ با انتشار یک متن اعتراض‌آمیز، پیام خود را به گوش بالادستی‌ها رساندند.
در ابتدا تصور می‌شد منظور بازیکنان و کی‌روش شخص تاج و فدراسیون فوتبال است اما با مصاحبه‌ای که رئیس فدراسیون روز جمعه انجام داد و حقی که او به بازیکنان به صورت تمام و کمال داد متوجه می‌شویم منظور حمایت دولت است که تا این لحظه محقق نشده است. مسعود سلطانی‌فر در کسوت وزیر ورزش و جوانان بعد از قطعی شدن صعود تیم‌ملی به جام‌جهانی 2018 روسیه در چند مصاحبه به این موضوع پرداخت و ضمن افتخارآمیز بودنش آن را بسیار پراهمیت و مهم دانست. تا جایی که بعضا صدای بعضی از  اهالی دیگر رشته‌های ورزشی درآمد و آنها مدعی شدند نگاه وزارتخانه به فوتبال بیش از حد مهربانانه است. البته این حقیقت را باید عنوان کرد بودجه اختصاص یافته به فوتبال پس از کشتی در رده دوم است و نمی‌شود وزارت ورزش را چندان به حمایت مطلق از فوتبال متهم کرد اما موضوع مهم، پاداشی است که فعلا پرداخت نشده و به گوش ملی‌پوشان رسیده که نسبت به دوره قبل گویا تفاوت چندانی نکرده و حتی از لاغر شدنش هم خبرهایی شنیده می‌شود. همین موضوع موجب شد آنها با فرماندهی کارلوس کی‌روش مراتب اعتراض خود را اعلام کنند. بدون شک وزارت ورزش برای صعود تیم‌ملی پاداشی را پرداخت می‌کند، از این رو دلیل اعتراض ملی‌پوشان دیر و زود پرداخت کردن این پاداش نیست بلکه وزن آن دارای اهمیت است.
مهدی تاج که می‌خواهد رابطه‌اش با کی‌روش همچنان دوستانه باقی بماند با حمایت از ملی‌پوشان، توپ را به زمین وزارت ورزش و جوانان انداخت. اینک باید منتظر ماند و دید آیا تغییری در مبلغ اولیه که به گوش ملی‌پوشان رسیده، ایجاد می‌شود یا نه. از سوی دیگر کی‌روش هم اعلام کرده برای حضور بهتر در جام‌جهانی 2018 چندین اردوی با کیفیت برون‌مرزی را می‌خواهد و همچنین بازی‌های تدارکاتی که قطعا مبلغش چندان کم نیست و بدون کمک دولت بعید است فدراسیون توان پرداختش را داشته باشد.
ملی‌پوشان فوتبال که حمایت همه جانبه دولت و مردم کره‌جنوبی را از این تیم دیدند، حالا خواستار توجه بیشتر هستند. شاید با این اعتراض، وزارت ورزش مبلغ هدیه را بالاتر ببرد و پس از بازی با سوریه که عملا آخرین بازی این مرحله به حساب می‌آید، زمان اهدای پاداش و همچنین مبلغش اعلام شود.
 

گروه اجتماعی: بامداد روز جمعه اتوبوس حامل دختران دانش‌آموز هرمزگانی در داراب به  علت خواب‌آلودگی راننده واژگون شد و 39دانش‌آموزی که قرار بود در اردوی تشکیلاتی فرزانگان سازمان دانش‌آموزی شرکت کنند به مقصد نرسیدند. هر چند آمارهای اعلامی از تعداد قربانیان این حادثه از سوی نهادهای ذی‌ربط متناقض بود اما در نهایت وزارت آموزش‌وپرورش شمار قربانیان را 9 نفر اعلام کرد که 7 تن از آنها دانش‌آموز، یک نفر مربی تربیتی و دیگری کمک راننده بوده است. همچنین این حادثه منجر به قطع عضو 2 دانش‌آموز و قطع نخاع 2 دانش‌آموز دیگر شده است. حادثه داراب به عنوان نخستین حادثه جاده‌ای وزارت آموزش‌وپرورش در سال جاری زنگ خطر و تلنگری است که باید در گوش مسؤولان آموزش‌وپرورش به صدا در آید تا با نظارت دقیق‌تر از بار وقوع چنین حوادثی در آینده کاسته شود.
روایت کوتاه یکی از حادثه‌دید‌گان
در همین رابطه «زینب رحیمی» یکی از دانش‌آموزان حاضر در اتوبوس نیز روایت کوتاهی از این سفر بیان کرد و گفت: ساعت 23 به سوی استان فارس حرکت کردیم. تا ساعت 3 بامداد بیدار بودیم که یکی از مربیان اعلام کرد بروید استراحت کنید تا راننده حواسش پرت نشود؛ نیم ساعت نگذشته بود که مشاهده کردیم در بین زمین و هوا معلق هستیم. من نخستین نفر بودم که از شیشه به بیرون پرتاب و از ناحیه دست و پهلو دچار شکستگی شدم.
آیین‌نامه فعلی اردوها دارای اشکال است
حادثه ناگواری که بامداد جمعه رخ داد سوالات و ابهاماتی به همراه داشت و افکارعمومی همچنان منتظر هستند آموزش‌وپرورش به این سوال پاسخ دهد که چرا این اتوبوس شبانه و با تأخیر اقدام به حرکت کرده است؟ و اینکه آیا  هنوز وقت آن نرسیده است اعزام دانش‌آموزان به اردوها با نظارت بیشتری صورت گیرد؟ علاوه بر این، مهدی فیض، معاون پرورشی وزارت آموزش‌وپرورش با رد کردن ممنوعیت حرکت شبانه اتوبوس‌ها و با بیان اینکه آیین‌نامه اردوهای دانش‌آموزی، آیین‌نامه کارشناسی شده و پخته‌ای است، گفت: حرکت اتوبوس در شب برخلاف گذشته در آیین‌نامه جدید دارای منع قانونی نیست و با رعایت ضوابطی قابل انجام است. همچنین محمدرضا نیک‌نژاد، دبیر و کارشناس آموزش‌وپرورش در واکنش به اتفاق اتوبوس دانش‌آموزان هرمزگانی اظهار کرد: درباره اردوها 2 راه برای آموزش‌وپرورش وجود دارد یا آنکه به کلی در اردوها را تخته کنند که اکنون بسیاری مدارس این کار را انجام می‌دهند و حتی از بردن بچه‌ها به اردوهای داخل شهری امتناع می‌کنند یا آنکه به‌رغم محدودیت‌ها اردوها را ادامه دهند، زیرا جزئی از فرآیند آموزش است و پتانسیل خوبی دارد. نیک‌نژاد با بیان اینکه قطعا آیین‌نامه فعلی اردوها دارای اشکال است، اظهار کرد: مسؤولان آموزش‌وپرورش عنوان کردند ممنوعیت حرکت شبانه را تا 5 سال پیش داشتیم اما با چه توجیهی این موضوع از آیین‌نامه حذف و حرکت شبانه بلامانع دیده می‌شود؟ بر فرض که امکانات خوب بود و ضوابط رعایت شد، به جاده‌هایی که سالانه چندین هزار کشته می‌دهند، با چه اطمینانی بچه‌ها را شبانه به اردو می‌فرستند؟ مدارس ما معمولا سراغ ارزان‌ترین امکانات و وسایل حمل‌ونقل برای اردو می‌روند، چون بودجه ندارند. کمبود بودجه مستقیم روی این مسائل موثر است.
خواب‌آلودگی راننده در حین رانندگی
این در حالی است که سردار مهری، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی با بیان اینکه آموزش‌وپرورش باید شیوه‌های جدیدی را برای اعزام دانش‌آموزان برنامه‌ریزی کند، گفت: ما برای راهیان نور نیز چنین اقداماتی را انجام دادیم و پیشنهاد می‌دهیم آموزش‌وپرورش با هماهنگی پلیس و دیگر دستگاه‌های مرتبط شیوه‌نامه اردوهای دانش‌آموزی را تدوین کند تا دیگر شاهد چنین حوادثی نباشیم. رئیس پلیس راهور ناجا افزود: اطلاعات این اتوبوس در سامانه سپهتن ثبت شده است، حتی تصاویری وجود دارد که نشان می‌دهد راننده در حین رانندگی خواب‌آلود بوده است؛ البته مسؤولان قضایی در حال تحقیق درباره این موضوع هستند. برابر بررسی‌های ما اتوبوس یادشده کمک راننده داشته، سرعتش مجاز بوده و مشکل فنی نداشته است. به گفته محمود علی‌گو، قائم‌مقام سازمان دانش‌آموزی، در مجموع ۳۴ نفر در این حادثه مصدوم شدند که وضعیت تمام مصدومان ثابت و عادی شده است. همچنین 5 نفر از دانش‌آموزان در شیراز تحت نظر هستند و درمان آنها یک تا 2 ماه طول می‌کشد که 2 نفر از آنها قطع عضو شده‌اند.
تشییع پیکرهای جان‌باختگان
همچنین پیکرهای جان‌باختگان روز گذشته در گلزار شهدای بندرعباس تشییع شد. بعد از تشییع، پیکر 3 نفر از دانش‌آموزان به زادگاه‌شان در شهرستان رودان، ۲ نفر به میناب و یک نفر هم به جزیره هرمز منتقل شد.
تعلیق اعزام شبانه اردو‌های دانش‌آموزی با اتوبوس
همچنین وزارت آموزش‌وپرورش طی اطلاعیه‌ای از تدوین بازنگری شیوه‌نامه برگزاری اردو و بازدید دانش‌آموزی تا اطلاع ثانوی خبر داد. براساس این اطلاعیه، یک کارگروه تخصصی ماموریت یافته با مشارکت معاونت‌های مربوط نسبت به بازنگری و اصلاح ضوابط و مقررات برگزاری اردوها و بازدیدها با رویکرد افزایش ضریب ایمنی دانش‌آموزان در سفرهای گروهی، حداکثر ظرف یک ماه آینده اقدام کند. در این اطلاعیه مقرر شده است تا بازنگری شیوه‌نامه برگزاری اردوها و بازدید دانش‌آموزی، اعزام دانش‌آموزان در شب، جز از طریق وسیله نقلیه ریلی و هوایی ممنوع است.
 

گروه فرهنگ و هنر: در آغاز جنگ اول جهانی در سال ۱۹۱۴ قوای روس از شمال و نیروهای انگلستان از جنوب، ایران را در معرض هجوم قرار دادند و کشتی‌های جنگی انگلستان در مقابل بوشهر لنگر انداختند و نیروهای اشغالگر ۱۷ مرداد ۱۲۹۴ به صورت تدریجی قصد اشغال بوشهر و نواحی ساحلی اطراف را داشتند. یک روز پس از اشغال بوشهر، 14 نفر از ساکنان آن علیه اشغالگران اعتراض کردند ولی چون اهل جدال و اسلحه نبودند دستگیر و به هندوستان تبعید شدند. به دنبال کسب تکلیف رئیسعلی از علما، حکم جهاد علما ابلاغ شد. رئیسعلی همراه دوستش «خالو حسین دشتی» آمادگی خود را برای دفاع از بوشهر و جلوگیری از پیشروی نیروهای انگلیسی اعلام کرد. قیام دلیران تنگستان علیه اشغالگران آغاز شد و نیروهای متجاوز انگلیسی که قریب به 5 هزار نفر بودند در دام دلیرمردان تنگستانی گرفتار آمدند و عده زیادی از متجاوزان انگلیسی در این حمله کشته شدند.  عملیات چریکی پیروزمندانه رئیسعلی، سایر مبارزان تنگستان را تشویق به همراهی با او کرد. انگلیسی‌ها مجبور شدند نیروهای کمکی از عراق و هند به بوشهر اعزام کنند و دلوار را بشدت بمباران کردند. زمانی که مقامات انگلیسی تصمیم قطعی درباره اشغال بوشهر و پیشروی به سوی شیراز را داشتند به منظور تطمیع رئیسعلی، 2 نفر از متابعان «حیدرخان حیات داوودی» را به دلوار گسیل داشتند تا موافقت او را با پیاده شدن قوای انگلیس در کرانه خلیج‌فارس و حرکت به سوی شیراز جلب کنند. نمایندگان حیدرخان ضمن ملاقات با رئیسعلی یادآور شدند چنانچه او از قیام علیه قوای اشغالگر صرف نظر کند، مقامات انگلیسی 40 هزار پوند به او خواهند پرداخت. رئیسعلی در پاسخ می‌گوید: «چگونه می‌توانم بی‌طرفی اختیار کنم در حالی که استقلال ایران در معرض خطر جدی قرار گرفته ‌است؟» پس از مراجعت نمایندگان، نامه تهدیدآمیز از طرف مقامات انگلیسی به رئیسعلی نگاشته شد مبنی بر اینکه «چنانچه بر ضد دولت انگلستان قیام و اقدام کنید، مبادرت به جنگ می‌نماییم، در این صورت خانه‌های‌تان ویران و نخل‌های‌تان را قطع خواهیم کرد». رئیسعلی در پاسخ مقامات انگلیسی نوشت: «خانه ما کوه‌ است و انهدام و تخریب آنها خارج از حیطه قدرت و امکان امپراتوری بریتانیای کبیر است. بدیهی است که در صورت اقدام آن دولت به جنگ با ما، تا آخرین حد امکان مقاومت خواهیم کرد». جنگ میان دلیران تنگستان و نیروهای بریتانیا و متحدان آنها تا شهریور ۱۲۹۴ خورشیدی ادامه یافت و انگلیسی‌ها نتوانستند بر رئیسعلی و یارانش برتری یابند. سرانجام رئیسعلی در محلی به نام «تنگک صفر» هنگام شبیخون به قوای بریتانیا توسط فردی نفوذی و اجیر شده به نام «غلامحسین تنگکی» از پشت سر هدف گلوله قرار گرفت و در سن ۳۳ سالگی به شهادت رسید.  ماجرای رئیسعلی و مقاومت او برابر ارتش بریتانیا در تاریخ ایران ماندگار شد، ماجرایی که می‌توانست از بدو پیدایش سینما و تلویزیون دستمایه خلق آثار ملی و میهنی شود و به عنوان اسطوره هویت ضد استعماری ایران شناخته شود اما هنوز نام رئیسعلی تنها با «دلیران تنگستان» گره خورده است و هیچ اثر فاخر دیگری پیرامون این واقعه کم‌نظیر تولید نشده، هر چند چندوقتی است که سیروس مقدم با سرمایه‌گذاری سازمان فرهنگی-رسانه‌ای اوج بنا دارد «هنگام بیداری» را جلوی دوربین ببرد. به گزارش «وطن امروز»، در این میان «پینوکیو، عامو سردار و رئیسعلی» را می‌توان تنها فیلمی نامید که پس از سریال دلیران تنگستان، رئیسعلی دلواری را سوژه پرداخت خود قرار داده است. به همین مناسبت نگاهی خواهیم داشت به این فیلم و 2 سریالی که رئیسعلی دلواری را موضوع داستان خود قرار داده‌اند.
دلیران تنگستانی که دیگر تکرار نشد
این اثر درباره تاریخ مبارزات مردم تنگستان، دشتی، دشتستان و بوشهر در جنوب ایران مقابل امپراتوری بریتانیاست که در ۱۴ قسمت و در طول 2 سال (۱۳۵۲-۱۳۵۰) به کارگردانی «همایون شهنواز» و تهیه‌کنندگی «ملک‌ساسان ویسی» ساخته شد. این اثر تلویزیونی که به صورت ۱۶ میلیمتری و سیاه و سفید فیلمبرداری شده، نخستین بار اسفندماه ۱۳۵۳ از تلویزیون ایران به نمایش درآمد و پخش آن، تا بهار ۱۳۵۴ ادامه داشت. اگرچه حدود 45 سال از تولید این سریال می‌گذرد اما همواره «دلیران تنگستان» در ذهن مخاطبان به یادگار باقی مانده و از معدود آثار تلویزیونی قبل از انقلاب است که به دلیل جذابیت و بیان یک رویداد مهم تاریخی از استقبال زیاد مردم  و مدیران رسانه ملی برخوردار است. در این میان به‌رغم تاکیدهای مکرر مبنی بر اهمیت ماجرای رئیسعلی بعد از انقلاب، هنوز اثری درخور این رویداد تولید نشده است. رهبر انقلاب  در دیدار اهالی بخش دلوار در منزل شهید «رئیسعلی دلواری» اظهار داشتند: «رئیسعلی دلواری» قهرمان مبارزه با استعمار انگلیس است و ملت ایران همانند شهید «رئیسعلی دلواری» که مقابل انگلیس ایستادگی کرد، امروز برابر قدرت‌های متجاوز به سرکردگی آمریکا ایستاده است و از دشمنان خود هیچ واهمه‌ای در دل ندارد. ایشان همچنین در بخشی از سخنان‌شان در دیدار اعضای ستاد کنگره شهید «رئیسعلی دلواری» فرمودند: اوج شروع جریان مقاومت با چارچوب دینی و اسلامی در طول سال‌های متمادی گذشته در کشور، دوران قیام مردم بوشهر بوده است. انگلیسی‌ها در ساحل بوشهر پیاده شدند و علما ایستادگی کردند. حرکت اینها - رئیسعلی دلواری - رسوخ روح دینی مجاهدت بر انگلیس را در ملت ما نشان می‌دهد، اینها وارد میدان مبارزه با انگلیسی‌ها شدند، یک نمونه‌اش همین «رئیسعلی دلواری» است که به نظر من جا دارد از این مرد تجلیل شود.
زمزمه‌های امید در  هنگامه بیداری
اما پس از 4 دهه از عمر انقلاب، سرانجام سازمان فرهنگی-رسانه‌ای اوج بناست سریال «هنگام بیداری» را با همین موضوع تولید کند. تهیه‌کنندگی این سریال که به کارگردانی سیروس مقدم کلید خواهد خورد، برعهده حبیب‌الله والی‌نژاد است. والی‌نژاد پیش از این درباره این سریال اظهار داشت: با عنایت به فاخر بودن این سریال طبیعتا حساسیت‌هایی برای انتخاب کارگردان این کار وجود داشت که در جمع‌بندی‌ها به این نتیجه رسیدیم سیروس مقدم می‌تواند کارگردانی این اثر را به نحو مطلوبی به عهده بگیرد، چرا که مخاطب‌شناسی، تعلق خاطر شخصی وی به موضوع مقاومت مردم بوشهر و همچنین تجربه و سرعت عمل کارگردان در تولید سریال‌های تلویزیونی از خصوصیات سیروس مقدم است که می‌تواند در ساخت این سریال اثر مثبت بگذارد. «هنگام بیداری» سریال الف ویژه محسوب شده و باید دید این اثر تا چه حد می‌تواند کم‌کاری‌های اهالی هنر در حق دلیران تنگستان را در 40 سال اخیر جبران کند.
شکاف نسلی باعث شد نسل جدید خبری از حماسه‌ها نداشته باشد
اگرچه نهادهای دولتی و خیل کثیری از  اهالی هنر، حماسه رئیسعلی دلواری را در اولویت‌های آثار خود نگنجاندند اما «رضا صافی» از ابتدا بنای خود را برای تولید فیلمی فاخر پیرامون این رویداد تاریخی گذاشته بود، تصمیمی که به دلیل محدودیت بودجه عملی نشد و او «پینوکیو، عامو سردار و رئیسعلی» را اتفاق  خیری می‌داند که در فقدان بودجه کافی پدید آمد. صافی در گفت‌وگو با «وطن امروز» با اشاره به چگونگی تولید این فیلم اظهار داشت: «اوایل دهه 90 من به این فکر افتادم نگاه مجددی به زندگی شهید رئیسعلی دلواری داشته باشم و اثر حماسی درخوری را با تکنیک‌های بصری امروزی خلق کنم. دست به کار تحقیقات شدم و در میانه راه به این نتیجه رسیدم که تولید فیلمی درخور ایشان بودجه سنگینی ‌طلب می‌کند که ما برای تولیدش دچار مشکل خواهیم شد. به این فکر افتادیم که تغییر رویکردی در قصه داشته باشیم و گفتیم چقدر خوب است این قصه از دید شخصیت نوجوان امروزی نقل شود و فیلم به یک فضای فانتزی هدایت شود که بعدا دیدم خیری در آن بوده است، چون ما امروز بعد از گذشت چند نسل، شاهد یک انشقاق تاریخی هستیم که شکافی بین نسل‌ها به وجود آورده و نسل سوم و چهارم بعد از انقلاب کمتر از  تاریخچه مبارزات ضداستعماری آگاهی دارند و به همین جهت دیدم بسیار مهم است که با زبان کودکی پلی از امروز به گذشته بزنیم تا این شکاف نسلی اندکی بهبود پیدا کند». وی با اشاره به ویژگی‌های این فیلم بیان داشت: «وقتی اسم ژانر تاریخی مطرح می‌شود، ذهن‌ها به سوی یک اثر جدی، عبوس و بعضا خشونت‌آمیز گرایش پیدا می‌کند اما این فیلم  برخلاف رویه معمول تلاش کرده به سوی فضای فانتزی برود و از زبان کودکی روایت می‌شود که از قضا اهل دلوار-زادگاه رئیسعلی- هست. او در یک مسابقه شرکت می‌کند و بناست خاطراتی را که از رئیسعلی وجود دارد جمع‌آوری کند. این مسابقه ‌انگیزه‌ای برای او ایجاد می‌کند که سفری را شروع کند و ما به عنوان بیننده همدل و همراه او هستیم تا ببینیم چه اتفاقاتی در طول مسیر برای او می‌افتد. عنوان فیلم عنوانی نامانوس است؛ ترکیبی از چند اسم ناآشنا و ناهم‌سنخ؛ پینوکیو، عامو سردار و رئیسعلی». وی همچنین درباره زمان اکران عمومی این فیلم اظهار داشت: «ما قرار بود این فیلم را در اکران نوروزی و در ابتدای سال 96 به سینما‌ها بیاوریم، بخشی از تبلیغاتش هم انجام شد اما در لحظه آخر به این نتیجه رسیدیم که نیمه دوم مهرماه اکران سراسری این فیلم آغاز شود.  نظر بنده این است که اگر در موج اول اکران، تبلیغات به گونه‌ای باشد که بتواند بیننده را به سینما بکشاند، پس از آن فیلم خودش را نشان خواهد داد و مردم خودشان برای این اثر تبلیغ خواهند کرد. مخاطب این فیلم همه اقشار در هر سنی هستند». وی همچنین افزود: «به اذعان منتقدان این فیلم، فیلم سالم و شریفی است ولی تنها مشکل ما این است که ما بازیگر چهره و سلبریتی در فیلم خود نداریم. البته این به معنای افت کیفیت نیست، بلکه فقط شاید ویترین این فیلم بدون بازیگران چهره، فقیر جلوه کند». صافی درباره مشکلات پرداختن به رئیسعلی دلواری نیز بیان داشت: «ماجرای رئیسعلی زوایای پنهان بسیاری دارد و آن مقطع تاریخی بحران‌زده کشور ما نیز بسیار ملتهب بوده است.  همانطوری که می‌دانید، رئیسعلی به دست یک ایرانی کشته می‌شود. هر جا استعمار پیر انگلیس پا گذاشته است کاری می‌کند که تا مدت‌ها حتی از منطقه‌ای که رفته باشد، فتنه‌اش به جا مانده باشد. خوشبختانه 2 سال پیش مستر چیک که در ایران حضور داشته است در گزارش‌های روزانه خود صراحتا اشاره می‌کند که من فلانی- قاتل رئیسعلی- را دیدم و توانستم تطمیعش کنم که دست به این کار- کشتن رئیسعلی- بزند. با این حال یک سری مسائلی وجود دارد که من فیلمساز مستقل نمی‌توانم وارد آن شوم و یک عزم دولتی نیاز است تا مسائلی مشابه اینکه ممکن است مشکلات قومی را به وجود بیاورد حل کند.  به همین جهت قصه، قصه نوجوان شوخ و شنگ و خیالبافی به اسم همایون است که در مسیر زندگی‌اش با رئیسعلی مواجه می‌شود  و ما خیلی جزئی به زندگی رئیسعلی نپرداختیم و در واقع در مقیاسی کوچک‌تر رئیسعلی را معرفی کردیم».  وی همچنین پیرامون کمک‌های نهادهای مربوط به این فیلم اظهار داشت: «اجازه دهید خیلی به این مساله ورود نکنیم. این فیلم  با هزینه شخصی ساخته شد اما وقتی که این فیلم در جشنواره کودک به نمایش درآمد و به عنوان بهترین فیلم این جشنواره برگزیده شد، بنیاد فارابی 50 درصد مشارکت کرد و این مشارکت بخشی از دیونی که ما به عوامل  این فیلم داشتیم را رفع کرد اما واقعیت این است که آدم برای مستقل کار کردن باید پیه همه چیز را به تن خودش بمالد، ولو اینکه اثرش کاملا بر اساس اهداف ملی و میهنی باشد. این فیلم تمام مولفه‌های حمایت‌برانگیز بودن را دارد. این یک فیلم کودک و نوجوان است که سال‌ها از فقدان این گونه فیلم‌ها گلایه داریم و از طرفی دیگر درباره یک شخصیت ملی مبارز ضد استعماری است که برای ما یک اسطوره ملی و مذهبی محسوب می‌شود. همچنین این فیلم فضای طنز و در عین حال سالمی دارد که مخاطب کودک و نوجوان را به رویدادهای هویت‌بخش تاریخی ما می‌کشاند و از هرجهت به نظر می‌رسد این فیلم مفید فایده خواهد بود اما متاسفانه با وجود همه این مولفه‌ها، حمایتی که باید صورت می‌گرفت اتفاق نیفتاد.  گفتنی است فیلم «پینوکیو، عاموسردار و رئیسعلی» برنده بهترین فیلم در جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودک و نوجوان  از مهرماه روی پرده خواهد رفت.