محمدرضا کردلو: خواندن تاریخ از دریچه اکنون و خواندن تاریخ از آخر، به فضایی دامن می‌زند که از آن، به «قرائت رسمی» از تاریخ تعبیر می‌شود؛ قرائتی که در روزگار شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات بی‌پایان، آنچنان توجیه‌پذیر نیست. 

خواندن تاریخ - آنچنان که راهی در امروز باز کند - یکی از کارهایی است که در این سال‌ها شده است. اینکه اگر با عینک امروز به تاریخ  بنگریم، فایده‌های فراوانی نصیب ما خواهد کرد. این تصور قابل راستی‌آزمایی حداقل ما را با این سوال مواجه می‌کند: آیا واقعا نگاه امروزی به تاریخ دیروز، دارای منافع بوده یا خیر؟ 

یکی از لازمه‌های مواجهه اینچنینی با تاریخ، مساله «نگفتن» است. موافقان این رویکرد می‌گویند حالا ما که به دنبال این هستیم تاریخ را جوری روایت کنیم که به درد امروز بخورد، پس بهتر است اینجایش را بگوییم، آنجایش را نه! خب! فرض بگیرید جریانی نیز در مقابل شما قرار می‌گیرد که او هم بنایش همین است. می‌خواهد تاریخ را جوری بگوید که برای امروزش کارکرد داشته باشد. پس او هم چیزهایی دارد برای «نگفتن». جمع نگفته‌های این سو و آن سو، خودش یک تاریخ است؛ تاریخ حذف شده. تاریخ محذوف، زمینه‌ساز شکاف اجتماعی است. تاریخ که نباشد، هویتی ساخته نمی‌شود و در نتیجه‌، نسل امروز بی‌آنکه «عبرت» برایش مساله باشد، همه تلاشش را می‌کند تا با فرار از تاریخ، از کلیتی به نام ایران هم، ولو در حالت ذهنی فرار کند، و مصیبت همینجاست. 

مواجهه صادقانه با تاریخ می‌تواند انسان منصف بسازد و البته این نیازمند لحنی بدون پیش‌داوری است که ظرافت بسیار می‌خواهد. در تازه‌ترین تجربه از این مواجهه، انتشارات امیرکبیر کتابی به چاپ رسانده که بی‌تردید جزو تالیفات ارزشمند حوزه تاریخ معاصر بویژه تاریخ ادبیات و هنر معاصر است. «نمایندگان امر، نمایندگان کلام» اگرچه شاید یک عنوان تبلیغاتی مناسب به نظر نرسد اما از منظری گویای درون‌مایه کتاب است؛ عنوانی که به یادداشت روزانه جلال آل‌احمد در 6 دی 1345 بازمی‌گردد؛ روایت جلسه‌ای با هویدا در اعتراض به سانسور و خفقان: «درآمدم که عالم امر و عالم کلام، تو نماینده امری، ما نماینده کلام...». زیر عنوان این کتاب نیز اینچنین است: «12 سال با کانون نویسندگان ایران و اهالی آن از 1345 تا 1357». یعنی کتاب حاضر تلاش کرده است با ارائه تاریخی مستند، ضرورت تشکیل کانون نویسندگان در سال‌های 45 و 46، تاریخچه‌ای از زندگی کانونی اعضا و نویسندگانی را که به این کانون پیوسته‌اند، نوع مواجهه حکومت پهلوی دوم با نویسندگان و فضای ادبی و هنری، نسبت کانون نویسندگان با حوادث اجتماعی و جریان‌های سیاسی و فضای کانون در شرایطی که به انقلاب ختم می‌شود را تشریح کند. نویسنده از این منظر کوشش قابل توجهی در مستند کردن روایت‌ها و تحلیل‌های خود کرده است. خاطرات شخصی اعضا، اسناد ساواک، متن بازجویی‌ها و بریده روزنامه‌ها و مقالات کمک شایانی به این هدف کرده‌ است. 

کتاب دارای بخش‌های متعدد است و همسفر ماه‌ها و سال‌های فعالیت کانون و نویسندگان آن می‌شود. در گذر پرداخت به اتفاقاتی که برای نویسندگان می‌افتاد، فضای سیاسی- اجتماعی بویژه رویکردهای امنیتی رژیم پهلوی درباره نویسندگان و جریان‌های ادبی و هنری آشکار می‌شود. روایتگر تاریخ در این کتاب خود نویسندگان اعضای کانون به عنوان «نمایندگان کلام» و دستگاه ساواک به عنوان «نمایندگان امر» هستند. در این بین نویسنده کتاب البته با خوش‌قلمی، تحلیل‌هایی را مستند از این روایت‌ها ارائه داده است. نویسنده اگرچه توانسته روایت‌های مستند را از آن خود کند و با لحنی بدون پیش‌داوری، تحلیل‌هایی را بر پایه آنها ارائه کند اما نظر شخصی را – همان‌طور که لازمه کتب اینچنینی است- دخیل نکرده است. این مساله مهمی در تحلیل تاریخ شفاهی است، چرا که گفت‌وگوها و گفت‌وگوشوندگان، خود بر اساس نظرات شخصی به تحلیل موضوعات می‌پردازند، لذا تکیه مطلق بر نظرات آنان برای نتیجه‌گیری پیرامون یک فرد یا پدیده دیگر نمی‌تواند منصفانه باشد. از این منظر «نمایندگان امر، نمایندگان کلام» اثری منصفانه است؛ اثری که مانند آیینه در مقابل چهره‌های جریان روشنفکری قرار می‌گیرد و بدون اینکه بخواهد درباره ایشان اغراق کند یا فضایی مقدس‌مآبانه پیرامون ایشان ایجاد کند، تصویری شفاف از آنها در اختیار می‌گذارد. همین‌طور توفیق‌ها و تناقض‌های‌شان را توأمان تصویر می‌کند؛ تصویری که به نظرم کمتر در آثار اینطرف و آنطرف و در دعواهای حیدری- نعمتیِ مذهبی- روشنفکر ارائه شده است. یکی از ویژگی‌های دیگر این کتاب تسلط مناسب بر اسناد ساواک است. بر خلاف کتب اینطرفی و آنطرفی، در «نمایندگان امر، نمایندگان کلام» نه بازجویی‌ها و تحلیل‌های ساواک به عنوان گزاره‌هایی غیرقابل خدشه مطرح می‌شود و نه نسبت به این تحلیل‌ها بی‌محلی می‌شود. در «نمایندگان امر، نمایندگان کلام»، این اسناد در سنجش با گفته‌ها و اسناد دیگر قرار می‌گیرند و اعتبارشان از این زاویه بررسی می‌شود. این بخش‌ها اما از هم منفک نشده‌ و داستان‌وار‌گی بر آن حاکم است و خواندنش را ساده‌تر می‌کند. یکی از گزاره‌هایی که اتفاقا شاید همخوان‌ترین بخش این کتاب با آنچه پیش‌تر به عنوان قرائت رسمی از آن یاد کردم باشد و البته در انتقال آن به نسل فعلی قصور شده است، خفقان غیرقابل تصور دوران پهلوی دوم است و فشاری که ساواک بر نویسندگان، فعالان سیاسی و روشنفکران و چهره‌های مذهبی وارد کرده است؛ خفقانی که رژیم وقت را به یکی از پلیسی‌ترین رژیم‌های دنیا تبدیل کرده بود و موجب می‌شد با حضور شاه در هر کشوری، فعالان مدنی آن کشور علیه او تظاهرات کنند.

 با خواندن «نمایندگان امر، نمایندگان کلام» این مساله بسیار صریح‌تر از آنچه پیش‌تر در رسانه‌ها شاهد بودیم، شفاف می‌شود. از طرفی لحن کتاب در بیان این مسائل چنان است که تلقی قرائت رسمی از آن نشود و دامنه مخاطبانش را از این جهت گسترش داده است. درباره محتوا، جهات تاریخی، مناسبات، نقدها و نظرهای مطرح شده در کتاب بسیار می‌شود سخن گفت که البته مناسب این مجال نیست.

***

پژوهشی متفاوت درباره کانون

یک روز پس از برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق، مواضع متفاوتی از سوی جریان‌ها و مقامات سیاسی عراقی درباره نتایج انتخابات مطرح شده است. در حالی که اعلام اولیه نتایج حاکی از پیشتازی جریان صدر در انتخابات است و در پی آن مقتدا صدر و مصطفی ‌الکاظمی به راه‌یافتگان به پارلمان جدید تبریک گفتند، برخی مقامات سیاسی در گروه‌های شیعی نظیر الفتح و گروه‌های کرد مثل اتحادیه میهنی کردستان از وقوع تخلف و برخی اقدامات خلاف قانون در فرآیند انتخابات خبر دادند و به نتایج اعتراض کردند. اتحادیه میهنی مدعی است حزب دموکرات صندوق‌های رای را به مدت ۲ ساعت از مراکز رای‌گیری خارج کرده است. حزب اسلامی عراق نیز ضمن اعلام مخالفت با نتایج اعلام شده انتخابات زودهنگام پارلمانی، بر تقلب در انتخابات تاکید و تایید این انتخابات را اشتباه توصیف کرده است. به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از السومریه‌نیوز، تعداد کرسی‌های کسب شده از سوی گروه‌های سیاسی در نخستین انتخابات پارلمان زودهنگام عراق پس از سال 2003 بر مبنای نتایج مورد تایید کمیساریای عالی مستقل انتخابات به این شرح است: جریان صدر با 73 کرسی در صدر قرار دارد و به دنبال آن ائتلاف سنی تقدم به ریاست محمد الحلبوسی (رئیس فعلی پارلمان) با دست کم 43 کرسی در رتبه دوم است. پس از آن ائتلاف دولت قانون به ریاست نوری المالکی با 37 کرسی سوم است. بر این اساس حزب دموکرات کردستان با 32، ائتلاف کردستان با 17، اتحادیه میهنی کردستان با 15، ائتلاف عزم با 15، ائتلاف فتح با 14، جنبش امتداد با 9، الجیل الجدید با 9، اتحاد اسلامی با 4، جنبش بابلیون با 4، تصمیم با 3، جریان حکمت با 2 و ائتلاف النصر با 2 کرسی در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بر اساس اخبار السیاسیه‌نیوز، منابع سیاسی آگاه از هماهنگی سیاسی بالا بین صدری‌ها، ائتلاف تقدم به رهبری محمد الحلبوسی و حزب دموکرات کردستان برای تشکیل دولت خبر دادند. 

 

* واکنش رهبران احزاب و مقامات عراق به نتایج انتخابات

در پی اعلام نتایج اولیه انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق، رهبران احزاب و مقامات این کشور به این نتایج واکنش نشان دادند. 

 

* الکاظمی: مجلس آتی، مجلس کار است

«مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق به برندگان تبریک گفت و ابراز امیداری کرد پارلمان آتی، مجلسی کاری و سازنده باشد. وی با انتشار توئیتی گفت: به همه افرادی که به مجلس راه یافتند و نیز گروه‌های سیاسی که پارلمان آتی را تشکیل می‌دهند، مراتب تبریک خود را ابراز می‌دارم و امیدوارم شاهد مجلس اهل عمل، سازنده و حامی کشور باشیم. 

 

* برهم صالح: امیدوارم پارلمانی برگرفته از اراده ملت شکل گیرد

«برهم صالح» رئیس‌جمهوری عراق گفت: به همه برندگان انتخابات و گروه‌های صدرنشین تبریک می‌گویم. امیدواریم پارلمانی برگرفته از اراده ملت شکل گیرد و خواسته‌های مردم را برآورده سازد. امیدوارم دولتی فعال تشکیل شود که منافع عالی کشور را تامین کند و خادم ملت و حامی حاکمیت عراق باشد. 

 

* مقتدا صدر پس از پیشتازی چه گفت؟

رهبر جریان صدر پس از پیشتازی در انتخابات پارلمانی طبق نتایج اولیه گفت: از این به بعد جایی برای فساد و مفسدان در عراق نیست. سلاح منحصرا باید در دست دولت باشد. امروز، روز پیروزی اصلاحات است. مقتدا صدر افزود: ما در راستای افزایش ارزش دینار عراق حرکت خواهیم کرد. فهرست صدر در حالی حائز بیشترین کرسی در پارلمان شده که کمتر از یک ماه قبل از انتخابات آنها از تحریم انتخابات و عدم شرکت در آن صحبت کرده بودند. 

 

* احتمال تشکیل ائتلاف توسط دولت قانون

«هشام الرکابی» مدیر دفتر رسانه‌ای نوری المالکی اعلام کرد: با برخی گروه‌های شیعه، سنی و کرد تفاهماتی داریم و به دنبال آغاز مذاکراتی برای تشکیل فراکسیون بزرگ‌تر هستیم. جریان سیاسی المالکی با نام ائتلاف دولت قانون با 37 کرسی جایگاه سوم در کسب آرا را به خود اختصاص داده است. برخی منابع نزدیک به «نوری المالکی» رئیس ائتلاف دولت قانون از احتمال ائتلافی با ترکیب زیر سخن گفته‌اند: ائتلاف دولت قانون با 37، عزم با 15، فتح با 14، کلدانیان با 5 و حقوق و اقتدار هر کدام با یک کرسی و در مجموع 73 کرسی. 

 

* بارزانی: روابط اقلیم و بغداد بر اساس مشارکت واقعی باشد 

«مسعود بارزانی» رئیس حزب دموکرات کردستان عراق به کسب کرسی‌های این حزب در پارلمان عراق طبق نتایج اولیه واکنش نشان داد و از کردها خواست در راستای وحدت برای تحقق منافع مشترک پس از موفقیت روند انتخابات حرکت کنند. وی افزود: روابط میان اقلیم و بغداد باید بر اساس مشارکت واقعی باشد. 

 

* عمار حکیم: همگی برای جلب اعتماد عمومی گام بردارند

عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق مراتب تبریک خود را به برندگان انتخابات اعلام کرد و گفت: از همه آنها می‌خواهیم در راستای خدمت به کشور و ملت عراق حرکت کنند. 

 

* هادی العامری: از آرای خود دفاع می‌کنیم

علاوه بر احزابی که از نتیجه انتخابات استقبال کردند، برخی احزاب هم نسبت به نتیجه آن اعتراض داشتند. هادی العامری، رئیس ائتلاف الفتح عراق که 14 کرسی در انتخابات پارلمانی اخیر این کشور به دست آورده، گفت نتایج انتخابات را قبول ندارد. او دیروز در بیانیه‌ای بسیار کوتاه گفت:‌ «ما این نتایج ساختگی را به هر قیمتی که باشد، قبول نمی‌کنیم و از آرای نامزدهای خود در ائتلاف (الفتح) و رأی‌دهندگان با قدرت دفاع خواهیم کرد».

 

* حزب‌الله عراق: این بزرگ‌ترین عملیات فریب و دور زدن مردم است

مسؤول امنیتی مقاومت اسلامی «کتائب حزب‌الله» عراق نیز در واکنش به نتایج این انتخابات گفت آنچه در انتخابات یکشنبه رخ داد، بزرگ‌ترین «عملیات فریب و دور زدن مردم در تاریخ معاصر» است. ابوعلی العسکری گفت: «ما با قاطعیت کامل، امور را به مسیر درستش بازمی‌گردانیم. هرگز اجازه نخواهیم داد کسی ستم کرده یا تلاش کند فرزندان عراق را تحقیر کند». عضو کتائب حزب‌الله عراق گفت: «حشدالشعبی عراق هدف اصلی (این انتخابات) است و بیعانه ذبح حشدالشعبی به کسی که خواهان کرسی‌های پارلمان است، پرداخت شده است». 

 

* انتقاد عصائب اهل حق از عملکرد کمیساریای عالی در برگزاری انتخابات

«سالم العبادی» عضو دفتر سیاسی جنبش عصائب اهل حق در کربلای معلی از تقلب و دور زدن آرای حشدالشعبی انتقاد کرد. العبادی در گفت‌وگو با پایگاه خبری شفق‌نیوز تصریح کرد: نتایج انتخابات توطئه، دور زدن آرای حشد و ضربه زدن آشکار به فراکسیون فتح بود تا اجازه ندهند این فراکسیون به جایگاه واقعی خود در پارلمان عراق دست یابد. 

 

* اتحادیه میهنی کردستان نتایج انتخابات در اربیل را نپذیرفت

 غیاث سورچی، عضو اتحادیه میهنی کردستان از مخالفت حزب خود با نتایج انتخابات پارلمانی در استان اربیل خبر داده و تاکید کرد در آرای مربوط به اتحادیه میهنی در این استان دستکاری شده است. سورچی در بخش دیگری از سخنان خود درباره استقبال ضعیف مردم از انتخابات اخیر گفت: تحریم انتخابات در اقلیم کردستان و عدم مشارکت مردم در آن ناشی از بی‌اعتمادی‌ای است که نسبت به مسؤولان وجود دارد. 

 

* اعتراضات مردمی به نتایج انتخاباتی

در پی اعلام وقوع تخلف از سوی برخی جریان‌های سیاسی، حامیان آنها در برخی شهرها دست به تظاهرات و تجمعات اعتراض‌آمیز زدند. بر این اساس در منطقه خالص در استان دیالی تجمعاتی شکل گرفت. بستن مسیر کرکوک-بغداد در خالص از سوی طرفداران «ریاض التمیمی» نامزد ناکام انتخابات نیز از جمله تجمعات بود. طرفداران جریان فتح هم با راهپیمایی به نتایج انتخابات اعتراض کردند.

رهبر مقاومت لبنان سخنرانی خود به مناسبت سالروز ولادت پیامبر اکرم(ص) را به تشریح مسائل انتخاباتی و بحران انرژی در این کشور اختصاص داد. سیدحسن نصر‌الله در سخنرانی دوشنبه‌شب خود همچنین تأکید کرد ایران همه تلاش خود را برای کمک به حل بحران لبنان انجام داده است. دبیرکل حزب‌الله لبنان گفت این حزب نیز همانند دیگر جریانات سیاسی این کشور خواهان به تعویق افتادن زمان انتخابات آتی نیست. انتخابات پارلمانی لبنان در حالی قرار است بهار سال آینده برگزار شود که بتازگی بن‌بست ۲ ساله تشکیل کابینه در این کشور رفع شده است. 

سید مقاومت همچنین از تلاش‌هایش برای فراهم کردن امکان رای دادن مهاجران لبنانی در دیگر کشورها گفت، آن هم با اینکه عدالت انتخاباتی در این زمینه به ضرر حزب‌الله است، چرا که به خاطر تحریم‌های آمریکا امکان فعالیت و تبلیغات انتخاباتی بویژه در کشورهای غربی و عربی را که شمار زیادی از لبنانی‌تبارها در آنها ساکن هستند ندارد. 

او گفت: «به این ترتیب ظلم و بی‌عدالتی علیه ما می‌شود و ما فرصتی نخواهیم داشت بتوانیم به‌ صورت عادلانه و برابر تبلیغ کنیم و حتی آزادی برای انتخاب برای طرفداران ما وجود نخواهد داشت، با این وجود، از آنجا که این بی‌عدالتی تنها متوجه ما است و در طرف مقابل منافع لبنان در این است که انتخابات در کشورهای خارجی نیز برگزار شود، امیدواریم تمام لبنانی‌های خارج از کشور در انتخابات شرکت و از این فرصت حقیقی خود برای رأی دادن استفاده کنند».

نصرالله سپس به افزایش تقاضای عمومی برای تغییر قانون انتخابات اشاره کرد و درباره ضرورت فراهم شدن امکان مشارکت نسل جوان کشور در انتخابات گفت: «برای تعدیل سن رای دادن در قانون اساسی و کاهش آن به ۱۸ سال تلاش کردیم اما متاسفانه اکثر فراکسیون‌ها جز حزب‌الله، امل و برخی نمایندگان، با تعدیل سن رای دادن در جلسات مجلس نمایندگان مخالفند».

این در حالی است که به گفته او در سال 2010 بیشتر احزاب لبنانی در ظاهر موافقت خود را با کاهش سن رای دادن اعلام کرده بودند اما در عمل و هنگام تصویب قانون، با آن مخالفت کردند. 

دومین محور سخنرانی دبیرکل حزب‌الله لبنان، موضوع انرژی و برق بود. او به بحران سوخت و اتمام گازوئیل نیروگاه‌های لبنان اشاره کرد و گفت: «ارتش لبنان یک قدم بسیار خوب برداشت و ما از این اقدام تشکر می‌کنیم. ارائه برق باید یک اولویت مهم برای دولت باشد. باید یک جلسه فوق‌العاده در دولت تشکیل می‌شد که از صبح تا شب راهکارهای حل این مشکل ارائه شود؛ چه ‌معنی دارد کشوری به‌ صورت کامل در خاموشی مطلق فروبرود؟! این به ‌معنای مرگ کامل است».

نصرالله از گروه‌های سیاسی مختلف که از مسؤولیت‌شان در این باره فرار می‌کنند انتقاد کرد و این موضوع را عامل تنش میان مردم و رسانه‌های ارتباط جمعی دانست. 

او از دولت نجیب میقاتی خواست جلسه این هفته کابینه را به حل این بحران اختصاص دهد و گفت: «امروز لبنان نمی‌تواند با چین یا روسیه و ایران وارد گفت‌وگو برای حل این بحران شود، چرا که آمریکا با آن مخالفت می‌کند، پس راه‌حل این بحران چیست؟ اگر آمریکا را دوست خود می‌دانید، از این دوست خود که تصور می‌کنید انسانیت دارد، استثنایی را در زمینه تحریم‌های اعمال‌شده ضد لبنان درخواست کنید. وقتی وزیر خارجه ایران پیشنهاد داد لبنانی‌ها این استثنا را از آمریکا درخواست کنند، برخی مسؤولان لبنانی گفتند شما این استثنا را از آمریکا برای ما بگیرید تا برای ما نیروگاه برق بسازید یا گازوئیل به ما بفروشید. این سخن بسیار عجیبی است».

دبیرکل حزب‌الله تصریح کرد: «من این احساس را دارم که یک بازی سیاسی در حال طراحی است که مانند بنزین و گازوئیل و مواد غذایی باشد. دولت می‌داند به جایی رسیده که باید تمام یارانه‌های خود را از این فرآورده‌ها بردارد اما نتیجه این اقدام چه بود؟ مردم در صف‌های طولانی بنزین و گازوئیل ایستادند و با یکدیگر درگیر شدند. مردم به جایی رسیدند که حاضر شدند قیمت بنزین و سوخت بالا برود اما این فرآورده‌ها تأمین شود، حالا باید دید در موضوع برق نیز چنین سیاستی مطرح است. معلوم نیست خصوصی‌سازی نیروگاه‌های برق بر اساس منافع چه ‌کسی است اما به‌ نظر می‌رسد یک بازی سیاسی دنبال می‌شود تا دولت را ناتوان نشان دهد تا نتیجه آن این باشد که مردم به خصوصی‌سازی نیروگاه‌های برق تن دهند».

او سپس به تلاش‌های ایران برای حل بحران لبنان اشاره کرد و گفت: «امروز جمهوری اسلامی چه‌ کاری می‌تواند بیش از این برای لبنان انجام دهد؟ حتی سوریه نیز پذیرفت گاز از مصر و اردن وارد این کشور شود. دوستان ما در حل این بحران به ما کمک می‌کنند اما دوستان شما چه ‌کار کردند؟ از طرف آنها هیچ اقدامی را شاهد نیستیم. آنها نیز باید به ملت لبنان کمک کنند».

او متعاقبا به سوخت‌های واردشده از ایران پرداخت و گفت عملیات انتقال سوخت توسط نفتکش‌های ایرانی که حزب‌الله در حال انتقال محموله‌های آنها به لبنان است، تازه مرحله اول همکاری‌های ۲ کشور است. او تاکید کرد: «ما به ‌دنبال رقابت در بازار نفت یا دریافت سود نیستیم. ما فعلا با همین رویکرد پیش خواهیم رفت و گازوئیل مجانی به‌ مدت یک ماه به برخی مؤسسات می‌دهیم و بقیه باید سوخت خود را خریداری کنند. ‎این مدت در زمان حاضر تمام شده است و ما یک ماه دیگر نیز این هدیه را برای برخی مؤسسات تمدید می‌کنیم. مؤسسات سالمندان، نگهداری ایتام، توربین‌های آب، آتش‌نشانی‌ها و صلیب سرخ و هلال‌احمر لبنان از سوخت مجانی حزب‌الله برخوردار خواهند بود و یک ماه دیگر نیز این سوخت را دریافت خواهند کرد».

نصرالله به الزام رعایت عدالت در تقسیم‌بندی سوخت واردشده از ایران برای گرمایش خانواده‌های لبنانی در ماه‌های سرد سال اشاره کرد و گفت اولویت با ساکنان مناطق سرد و کوهستانی کشور است. 

او در بخش دیگری از سخنانش، کارشکنی‌های قضایی و دولتی انجام شده در مسیر بررسی عوامل انفجار بزرگ بندر بیروت در سال گذشته را به اطلاع عموم رساند. 

دبیرکل حزب‌الله لبنان در پایان سخنانش ضمن ابراز همدردی با خانواده‌های شهدای مظلوم افغان، خواهان پیگیری عادلانه جنایت بمب‌گذاری در مسجد شیعیان در قندوز با بیش از 150 شهید از سوی گروه طالبان شد که حاکم بر افغانستان هستند. 

او سپس به افشاگری علیه آمریکا پرداخت و گفت: «داعش رسما مسؤولیت این انفجار را به ‌عهده گرفته است. داعش یک جنبش کاملا وهابی است. ما باید این جنبش را جنبش وهابیت داعش بنامیم، چون تفکر آنها وهابیت است و رفتارهای آنها تنها بر اساس تکفیر کردن و اختلاف نظر نیست، بلکه خون مردم دیگر را حلال کرده است. با این حال آمریکا مسؤول اصلی این انفجار است. من قبلا و پیش از خروج آمریکا از افغانستان هم به این نکته اشاره کرده‌ام که ما آمار و اطلاعاتی داریم که آمریکا داعش را از شرق فرات و عراق به افغانستان منتقل می‌کند. در آن زمان خیلی‌ها سوال می‌کردند چرا باید آمریکا چنین کاری انجام دهد. در آن زمان هم داعش ‌هیچ اقدام ضدآمریکایی در افغانستان انجام نداد اما امروز مشخص شد آنها چه انگیزه‌ای داشتند. اگر می‌گویید من دشمن آمریکا هستم و چنین ادعایی را مطرح می‌کنم، پس وزیر خارجه ترکیه چه می‌گوید؟ او نیز اذعان کرد آمریکا داعش را از شرق فرات به افغانستان منتقل کرده است». 

***

مصطفی خدابخشی: طی یکی دو سال گذشته اخبار دستگیری برخی شهرداران، مدیران شهری و اعضای شورای شهر در شهرهای مختلف به صورت مستمر در رسانه‌های کشور منتشر شد. این دستگیری‌ها حکایت از نفوذ مافیای فساد و ریشه دواندن آن در بخش‌های مختلف مدیریت شهری در سطح کشور داشت. در این میان، کلانشهر تهران نیز بی‌نصیب نماند و مراجع قضایی پای شهرداران ۲ منطقه را به دادگاه باز کردند. 

سرنخ‌های فساد در بدنه شهرداری و برخی سازمان‌های تابعه در شرایطی پیدا شد که اعضای شورای پنجم شهر تهران مدعی راه‌اندازی سامانه «سوت‌زنی» به منظور معرفی مفسدان از سوی مردم و کارکنان شهرداری بودند. در طرح مذکور پیش‌بینی شده بود ضمن صیانت از گزارشگران فساد، پاداش مالی 6 برابری حدنصاب معاملات خرد براساس حدنصاب مصوب هیأت‌وزیران و پرداخت پاداش تا معادل ۶ ماه حقوق در صورتی که گزارشگر فساد از شهرداری باشد، پرداخت شود. 

طرح راه‌اندازی این سامانه توسط شورای مدعی شفافیت، سر و صدای بسیاری بلند کرد اما تحقق آن به عمر این شورا که بدهی سنگینی را بدون انجام پروژه عمرانی قابل ذکر بر شهر تحمیل کرد، نرسید تا اینکه مانند بسیاری از پروژه‌ها این طرح نیز به مدیران جدید شهری به ارث برسد؛ مدیرانی که با شعار مبارزه با فساد از سد انتخابات عبور کردند و حالا بر صندلی‌های بهشت تکیه ‌زده‌اند. 

ترک فعل، صدور دستورات خلاف قانون، باندبازی، تغییر کاربری، واگذاری املاک به صورت بلندمدت به افراد و مجموعه‌های خاص، موافقت با تغییر و تخریب باغ‌ها، دریافت رشوه و استخدام نیرو خلاف بخشنامه‌ها از جمله تخلفات و مفاسدی است که عموما در زیرمجموعه‌های مدیریت شهری شکل می‌گیرد؛ لذا ضرورت دارد با توجه به اینکه 2 ماه از عمر مدیریت شهری ششم می‌گذرد، مبارزه با فساد به عنوان یکی از مطالبات جدی شهروندان تهرانی با راه‌اندازی سامانه «کشف فساد» از حالت نمایشی خارج شده و مردم به صورت ملموس شاهد برخورد با مفسدان باشند. 

کلانشهر تهران هم‌اکنون نیازمند تحول اساسی است و این تحول جز با گام برداشتن در زمین مبارزه با فساد نمی‌تواند تحقق یابد. یقینا زمانی که مجالی برای شکل‌گیری فساد وجود نداشته باشد و مافیای فساد در تیررس سازمان‌های نظارتی و مردمی باشند، می‌توان توقع داشت دارایی‌های شهر به کانال سرمایه‌گذاری در پروژه‌های خرد و کلان وارد شده و یکبار دیگر پویایی به شهر با اجرای پروژه‌های عمرانی بازگردد.

تیم‌ملی کره‌جنوبی برای نخستین‌بار در تاریخ فوتبالش از حضور در ورزشگاه خالی از تماشاگر آزادی مسرور بود و تصور می‌کرد سرانجام می‌تواند از سد تیم ‌ملی ایران در این ورزشگاه بگذرد اما با وجود پیش افتادن، باز هم این طلسم نشکست و با گل حساس علیرضا جهانبخش نتیجه 90 دقیقه تلاش ۲ تیم به تساوی 1 - 1 انجامید. 

تیم ملی هر کشوری محتاج هوادارانش برای بردن بازی‌های خانگی است اما متاسفانه با سوءمدیریت فدراسیون فوتبال در عین ناباوری در حساس‌ترین بازی گروه، کره‌جنوبی با هدیه تاریخی عزیزی‌خادم مواجه شد. آنها چندین دهه در ورزشگاه پر از تماشاگر ما، بازنده بودند و در بهترین حالت موفق به تساوی شدند اما دیروز چیزی نمانده بود این طلسم بشکند. تیم ملی ایران که در 10 بازی گذشته با 10 پیروزی، رکورد خاصی را خلق کرده بود دیروز سرانجام تن به تساوی داد آن هم در روزی که کره‌جنوبی نان تیر دروازه‌اش را خورد. ۲ شوت از راه دور عزت‌اللهی و طارمی به تیر دروازه کره‌ای‌ها خورد تا تیم میهمان با خوش‌شانسی محض از یک شکست بگریزد. ایران با این نتیجه ۱۰ امتیازی شد و در صدر جدول گروه A مسابقات انتخابی جام‌جهانی باقی ماند و کره‌جنوبی ۸ امتیازی شد. از این رو نباید این تساوی را چندان هم بد دانست اما این زنگ خطری بود برای اسکوچیچ که در بازی‌های دیگر بهتر بتواند از نیمکت تیم ‌ملی بهره ببرد. دیروز بعد از گل تساوی بخش ایران، تیم ‌ملی با چند تعویض و فرستادن بازیکنانی مثل قدوس، ترابی و قائدی، می‌توانست نفس کره را در تهران بگیرد. بازی با کره نشان داد تیم ‌ملی در بازی‌های دشوار محتاج تعویض‌های بهتری در زمان‌های لازم است. متاسفانه صادق محرمی در دفاع راست و امید نورافکن در دفاع چپ بازی بسیار بد و سوال‌انگیزی را ارائه دادند و چیزی نمانده بود به واسطه آخرین اشتباه محرمی، در آخرین ثانیه بازی گل دوم را از کره‌جنوبی دریافت کنیم. پس همانگونه که رسانه‌ها از اسکوچیچ و تیمش حمایت می‌کنند باید کمی هم نگاه نقادانه به بعضی تعویض‌ها و سماجت‌های عجیب اسکوچیچ داشته باشند. بدون شک دل همه مردم ایران برای تیم ‌ملی فوتبال کشورشان می‌تپد و اگر رسانه‌ای انتقاد می‌کند تنها در جهت رفع این نواقص است. ضعف‌هایی که واضح و مبرهن است و با توجه به باز بودن دست اسکوچیچ بر روی نیمکت، می‌شود براحتی خیلی از آنها را اصلاح کرد. 

 

* یک نیمه سرد و کسل‌کننده

در نیمه نخست در مجموع ۲ تیم بازی سرد و کسل‌کننده‌ای را به نمایش گذاشتند. بهترین موقعیت کره‌جنوبی در دقیقه ۱۲ بازی رقم خورد که ضربه سر بازیکنان این تیم از بالای دروازه ایران به اوت رفت. از جمله نکات قابل توجه این نیمه می‌توان به اشتباهات زیاد بازیکنان ایران و کره در پاسکاری و همچنین عقب بازی کردن محمدحسین کنعانی‌زادگان و شجاع خلیل‌زاده ۲ مدافع مرکزی ایران اشاره کرد. با نزدیک شدن به زمان پایان نیمه نخست، این تیم ایران بود که فشار برای گلزنی را بیشتر کرد. در دقیقه ۴۳ سردار آزمون شوت محکمی به سمت دروازه کره‌جنوبی زد که دروازه‌بان این تیم آن را دفع کرد. در ادامه روی اشتباه مدافع کره‌جنوبی، همین توپ به مهدی طارمی رسید که این مهاجم با یک ضربه آکروباتیک دوباره دروازه‌‌بان حریف را به واکنش واداشت اما توپ به گل تبدیل نشد. 

 

* تیرک دروازه به داد کره‌جنوبی رسید

در نیمه دوم کره‌جنوبی خیلی زود توانست به گل برسد. سون هیونگ مین ستاره کره‌جنوبی که در تاتنهام انگلیس بازی می‌کند، با استفاده از فضای پشت مدافعان و اشتباه عجیب صادق محرمی خود را به محوطه جریمه ایران رساند و با یک ضربه فنی گل نخست بازی را به ثمر رساند. اسکوچیچ برای جبران نتیجه امید نورافکن را به جای علی قلی‌زاده وارد زمین کرد. نورافکن به دفاع چپ رفت و وحید امیری جای قلی‌زاده را در وینگر گرفت تا به قدرت هجومی ایران افزوده شود. ایران از دقیقه ۶۵ به بعد بر دامنه حملاتش افزود. دقیقه ۶۷ شوت محکم سعید عزت‌اللهی به تیرک عمودی کره برخورد کرد. دقیقه ۷۶ برنامه‌های ایران جواب داد و ایران با ضربه سر علیرضا جهانبخش به گل تساوی رسید. حرکت سردار آزمون در تعقیب توپ و ارسال سانتر برای جهانبخش از نزدیکی‌های خط عرضی دروازه کره‌جنوبی قابل تحسین بود. بعد از این گل ایران کمی عقب کشید و کره‌جنوبی در دقایق پایانی فشار زیادی را برای گلزنی ایجاد کرد که در نهایت این فشار به جایی نرسید، البته در همان دقایق مهدی طارمی یک بار دیگر با شوت از راه دور تیرک دروازه کره را لرزاند. خطرناک‌ترین فرصت کره‌جنوبی در دقیقه ۹۲ به دست آمد که بیرانوند شوت سانگو بازیکن کره‌جنوبی را مهار کرد و اجازه گلزنی دوباره را به حریف نداد. 

***

در پی وقوع زلزله‌های متعدد طی چند روز گذشته در شرق استان خوزستان که موجب شد خسارت زیادی به مردم این منطقه وارد شود،‌ رئیس‌جمهور برای دومین‌بار بر پیگیری روند خدمات‌رسانی و رسیدگی جدی به مشکلات زلزله‌زدگان تاکید کرد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، وقوع زلزله 7/5 ریشتری و بیش از 20 پس‌لرزه با حداکثر قدرت 5 ریشتر در شرق خوزستان که از هفته پیش شروع شد و تا روز دوشنبه هفته جاری ادامه داشت، خانه و کاشانه خیلی از ساکنان این منطقه محروم را ویران و به تلی از خاک و سنگ تبدیل کرد. اگر چه هنوز برآورد دقیقی از میزان خسارات این زمین‌لرزه‌ها اعلام نشده است اما بافت روستایی پراکنده و خانه‌هایی که از سنگ و چوب ساخته شده، مشکلات عدیده‌ای را برای ساکنان این منطقه ایجاد کرده است. از طرفی کوهستانی و صعب‌العبور بودن منطقه نیز کار امدادرسانی به زلزله‌زدگان را برای امدادگران و نیروهای خدمات‌رسان سخت کرده است. علاوه بر این نزدیک شدن به روزهای سرد و برودت هوا در این منطقه کوهستانی مشکل دیگری است که زلزله‌زدگان با آن مواجه خواهند بود. هر چند با وقوع زلزله در شرق خوزستان نیروهای امدادرسان از نهادها و دستگاه‌های مختلف برای کمک‌رسانی و تامین نیازهای اولیه به این منطقه عازم شده و هم‌اکنون در آنجا مستقر هستند اما رئیس‌جمهور برای بار دوم شخصا با مقامات استانی بویژه فرماندار اندیکا تماس گرفته و بر پیگیری روند خدمت‌رسانی به مردم زلزله‌زده این بخش تاکید کرد. دکتر سیدابراهیم رئیسی در این تماس تلفنی با بیان اینکه مردمان خطه جنوب بویژه مردم اندیکا همواره همراه انقلاب بوده‌اند، گفت: مسؤولان در شرایط حاضر به گونه‌ای عمل کنند که مردم احساس مشکل نکنند. وی خاطرنشان کرد: به استاندار نیز تاکید کردم نسبت به رفع کمبود‌ها اقدام و برای رفع مشکلات همت بیشتری کنند تا با یک طراحی مناسب، با سرعت بتوان بخش‌های ساخت‌و‌ساز را فعال کرد و مردم حس نکنند بی‌سرپناه هستند. وی در پایان از ابلاغ دستور به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به منظور ارائه خدمات به مردم زلزله‌زده خبر داد. 

بنا بر این گزارش، بیشترین نگرانی زلزله‌زدگان، اسکان موقت تا بازسازی و ساخت خانه‌های‌شان است.

در همین ارتباط، معاون امور عمرانی استانداری خوزستان از تکمیل ارزیابی‌ها در مناطق زلزله‌زده اندیکا تا یکی دو روز آینده خبر داد. فاضل عبیات درباره آخرین ارزیابی‌ها برای اسکان موقت در مناطق زلزله‌زده اندیکا اظهار کرد: بر اساس ارزیابی‌ها ۶۰۰ منزل در این منطقه به صورت کامل نیاز به بازسازی دارند، البته ارزیابی‌ها در یکی دو روز آینده نهایی خواهد شد. وی افزود: دستگاه‌های اجرایی در کنار گروه‌های مختلف در حال امدادرسانی به مردم هستند. جمعیت هلال‌احمر نیز مردم خوب و محروم این منطقه را اسکان موقت داده است. البته اکنون عشایر در حال برگشت برای اسکان در منازل خود هستند. معاون امور عمرانی استانداری خوزستان تصریح کرد: با توجه به سرمای زودرس و احتمال بارش در این منطقه، طرح بازسازی منازل تخریب‌شده به سرعت و در یکی دو روز آتی در حال نهایی شدن است. تمام تلاش بر این است با مصوبه‌ای که درباره تامین اعتبارات از هیات دولت دریافت خواهد شد، به سرعت و در یکی دو ماه این منازل متناسب با وضعیت منطقه ساخته شوند. 

گفتنی است زمین‌لرزه‌ها با شدت‌های مختلف از هفته گذشته آرامش مردم شهرستان اندیکا بویژه مرکز آن قلعه‌خواجه در شمال شرق خوزستان را سلب کرده است و نیروهای امدادی با مشقت زیاد به دلیل کوهستانی بودن منطقه، در حال کمک‌رسانی هستند. در پی وقوع این زمین‌لرزه‌ها 330 روستای منطقه کوهستانی قلعه‌خواجه و حوالی شهرستان اندیکای خوزستان دچار خسارت شده‌ که 30 روستا تا 90 درصد ویران و ده‌ها خانه به طور کامل تخریب شده است. بیشترین خسارات به مناطق روستایی شهرستان اندیکا با مرکزیت شهر قلعه‌خواجه وارد شده است. این منطقه دارای ۳ بخش با جمعیت حدود ۸۰ هزار نفر و مساحت ۲ هزار و ۳۰۰ کیلومترمربع است. پس از وقوع نخستین زلزله، بر اساس بازدید میدانی صادق خلیلیان، استاندار خوزستان از مناطق روستایی آسیب‌دیده از زمین‌لرزه در اندیکا، برخی روستاهای شهرستان اندیکا بر اثر زلزله دچار آسیب صد درصدی شده‌اند که برای آواربرداری ماشین‌آلات به منطقه اعزام شده است. این زلزله بحمدالله تلفات جانی نداشت و تعدادی هم که مصدوم شده بودند، مداوا شدند. 

***

گروه اقتصادی: پس از گذشته حدود 3 هفته از تقدیم گزارش تفریغ بودجه سال ۹۹ به مجلس، روز گذشته مهرداد بذرپاش، رئیس کل دیوان محاسبات کشور در اقدامی بی‌سابقه ۴ ماه زودتر از موعد مقرر، با حضور در بهارستان این گزارش را به نمایندگان ارائه داد. وی در نشست خبری در حاشیه صحن علنی مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر تفریغ بودجه سال ۹۹ در اختیار دولت و مجلس قرار دارد، بنابراین امیدوارم بودجه ۱۴۰۰ با چشمانی باز و نگاهی واقع‌بینانه تدوین و تنظیم شود. 

 

* گزارش تفریغ، 4 ماه زودتر از موعد

رئیس کل دیوان محاسبات کشور گفت: کاهش زمان ارائه گزارش تفریغ بودجه سال ۹۹ به مدت ۴ ماه اتفاقی مبارک است. در تفریغ بودجه باید حساب‌های حدود ۳ هزار و ۶۰۰ دستگاه رسیدگی شود، بنابراین تقویم زمانی محاسباتی باید ۴ ماه زودتر ارائه شود و با توجه به اینکه توانستیم این مهم را محقق کنیم، از خزانه‌داری کل کشور و وزارت امور اقتصاد و دارایی و همکاران خود در دیوان محاسبات تشکر می‌کنم. مهرداد بذرپاش اضافه کرد: ارائه گزارش تفریغ بودجه ۴ ماه زودتر از موعد مقرر ماحصل صدها هزار ساعت کار کارشناسی و بررسی ۲۷۲ تبصره بودجه سال ۹۹ است که در تفریغ بودجه منابع و مصارف لایحه مصوب بودجه بررسی می‌شود. در گزارش تفریغ بودجه باید میزان اجرای بیش از ۲۷۰ تبصره که احکام بودجه بوده و یک سال اعتبار دارد، مشخص شود. همچنین باید دلایل اجرایی نشدن این احکام بررسی و تعیین شود. وی با بیان اینکه روز دوشنبه رئیس‌جمهور بخشنامه بودجه ۱۴۰۱ را ابلاغ کرد، گفت: در حال حاضر تفریغ بودجه سال ۹۹ در اختیار دولت است. از سوی دیگر مجلس نیز می‌تواند از این گزارش استفاده کند تا با تحقق این دو مهم، لایحه بودجه با چشمانی باز و نگاه واقع‌بینانه تدوین و تنظیم شود و در صورت نیاز احکام مجدد تمدید شده، تغییر کند یا لغو شود. بذرپاش افزود: تقدیم گزارش تفریغ بودجه زودتر از موعد مقرر بهترین امکان را برای اصلاح ساختار بودجه در مجلس و دولت فراهم می‌کند. یکی از اقداماتی که می‌تواند به تحقق اصلاح ساختار بودجه کمک کند، بررسی نحوه اجرای بودجه در سال‌های گذشته است. رئیس کل دیوان محاسبات کشور با بیان اینکه دیوان محاسبات رسیدگی به بودجه ۱۴۰۰ را شروع کرده است، گفت: تاکنون 2 گزارش 2 ماهه درباره بودجه ۱۴۰۰ تقدیم مجلس شده که تا پیش از تقدیم لایحه بودجه ۱۴۰۱ به مجلس داده می‌شود. امیدواریم با این اقدامات بودجه ۱۴۰۱ بودجه‌ای اثربخش و کارآمد و برای رفاه مردم باشد. وی ناترازی‌های بودجه را زیاد خواند و افزود: با توجه به اینکه در سال‌های گذشته میزان فروش نفت کاهش یافته، ما برای کسب درآمد به سمت فروش اوراق رفتیم که البته نمی‌توانیم با این شیوه کشور را اداره کنیم و باید راهکارهای دیگری برای تأمین درآمد کشور در نظر گرفته شود.

 

* توجه بیشتر به فرصت‌های معدنی

 یکی از پیشنهاداتی که ما در گزارش تفریغ بودجه ۹۹ آوردیم این است که از ذخایر معدنی کشور بیشتر استفاده شود. میزان ذخایر معدنی شناسایی شده کشور بالغ بر 5/52 میلیارد تن است اما اکتشاف ذخایر معدنی ما حدود ۵۱۱ میلیون تن بوده که نشان می‌دهد کمتر از یک درصد از ذخایر معدنی خود را اکتشاف کرده‌ایم و اگر به این ذخایر توجه شود، قطعا منابع بودجه از این طریق به دست می‌آید. رئیس کل دیوان محاسبات کشور ادامه داد: تاکنون مجلس پایه‌های مالیاتی زیادی را به تصویب رسانده اما بعضا اجرا نمی‌شود؛ به عنوان مثال آیین‌نامه اجرای مالیات بر خانه‌های خالی و خودروهای لوکس است. از ۴۵ سال قبل تاکنون به طور متوسط سالانه ۲۵ درصد رشد نقدینگی داشته‌ایم که این نشان می‌دهد نوع مدیریت اقتصادی ما غلط است و در این شرایط، تورم و رشد نقدینگی اجتناب‌ناپذیر است و ما باید به سمت اصلاح این وضع برویم. 

 

* بودجه شهرداری‌ها و شرکت‌های نیمه‌دولتی به مجلس ارائه شود

بذرپاش با تأکید بر لزوم اصلاح ساختار در بودجه شرکت‌های دولتی افزود: در حال حاضر ۳۰۰ شرکت دولتی در پیوست بودجه می‌آید که می‌توان این شرکت‌ها را واگذار کرد و حتی به نصف تقلیل داد که راهکار مهمی در زمینه اصلاح ساختار بودجه و رفع مشکلات اقتصادی کشور است. علاوه بر این بودجه شهرداری‌ها و شرکت‌های نیمه‌دولتی بسیار زیاد است ولی معمولا در لایحه بودجه به مجلس ارائه نمی‌شود. توصیه ما این است بودجه این بخش‌ها در قالب پیوست به مجلس ارائه شود که نتیجه آن افزایش نظارت‌هاست. بذرپاش همچنین گفت: بودجه‌ای که مجلس رسیدگی می‌کند، تمام بودجه کشور نیست و بودجه برخی بخش‌ها اصلا به مجلس ارائه نمی‌شود که این رویه باید اصلاح شود. 

 

* یک میلیون و ۶۰۳ هزار میلیارد تومان؛ یارانه پنهان سال 99

در گزارش تفریغ آمده است: با اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‌ها در سال 89 و فلسفه اجرای این قانون مبنی بر کاهش یارانه‌های پنهان حامل‌های انرژی و پرداخت نقدی آن به صورت مستقیم به افراد نیازمند، طی سنوات 89 تا 99 مبلغ 524.850 میلیارد تومان بابت یارانه نقدی و غیرنقدی، اجرای نظام جامع تأمین اجتماعی، ارتقای سلامت جامعه، کمک به تأمین هزینه مسکن، مقاوم‌سازی مسکن و اشتغال و توانمندسازی و اجرای برنامه‌های حمایتی پرداخت شده است. شایان ذکر است طی همین دوره زمانی، به دلیل عدم افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی ناشی از مشکلات تورمی و افزایش نرخ ارز در کشور، مبلغ 1.514.851 میلیارد تومان نیز تحت عنوان صرفا بابت مابه‌التفاوت قیمت فروش مصوب و قیمت فوب خلیج‌فارس 5 فرآورده نفتی اصلی و سوخت هوایی به حساب بدهکاری دولت منظور شده است. بیشترین یارانه پنهان، مربوط به گاز طبیعی است که علت آن را می‌توان مصرف زیاد گاز طبیعی در صنایع و بخش خانگی در فصل سرما برشمرد. این حجم مصرف گاز طبیعی، ناشی از سیاست‌های اشتباه استفاده از گاز طبیعی به عنوان منبع اصلی گرمایشی بیشتر خانوارهای کشور و کیفیت پایین تجهیزات مرتبط است که علاوه بر خسارات مالی شدید، آلودگی هوای شهرها را هم به دنبال خواهد داشت. همچنین بعد از گاز طبیعی، بیشترین یارانه به 5 فرآورده اصلی نفتی و سوخت هوایی تعلق دارد. رئیس کل دیوان محاسبات کشور در همین رابطه گفت: میزان یارانه پنهان در سال ۹۹ بالغ بر یک میلیون و ۶۰۳ هزار میلیارد تومان بوده که بخش اعظم آن یعنی بیش از ۹۰۰ هزار میلیارد تومان مربوط به گاز است، این یعنی حدود ۲ برابر منابع بودجه عمومی کشور در سال ۹۹ و ۴۵ درصد نقدینگی در همین سال. یارانه پنهان موضوعی است که همیشه اعلام می‌شود اما توجهی به آن نمی‌شود. اگر ما بدانیم چه میزان یارانه پنهان در اقتصاد کشور است، می‌توانیم برای آن برنامه‌ریزی کنیم. مهرداد بذرپاش ادامه داد: میزان یارانه پنهان در سال ۹۹ بالغ بر یک میلیون و ۶۰۳ هزار میلیارد تومان بوده است. این یارانه اعم از یارانه در بخش گاز و کالاهای اساسی است که بخش اعظم آن یعنی بیش از ۹۰۰ هزار میلیارد تومان مربوط به گاز چه هدررفت در شبکه و چه مصرف در شبکه بوده؛ این رقم یعنی حدود 2 برابر منابع عمومی کشور در سال ۹۹ و به عبارت دیگر ۴۵ درصد نقدینگی کشور در سال گذشته. وی افزود: وقتی ما می‌گوییم کمبود منابع داریم، یعنی در برخی موارد هدررفت منابع وجود دارد. دستگاه‌های مجری باید به هدررفت منابع توجه جدی کنند تا اصلاح ساختار بودجه رخ دهد. بذرپاش توضیح داد: هدررفت در بخش آب در 4 سال قانون برنامه (۹۶ تا ۹۹) ۷۵۰۲ میلیارد تومان و در بخش برق طی 4 سال گذشته ۹۶۰۴ میلیارد تومان بوده است. هدررفت در بخش گاز شبکه فقط در سال گذشته ۶۸ هزار و ۸۹۷ میلیارد تومان و هدررفت کل گاز شبکه ۱۲۴ هزار و ۹۰۵ میلیارد تومان بوده است. پس باید در 4 بخش گاز خانگی و همراه، برق و آب برنامه‌ریزی شود. 

رئیس‌ دیوان محاسبات کل کشور در پایان گفت: از ابتدای کار خود در دیوان محاسبات تحقیق و تفحص از بخش‌هایی چون کشت و صنعت مغان، هفت‌تپه و آب و فاضلاب خوزستان انجام شد که برای مثال در این سال‌ها هم از صندوق توسعه ملی و هم از بودجه عمومی کشور برای آب و فاضلاب استان خوزستان اعتباراتی تخصیص داده شده؛ تاکنون بالغ بر ۴۰ تخلف در این زمینه احصا کرده‌ایم و تا پایان سال گزارش آن را نهایی کرده و به مردم ارائه می‌دهیم. 

 

* سهم 10 درصدی ایران از استخراج رمزارز‌ها

بر اساس گزارش تفریغ بودجه ۹۹، سهم ایران از مجموع ظرفیت استخراج رمزارزها (و به طور خاص رمزارز بیت‌کوین) حدود 10 درصد از ظرفیت کل دنیا بوده که تقریبا معادل 2000 مگاوات معادل 3 درصد ظرفیت عملی تولید برق نیروگاه‌های کشور (64035 مگاوات) است. از مجموع این مقدار، تعداد 50 مرکز (با ظرفیت حدودی 209 مگاوات) به صورت مجاز فعالیت می‌کنند. همچنین تعداد 5,144 مرکز غیرمجاز استخراج رمزارز (با مجموع ظرفیت 607 مگاوات) تاکنون در همه استان‌های کشور کشف و جمع‌آوری شده‌اند. مابقی مراکز غیرمجاز کشف‌نشده نیز با ظرفیت حدودی 184/1 مگاوات متاسفانه همچنان به صورت غیرمجاز در حال فعالیت هستند. 

 

* ترک فعل سازمان بورس در استفاده از منابع حاصل از کارمزدها

بر اساس گزارش دیوان محاسبات، تأخیر و تعلل 3 ماهه شورای عالی بورس در تصویب تزریق مبلغ 1500 میلیارد تومان از محل منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه و عدم اتخاذ تصمیم در استفاده از منابع حاصل از کارمزدهای وصول‌شده‌ مربوط به خرید و فروش سهام در سال 99 (مبلغ 26,000 میلیارد تومان) در ساماندهی و حمایت از بازار سرمایه از مصادیق ترک فعل بوده است. 

 

* تخصیص 3/2 میلیارد دلار ارز دولتی برای واردات دارو

در گزارش دیوان محاسبات آمده است: سال 1399 از حدود 3/2 میلیارد دلار ارز دولتی تخصیص یافته برای واردات دارو، مبلغ 62/1 میلیارد دلار (حدود 70 درصد) توسط بانک مرکزی تأمین و پرداخت شده است. از طرفی به لحاظ عدم اعمال فرآیند رقابتی در صدور مجوز واردات و تعیین میزان ارزبری داروهای وارداتی، به‌رغم محدودیت‏های منابع ارزی کشور، صرفه و صلاح دولت در تعیین قیمت‏های ارزی داروهای وارداتی رعایت نشده است. به صورت نمونه بررسی واردات 31 قلم دارو حاکی از اختصاص جمعا 235,216,686 یورو مازاد بر قیمت واقعی داروها به 12 شرکت‏ واردکننده است. 

 

* هدر رفتن ۶ هزار میلیارد تومان در شرکت پخش فرآورده‌های نفتی

بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال ۹۹ شرکت پخش فرآورده‌های نفتی تعداد ۱۶ فقره قرارداد به صورت اعتباری را با یکی از شرکت‌های صادرکننده منعقد کرده که با توجه به عدم توانایی خریدار در پرداخت ثمن معامله و به ‌رغم صدور ضمانتنامه توسط صندوق ضمانت صادرات وزارت صنعت، معدن و تجارت، مبلغ ۲۷۰ میلیون دلار معادل ۶۰۰۰ میلیارد تومان برای شرکت مذکور قابلیت وصول نداشته است. 

 

* ادامه پرداخت یارانه به ثروتمندان

بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال ۹۹ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف بوده است نسبت به شناسایی و حذف 3 دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه‌بگیران اقدام کند و سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نیز مکلف بوده امکان ثبت‌نام برای افرادی را که موفق به ثبت‌نام برای بهره‌مندی از یارانه نشده‌اند، فراهم کند. سال ۹۹ وزارتخانه مذکور تعداد ۲۳.۰۳۳.۵۰۵ نفر 3 دهک بالای درآمدی یارانه‌بگیران را شناسایی کرد، لیکن اقدامی جهت قطع یارانه آنها نشده است. گفتنی است، یارانه پرداختی به افراد مذکور بالغ بر 12 هزار و 576 میلیارد تومان بوده است. همچنین سازمان هدفمندسازی یارانه‌‌ها اقدامی جهت ثبت‌نام افرادی که موفق به ثبت‌نام برای بهره‌مندی از یارانه نشده‌اند، انجام نداده است. 

 

* ۱۲۴ مدیر دولت روحانی دوشغله بودند

بر اساس جزء ۲ بند «هـ» تبصره ۲ قانون بودجه سال ۹۹، عضویت همزمان مقامات موضوع ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری و معاونان و مدیران دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده ۵ قانون محاسبات عمومی کشور و همچنین کارکنان شاغل در همه پست‌های مدیریتی در هیأت‌مدیره، مدیریت عاملی و سایر مدیریت‌های اجرایی شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی و سازمان‌ها اعم از زیرمجموعه خود و زیرمجموعه سایر دستگاه‌ها ممنوع بوده است اما در سال ۹۹ ممنوعیت مذکور از سوی ۱۲۴ نفر از مقامات، معاونان، مدیران و کارکنان شاغل در ۶۳ دستگاه مشمول، رعایت نشده است.

 

* منابع و مصارف بودجه 99

بر اساس گزارش تفریغ بودجه 99، میزان پیش‌بینی منابع بودجه کل کشور پس از اعمال تغییرات، بالغ بر ۲ میلیون و 391 هزار و 559 میلیارد تومان بوده که میزان تحقق آن بالغ بر ۳ میلیون و 47 هزار و 71 میلیارد تومان معادل 4/127 درصد است. لازم به ذکر است، بالغ بر 113.640 میلیارد تومان معادل 19 درصد از منابع عمومی دولت در سال 1399 از محل اوراق مالی اسلامی منتشرشده بر اساس مصوبات جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا تأمین شده است. به این ترتیب در صورتی که عملکرد آن به دلیل عدم پیش‌بینی رقم مذکور در قانون بودجه از سرجمع منابع عمومی محقق شده دولت کسر شود، در این صورت درصد تحقق واقعی منابع عمومی دولت پس از اعمال تغییرات در سال 99 معادل 5/82 درصد بوده است. میزان پیش‌بینی مصارف بودجه کل کشور نیز پس از اعمال تغییرات، بالغ بر ۲ میلیون و 420 هزار و 173 میلیارد تومان بوده که مبلغ ۳ میلیون و 46 هزار و 299 میلیارد تومان معادل 9/125 درصد تحقق یافته است. عمده علت فزونی منابع نسبت به مصارف بودجه کل کشور، ناشی از موجودی پایان سال خزانه‌داری کل کشور به مبلغ 727 میلیارد و 375 میلیون تومان است. 

 

***

گروه سیاسی: مذاکرات بین ایران و عربستان که چهارمین دور آن نیز چند روز پیش برگزار شد، اکنون وارد مراحل جدیدی شده‌‌ است. خبرگزاری فرانسوی به نقل از منابع آگاه اعلام کرد مقرر شده است بزودی پس از 6 سال، ۲ کشور اقدام به بازگشایی کنسولگری‌‌های خود کنند؛ اتفاقی که می‌‌تواند نقطه‌‌ عطفی در رابطه‌‌ طرفین پس از چند سال تنش و کشمکش در منطقه باشد و نشان می‌‌دهد خروج نیروهای ایالات متحده آمریکا از منطقه نه ‌‌تنها لزوما به افزایش تنش‌‌ها نمی‌‌انجامد، بلکه می‌‌تواند به شکل‌‌گیری یک نظام بومی ثبات‌‌ساز منجر شود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، خبرگزاری فرانسه در خبری اختصاصی آورد: در هفته‌های گذشته، مقاماتی از ایران و عربستان سعودی گزارش داده‌اند تهران و ریاض از ماه آوریل گفت‌وگوهایی خصوصی در بغداد جهت حصول تفاهم داشته‌اند. این مذاکرات در دوران دولت روحانی آغاز شده و دولت رئیسی این مذاکرات را ادامه داده است. یک دیپلمات خارجی در عربستان سعودی که در جریان مذاکرات قرار دارد، اعلام کرد در دور آخر مذاکرات «طرفین در شرف توافق بودند تا از تنش‌ها و جنگ‌های نیابتی در منطقه بکاهند». فیصل بن‌فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی اعلام کرده دور چهارم مذاکرات ماه سپتامبر برگزار شده و ابراز امیدواری کرده بود این مذاکرات زیرساخت حل‌و‌فصل مشکلات میان ۲ کشور را بنا بگذارد. حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران نیز عنوان کرده بود این مذاکرات در مسیر درست قرار دارد. وی‌ گفته بود: ما به نتیجه و توافق‌هایی رسیده‌ایم اما هنوز به گفت‌وگوهای بیشتر نیاز است. به‌‌ گفته دیپلمات خارجی، ایران و عربستان احتمالا در دور آتی مذاکرات که ممکن است تا چند روز دیگر آغاز شود «آخرین تغییرات را در توافق اعمال کنند». این دیپلمات که خواست ناشناس بماند، به ‌«ای‌اف‌پی» گفت: آنها به طور کلی بر سر باز کردن مجدد کنسولگری‌ها به توافق رسیده‌اند و گمان کنم اعلامیه عادی‌سازی روابط طی هفته‌های آتی صادر شود. علی الشهابی، مشاور دولت سعودی هم اعلام کرد پیش از آنکه ریاض بخواهد اقداماتی نظیر باز شدن سفارت‌ها را در نظر بگیرد، ایران باید اقداماتی «بنیادین» در یمن انجام دهد. وی به «ای‌‌اف‌‌پی» گفت: ایران باید گام‌های واقعی بردارد، نه اینکه فقط مشغول صحبت‌های خوب باشد. 

با توجه به خبر بالا به ‌‌نظر می‌‌رسد مذاکرات دوجانبه بین ایران و عربستان در مسیر سازنده‌‌ای قرار دارد؛ امری که مسؤولان سیاست خارجه‌‌ 2 کشور نیز بارها به آن اشاره داشته‌‌اند. بر همین اساس انتظار می‌‌رود در صورت شکل‌‌گیری تفاهم قطعی بین طرفین، ضمن رشد روابط دوجانبه، شاهد کمتر شدن تنش‌‌ها در منطقه غرب آسیا نیز باشیم؛ مساله‌‌ای که در یک دهه‌‌ اخیر در اوج خود قرار داشته ‌‌است. بیشترین نمود این اتفاق احتمالا در یمن مشاهده شود. برخی کارشناسان یکی از دلایل اصلی شکل‌‌گیری مذاکرات بین ایران و عربستان را که تاکنون نتایج مثبتی برای طرفین داشته، خروج قریب‌‌الوقوع ایالات متحده آمریکا از منطقه و شکست اکثر پروژه‌‌های منطقه‌‌ای سعودی‌‌ها در سالیان اخیر دانسته‌‌اند. 

 

* خروج آمریکا راه همگرایی منطقه‌‌ای را باز کرد!

خروج نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا از افغانستان و عراق و احتمالات خروج آنها از اکثر مناطق خاورمیانه، زنگ هشداری را برای کشورهای همپیمانش به صدا درآورد. به همین خاطر این کشورها که هم‌‌اکنون خود را بدون پشتیبان می‌‌بینند، به همگرایی‌‌های منطقه‌‌ای برای ایجاد ثبات رو آورده‌اند، زیرا می‌‌دانند در صورت بیشتر شدن بی‌‌ثباتی در منطقه، به ‌‌علت نبود پشتیبانی خارجی، بسیار آسیب‌‌پذیر خواهند بود. همچنین مذاکرات ایران و عربستان که بیشترین سطح تنش‌‌ها را در سالیان اخیر داشتند، بار دیگر نشان داد خروج آمریکا از منطقه نه ‌‌تنها بی‌ثباتی را افزایش نمی‌‌دهد، بلکه باعث می‌‌شود کشورهای اصلی منطقه برای استقرار ثبات، نظام‌‌های بومی را ایجاد کنند. این گزاره را بسیاری از تحلیلگران از جمله برخی تحلیلگران در داخل ایالات متحده نیز تایید کرده‌‌اند. به‌‌ عنوان مثال مجله آمریکایی «اسلیت» در گزارشی نوشت: درسی که می‌‌توان از این تحول [روند مثبت مذاکرات بین ایران و عربستان] گرفت این است که در برخی  نقاط جهان، کنار رفتن آمریکا از درگیری‌‌های سیاسی و نظامی ممکن است نیروی مثبتی برای صلح و ثبات باشد. این بر خلاف عرف رایج در این کشور است که می‌گوید حضور ایالات متحده برای حفظ مناطق ناپایدار ضروری است و خروج ایالات متحده «خلأ قدرت» ایجاد می‌‌کند. هنوز مشخص نیست مذاکرات ایران و عربستان به کجا می‌‌رود اما این نوع مذاکرات که ممکن است با تمرکز کمی آغاز شود، اغلب باعث «فرآیند اعتمادسازی و کاهش سردی روابط» می‌‌شود. «بروس ریدل» تحلیلگر سابق سیا و همکار ارشد مرکز سیاست خاورمیانه موسسه بروکینگز نیز می‌‌گوید: اخیرا سعودی‌‌ها با خروج ناگهانی و کلی ایالات متحده از افغانستان «بسیار متزلزل» شده‌‌اند. وی تصریح کرد: «تصاویر ترک افغانستان (از سوی آمریکایی‌‌ها) از برای اعراب خلیج‌فارس ترسناک است». جنبه مثبت همه این اتفاقات این است که این کشورها - قطر، کویت، عمان، امارات عربی متحده، بحرین و عربستان سعودی- باید چشم‌‌انداز منطقه‌‌ای خود را مجددا ارزیابی کرده و مسؤولیت امنیت خود را بر عهده بگیرند و این احتمالا به صلاح منطقه است. 

یک تحلیلگر قطری به نام «خالد الجابر» در این باره در «نشنال اینترست» نوشت: در حالی ‌‌که کشورهای منطقه برای دوران پساآمریکا آماده می‌شوند، دریافته‌اند تعامل با یکدیگر، حتی در گستره‌ای محدود، برای تقویت پایداری در خاورمیانه آشفته بسیار کارساز است. به نظر می‌رسد بسیاری از دولت‌های خاورمیانه از مواضع افراطی‌شان در سیاست خارجی دوران ترامپ کوتاه آمده و رویکردی تازه را برای امور منطقه‌ای برگزیده‌اند. هرچند شکاف‌های ایدئولوژیک ادامه دارد و به آتش تنش‌ها در منطقه دامن می‌زند اما اغلب رقبای خاورمیانه‌ای، به شکل فزاینده، به این باور رسیده‌اند که گشایش باب گفت‌‌وگوهای بیشتر به سودشان است. تعامل دیپلماتیک و سازش بتدریج جایگزین خشونت و جنگ‌طلبی می‌شود.  وی ادامه داد: فاکتورهای سیاسی ایالات متحده از اصلی‌ترین پیشران‌های این گرایش است. پایان دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، عدم تمایل بایدن برای حمایت از رژیم‌های استبدادی منطقه و خروج آمریکا از افغانستان به‌‌ عنوان نشانه‌ای از پایان حضور ایالات متحده در خاورمیانه، باعث شده است ریاض و سایر دولت‌های منطقه روی بهبود روابط با همسایگان‌شان سرمایه‌گذاری کنند. 

البته لازم به ذکر است خروج نظامیان آمریکا از منطقه یکی از علل - هرچند پراهمیت- است. در سالیان اخیر اغلب برنامه‌‌های عربستان سعودی در منطقه با شکست روبه‌رو شده است. به طور مثال یکی از مهم‌ترین شکست‌‌های عربستان را می‌‌توان در یمن مشاهده کرد؛ جایی که انصارالله یمن روز به روز قدرتمند می‌‌شود و هم‌‌اکنون در حال فتح استان استراتژیک مأرب است که شاکله‌‌ نیروهای وابسته به سعودی را خواهد شکست. الجابر در جای دیگری از تحلیل خود به این هم اشاره می‌‌کند که «کارشناسان می‌گویند حمله به آرامکو در سپتامبر 2019 مهم‌ترین عاملی بود که باعث شد ریاض به این نتیجه برسد که گفت‌وگو با ایران بهتر از رویگردانی می‌تواند منافع سعودی‌ها را تامین کند».

منطقه در برهه‌‌ کنونی در موقعیت خاصی سیر می‌‌کند. برخی کشورهای منطقه که با پشتیبانی قدرت‌‌های خارجی اقدام به بی‌‌ثبات‌‌سازی منطقه می‌‌کردند، اکنون باید از زیاده‌‌خواهی‌‌های خود فاصله گیرند و تعامل و گفت‌وگو را جایگزین تنش سخت کنند. در این موقعیت جمهوری اسلامی ایران بهترین فرصت را دارد تا با ابتکارات خود، روابطش با کشورهای منطقه را گسترش دهد. 

گروه سیاسی: توسعه توان هسته‌ای و گسترده‌تر شدن ابعاد غنی‌سازی در ایران با استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته بیش از هر موضوعی زنگ خطر را در سرزمین‌های اشغالی به صدا درآورده است. 

به گزارش «وطن‌‌امروز»، آلارم پیشروی‌های هسته‌ای تهران تا اندازه‌ای برای تل‌آویو به مرز هشدار رسیده که همین ماه گذشته بود که «بنی گانتس» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی اعلام کرد اسرائیل حاضر است توافق هسته‌ای ایران – احیای برجام- را که طرف‌های برجام و ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران در حال مذاکره درباره آن هستند، بپذیرد. عبارت «زمان گریز هسته‌ای» کلیدواژه‌ای است که سران صهیونیست برای نشان دادن عمق نگرانی‌های خود نسبت به پیشرفت ظرفیت‌های هسته‌ای ایران مرتبا به کار می‌برند. 

با شرایط جدیدی که در منطقه غرب آسیا پس از خروج آمریکا در حال روی دادن است، سران رژیم صهیونیستی بشدت نگران جبران خلأ حضور ایالات متحده توسط یک ایران مجهز به یک برنامه کامل هسته‌ای هستند. تل‌آویو که پس از چند عملیات خرابکارانه علیه تاسیسات هسته‌ای ایران نتوانست برنامه هسته‌ای تهران را متوقف کرده و به عقب براند، دست به دامن آمریکا و کشورهای غربی برای اقدامی علیه جمهوری اسلامی ایران شده است اما دولت بایدن و مقامات اروپایی هم صراحتا می‌گویند جز «دیپلماسی» راه‌حل دیگری برای موضوع هسته‌ای ایران وجود ندارد. 

در همین حال نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در یک کنفرانس سالانه در فلسطین اشغالی از قدرت‌های جهانی خواست به دلیل «نقض تعهدات هسته‌ای ایران» اقدام کرده و پرونده این کشور را به شورای امنیت سازمان ملل ببرند. نفتالی بنت روز سه‌شنبه در دهمین «کنفرانس دیپلماتیک جروزالم پست» بار دیگر با نگرانی درباره برنامه هسته‌ای، به اظهارات ضد ایرانی پرداخت. 

بر اساس گزارش روزنامه جروزالم پست، وی از «قدرت‌های جهانی» خواست به دلیل نقض تعهدات ایران در برنامه هسته‌ای، تهران را به شورای امنیت سازمان ملل ببرند. نخست‌وزیر اسرائیل در این کنفرانس ادعا کرد ایران دارد به «طرزی فاحش» تعهداتش در قبال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نقض می‌کند. 

نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در این باره افزود: «من حتی درباره تعهدات ایران (در قبال توافق سال 2015 برجام) هم حرف نمی‌زنم. اینها (تعهدات ایران در قبال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی)، تعهداتی بسیار اساسی است».

به نظر می‌رسد این گفته بنت مهر تاییدی بر این گزاره است که کاهش دسترسی‌های بازرسان آژانس و توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوی ایران، میدان دید نهادهای جاسوسی - امنیتی اسرائیل از فعالیت‌های هسته‌ای ایران را کور کرده است و بازرسی‌های آژانس مبنای اقدامات خرابکارانه قرار می‌گرفته است. 

رئیس سازمان انرژی اتمی چندی قبل در نخستین واکنش به گزارش مدیرکل آژانس درباره تاسیسات «تسا»ی کرج که مورد حمله واقع شد، گفت اصرار آژانس برای نصب دوربین در مکان‌هایی که بر اثر عملیات تروریستی صدمه دیده است، در راستای همان عملیاتی است که علیه ایران انجام شده و ما هرگز آن را نمی‌پذیریم. کاظم غریب‌آبادی، نماینده سابق ایران در سازمان بین‌المللی انرژی اتمی هم گفت: هنگامی که تجهیزات نظارتی آژانس توسط رژیم صهیونیستی از کار می‌افتد، از ایران انتظار نداشته باشید مجددا آن را بدون هزینه‌ای برای این رژیم و بدون هیچ اقدامی از سوی آژانس و کشورهای مدعی بازنصب کند.

نفتالی بنت همچنین اعلام کرد در صحبت‌هایش با جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا، بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلیس و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به آنها گفته است علیه ایران اقدام کنند. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در این زمینه گفت: «من انتظار دارم قدرت‌های جهانی، (ایران را) مسؤول بدانند و آنها را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ببرند. این مسیر، مسالمت‌آمیز خواهد بود». بنت افزود: «مسیرهای دیگری هم وجود دارد اما این مسیر (کشاندن به شورای امنیت و مسیر مسالمت‌آمیز) اقدامی درست برای انجام دادن است و ما در هفته‌ها و ماه‌های آینده به در پیش گرفتن این مسیر ادامه خواهیم داد».

گفتنی است ایهود باراک، نخست‌وزیر اسبق رژیم صهیونیستی اواخر ماه گذشته طی مقاله‌ای در روزنامه یدیعوت آحارانوت نوشت این رژیم برنامه‌ای برای مقابله با ایران ندارد. باراک در مقاله‌ مذکور به ادعای اخیر روزنامه نیویورک‌تایمز به نقل از اندیشکده بین‌المللی علوم و امنیت اشاره کرد که مدعی شده بود ایران تنها یک ماه تا تولید مقدار لازم برای ساخت بمب اتم فاصله دارد. به باور وی، در مقام سنجش و آزمایش نتایج توافق هسته‌ای با ایران، این مساله، ورشکستگی سیاستی است که بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ در برابر ایران اتخاذ کردند. این مقام سابق صهیونیست اذعان کرد خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران باعث نشد این کشور در زیر تحریم‌ها عقب‌نشینی کند ولی این توان را یافت که بتواند توالی و کیفیت نظارت بر تأسیسات هسته‌ای را درهم بشکند و زمان گریز هسته‌ای را به صورت گسترده و خطرناکی کاهش دهد. باراک در ادامه به سیاست‌های آمریکا در دوره‌ بایدن اشاره کرد و نوشت این کشور در اوج فرآیند گسست ارتباطی با خاورمیانه به منظور تمرکز بر چین است؛ چینی که چالش مرکزی برای جایگاه ایالات متحده آمریکاست و ایران در مسیر این گام، به مثابه یک «خار مزاحم» است (تهدید جانبی تلقی می‌شود). وی همچنین به این مساله اذعان کرد که بین رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا «شکاف بنیادین» در مساله «تهدید از سوی ایران» وجود دارد. این مقام ارشد سابق رژیم صهیونیستی مدعی است احتمال دارد آمریکا، ایران را به عنوان «کشور حاشیه‌ای هسته‌ای» (در آستانه هسته‌ای شدن) بپذیرد و این مساله به گفته وی، برای اسرائیل نزدیک‌ترین چالش و بیشترین تهدید در آینده دور است. باراک می‌نویسد: «به همان مقدار که غیرمعقول به نظر می‌رسد، من با مسؤولیت می‌گویم مشخص نیست آیا ایالات متحده آمریکا در مقطع کنونی، برای طرح‌های عملی نظامی که بتوان با آن، تکمیل قدرت هسته‌ای ایران را برای سال‌های بسیار دور به تأخیر انداخت، برنامه‌ای دارد یا نه؟»

باراک نوشت: یک نگاه دقیق‌تر تصویر نگران‌کننده‌تری را نشان می‌دهد. به احتمال زیاد، اسب‌ها قبلا از اصطبل فرار کرده‌اند. ظاهرا ایران از نقطه غیرقابل بازگشت عبور کرده است.

***

گروه سیاسی: در نخستین روز رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰، عملیات مقابله با تهاجم الکترونیک و سایبری روی سامانه‌های پدافند هوایی با موفقیت تمرین شد. امیر سرتیپ قادر رحیم‌زاده، فرمانده قرارگاه مشترک پدافند هوایی خاتم‌الانبیا(ص) کشور با اعلام این خبر گفت: در نخستین روز رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰، عملیات مقابله با تهاجم الکترونیک و سایبری روی سامانه‌های پدافندی با موفقیت تمرین شد. وی افزود: در ادامه برگزاری مراحل اصلی رزمایش مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰، یگان‌های شرکت‌کننده از نیروی پدافند هوایی ارتش، نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی هوایی ارتش تکنیک‌ها و تاکتیک‌های مختلف جنگ الکترونیک و جنگ سایبری را به منظور مقابله با تهاجم الکترونیک تمرین کردند. رحیم‌زاده با اشاره به استفاده هماهنگ و پرقدرت از سامانه‌های بومی جنگ الکترونیک در این رزمایش، ادامه داد: در این مرحله از رزمایش با ایجاد اخلال الکترونیک روی رادارها و سامانه‌های کشف و شناسایی پدافند هوایی به وسیله پهپادهای اخلالگر، پایداری و قابلیت بقا و تداوم عملیات رادارها به عنوان یکی از اجزای اصلی پدافند هوایی در محیط آلوده به جنگ الکترونیک مورد ارزیابی قرار گرفت. فرمانده قرارگاه مشترک پدافند هوایی خاتم‌الانبیا(ص) کشور با بیان اینکه کشف و شناسایی اهداف و پایش منطقه رزمایش توسط سامانه‌های کشف و رادارهای پدافند هوایی کشور در محیط جنگ الکترونیک در این مرحله از رزمایش با موفقیت انجام شد، تصریح کرد: همچنین عملیات اخلال الکترونیک روی پهپادهای مهاجم نیروی حمله‌ور و به دست گرفتن کنترل این پهپادها به منظور جلوگیری از نفوذ به منطقه رزمایش از دیگر تمرینات صورت گرفته در این مرحله از رزمایش بود که با موفقیت انجام شد. در ادامه این رزمایش سامانه‌های بومی سوم خرداد نیروی هوافضای سپاه و ۱۵ خرداد نیروی پدافند هوایی ارتش که به دست متخصصان و دانشمندان جوان کشورمان تولید شده‌اند، در شرایط رزم واقعی در نخستین ساعات بامداد روز گذشته علیه اهداف متخاصم اقدام تاکتیکی انجام دادند و با موفقیت اهداف واگذار شده توسط شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور را سرنگون کردند. رحیم‌‌زاده در این باره با بیان اینکه در این رزمایش دفاع از مراکز حساس و حیاتی کشور به صورت یک رزم واقعی و دفاع ۳۶۰ درجه تمرین می‌شود، گفت: نیروهای شرکت‌کننده در این رزمایش، همگی کارکنانی هستند که در صحنه واقعی رزم نیز باید طرح دفاع هوایی از مراکز حساس را اجرا کنند که این موضوع کمک شایانی به ارتقای تجربه عملیاتی آنها خواهد کرد. فرمانده قرارگاه مشترک پدافند هوایی کشور با اشاره به نقش نیروی هوایی ارتش در این رزمایش، اظهار داشت: انجام اقدام تاکتیکی و دفاعی هواپایه توسط هواپیماهای شکاری رهگیر نهاجا تحت کنترل و هدایت عملیاتی شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور از جمله طرح‌هایی است که در این رزمایش تمرین شده است. وی آزمایش و ارزیابی نسل جدید تجهیزات بومی ارتش و سپاه را که به دست توانمند دانشمندان و متخصصان کشور تولید شده است بخش دیگری از اهداف این رزمایش برشمرد و عنوان کرد: ما به طور دائم در حال به‌روزرسانی و ارتقای تجهیزات و توانمندی‌های‌مان هستیم، لذا برگزاری رزمایش بهترین فرصت برای ارزیابی دقیق این تجهیزات است تا در نبرد احتمالی بتوانیم قابلیت‌های غافلگیرکننده‌ای را به دشمنان نشان دهیم. همچنین سامانه‌های بومی مرصاد 16 نیروی پدافند هوایی ارتش و طبس نیروی هوافضای سپاه اهداف واگذار شده توسط شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور را با موفقیت رهگیری و منهدم کردند. رحیم‌زاده، فرمانده قرارگاه پدافند هوایی کشور با اعلام این خبر گفت: استفاده از تجهیزات بومی و تولید شده به دست متخصصان داخلی در این رزمایش از سویی بزرگ‌ترین نشانه خنثی‌سازی و بی‌اثر بودن تحریم‌های استکبار جهانی در حوزه نظامی است و از سوی دیگر بیانگر قدرت و توانمندی جمهوری اسلامی ایران در عرصه پدافند هوایی که توانسته طی سال‌های گذشته در مقاطع مختلف قدرت‌های استکباری را مغلوب قاطعیت و توانمندی خود سازد. 

امیر سرتیپ مهدی هادیان، جانشین نیروی هوایی ارتش در حاشیه رزمایش مشترک تخصصی پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰، با اشاره به نقش نیروی هوایی ارتش در این رزمایش، گفت: در سناریوی رزمایش، نیروی هوایی به عنوان نیروی نارنجی و حمله‌ور عمل خواهد کرد و ماموریت دارد با همه امکانات و تجهیزات در اختیار اعم از هواپیماهای با سرنشین و بدون‌سرنشین در این رزمایش شرکت کند. وی افزود: هواپیماها و پرنده‌های شکاری ما شامل جنگنده‌های «اف‌۱۴»، «میگ‌۲۹»، «اف‌۷» و هواپیمای تانکر و شنود الکترونیکی نهاجا و هواپیماهای بدون‌سرنشین شامل پهپادهای جنگال و رزمی به همراه مجموعه هواپیماهای بدون سرنشین از مجموعه نیروی هوافضای سپاه و نیروی پدافند ارتش در این رزمایش شرکت خواهند داشت. هادیان تاکید کرد: ماموریت ما به عنوان نیروی مهاجم است و طرح‌ریزی بر مبنای سناریوی واقعی است که در شرایط واقعی رزم، پرنده‌های با سرنشین و بدون‌سرنشین به صورت انبوه به سمت مناطق حساس و حیاتی حمله کنند و در مقابل، نیروهای آبی باید در برابر آنها دفاع کنند. 

مهدی باقری‌: حمایت از تولید داخلی و تشویق مصرف‌‌‌کنندگان به استفاده از محصولات تولید داخل منجر به رشد اقتصاد، اشتغال‌‌‌زایی، کاهش واردات غیرقانونی و افزایش قدرت ارز ملی می‌‌‌شود و به همین علت حمایت از تولید داخل در دستور کار کشورهای پیشرفته جهان است و با بررسی‌‌‌های موجود، متوجه اهمیت این امر در رشد اقتصاد می‌شویم. 

حمایت از تولید داخل علاوه بر اینکه موجب رشد اقتصاد می‌‌‌شود، باعث اشتغال‌‌‌زایی نیز ‌‌‌می‌‌‌شود که در شرایط امروز جامعه و نرخ بالای بیکاری اهمیت این موضوع را دوچندان می‌‌‌کند. به همین علت باید با استفاده از تجربیات کشورهای پیشرفته در حمایت از تولید داخل، بهترین تصمیم و راهکار در رابطه با حمایت از تولید داخل گرفته شود. در ادامه چند مورد از مزیت‌‌‌های حمایت از تولید داخل و تجربه کشورهای مختلف را بیان می‌‌‌کنیم. 

یکی از مهم‌ترین مزیت‌‌‌های حمایت از تولید داخل، افزایش اشتغال و کاهش نرخ بیکاری در جامعه است. با توجه به پیوند اقتصادی بین تولید‌کننده و مصرف‌کننده، تقاضا برای منابع نیروی کار محلی ایجاد و باعث اشتغال‌زایی می‌‌‌شود. 

یکی دیگر از مزیت‌‌‌های حمایت از تولید داخل افزایش قدرت ارز ملی است. قدرت هر ارز در برابر ارزهای جهان عمدتا تابعی از تعادل تراز پرداختی آن است، بنابراین با مصرف کالاهای محلی، ایجاد ذخایر ارز خارجی برای حمایت از موقعیت تراز پرداخت کشور تسهیل می‌‌‌شود و همچنین با افزایش کیفیت محصولات و بالا بردن تولید، می‌‌‌توان از طریق صادرات کالا و محصولات، ارزآوری داشت. 

سومین مزیت حمایت از تولید داخل ثبات قیمت کالاها و محصولات است. از آنجا که اقلام مصرفی و بعضی محصولات و قطعات از طریق واردات یا قاچاق وارد کشور می‌‌‌شود، قیمت محصولات وابسته به ارز است و با تغییر قیمت ارز شاهد گران شدن محصولات هستیم. اما زمانی که از تولید داخل حمایت کنیم و دیگر وابستگی به واردات نداشته باشیم، می‌‌‌توان قیمت کالاها را کنترل و براساس درآمد اقشار مختلف جامعه تنظیم کرد. 

از چین می‌‌‌توان به عنوان موفق‌ترین کشور در حمایت از تولید داخل نام برد. نخستین سیاست چین حمایت از تولید داخل است و بقیه سیاست‌‌‌ها براساس آن تعیین می‌‌‌شوند. صنایع اصلی چین بسیار گسترده است و شامل محصولات آهن و استیل، زغال‌‌سنگ، اسباب‌‌بازی، غلات، ماشین‌آلات و... است. نکته مهم در اقتصاد چین و سیاست‌‌‌های اشتغال‌‌‌زایی این کشور، ممنوعیت صادرات مواد خام طبیعی است؛ ممنوعیتی که باعث اشتغال‌‌‌زایی گسترده در چین شده است. همچنین دولت چین یک دولت کارآفرین است که ریسک سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌های پرخطر را بر عهده می‌‌‌گیرد و این امر به خلق فرصت‌‌‌هایی برای تولیدکنندگان منجر شده ‌‌‌است. به عنوان مثال بعد از سال 2010، بانک توسعه چین 47 میلیارد دلار برای تامین مالی 15 تولید‌کننده پیشتاز چینی در تکنولوژی‌‌‌های برق خورشیدی اختصاص داد و منجر به این شد که امروز بعد از گذشت 11 سال چین یکی از پیشگامان برق خورشیدی در دنیاست. 

از آغاز دهه 90، حمایت از تولید داخل در دستور کار مسؤولان کشور قرار گرفت و حال بعد از گذشت 10 سال با تمام کم ‌و‌ کاستی‌‌‌ها، توانسته‌‌‌ایم با حمایت از صنایع مختلف و تولیدکنندگانی که با شرایط سخت تحریمی چراغ صنعت داخل را روشن نگه‌‌‌ داشته‌اند، به اشتغال‌‌‌زایی و رشد اقتصادی برسیم و برای مثال صنعت لوازم خانگی در کمتر از یک سال از خروج شرکت‌‌‌های کره‌‌‌ای، علاوه بر اشتغال‌‌‌زایی برای بیش از 20 هزار نفر، ارزآوری 200 میلیون دلاری از طریق صادرات داشته است.

یکی از حمایت‌‌‌گراترین کشورها در زمینه تولید داخل، آمریکاست. حمایت دولت آمریکا از تولید داخل ریشه 200 ساله دارد و بر 9 محور اصلی این حمایت‌‌‌ها شکل گرفته است که شامل «اعمال سیاست‌‌‌های تجاری»، «اعطای یارانه به صنایع»، «سیاست‌‌‌های مالیاتی»، «نجات شرکت‌‌‌های بزرگ از ورشکستگی»، «هدایت پول به کسب‌و‌کارها و طرح‌‌‌های بزرگ»، «خریدهای دولتی»، «حمایت‌‌‌های صادراتی»، «نوسازی بافت شهری آمریکا» و «حمایت از کسب‌وکارهای کوچک» می‌‌‌شود. مهم‌ترین نکته در حمایت آمریکا از تولید داخل، وضع تعرفه‌‌‌های سنگین بر واردات به منظور حمایت از صنایع تازه جان گرفته است. 

به نظر می‌‌‌رسد اکنون زمان آن رسیده است تا پس از مرقومه رهبر معظم انقلاب و حمایت قاطع ایشان از لوازم خانگی داخلی و همچنین رشد چشمگیر برخی صنایع داخلی از جمله لوازم خانگی، فصل نوینی در حمایت از تولید داخل شکل بگیرد.