گروه فرهنگ و هنر: در سالروز آغاز امامت امام زمان(عج) مراسم عید بیعت در شهرهای مختلف کشور برگزار شد. در تهران مراسم جشن بیعت با امام زمان(عج) پنجشنبه ۱۴ مهرماه همزمان با نهم ربیع‌الاول در میدان آیینی امام حسین(ع) با استقبال پرشور و گسترده مردم مواجه شد. به گزارش «وطن‌امروز»، مراسم جشن بیعت با امام زمان(عج) در شهرهای مختلف از جمله تهران، قم، مشهد، تبریز، شیراز، ساری، اردبیل، گرگان، شاهرود، سمنان، بیرجند، بابل و... در میادین شهرها و بقاع متبرکه امامزادگان به صورت راهپیمایی یا تجمع برگزار شد. 

در این مراسم در تهران کودکان به همراه والدین خود حضور پرشوری داشتند و فضای میدان امام حسین(ع) را تحت تاثیر قرار دادند. حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان در سخنانی با اشاره به اینکه تجدید عهد باید همین‌قدر پرشور باشد و امیدواریم بزودی جشن نهایی مقدمات برای ظهور را برگزار کنیم، گفت: در روایات آمده است که قبل از ظهور، ایرانی‌ها اسرائیل را نابود می‌کنند. با مرگ اسرائیل در تمام کشورها و جوامع اسلامی آرامش برقرار خواهد شد. ما از امروز تاکید می‌کنیم که از خانه‌های اسرائیلی فاصله بگیرید که زمانی به نابودی‌شان نمانده است. ما پای قدم‌های حضرت حجت(عج) اسرائیل را نابود خواهیم کرد. 

کارشناس مذهبی گفت: ایران کشوری است که به تاریخش افتخار می‌کند و از آن مهم‌تر به آینده‌اش می‌بالد. ما امام زمانی(عج) هستیم و تمام ملت‌های جهان افتخار می‌کنند که جمهوری اسلامی در منطقه نقش بی‌بدیل دارد؛ یمنی‌ها، عراقی‌ها، سوری‌ها، لبنانی‌ها و مراجع عظام تقلید در نجف از رهبری تقدیر می‌کنند. ایرانی‌ها جهان را آزاد و آباد خواهند کرد. طبیعی است که تمدن غرب در مقابل این حرکت مقاومت کند و دست و پا بزند اما آنها جانی در مقابل ما ندارند. بی‌بند و باری و هرزگی و تمام مکتب‌های سیاسی هیچ کدام در آینده جایی نخواهند داشت، تنها مکتبی که در عالم فریاد می‌زند ما ایرانی‌ها و پیروان امام زمان(عج) خواهیم بود. وی با اشاره به اینکه هیچ سیاست‌مدار و هیچ فرهنگ و فکری حتی ادعای آینده‌داری ندارد بلکه تنها ما هستیم که آینده را می‌توانیم رقم بزنیم، گفت: آینده با رمز حجت‌‌ابن‌الحسن العسکری(عج) از آن ماست. 

حجت‌الاسلام پناهیان با قدردانی از کسانی که برای امام زمان(عج) کار می‌کنند، ادامه داد: امسال پیش‌بینی حضور ۷ تا ۸ میلیون ایرانی‌ را در اربعین داشتیم. سال بعد عهد می‌بندیم که زائران اربعین را از 10 میلیون کمتر نکنیم. اگر دولت زمینه‌سازی کند به نفع او خواهد بود و اگر کوتاهی کند فتنه‌ها او را در برخواهد گرفت. وی در پایان به نقش امام حسین(ع) اشاره کرد و گفت: ما حسین(ع) را رها نخواهیم کرد تا حسین(ع) را جهانی کنیم. در انتهای برنامه محمدحسین پویانفر و جمعی دیگر از مداحان به بیان شعرخوانی در مدح و منقبت حضرت حجت پرداختند. در بخشی از این مراسم نیز سرود «سلام فرمانده» با شور و نشاط خاصی در میدان امام حسین اجرا شد.  

یک روز پیش از این برنامه و همزمان با سالروز شهادت امام حسن عسکری(ع)، راهپیمایی «یاران مهدی(عج)؛ یاوران رهبری» به منظور محکومیت اغتشاشات اخیر و پاسداری از ارزش‌های انقلاب اسلامی عصر چهارشنبه (۱۳ مهر ۱۴۰۱) با حضور جمعی از مردم از میدان تجریش تا میدان چیذر برگزار شد. این مراسم در ساری با برپایی راهپیمایی از مسیر خیابان ۱۵ خرداد تا آستان مقدس امامزاده یحیی برگزار شد و مردم ولایتمدار مازندران با حضور باشکوه در این آیین با آرمان‌های والای اسلام و انقلاب و منجی عالم بشریت تجدید میثاق کردند. در شهرستان بابل نیز اجتماع منتظران ظهور و تجدید میثاق و بیعت با امام زمان(عج) در میدان ولایت این شهر برگزار شد و در دیگر مناطق استان نیز در امامزادگان، مساجد و میادین شهر، اجتماع باشکوه برپا شد. 

در اردبیل این مراسم با حضور محبان و عاشقان امامت و ولایت در صحن قزل‌باش بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی برگزار شد و با مولودی‌خوانی و برنامه‌های متنوع جشن و سرور همراه بود. جمعی از محبان اهل بیت عصمت و طهارت در گرگان عصر پنجشنبه، مصادف با نهم ربیع‌الاول سالروز امامت حضرت امام زمان(عج) را جشن گرفتند. خواندن گروهی سرود «سلام فرمانده» توسط هزاران نفر از حاضران در مراسم، قرائت دعای عهد و فرج، پخش مدیحه‌سرایی و همچنین پذیرایی از حاضران و رهگذران با شربت و شیرینی از جمله برنامه‌های جشن مردمی «عید بیعت» بود. همچنین اجتماع مردمی بیعت عصر پنجشنبه (۱۴ مهر ۱۴۰۱) با حضور اقشار مختلف مردم در میدان شهدای مشهد برگزار شد. در شهرهای دیگر کشور نیز مراسمی با عناوین مشابه برای بیعت با امام عصر(عج) برگزار شد. در یکی از متفاوت‌ترین این برنامه‌ها، صبحگاه مشترک نیروهای نظامی و بسیجی صبح پنجشنبه (۱۴ مهر ۱۴۰۱) همزمان با نهم ربیع‌الاول سالروز آغاز امامت حضرت مهدی(عج)، با حضور سردار حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی کشور و حجت‌الاسلام محمدحسن رحیمیان تولیت مسجد مقدس جمکران در این مسجد برگزار شد. همزمان با سالروز آغاز امامت حضرت ولیعصر(عج) صبحگاه مشترک عهد سربازی صبح پنجشنبه با حضور یگان‌هایی از سپاه، ارتش، نیروی انتظامی، اقشار بسیج، دانشجویان، خادمان حرم مطهر حضرت معصومه(س)، خادمان حرم مطهر امام رضا(ع)، خادمان مسجد مقدس جمکران و نیروهای هلال‌احمر در مسجد مقدس جمکران برگزار شد. 

در این مراسم که با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین رحیمیان تولیت مسجد مقدس جمکران، سردار حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی و جمعی از مسؤولان نظامی و استان قم برگزار شد، نشان خادمی مسجد مقدس جمکران و پرچم یالثارات‌الحسین(ع) به فرمانده فراجا اهدا شد.

گروه فرهنگ و هنر: قرار بود فیلمی که امسال به عنوان نماینده ایران در اسکار معرفی شده، اکران مردمی محدودی را تجربه کند اما به نظر می‌رسد صاحبان اثر در برهه کنونی قصد دیده ‌شدن فیلم‌شان را ندارند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، فیلم سینمایی «جنگ جهانی سوم» تازه‌ترین ساخته هومن سیدی است که چندی پیش در بخش افق‌های ونیز درخشید و توانست جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر مرد را کسب کند. این فیلم حالا نماینده سینمای ایران در اسکار است و همین موضوع، بهانه‌ای شده برای اینکه «جنگ جهانی سوم» یک هفته بر پرده نقره‌ای پردیس سینمایی مگامال نقش ببندد. با گذشت ۲ روز از آغاز این اکران یک هفته‌ای، بلیت‌فروشی این فیلم در سامانه‌های فروش بلیت سینما هنوز آغاز نشده است و گویا صاحبان اثر علاقه چندانی به دیده‌شدن فیلم در شرایط کنونی ندارند و به همین دلیل بلیت‌فروشی اینترنتی برای این اثر انجام نشده است تا «جنگ جهانی سوم» با کمترین میزان تبلیغ، نمایش محدود یک هفته‌ای خود را به پایان رسانده و تبلیغات اصلی در زمان نمایش و در وقت مناسب خود انجام شود. 

در حال حاضر با وجود آغاز این اکران محدود که چند روز قبل اطلاع‌رسانی شده بود، از بین سامانه‌های فروش بلیت تنها سامانه «گیشه7» این فیلم را در لیست فروش خود قرار داده است که به نظر می‌رسد این اقدام هم صرفا نمایشی باشد. پیگیری‌های «وطن‌امروز» از «گیشه7» حاکی از آن است که اکران عمومی‌ای که پیش‌تر اطلاع‌رسانی شده بود، لغو شده و تهیه‌کننده فیلم به دلیل عدم تمایل به اکران عمومی در برهه کنونی، تمام بلیت‌ها را خریداری کرده و اکران را به حالت خصوصی درآورده است. در نتیجه حضور «جنگ جهانی سوم» در لیست فروش «گیشه7» فعلا نمایشی است و در حال حاضر قصدی برای فروش عمومی بلیت وجود ندارد، البته این تصمیم فعلا برای ۲ روز اول اکران اتخاذ شده و ممکن است برای روزهای آتی برنامه‌ریزی دیگری انجام شود. 

نمایش حداقل یک‌ هفته‌ای فیلم در کشور مبدا، از جمله مهم‌ترین شروطی است که برای پذیرش فیلم‌ها در بخش فیلم بین‌المللی اسکار لحاظ می‌شود. سال 99 هم فیلم‌های «درخت گردو» محمدحسین مهدویان و «خورشید» مجید مجیدی که اکران داخلی‌شان به دلیل برخی ملاحظات کرونایی دچار مشکل شده بود، برای کسب شرایط حضور در اسکار 2021، چنین شرایطی را تجربه کردند. «درخت گردو» یک هفته در پردیس سینمایی بهمن شهر سنندج روی پرده رفت و «خورشید» هم در شهر تفرش که در آن زمان از لحاظ کرونایی در وضعیت سفید قرار داشت، به نمایش درآمد. نکته قابل توجه این است که با وجود این میزان وسواس و حساسیت صاحبان اثر «جنگ جهانی سوم»، دست‌اندرکاران امر به اکران محدود اثر در یک شهرستان رضایت ندادند و حاضر شدند فیلم در یکی از پردیس‌های بزرگ پایتخت روی پرده برود!

«جنگ جهانی سوم» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی هومن سیدی، با سرمایه‌گذاری نماوا ساخته شده است. محسن تنابنده، مهسا حجازی، ندا جبرائیلی، نوید نصرتی، مرتضی خانجانی، لطف‌الله سیفی و حاتم مشمولی، بازیگران این فیلم سینمایی هستند. این فیلم نخستین‌بار در ۷ سپتامبر ۲۰۲۲ در هفتادونهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز نمایش داده شد و ۲ جایزه در بخش افق، از جمله بهترین فیلم برای هومن سیدی و بهترین بازیگر مرد برای محسن تنابنده را به ارمغان آورد.

الک بالدوین، بازیگری که متهم به قتل فیلمبردار سر صحنه فیلمبرداری «زنگار» بود، در ازای تهیه‌کنندگی همسر مقتول در ادامه فیلم، با وی به توافق رسید. به گزارش «وطن‌امروز»، پس از توافق آلک بالدوین با خانواده هالینا هاچینز، فیلمبرداری که سر صحنه فیلمبرداری فیلم «زنگار» توسط وی به قتل رسید، این پروژه به تهیه‌کنندگی همسر مقتول ادامه می‌یابد. متیو هاچینز، همسر فیلمبردار مقتول در ادامه پروژه به عنوان یکی از تهیه‌کنندگان «زنگار» حضور خواهد داشت. 

خانواده هاچینز پس از شلیک توسط بالدوین و کشته شدن این فیلمبردار، از بالدوین و تهیه‌کنندگان فیلم شکایت کرده بودند. بالدوین پس از حادثه ادعا کرده بود اصلا ماشه را نکشیده اما گزارش اف‌بی‌آی نشان داد شلیک گلوله بدون کشیده شدن ماشه ممکن نبوده است. در همین حال دادگاه اعلام کرده حل و فصل این دعوا و رسیدن به توافق از سوی دو طرف، هیچ تاثیری بر رسیدگی دادستان به اتهام جنایت ندارد. گفته شده حل‌و‌فصل دعوا از سوی دو طرف پرونده معمولا به صورت خصوصی و اغلب با جبران مالی انجام می‌شود اما یک پرونده جنایی تنها به واقعیت‌ها رسیدگی می‌کند و اگر حقایق و شواهد اتهامات جنایی را تایید کند، اتهامات بررسی می‌شود، زیرا هیچ اراده‌ای بالاتر از قانون نیست. 

در این پرونده اتهامات ۴ نفر درگیر ماجرا از جمله آلک بالدوین در دست بررسی است و در حالی که باید اسلحه خالی می‌بود، با یک گلوله در اختیار بالدوین قرار گرفت و او سر صحنه فیلمبرداری شلیک کرد و موجب کشته شدن فیلمبردار شد. هاچینز با هواپیما به بیمارستان منتقل شد اما جان باخت. 

متیو هاچینز دیروز پس از انتشار بیانیه‌ای که نشان می‌دهد با عوامل ساخت فیلم به توافق رسیده‌ اعلام کرد شکایتی از تهیه‌کنندگان، آلک بالدوین و نیز دیوید هالز دستیار اول کارگردان ندارد. فیلمبرداری این فیلم از آغاز سال ۲۰۲۳ با بازیگران قبلی ادامه می‌یابد.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «نامیرا» با اشاره به مشغله‌های بسیار سیدداوود میرباقری، خبر داد که نگارش فیلمنامه این پروژه از نیمه گذشته است. 

به گزارش «وطن‌امروز»، پروژه سینمایی «نامیرا» این روزها با اقتباس از رمانی از صادق کرمیار با همین نام، در حال نگارش است. پروانه ساخت این فیلم حدود ۴ ماه پیش صادر شده است و کارگردانی و تهیه‌کنندگی آن را به ترتیب شهریار بحرانی و محسن علی‌اکبری برعهده دارند. 

محسن علی‌اکبری، تهیه‌کننده اثر با تأکید بر اینکه این فیلم به جشنواره فجر امسال نخواهد رسید، به مهر گفته است: احتمالا تولید پروژه همین امسال آغاز خواهد شد اما با توجه به پس‌تولید طولانی حدودا ۶ ماهه‌ای که برای پروژه پیش‌بینی کرده‌ایم، قطعا به جشنواره فیلم فجر نخواهیم رسید. فیلمبرداری کار هم زمانبر است و علاقه داریم بعد از ۳۰ سال، فیلمی باکیفیت‌تر از «روز واقعه» را از نظر ساختاری ارائه دهیم. به همین دلیل پروژه سختی‌های خاص خود را خواهد داشت. 

وی درباره مشغله داوود میرباقری در سریال «سلمان فارسی» و دلیل انتخاب وی برای نگارش فیلمنامه «نامیرا» هم توضیح داده است: داوود میرباقری یکی از عاشق‌ترین هنرمندان سینمای ایران است که ارادتی ویژه به امام حسین(ع) دارد. اساسا در همه کارهای داوود میرباقری ردپای این ارادت به امام حسین(ع) را می‌توان دید. 

او این روزها درگیر تولید سریال سنگین «سلمان فارسی» است اما زمانی که پیشنهاد این پروژه را با او مطرح کردیم، به‌عشق امام حسین(ع) و بدون طرح هیچ‌گونه مساله مالی این همکاری را پذیرفتند. در حال حاضر هم از زمان‌های آزاد خود در لابه‌لای مشغله تولید پروژه «سلمان فارسی» استفاده کرده و تا اینجا بیش از ۵۰ درصد نگارش فیلمنامه «نامیرا» را پیش برده است. 

فرزانه دانایی: در اوج تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران در بین سال‌های 90 تا 92 به بهانه فعالیت‌های هسته‌ای ایران، مقالات زیادی توسط تحلیلگران اقتصادی منتشر شد که گمان می‌کردند عدم ایجاد وابستگی میان اقتصاد ایران با اقتصاد کشورهای بزرگ اروپایی و کل جهان، دلیل اصلی «قابل تحریم شدن اقتصاد ایران» است. در این مقالات بیان شده بود اینکه کشورهای غربی نمی‌توانند دست به تحریم یکدیگر بزنند، به دلیل وابستگی متقابل پیچیده اقتصادی‌ای است که این کشورها با یکدیگر دارند و علت اصلی تحریم شدن ایران، این است که از ابتدای انقلاب، اقتصاد کشورمان، به سمت اقتصاد آزاد و سرمایه‌گذاری غربی نرفته است. این تحلیلگران اقتصاد که بیشتر در جبهه اصلاحات دیده می‌شدند، بر این عقیده بودند اگر ایران روابط و تعامل خود را با کشورهای اروپایی بیشتر می‌کرد و اقتصاد کشور را بیشتر به سمت وابستگی به غرب پیش می‌برد، در نهایت باعث می‌شد اروپا نیز وابستگی بیشتری به بازار 80 میلیونی اقتصاد ایران داشته باشد. 

تحریم‌های اعمال شده یکجانبه توسط دولت آمریکا اما این فرضیه را بشدت زیر سوال برد، زیرا در عرض چند سال، انگلستان و فرانسه و آلمان و حتی کشورهای اروپایی دیگر مانند ایتالیا و یونان و اسپانیا که بیشترین میزان وابستگی اقتصادی به بازار ایران بویژه فروش نفت ایران را داشتند، در نهایت بازار پرسود تجارت نفتی و سرمایه‌گذاری در صنعت نفت کشور را به سرعت ترک کرده و به تعهدات خود نیز عمل نکردند. 

این تحلیلگران، همان‌طور که در مباحث مرتبط با سیستم سرمایه‌داری و اقتصاد آزاد خوانده بودند، معتقد بودند ایران «تحریم‌شدنی است»، زیرا نمی‌تواند وابستگی متقابل اقتصادی بین خود و غرب به وجود بیاورد اما نکته‌ای که در تحلیل‌های این افراد دیده نمی‌شد، این بود که ایران تحریم‌شدنی است، زیرا در مقاطع مختلف نشان داده متأثر از تحریم‌ها قرار گرفته و هنوز نتوانسته اقتصاد خود را مقاوم‌سازی ‌کند و از سوی دیگر در داخل نیز هر از گاهی درگیر اتفاقات و ناآرامی‌هایی قرار می‌گیرد که دشمن بیرونی به این نتیجه می‌رسد ایران از نظر سیستم سیاسی نیز در نقطه ضعف قرار دارد. مولفه دوم برای تحلیلگرانی که حامی تئوری‌های اقتصاد آزاد و بازار جهانی بودند، غیرقابل تصور بود، زیرا در کتاب‌های درسی و دانشگاه‌های غربی درباره چنین مساله‌ای از منظر اثرگذاری سیاست و قدرت سیاسی یک کشور بر تعاملات اقتصادی خارجی‌اش چیزی نخوانده بودند؛ آن هم کشوری که بشدت به فروش نفت خام وابسته بوده و صنعت چندان قابل ذکر و مستقل و قدرتمندی ندارد. 

بحث‌های مرتبط با تحریم‌های اقتصادی ایران، چند سال است یکی از مهم‌ترین بحث‌ها در حوزه مطالعات روابط بین‌الملل است. در بحث «دیپلماسی اجبار» و «جامعه‌پذیری بین‌المللی» به این مساله پرداخته شده و بسیاری از پژوهشگران حوزه روابط بین‌الملل بر این عقیده‌اند رفتار ایران در مقابل تحریم‌ها و اثرگذاری آنها بر اقتصاد و سیاست کشورمان باید مورد مطالعه قرار گیرد. آنها از ایران با عنوان «آزمایشگاه بزرگ تحریم‌ها» یاد می‌کنند و بر این عقیده‌اند اثرگذاری تحریم‌ها می‌تواند کشورهای قدرتمند جهانی را به این نتیجه برساند که در بحران‌های بزرگ بین‌المللی چطور باید با رقیبان و دشمنان خود برخورد کنند. 

روند تحریم ایران حالا ۲ بحث بزرگ را در حوزه آکادمیک روابط بین‌الملل ایجاد کرده است: نخستین بحث درباره اثرگذاری تحریم‌ها بر حوزه سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری کلان در حوزه «بحران» ایجاد شده است. بدین معنی که تحریم‌ها در حوزه بحران فعلی- یعنی همان بحران هسته‌ای شدن ایران- آیا توانسته کارکردی داشته باشد یا نه. در این باره برخی پژوهشگران بر این عقیده‌اند تحریم‌های بین‌المللی بویژه تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران نتوانسته تغییری در سیستم تصمیم‌گیری جمهوری اسلامی درباره فعالیت‌های هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای‌اش داشته باشد و این دیپلماسی رودررو و مستقیم بود که توانست در نهایت غرب را وادار به پذیرش «واقعیت‌ها در ایران» کرده و آن را به سمت مذاکره و توافق هسته‌ای بکشاند. این مورد با وجود گذشت 7 سال از توافق هسته‌ای و از بین رفتن این توافق بعد از خروج آمریکا از برجام، همچنان محل بحث و تبادل نظر است. 

مساله دومی که این روزها باید در ایران نیز نگاه جدی‌تری به آن شود، زمینه‌های «تحریم‌پذیری» یک کشور است. یا پرداختن واقع‌بینانه به این پرسش که چرا ایران قابل تحریم است و تحریم‌ها چنین در وضعیت اقتصادی کشورمان تاثیر می‌گذارد؟ این سوال حالا برای آمریکا و متحدان اروپایی‌اش نیز محل پژوهش است، زیرا آنها بر اساس ادراکی که از تحریم‌های ایران و اثرگذاری این تحریم‌ها بر حوزه تصمیم‌گیری ایران داشته‌اند، حالا به این نتیجه رسیده‌اند که راه قبلی خود را درباره روسیه نیز تکرار کنند تا شاید بتوانند این کشور را به سمت انزوای کامل سیاسی، بحران شدید اقتصادی و در نهایت تسلیم در مقابل جبهه غرب پیش ببرند. 

واقعیت تلخ درباره موضوع دوم مورد بحث در مجامع آکادمیک این است: روسیه نشان داد می‌تواند بازه زمان اعمال تحریم تا اثرگذاری آن بر سیستم اقتصادی‌ را افزایش داد اما سیستم اقتصادی ایران چنین عملکردی را در طول بیشتر زمان تحریم‌های اعمال شده علیه کشورمان یعنی در سال‌های ۹۲ تا ۱۴۰۰ از خود نشان نداد. کشورهای غربی بر این عقیده بودند تمام تحریم‌های 40 ساله علیه ایران را در طول یک ماه علیه مسکو به کار برده‌اند و حداکثر تا یکی، دو ماه بعد از آغاز جنگ، دیگر موقع خوشه‌چینی از محصول تحریم است. مسکو اما نشان داد به همین راحتی تسلیم تحریم‌ها نخواهد شد. دلایل اقتصادی مختلفی برای این مساله وجود دارد اما نکته‌ای که معمولا کمتر دیده شده و مورد مطالعه قرار می‌گیرد، تاثیر مؤلفه «اتحاد درونی یک کشور» بر اثرگذاری تحریم‌ها بر آن است. این اتحاد در ماجرای تحریم‌ها علیه روسیه بخوبی اثرات خود را نشان داد و حالا جبهه غرب به دنبال تاثیرگذاری بیشتر در حوزه افکار عمومی روسیه است تا دقیقا دوباره در قالب دیپلماسی عمومی و تهاجم رسانه‌ای، همان راهی را در مقابل مسکو و دولت پوتین پیش ببرد که در طول ۴ دهه گذشته در مقابل ایران و افکار عمومی داخل کشورمان پیش برده و نتیجه خود را نیز گرفته است. در ابتدای شکل‌گیری جنگ اوکراین، نظرسنجی‌ها در حوزه افکار عمومی روسیه نشان می‌داد مردم این کشور اکثرا دلایل حمله به اوکراین را پذیرفته و از سیاست‌های دولت پوتین در این باره حمایت می‌کنند. البته در آن زمان مردم روسیه هنوز در ابتدای راه پرداخت هزینه‌های اقتصادی برای جنگ اوکراین بودند و گمان می‌کردند این هزینه‌ها در هر صورت برای داشتن امنیت در کشورشان باید پرداخته شود. هزینه‌ها اما زمانی که به مساله اجتماعی تبدیل شد، بشدت بالاتر رفت و تردیدهایی را در بین افکار عمومی به وجود آورد. اعلام آماده‌باش عمومی در روسیه باعث شد اتحاد سراسری در این کشور تا حدی دچار خدشه شود و تعدادی از مردان روسیه برای مواجه نشدن با میدان جنگ این کشور را ترک کنند. در اینجا گام دوم رسانه‌ای برای تضعیف اتحاد در افکار عمومی روسیه توسط رسانه‌های غرب پیش گرفته شد و آن بزرگنمایی آمار کسانی بود که به دلیل مخالفت با جنگ، در صدد ترک کشورشان برآمده بودند. این ادراک‌سازی در رسانه‌های روسیه نیز بازتاب پیدا کرد و به خیابان‌های مسکو نیز کشیده شد و در نهایت راهپیمایی‌های اعتراضی علیه جنگ در مسکو شکل گرفت. فاز جدید تحریم‌های غرب علیه مسکو در همان زمان آغاز شد و آمریکا جرات پیدا کرد اقدامات خطرناک دیگری را نیز علیه خط لوله نورد استریم- که خط لوله انتقال گاز روسیه به اروپا بود- انجام دهد. 

این مدلی از استفاده از ادراک‌سازی منفی در افکار عمومی مردم در کشور «مورد هدف» بود که پیش از این در ایران - سال 88 - مورد استفاده قرار گرفته و با نتیجه مورد انتظار و خوشایند غرب مواجه شده بود؛ «ضعف در اتحاد و یکپارچگی یک ملت در مقابل جبهه دشمن» که در نهایت باعث اثرگذاری تبلیغات و پروپاگاندای دشمن بر افکار عمومی مردم شده و راه برای «اثرگذاری تحریم‌ها» بر سیستم اقتصادی یک کشور را باز می‌کند. این اتفاق چطور رخ می‌دهد؟ اگرچه پیمودن این راه بشدت پیچیده است اما در نهایت با یک الگوریتم ساده در حوزه روانشناسی تعریف شده و به نتیجه می‌رسد: «ملتی که از نظر ذهنی به دلیل ضعف سیستم رسانه‌ای دولتش و در عین حال تاثیرگذاری سیستم رسانه‌ای پیچیده و بسیار اثرگذار غربی، دیگر به دولت خود اعتماد ندارد و در نهایت به مقابله با دولت و سیاست‌هایش برمی‌خیزد». کلمه کلیدی در این الگوریتم پیچیده رسانه‌ای «ایجاد حس یأس و ناامیدی در مردم» و «ادراک‌سازی غلط و گمراه‌کننده» برای آنهاست؛ مساله‌ای که در بحران امنیتی سال 88 از آن با عنوان فتنه یاد شد اما تعریف دقیقی از آن از منظر تاثیرگذاری بر افکار عمومی ارائه نشد. 

برای بیان ساده این الگوریتم باید مثال‌هایی برای هر مرحله از آن تعریف کرد تا در نهایت به نتیجه نهایی رسید. 

به عنوان مثال سال 88، ادراک‌سازی برای مردم ایران اینچنین بود که مرکز رسانه‌ای دولت آمریکا و کشورهای غربی به همراه بازوهای رسانه‌ای داخلی کشور و عوامل نفوذی، دست به دستکاری نوع نگاه مردم به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری زدند و این ادراک را برای معترضان به وجود آوردند که «تقلب انتخاباتی» رخ داده است. این ادراک‌سازی با چنان قدرت و سرعتی باید انجام می‌شد که دیگر مجالی برای بحث‌های منطقی و روشن کردن ابعاد کل ماجرا باقی نماند. بعد از آن، بسیج کردن نیروهای اپوزیسیون برای حرکت‌های اغتشاشگرانه آغاز و یک اسم رمز نیز برای این عملیات پیچیده انتخاب می‌شود؛ سال 88، اسم رمز «تقلب» بود. در این عملیات رسانه‌ای و اغتشاشات خیابانی، دیگر تنها مسائل حاشیه‌ای مانند زد و خوردها مورد بررسی رسانه‌ای قرار می‌گیرد و پس از مدتی اصل اعتراض و دلیل نافرمانی مدنی و اغتشاشات که «ادعای تقلب در انتخابات است» در رسانه‌ها مطرح نمی‌شود و اصولا اهمیتی برای بررسی ندارد، زیرا از نظر منطقی ادعایی کاملا غلط و به دور از واقعیت است. در اینجا رسانه‌ها و شبکه‌های ماهواره‌ای و مجازی به میدان می‌آیند تا این ادراک را برای مردم به وجود آورند که اغتشاشگران «گروه کوچک و در اقلیت نیستند» بلکه تمام مردم ایران هستند. هر تجمعی ولو کوچک و بی‌اهمیت بشدت با بازتاب رسانه‌ای مواجه شده و هر حادثه‌ای حتی فیک و جعلی بشدت مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد تا ادراک‌سازی درباره «تقلب» پررنگ‌تر از قبل شود. 

در نهایت اتحاد مردمی که تا چند ماه قبل شعار «انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست» سر می‌دادند، بشدت دچار تزلزل می‌شود و جامعه دو پاره و متشنج و بشدت عصبانی در نهایت به جامعه‌ای «بی‌تفاوت و منزوی» تبدیل می‌شود که دیگر هیچ واقعه بین‌المللی و اقدام دشمن مورد توجه او قرار نمی‌گیرد. این «جامعه منزوی و بی‌تفاوت» حالا به سمت «ناامیدی» می‌رود. ناامیدی از عملکرد مثبت نیروهای اجتماعی، ناامیدی از سیستم سیاسی و ناامیدی حتی در محیط فرهنگی و ورزشی و اجتماعی. این ناامیدی و بی‌تفاوتی در نهایت تا اثرگذاری تحریم‌های اقتصادی بر افکار عمومی پیش می‌رود. بر همین اساس است که صف‌های خرید دلار با اعمال هر تحریمی بیشتر می‌شود و جامعه با «انتظارات تورمی» بیش از پیش به سمت غرق شدن و شدت بخشیدن به بحران‌های اقتصادی پیش می‌رود. 

این سناریو تا ۴ سال بعد از واقعه 88، در نهایت به نتیجه مورد رضایت غرب رسید. جامعه ایران «درگیر» بحران‌های اقتصادی «برساخته از ذهن مردم» و همچنین بحران‌های اقتصادی واقعی ناشی از «عملکرد ضعیف دولت» شد و...  تحریم‌های اقتصادی سال‌های 90 تا 92 چنان تاثیری بر افکار عمومی گذاشت که در انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی منجر به روی کار آمدن فردی شد که بالاترین میزان همراهی با غرب را از خود در تبلیغات انتخاباتی نشان داد. با این مثال حالا دقیقا می‌توان پیش‌بینی کرد نقشه آمریکا بر اساس الگوریتم تحریمی ایران، چطور بر کشوری مانند روسیه نیز تاثیر می‌گذارد. این الگوریتم نشان می‌دهد با ایجاد بحران‌های روحی - روانی برای مردم روسیه، چطور آمریکا می‌تواند تحریم‌های اقتصادی در این کشور را «اثرگذار کند». این بی‌تفاوتی و در عین حال انزوای اجتماعی، مردم را وادار به خروج از کشور و بیرون بردن منابع مالی‌شان می‌کند و در عین حال افکار عمومی را برای ایجاد بحران اقتصادی یا بحران مشروعیت برای دولت بشدت آماده می‌کند. همین جاست که بالاترین و اثرگذارترین تحریم‌های اقتصادی اعمال می‌شود و به نتیجه می‌رسد. 

این الگوریتم را می‌توان در بحران اجتماعی اخیر ایران نیز با وضوح بیشتر مشاهده کرد. اسم رمز عملیات این بار نه «تقلب سیاسی» و نه حتی «مهسا امینی»، بلکه «زن، زندگی و آزادی» است. یعنی همان محوری که سال‌ها با جنبش‌های مرتبط با دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی آمریکا مانند «چهارشنبه‌های سفید» یا «نه به حجاب اجباری» توسط دولت ایالات متحده دنبال می‌شد. نتیجه آن باز هم مانند سال 88، تحریم اقتصادی «اثرگذار» بیشتر توسط دولت آمریکا و متحدانش در اروپاست. برای اثبات این فرضیه کافی است خبرها با کلمه کلیدی «تحریم‌های جدید علیه ایران» را در سایت‌های خبری خارجی جست‌وجو کنید:

- «اعمال تحریم‌های جدید علیه تجار نفت ایران توسط آمریکا»1 در تاریخ 29 سپتامبر سال جاری (سه‌شنبه هفته گذشته) 

- «تحریم هواپیمای باری ایران به دلیل سفر به روسیه»2 در تاریخ 26 سپتامبر 

-«تحریم پلیس امنیت اخلاقی ایران توسط کانادا»3 در تاریخ 26 سپتامبر 

- «دلایل حمایت دولت بایدن از اعتراضات در ایران»4 در تاریخ 26 سپتامبر 

- «اتحادیه اروپایی و آمریکا به دنبال تحریم‌های گسترده‌تر به دنبال اعتراضات در ایران»5 در تاریخ 26 سپتامبر 

- «کشورهای اروپایی به دنبال تحریم ایران به دلیل اعتراضات»6 روز دهم اکتبر 

- «لایحه نماینده کنگره آمریکا برای اعمال تحریم‌های حقوق بشری علیه تهران»7

در تمام این اخبار می‌توانید ردپای اعتراضات اخیر و ایجاد یأس، ناامیدی و دودستگی در میان مردم کشورمان را مشاهده کنید که مستقیما به میزان حمایت مردم از دولت در ماجرای هسته‌ای و مذاکرات صدمه ‌زده و راه را برای اعمال تحریم‌های جدیدتر به بهانه‌های حقوق بشری علیه کشورمان باز می‌کند؛ حتی اگر توافقی جدید در حوزه هسته‌ای در کار باشد! 

این تنها بدین معنی است که با اقدامی رسانه‌ای می‌توان مردم یک کشور را به جایی رساند که دیگر اعتراضی به تحریم‌های بین‌المللی علیه کشورشان نداشته باشند! کما اینکه در نهایت روز پنجشنبه دولت آمریکا تحریم‌های جدیدی علیه برخی مقامات ایران اعمال کرد. یعنی دقیقا پیروی از یک فرمول ثابت که پیش از این بویژه در اتفاقات سال ۸۸ مورد استفاده قرار گرفت.

شاید حق با پژوهشگران خارجی در حوزه تحریم‌ها باشد که معتقدند «ایران آزمایشگاه تحریم‌های غربی در جهان است» اما شاید بهتر باشد این آزمایشگاه در داخل کشور نیز مورد توجه قرار گیرد که دست‌کم ملت ایران از یک سوراخ ۲ بار گزیده نشود.

-------------------------------------

پی‌نوشت

 1- https://www.voanews.com/a/us-sanctions-traders-of-iranian-oil-/6769333.html 

2-  https://www.voanews.com/a/us-sanctions-iranian-cargo-plane-for-export-violation/6764339.html 

  3- https://www.rudaw.net/english/middleeast/iran/260920221 

  4- https://www.nytimes.com/2022/09/26/us/politics/biden-iran-protesters.html 

  5- https://www.theguardian.com/world/2022/sep/26/eu-and-us-consider-further-sanctions-iran-protest-crackdown 

  6- https://themedialine.org/headlines/eu-nations-plan-iran-sanctions-over-protest-crackdown/ 

  7- https://schiff.house.gov/news/press-releases/congressman-schiff-introduces-legislation-to-end-irans-human-rights-violations-against-political-prisoners

خسارت 5 میلیاردی ناآرامی‌ها به موسیقی

ناآرامی‌های اخیر در کشور بسیاری از رویدادهای فرهنگی و هنری همچون کنسرت‌های موسیقی را دستخوش تغییراتی کرده به طوری که بعضی از آنها لغو یا به زمان مناسب‌تری موکول شده است. برآورد می‌شود تاکنون حدود ۵ میلیارد تومان به کنسرت‌های موسیقی خسارت وارد شده است. به گزارش «وطن امروز»، با توجه به برنامه‌ریزی‌های پیش از پایان ماه‌های سوگواری محرم و صفر، انتشار تک‌آهنگ در فضای مجازی و آلبوم‌های موسیقی توسط خوانندگان پرطرفدار، انتظار می‌رفت پس از وقفه‌ای ۲ ماهه در برگزاری کنسرت‌ها و رویدادهای موسیقایی در گونه‌های مختلف سنتی، کلاسیک، تلفیقی، نواحی و پاپ، شاهد برگزاری کنسرت‌های متعددی در تهران و دیگر استان‌های کشور و حضور قابل توجهی از خوانندگان و هنرمندان در سالن‌های مراکز فرهنگی و هنری و رونق اقتصاد موسیقی باشیم اما با توجه به ناآرامی‌های اخیر در کشور بسیاری از رویدادهای فرهنگی و هنری همچون کنسرت‌های موسیقی در تهران و سایر شهرهای کشور دستخوش تغییراتی شد. بر اساس ظرفیت هر یک از سالن‌های برگزاری کنسرت برآورد می‌شود که تاکنون به دلیل ناآرامی‌های اخیر در کشور ۴ میلیارد و ۶۳۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به کنسرت‌های موسیقی خسارت وارد شده است. 

***

نقشه ایران بر دیوار میدان ولیعصر نقش بست

در روزهایی که ایران تنش‌ها و ناآرامی‌هایی را پشت سر گذاشته است، دیوارنگاره مفهومی «دور از تو اندیشه بدان» بر دیوارنگاره ولیعصر نقش بسته است. به گزارش «وطن‌امروز»، تازه‌ترین دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) تهران با شعار «دور از تو اندیشه بدان» سحرگاه روز سه‌شنبه ۱۲ مهرماه ۱۴۰۱ برای ایران عزیز رونمایی شد. 

در مرکز این دیوارنگاره تصویر تمبری است که در میانه آن نقشه ایران خودنمایی می‌کند و در ۴ گوشه هم ۴ نماد اصلی ایران عزیز به چشم می‌خورد؛ حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام در مشهد مقدس، قله دماوند، بنای حافظیه در شیراز و میدان آزادی تهران. در ۲ سوی تمبر با نشانه نقشه ایران و ۴ نماد برجسته آن، این بیت شعر از حسین گل‌گلاب نقش بسته است: «دور از تو اندیشه بدان، پاینده مانی تو جاودان». ترانه «ای ایران ‌ای مرز پرگهر» که این بیت آن روی دیوارنگاره تازه میدان ولیعصر(عج) قرار گرفته، با آهنگسازی مرحوم روح‌الله خالقی و صدای رویایی زنده‌یاد غلامحسین بنان در یاد همه مردم ایران ماندگار شده است. 

انتخاب نقشه ایران با ۴ نماد ارزشمند و بیتی از ترانه «ای ایران» اقدامی پرمعناست؛ آن هم در روزهایی که بخش‌هایی از ایران عزیز اسلامی روزهایی پر از تنش و ناآرامی را تجربه کرد. 

***

اکران کودکانه‌های خاطره‌انگیز در موزه سینما

به مناسبت هفته ملی کودک از ۱۶ تا ۲۵ مهرماه ۱۰ فیلم خاطره‌انگیز از سینمای کودک و نوجوان در موزه سینما نمایش داده می‌شود. به گزارش «وطن‌امروز»، همزمان با فرارسیدن هفته ملی کودک ۱۰ فیلم خاطره‌انگیز در حوزه سینمای کودک و نوجوان به میزبانی موزه سینما پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد. 

انیمیشن «فیلشاه» ساخته هادی محمدیان، «خاله قورباغه» ساخته افشین هاشمی، «آخرین داستان» ساخته اشکان رهگذر، «مدرسه پیرمردها» ساخته سیدعلی سجادی حسینی، «امین و اکوان» ساخته زحل رضوی، «یکی بود یکی نبود» ساخته ایرج طهماسب، «دزد عروسک‌ها» ساخته محمدرضا هنرمند، «گلنار» ساخته کامبوزیا پرتوی، «دونده» ساخته امیر نادری و «خاله سوسکه» ساخته نادره ترکمانی از ۱۶ مهرماه هر روز ساعت ۱۶ در سالن فردوس موزه سینما نمایش داده خواهد شد. 

آثار یاد شده توسط فیلمخانه ملی ایران، مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، گروه هنر پویا، استودیو هورخش، منوچهر شاهسواری، اشکان و آرمان رهگذر، زحل رضوی و مهدی صفارپور در اختیار موزه سینما قرار داده شده است. ضمن اینکه نمایش فیلم‌ها برای عموم آزاد و رایگان است. 

***

سیدرضا مؤید درگذشت

سیدرضا مؤید، شاعر پیشکسوت آیینی درگذشت. به گزارش ایسنا، سیدرضا مؤید، شاعر پیشکسوت آیینی اهل مشهد که عصر دیروز ۱۵ مهرماه از دنیا رفت، سال ۱۳۲۱ در مشهد مقدس دیده به جهان گشوده بود. او تحصیلات مقدماتی را در مکتبخانه‌ پشت سر گذاشت و پس از آن به شغل آزاد رو آورد. 

مؤید سرودن را از ۱۲ سالگی آغاز کرد. علاقه‌اش به شعر پای او را به کتابخانه آستان قدس رضوی گشود و باعث شد ساعت‌ها در جوار حرم مطهر رضوی به مطالعه دیوان اشعار گذشتگان بپردازد. او طی سال‌های متمادی اشعار قابل توجه آیینی سروده که همواره مورد استفاده ذاکران و مداحان اهل‌بیت(ع) قرار گرفته است. مؤید از بزرگان شعر آیینی بود و هیچ مناسبتی در تقویم تشیع نبود که برای آن شعری نسروده باشد. «گل‌های اشک»، «جلوه‌های رسالت»، «نغمه‌های ولایت»، «سفینه‌های نور» و «چکامه عشق» بخشی از آثار متعدد او است که منتشر شده است.