گروه فرهنگ و هنر: فصل چهارم مجموعه تلویزیونی «نون‌خ» همزمان با ایام نوروز 1402 ‌روی آنتن شبکه یک سیما رفت. فصل اول این مجموعه همزمان با ایام نوروز سال 1398 از شبکه یک پخش شده بود و پس از استقبال مخاطبان، فصول دیگر آن نیز به‌ سفارش گروه فیلم و سریال شبکه یک ساخته شدند.

برای مدت‌ها و از ابتدای دهه 90، سریال «پایتخت» (سیروس مقدم) به‌عنوان گزینه بی‌رقیب در باکس‌های طلایی چون نوروز و یک بار هم ماه رمضان پخش می‌شد؛ مجموعه‌ای که مخاطبان بسیاری داشت و طی این مدت زمزمه‌هایی مبنی بر اتمام همیشگی آن با ۶ فصل به گوش می‌رسد. اما در این‌ سال‌ها، ویژگی‌های جذاب «نون‌خ» باعث شده مدیران تلویزیون مشتاق تولید فصول تازه این سریال باشند. سعید آقاخانی در بیش از یک دهه اخیر مجموعه‌های مختلفی را برای تلویزیون روی آنتن برده و سال گذشته  نیز با ساخت سریال «راز بقا» برای نخستین بار حضور در شبکه نمایش خانگی را تجربه کرد. وجود چنین سابقه‌ای باعث شده است او بخوبی با رگ خواب مخاطبان آشنایی پیدا کند و در اوج پختگی سراغ کارگردانی فصل چهارم مجموعه پرمخاطب «نون‌خ» برود.

«نون‌خ» در این فصل تغییرات زیادی داشت؛ از قصه گرفته تا بازگرداندن هومن حاجی‌عبداللهی که در فصل اول حضور داشت و دوباره به فصل چهارم آمده است و حمیدرضا آذرنگ که در فصل قبلی غیبت داشت، بیژن بنفشه‌خواه هم برای نخستین بار پا به قصه نورالدین خانزاده گذاشته است؛ قصه‌ای که در یک روستای فرضی در اقلیم کردستان می‌گذرد، اقلیمی که وجود جنبه‌های چشم‌نواز و همچنین لهجه شیرین مردمانش یکی از نقاط قوت این اثر در فصول مختلف آن به ‌شمار می‌رفته است. آقاخانی برای نقش‌های پرتعداد این مجموعه به افراد بومی این استان اعتماد کرده و البته نتیجه بسیار مثبت آن را نیز دریافت کرده است، بازیگرانی که البته پیش از این در تئاتر و مجموعه‌های استانی سابقه فعالیت داشته‌اند.

بسیاری از منتقدان در صفحات خود این فصل سریال «نون‌خ» را نسبت به فصول قبلی چند پله جلوتر دانستند؛ در حالی که همواره سریال‌های چندفصله تلویزیون دچار بحران دور شدن از هویت اصلی خودشان می‌شدند. آقاخانی و همکارا‌نش با همان هویت و پیرنگ‌های جدید داستانی، فصل چهارم را راهی آنتن شبکه یک در سال 1402 تلویزیون کردند، در واقع آقاخانی خود را گرفتار سریال‌های چندفصله‌ شکست‌خورده نکرد و سریال را با داستان‌های جدید و اتکا به همان هویت همدلی و اتحاد پیش می‌برد. بدون‌شک «نون‌خ» یک الگو برای تولید فیلم‌ها و سریال‌ها در آینده نیز خواهد بود تا با رفتن دوربین فیلمسازان به مناطق مختلف کشور، جلوه‌های مختلفی از ایران پیش چشم مخاطب آید، نکته‌ای که می‌تواند با همزاد‌پنداری مخاطبان استان‌ها و دیگر شهرها به نقطه قوتی برای جذب مخاطب نیز تبدیل شود.

بعد از مدتی غیبت، حالا دوباره با آمار بالای بازدیدکنندگان و صدرنشینی این سریال، نام نورالدین خانزاده دوباره سر زبان‌ها افتاده است، نقشی که خود سعید آقاخانی آن را ایفا می‌کند، علاوه بر او، سایر بازیگران، حتی افرادی که نقش‌های کوتاه این سریال را ایفا می‌کنند حضوری درخشان را مقابل دوربین این سریال به ثبت رسانده‌اند. ادامه‌دار شدن «نون‌خ» طی سالیان اخیر باعث شده است آقاخانی بتدریج به توانایی بازیگرانش پی ببرد و برای برخی فضای بیشتری را در نظر بگیرد.

مردم او و بازیگران بومی این سریال را خیلی دوست دارند، چنانکه چندی پیش آمار بازدید 2 میلیونی این سریال در فضای تلوبیون مطرح ‌شد و مهدی فرجی تهیه‌کننده این سریال در صفحه اینستاگرام خود آن را منتشر کرد. حالا در حالی که هنوز مرکز تحقیقات صداوسیما آمار بازدید مخاطبان تلویزیون از برنامه‌ها و سریال‌های نوروزی و رمضانی را اعلام نکرده است، با نگاهی به صفحات سریال‌‌ها و برنامه‌ها در تلوبیون، می‌توان به حقیقت پربیننده شدن «نون‌خ4» و در برنامه‌ها «زندگی پس از زندگی» پی برد.

آن‌طور که صفحه تلوبیون نشان می‌دهد فصل چهارم این سریال از ابتدای نوروز تاکنون بیش از 4 میلیون و 650 هزار بار در تلوبیون دیده شده است، در رتبه بعدی و یک فاصله بیشتری «آتش و باد» قرار دارد که بیش از یک میلیون بار در تلوبیون دیده شده است و همچنین بیش از 81 هزار بار هم سریال بازپخش شبکه 5 سیما (مجموعه نمایشی ماهچراغ) آمار بازدیدکننده داشته است.

میان ویژه‌برنامه‌های افطار تلویزیون هم برنامه «زندگی پس از زندگی» بیش از یک میلیون و 635 هزار بار دیده شده است و فاصله بسیاری با دیگر برنامه‌ها دارد. اگر بخواهیم از زاویه‌ای دیگر به سریال «نون‌خ» و بازدیدکنندگانش نگاه کنیم؛ این آمار تلوبیون، غیر از مخاطبینی است که هر شب از شبکه یک سیما و شبکه تماشا فصل چهارم «نون‌خ» را دنبال می‌کنند. آمار مشخصی از تماشاگران تلویزیون نمی‌توان استخراج کرد اما کنداکتور پر از آگهی قبل از پخش و در میانه پخش این سریال نشان می‌دهد آمار مخاطبان به‌قدری بالا بوده‌ که صاحبان آگهی اینچنین سفارش تبلیغات داده‌اند.

گروه بین‌الملل: جنگ بین روسیه و اوکراین به مراحل بسیار حساسی رسیده است و در حالی که نیروهای روس میدان شهر «باخموت» در شرق اوکراین را به تصرف خود درآورده‌اند، بلاگر معروف مسائل نظامی طرفدار کرملین ترور شد که به گفته سازمان اطلاعاتی روسیه این ترور کار دستگاه امنیتی اوکراین است. بر اساس این گزارش، «یوگنی پریگوژین» رئیس شرکت نظامی «واگنر» از کنترل بر باخموت در اوکراین خبر داده و گفته پرچم روسیه بر فراز ساختمان‌های اداری این شهر برافراشته شده است. پریگوژین یکشنبه شب در پیامی صوتی در تلگرام گفت: از لحاظ حقوقی، باخموت تصرف شده است. دشمن در بخش‌های غربی شهر متمرکز شده است. «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهوری اوکراین 3 هفته پیش گفت آینده این کشور به نتیجه نبرد در کانون‌های اصلی جنگ در شرق اوکراین از جمله باخموت بستگی دارد. وی هشدار داد: اوضاع در شرق بسیار سخت و دردناک است. ما باید قدرت نظامی دشمن را نابود کنیم. زلنسکی افزود: بیلوهوریوکا، مارینکا، آودیوکا، باخموت، ووهلدار و کامیانکا و سایر نقاط، جاهایی هستند که آینده ما را مشخص می‌کنند و برای آینده همه اوکراینی‌ها جنگ می‌شود. شهر باخموت یکی از کانون‌های اصلی جنگ است که نیروهای اوکراین و روسیه در ماه‌های گذشته نبرد سنگینی بر سر این شهر داشته‌اند. پریگوژین چندی پیش با بیان اینکه نیروهای روس به مرکز باخموت نزدیک شده‌اند، خواستار دریافت تسلیحات بیشتر برای تصرف کامل این شهر شد. البته ستاد مشترک ارتش اوکراین بامداد دوشنبه گفت هنوز کنترل باخموت را در دست دارد و بسیاری از حملات دشمن را دفع کرده است. ارتش اوکراین در پیامی در فیسبوک نوشت: دشمن حمله به باخموت را متوقف نکرده است اما مدافعان اوکراینی شجاعانه شهر را حفظ کرده‌اند. رئیس‌جمهوری اوکراین چندی پیش هشدار داد سقوط باخموت مسیر روسیه برای تصرف شهرهای مهم در شرق اوکراین را هموار می‌کند. زلنسکی گفت: حفظ باخموت برای ما حیاتی است. ما می‌دانیم که بعد از باخموت نیروهای روسیه می‌توانند به پیشروی خود ادامه دهند و به سمت شهرهایی مانند کراماتورسک و اسلوویانسک بروند. پس از باخموت مسیر ارتش روسیه به شهرهای دیگر اوکراین در جهت دونتسک هموار خواهد شد و به همین دلیل است که نیروهای ما آنجا ایستاده‌اند. به گزارش سی‌ان‌ان، اگرچه باخموت به خودی خود ارزش استراتژیک قابل توجهی ندارد اما اتصالات جاده‌ای آن به کراماتورسک و اسلوویانسک (2 مرکز شهری پرجمعیت و صنعتی در شمال غربی اوکراین) به این معنی است که اگر نیروهای روسیه بتوانند کنترل باخموت را در دست بگیرند، این شهرها اهداف بعدی آنها خواهند بود. این تحولات در حالی است که همزمان با سقوط شهر باخموت، یک ترور در روسیه رخ داد. «ولادن تاتارسکی» حامی سرسخت حمله نظامی روسیه به اوکراین عصر یکشنبه در انفجار کافه‌ای در سن‌پترزبورگ کشته شد. وزارت بهداشت روسیه گفته در پی این انفجار ۲۴ نفر دیگر هم زخمی شدند که به بیمارستان منتقل شده‌اند و وضعیت 6 نفر آنها وخیم است. ویدئوهایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که یک انفجار و مجروحانی را نشان می‌دهد که پس از آن به خیابان می‌آیند. هنوز کسی مسؤولیت این انفجار را بر عهده نگرفته است. وزارت کشور روسیه گفته‌ پلیس ساعت ۱۸:۱۳ به وقت محلی از این حادثه مطلع شد و به محل بروز انفجار رفت.کمیته تحقیقات روسیه که عالی‌ترین آژانس تحقیقات جنایی این کشور است، تحقیقاتش را بر پایه «قتل یک مقام بلندپایه» آغاز کرده است. این کمیته گفته است کارآگاهان و بازرسانش به محل حادثه اعزام شدند. ولادن تاتارسکی که نام واقعی‌اش «ماکسیم فومین» بود، در زمان انفجار به عنوان سخنران در مراسمی که در این کافه برگزار شده بود، در حال صحبت بود. گزارش‌های ضد و نقیضی در رسانه‌های روسیه درباره این انفجار وجود دارد. به گفته منابع وزارت کشور روسیه و به نقل از رسانه‌های دولتی، مجسمه‌ای در جعبه‌ای به تاتارسکی به عنوان هدیه اهدا شده بود که بمب در داخل آن جاسازی شده بود. ویدئویی که در کانال‌های تلگرامی روس پخش شده، نشان می‌دهد مجسمه‌ای به او داده می‌شود و او درباره آن شوخی می‌کند، با این حال بی‌بی‌سی نتوانسته مطمئن شود آیا این مجسمه منشأ انفجار در کافه بوده است یا خیر. خبرنگار بی‌بی‌سی در روسیه می‌گوید بر خلاف بسیاری از وبلاگ‌نویسان نظامی و روزنامه‌نگاران رسانه‌های دولتی این کشور، تاتارسکی در عملیات‌های نظامی مسکو علیه کی‌یف حاضر شده و دست به اسلحه برده بود. سایت خبری فونتانکا در سن‌پترزبورگ گزارش داده کافه‌ای که روز یکشنبه هدف قرار گرفت، قبلا متعلق به یوگنی پریگوژین، رئیس گروه واگنر روسیه بوده است. شهر سن‌پترزبورگ زادگاه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و جایی است که او برای نخستین بار در آن به شهرت رسید. تاتارسکی بیش از نیم میلیون دنبال‌کننده در تلگرام داشت. گروه «سایبر فرانت زد» که خود را «نیروهای اطلاعاتی روسیه» در تلگرام می‌خواند، اعلام کرده کافه را برای مراسمی که در آن برگزار شده کرایه کرده بود. آنها در یک پست تلگرامی نوشتند: «یک حمله تروریستی رخ داده؛ ما اقدامات امنیتی لازم را انجام داده بودیم اما متاسفانه کافی نبود». سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم گفت تاتارسکی برای اوکراین «خطرناک» بود «اما شجاعانه تا آخر ادامه داد و به وظیفه خود عمل کرد». ماریا زاخارووا همچنین دولت‌های غربی را به دلیل عدم واکنش به این حمله محکوم کرد. در همین رابطه سخنگوی کرملین دیروز اعلام کرد دولت اوکراین حامی استفاده از حملات تروریستی است و شاید مسؤول قتل بلاگر روس در انفجار کافه‌ای در سن‌پترزبورگ هم باشد. «میخائیلو پودولیاک» مشاور رئیس‌جمهور اوکراین این انفجار را ناشی از درگیری‌های سیاسی روسیه دانست و گفت این درگیری‌ها در حال افزایش است و این انفجار مرگبار نشان می‌دهد تروریسم داخلی در حال وقوع است. در ماه آگوست سال گذشته هم در یک حمله با خودروی بمب‌گذاری شده در نزدیکی مسکو، «داریا دوگینا» روزنامه‌نگار و حامی برجسته ارتش روسیه کشته شد. دیروز  کمیته تحقیقات روسیه اعلام کرد زنی به نام «داریا تروپووا» به ظن دخیل بودن در انفجار سن‌پترزبورگ دستگیر شده و کمیته ملی مقابله با تروریسم روسیه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد سرویس‌های ویژه اوکراین و حامیان «بنیاد مقابله با فساد» الکسی ناوالنی نیز این حمله را ترتیب داده بودند. در همین ارتباط سخنگوی کرملین گفت: روسیه با رژیم کی‌یف روبه‌رو است. این رژیم از حملات تروریستی حمایت می‌کند و در قتل داریا دوگینا دختر الکساندر دوگین، فیلسوف سیاسی نیز دست داشته و به احتمال زیاد در قتل تاتارسکی هم نقش داشته است. دیمیتری پسکوف ادامه داد: ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه بلافاصله از این حمله تروریستی در سن‌پترزبورگ مطلع شد. تحقیقات در این باره در مرحله عملی است و ما در حال بازداشت مظنونان هستیم. ما باید صبور باشیم و در انتظار بیانیه‌هایی از سوی سرویس‌های ویژه باشیم که روی این پرونده کار می‌کنند.

در همین ارتباط کمیته مبارزه با تروریسم روسیه، سرویس‌های اطلاعاتی اوکراین را عامل بمبگذاری در سن‌پترزبورگ که منجر به کشته شدن بلاگر معروف روس شد، دانست. این کمیته تحقیقاتی دیروز در کانال تلگرامی خود اعلام کرد کارکنان کمیته تحقیقات روسیه همراه سرویس‌های عملیاتی، داریا تروپووا را به ظن دخالت در انفجار در یک کافه در سن پترزبورگ روسیه دستگیر کردند. کمیته ضدتروریسم روسیه همچنین گفت حمله به تاتارسکی از سوی سرویس‌های ویژه اوکراین با مشارکت افرادی که با صندوق موسوم به مبارزه با فساد (یک سازمان تحت هدایت الکسی ناوالنی، رهبر مخالفان در روسیه) همکاری می‌کردند، انجام شده است. این کمیته اشاره کرد که مظنون دستگیر شده، یک حامی فعال گروه ناوالنی است. طبق گزارش‌های اولیه، تروپووا یک مجسمه پر از مواد منفجره را که بر اساس ارزیابی‌ها معادل بیش از ۲۰۰ گرم تی‌ان‌تی قدرت داشته به تاتارسکی داده بود. مظنون ترور سن‌پترزبورگ بعد از بازداشت اعلام کرد مواد منفجره را به او تحویل دادند تا بلاگر نظامی روس را به قتل برساند.  این زن 26 ساله پیش‌تر در سن‌پترزبورگ بازداشت شده بود و گزارش‌ها حاکی از آن بود که وی بلیتی برای رفتن به ازبکستان دارد. مقامات تحقیقاتی می‌گویند این حمله توسط سرویس‌های ویژه اوکراین طراحی شده بود. حساب‌های رسانه‌های اجتماعی می‌گویند شوهر این زن، یکی از حامیان ناوالنی، مخالف سرسخت پوتین است. به نظر می‌رسد این ترور در راستای ترورهای دولتی است که از دختر دوگین آغاز شده و به این بلاگر نظامی روس رسیده است. 

***

گروه اقتصادی: تصمیم اعضای سازمان اوپک پلاس مبنی بر کاهش تولید روزانه 1.6 میلیون بشکه‌ای نفت از ماه آتی میلادی باعث افزایش 5 درصدی قیمت نفت از 13 فروردین تا زمان تنظیم این گزارش شد. 

به گزارش «وطن امروز»، تولیدکنندگان عضو ائتلاف سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک (اوپک‌پلاس) روز یکشنبه (۱۳ فروردین ۱۴۰۲) از کاهش عرضه داوطلبانه روزانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه‌ای افزون بر تصمیم کاهش تولید روزانه ۲ میلیون بشکه‌ای این ائتلاف در اکتبر ۲۰۲۲ که قرار بود از نوامبر ۲۰۲۲ تا پایان سال ۲۰۲۳ اجرا شود، خبر دادند.

به این ترتیب ۲ کشور عربستان و روسیه کاهش 500 هزار بشکه‌ای در روز را در برنامه خود خواهند داشت. پس از این ۲ کشور عراق با 211، امارات عربی متحده با 144 و کویت با 128 هزار بشکه در رتبه‌های بعدی کاهش تولید قرار دارند. 

به گفته تحلیلگران، این اقدام غافلگیرکننده باعث افزایش فوری قیمت‌های جهانی نفت خام می‌شود، در همین حال ایالات متحده آمریکا این تصمیم را غیرعقلانی دانست.

روز دوشنبه در بازارهای جهانی قیمت نفت با افزایش ۵درصدی مواجه شد و نفت برنت اروپا به 83.5 دلار و نفت وست‌تگزاس آمریکا به ۷۹ دلار رسید.

بر اساس محاسبات رویترز، تعهدهای جداگانه کشورهای عضو اوپک‌پلاس، مجموع کاهش تولید روزانه این ائتلاف را به ۳ میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه می‌رساند که معادل ۳,۷ درصد تقاضای جهانی است.

تصمیم روز یکشنبه (۱۳ فروردین) یک روز پیش از نشست برنامه‌ریزی‌شده کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک‌پلاس (JMMC) گرفته شد، در حالی که به گفته منابع اوپک‌پلاس انتظار می‌رفت اعضای این ائتلاف تا پایان سال ۲۰۲۳ به برنامه کاهش روزانه ۲ میلیون بشکه‌ای خود ادامه دهند.

قیمت نفت در ماه گذشته میلادی (مارس) به ‌دلیل نگرانی از آسیب بحران بانکی به تقاضای جهانی نفت به ۷۰ دلار برای هر بشکه و پایین‌ترین رقم در ۱۵ ماه اخیر رسید، با این حال پس از اینکه کارشناسان این چشم‌انداز را کم‌اهمیت جلوه دادند و قیمت‌ نفت تا ۸۰ دلار بهبود یافت، انتظار نمی‌رفت اعضای اوپک‌پلاس برنامه کاهش تولید خود را با هدف حمایت از بازار تغییر دهند.

* برآورد افزایش ۱۰ دلاری قیمت نفت در پی تصمیم غیرمنتظره اوپک‌پلاس

رئیس شرکت سرمایه‌گذاری «پیکرینگ انرژی پارتنزز» (Pickering Energy Partners) روز یکشنبه گفت: تصمیم تازه اوپک‌پلاس برای کاهش عرضه نفت می‌تواند قیمت نفت را ۱۰ دلار برای هر بشکه افزایش دهد، در حالی که مؤسسه پی‌وی‌ام (PVM) پیش‌بینی کرد با آغاز معاملات بازارهای جهانی نفت خام باید منتظر جهش فوری قیمت بود.

عربستان، بزرگ‌ترین تولیدکننده اوپک اعلام کرد به ‌طور داوطلبانه تولید خود را ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش می‌دهد.

وزارت انرژی عربستان اعلام کرد کاهش داوطلبانه این کشور اقدامی پیشگیرانه با هدف حمایت از ثبات بازار نفت است.

«آمریتا سن» بنیانگذار و مدیر بخش موسسه انرژی اسپکتس گفت: اوپک‌پلاس در صورت هر گونه کاهش احتمالی تقاضا، اقدام‌های پیشگیرانه انجام می‌دهد.

اعضای اوپک‌پلاس اکتبر پارسال تصمیم گرفتند عرضه نفت خود را از نوامبر ۲۰۲۲ تا پایان سال ۲۰۲۳ روزانه ۲ میلیون بشکه کاهش دهند؛ اقدامی که باعث خشم واشنگتن شد، زیرا کاهش عرضه سبب افزایش قیمت‌های جهانی نفت خام شد.

ایالات‌متحده آمریکا استدلال می‌کند جهان برای حمایت از رشد، به قیمت‌های پایین‌تر نفت خام نیاز دارد.

دولت بایدن  نیز اعلام کرد اقدام روز یکشنبه اعضای اوپک‌پلاس عاقلانه نیست.

سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز در این باره گفت: با توجه به ابهام‌های بازار، فکر نمی‌کنیم کاهش قیمت مناسب باشد و ما این را به ‌وضوح اعلام کرده‌ایم.

* آغاز دور تازه کاهش عرضه اوپک‌پلاس از مه ۲۰۲۳

همه اعضای اوپک‌پلاس به این اقدام ملحق نمی‌شوند، زیرا بعضی از آنها اکنون به‌ دلیل کمبود ظرفیت تولید، پایین‌تر از سطح توافق شده تولید می‌کنند. ایران، لیبی و ونزوئلا نیز از توافق کاهش عرضه نفت اعضای اوپک‌پلاس مستثنا هستند.

پس از کاهش یکجانبه روسیه، مقام‌های آمریکایی گفته بودند اتحاد این کشور با دیگر اعضای اوپک در حال تضعیف است اما اقدام روز یکشنبه ائتلاف اوپک‌پلاس نشان داد همکاری آنها همچنان با قدرت ادامه دارد.

* اعضای اوپک به دنبال تناسب‌بخشی به عرضه و تقاضا هستند

سید محمدعلی خطیبی، نماینده پیشین ایران در هیات عامل اوپک در رابطه با تصمیم کاهش تولید نفت از ماه آینده میلادی گفت: این تصمیم کاملا اقتصادی و به موقع گرفته شده است و هیچ مبنای سیاسی و دیپلماتیکی برای تحت فشار قرار دادن کشور‌های دیگر ندارد. مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: روند قیمت نفت ظرف چند ماه گذشته همواره نزولی بوده به طوری که از بیش از ۱۰۰ دلار به کمتر از ۸۰ دلار رسیده، طبیعی بود که در چنین شرایطی اوپک و کشور‌های تولید‌کننده و صادرکننده نفت تصمیمی جدی در راستای کاهش قیمت بگیرند. خطیبی اظهار داشت: هم اکنون در فصل بهار هستیم و مصرف انرژی کاهش یافته است، از سوی دیگر سیگنال‌هایی مبنی بر کاهش مصرف مصرف‌کنندگان بزرگ نفت به گوش می‌رسد، تمام این مسائل نشان از آن دارد که روند قیمت نفت کاهشی است، بنابراین کاهش تولید امری طبیعی است. نماینده پیشین ایران در هیات عامل اوپک اظهار داشت: مسلما کاهش بیش از این قیمت نفت به نفع هیچ‌کدام از اعضای اوپک نبود؛ کشور‌های تولیدکننده و صادرکننده نفت تلاش می‌کنند تولید نفت متناسب با تقاضای آن باشد.

ثمانه اکوان: پس از چند هفته خبر‌سازی و تبلیغات سیاسی، دونالد ترامپ صبح سه‌شنبه در برابر دادگاه در نیویورک حاضر شده و پس از آن بلافاصله به محل اقامت خود در فلوریدا بازگشته و کنفرانسی مطبوعاتی خواهد داشت. او قرار است ساعت 11 صبح به ساختمان دادگاه برود؛ جایی که قرار است او را در ساعت 14:15 دقیقه بعدازظهر به اتهام رشوه دادن و همچنین حدود 30 فقره فرار مالیاتی مورد محاکمه قرار دهند. آنطور که رسانه‌های آمریکایی گفته‌اند دادگاه ظرف 15 تا 30 دقیقه به اتهامات رسیدگی خواهد کرد و او شب‌هنگام در محل اقامتش در مارائه‌لاگوی فلوریدا خواهد بود. 

رسانه‌های آمریکایی جزئیات زیادی را درباره چگونگی برقراری این دادگاه بی‌سابقه در تاریخ ایالات متحده فاش کرده‌اند. با وجود اینکه رسانه‌های دموکرات با خوشحالی و آب و تاب فراوان از احتمال دستبند زدن به ترامپ در زمان حضورش در دادگاه گفته بودند، بر اساس هماهنگی صورت گرفته بین وکلای او و مسؤولان برگزاری دادگاه، این اتفاق رخ نخواهد داد و ترامپ تا پایان پروسه برگزاری دادگاه و اعلام نتیجه، آزاد است به خانه‌اش در فلوریدا بازگردد. او با این حال در دادگاه انگشت‌نگاری شده و عکس چهره او نیز برای پلیس و دادگاه گرفته خواهد شد. درباره عکس چهره نیز بحث‌های زیادی در رسانه‌ها و میان کارشناسان حقوقی صورت گرفته است. برخی عنوان کرده‌اند نباید این عکس گرفته شود زیرا ممکن است به طرز ناخوشایندی از سیستم پلیس به بیرون درز کند و باعث آبروریزی ملی شود و درز این عکس نیز بدون اجازه پلیس و دادگاه خلاف قوانین ایالت نیویورک است و به احتمال زیاد این قوانین با درز عکس ترامپ به رسانه‌ها یا شبکه‌های اجتماعی نقض خواهد شد. قانون دیگری که ممکن است درباره ترامپ اجرایی نشود، قانون قرار داشتن متهم در سلول انفرادی در ساختمان دادگاه، پیش از برگزاری جلسه دادگاه است. قرار است ترامپ در اتاق جداگانه‌ای به همراه وکلای خود حضور داشته باشد و بعد از راهرو عبور کرده و به سمت اتاق محل برگزاری محاکمه‌اش برود. قانون دیگر منع سفر برای متهمانی است که به دادگاه احضار شده‌اند که به نظر می‌رسد وکلای ترامپ در این خصوص نیز با قاضی دادگاه به تفاهم رسیده‌اند که ترامپ بتواند به فلوریدا بازگشته و در نیویورک نماند و قانون منع سفر برای او اجرایی نشود. 

آنطور که رسانه‌های آمریکایی گفته‌اند، دادگاه نیویورک هنوز موارد اتهامی را با جزئیات مشخص نکرده است اما تاکنون یک مورد اتهامی مشخص شده است که آن هم پرداخت «حق‌السکوت » به استورمی دنیلز، بازیگر فیلم‌های مستهجن و کارن مک‌دوگال، یکی دیگر از مدل‌های مجلات مستهجن در زمان انتخابات سال 2016 است. این اتهامات از 5 سال پیش تاکنون در جریان بوده و پلیس نیویورک در طول این سال‌ها به تحقیق درباره این اتهامات پرداخته است. پیش از این وکیل پیشین ترامپ، دنیل کوهن، در دادگاهی در نیویورک به اتهام پرداخت این حق السکوت محکوم شده اما اعلام کرده بود ترامپ در آن زمان چیزی از این مساله نمی‌دانسته است. پس از آن طی تحقیقات صورت گرفته مشخص شد که رئیس‌جمهور سابق آمریکا از این پرداخت‌ها باخبر بوده و می‌دانسته که 130هزار دلار به استورمی دنیلز و 150 هزار دلار به مک‌دوگال از محل کمک‌های مردمی به کمپین انتخاباتی او در سال 2016 پرداخت شده است. 

شهر نیویورک و محله منهتن اما برای برگزاری این دادگاه چند هفته است در تب و تاب فراوان به سر می‌برد. مسؤولان اف‌بی‌آی، سرویس مخفی آمریکا و پلیس نیویورک، مدت‌هاست با بستن خیابان‌های منتهی به ساختمان دادگاه و همچنین برج ترامپ، به دنبال جلوگیری از شکل گرفتن حادثه‌ای شبیه 6 ژانویه در نیویورک هستند. نیویورک بر همین اساس رنگ و بوی امنیتی به خود گرفته و از هم اینک، رسانه‌های دموکرات در حال القای این مساله هستند که به احتمال زیاد جمعیت زیادی در اعتراض به متهم کردن ترامپ در نیویورک جمع نخواهند شد. 

در همین حال نیویورک برای پوشش رسانه‌ای این دادگاه نیز در حال آماده شدن است. دادگستری نیویورک اعلام کرده بنا به دلایل امنیتی، سه اتاق دادگاه را برای برگزاری این جلسه در نظر گرفته است. در اتاق اصلی حدود 50 تا 60 خبرنگار حضور خواهند داشت و 2 اتاق دیگر نیز در نظر گرفته شده است تا اگر موارد امنیتی رخ داد یا تعداد خبرنگاران بالا بود، از این اتاق‌ها استفاده شود. با این حال قضات نیویورکی هنوز به درخواست رسانه‌های دموکرات برای پوشش تصویری این دادگاه، پاسخ مثبت نداده‌اند. بر اساس قوانین ایالات متحده در بسیاری از دادگاه‌های این کشور، حق پخش تلویزیونی یا حتی گرفتن عکس از دادگاه و متهمان برای رسانه‌ها وجود ندارد و هنوز هم در بسیاری از دادگاه‌ها، کسانی هستند که تصویر متهم را نقاشی کرده و به رسانه‌ها می‌فروشند. خبرگزاری سی‌ان‌ان در همین باره گزارش داده که درخواست این سازمان خبری به همراه روزنامه‌های نیویورک‌تایمز، واشنگتن‌پست و وال‌استریت‌ژورنال برای پوشش تصویری این دادگاه یا حضور خبرنگاران رادیویی و تلویزیونی مورد موافقت دادگاه نیویورک قرار نگرفته است. در همین حال ترامپ شخصا باید تصمیم بگیرد که از در اصلی دادگاه وارد می‌شود – جایی که خبرنگاران برای دیدن او صف کشیده‌اند – یا ترجیح می‌دهد از درهای کناری در خلوت به دادگاه برود. 

با وجود اینکه برخی کارشناسان حقوقی در ایالات متحده اعلام کرده‌اند به احتمال زیاد دادگاه حکم به سکوت رسانه‌ای ترامپ می‌دهد و اجازه نمی‌دهد او جزئیات پرونده را برای رسانه‌ها فاش کند اما او تصمیم دارد در بازگشت به خانه در فلوریدا در جمع خبرنگاران صحبت‌های مهمی را بعد از دادگاه بیان کند. او پیش از این نیز اعلام کرده بود برگزاری این دادگاه و بیان این اتهامات با «انگیزه سیاسی» صورت گرفته و برای این طراحی شده است تا جنبش «آمریکا را دوباره باعظمت سازیم» را از مسیر خود منحرف سازد. او هفته گذشته گفته بود: «این (دادگاه) مزاحمت سیاسی و دخالت در انتخابات در بالاترین سطح خود در طول تاریخ است». 

دموکرات‌ها امید دارند برگزاری دادگاه و حکمی که احتمالا به ضرر ترامپ داده می‌شود، بتواند او را از برخی حقوقش به عنوان شهروند عادی ایالات متحده محروم سازد. آنها معتقدند دادگاه می‌تواند او را از اظهار نظردرباره رای دادگاه نیز منع کند و با او همانند تمام مجرمانی برخورد کند که در ایالات متحده به دلیل جرم‌شان از بسیاری از حقوق‌شان منع شده‌اند. با این حال وکلای حقوقی ترامپ تلاش دارند به دلیل همین ملاحظات و خطرها برای آینده سیاسی او، تلاش کنند پروسه دادگاه را طولانی کنند تا اعلام حکم او به بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 برسد. در آن زمان اگر او رئیس‌جمهور شده باشد، می‌تواند بلافاصله خود را عفو کند یا اگر رئیس‌جمهور بعدی از میان جمهوری‌خواهان باشد، حزب خواستار عفو او توسط رئیس‌جمهور بعدی شود. اگر این اتفاق بیفتد، او با استفاده از رخدادهای اتفاق افتاده در طول جریان محاکمه‌اش می‌تواند به‌راحتی کمپین تبلیغاتی خود علیه دموکرات‌ها را پیش ببرد و از این مساله به عنوان بهانه‌ای برای حمله شدید به نامزد دموکرات‌ها- که احتمالا جو بایدن باشد- استفاده کند. بر همین اساس است که تاکنون جو بایدن حرفی درباره این دادگاه نزده است. ترامپ بر اساس همان روش‌های تبلیغاتی خود در سال‌های 2016 و 2020، می‌خواهد این بار نیز خود را قربانی سیستم لیبرال‌ها در ایالات متحده نشان داده و بر همین مبنا به سمت افزایش شدید تبلیغات انتخاباتی‌اش برود. وکلای او در عین حال تلاش خواهند کرد که صلاحیت قاضی دادگاه و اصل دادگاه در منهتن را زیر سوال ببرند، زیرا بخوبی می‌دانند برای ایالت نیویورکِ طرفدار دموکرات‌ها، محکوم کردن ترامپ کار ساده‌ای است و اکثر مردم نیویورک از ترامپ متنفر هستند. 

وکلای ترامپ در همین حال در گفت‌وگو با رسانه‌ها با قاطعیت اعلام کرده‌اند اسنادی دارند که می‌تواند به‌راحتی حکم «مجرم نبودن» ترامپ را از این دادگاه بیرون بیاورد. در همین حال مشاوران تبلیغاتی او نیز اعلام کرده‌اند از این دادگاه برای بهبود موقعیت ترامپ در انتخابات 2024 استفاده خواهندکرد. آنها از هم اینک دادگاه نیویورک را یک «فریب سیاسی» می‌دانند و با استعاره «شکار جادوگر» ازآن یاد می‌کنند؛ پدیده‌ای که از قرن 15 تا 18 میلادی در اروپا و آمریکا وجود داشت و افراد زیادی به اتهام واهی «جادوگر بودن» به آتش کشیده شده و کشته می‌شدند. دوقطبی سیاسی و اجتماعی موجود در جامعه فعلی آمریکا نیز بر سر این دادگاه شدیدتر شده و برخی آن را نماد عدالت و برخی دیگر شکار جادوگر می‌دانند. با این حال این دادگاه تا هم اینک نیز توانسته نفع انتخاباتی زیادی برای ترامپ داشته باشد. بر اساس آخرین نظرسنجی مشترک یاهو نیوز و یوگاو (Yahoo News/YouGov)، ترامپ فاصله خود از ران دسانتیس، فرماندار فلوریدا در حزب جمهوری‌خواه را بیشتر کرده و از 47 درصد آرا در مقابل 39، به 57 درصد در مقابل 31 رسیده است. در نظرسنجی در بین تمام کاندیداهای فعلی حزب جمهوری‌خواه، ترامپ 52 درصد آرا را به‌دست آورده، بعد از او دسانتیس، 21 درصد آرا را از آن خود کرده است و نیکی هیلی نیز تنها 5 درصد آرا را به خود اختصاص داده است. در همین حال مایک پنس، معاون سابق ترامپ 3 درصد آرا و کریس کریستی و مایک پمپئو نیز هر کدام تنها 2 درصد آرا را در اختیار دارند. 

دادگاه امروز، نه‌تنها نقطه عطفی در تاریخ سیاسی ایالات متحده است، بلکه نقطه عطفی در رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 نیز خواهد بود؛ جایی که یکی از نامزدهایش مجرم سابقه‌دار در فرار مالیاتی و رشوه و حق‌السکوت دادن به بازیگران فیلم‌های مستهجن است و دیگری دچار زوال عقل!

اتفاقاتی که نیمه دوم سال ۴۰۱ به واسطه مرگ مهسا امینی رخ داد، بار دیگر این مساله را اثبات کرد که جریان اصلاحات نه‌تنها با مسیر انقلاب همراه نیست، بلکه همانند نهضت آزادی و جبهه ملی با احکام اسلام و حقیقت اسلام هم مشکل دارد؛ به‌عنوان‌ مثال در همان روزهای ابتدایی که خبر درگذشت آن خانم در رسانه‌ها منتشر شد، بازوهای رسانه‌ای و عناصر تریبون‌دار این جریان، با متهم کردن نظام اسلامی به استفاده از خشونت نسبت به مهسا امینی و مطرح کردن این دروغ که حتما ضربه‌ای به سر آن خانم وارد شده است، به‌ صراحت اعلام کردند مهسا امینی توسط جمهوری اسلامی به قتل رسیده است و همنوا با جریان تروریست نفاق و ضدانقلاب شناسنامه‌دار، ابهاماتی را در رسانه‌ها و حتی رسانه ملی مطرح کردند که برای قسمتی از افکار عمومی تعجب‌آور بود، البته برای اهل فهم، این رفتار اصلاح‌طلبان جای هیچ تعجبی نداشت کما اینکه در فتنه 88، با دروغ تقلب، آنچنان «اسب رفتار ضدانقلابی» را شلاق زدند که رئیس وقت رژیم صهیونیستی، جریان اصلاحات را به‌عنوان «سرمایه اجتماعی» آن رژیم در داخل ایران معرفی کرد.

مثال دیگری که در حوادث ۴۰۱ قابل‌ توجه است، عدم موضع‌گیری شفاف و مشخص اصلاح‌طلبان نسبت به گروه‌های تکفیری است که حادثه تروریستی شیراز را رقم زدند و کودکان و مرد و زن بی‌گناه را به خاک و خون کشیدند ولی احزاب مطرح اصلاح‌طلب کنونی همچون اتحاد ملت، در‌حالی که نظام را بدون هیچ سندی در ابتدای موضوع مرگ مهسا امینی متهم به قتل کردند، در اینجا سکوتی را اختیار کردند که باز هم با تعجب قسمتی از افکار عمومی همراه شد. سکوت معنادار اصلاحات نسبت به این حادثه دلخراش و رعب‌انگیز در کنار رواج این شایعه که حوادث تروریستی شیراز کار خودشان است یا استفاده از این عبارت که «نفرت بکاری خشونت درو می‌کنی»، بعضی از مرددان در موضوع مهسا امینی را به بیراهه کشاند. کار تا جایی پیش رفت که آذر منصوری، دبیرکل وقت حزب اتحاد ملت، بدون هیچ اشاره‌ای به دلایل این رفتار وحشتناک و همچنین بدون اسم بردن از جریان داعش، از قضاوت نکردن پیرامون حادثه تروریستی حرم شاهچراغ تا مشخص شدن ابعاد آن گفت، در حالی‌ که وی بعد از حادثه درگذشت مهسا امینی، بدون حتی یک سند و استدلال منطقی، نظام اسلامی را به‌ عنوان متهم ردیف اول معرفی کرد و اجازه‌ای برای روشن شدن ابعاد مرگ مهسا امینی نداد.

یا محمد خاتمی بدون شهید نامیدن شهدای شیراز، در بیانیه‌ای می‌نویسد: تأکید می‌کنم خشونت را با خشونت نمی‌توان پاسخ داد، هر چند باید با خشونت‌گران مقابله کرد.

در واقع خاتمی رفتار عاقلانه نظام اسلامی و نیروی انتظامی را در برابر افرادی که اقدام به سردادن شعارهای هتاکانه و خلاف عرف می‌کردند و به شکل دهشتناکی آرمان علی‌وردی و سیدروح‌الله عجمیان را به شهادت رساندند، خشونت تلقی می‌کند و رفتار تروریستی عناصر داعش را هم خشونت می‌نامد.

در این میان، دیگر عنصر معلوم‌الحال اصلاح‌طلب که روزگاری دبیرکل حزب اتحاد ملت بود، در گفت‌وگویی بدون هیچ شاهد و سندی، نظام اسلامی را متهم و محکوم می‌کند که خودش در آشوب‌ها دخالت دارد(!) شکوری‌راد می‌گوید: «لباس شخصی‌ها وارد جمعیت معترض می‌شوند، شعارهای زشت سر می‌دهند، می‌شکنند، تخریب می‌کنند، چادر از سر زنان می‌کشند، قرآن و مسجد آتش می‌زنند و گاهی به‌طور اتفاقی در زمره معترضان کشته می‌شوند اما شهید تلقی شده، مراسم تشییع آنها در رسانه ملی نمایش داده می‌شود و از آنها تجلیل به عمل می‌آید».

این اظهارات موهن به‌گونه‌ای است که در نگاه اول، به نظر می‌رسد نه یک عنصر سیاسی داخلی، بلکه یک عنصر تجزیه‌طلب و منافق، آن‌ هم در شبکه سعودی ‌اینترنشنال آن را بر زبان آورده است.

در واقع اظهارات امثال خاتمی، آذر منصوری و بویژه شکوری‌راد در متهم کردن نظام به خشونت و محکوم کردن نظام به قتل و اینکه همه‌ چیز کار خودشان است، اگر توسط یک عنصر تجزیه‌طلب، سلطنت‌طلب یا منافق بیان شود، به همین سبکی است که اصلاح‌طلبان و امثال شکوری‌راد بیان کردند و اینجاست که باید بگوییم گلی به جمال نیروهای ضدانقلاب که حداقل تکلیف‌شان با خودشان و نظام اسلامی روشن است ولی جماعت اصلاح‌طلب به‌اندازه جریان نفاق که در خرداد 60 صراحتا اعلام کردند نظام اسلامی را قبول ندارند و وارد فاز نظامی با جمهوری اسلامی شدند، جسارت لازم را ندارند که بگویند دقیقا چه نسبتی با جمهوری اسلامی و قانون اساسی دارند. فتنه ۴۰۱ در پی مرگ مهسا امینی، باعث شد بار دیگر، نقطه عطفی در اتحاد میان جریان لیبرال و غرب‌گرای داخلی (جریان اصلاحات)، سلطنت‌طلبان، تجزیه‌طلبان، منافقین و ساواک رقم بخورد.

به نظر می‌رسد ۲ فتنه ۸۸ و ۴۰۱، برای تحلیلگران، محققان و پژوهشگران این ابهام را حل می‌کند که اصلاحات به‌ عنوان یک تفکر سیاسی، قرابت مفهومی و عملی با جمهوری اسلامی و آرمان‌های انقلاب اسلامی ندارد و از سوی دیگر، با استفاده از زیست انگلی و سوءاستفاده از زخم‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی اقتصادی، کلیت نظام و منافع ملی را به لبه پرتگاه می‌برد ولی حاضر نیست شفاف بگوید دقیقا چه نگاهی به انقلاب اسلامی دارد. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی با توجه به تغییرات داخلی و خارجی، وقت آن است اصلاح‌طلبان مانیفست جدید خودشان را در مواجهه با انقلاب اسلامی بدون هیچ ترسی منتشر کنند تا تکلیف خودشان و حامیان‌شان مشخص شود.

رئیس‌جمهور با استعفای یوسف نوری، وزیر آموزش‌و‌پرورش موافقت کرد و رضامراد صحرایی را به عنوان سرپرست این وزارتخانه برگزید. در پی استعفای یوسف نوری از وزارت آموزش‌وپرورش، سیدابراهیم رئیسی روز دوشنبه با پذیرش این استعفا، رضامراد صحرایی رئیس دانشگاه فرهنگیان را با حفظ سمت به عنوان سرپرست وزارت آموزش‌و‌پرورش انتخاب کرد. صحرایی متولد ۱۳۵۵ و دکتری زبانشناسی از دانشگاه علامه طباطبایی و استاد تمام این دانشگاه است که اردیبهشت سال گذشته به عنوان رئیس دانشگاه فرهنگیان انتخاب شد. بعد از ماجرای تأخیر در پرداخت حقوق معلمان در روزهای پایانی سال 1401، انتقادات زیادی علیه نوری به ‌وجود آمده بود که رئیس‌جمهور به معاون اول خود دستور داد موضوع را بدون اغماض بررسی و مقصر را شناسایی و معرفی کند؛ مخبر پس از بررسی به رئیسی گزارش داد مقصر اصلی در این زمینه وزارت آموزش‌و‌پرورش است، ضمنا پرداخت حقوق معلمان طی روزهای گذشته به جریان افتاده و در حال انجام است.

* بررسی اعتراضات رتبه‌بندی معلمان از ۱۹ فروردین

فعالیت کارگروه‌های تخصصی بررسی اعتراضات رتبه‌بندی از ۱۹ فروردین 1402 در ادارات آموزش‌و‌پرورش سراسر کشور تشکیل خواهد شد و به اعتراضات معلمان در این حوزه رسیدگی خواهد کرد. میزهای تکریم و پاسخگویی به رتبه‌بندی معلمان در ادارات کل و ادارات آموزش‌و‌پرورش استان‌ها تشکیل شده و در راستای تکریم و حفظ کرامت همکاران پاسخگویی شایسته انجام خواهند داد. به منظور رسیدگی و پاسخگویی به اعتراضات رتبه‌بندی، ۴ کارگروه تخصصی در ادارات آموزش‌و‌پرورش استان و مناطق با عناوین آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه، پرورشی، تربیت بدنی و پشتیبانی شکل گرفته و فعالیت خود را بر اساس دستورالعمل شروع خواهند کرد. فرهنگیانی که در سامانه my.medu.ir به فرآیند رتبه‌بندی خود ثبت اعتراض کرده یا خواهند کرد، رسیدگی به اعتراضات آنان صرفا در بستر سامانه خواهد بود و کارگروه‌های تخصصی در مناطق و نواحی نسبت به بررسی مدارک و مستندات بارگذاری‌شده اصلاحی اقدام و در صورت لزوم از همکاران معترض دعوت به عمل آورده و مدارک آنان را مورد بررسی و بازبینی مجدد قرار خواهند داد و نتیجه نهایی این اقدامات از طریق سامانه به همکاران معترض ابلاغ خواهد شد.

گروه اقتصادی: اگر بیماری‌های اقتصاد ایران را اولویت‌بندی کنیم، احتمالا مساله تورم در صدر این لیست قرار خواهد گرفت؛ موضوعی که دهه‌هاست به یکی از چالش‌های اقتصاد ایران تبدیل شده است.  مقام معظم رهبری در ادامه روند سال‌های اخیر، شعار سال جدید را همچنان حول محور اقتصاد با عنوان «مهار تورم و رشد تولید» اعلام کردند؛ موضوعی که نیازمند برنامه‌ای جدی و جامع برای تحقق این شعار است. 

به گزارش «وطن امروز»، بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی، نرخ تورم در ۱۲ ماه منتهی به اسفندماه ۱۴۰۱ به 46.5 درصد رسیده است. بر این اساس، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در اسفندماه ۱۴۰۱ به عدد 794.3 رسید که نسبت به ماه قبل6.6 درصد افزایش یافت. همچنین مرکز آمار ایران در گزارش‌های تورم ماهانه سال ۱۴۰۱، تورم بهمن‌ماه را در کل نقاط کشور برابر با 3.5  درصد اعلام کرد. از سویی سطح تورم مصرف‌کننده همچنان بالاست و تورم نقطه‌ای در همین ماه از 53 درصد بالاتر رفته بود.

بر پایه آخرین داده‌های آماری بانک مرکزی، حجم نقدینگی در پایان آبان ۱۴۰۱ به 5 هزار و ۸۰۶ هزار میلیارد تومان رسید که در مقایسه با پایان اسفند سال گذشته 20.2 درصد رشد داشته است.

بر اساس اعلام بانک مرکزی، روند نرخ رشد نقدینگی از 32.5 درصد به 27.5 درصد در اسفند سال قبل کاهش یافت.

با توجه به اینکه نرخ رشد نقدینگی از عوامل مهم تورم به شمار می‌رود، بنابراین در پی اتخاذ سیاست دولت مبنی بر مهار رشد نقدینگی و خود‌داری دولت از دست‌اندازی به منابع بانک مرکزی، روند رشد نقدینگی طی یک سال گذشته 5.7 درصد کاهش یافته است. طبق گفته کارشناسان، ‌کاهش نرخ رشد نقدینگی می‌تواند به کاهش انتظارات تورمی در جامعه منجر شود. بررسی وضعیت نقدینگی ریالی بخش غیردولتی در هفته منتهی به یازدهم اسفندماه سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد این شاخص از 32.5 درصد در یازدهم اسفند سال 1400 به 27.8 درصد در یازدهم اسفند 1401 کاهش یافته است.

* مدیریت نقدینگی و مهار تورم

 نسبت رشد نقدینگی و تولید حقیقی طی سال‌های اخیر همواره افزایشی بوده و نقدینگی موجود در کشور همواره تبدیل به تورم شده است؛ اختلافی نگران‌کننده که به سفره و معیشت مردم لطمه می‌زند. رشد سریع و قابل توجه حجم نقدینگی در اقتصاد کشور از علل اصلی افزایش تورم و ضعف تولید به شمار می‌رود که راه‌حل این معضل تجدیدنظر اساسی در سیاست‌گذاری‌های پولی و بانکی کشور است.  اینکه رشد نقدینگی روندی قابل قبول داشته باشد و بتوان آن را به سمت رونق تولید هدایت کرد، امری است که می‌تواند پیامدهای مثبتی از نظر رشد اقتصادی، افزایش اشتغال و کاهش تورم در بر داشته باشد. 

مشاهده کمیت وکیفیت رشد نقدینگی در سال‌های اخیر و نوسانات بازار ارز و افزایش قیمت‌ها در ماه‌های اخیر، نگرانی‌هایی جدی در رابطه با نرخ تورم در ماه‌های پیش‌رو ایجاد و اولویت مساله مدیریت نقدینگی در اقتصاد با هدف کنترل تورم را آشکار می‌کند.

از سوی دیگر، این نگرانی زمانی جدی‌تر می‌شود که بدانیم توزیع نقدینگی کشور بسیار نامتوازن و نابرابر است و بخش قابل توجهی از سپرده‌ها در اختیار اشخاص (حقیقی و عمدتاً حقوقی) محدودی است، لذا تغییر ترکیب نقدینگی و آثار تورمی می‌تواند در گرو تصمیم افراد معدودی قرار بگیرد. همه مسائل در کنار انتظارات تورمی بالا در شرایط تحریم، این دغدغه و نگرانی را ایجاد می‌کند که تخلیه آثار تورمی خلق نقدینگی، ایده مهار تورم را به تحقق نرساند. در همین راستا برای جلوگیری از شوک تورمی (تخلیه دفعی شکاف تورمی سال‌های اخیر) در گزارش حاضر، در سه محور خلق نقدینگی جدید، کنترل نقدینگی موجود و کاهش حجم نقدینگی پیشنهادهایی ارائه می‌شود.

همچنین با نگاه به میزان نقدینگی و تولید در دهه 90 می‌توان شاهد آن بود که نقدینگی تولید‌شده در اقتصاد کشور به سمت تولید هدایت نمی‌شود، در حالی که تولید در سال‌های اخیر با درجا زدن، میانگین رشد نزدیک به صفر را تجربه کرده است. گویی اقتصاد ایران دهه 90 را به طور کامل از دست داده و حجم نقدینگی با رشد فزاینده‌ای مواجه بوده است. 

* کنترل نقدینگی در گرو اصلاح نظام بانکی

3  راه‌حل را برای مدیریت، کنترل و هدایت رشد نقدینگی می‌توان در نظر گرفت؛ ابتدا باید بر رشد ترازنامه‌ بانک‌ها بویژه بانک‌های مشکل‌دار، محدودیت‌های لازم اعمال شود. به عبارت دیگر، باید از بالاتر رفتن بدهی بانک‌ها از دارایی و سرمایه آنها جلوگیری شود.

دومین اقدام به مشکلات نظام بانکی کشور مربوط می‌شود. بسیاری از بانک‌ها از طریق شرکت‌های زیرمجموعه‌ خود وارد فعالیت‌های سفته‌بازانه می‌شوند. بانک‌ها به جای تامین سرمایه مورد نیاز بنگاه‌های اقتصادی و کمک به تولید، به دلایلی برای جبران بدهی‌ها یا پرداخت سود سپرده‌گذاران خود وارد بازارهای مختلف مانند ارز، سکه و مسکن می‌شوند. این امر نوسانات شدید و نابسامانی‌های قابل توجهی را در بازارهای مذکور موجب می‌شود. از این رو نظارت بر عملکرد نظام بانکی و جلوگیری از انحراف بانک‌ها از مسیر و وظیفه‌ اصلی‌شان جزو ضرورت‌های انکار‌ناپذیر سیاست‌گذاری‌های پولی و بانکی است. کنترل اعطای تسهیلات کلان توسط مقام ناظر نیز سومین راهکار به شمار می‌رود. در برخی موارد بانک‌ها به افراد و نهادهای خاصی تسهیلات کلانی اعطا می‌کنند که ضرورتا در تولید سرمایه‌گذاری نکرده و اشتغالی ایجاد نمی‌کنند. 

* آیا هدایت نقدینگی ممکن است؟

یکی از خطاهای رایج در مساله هدایت نقدینگی، فهم نادرست از نقدینگی است. نقدینگی یعنی سپرده‌های بانکی به ‌علاوه اسکناس. عامه مردم، مقامات سیاسی و حتی برخی اقتصاددانان فکر می‌کنند سپرده‌ها یا همان نقدینگی، پولی است که ما نزد بانک برده‌ایم و حالا در اختیار بانک است، پس می‌توان به تخصیص دوباره آن پرداخت. واقعیت این است که نقدینگی (سپرده‌های بانکی) فقط یک سند بدهکاری است؛ یک کاغذ یا عدد که نشانگر تعهد بانک به صاحب آن است. پشت این نقدینگی هیچ چیزی در بانک موجود نیست. دقیقا مانند یک چک که شخصی صادر کرده و به دیگری داده تا از او کالا و خدمات بخرد. سپرده، چک بانک است. بانک چک کشیده و آن را به مردم داده. پشت این چک یک «موجودی قابل‌تخصیص» وجود ندارد. ما پولی را از بیرون سیستم بانکی به داخل آن نبرده‌ایم، بلکه چکی را که بانک‌ها علیه خود صادر کرده‌اند پیوسته دست به دست می‌کنیم. هیچ پول قابل‌تخصیصی وجود ندارد. 

هدایت نقدینگی تنها یک معنا می‌تواند داشته باشد و آن انتقال سپرده بین افراد است. عده‌ای هستند که ارزش تعهدات بانک به آنها زیاد است؛ همان سپرده‌گذاران. در مقابل عده‌ای هستند که نیازمند پول برای به‌کارگیری در تولید هستند. هدایت نقدینگی یعنی گروه اول، کاغذ یا عدد دال بر تعهد بانک به خود (سپرده) را به گروه دوم انتقال دهد. پس هدایت نقدینگی بی‌معنا نیست. شاید این بیان که نقدینگی موجود، امکان برداشتن از جایی و بردن به جایی دیگر ندارد، درست باشد اما امکان هدایت و بهینه‌سازی گردش پول موجود در اقتصاد که همان «هدایت نقدینگی» است وجود دارد، بدون اینکه نیاز به خلق پول جدید وجود داشته باشد؛ بنابراین هدایت نقدینگی امکان‌پذیر است و معنای دقیق آن، بهینه‌سازی گردش پول موجود در اقتصاد است، لذا می‌توان با سیاست‌هایی، از گردش غیرمولد پول موجود کاست و این گردش را بهینه کرد.

تغییر ترکیب سپرده‌های بانکی: اگر بخشی از جامعه که حساب‌های کوتاه‌مدت بانکی دارند و بابت آن سود می‌گیرند، در عین حال که می‌توانند منابع حساب خود را در هر بخش دیگری سرمایه‌گذاری و هزینه کنند، این امکان را پیدا کنند که با سودی قابل توجه سپرده کوتاه‌مدت خود را به سپرده بلندمدت تبدیل کنند، در این شرایط امکان جابه‌جایی نقدینگی برای افراد کاهش یافته و در واقع سرعت گردش پول کاهش می‌یابد.

 تغییر ترکیب دارندگان دارایی: در صورتی که با وضع مالیات بر عایدی سرمایه- به عنوان مثال در بازار مسکن- سوداگران و ملاکان ملزم شوند در خرید و فروش خانه‌های غیراصلی خود مالیات بپردازند، دیگر این بازار برای‌شان سودده نخواهد بود، لذا املاک خود را عرضه می‌کنند تا از بازار خارج شوند. در این شرایط، افراد صاحب نقدینگی و متقاضی خرید مسکن اول که مشمول مالیات نمی‌شوند، وارد این بازار می‌شوند. در محل سپرده‌های بانکی، سپرده متقاضیان مسکن اول به ملاکان منتقل شده و این افراد به دنبال محل دیگری برای کسب سود می‌روند، بنابراین این حالت نیز یک نوع هدایت نقدینگی است که طی آن ترکیب دارندگان دارایی تغییر کرده، عادلانه‌تر شده و سرعت گردش غیربهینه پول نیز کاهش می‌یابد. 

تغییر ترکیب سرمایه‌گذاری‌ها: اگر علاوه بر سپرده‌گذاری بلندمدت، این امکان برای صاحبان سپرده‌های کوتاه‌مدت ایجاد شود که منابع خود را از طریق صندوق پروژه یا سازوکارهای دیگر، در پروژه‌های کلان سرمایه‌گذاری کرده و از سود آن بهره ببرند، در این شرایط، گردش پول در اقتصاد یک مرحله بهینه‌تر شده و صرف اقدامات مفید می‌شود. هر چند نقدینگی در این حالت از حساب فرد به حساب صاحب شرکت می‌رود اما وی می‌تواند با خرید کالای مورد نیاز از محل نقدینگی، پروژه را تکمیل کرده و ضمن اشتغال‌زایی، درآمد بیافریند. 

* ریل‌گذاری برای هدایت نقدینگی

ایجاد جذابیت در سپرده‌های بلندمدت: پیشنهاد می‌شود سود سپرده‌های کوتاه‌مدت حذف شده یا حداقل تمایزی محسوس بین بازده سپرده بلندمدت با سپرده کوتاه‌مدت ایجاد شود. به عبارتی لازم است سپرده بلندمدت جذابیت و سودآوری بیشتری داشته باشد تا هم صاحبان سپرده، برای سرمایه‌گذاری دوره بلندمدت‌تری را انتخاب کنند و هم بانک، بتواند برای انتخاب بخش‌های مدنظر جهت سرمایه‌گذاری برنامه‌ریزی کند. 

استفاده از ابزارهای مالیاتی در بازارهای موازی تولید: یکی از مهم‌ترین ابزارهایی که در این باره در اختیار قانون‌گذار بوده و در مسیر این هدف بخوبی می‌تواند از آن بهره ببرد، «مالیات» است؛ به ‌طوری که می‌توان آن را در فعالیت‌های اقتصادی که سفته‌بازی را ترویج می‌کند، افزایش داد و فعالیت‌های مولد اقتصادی را از طریق کاهش مالیات تشویق کرد. 

ایجاد سازوکار سرمایه‌گذاری در پروژه‌های کلان برای عموم جامعه: پروژه‌های کلان نفت و گاز و زیرساخت‌های عمرانی کشور ۲ نمونه از این موارد است که طبق بررسی‌های انجام‌شده، در مجموع حداقل به ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه و نقدینگی نیاز دارد که تامین آن از طریق بودجه دولت یا سرمایه‌گذاری خارجی (به دلیل ریسک‌های بالای آن)، امکان‌پذیر نیست. در این زمینه پیشنهاد می‌شود دولت با تشکیل صندوق پروژه به عنوان یک سازوکار اجرایی برای پروژه‌های کلان نفت و گاز، همچنین تدوین قراردادهای همکاری با استفاده از روش‌های مشارکت عمومی- خصوصی (PPP) برای پروژه‌های عمرانی، نقدینگی موجود در جامعه و سرمایه‌های خرد و نیمه خرد مردمی را به سمت این قبیل فعالیت‌ها هدایت کند. 

بهره‌گیری از ظرفیت بازار سرمایه و بورس در هدایت نقدینگی: جمع‌آوری سرمایه‌های خرد مردمی و به‌کارگیری آن در پروژه‌های تولیدی و خدماتی در یک محیط شفاف و کارا، از اهداف اصلی بازار سرمایه در کشورهای مختلف از جمله ایران است. از طرف دیگر، طراحی و معرفی بیشتر ابزارهای جدید برای تأمین مالی در بازار سرمایه و ایجاد سهولت در جذب منابع از این بازار، می‌تواند جایگاه آن را ارتقا دهد. این در حالی است که متنوع کردن ابزارهای تامین مالی، روان‌سازی صدور مجوزهای تامین مالی و فرهنگ‌سازی برای استفاده از ابزارهای جدید تامین مالی، راهکار رونق بیشتر تامین مالی از بازار سرمایه است. 

* ارز، لنگر اسمی تورم

نوسانات قیمت دلار در بازار، احساس نااطمینانی اقتصادی را در بین مردم منعکس می‌کند و همین موضوع انتظارات مردم از قیمت‌ها را تغییر می‌دهد. به عبارت دیگر، تورم انتظاری یعنی مردم انتظار دارند که سطح عمومی قیمت‌ها به چه میزانی تغییر کند. یکی از عللی که از نرخ ارز به عنوان لنگر اسمی تورم نیز یاد می‌شود، ارتباط مستقیم آن با انتظارات عموم جامعه از قیمت‌های آتی است. وقتی این تفکر به وجود بیاید که قیمت محصولی در آینده زیاد می‌شود، خرید مردم افزایش می‌یابد که این امر باعث تقویت سمت تقاضا می‌شود. در پی این اتفاق، روند تورم صعودی شده و قیمت محصول مورد نظر بالا می‌رود. از طرفی دیگر کسانی که فروشنده کالایی هستند، وقتی انتظار دارند قیمت‌ها بالا رود، فروش‌شان را کم می‌کنند که هنگام افزایش قیمت، محصولات خود را ارائه کنند تا سود بیشتری بگیرند؛ این امر یعنی کاهش عرضه و افزایش تقاضا. طبعا کاهش عرضه، خود منجر به ایجاد تورم می‌شود.

برای مثال تصور کنید به دلیل نوسانات ارزی در بازار، این تصور در بین عموم شکل می‌گیرد که قیمت دارایی‌های ثابت مانند مسکن، خودرو و... بزودی بالا می‌رود. بنا بر چنین تصوری، مردم به سمت خرید این دارایی‌ها می‌روند که قبل از افزایش قیمت، آنها را خریده باشند تا ضرر نکنند.

در پی این تقاضای سوداگرانه، وقتی به طور مثال به سمت بازار خودرو هجمه‌ای وارد می‌شود، تقاضا بیشتر از عرضه شده و ناخودآگاه قیمت خودرو افزایش می‌یابد! به این ترتیب، محصولی که اساسا قرار نبوده قیمتش بالا رود، با موضوعی به نام تورم انتظاری صعودی می‌شود.

* سیاست ارزی؛ لازمه مهار تورم

نرخ ارز در نیمسال دوم سال 1401روند صعودی به خود گرفت و در 2 ماه اخیر نیز با شتاب بیشتری مسیر صعودی خود را ادامه داد تا جایی که 7 اسفند نرخ ارز در بازار غیررسمی به60 هزار تومان هم رسید. نوسانات نرخ ارز به دلایل مختلف از جمله اینکه این نرخ به صورت تاریخی لنگر اسمی انتظارات تورمی بوده و بسیاری از بازارهای دیگر را با بی‌ثباتی روبه‌رو می‌سازد از اهمیت ویژه‌ای نزد افکار عمومی برخوردار است؛ از این رو، بخش قابل توجهی از اقدامات دولت در ماه‌های گذشته معطوف به کاهش بی‌ثباتی ارز بوده اما این اقدامات برای کاهش نوسانات نرخ ارز نه‌تنها به کنترل نرخ ارز منجر نشد، بلکه به شرحی که در ادامه خواهد آمد، خود به عامل تشدید بی‌ثباتی بدل شد، در شرایطی که می‌توانست افزایش‌های غیرمنطقی صورت‌گرفته در بازار ارز کنترل شود. 

روند صعودی نرخ ارز، پیامد تداوم ناترازی‌های کلان اقتصادی است به بیان ساده، ناترازی درآمد-هزینه در مقیاس اقتصاد کلان به معنای فزونی رشد مخارج بر رشد درآمد ملی است. این توصیف از ناترازی مزبور را می‌توان در مقیاسی کوچک‌تر برای هر یک از نهادهای اقتصادی نیز به کار گرفت. به طور مشخص ناترازی بودجه بخش عمومی، ناترازی شبکه بانکی، ناترازی صندوق‌های بازنشستگی و ناترازی‌های بنگاه‌ها همگی محصول ایجاد مخارجی بیشتر از درآمدهای این نهادهاست. کسری بودجه بخش عمومی کشور بیانگر فزونی مصارف دولت (تقاضای خرج کردن) نسبت به منابع است. وقتی در بازه‌ای بلندمدت، شرکت‌های خصوصی بیش از توان ایجاد ارزش افزوده خود (شرکت‌های با خالص ارزش حال شده منفی)، از تسهیلات برای مخارج بیشتر استفاده می‌کنند، به معنای تقاضای خرج کردن بیش از تولید است. زمانی که علی‌الدوام، پرداخت‌های هزینه‌ای یک صندوق بازنشستگی بیش از عواید آن (ناشی از سرمایه‌گذاری و سایر درآمدها) باشد، به معنای تقاضای خرج کردن بیش از تولید است. تداوم ناترازی درآمد- هزینه در بازه‌ای بلندمدت تنها با دسترسی فزاینده به اعتبار امکان‌پذیر است. بنابراین همه تقاضاهای مازاد بر تولید کشور (که مجموع ناترازی‌های درآمد - هزینه نهادهای اقتصاد است) با استفاده از خلق نقدینگی توسط نظام بانکی بالفعل می‌شود. نهادهای ناترازی که واجد اهمیت سیستمی هستند یا وابسته به نهادهای دارای قدرت خلق اعتبار هستند، خواهند توانست به‌رغم ناترازی و با استفاده از دریافت فزاینده تسهیلات (همراه با نکول) به فعالیت خود ادامه دهند؛ البته پیامد حتمی تداوم فعالیت این نهادها، رشد نقدینگی مازاد بر رشد تولید خواهد بود. تا پیش از کاهش صادرات نفتی، این مازاد تقاضای خرج کردن با استفاده از واردات (تولیدات خارجی) حاصل از ارزهای نفتی پوشش داده می‌شد اما حال که ارزهای نفتی برای پوشش این ناترازی‌ها کفایت نمی‌کند، کاهش تقاضای خرج کردن، امری ناگزیر است. این کاهش تقاضای خرج کردن، با افزایش سطح قیمت‌های تولیدات خارجی و داخلی یا همان افزایش نرخ ارز و تورم محقق می‌شود.  اگرچه رفع ناترازی‌های کلان اقتصادی به عنوان ریشه بلندمدت کاهش ارزش پول ملی، امری زمانبر و نیازمند اراده تمام ارکان حاکمیت و جامعه است اما نباید تصور کرد که بدون حل آنها می‌توان شاهد جلوگیری از  روند  صعودی نرخ ارز اسمی بود.  

* ایفای نقش در بازار غیررسمی ارز به جای انفعال

با توجه به حجم بالای قاچاق و خروج سرمایه، حجم بالای معاملات طلا و سکه که جانشین ارز هستند، گردش چندین باره ارز در بازار غیررسمی، گردش ارزهای صادرکنندگان در حساب‌های تراستی‌ها در بازار غیررسمی، وجود مشتقات ارزی در بازار غیررسمی و ... می‌توان گفت حجم معاملات و گردش ارز در این بازار فراتر از آن است که بتوان آن را انکار کرد. لذا نادیده گرفتن و ناچیز پنداشتن بازار غیررسمی با ادبیاتی همچون «4 درصد کل بازار»  و... اشتباه‌ فاحشی است که سیاست‌گذار را به راه خطا می‌برد. فارغ از اینکه در واقعیت اندازه بازار غیررسمی ارز بسیار بزرگ‌تر از اندازه بازار رسمی است، ایجاد شکاف بین نرخ بازار رسمی و غیررسمی عملا سیاست‌گذاری را در بازار غیررسمی مختل می‌کند. به همین دلیل بانک مرکزی لازم است با رعایت 2 شرط حفظ حداقلی از ذخایر ارزی (که مقادیر آن می‌تواند به پیشنهاد بانک مرکزی توسط مراجع ذی‌ربط تعیین شود) و رعایت قاعده تثبیت نرخ حقیقی ارز، در بازار غیررسمی مداخله کند. علاوه بر این، اجازه فروش عمده اسکناس در سامانه نیما ازسوی صادرکننده به صرافی‌ها و بانک‌ها و عرضه مجدد آن در بازار متشکل به صورت حراج برای تأمین ارز صرافی‌ها با هدف فروش ارز «سایر» نیز مداخله مؤثری است که می‌تواند راهبری قیمت را از فضای مجازی به بانک مرکزی بازگرداند. البته نکته اصلی این است که این مداخله نباید در قالب «زیرفروشی» انجام شود و سیاست‌گذار باید با نرخی نزدیک به بازار و با رهبری قیمت، تقاضای سفته‌بازانه را که جزئی از خروج سرمایه محسوب می‌شود حداقل کند.

جزئیات طرح دو فوریتی کنترل و ساماندهی اجاره بهای املاک مسکونی که کلیات آن بهار سال گذشته به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده بود، سرانجام نهایی شد و انتظار می‌رود در هفته‌های آینده در دستور کار صحن مجلس قرار گیرد. سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی، توضیحاتی درباره جزئیات این طرح ارائه کرد و گفت: مجلس شورای اسلامی ۲۸ اردیبهشت‌ماه سال گذشته به دو فوریت طرح کنترل و ساماندهی اجاره بهای املاک مسکونی رای داد. علی خضریان اظهار داشت: این طرح پس از تصویب کلیات در نشست علنی اول تیرماه سال ۱۴۰۱ برای کسب نظرات دستگاه‌های اجرایی و به پیشنهاد دولت و تصمیم هیات‌رئیسه مجلس بار دیگر به کمیسیون عمران ارجاع شد و در نهایت جزئیات آن با اعمال تغییراتی نسبت به پیش‌نویس اولیه به تصویب کمیسیون عمران رسید. وی با بیان اینکه جزئیات این طرح اسفندماه سال ۱۴۰۱ به هیات‌رئیسه مجلس ارجاع شد، گفت: این طرح در اولویت رسیدگی در میان طرح‌های دوفوریتی مصوب مجلس قرار دارد.

سخنگوی کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه سامانه ملی املاک و اسکان، زیرساخت اصلی اجرای این طرح محسوب می‌شود، اظهار داشت: در ماده یک این طرح پیش‌بینی شده است همه دستگاه‌های اجرایی باید اطلاعات مورد نیاز از جمله اطلاعات زمین و املاک و اطلاعات هویتی، سکونتی، مالکیتی، معاملاتی، بهره‌برداری انشعابات و میزان مصرف، اطلاعات مکان‌محور سیم‌کارت و اشتراک اینترنت و سایر اطلاعات مورد نیاز املاک، مالکان و ساکنان را بنا به درخواست وزارت راه و شهرسازی به‌صورت رایگان ارائه کنند.

عضو هیات‌رئیسه کمیسیون اصل نود قانون اساسی ادامه داد: در ماده دیگری وزارت راه و شهرسازی مکلف است ظرف مدت یک ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون، برنامه زمان‌بندی ثبت اطلاعات املاک تحت تملک، محل اقامت، سکونت یا بهره‌برداری در سامانه ملی املاک و اسکان را برای مناطق مختلف شهری و روستایی کشور با اولویت مناطقی که بیشترین نسبت خانه خالی را در کلانشهرها و شهرهای پرجمعیت دارند، فراهم کند.

خضریان با بیان اینکه در صورت تصویب نهایی و اجرایی شدن این طرح باید اطلاعات طرفین معامله در معاملات خرید و فروش و اجاره املاک به شکل استاندارد مبایعه‌نامه در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور ثبت شود تا کد رهگیری اخذ شود، افزود: صدور کد رهگیری منوط به ثبت اطلاعات سکونتی و مالکیتی طرفین معامله در سامانه ملی املاک و اسکان کشور خواهد بود.

وی یکی دیگر از نکات این طرح را پیش‌بینی  «سکوهای اینترنتی معاملات املاک» برشمرد که باید آیین‌نامه اجرایی آن ظرف مدت ۳ ماه به تصویب هیات وزیران برسد تا ثبت قرارداد از طریق سکوها و توسط خود متعاملین و به‌صورت غیرحضوری بدون ورود بنگاه‌های معاملات مسکن ممکن شود.

خضریان با یادآوری اینکه پیگیری اختلافات میان مستاجر و موجر در سکوهای معاملات املاک در این طرح پیش‌بینی شده است، اظهار داشت: طبق این طرح در قراردادهای اجاره در صورت اعمال حق فسخ توسط موجر یا انفساخ قرارداد یا سررسید مدت قرارداد و عدم ثبت تمدید آن در سامانه ثبت الکترونیک املاک، پس از واریز مبلغ ودیعه به حساب امانی توسط موجر، وی می‌تواند تقاضای تخلیه مورد اجاره را از طریق سکو ثبت کند.

نماینده مردم تهران در مجلس همچنین گفت: ساماندهی مبالغ دریافتی توسط مشاورین املاک نیز در این طرح پیش‌بینی  شده است و آیین‌نامه نحوه تعیین تعرفه حق‌الزحمه مشاوران املاک بر مبنای درصدی از ارزش معاملاتی و اجاری با همکاری وزارت راه و شهرسازی، وزارت صمت و سازمان امور مالیاتی تدوین می‌شود و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.

اسدالله خسروی: با وجود افزایش میزان سفرهای نوروزی در سال‌جاری اما خوشبختانه آمار کشته‌های ناشی از تصادفات جاده‌ای نسبت به سال گذشته تاکنون 22 درصد کاهش داشته است. کاهش میزان تصادفات که ناشی از توجه مردم به اصول راهنمایی و رانندگی، رفع نقاط حادثه‌خیز جاده‌‌ها و.. بوده، در حالی است که سال گذشته بیش از هزار و 100 نفر در تعطیلات نوروزی در جاده‌ها جان خود را از دست دادند. طبق اعلام رئیس پلیس راهور از ابتدای سفر‌های نوروزی تاکنون ۸۲۱ نفر در پی تصادفات جاده‌ای در سراسر کشور جان خود را از دست داده‌اند.

سردار کمال هادیان‌فر از کاهش ۲۲ درصدی تعداد جان‌باختگان در تصادفات نوروز ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: هنوز ۳۳۲ هزار خودروی تهرانی در سفر هستند. رئیس پلیس راهور فراجا با اشاره به کاهش ۲۲ درصدی تعداد جان‌باختگان در تصادفات نوروز ۱۴۰۲ گفت: بیش از ۴ روز است که ترافیک برگشت به موطن اصلی مردم عزیز شروع شده است و روز گذشته وضعیت مطلوب بود و اغلب تصادفات در جاده‌های فرعی و روستایی رخ داده بود. رئیس پلیس راهور فراجا با اشاره به افزایش ۴۰ درصدی سفرهای نوروزی نسبت به سال ۱۴۰۰ اظهار کرد: بر اساس گزارشات، ۲۲ درصد کاهش جان‌باختگان را داریم و تقریبا ۸۲۱ نفر در این ایام جان خود را از دست دادند و بالغ بر ۱۶ هزار نفر نیز مجروح و مصدوم شدند. وی با بیان اینکه اوج تصادفات در ۲۸ اسفندماه سال گذشته بود که با همیاری مردم عزیز ترددها یک روند معقول پیدا کرد، گفت: هنوز ۳۳۲ هزار خودروی تهرانی در سفر هستند که به تهران بازنگشته‌اند و عمده انباشتگی در گیلان و مازندران است.

* کاهش ترافیک جاده‌ای سفرهای نوروزی از 12 به 6 ساعت

معاون سیاسی - امنیتی استاندار مازندران گفت: تاکید وزیر راه و شهرسازی بر رفع نقاط حادثه‌خیز جاده‌ای، همچنین تامین اعتبار لازم برای لغ‌گیری صخره‌های حاشیه جاده با هدف جلوگیری از ریزش سنگ در جاده‌ها همراه با اقدامات شبانه‌روزی  اداره کل راهداری استان و تلاش سایر ارگان‌ها در کنترل ترافیک، موجب شد میزان ترافیک جاده‌ای در تعطیلات نوروزی در استان مازندران از 12 ساعت سال‌های گذشته به کمتر از 6 ساعت در سال‌جاری برسد.  

روح‌الله سلگی در گفت‌وگو با «وطن امروز» در تشریح اقدامات انجام شده استانداری مازندران در تعطیلات نوروز اظهار داشت: با توجه به ورود حجم انبوه مسافران نوروزی به این استان، از اسفندماه تمهیدات لازم برای اسکان گردشگران و مسافران در ستاد تسهیلات نوروزی اندیشیده شد تا مشکلی در اسکان مسافران، تسهیل عبور و مرور، تامین نیازها و... ایجاد نشود. بر این اساس امکانات لازم و شرایط رفاهی برای مسافران نوروزی فراهم شد به طوری که طی سال جاری با رویکرد حمایت از مردم بویژه محرومان 30 درصد میزان چادرخوابی مسافران به دلیل هدایت آنها به مراکز اقامتی کاهش یافت.

وی به افزایش 9 درصدی مسافران نوروزی به استان مازندران نسبت به سال گذشته اشاره کرد و افزود: طی تعطیلات نوروزی 17 میلیون اقامت در استان انجام شد که البته با توجه به تمهیدات لازم در کنترل ترافیک و ایمنی جاده‌ها و رفع نقاط حادثه‌خیز، شاهد کاهش میزان تصادفات و کاهش زمان ترافیک بودیم.

معاون سیاسی- امنیتی استاندار مازندران به متفاوت بودن ارائه خدمات به مسافران به دلیل مصادف بودن نوروز با ماه مبارک رمضان در سال جاری اشاره کرد و گفت: برپایی سفره‌های افطاری و پذیرایی از مسافران بویژه اسکان بیش از 50 هزار نفر از آنها در اماکن متبرکه، زائرسرای امامزادگان، مساجد، مدارس، دانشگاه‌ها، ورزشگاه‌ها و مدارس به دلیل وضعیت جوی و برودت هوا اقداماتی بود که توانستیم با خدمات‌رسانی به آنها رضایت مسافران را جلب کنیم.

سلگی خاطرنشان کرد: در بحث تضمین امنیت و توجه به عفاف و حجاب، قبل از مسافرت‌های نوروزی اقدام به هدایت 500 معتاد متجاهر به کمپ‌ها کردیم، از طرفی نیز همه اقلام مورد نیاز مواد غذایی سبد مصرفی مسافران اعم از میوه، گوشت و... را فراهم کردیم به طوری که 1000 تن گوشت قبل از تحویل سال در استان توزیع شد. علاوه بر این، تدارکات لازم برای تامین سوخت، دارو، نقدینگی در عابر بانک‌ها و... نیز انجام شد. همچنین 2000 نفر از نیروهای هلال‌احمر در بخش امداد و نجات برای رسیدگی به مردم اقدام به ارائه خدمت به مسافران نوروزی کردند.

ایجاد زنجیره انسانی چندین هزار نفره در شهر چالوس برای  ترویج و توجه به رعایت عفاف و حجاب با حضور مبلغان دینی و اجرای برنامه‌ برای کودکان و نوجوانان از دیگر اقداماتی بود که در ایام نوروز در استان مازندران انجام شد.

* ارائه بیش از ۶ میلیون خدمت از سوی هلال‌احمر به مردم در ایام نوروز

سخنگوی طرح ملی امداد و نجات نوروزی هلال‌احمر اعلام کرد: جمعیت هلال‌احمر تا پایان تعطیلات نوروزی ۶ میلیون و ۳۰۴ هزار و ۶۶۴ خدمت به مردم ارائه کرده است. وحید سلیمی‌ با اعلام آمار کلی خدمات نوروزی جمعیت در قالب طرح‌های امدادی، خدمات بشردوستانه، خدمات درمان، دارو و توانبخشی گفت: از ۲۴ اسفند ۱۴۰۱ تا پایان روز ۱۳ فروردین امسال، ۶ میلیون و ۳۰۴ هزار و ۶۶۴ خدمت نوروزی به هموطنان در قالب طرح‌های امدادی، خدمات بشردوستانه جوانان، پویش هلال رحمت، همچنین خدمات درمان و توانبخشی و معاینات حجاج در سطح کشور ارائه شده است. سلیمی‌ با بیان اینکه در این مدت، ۵۸ هزار نفر از خدمات امدادی هلال‌احمر بهره‌مند شده و ۸۲ هزار و ۴۷ بسته معیشتی نیز در قالب طرح هلال رحمت آماده توزیع در میان نیازمندان شده است، افزود: با مشارکت جوانان هلال‌احمر 5 میلیون و ۸۴۸ هزار و ۳۵۷ نفرخدمت بشردوستانه از جمله راهنمایی مسافران، برپایی خیمه‌های نماز، آموزش امداد و کمک‌های اولیه در ایام نوروز و در ورودی و خروجی‌های شهرها به مسافران ارائه شده است. وی با اشاره به آغاز معاینات حج زائران در کشور نیز گفت: با همکاری ۶۵۹۳ نفر روز پزشک، معاینات ۳۷ هزار و ۹۲۶ زائر تا پایان روز گذشته انجام شده است. همچنین در این ایام  ۱۱۵ هزار و ۶۳۲ خدمت توانبخشی، دارویی و درمانی با تلاش کادر دارویی و درمانی هلال‌احمر به مردم ارائه شده است. سخنگوی طرح‌های خدمات نوروزی جمعیت هلال‌احمر در پایان خاطرنشان کرد: خدمات نوروزی هلال‌احمر از روز ۲۴ اسفند با مشارکت ۴۵۵ هزار نفر/ روز نیروی انسانی جوان، امدادگر، داوطلب و کارمند هلال‌احمر آغاز شده است و تا پایان سفرهای نوروزی‌ تداوم دارد. سخنگوی طرح‌های نوروزی ۱۴۰۲ جمعیت هلال‌احمر در ادامه گفت: در طرح امداد نوروزی امسال، به ۵۸ هزار نفر امدادرسانی شده است. سلیمی با اشاره به آمار خدمات ارائه‌شده از روز ۲۴ اسفندماه تا روز سیزدهم فروردین‌‎ماه گفت: امدادگران جمعیت هلال‌احمر از ۲۴ اسفند ۱۴۰۱ تا سیزدهم فروردین ۱۴۰۲، در ۴۰۷۹ عملیات پوشش حوادث شرکت کردند که از این تعداد ۱۸۷۵ مورد حوادث جاده‌ای، ۱۶۱ مورد پوشش حوادث جوی، ۱۵۷ مورد عملیات کوهستان، ۱۵۷۰ مورد مراجعات حضوری، ۲۳۹ عملیات شهری، ۲۳ مورد عملیات زمین‌لرزه، ۱۷ مورد عملیات صنعتی کارگاهی، ۳۵ مورد عملیات در محیط‌های آبی - ساحلی و ۲ مورد نیز سایر عملیات بوده است. سخنگوی طرح‌های نوروزی هلال‌احمر ادامه داد: در این مدت به ۵۸ هزار نفر امدادرسانی شد. از این تعداد، ۴۶۶۲ نفر خدمات اسکان اضطراری، ۱۵۸۲ نفر انتقال به مراکز درمانی، ۲۵ هزار و ۱۷۶ نفر درمان در محل و ۲۸۱ نفر نیز خدمات انتقال به مناطق امن را دریافت کرده‌اند. وی با بیان اینکه امدادگران هلال‌احمر در این مدت ۳۴۶ مورد عملیات نجات فنی انجام داده و ۳۹۴ مصدوم سوانح جاده‌ای را رهاسازی کرده‌اند، از انجام تست قند و فشارخون برای ۲۶ هزار و ۸۶۳ نفر خبر داد.

***