نهاد ریاست‌جمهوری نیجریه روز گذشته اعلام کرد مداخله نظامی در نیجر آخرین گزینه است، نه گام بعدی و افزود: فشار بر اقتصاد نیجر و شورای نظامی در حال به ثمر نشستن است. سخنگوی نهاد ریاست‌جمهوری نیجریه در گفت‌وگو با تلویزیون ملی این کشور اعلام کرد مداخله نظامی در نیجر آخرین گزینه است اما گام بعدی نیست.

گروه بین‌الملل: رئیس‌جمهور فرانسه می‌گوید: ما می‌خواهیم درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران شفافیت داشته باشیم و به توافق هسته‌ای بازگردیم.

به گزارش «وطن امروز»، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه در سخنرانی سالانه خود در جمع سفرای فرانسه گفت: البته ما نیاز به نظارت روشن و شفاف بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران و بازگشت به توافق برجام داریم، تا زمانی که آژانس نظارت لازم را انجام دهد، این امر بسیار خوبی است. ما واقعا نیاز به نظارت بر این فعالیت‌ها داریم که برای کل منطقه کاملا کلیدی است. وی همچنین خواستار آزادی ۶ فرانسوی بازداشتی در ایران شد که به ادعای وی «در شرایط غیرقابل قبول» هستند.

به گزارش فرانس ۲۴، رئیس‌جمهور فرانسه در ادامه خواستار تقویت تلاش‌های دیپلماتیک فرانسه در بحبوحه تغییر نظم جهانی شد.

رئیس‌جمهور فرانسه گفت:‌ نظم بین‌المللی ما دچار چالش شده است. جنگ به خاک اروپا بازگشته و احساسات ضد‌فرانسوی تشدید شده است. اقدامات دیپلماتیک فرانسه که با این خطرات روبه‌رو است باید بر سیاست امنیت در چارچوب جنگ اوکراین و با هدف تقویت استقلال و منافع استراتژیک اروپا متمرکز شود. مکرون افزود: پاریس به دنبال این است که به یک شریک قابل اعتماد در عرصه ژئوپلیتیک تبدیل شود. اقدامات دیپلماتیک ما که با چالش‌های جهانی از جمله چالش‌های امنیتی، تغییرات آب و هوایی و تهدیدهای سایبری روبه‌رو است، باید به روند خودش ادامه دهد. ما باید از منافع خودمان دفاع کنیم. 

وی با بیان اینکه قدرت‌های نوظهوری در جهان پدید آمده‌اند و بحران‌هایی مانند بحران انرژی در حال تغییر نظم حاکم است، ‌گفت: خطر تضعیف غرب وجود دارد، بویژه اتحادیه اروپایی. رفته‌رفته نظم بین‌المللی به چالش کشیده شده و غرب که زمانی جایگاه باشکوهی داشت، حالا شاهد افزایش مناقشات است. اروپا هم دوباره درگیر جنگ شده است. امانوئل مکرون همچنین یادآور شد افزایش انتقادها از مشروعیت و اعتبار شورای امنیت سازمان ملل و دیگر نهادها مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، پیامی دارد که نباید نادیده گرفت. وی گفت: این نهادها رفته‌رفته مشروعیت خود را در تعیین قوانین از دست داده‌اند. نظم جهانی که این سازمان‌ها ترویج می‌دهند کهنه شده و آنها با واقعیات جاری ژئوپلیتیک، نظامی و دموگرافیک امروز جهان قطع ارتباط کرده‌اند.

وی در ادامه با بیان اینکه این امر را می‌توان در تلاش گروه بریکس برای گسترش و جذب اعضای جدید مشاهده کرد، گفت: این نشان‌دهنده عزمی برای ایجاد یک نظم جدید جهانی است که به جای نظم جهانی نامشروع و بیش از حد غربی امروز روی کار می‌آید. این مقام فرانسوی همچنین از ایجاد یک «سازوکار نظامی معتبرتر» سخن گفت و افزود: بودجه نیروهای مسلح را ۲ برابر خواهیم کرد، زیرا مناقشات و تهدیدهای جدیدی وجود دارند، از تهدید سایبری گرفته تا هوافضا. اینها حوزه مناقشات جدید هستند. مکرون گفت قصد دارد ارتش کشورش را به استقلال رسانده و آن را به قدرتمندترین ارتش اتحادیه اروپایی تبدیل کند. مکرون با بیان اینکه تنها محدودیت اروپا در حمایت از اوکراین، اجتناب از تشدید تنش با روسیه بوده، گفت: اینکه مستقیم با روسیه درگیر نشویم، سخت بود و هنوز هم سخت است.

وی در ادامه جنگ اوکراین را نه‌تنها مشکل اروپا، بلکه مشکلی جهانی خواند و گفت: صلح به این معنا نیست که آتش‌بس شود و وضعیت کنونی حفظ شود. این در آینده دوباره به بروز درگیری منجر خواهد شد. منظور ما از صلح، صلح درازمدت و پایدار است؛ صلحی که به تمامیت ارضی اوکراین و قوانین بین‌المللی احترام بگذارد. مکرون بر نقش اروپا در حصول این صلح تاکید کرد و گفت: قبلا هم به اثرات جنگ اوکراین بر معماری امنیتی اروپا تاکید کرده‌ام. اوضاع قبل و بعد این جنگ با هم فرق دارد و در دستیابی به صلح پایدار، باید این را در نظر گرفت.

مکرون با یادآوری نقش فرانسه در ناتو گفت کشورش نخستین کشوری بوده که با آغاز جنگ، نیروهایش را به رومانی فرستاده تا جناح شرقی ناتو را تقویت کند. وی همچنین به همکاری کشورش با کشورهای حوزه بالتیک اشاره کرد و گفت: تا وقتی جنگ ادامه داشته باشد، این کشورها در ماموریت‌های ناتو حضور خواهند داشت. مکرون در ادامه بار دیگر بر ایده خود برای افزایش استقلال نظامی اروپا تاکید کرد و گفت: اروپا باید در ناتو نقش پررنگ‌تری داشته باشد. افزایش قدرت اروپا در ناتو به معنای ایجاد رقابت نیست، بلکه قصد داریم به شریکی قابل اتکاتر تبدیل شویم. ما باید تهدیدهایی را که متوجه منطقه‌مان شده، جدی بگیریم و بی‌شک این در ارتباط با آمریکا امری مهم است. رئیس‌جمهور فرانسه همچنین به اتخاذ اندیشه اروپایی برای تعیین سیاست‌های تسلیحاتی اشاره کرد و گفت: با رعایت این امر و افزایش تولید، دیگر اروپا برای ناتو یک اقلیت محسوب نمی‌شود. بعد از پایان جنگ اوکراین، معاهداتی تازه برای تسلیحات و تجهیزات نظامی اروپا امضا خواهیم کرد. مکرون با تاکید مجدد بر استقلال دفاعی اروپا گفت: ما باید با حضور نظامی و افزایش بودجه‌های دفاعی، در تعیین معماری امنیتی جدیدی که قرار است بر جهان حاکم شود، نقش داشته باشیم.

***

مکرون چگونه عقب نشست؟

گروه بین‌الملل: «نجلا المنقوش» وزیر خارجه لیبی تاوان سختی برای دیدار مخفیانه با «الی کوهن» همتای اسرائیلی خود داد و بعد از برکناری، برخی منابع اعلام کردند از لیبی فرار کرده است.

مردم لیبی بعد از شنیدن خبر دیدار مخفیانه وزیر خارجه این کشور با همتای اسرائیلی خود به خیابان‌ها آمدند و خواستار برکناری و محاکمه نجلا المنقوش شدند. مردم لیبی با برگزاری تظاهراتی دیدار  وزیر خارجه دولت وحدت ملی لیبی با همتای صهیونیست‌اش را محکوم کردند. حزب «العداله و البنا» (عدالت و سازندگی) لیبی نیز دیدار کوهن و منقوش را محکوم کرد و خواستار برکناری فوری او شد. این حزب همچنین خطاب به نخست‌وزیر لیبی تأکید کرد: «این اقدام اهانت‌آمیز به احساسات همه مردم لیبی ایجاب می‌کند درباره آن در رسانه‌ها توضیحات کافی داده شود».

همچنین «خالد المشری» رئیس سابق شورای عالی دولت لیبی و یکی از سیاستمداران مهم این کشور در واکنش به دیدار کوهن و منقوش تأکید کرد این دولت باید ساقط شود. وی افزود: «این دولت از تمام خطوط ممنوعه دینی، ملی و حقوقی عبور کرده است».

از سویی به نوشته خبرگزاری آناتولی، شهرهای مختلف لیبی و برخی مناطق طرابلس، همچنان شاهد اعتراضات گسترده است. برخی معترضان شب گذشته وارد ساختمان وزارت خارجه لیبی شده و اقدام به آتش زدن موانع مقابل ساختمان کردند. همزمان تعدادی کثیری با در دست داشتن پرچم فلسطین شعار می‌دادند: «جان و خون خود را فدای تو می‌کنیم،‌ ای فلسطین». 

در این راستا، دارالفتوای لیبی از نخست‌وزیر دولت وحدت ملی این کشور خواست نجلا المنقوش را برکنار کند.

در بیانیه این نهاد دینی آمده است: «موضع مردم لیبی در قبال دشمن اشغالگر هیچ تغییری نکرده است. دولت باید مسؤولیت این دیدار را بپذیرد؛ اقدامی که نجلا المنقوش انجام داد، تجاوزی آشکار علیه اصول و ارزش‌های ملی و دینی بود».

همان‌طور که اشاره شد رسانه‌ای شدن دیدار منقوش و کوهن خشم و تظاهرات مردم لیبی را به دنبال داشت و معترضان در شهرهای الزاویه و تاجورا لیبی پرچم رژیم صهیونیستی را به آتش کشیدند. به دنبال این تحولات، رئیس دولت وحدت ملی لیبی نجلا المنقوش را از پست خود تعلیق و او را برای تحقیق به سازمان‌های نظارتی معرفی کرد. 

وزارت خارجه لیبی درباره دیدار منقوش با کوهن گفته بود آنچه در رم رخ داد، یک جلسه غیررسمی بود که از قبل برنامه‌ای برای آن چیده نشده بود. همچنین روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارش دیروز خود خبر داد دیدار نجلا المنقوش و الی کوهن به میزبانی «آنتونی تاجانی» وزیر خارجه ایتالیا در رم برگزار شد.

به روایت این روزنامه آمریکایی، «در اسرائیل، دیدار آنها به عنوان یک دستاورد دیپلماتیک مورد استقبال قرار گرفت و بیانیه وزارت خارجه این دیدار را «تاریخی» خواند؛ نخستین دیدار بین وزرای خارجه ۲ دولت که روابط دیپلماتیک ندارند».

در این میان  برخی منابع رسانه‌ای از متواری شدن وزیر خارجه لیبی از کشورش خبر می‌دهند. روزنامه نیویورک‌تایمز و همچنین وبگاه «الوسط لیبی» در گزارش‌های جداگانه خبر دادند وزیر خارجه دولت وحدت ملی از کشور خود فرار کرده و به ترکیه رفته است؛ ترکیه‌ای که از پرنفوذ‌ترین کشورها در لیبی به شمار می‌رود. یکی از دستیاران وزیر خارجه دولت وحدت ملی لیبی خبر داد در بحبوحه جنجال‌های فزاینده در لیبی به خاطر انتشار خبرها درباره دیدار غیررسمی نجلا المنقوش با همتای اسرائیلی خود در ایتالیا، او به دلیل «نگرانی‌ها بابت امنیت خود به ترکیه گریخت».

در مقابل محافل اپوزیسیون اسرائیل نیز زبان به انتقاد از این دیدار گشوده‌اند. در این راستا «یائیر لاپید» رهبر مخالفان کابینه و نخست‌وزیر و وزیر خارجه سابق رژیم صهیونیستی در پیامی در شبکه ایکس (توئیتر سابق) اقدام الی کوهن را موجب شرمساری برای این رژیم دانست و رفتار و عملکرد او را ناشیانه خواند.

 در ادامه واکنش‌ها به دیدار وزیر خارجه دولت وحدت ملی لیبی با وزیر خارجه رژیم صهیونیستی، رهبر اپوزیسیون این رژیم با انتشار بیانیه‌ای به کوهن و کابینه بنیامین نتانیاهو تاخت. یائیر لاپید که نخست‌وزیر و وزیر خارجه سابق رژیم صهیونیستی است، در پیامی در شبکه ایکس (توئیتر سابق) اقدام کوهن را موجب شرمساری برای رژیم صهیونیستی دانست و رفتار و عملکرد او را ناشیانه خواند.

از سویی وزارت خارجه لیبی در بیانیه‌ای بر پایبندی کامل خود به آرمان‌های ملی و مسائل امت عربی و اسلامی و در رأس آن مساله فلسطین و پایبندی به قدس به عنوان پایتخت ابدی فلسطین تأکید کرد.

در این بیانیه آمده است: «نجلا المنقوش، وزیر خارجه لیبی با هرگونه دیداری با طرف‌های اسرائیلی مخالف است و همچنان به صورت قاطعانه بر موضع خود ثابت می‌ماند. بیانیه‌های مکرر وزارت خارجه درباره محکومیت شهرک‌سازی و حملات مکرر به اردوگاه‌های فلسطینی و مسجدالاقصی نشان‌دهنده موضع واضح لیبی و وزیر خارجه درباره فلسطین است. آنچه در رم اتفاق افتاد یک دیدار گذری غیررسمی و برنامه‌ریزی نشده آن هم در جریان دیدار با وزیر خارجه ایتالیا بود و شامل هیچ‌گونه مذاکرات یا توافق‌هایی نبود، بلکه وزیر خارجه لیبی بر موضع ثابت این کشور درباره مساله فلسطین تأکید کرد». وزارت خارجه لیبی و همچنین از تلاش رسانه‌های عبری و بین‌المللی برای نشان دادن این اتفاق به عنوان یک دیدار یا مذاکره انتقاد و اعلام کرد: ما با عادی‌سازی روابط با اسرائیل مخالفیم و بر آرمان‌های ملی درباره مساله فلسطین تأکید می‌کنیم. همچنین مقرر شده کمیته تحقیق به ریاست وزیر دادگستری و با عضویت وزیر ارگان‌های داخلی و رئیس اداره امور حقوقی و شکایات در شورای وزیران (کابینه) تشکیل شود. وظیفه این کمیته انجام تحقیقات اداری از وزیر خارجه و همکاری‌های بین‌المللی در رابطه با آنچه که در گزارش ارائه‌شده به نخست‌وزیر درباره دیدار اخیر وزیر خارجه با همتای رژیم صهیونیستی آمده، است. قرار است این کمیته حداکثر ظرف مدت ۳ روز گزارشی از نتایج کار خود را به نخست‌وزیر ارجاع دهد. بر اساس ماده ۳، فتح‌الله عبداللطیف الزنی، وزیر جوانان به طور موقت وظایف وزارت خارجه و همکاری‌های بین‌المللی را بر عهده می‌گیرد. پارلمان لیبی از دادستان کل این کشور خواسته در این باره تحقیق و این بیانیه را ابلاغیه‌ای تلقی کند علیه وزیر خارجه و تمام افراد دخیل در این اقدام، اعم از کسانی که با این دیدار موافقت کرده یا آن را ترتیب داده‌اند و نتایج را در اسرع وقت در اختیار پارلمان قرار دهد. پارلمان لیبی اعلام کرد: این دیدار نقض قانون لیبی است که عادی‌سازی روابط با دشمن صهیونیستی یا هرگونه تعامل با آن را ممنوع کرده و جرم می‌داند.

گروه بین‌الملل: مقامات آمریکایی در ارزیابی دلایل پیشرفت کند ضد حمله اوکراین در تابستان، درباره «درس‌های گرفته‌شده» با کی‌یف بحث می‌کنند. چیزی که واشنگتن از آن مطمئن است، این است که جنگ به سال آینده کشیده خواهد شد و آمریکا و متحدانش باید در حمایت از پیشروی اوکراین، «ثابت‌قدم» باشند. 

روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی بر ضرورت تداوم حمایت غرب از اوکراین برای مقابله با روسیه پرداخته و به بن‌بست رسیدن این جنگ را نفی کرده است: «این صحبت‌ها این روزها در سطوح مختلف دولت آمریکا به گوش می‌رسد. تابستان برای اوکراین و حامیان غربی‌اش طاقت‌فرسا و حتی ناامیدکننده بوده اما مقامات آمریکایی به جای آنکه به فکر راه فرار دیپلماتیک از این مناقشه باشند، ظاهرا بیش از پیش عزم خود را جزم کرده‌اند تا از کی‌یف حمایت کنند. از نظر آنها، دیگران نباید فکر کنند آمریکا متحدانش را رها می‌کند. 

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا چهارشنبه به خبرنگاران گفت: «از نظر ما این مناقشه به بن‌بست نرسیده است. می‌بینیم که اوکراین با مبنای نظام‌مند و روش‌مند، در حال پیشروی و کسب قلمرو است». این تعهد به تداوم حمایت‌ها به این معنا نیست که مقامات آمریکا به نحوه عملکرد فرماندهان اوکراینی در ضد حمله انتقادی ندارند. آنها ضمن اذعان به اینکه هیچ‌یک از نیروهای آمریکایی اینچنین مانند اوکراین درگیر جنگی طاقت‌فرسا شبیه جنگ اول جهانی نبوده‌اند، راهنمایی‌های مفصلی به فرماندهان اوکراینی ارائه می‌کنند. 

این ارزیابی ابتدا بیان می‌کند نیروهای اوکراین احتمالا تا قبل از آغاز زمستان، به دریای آزوف نرسیده و راه زمینی روسیه به شبه‌جزیره کریمه را قطع نخواهند کرد. با این وجود، مقامات آمریکا باور دارند اوکراینی‌ها می‌توانند در سال میلادی جاری بخوبی در مواضع روسیه نفوذ کرده و در نخستین و دومین خط دفاعی روسیه پیشروی کنند. آنها سپس می‌توانند جابه‌جایی در مسیر غرب و شرق را تسریع کرده و نظم نیروهای دفاعی روسیه را برهم زنند اما احتمال اینکه اوکراین تا پایان سال میلادی جاری ضربه مهلکی به روسیه وارد کند، بسیار پایین است. این بدین معناست که جنگ تا ۲۰۲۴ و حتی ورای آن ادامه خواهد داشت و خسارات جانی و مالی بیشتری به هر دو طرف وارد خواهد شد. مقامات آمریکایی باور دارند که بهترین سلاح در برابر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه «بردباری راهبردی» است. مقامات پنتاگون از همتایان اوکراینی خود خواسته‌اند بهتر اولویت‌بندی کرده و نیروهای‌شان را در مناطق احتمالی درگیری در امتداد خط مقدم ۱۰۰۰ کیلومتری مستقر کنند. اوکراین در ابتدا به جای آنکه بخش بیشتری از قوای خود را در مسیر دریای آزوف از معبر زاپروژیا به عنوان پیشرانه اصلی ضد حمله مستقر کند، به هر 3 محور ضدحمله به میزان برابر توجه داشت و نیروهایش را به شکل مساوی بین آنها تقسیم کرد. فرماندهان آمریکایی مدت‌هاست باور دارند اوکراین با رگبارهای شدید به تقلید از دوره شوروی، قدرت توپخانه خود را هدر می‌دهد. به تخمین واشنگتن، اوکراین از آغاز جنگ نزدیک به 2 میلیون گلوله توپ ۱۵۵ میلیمتری شلیک کرده و تقریباً انبار تسلیحاتی آمریکا را خالی کرده است. واشنگتن در عوض به اوکراین توصیه می‌کند آتش توپخانه خود را به اهداف دقیق معطوف کرده و از آن برای پیشروی سریع استفاده کند. 

آنها همچنین از اوکراین خواسته‌اند در عملیات‌های تجسس به جای پهپاد از نیروهای زمینی استفاده کند، زیرا دقت این نیروها بیشتر است. دولت بایدن در حال ارزیابی احتمال ادامه جنگ در سال آینده یا حتی بعد از آن است و چندین طرح تقویت حمایت غرب را در دست بررسی دارد. به عنوان مثال، در واشنگتن حمایت فزاینده‌ای برای ارائه مهمات خوشه‌ای راکتی وجود دارد که نسبت به مهمات خوشه‌ای توپخانه‌ای، برد بیشتری دارد. آمریکا همچنین در تدارک تشکیل «نیروی آینده» اوکراین است که هدف آن بازداشتن روسیه از تداوم حمله به این کشور است. جنگنده‌های اف ۱۶ که در ماه‌های آتی به اوکراین تحویل خواهد شد، بخشی از این طرح است. 

اوکراین همچنین خواستار دریافت موشک‌های دوربرد آتاسمز است که می‌تواند تا چندین کیلومتر پشت خطوط دفاعی روسیه را هدف گیرد اما غرب تا امروز مقاومت کرده است. یکی از دلایل مخالفت آمریکا این است که به دلیل کمبود این موشک‌ها در آمریکا، اگر واشنگتن آنها را به اوکراین بفرستد، دیگر برای درگیری احتمالی با چین بر سر جزیره تایوان، موشک کافی در اختیار نخواهد داشت. اوکراین که نیروهای زمینی‌اش در پیشروی به موانع متعددی برخورده‌اند، حملات پهپادی گسترده‌ای به خاک روسیه داشته است، از جمله به مسکو اما این حملات آسیب چندانی به روسیه نزده است. تنها در روز جمعه ۴۲ حمله پهپادی به کریمه و یک حمله موشکی به مسکو رخ داد. دولت بایدن نه اوکراین را تشویق به حمله به خاک روسیه می‌کند و نه در اجرای چنین حملاتی به کی‌یف کمک می‌کند اما انتظار غرب از اوکراین همچنان بالاست».