اعلام حمایت بیش از 100 سینماگر سرشناس ایرانی از مردم فلسطین

سینمای ایران علیه صهیونیسم

126 سینماگر سرشناس ایرانی در نامه‌ای خطاب به دبیرکل سازمان ملل ضمن محکومیت کشتار مردم مظلوم غزه، خواهان اعلام آتش‌بس فوری در نوار غزه شدند.

موزه صلح تهران و خانه سینما در بیانیه‌ای کشتار غیرنظامیان در نوار غزه را محکوم و درخواست آتش‌بس فوری کردند. این بیانیه که تاکنون توسط بیش از ۱۰۰ نفر از جانبازان شیمیایی موزه صلح و هنرمندان سینما همچون داوود میرباقری، مجید مجیدی، پرویز پرستویی، رضا کیانیان، لیلا حاتمی، همایون اسعدیان، کمال تبریزی، محسن تنابنده، رامبد جوان، علیرضا داوودنژاد، فرهاد توحیدی، احمدرضا درویش، رسول صدرعاملی، محسن امیریوسفی، هادی حجازی‌فر، محمدحسین مهدویان، محسن کیایی، شبنم مقدمی، مجتبی میرتهماسب، سیدرضا میرکریمی، مجید انتظامی، امیر اثباتی، افسانه بایگان، هانیه توسلی و... امضا شده است، به شرح زیر است:

«به نام حق

جناب آقای آنتونیو گوترش، دبیرکل محترم سازمان ملل متحد!

ما هنرمندان ایران به همراه جانبازان و مصدومان شیمیایی بازمانده از جنگ عراق و ایران (۱۹۸۸- ۱۹۸0)، با امضای این نامه دردمندانه از شما می‌خواهیم تمام تلاش خود را در جهت جلوگیری از ظلم عریانی که علیه زنان، کودکان و مردم غیرنظامی محاصره شده غزه در جریان است، انجام دهید. جناب گوترش! جایگاهی که در اختیار شماست، چه بخواهید و چه نخواهید، وجدان تاریخی بشر امروز را نمایندگی می‌کند و عملکرد آن سند قضاوت آیندگان خواهد بود. به خاطر انسانیت جنگ را متوقف کنید».

***

مهلت ارسال آثار به جشنواره داستان و شعر انقلاب تمدید شد

دبیر سیزدهمین جشنواره شعر و داستان انقلاب اسلامی با اشاره به درخواست نویسندگان و شاعران مبنی بر افزایش فرصت ارسال اثر گفت: به منظور ایجاد بستری برای آفرینش آثار ادبی با محوریت مضامین و مفاهیم مرتبط با انقلاب اسلامی و زمان‌بر بودن فرآیند خلق اثر، همچنین بر اساس درخواست مؤلفان جهت تکمیل و بازنویسی نهایی آثار خود، مهلت ارسال اثر به دبیرخانه جشنواره تا پایان آذرماه تمدید شد. بهزاد دانشگر درباره موضوعات محوری این جشنواره گفت: عدالت و انسانیت، وحدت امت اسلامی، رفعت ملی، اخلاق و معارف دین، گفتمان انقلاب اسلامی، مقاومت (با رویکرد ستم‌ستیزی، مبارزه با استکبار جهانی، مسائل و رویدادهای تاریخ انقلاب اسلامی؛ سال‌های قبل از انقلاب، روزهای پیروزی انقلاب و پس از آن تا وقایع امروز، دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، نقش و جایگاه انقلاب اسلامی در رهبری، وحدت، انسجام ملی و همراهی با جریان‌های استکبارستیز جهان با تأکید بر هویت اسلامی از جمله محورهای محتوایی سیزدهمین جشنواره شعر و داستان انقلاب است. وی درباره بخش‌های سیزدهمین جشنواره داستان و شعر انقلاب تصریح کرد: نویسندگان و شاعران می‌توانند آثار خود را در قالب‌های رمان بزرگسال، رمان نوجوان، مجموعه داستان و مجموعه شعر در پایگاه جشنواره به نشانی artfest.ir ثبت‌کنند. همچنین علاوه بر مجموعه داستان انفرادی، در جهت دیده‌ شدن ظرفیت کارگاه‌های ادبی، امکان شرکت ‌دادن مجموعه داستان گروهی با موضوعات مرتبط نیز فراهم شده است. مسؤولان انجمن‌های ادبی به‌ عنوان کاربر اصلی می‌توانند آثار منتخب اعضا را در قالب مجموعه داستان در سایت جشنواره ثبت کنند.

***

«آسمان دوست‌داشتنی» ایران به برزیل رسید

جشنواره فیلم‌های انیمیشن انیمه آرت در ۲ بخش بین‌الملل و ملی (فیلم‌های ساخت برزیل) برگزار می‌شود. همچنین بخش بین‌الملل شامل بخش‌های دانشجویی بالای ۱۸ سال، دانش‌آموزی زیر ۱۸ سال، انیمیشن‌های حرفه‌ای درباره محیط‌زیست و فرهنگ جهانی است. بر همین اساس انیمیشن «آسمان دوست‌داشتنی» از تولیدات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به بخش مسابقه بین‌الملل (فرهنگ جهانی) جشنواره بین‌المللی فیلم‌های انیمیشن انیمه آرت کشور برزیل راه یافته است.

«آسمان دوست‌داشتنی» پیش‌تر نیز در بخش مسابقه انیمیشن دوازدهمین جشنواره فیلم Tangier مراکش، بخش مسابقه جشنواره بین‌المللی فیلم‌های انیمیشن Banjaluka بوسنی و هرزگوین، بخش مسابقه نوزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم Gandia اسپانیا، بخش مسابقه جشنواره فیلم‌های بین‌المللی BENEVENTO ایتالیا و بخش مسابقه جشنواره فیلم‌های کوتاه Bueu اسپانیا حضور داشته است. هفدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های انیمیشن انیمه آرت ۱۵ تا ۲۳ آبان ۱۴۰۲ (۶ تا ۱۴ نوامبر ۲۰۲۳) در ریودوژانریو کشور برزیل در حال برگزاری است.

***

«جوجه‌تیغی» به سینما می‌آید

با اعلام شورای صنفی نمایش، اکران فیلم سینمایی «جوجه‌تیغی» به کارگردانی مستانه مهاجر از چهارشنبه ۲۴ آبان در سینماها آغاز می‌شود. این فیلم ماجرایی طنز از زندگی ناخواسته یک جوان متعصب را روایت می‌کند که پیشنهادی عجیب، گذشته و آینده او را تحت تاثیر قرار می‌دهد و از سوی دیگر ماجراهای زنی که می‌خواهد نخستین رئیس‌جمهور زن ایران شود. سید حامد کمیلی، پانته‌آ پناهی‌ها، سیدهادی کاظمی، آناهیتا درگاهی، نازنین بیاتی، پژمان بازغی، هومن برق‌نورد، مهتاب ثروتی، نگار فروزنده، محراب قاسم‌خانی، امید روحانی، آرزو نبوت، نوشین تبریزی، هادی عطایی، سارا والیانی، آیدا ماهیانی و صحرا اسداللهی بازیگران «جوجه‌تیغی» هستند. مستانه مهاجر طی سال‌های فعالیتش تدوین ده‌ها فیلم‌ سینمایی از نام‌های سرشناس سینمای ایران را برعهده داشته، او همچنین به عنوان تهیه‌کننده، آثاری چون «اسرافیل» و «جاده خاکی» را تولید کرده است. «جوجه‌تیغی» نخستین فیلم مستانه مهاجر در مقام کارگردان است که توسط فیلمیران در سینماهای کشور اکران می‌شود.

گروه فرهنگ و هنر: فیلم سینمایی «سرهنگ ثریا» روایتی از استحاله انسان‌هایی است که در راه یک ایدئولوژی پوچ از همه آنچه اخلاق و انسانیت برای آدم‌ها تعریف می‌کند، دست می‌کشند.

قصه شکل‌گیری سازمان مجاهدین خلق (از سال 1344) و آرمان‌های غیراخلاقی و اعمال غیراخلاقی‌تر از آرمان‌های‌شان برای بسیاری از مردم بویژه آنان که حافظه تاریخی و البته سن و سالی دارند، داستان آشنایی است؛ البته همان‌طور که بیان شد، آدم‌ها باید سن و سالی داشته باشند یا بسیار علاقه‌مند به تاریخ معاصر که داستان جنایت‌های این سازمان را بشناسند، از این رو نباید فراموش کرد شناساندن چنین سازمان‌ها و گروه‌هایی به نسل جدید و توده مردم دست کمی از تلاش برای ارتقای اندیشه سیاسی و تاریخی معاصر ندارد. در حقیقت همانقدر که مهم است از دفاع ‌مقدس و جبهه‌های جنگ و رشادت‌های شهدای میهن گفته شود، نیاز داریم عامه مردم بویژه نسل‌های جدید از قصه جنایت‌های آدم‌هایی که تحت یک ایدئولوژی مخرب به هموطنان‌شان رحم نکردند، مطلع شوند. 

قصه منافقین اگرچه برای درصدی از جامعه شناخته شده اما ابعاد گسترده ماهیت و هویت و اقدامات آنان برای اکثریت جامعه کمرنگ و بعضا ناشناخته است و نیاز است تا سینما برای بیداری جامعه نسبت به تاریخ معاصر در این عرصه گام‌های بیشتری بردارد. پیش از این‌ هم البته فیلم‌هایی با مضمون روایی درباره این سازمان و عقاید و اقدامات‌شان ساخته شده که از آن جمله می‌توان به فیلم‌هایی چون «توهم» سعید حاجی‌میری 1364، «دست نوشته‌ها» مهرزاد مینویی 1365، «تعقیب» علی شاه‌حاتمی 1369، «پناهنده» رسول ملاقلی‌پور 1372، «روز شیطان» بهروز افخمی 1373، «سیانور» بهروز شعیبی 1394، «امکان مینا» کمال تبریزی 1394، «ماجرای نیمروز» و «ماجرای نیمروز؛ رد خون» محمدحسین مهدویان 1395 و 397 و «ضد» امیرعباس ربیعی 1400 اشاره کرد. نگاهی به تاریخ ساخت این تولیدات نشان از تلاش 4 دهه‌ای فیلمسازان برای بررسی ابعاد گوناگون این گروهک و همچنین اهمیت شناخت مخاطب نسبت به آن دارد. 

یکی از تازه‌ترین تولیدات در معرفی ابعاد و مختصات گروهک منافقین و رویکرد نسبت به اعضای خود، فیلم سینمایی «سرهنگ ثریا» به کارگردانی لیلی عاج و تهیه‌کنندگی جلیل شعبانی، محصول سازمان فرهنگی هنری اوج در سال ۱۴۰۱ است که  بخش کمتر پرداخته‌شده این تشکیلات و آدم‌های‌شان را نشانه می‌گیرد و حس ترحم و درد مخاطب را برمی‌انگیزد؛ خانواده‌هایی که اعضای‌شان به این تشکیلات پیوسته‌اند و ورای تضاد ایدئولوژیک که پس از آن، این آدم‌ها را در مقابل هم قرار می‌دهد، شاهد نگرانی‌ها و دلشوره‌هایی هستیم که اعضای یک خانواده نسبت به عضو به نوعی اسیر و فریب‌خورده خود که عضو سازمان شده است. 

«سرهنگ ثریا» روایت خانواده‌هایی است که برخی بستگان‌شان به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) پیوسته‌اند و سال ۱۳۸۹ چند سال بعد از فروپاشی حکومت بعث در عراق، در کمپ اشرف نگهداری می‌شوند. این خانواده‌ها مقابل کمپ مستقر شده‌اند و به انحای مختلف تلاش می‌کنند عزیزان‌شان را بازگردانند؛ تلاش‌های نافرجامی که هربار به شکل دردناکی از آن سوی دیوارهای بتنی کمپ اشرف به هدر می‌رود و خانواده‌های دلنگران این سوی دیوار را سرخورده‌تر از قبل می‌کند. 

نقطه قوت داستان فیلم این است که نه تنها از بعد کمتر گفته‌شده قصه مجاهدین خلق یعنی خانواده‌های آنان می‌گوید، بلکه بر اساس روایتی واقعی پیش می‌رود و از این رو کاستی‌هایش در کیفیت نمای بصری و نداشتن قصه منسجم را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. همین موضوع یعنی مبتنی بر واقعیت بودن قصه سبب شده اگرچه «سرهنگ ثریا» یک بیگ‌پروداکشن یا تولید  انبوه با جلوه‌های بصری خاص و هزینه‌بر نیست اما ساده و سرراست حرف خود را بزند و آنچه را می‌خواهد، به تصویر بکشد. 

سکانسی که آدم‌های داخل کمپ اشرف زامبی‌وار و به صورت شست‌وشوی مغزی شده در آن سوی سیم‌های خاردار در مقابل عزیزان‌شان قرار می‌گیرند و آنها را با سنگ هدف قرار داده و به قصد نابودی مورد حمله قرار می‌دهند بی‌شک یکی از قاب‌های نمادینی است که قساوت این سازمان از یک سو و استحاله آدم‌های پایبند به آرمان‌های پوچ آن را بخوبی به تصویر می‌کشد. 

بازی درخشان ژاله صامتی در نقش ثریا عبداللهی که به «سرهنگ ثریا» معروف است و همان‌طور که اسم فیلم از شخصیت او برداشته شده، بار اصلی قصه را به دوش می‌کشد، تقریبا نقص ندارد؛ صامتی بدون هیچ کم و کاستی نقش یک مادر دل‌نگران را که پا پس نمی‌کشد و تا آخرین لحظه امید دارد پسرش که حالا به عضویت مجاهدین خلق درآمده، از راه رفته بازگرداند، قابل تحسین است. البته که سایر بازی‌ها و نقش‌های مکمل همچون وحیدآقاپور و مجید پتکی و دیبا زاهدی هم بدرستی اجرا شده و باورپذیر هستند. 

فیلم سینمایی «سرهنگ ثریا» موفق می‌شود با یک تیم تولید بدون سوپراستار اما قوی، آنچه را می‌خواهد به تصویر بکشد و مضامینی چون آوارگی اعضای سازمان، شست‌وشوی ذهن آنان و در نهایت سرسپردگی‌شان به یک ایدئولوژی شکست‌خورده و هزینه‌های مالی و روانی را که هم برای خود و هم برای خانواده‌های‌شان از خلال دهه‌ها ایجاد کرده‌اند، بیان کند.  البته فیلم ضعف‌های جدی هم دارد؛ مثلا لوکیشن فیلمبرداری آنگونه که باید حسی از جغرافیای عراق را تداعی نمی‌کند و از سوی دیگر فیلمنامه خط روایی متمرکزی ندارد. علاوه بر این پایان‌بندی فیلم هم که در آن اعضای سالخورده این سازمان را به شکل نمادین مشغول حملات سایبری نشان می‌دهد، بیش از آنکه باورپذیر باشد، شکل جنسی از یک بیانیه گل‌درشت دارد و بهتر بود بدون این پایان‌بندی سراسر جهت‌دار، به شکلی که مخاطب خود به فرجام ناخوشایند این آدم‌ها بیندیشد به اتمام می‌رسید. 

در نهایت این اثر به عنوان نخستین فیلم بلند سازنده‌اش لیلی عاج اثری قابل قبول و مورد تحسین است. 

فاطمه شایان‌پویا: از سال ۹۰ که جنگ داخلی سوریه آغاز شد، اعزام مدافعان حرم از کشورهای مختلف شکل رسمی به‌ خود گرفت و در باغ شهادت، این‌بار برای دهه هفتادی‌های غیور ایرانی هم گشوده ‌شد.

در این ۱۰ سال، انگشت‌شمار بوده‌اند آثاری که روایتگر زندگی شهیدی از مدافعان حرم‌ بوده ‌باشند و با تأمل و هنرمندی به ابعاد شخصیتی و منش و مکتب زندگی‌ او پرداخته‌ باشند. از جادوی فرم،‌ برای تفهیم و اثرگذاری محتوای ارزشمند خود کمک گرفته باشند و در عین امانتداری حقیقت روایات، لحنی جذاب در بیان آن داشته باشند.

در کتاب «یک ‌روز بعد از حیرانی»، نویسنده به شیوه‌ای داستانی، با برادر کوچک‌تر خود سخن می‌گوید؛ آنقدر صمیمی و روان که خواننده حس نمی‌کند در ادبیات داستانی، زاویه دید دوم شخص چقدر سخت و نادر است.

با شخصیت‌پردازی قوی نویسنده، مخاطب گمان‌ می‌کند در برابر برادر پر شر و شور دهه هفتادی‌ا‌ش نشسته و برق چشم‌های سیاه و موهای کوتاه مدل‌دارش را می‌بیند، در لحظه لحظه شیطنت‌هایش و درس‌های ریز و درشتی که لابه‌لای بقچه کلمات و حرکاتش مخفی کرده، زندگی می‌کند.

زندگینامه داستانی شهید «محمدرضا دهقان‌امیری» به قلم فاطمه سلیمانی‌ازندریانی در این کتاب به روایت 3 تن از افراد خانواده، 6 نفر از دوستان نزدیک و برخی همرزمان او نگارش شده است؛

کتابی که شاید برخلاف انتظار، متراکم از اطلاعات ریز و درشت نباشد اما شیوه بیان روایت‌ها به قدری هنرمندانه است که مخاطب، برادرانه با شهید همذات‌پنداری می‌کند و مشتاق و شیفته،‌ با او همراه می‌شود. در کودکی او سرک می‌کشد و با او قد می‌کشد. با جست‌وخیزهای او در پارکور و کوهنوردی و اردو، شوخی و خنده‌اش ذوق می‌کند و فایل‌های مداحی گوشی‌ا‌ش را بالا و پایین می‌کند.

تَرک موتورش می‌نشیند و همراه او راهی زیارت می‌شود. چشم می‌دوزد به ضریح و هم‌کلام می‌شود با نجوای او، با امام و گاهی در صحن حرم ‌سیدالکریم یا حتی در خنکای حرم‌ سیدالشهدا، چشم در چشم حرم به خواب می‌رود؛ خوابی کوتاه و شیرین، آن‌قدر که چشم باز کردنش، روشن‌ترین بیدار شدن جهان است.

چیزی مثل یک رفیق ناب، یک برادر، واژه‌های شیرین اما کم‌یاب این روزها، در ذهن مخاطب کتاب جوانه می‌زند و با ضمیرهای «تو»  و فعل‌های دوم شخص کتاب، از برکت وجود شهید نور می‌گیرد و مثل پیچکی ترد، مخاطب را دربرمی‌گیرد؛ هر چند مواردی نظیر نحوه شهادت یا برخی خصوصیات، از زبان راوی‌های مختلف کتاب، تکرار و شاید بهتر بود زندگی شهید به صورت منسجم روایت و در جای‌جای آن از خرده‌روایت راوی‌های مختلف استفاده شود.

یا با پیرنگی داستانی‌تر،‌ به گره‌های پررنگ‌تری در داستان پرداخته شود و جذابیت بیشتری به کار ببخشد؛ هرچند که در چنین کارهایی، ملزم به داشتن پیرنگ داستانی نیستیم.

این کتاب، زندگینامه‌ داستانی موفقی است که شناخت عمیقی از شهید به‌دست می‌دهد. تاریخ شفاهی کشور ما غنی از سوژه‌های ناب و تأثیرگذار از انسان‌ها و مفاهیم پرعظمتی است که جا دارد از آنها قلم‌ زده ‌شود. قلمی هنرمندانه و پربرکت که بر جان نسل‌ها بنشیند و دست سربازهای گهواره را برساند به دست او که سال‌هاست منتظر است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دیروز در نشست شورای مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر ترمیم برخی انگاره‌های فرهنگی اظهار کرد: ریل‌گذاری جدید برای تقویت محتوا در استان‌ها با تخصیص منابع جدید صورت گرفته، به طور مثال به انجمن‌های هنری، موسیقی و تجسمی در هر استان یک میلیارد و به انجمن‌های ادبی نیز حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیارد اختصاص داده خواهد شد.

محمدمهدی اسماعیلی همچنین با تاکید بر اهمیت موضوع عفاف و حجاب برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: این موضوع برای ما جدی است و این ‌امر وظیفه قانونی و شرعی ماست. وی به اتفاقات غزه نیز اشاره کرد و گفت: مواضع و سخنان رئیس‌جمهور درباره فلسطین در اجلاس‌های اخیر از موضع عزت بود. اسماعیلی تاکید کرد: طبق یک نظرسنجی در شهریور ماه امسال، سه چهارم مردم ایران حامی فلسطین هستند و این امر اکنون به واسطه جنگ غزه حتما بیشتر هم شده است اما متاسفانه برخی تلاش می‌کنند با ایجاد دوقطبی و گسل‌های اجتماعی، خلاف این مساله را بازگو ‌کنند.

وی افزود: روز ۱۴ مهر را به عنوان حماسه جوانان فلسطینی و ۲۵ مهر را به دلیل بمباران بیمارستان غزه به عنوان روز نسل‌کشی نامگذاری کردیم و رئیس‌جمهور این موضوع را در نشست ریاض مطرح کرد.

 

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات در حالی از رشد حجم اقتصادی صنعت نشر به 12 هزار میلیارد تومان سخن می‌گوید که کتاب سال گذشته ۶۰ درصد گران شده، تولید آن 16 میلیون نسخه کاهش یافته و از طرفی هم 6 هزار عنوان کمتر تولید شده است.

به گزارش فارس، علی رمضانی در افتتاحیه دور تازه‌ای از نمایشگاه‌های استانی کتاب در آذربایجان شرقی، درباره وضعیت صنعت نشر گفته است: «۵ هزار ناشر و ۵۰ هزار نویسنده، مترجم و مصحح در کشور فعالند و مجموع اقتصاد صنعت نشر کشور امسال به ۱۲ هزار میلیارد تومان می‌رسد و برخلاف تصور برخی، صنعت نشر نخستین صنعت فرهنگی کشور از نظر حجم اقتصادی، تعداد فعالان و میزان اثرگذاری است». 

البته آماری که رمضانی داده، برای افرادی است که به طور مستقیم با صنعت نشر درگیرند اما نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر هم به طور مستقیم و غیرمستقیم با صنعت نشر در ارتباط هستند. با اینکه حجم اقتصادی این صنعت، سال به سال افزایش می‌یابد اما در ابعاد مختلف کاهش قابل توجهی پیدا کرده است.

بر اساس آماری که خود خانه کتاب منتشر کرده است سال گذشته که حجم اقتصادی صنعت نشر ۹ هزار میلیارد تومان و تعداد عناوین آثار تولید‌شده هم بیش از ۱۱۰ هزار عنوان بود، شمارگان کتاب در بازه زمانی ۲۱ آبان ۱۴۰۰ تا ۲۱ آبان ۱۴۰۱ به ۱۲۱ میلیون نسخه رسیده بود اما امسال که حجم اقتصادی به ۱۲ هزار میلیارد تومان رسیده، شاهد کاهش ۶ هزار عنوانی هستیم و شمارگان هم نزدیک به ۱۶ میلیون نسخه کم شده و در بازه ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲ نیز شمارگان کل به ۱۰۵ میلیون نسخه رسیده است.

البته میانگین قیمت نیز از ۶۷ به ۱۰۷ هزار تومان رسیده است. طبیعی است که با گران شدن ۶۰ درصدی کتاب، حجم اقتصادی نسبت به دوره قبل افزایش یابد اما با کاهش ۱۶ میلیون نسخه‌ای ما شاهد رشد ۴ هزار میلیارد تومانی هستیم.