|
انفجار محل شهادت یحیی سنوار
رژیم صهیونیستی منزلی که شهید «یحیی سنوار» رهبر حماس قبل از شهادت تا آخرین لحظه در آن در برابر متجاوزان ایستادگی کرد و صحنهای حماسی در میان جهانیان به یادگار گذاشت را منفجر کرد. رژیم صهیونیستی پس از شکست در ایجاد جنگ روانی علیه مقاومت غزه و نتیجه معکوس انتشار تصاویر آخرین لحظات زندگی یحیی سنوار تصمیم به انفجار منزلی گرفت که شهید سنوار در آن به شهادت رسید.
ارسال به دوستان
دور دنیا
حمله مجدد ارتش صهیونیستی به نیروهای یونیفل
نیروهای حافظ صلح موقت سازمان ملل متحد در لبنان (یونیفل) در بیانیهای اعلام کردند دیروز یک بولدوزر متعلق به ارتش صهیونیستی بهطور عمدی یک برج مراقبت و حصار محوطهای در یکی از سایتهای سازمان ملل در منطقه مروحان از توابع شهر صور در جنوب لبنان را تخریب کرد. این نیروها افزودند: «به ارتش اسرائیل و تمام طرفهای ذیربط یادآور میشویم متعهد به تأمین امنیت و سلامت کارکنان و اموال سازمان ملل متحد هستند و در همه زمانها باید به حریم ساختمانهای سازمان ملل احترام بگذارند». یونیفل در بیانیه خود اظهار کرد: «نقض حریم یک سایت متعلق به سازمان ملل و آسیب رساندن به اموال آن، نقض آشکار قوانین بینالمللی و قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است و سلامت و امنیت نیروهای حافظ صلح ما را به خطر میاندازد که این نیز نقض قوانین حقوق بشردوستانه بینالمللی محسوب میشود». یونیفل همچنین اشاره کرد: «ارتش اسرائیل بارها از یونیفل درخواست کرده سایتهای خود در طول خط آبی (مرز میان لبنان و اسرائیل) را تخلیه کند و عمدا به سایتهای سازمان ملل آسیب میرساند». در بخش پایانی بیانیه یونیفل آمده است: «سربازان یونیفل با وجود فشارهایی که بر ماموریت و کشورهای مشارکتکننده وارد میشود، همچنان در تمام سایتهای خود حضور دارند و ماموریت خود را در زمینه نظارت و گزارشدهی ادامه خواهند داد».
***
واکنش عربستان و قطر به هتک حرمت مسجدالاقصی
وزارت خارجه عربستان در بیانیهای یورش شهرکنشینان صهیونیست به مسجدالاقصی و تداوم حملات ارتش اشغالگر به شمال نوار غزه را محکوم کرد. این وزارتخانه در ادامه همچنین تداوم نقض قوانین بینالمللی و حقوق بشردوستانه توسط رژیم صهیونیستی را نیز محکوم کرد. وزارت خارجه عربستان در ادامه از جامعه جهانی بویژه کشورهای عضو دائم شورای امنیت خواست رژیم اشغالگر را به علت توهین به مقدسات اسلامی پاسخگو کنند.
از طرف دیگر وزارت خارجه قطر نیز با صدور بیانیهای یورش صدها شهرکنشین صهیونیست به مسجدالاقصی را بشدت محکوم کرد. این وزارتخانه این اقدام را نقض آشکار قوانین بینالمللی و تحریک احساسات مسلمانان سراسر جهان به شمار آورد و نسبت به پیامدهای اقدامات مکرر رژیم اشغالگر برای تضعیف جایگاه دینی و تاریخی مسجدالاقصی هشدار داد. وزارت خارجه قطر این امر را که جامعه جهانی مسؤولیتهای اخلاقی و قانونی خود در قبال قدس و مقدسات آن را بر عهده بگیرد، ضروری دانست. این وزارتخانه در این بیانیه بر موضع دائم خود در قبال آرمان فلسطین و حقوق قانونی ملت فلسطین از جمله برپایی کشور مستقل بر اساس مرزبندیهای سال 1967 به پایتختی قدس شرقی تاکید کرد. وزارت خارجه قطر همچنین بشدت حملات رژیم صهیونیستی به منازل در شهرک بیت لاهیا در شمال غزه را محکوم کرد.
***
فتحالله گولن مرد
فتحالله گولن، رهبر جریان اپوزیسیون گولن که سالها در آمریکا زندگی میکرد، شامگاه یکشنبه به وقت محلی به دلیل عارضه قلبی در 83 سالگی درگذشت. وی از سال 1999 در پنسیلوانیای آمریکا زندگی و شبکه عظیم تربیتی- جاسوسی خود در کشورهای آسیای میانه و شرق اروپا را اداره میکرد. گولن در این سالها تحت حمایت دولت آمریکا قرار داشت و به رغم درخواستهای مکرر دولت ترکیه برای استرداد و محاکمه وی، واشنگتن هیچگاه حاضر به استردادش نشد. دولت ترکیه مسؤولیت کودتای 2016 در این کشور را متوجه فتحالله گولن میدانست و روابط دولت ترکیه و ایالات متحده پس از این کودتای ناموفق بارها دچار تنش شد. مدارس و موسسات تحت حمایت گولن بارها توسط دولت ترکیه بسته و مجوز فعالیت آنها باطل شده بود. فتحالله گولن از مخالفان سرسخت شیعیان و ایران به حساب میآمد و نظراتی افراطی درباره شیعیان داشت. وی پیش از این در ابتدای فعالیت سیاسی رجب طیب اردوغان متحد او به حساب میآمد.
***
اعتراض سناتور استرالیایی در مقابل شاه انگلیس
سناتور «لیدیا تورپ» در جریان یک مراسم سلطنتی در پارلمان استرالیا با حضور چارلز سوم پادشاه انگلیس، به نشانه اعتراض به استعمار بریتانیا بر استرالیا، فریاد زد. در این مراسم ناگهان سناتور تورپ فریاد زد: «تو پادشاه ما نیستی و این زمین متعلق به تو نیست. تو نسلکشی علیه مردم ما مرتکب شدی و باید آنچه را از ما دزدیدی به ما برگردانی. او در ادامه گفت: تو زمین ما را نابود کرد».، در پی اعتراضات سناتور تورپ، نیروهای امنیتی حاضر در پارلمان بلافاصله او را از ساختمان پارلمان خارج کردند. پادشاه چارلز سوم هنگام فریادهای اعتراضی سناتور تورپ در محل پودیوم پارلمان در حال صحبت کردن با آنتونی آلبانیز نخستوزیر استرالیا بود. پیش از این نیز رسانههای استرالیا از عدم تمایل سناتورهای استرالیا برای حضور در جلسه استقبال از پادشاه انگلیس خبر داده بودند.
***
بازداشت 7 صهیونیست به اتهام جاسوسی برای ایران
دادستانی کل رژیم صهیونیستی اعلام کرد ۷ تبعه اسرائیلی آذربایجانیتبار را به اتهام جاسوسی برای ایران بازداشت کرده است. دادستانی کل این رژیم اعلام کرد: این متهمان سپتامبر گذشته بازداشت شدهاند و این هفته علیه آنها کیفرخواست تنظیم خواهد شد. دادستانی کل رژیم در ادامه تصریح کرد: متهمان تحت هدایت مقامات ایرانی در ازای دریافت صدها هزار دلار پول نقد و ارزهای دیجیتال کار میکردند. این منبع افزود: این ۷ متهم نزدیک به ۲ سال است برای ایران کار میکنند و در طول جنگ نیز به این کار ادامه دادهاند. گفتنی است انتشار اخبار جاسوسی اتباع جمهوری آذربایجان علیه اسرائیل در حالی مطرح میشود که روابط جمهوری باکو و این رژیم بسیار دوستانه و نزدیک است.
ارسال به دوستان
رژیم صهیونیستی در مرحله جدید وحشیگری، مراکز اقتصادی و رسانهای مقاومت را بمباران کرد
حمله به معیشت مردم لبنان
ساختمانهای جمعیت قرضالحسن لبنان و شبکه تلویزیونی المنار جزو اهداف بمباران شده است
گروه بینالملل: روز یکشنبه به موازات افزایش عملیاتهای حزبالله لبنان در پاسخ به تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه لبنان، جنگندههای رژیم صهیونیستی موج جدیدی از بمباران وحشیانه و غیرقانونی خود را با هدف قرار دادن موسسات مالی قرضالحسنه لبنان آغاز کردند؛ بمبارانهایی که هدف آن تضعیف زیرساختهای اقتصادی مردم لبنان و تحمیل بحران اقتصادی به این کشور است. روز یکشنبه ارتش اشغالگر صهیونیستی چند ساختمان متعلق به جمعیت قرضالحسن لبنان را هدف حملات موشکی و هوایی خود قرار داد. در پی این حملات چند ساختمان متعلق به این سازمان، همچنین دفتر بانک قرضالحسنه اسلامی واقع در ضاحیه بیروت تخریب شدند. جمعیت قرضالحسن لبنان در واکنش به این حملات اعلام کرد ورشکستگی رژیم اسرائیل و تمام شدن بانک اهدافش، آن را به سمت بمباران شعبههای ما سوق داده است. این جمعیت همچنین افزود: ما تمام تدابیر و اقدامات لازم را از ابتدای جنگ برای حفظ سپردههای مردم و امانتداری در این خصوص اتخاذ کردهایم.
روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال نیز با اشاره به حملات صهیونیستها به دفاتر و ساختمانهای سازمان قرضالحسنه لبنان به نقل از یک مسؤول اسرائیلی نوشت: هدف از این حملات ایجاد شکاف و کاهش اعتماد بین حزبالله و مردم عادی است؛ ادعایی که با توجه به نقش حمایتی این صندوقها در شرایط وخیم اقتصادی چند سال گذشته لبنان پرده از نقشه شوم صهیونیستها برداشته است. رژیم صهیونیستی بخوبی میداند حزبالله لبنان صرفا یک گروه نظامی و امنیتی نیست و از اقدامات اجتماعی و حتی اقتصادی حزبالله در لبنان خبر دارد؛ اقداماتی که باعث شده است این گروه مقاومت در میان مردم لبنان از محبوبیت بالایی برخوردار باشد و حتی در شرایط اقتصادی فاجعهباری که با دسیسهها و اقدامات کشورهای غربی و عربی بویژه پس از انفجار بندر بیروت تشدید نیز شده است این گروه با اقدامات حمایتی و عامالمنفعه اقشار ضعیف و کمدرآمد لبنان را زیر چتر حمایتی خود قرار داده است.
هدف قرار دادن جمعیتهای قرضالحسنه لبنان با ادعای وابستگی آنها به حزبالله جنایتی دیگر علیه ملت لبنان است که ناشی از ناکامی صهیونیستها در بخش نظامی و تضعیف قدرت نظامی حزبالله لبنان است. حزبالله لبنان با پشتیبانی مردمی خود و قدرت اجتماعی بالا و همچنین نیروهای مردمی خود طی چند هفته گذشته ضربات سختی را به قوای نظامی ارتش اشغالگر وارد کرده است و به موازات آن به رغم تداوم تجاوزات هوایی متعدد، ارتش صهیونیستی در تضعیف و متوقف کردن قدرت موشکی حزبالله لبنان که عمق سرزمینهای اشغالی را هدف قرار داده است ناتوان است. عملیاتهای حزبالله لبنان همچنان با قدرت عمق سرزمینهای اشغالی را هدف قرار میدهد و در آخرین اقدام حزبالله لبنان روز یکشنبه، شهر حیفا مانند شهرک کریات شمونه شاهد اصابت متعدد راکتهای حزبالله و ناتوانی پدافند هوایی رژیم صهیونیستی در رهگیری این پرتابهها بود. از سوی دیگر حزبالله لبنان تاکنون توانسته است با کمینهای متعدد در مرزهای جنوب لبنان، پیشروی صهیونیستها را ناکام بگذارد و تلفات سنگینی بر ارتش صهیونیستی وارد کند. ارتش اشغالگر پس از ناکامی در میدان جنگ نابرابر و زیر سوال رفتن تجهیزات نظامی گرانقیمت و به هلاکت رسیدن دهها تکاور پرادعای خود اکنون تاکتیک جنگ ضدانسانی را در دستور کار قرار داده است. هدف قرار دادن زیرساختهای اقتصادی و مدنی لبنان به منظور ایجاد شکاف بین شهروندان لبنانی و حزبالله لبنان و تحت فشار قرار دادن ملت مقاوم لبنان به منظور دستیابی به پیروزی در میدان نبرد است؛ اقدامی که پیش از این از سوی صهیونیستها با محاصره باریکه غزه و تحمیل گرسنگی و قطع کمکهای انسانی به نوار غزه به منظور تحت فشار قرار دادن حماس به کار گرفته شده است. البته هیچ کدام از این اقدامات تاکنون در غزه موفقیتآمیز نبوده و تنها لکه ننگی بر پیشانی رژیم صهیونیستی و حامیان غربی آن برجا گذاشته است.
سخنگوی ارتش صهیونیستی پس از هدف قرار دادن ساختمانهای متعلق به جمعیت قرضالحسن در بازار شهر بعلبک و منطقه ضاحیه در جنوب بیروت، در مصاحبهای با روزنامه یدیعوت آحارانوت اعلام کرد: تمام 35 شعبه جمعیت قرضالحسن در لبنان توسط ارتش اسرائیل هدف قرار میگیرند و هدف از این حملات نابودی زیرساختهای اقتصادی لبنان است؛ هدفی که با توجه به تهدید حزبالله لبنان مبنی بر انجام عملیاتهای تهاجمی متقابل و همسطح به سرزمینهای اشغالی به منظور دفاع از لبنان و غزه، جنگ را به سطح جدیدی خواهد کشاند. حزبالله لبنان اخیرا با به پرواز درآوردن پهپاد هدهد و تصویربرداری از مراکز اقتصادی، نظامی و پدافندی رژیم صهیونیستی تهدیدی جدی را با مشخص کردن بانک اهداف خود متوجه صهیونیستها کرد؛ بانک اهدافی که با توجه به اقدامات رژیم صهیونیستی بزودی هدف حمله قرار خواهند گرفت و معادله جدیدی را بر صهیونیستها تحمیل خواهند کرد؛ معادلهای که در پی آن صهیونیستها تاوان جنگافروزی خود در منطقه را خواهند پرداخت.
* اسرائیل تلویزیون المنار را بمباران کرد
منابع خبری لبنانی از هدف قرار گرفتن ساختمان اصلی شبکه المنار در ضاحیه بیروت خبر دادند. تصاویر منتشرشده در شبکههای اجتماعی نیز گویای انفجاری بزرگ در ساختمان این شبکه بینالمللی عربزبان است که به عنوان ارگان حزبالله فعالیت میکند.
***
مؤسسه قرضالحسن یک ساختار اقتصادی مردمی
موسسه مالی قرضالحسنه لبنان با نام قرضالحسن ساختاری اقتصادی است که پیش از این آیتالله شهید «سیدحسن نصرالله» درباره آن توضیحاتی را به ملت لبنان ارائه کرده بود. سیدحسن نصرالله، دبیرکل شهید حزبالله لبنان طی یکی از سخنرانیهای خود پیش از شهادت با اشاره به فعالیت این موسسه گفته بود: موسسه قرضالحسن برای خدمت به مردم است و تجارت و سرمایهگذاری و سودآوری نمیکند و پولی به حزبالله نمیدهد. طبق سخنان سیدحسن نصرالله ،۱۸۰۱۰۰ نفر از این موسسه قرض بدون سود به ارزش ۳ میلیارد و ۷۷۵ میلیون دلار گرفتهاند. طبق اعلام شهید نصرالله، این پولها متعلق به مردم لبنان است و برخلاف تبلیغات دشمنان از ایران نیامده است. خیران، تجار و مردم عادی لبنان در این موسسه پول گذاشتهاند تا دیگران از آن استفاده کنند. سید همچنین در پی انتشار اطلاعات این موسسه توسط برخی جریانات رسانهای همدست با رژیم صهیونیستی گفته بود: کسانی که از انتشار اسمشان میترسند، بروند حسابشان را ببندند. این موسسه سقوط نمیکند. شهید نصرالله همچنین خطاب به مردم لبنان گفته بود: مردمی که به خاطر وضعیت بانکها، پولشان را در خانه نگه میدارند برای مقابله با تحریمهای آمریکا و کمک به دیگران، حساب قرضالحسنه باز کنند.
موسسه قرضالحسن نیز در واکنش به حملات اخیر رژیم صهیونیستی اعلام کرده است ساختمانهای این موسسه از ابتدای جنگ خالی است و رژیم صهیونیستی هم این نکته را میداند اما جنون تخریب و نابودی دارد. اساسا قرضالحسن یک موسسه اجتماعی مردمی است، نه سیستم مالی حزبالله و حزب، ساختار مالی مخصوص خودش را دارد. موسسه مالی قرضالحسن و خودپردازها و کارتهای آن در زمان بحران اقتصادی لبنان وامهای زیادی را به ملت لبنان به صورت قرضالحسنه داده است و بسیاری از شهروندان مستضعف و فقیر لبنان با استفاده از این سیستم مالی مردممحور معیشت خود را از شر اقدامات تحریمی آمریکا و اروپا در سالهای گذشته حفظ کردهاند.
ارسال به دوستان
روزنامههای صهیونیست در ماتم عمومی
نشریات عبری دیروز دوشنبه در شرایطی کاملا متناقض با کارناوال شادیشان در 3 روز پیش از آن، در ماتم فرو رفته بودند. دلیل آن ترسی است که به دنبال هلاکت بالاترین مقام نظامی میدانی ارتش رژیم صهیونیستی در باریکه غزه بر آنها مستولی شده است. احسان دقسه (به عبری دکسه) که یکشنبه این هفته در اردوگاه جبالیا در شمال غزه به دلیل انفجار مین به هلاکت رسید، یکی از 4 سرهنگ ارتش کودککش بوده که طی یک سال و 2 هفته که از جنگ غزه میگذرد در میدان کشته شدهاند. با هلاکت او آمار رسمی کشتههای ارتش صهیونیستی از زمان آغاز جنگ در 15 مهر سال گذشته به 749 نفر افزایش یافت، هر چند آمار غیررسمی اما واقعیتر، حاکی از کشته شدن دستکم 2 هزار نظامی اسرائیلی در این مدت است. این فرمانده ارشد ماشین نسلکشی اسرائیل در غزه در حالی به هلاکت رسید که اردوگاه جبالیا در محاصره نظامی کامل صهیونیستها قرار دارد و حتی ورود غذا و کمکهای مختلف به آن نیز ممنوع است. با این حال برخورد او با مین، نشانه مقاومت وجب به وجبی است که مبارزان حماس و جهاد اسلامی در خاک خود با اشغالگران دارند و همین موضوع اشغال غزه را به کابوس اسرائیلیها تبدیل کرده است. این موضوع که سرهنگ احسان دقسه از خائنین دروزی فلسطین اشغالی بود و نه یک یهودی یا صهیونیست متعصب نیز عاملی مضاعف شد تا دستگاه تبلیغاتی اسرائیل روی کشته شدن او در میدان جنگ با حماس مانور ویژهای بدهد. تقریبا تمام نشریات اصلی عبری زبان، صبح دوشنبه، موضوع هلاکت این فرمانده ارتش رژیم را روی جلد خود منعکس و حتی به تیتر و عکس یک تبدیل کرده بودند. روزنامه یدیعوت آحارانوت، پرمخاطبترین نشریه اسرائیلی با اختصاص عکس جلد و عنوان اصلی خود به این موضوع تیتر زد: «فرمانده تیپ ۴۰۱ ارتش، سرهنگ احسان دقسه، در جبالیا کشته شد». به نوشته این روزنامه، دقسه دارای نشان شجاعت از جنگ دوم لبنان و رئیس یک تیپ زرهی بود. روزنامه اسرائیل هیوم نیز در کنار عکس دقسه روی جلد خود به نتایج تحقیقات اولیه ارتش صهیونیستی درباره هلاکت فرماندهاش اشاره میکند که او همراه چند افسر دیگر پس از آنکه از تانک پیاده شدند، بر اثر انفجار یک بمب کنار جادهای کشته شدند. بر اساس این گزارش یک سرلشکر صهیونیست نیز در همین جبهه بشدت مجروح شده است. روزنامه هاآرتص نیز تیتر مشابهی را روی جلد برد و البته یادآور شد که در یک روز حدود ۲۰۰ راکت از لبنان به سمت اسرائیل شلیک شد!
ارسال به دوستان
یادداشت
خط سرخ پوتین
مهدی سیفتبریزی*: در کنفرانس دائمی دوسالانه شورای امنیت روسیه که 25 سپتامبر 2024 با موضوع بازدارندگی هستهای تشکیل شد، «ولادیمیر پوتین» تغییراتی را در «مبانی سیاست دولتی فدراسیون روسیه در حوزه بازدارندگی هستهای» یا به عبارت دیگر دکترین هستهای این کشور پیشنهاد داد که در نهایت به تصویب شورای امنیت روسیه رسید و متن آن در آینده با جزئیات بیشتر منتشر خواهد شد. همچنین در این جلسه پیشنهاداتی برای تغییر دکترین نظامی کرملین نیز پیشنهاد شد. منطق این تغییر پیشنهادی در دکترین هستهای مسکو به دلیل تغییرات جدید در حوزههای نظامی - سیاسی و منابع تهدیدزای جدید برای روسیه و متحدانش یعنی افزایش شدت حملات اوکراین به خاک روسیه و درخواست اخیر ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین از ایالات متحده و بریتانیا برای صدور مجوز حمله به عمق خاک روسیه با استفاده از موشکهای دوربرد بوده است.
از سال گذشته، گفتوگوهایی بین متخصصان وزارت دفاع، وزارت خارجه و دفتر شورای امنیت روسیه درباره ایجاد اصلاحات در دکترین هستهای این کشور انجام شده است. دکترین جدید بر خطوط قرمز مسکو برای محدود کردن بیشتر گزینههای اوکراین در حمله به خاک روسیه تاکید میکند و پیامی است برای کشورهای عضو ناتو در جهت ایجاد خویشتنداری در حمایت از اوکراین با محدود کردن ضدحملات کییف در داخل سرزمینهای این کشور.
* تغییرات پیشنهادی جدید چیست؟
تغییرات پیشنهادی، دکترین هستهای 2020 روسیه را بهروزرسانی میکند و هدف آن گسترش فهرست دولتها و اتحادهایی است که به مسکو اجازه میدهد در برابر آنها از توان بازدارندگی هستهای خود استفاده کند.
به عبارت دیگر زبان دکترین هستهای جدید روسیه تکامل یافته است. به این معنا که از این پس حمله یک کشور غیرهستهای که با حمایت یک کشور دارای سلاح هستهای علیه روسیه انجام میپذیرد حتی با استفاده از سلاحهای متعارف، به عنوان یک حمله مشترک هستهای علیه روسیه تفسیر میشود.
دومین مورد در تغییرات اتفاقافتاده، کاهش آستانه استفاده از سلاحهای هستهای در حملات نظامی به خاک روسیه است. این مسله به آن معنی است که از این پس هرگونه استفاده از تسلیحات متعارف همانند موشکهای هایپرسونیک، انواع پهپادها، هواپیماهای استراتژیک و تاکتیکی و همچنین موشکهای کروز به سمت اهدافی در داخل مرزهای سرزمینی فدراسیون روسیه، توجیهی برای استفاده از توان هستهای برای کرملین است. در نهایت در حالی که دکترینهای قبلی خواستار بازدارندگی هستهای روسیه در دفاع از متحدان خود شده بود، دکترین پیشنهادی جدید خواستار پاسخ هستهای در صورت حمله به بلاروس است. به عبارت دیگر چتر حفاظت هستهای یکسان برای مینسک ایجاد شده است. علاوه بر این، پوتین بر اهمیت سهگانه هستهای برای تضمین بقای روسیه به عنوان ابزاری برای حفظ تعادل جهان تاکید کرد.
بر اساس نسخه فعلی سیاست بازدارندگی هستهای روسیه - که توسط پوتین ۴ سال پیش در ژوئن 2020 و قبل از جنگ اوکراین به تصویب رسید - سلاحهای اتمی این کشور تنها زمانی قابلیت استفاده دارد که موجودیت فدراسیون روسیه مورد تهدید قرار گیرد. این مؤلفه تفاوت بزرگی را در دکترین جدید هستهای مسکو در بهکارگیری توان هستهای این کشور در تقابل با غرب جمعی ایجاد میکند.
* دکترین هستهای متناسب با ژئوپلیتیک کنونی
اصولا زبان دکترینهای هستهای روسیه مستقیما با شرایط ژئوپلیتیک نظم جهانی و آرمانهای ژئوپلیتیک این کشور متناسب است. از سال 2010، لحن به کار رفته در ماهیت این دکترینها هر بار تهاجمیتر شده است. پوتین این لحن تهاجمی را با استناد به دکترینهای هستهای تهاجمی کشورهای غرب که به قول او در حال جنگ با روسیه هستند توجیه میکند.
دکترین 2020 نیز از همین روش پیروی میکرد اما ابهامات زیادی داشت. برخی کارشناسان روس معتقدند دکترینهای هستهای گذشته روسیه به طرز وحشتناکی منسوخ شدهاند، از جمله دکترین هستهای 2020 که عملکرد موثری در بازدارندگی دفاعی و تهاجمی روسیه نداشت. از نظر آنان مشخص شدن خطوط قرمز و چارچوبهای امنیت ملی روسیه که موجب فعال شدن دکترین هستهای میشود بسیار حائز اهمیت است، زیرا غربجمعی باید به استناد اسناد بالادستی روسیه یک آیندهنگری استراتژیک داشته باشد و این موضوع را فهم کند که روسیه دارای سلاحهای هستهای است و میتواند در صورت لزوم از آنها به شکل موثری استفاده کند.
از زمان حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، احتمال استفاده از سلاح هستهای توسط روسیه در مراحل مختلف درگیری افزایش یافته است. با وجود تهدید روسیه در استفاده از سلاحهای هستهای، غرب همچنان به تامین سلاحهای دوربرد و موشکهای بالستیک اوکراین ادامه میدهد و خطوط قرمز مسکو را تضعیف کرده یا زیرپا میگذارد.
چند سال پیش، تصور اینکه ارتشهای غرب مقر ناوگان دریای سیاه فدراسیون روسیه را بمباران کنند بسیار دشوار بود و جنگ روسیه و ناتو عملی کاملا دور از ذهن اما این دقیقا همان چیزی است که یک سال پیش اتفاق افتاد؛ زمانی که نیروهای مسلح اوکراین با موشکهای سایه توفان (Storm Shadow) بریتانیا به «سواستوپل» حمله کردند. عملیاتی کردن این موشکها همانطور که خود پوتین گفت، فقط میتواند توسط مستشاران و امکانات ناتو انجام شود. تایید این موضوع را میتوان در مذاکرات فاششده افسران نیروی هوایی آلمان درباره دلایل امتناع برلین از تامین موشکهای دوربرد تاروس (Taurus) به کییف مشاهده کرد.
همچنین از اوایل سال جاری میلادی، اوکراین به دفعات تاسیسات انرژی روسیه را در حملات پهپادی مورد هدف قرار داده است. در آخرین مورد از این حملات میتوانیم به حمله ارتش اوکراین به انبار نفت «کریمه» اشاره کنیم که چند روز است در شعلههای آتش میسوزد. ماه مه 2024/ اردیبهشت 1403 پهپادهای اوکراینی به ۲ ایستگاه راداری روسیه حمله کردند. این ایستگاهها برای روسیه از آن جهت که سپر هشدار اولیه برای شناسایی تسلیحات هستهای شلیک شده از سمت غرب هستند بسیار حائز اهمیت بود. علاوه بر این، در ماه آگوست (مرداد 1403)، اوکراین تهاجمی را در کورسک آغاز کرد و از ابتدای جنگ، برای اولینبار وارد خاک سرزمینی روسیه شد و مراکز مهمی همچون مرکز پمپاژ گاز سودژا (مرکز پمپاژ گاز روسیه به ۳ کشور اروپایی) را تصرف و صدمات زیادی به برخی اهداف استراتژیک روسیه در این منطقه وارد کرد.
اما اکنون در شرایط میدانی فعلی، با محدود بودن گزینهها برای اوکراین، زلنسکی از بریتانیا و ایالات متحده درخواست مجوز برای استفاده از سلاحهای دوربرد به منظور حمله به عمق شهرهای روسیه را کرده است. به نظر میرسد رهبری روسیه در تلاش است با ایجاد تغییرات در دکترین هستهای، غرب را از صدور مجوز به اوکراین برای حمله به قلمرو فدراسیون روسیه با موشکهای ناتو بازدارد. به گفته پوتین، چنین مجوزی به این معنی است که «کشورهای عضو ناتو، ایالات متحده و کشورهای اروپایی در حال جنگ با روسیه هستند».
«دیمیتری پسکوف» سخنگوی مطبوعاتی رئیسجمهور روسیه، با مشاهده بحثهایی که در غرب برای اعطای مجوز استفاده از سلاحهای دوربرد در حال انجام است، اظهار داشت تغییرات پیشنهادی باید به عنوان یک سیگنال خاص برای کشورهای غربجمعی در نظر گرفته شود. پسکوف نسبت به پیامدهای مشارکت در حمله به روسیه هشدار داد.
* بدون تغییرات اساسی
با وجود تمام هیاهوهای خبری در غرب و حتی خود روسیه، تغییرات پیشنهادی پوتین انحراف اساسی از دکترینهای هستهای قبلی این کشور ندارد. دکترین هستهای فعلی اجازه استفاده از سلاحهای هستهای را در پاسخ به حملات متعارفی که به خاک روسیه انجام میشود میدهد اما به نظر میرسد هدف دکترین جدید پیشنهادی، توضیح بیشتر یا شفافسازی شرایط استفاده از سلاح هستهای از سوی کرملین است. به عنوان مثال، گسترش چتر هستهای کرملین برای بلاروس یک حرکت نمادین نیست بلکه تصریح نام بلاروس در بندهای دکترین جدید به این دلیل است که چارچوبهای اقدام هستهای مسکو به صورت کاملا شفافی بیان شود. در دکترین 2020 نیز به صراحت تاکید شده بود حمله به متحد روسیه زمینه را برای اقدام تلافیجویانه هستهای فراهم خواهد کرد. تنها تفاوت در این است که اینک از بلاروس به صراحت نام برده شده و به نوعی این کشور هم جزئی از خاک روسیه شناخته شده است.
مثال دیگر در این زمینه را میتوان در نوع همکاریهای استراتژیک روسیه و کرهشمالی مشاهده کرد. براساس پیمان امنیتی که ماه ژوئن امسال (خرداد 1403) میان پیونگیانگ و مسکو منعقد شد، روسیه، کرهشمالی را ذیل چتر هستهای خود قرار داد.
* واکنش بینالمللی
پوتین تصمیم گرفت درست قبل از دیدار بایدن و زلنسکی در حاشیه نشست سالانه سازمان ملل درباره موضوع ایجاد تغییرات در دکترین هستهای روسیه صحبت کند؛ جایی که روسایجمهور ۲ کشور باید تصمیم میگرفتند آیا به کییف اجازه دهند از موشکهای غربی برای حمله به عمق روسیه استفاده کند یا خیر.
واشنگتن در رویکرد خود برای موافقت با اوکراین برای استفاده از تسلیحات دوربرد، حتی قبل از اینکه پوتین رسما تغییراتی را در دکترین هستهای کنونی خود پیشنهاد کند، بسیار محتاطانه عمل کرده بود، زیرا اطلاعات قابل اعتمادی برای سرویسهای اطلاعاتی و نظامی غرب از پاسخ مرگبار مسکو در صورت اجازه دادن به اوکراین برای حمله به عمق روسیه وجود داشت.
همچنین واشنگتن معتقد است تا زمانی که کرملین در آستانه شکست نظامی در اوکراین قرار نگیرد، خطر استفاده از سلاحهای هستهای توسط مسکو بسیار پایین است اما غربیها همچنان سعی میکنند از موقعیتهای خطرناک اجتناب کنند. با وجود حملات پهپادی اوکراین به کرملین یا رادارهای روسی - که عناصر سپر هستهای هستند - کاخ سفید قصد ندارد رویکرد محتاطانه خود را تغییر دهد.
تونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا تصمیم هدف قرار دادن عمق خاک روسیه را اقدامی غیرمسؤولانه خواند اما یک روز پس از پیشنهاد پوتین برای تغییرات در دکترین هستهای، در 26 سپتامبر، ایالات متحده از ارسال بمبهای گلاید با برد 20 تا 130 کیلومتر به اوکراین خبر داد. با این حال، مقامات آمریکایی هیچ اشارهای به صدور مجوز به اوکراین برای حمله به عمق خاک روسیه نداشتند. اما همانطور که غرب کمکهای خود را به اوکراین گسترش میدهد، توجه کمتری به خطوط قرمز روسیه از خود نشان میدهد. در پاسخ، رهبری روسیه خواهان این است که اظهاراتش جدیتر گرفته شود و بهروزرسانی دکترین هستهای یکی از ابزارهای موجود در این فرآیند است.
در حالی که روسیه به سمت تدوین دکترین هستهای 2024 خود پیش میرود، به نظر میرسد جاهطلبیهای اوکراین برای دستیابی به مجوز حمله به عمق روسیه به بنبست رسیده و گزینههای این کشور در میدان نبرد محدود شده است. از سوی دیگر با توجه به بازخوردهای موجود در میان اظهارنظرهای سران اروپایی به نظر میرسد واکنش استراتژیک مسکو موثر واقع شده. کرملین خطوط قرمز خود را مجددا به صورت کاملا شفاف تعریف کرده و احتمال خطر غافلگیری در آینده را کاهش داده است. به نظر میرسد هر گونه تغییر قابل توجه در روند فعلی، به نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آینده آمریکا بستگی داشته باشد.
پژوهشگر روابط بینالملل *
منابع
---------------------------
https://www.mid.ru/ru/foreign_policy/international_safety/disarmament/1434131/
https://www.geopolitic.ro/2024/10/russias-changing-nuclear-doctrine-significant-concern-just-another-empty-threat
https://www.reuters.com/world/europe/russia-says-emergency-hotlines-with-us-nato-remain-nuclear-risks-rise-2024-10-08
https://www.rferl.org/a/russia-ukraine-nuclear-doctrine-putin/33135153.html
https://www.belarus.by/en/press-center/speeches-and-interviews/lukashenko-comments-on-changes-in-russias-nuclear-doctrine-new-risks-for-some-not-us_i_0000178402.html
https://greydynamics.com/russias-new-nuclear-doctrine-strategic-implications/
https://www.newsweek.com/russia-ukraine-putin-nuclear-weapons-1962563
https://www.houstonchronicle.com/news/world/article/kremlin-says-changes-in-russia-s-nuclear-doctrine-19794547.php?source=google&medium=paid&gad_source=1&gclid=Cj0KCQjw05i4BhDiARIsAB_2wfBoQnjzinN0u20np8jPF7LQU3OuaL6NaHIYfPItdtFScWcBE5BEph8aAjWMEALw_wcB
https://thegeopolitics.com/what-if-final-warning-is-truly-final-russias-change-in-nuclear-policy-and-international-law/#google_vignette
https://time.com/7027988/russia-nuclear-blackmail-europe-response/
https://www.firstpost.com/opinion/russia-revises-its-nuclear-doctrine-why-west-must-take-putins-warning-seriously-13822576.html
https://www.memri.org/reports/chinese-academic-nato-russia-nuclear-confrontation
https://blogs.prio.org/2024/10/putins-nuclear-blackmail-goes-doctrinal/
https://www.csis.org/programs/international-security-program/project-nuclear-issues/analysis
https://carnegieendowment.org/russia-eurasia/politika/2024/09/russia-nuclear-doctrine-blackmail?lang=en
https://www.armscontrol.org/act/2024-07/news/russian-nuclear-posture-may-change-putin-says
https://www.realcleardefense.com/articles/2024/10/03/putins_revision_of_russian_nuclear_doctrine_1062615.html
https://secretmag.ru/enciklopediya/chto-takoe-yadernaya-doktrina.htm
https://www.rbc.ru/politics/25/09/2024/669a1d389a79471d6b157910
https://rtvi.com/news/smysl-v-neopredelennosti-chto-budet-posle-izmeneniya-yadernoj-doktriny-rossii/
https://www.aa.com.tr/ru/анализ-новостей/аналитика-новая-ядерная-доктрина-россии-и-будущее-войны-в-украине/3347819
https://rg.ru/2024/09/25/aleksej-leonkov-obnovlenie-iadernoj-doktriny-stalo-otvetom-na-novye-realii.html
https://lenta.ru/news/2024/09/26/eto-bezotvetstvenno-ssha-otvetili-na-reshenie-putina-izmenit-pravila-primeneniya-yadernogo-oruzhiya/
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|