دعوت تاج از رئیس فیفا برای حضور در لاهیجان

جانی اینفانتینو رئیس فیفا با انتشار پستی در صفحه اینستاگرامی خود، عکسی زیبا از زمین فوتبالی در شهر لاهیجان منتشر کرد و نوشت: ایران عاشق فوتبال است و این زمین در روستایی نزدیک لاهیجان در استان گیلان است که به طرز شگفت‌انگیزی توسط دوربین مهرداد گرامی شکار شده است. این عکس نمایش مناسبی از علاقه آنها به فوتبال زیبای ما است. فوتبال برای همه و همه جا است.  

حالا مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال با ارسال نامه‌ای به اینفانتینو، از وی برای حضور در شهر لاهیجان دعوت به عمل آورد. نامه تاج به شرح زیر است: بر خود لازم می‌دانم مراتب تشکر و قدردانی خود را بابت انتشار تصویر زمین فوتبال که در یکی از شهرهای ایران (لاهیجان) در صفحه اینستاگرام شما قرار گرفته است، به عمل آورم. همچنین در نظر داریم در زمان حضور شما در ایران، به این خطه سرسبز و فوتبالدوست سفر کرده و از نزدیک با جاذبه‌های لاهیجان آشنا شویم.

میثم مهرپور: اصولا پیدایش علمی تحت عنوان «دانش اقتصاد» را باید ناشی از محدود بودن منابع و نامحدود بودن نیازهای انسان‌ها دانست. همین مساله موجب شد علم تخصیص منابع یا همان اقتصاد متولد شود. در واقع مهم‌ترین وظیفه سیاست‌گذاران یا دولت‌ها در تمام دنیا را می‌توان تخصیص بهینه منابع موجود با توجه به اولویت‌های آن جامعه دانست. مثلا هر جامعه‌ای برای افزایش نشاط اجتماعی نیازمند هزینه‌کرد در حوزه ورزش یا تفریحات اجتماعی است اما برای بقا یا به عبارتی تداوم حیات خود نیازمند آب و غذا، اکسیژن کافی، سلامت و درمان و... است. بعید است کشور یا جامعه‌ای در دنیا وجود داشته باشد که بدون تامین هزینه‌های مورد نیاز برای امور جاری خود اعم از پرداخت حقوق‌ها یا تامین مواد غذایی و کالاهای اساسی مورد نیاز آن جامعه، به سمت افزایش بودجه برای تامین نیازهای ثانویه حرکت کند. در عرف کلی نیز می‌توان نیازها را به ۲ دسته نیازهای اولیه و ثانویه یا عباراتی شبیه آن تقسیم‌بندی کرد. از این رو است که می‌توان توجه به ورزش عمومی یا حتی قهرمانی و هزینه‌کرد دولت‌ها در این حوزه را به عنوان یکی از شاخصه‌های توسعه‌یافتگی یا رفاه اجتماعی قلمداد کرد، چراکه اگر جامعه‌ای در تامین مسائل اولیه خود ناتوان باشد، طبیعتا تلاش یا توجه کمتری در حوزه تامین نیازهای ثانویه خواهد داشت. از طرفی هزینه‌کرد یا توجه دولت یا سیاست‌گذار هر قدر به مسائل یا اقداماتی باشد که منافع عموم مردم را پوشش می‌دهد، این اقدامات به عدالت اجتماعی نزدیک‌تر و هر قدر مجموعه این سیاست‌گذاری‌ها صرفا تامین‌کننده منافع قشر محدودی از جامعه باشد (به واسطه اینکه اولویت‌بندی از عام به خاص تغییر یافته) از عدالت اجتماعی دورتر است. 

در دولت چهاردهم یکی از شعارهای اساسی توجه به معیشت مردم و بهبود کیفیت زندگی عموم مردم بوده است. در 100 روز گذشته می‌توان چند اقدام یا اتفاق مهم دولت را که از سوی مقامات دولتی مطرح شده، بیان کرد؟  

شاید آزاد کردن واردات آیفون، بازگشت یک مجری ورزشی به تلویزیون و تلاش‌های دولت و شخص رئیس‌جمهور برای رفع فیلترینگ را بتوان ۳ اقدامی دانست که دولت و رسانه‌های منسوب به آن، طی 100 روز اخیر تمرکز زیادی برای تبلیغ و دیده شدن اخبار مربوط به آنها داشته‌اند. در کنار این ۳ اقدام همچنین افزایش قیمت نان، آغاز قطع سراسری و برنامه‌ریزی شده برق و خاموشی منازل برای نخستین بار در فصل پاییز و افزایش 25 درصدی نرخ ارز نیمایی طی مدت کمتر از یک ماه را می‌توان ۳ تصمیم یا اقدامی دانست که طی 100 روز گذشته رخ داده است. 

تفاوت اصلی ۳ اقدام دسته اول با ۳ اقدام دسته دوم را می‌توان جامعه آماری و نقش نتایج این تصمیمات در زندگی عموم مردم ایران دانست. برای مثال واردات آیفون یا بازگشت یک مجری به تلویزیون دغدغه چند درصد جمعیت ایران است؟! واردات گوشی آیفون در حالی هزینه‌ای بیش از یک میلیارد دلار در سال برای کشور در پی دارد که بر اساس آمار کمتر از 10 درصد جمعیت ایران دارای این نوع گوشی تلفن همراه هستند. حتی رفع فیلترینگ اگرچه موضوعی است که بخش زیادی از مردم به دلیل فراگیری اپلیکیشن‌های فیلترشده با آن درگیر هستند اما طبیعتا اولویتی هم‌ردیف با قیمت نان یا بهره‌مندی از برق به عنوان نیازهای اساسی شهروندان ندارد. 

دانشگاه هاروارد معروف‌ترین و قدیمی‌ترین دانشگاه آمریکاست که بهترین و معتبرترین دانشگاه جهان محسوب می‌شود. وقتی نگاهی گذرا به فهرست دانش‌آموختگان این دانشگاه انداخته می‌شود، نام 168 نفر از کسانی که جایزه نوبل کسب کرده‌اند به چشم می‌خورد. ۸ نفر از روسای جمهور آمریکا چون روزولت، کندی، بوش و اوباما نیز در این فهرست قرار دارند، همچنین در بین دانشگاه‌های آمریکا، این دانشگاه شامل بیشترین دانش‌آموختگانی است که عضو کنگره آمریکا بوده‌اند.

10 اکتبر 2023 یعنی درست ۳ روز بعد از حمله ددمنشانه اسرائیل به نوار غزه، دانشجویان این دانشگاه طی بیانیه‌ای اسرائیل را مسؤول تمام خشونت‌های آشکار این جنگ دانستند. آنها معتقدند اتفاقات امروز فلسطین در خلأ رخ نمی‌دهد. در ۲ دهه گذشته، میلیون‌ها فلسطینی در غزه مجبور شده‌اند در زندانی بدون سقف زندگی کنند. این دانشجویان مقامات اسرائیلی را با شعار «قول می‌دهند درهای جهنم را باز کنند» شماتت و اعلام کردند قتل‌عام در غزه، نه از اکتبر 2023، بلکه از سال‌ها قبل آغاز شده است. فلسطینی‌ها در غزه پناهگاه و جایی برای فرار ندارند و در روزهای آینده، فلسطینی‌ها مجبور خواهند شد بار سنگین خشونت اسرائیل را به دوش بکشند. آنها به صراحت اعلام کردند مقصر تمام این خشونت‌ها نه فقط امروز، بلکه در 75 سال گذشته رژیم آپارتاید اسرائیل است: از تصرفات سیستماتیک زمین و خانه‌ها گرفته تا حملات هوایی مداوم، بازداشت‌های خودسرانه تا ایست‌های بازرسی نظامی و جدایی اجباری خانواده‌ها تا قتل‌های هدفمند. این دانشجویان، فلسطینی‌ها را مردمی توصیف کردند که مجبور شده‌اند در حالت مرگ زندگی کنند؛ چه مرگ آهسته و چه ناگهانی. دانشجویان هاروارد آن روز در بیانیه خود اعلام کردند مصیبت فلسطین وارد وادی ناشناخته شده و روزهای آینده مستلزم ایستادگی قاطع در برابر انتقام‌جویی استعماری اسرائیل است. دانشجویان این دانشگاه از اهالی هاروارد خواستند برای توقف نابودی مداوم فلسطینیان اقدام کنند. 

کلودین گی، رئیس دانشگاه هاروارد، پس از امتناع از محکوم کردن گفتمان‌های رو به رشد ضدیهود در دانشگاه، مجبور به استعفا شد و مدتی بعد، دانشجویان به حیاط دانشگاه آمدند و به طور آشکار خواستار قطع همکاری دانشگاه با رژیم صهیونیستی شدند. بیشتر معترضان دانشگاه هاروارد به دعوت چند سازمان حامی فلسطین مانند «دانشجویان برای عدالت در فلسطین» پا به میدان گذاشته بودند، همچنین گروه‌های یهودی ضدجنگ و ضدصهیون نیز در این اعتراضات حضور داشتند. یکی از شعار‌هایی که منجر به جنجال شد، شعار «جهانی‌سازی انتفاضه» بود که مخالفان اعتراضات، آن را در زمره اقدامات یهودستیزانه گنجاندند. دیگر شعار‌هایی که در دانشگاه هاروارد برجسته شد، «غزه را آزاد کنید»، «از رودخانه تا دریا فلسطین آزاد خواهد شد» و «ما متوقف نخواهیم شد، ما استراحت نخواهیم کرد؛ قطع روابط» بود. مراسم دانش‌آموختگی دانشگاه نیز با شعار‌هایی در حمایت از فلسطین همراه شد. همچنین دانش‌آموختگان به مدیریت دانشگاه انتقادی سخت وارد کردند که مانع دانش‌آموختگی چند دانشجو به دلیل حمایت از فلسطین شده بودند. اردیبهشت امسال دانشگاه هاروارد، بعد از تحصن‌های بی‌سابقه در حمایت از فلسطین و محکومیت جنایت‌های اسرائیل، به طور رسمی اعلام کرد دیگر درباره مسائل غیرمرتبط با عملکرد آموزشی برنامه‌ای نخواهد داشت. در گزارشی در وب‌سایت دانشگاه، اشاره شد هاروارد بار دیگر بر رسالت اصلی خود تأکید می‌کند: «ایجاد محیطی که در آن بتوان تبادل نظر و استدلال سالم، سازنده و آزادانه بین دیدگاه‌های مختلف درباره مسائل علمی، جامعه و ارزش‌ها داشته باشیم». در دنیای دانشگاهی و انجمنی آمریکا، بسیاری این نهاد را به ادعای دروغ درباره بی‌طرفی در زمینه درگیری در غزه متهم کردند، چرا که همگان به نیکی می‌دانند دانشگاه هاروارد یکی از اصلی‌ترین دانشگاه‌های جهان در ارتباط با سرمایه‌گذاری در اسرائیل است. برای نمونه، شرکت مدیریت موقوفه‌های هاروارد، نزدیک به 200 میلیون دلار در شرکت بوکینگ هولدینگز؛ شرکتی که در ساخت شهرک‌های اسرائیلی در کرانه باختری مشارکت دارد، سرمایه‌گذاری کرده است. در بیانیه اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه هاروارد برای عدالت در فلسطین آمده است: نسل‌کشی در غزه نمی‌تواند از ۷۵ سال تصرف فلسطین جدا شود. دولت ایالات متحده، رسانه‌ها و دیگر نهاد‌های تولید دانش به مدت طولانی پوشش مالی، نظامی، اخلاقی و سیاسی برای اشغالگری اسرائیل و خشونت‌های استعماری و نژادپرستانه آن فراهم کرده‌اند. دانشگاه‌های آمریکا نقش اساسی در این ساختار‌های خشونت دارند. علاوه بر سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که اشغالگری را حفظ می‌کنند، بسیاری از دانشگاه‌ها از جمله هاروارد، به طور سیستماتیک به سانسور، نظارت و تنبیه دانشجوها، اعضای هیات‌ علمی و کارکنانی می‌پردازند که در انتقاد از اسرائیل سخن می‌گویند. در این بیانیه خاطرنشان شده است: بسیاری از حامیان فلسطین به عناوینی مانند دشمن، تروریست و هیولا، به‌خاطر سازماندهی اعتراضات صلح‌آمیز در دانشگاه‌ها در مخالفت با  نسل‌کشی اسرائیل نامیده شده‌اند. با توجه ‌به تبعیض سیستماتیک مذکور، در این بیانیه تاکید شده است از دانشجوها، اعضای هیات‌ علمی، کارکنان و تمام وابستگان هاروارد که برای حقوق فلسطینیان، عدالت و صلح در فلسطین اقدام می‌کنند، حمایت، دفاع و حفاظت خواهند کرد. آنها از دانشگاه خواستند سرمایه‌گذاری‌های خود را از اسرائیل و تمام شرکت‌هایی که آپارتاید، استعمارگری و نقض‌های سیستماتیک حقوق بشر علیه فلسطینیان را تداوم می‌بخشند، خارج کند.  

این رخدادها در حالی اتفاق می‌افتد که استادان و دانشجویان این دانشگاه‌، همه جزو نخبگان آمریکا هستند و این نهاد اصولا برای این تاسیس شده که نسل بعد مدیران و حکمرانان آمریکا در فضای نخبگانی برای اجرای سیاست‌های آینده ایالات متحده آماده شوند. در نظرسنجی انجام‌شده، بیش از نیمی از دانشجویان فعلی این دانشگاه که عمدتا فرزندان مدیران و سیاستمداران عالی‌رتبه آمریکا هستند، از مقاومت حماس در برابر اسرائیل حمایت کرده‌اند. این بدین معناست که اکثر سیاستمداران و مدیران آینده آمریکا شاید راه اخلاف خود را در حمایت از اسرائیل پیش نگیرند. با این خیزش انسان‌محورانه، شاید دوباره شاهد داستان حضرت موسی(ع) و فرعون باشیم و اگر اینچنین باشد می‌توان آینده‌ فلسطین را روشن قلمداد کرد. قطعا واکنش آزاداندیشانه دانشگاه‌ها به محکومیت جنایات اسرائیل، جریان مقاومت را تقویت و مسیر نابودی این غده سرطانی را هموارتر خواهد کرد. این امتداد همان شعار است که می‌گوید «دانشگاه مبدا همه تحولات است».