|
ارسال به دوستان
اخبار
بازگشت «فرار از زندان» با داستانی جدید و شخصیتهای تازه
به گزارش ورایتی، شبکه هولو ساخت نسخه جدیدی از سریال محبوب «فرار از زندان» را در دستور کار قرار داده و قرار است پایلوت این مجموعه با همکاری الگین جیمز ساخته شود. با این حال، در سریال جدید، خبری از شخصیتهای اصلی نسخه پیشین، مایکل اسکافیلد (با بازی ونتورث میلر) و لینکلن باروز (با بازی دومینیک پرسل) نخواهد بود. داستان این مجموعه در همان فضای «فرار از زندان» اصلی شکل میگیرد اما این بار بر گروه جدیدی از زندانیان تمرکز خواهد داشت.
در پروژه جدید، الگین جیمز در کنار داون اولمستد، پل شیورینگ (خالق «فرار از زندان»)، مارتی ادلشتاین و نیل موریتز، مسؤولیت تهیهکنندگی را بر عهده دارند.
سریال اصلی «فرار از زندان» در 5 فصل از شبکه فاکس پخش و به سرعت به یکی از محبوبترین آثار تلویزیونی تبدیل شد. داستان این سریال حول محور لینکلن باروز که به اتهام جنایتی ناخواسته به اعدام محکوم شده بود و تلاشهای برادرش مایکل اسکافیلد برای فراری دادن او از زندان روایت میشد. این مجموعه در فصل افتتاحیه خود جایزه گلدنگلوب بهترین سریال درام تلویزیونی را بهدست آورد.
***
استقبال تماشاگران از جشنواره سینماحقیقت
چهارشنبه 21 آذر پردیس چارسو میزبان 2306 تماشاگر در 18 سانس از نمایش آثار بخش سینمای مستند ایران هجدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» بود.
با پایان چهارمین روز از جشنواره، مجموع تماشاگران بخش ملی و جایزه آوینی به رقم قابلتوجه 7224 نفر در 67 سانس رسید. این آمار، استقبال چشمگیر علاقهمندان سینمای مستند از آثار ارائهشده در این رویداد مهم را نشان میدهد.
همچنین فهرست مستندهای برگزیده تماشاگران تا پایان روز چهارم جشنواره به این شرح اعلام شد:
1- «تورگی» به کارگردانی توفیق حیدری
2- «زمستان طولانی» به کارگردانی حسن جعفری
3- «روبارو» به کارگردانی امیر پذیرفته
هجدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» از 18 آذر آغاز شده و تا 25 آذرماه در پردیس سینمایی چارسو ادامه دارد. این جشنواره، فرصتی برای نمایش آثار برتر مستندسازان داخلی و خارجی است و با استقبال خوب مخاطبان، جایگاه خود را به عنوان یکی از رویدادهای فرهنگی مهم کشور تثبیت کرده است.
***
در مراسم بزرگداشت ناصر ممدوح مطرح شد
زنگ خطر برای دوبله فارسی!
پنجشنبه ۲۲ آذرماه، مراسم بزرگداشت ناصر ممدوح، دوبلور پیشکسوت کشور، در جریان جشنواره «سینماحقیقت» برگزار شد. این رویداد، فرصتی برای قدردانی از 63 سال فعالیت درخشان او در عرصه دوبلاژ بود و در عین حال به مسائل مهم و چالشهای این حوزه نیز پرداخته شد. ناصر ممدوح در سخنرانی خود، نسبت به گسترش دوبلههای زیرزمینی هشدار داد و تأکید کرد: «حوزه دوبله در حال خراب شدن است. گروههای زیرزمینی با هیچ امکاناتی کار میکنند؛ جوان و تحصیلکردهاند اما متأسفانه به بیراهه میروند. مسؤولان باید یک فکری کنند». این هشدار او، ادامه اعتراضاتی است که پیشتر دوبلورهای سرشناسی همچون داوود نماینده و ناصر طهماسب نیز مطرح کرده بودند. ممدوح با اشاره به اهمیت حفظ کیفیت دوبله فاخر، از مسؤولان خواست تا شرایطی ایجاد کنند که این حوزه از مسیر اصلی خود منحرف نشود.
***
انتصاب دبیر ستاد انتخابات صداوسیما
حسن عابدینی، معاون سیاسی و رئیس ستاد انتخابات سازمان صداوسیما، طی حکمی برمک بیات را به سمت دبیر ستاد انتخابات رسانه ملی منصوب کرد. در متن حکم صادره از سوی عابدینی آمده است: «نظر به تعهد، دانش و تجربهای که الحمدلله از آن برخوردارید، برای سازماندهی، زمینهسازی و اجرای وظایف قانونی صداوسیما در برگزاری انتخابات هفتمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا، میاندورهای دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و میاندورهای ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در خرداد سال آینده، به موجب این حکم با حفظ سمت به عنوان «دبیر ستاد انتخابات سازمان صداوسیما» منصوب میشوید.
امید است با عنایت به وظایف قانونی سازمان صداوسیما و همکاری همه دستاندرکاران رسانه ملی در پیشبرد اهداف و آرمانهای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و تحقق منویات مقام معظم رهبری در انجام وظایف محوله موفق باشید».
برمک بیات از خبرنگاران، سردبیران و مدیران باسابقه معاونت سیاسی صداوسیما محسوب میشود که بیش از 2 دهه تجربه فعالیت حرفهای در حوزه رسانه را در کارنامه خود دارد. انتصاب او به این سمت نشان از اعتماد مدیران سازمان به دانش و تجربیات وی در پیشبرد برنامههای کلان رسانه ملی، بویژه در آستانه انتخابات مهم سال آینده دارد.
این حکم در راستای وظایف قانونی رسانه ملی برای اطلاعرسانی و سازماندهی پوشش مناسب انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری صادر شده و بر اهمیت همکاری هماهنگ همه بخشهای رسانهای تأکید دارد.
ارسال به دوستان
نگاهی به «اکنون»؛ کار جدید تیم خلاق و خوش ذوق «کتابباز»
اکنون کتابباز!
بهراد رشوند، روزنامهنگار: حدود ۳ سال از آخرین قسمت برنامه «کتابباز» میگذرد و اکنون، ۳ قسمت از «اکنون» پخش شده است؛ برنامهای با همان تیم سازنده، همان خط مشی و همان مباحث و گفتوگوهای دلچسب و دلنواز و دلگرمکننده؛ پروژهای که حال به مدد کسب تجربه لازم از کار قبلی، به یک هارمونی و هماهنگی واحد دست یافته و با خرده تغییراتی که در کوچکترین جزئیاتش تدارک دیده، براحتی میتوان ادعا کرد حتی چند قدم نسبت به «کتابباز» جلوتر و چند پله از کلیت این مجموعه بالاتر است.
کم نیستند کسانی که کماکان خیابان انقلاب تا تئاترشهر را، نه صرف خرید کتاب، بلکه به قصد دیدن و خواندن کتاب گز میکنند. طول مسیر برای آنها اهمیتی ندارد، زود رسیدن دغدغهشان نیست و تنها میان ثانیهها قدم میگذارند. مابین لحظات زندگی کرده و کشف کتاب و فتح کلمات، موضوع اصلی مسافتی است که طی میکنند. «اکنون»، همین فاصله میان انقلاب تا تئاترشهر است. همچون نامش در لحظه میگذرد؛ در آنیترین زمان و حالترین مکان ممکن؛ برخورد ناگهانی با یک جمله، یک حرف، یک روایت؛ خواندن بیتی شعر؛ شنیدن قطعهای موسیقی؛ غوطهور میان اتفاقات غیرمنتظره و در بند جادوی کتاب و ادبیات و هنر.
این تمام سناریوی «اکنون» برای مخاطبش است. اینکه با حداقل برنامه و طرح از پیش تعیینشده، در لحظه با بداههگویی، بیننده را به خواندن ناخواندهها، دیدن نادیدهها و شنیدنِ ناشنیدهها دعوت کند. از طراحی صحنه گرفته تا دکور و جزئیترین آکسسوار استفاده شده، همه چیز در خدمت محتوای کار قرار دارد. کنتراست نوری که با کمترین تمرکز به بکگراند صحنه و بیشترین توجه به موقعیت مجری و میهمان، هر دو نما را با چشم تماشاچی تطابق میدهد و موسیقی آرامشبخشی که ضربآهنگ برنامه را در دست میگیرد. اینجا تصویر به رایحه خوش عطر کاغذ معطر است. شنیدن حرفها از جنس خواندن کلمات است و هر یک در دل خود هزاران داستان نانوشته دارد.
انتخاب سروش صحت به عنوان مجری هم بدون حساب و کتاب نبوده است. صحت به اندازه صحبت میکند و در اصل بیش از آنکه سخنور باشد، یک شنونده برای میهمانش محسوب میشود. در عین حال، زمانی درست وارد بحث شده، از نکاتی همراستا با موضوع سخن میگوید و مختصر، در واقع نمایندهای است از جانب مخاطب، همصحبت با میهمان برنامهاش.
میشود به موارد مختلفی درباره «اکنون» اشاره کرد و به یکایک آنها پرداخت اما هرچه بخواهیم درباره این برنامه بنویسیم و در گیر و دار فرمش باشیم، بیشتر، از محتوا و مفهوم و رسالتش دور شدهایم. باری! پس بیآنکه به نوشته و تحلیل درست یا غلط من دل ببندید، خودتان به تماشایش بنشینید. هم اکنون، با «اکنون»، «کتابباز» کتاب بخوانید. بشنوید، ببینید، لمس کنید و بدانید که «اکنون» صدای خوش «قربانی» را دارد. آقای همیشه «مجری» را «میهمان» میکند. شعر «لنگرودی» را میخواند. دکتر کاکاوند را دارد. با شعرهایی از شاعرانی ولو گمنام و احسان عبدیپور! با آن لهجه شیرین بوشهری و قصههای شنیدنی از سفرش. ببینید و انقلاب تا تئاترشهر را گز کنید. بشنوید و لمس کنید، چراکه به قول صحت «اکنون ادامه دارد...».
ارسال به دوستان
به بهانه زادروز کیومرث پوراحمد، خالق «قصههای مجید»
قصه کیو
صبا ابراهیمی: عشق به سینما، قصهگویی و قصهسازی از همان اوایل نوجوانی و جوانی در دل او دمیده شد. با کتابها زندگی میکرد و فیلمها را جرعه جرعه سر میکشید. به گفته خودش، پس از تماشای هر فیلم، به جستوجوی نقدها در نشریات میپرداخت و مجددا فیلم را میدید تا درک عمیقتری از آن پیدا کند. پوراحمد با همین تلاشها و جست و خیزها، آجر به آجر ساخت تا به آرامی نمایی از یک جهان انحصاری از فیلمسازی را خلق کرده باشد؛ جهانی از فیلمهایی ساده و در عین حال فراموشناشدنی. کیومرث پوراحمد کارگردانی سینما را به طور آکادمیک در دانشگاه دنبال کرد و بعدها با نقدنویسی در نشریاتی چون ماهنامه فیلم، به طور رسمی پا به دنیای سینما گذاشت تا مقدمات مسیر روایی خود را فراهم کرده باشد؛ مسیری که از دستیاری در فیلم «آتش بدون دود» در کنار نادر ابراهیمی آغاز شد و به آثاری ماندگار چون «قصههای مجید» و «خواهران غریب» رسید.
پوراحمد، کارگردانی بود که در زمانهای پر از بحران، ملتی را به اصل خویش رجوع میداد. همین ویژگی، سبب درخشش فیلمهای او در دهه 60 شد. در «قصههای مجید»، قلم نازک هوشنگ مرادیکرمانی را با قلاب دوربین خویش گرفت و از کرمان به اصفهان برد تا به داستانها وجه تازهای ببخشد. «قصههای مجید» به عنوان آینهای از دوران کودکی همه ایرانیها به نمایش درآمد؛ کودکی با تمام آرزوها و زندگیهای نکرده که به نظر میرسد دائم در محرومیت به سر میبرد اما امیدش به زندگی را هرگز از دست نمیدهد.
قصههای پوراحمد روایتگر زباندرازی و به سخره گرفتن گیر و بندهایی است که به زندگی روزمره مخاطبان ایرانی تنیده شدهاند. این داستان، همان فریاد بغضآلودی است که مجید بر سر کارگردان پشت دوربین و پوراحمد بزرگسال میکشد و از او میخواهد که دست از سرش بردارد؛ فریادی که خستگی و طاقتی به پایان رسیده را به تصویر میکشد. پوراحمد در مصور کردن چنین صحنههایی استاد تمام بود. او بود که پای مادرش، شیریندخت یزدانیان را به سینما باز کرد تا لحظات خاطرهانگیزی را میهمان قابهای تلویزیونی کرده و برای همیشه در یادها جاودانه کند.
فیلم خاطرهانگیز «خواهران غریب» در سال ۱۳۷۴، نشانهای دیگر بر ظهور کارگردانی توانا در دنیای کودک و نوجوان و بزرگسال بود. او فیلم را بر اساس رمانی به همین نام از اریش کستنر ساخت؛ فیلمی که درخشش خود را به رخ کشید و نام کیومرث پوراحمد را بار دیگر بر سر زبانها انداخت. «خواهران غریب» نهتنها برای خالقش شهرتی به ارمغان آورد، بلکه سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را در جشنواره فیلم فجر نصیبش کرد. این فیلم همچنین با ۱۴۱ میلیون تومان فروش، در صدر پرفروشترین فیلمهای ایرانی در سال ۱۳۷۵ قرار گرفت.
کیومرث پوراحمد پس از «خواهران غریب» به سراشیبی تن نداد؛ مجموعه معمایی «سرنخ» را در تلویزیون ساخت و بار دیگر بینندگان را پای گیرندهها کشاند. «شب یلدا» در سال ۱۳۸۰، ادامهدهنده مسیر موفقیتهای او بود؛ فیلمی که اینبار نه از قصهها و رمانها، بلکه از تنهایی و زندگی گذشته خود کارگردان سرچشمه میگرفت. نوعی دلتنگی برای چیزی که از دست رفته و مرثیهسرایی برای زمانی که زخمخورده از دنیا، همه درها را به روی خود بستهایم و به چلهنشینی رو آوردهایم. این رخداد نوعی سوگواری بر خاطرات از دست رفته است؛ اشکریختن برای آنچه از دست داده و رد آن را در یادهایمان جستوجو میکنیم. «اتوبوس شب» نیز در سال ۱۳۸۵ ساخته شد و مانند دیگر آثار پوراحمد، حرفهایی برای گفتن داشت. او همواره در کارهایش دغدغههای عمومی را هدف قرار داده و همزادپنداری بخش عظیمی از مخاطبان را برانگیخته است تا حدی که به خشونت خانگی در «لنگرگاه» پرداخت و نشان داد امنیت در چهاردیواری خانه، چه موضوع بزرگ و حائز اهمیتی است. در «قصههای مجید»، زبان بچهها شد و از دردسرهایشان گفت؛ از خشونت جاری در مدرسهها و فضایی تاریک که کودکان را میترساند و دلسرد میکند.
پوراحمد بخوبی روایت را میشناخت و دارای نگاهی عمیق به جامعه بود. آثارش با زبانی ساده و روایتی جذاب، بیننده را مجذوب خود میکرد و همین ویژگی موجب ماندگاری او شد. فیلمهایش، در عین حال که از زمانه خود سخن میگویند، تاریخ انقضا ندارند و برای کودکان و نوجوانان نسلهای مختلف، خاطرهسازی کردهاند. آثاری چون «قصههای مجید»، «شرم» و «نان و شعر» همچنان از زیباترین آثار کودک و نوجوان به شمار میروند.
ارسال به دوستان
افتتاح سلسله همایشهای «بانوان بهشت»
تجلیل از بانوان پیشکسوت عرصه هیأت
گروه فرهنگی: همزمان با برگزاری همایش «بانوان بهشت» در تهران، تجلیل از بانوان پیشکسوت عرصه هیات در سراسر کشور آغاز شد. به گزارش ایرنا، سومین همایش «بانوان بهشت» برای تجلیل از پیشکسوتان، مداحان، پژوهشگران، مدیران هیئات، سخنرانان و فعالان عرصه هیاتداری بانوان در تهران برگزار شد. این همایش، افتتاحیه سلسله همایشهای تجلیل از بانوان فعال در این عرصه، در سراسر کشور است که به همت بنیاد دعبل خزاعی از شهادت تا ولادت حضرت زهرا(س) برگزار میشود.
حجتالاسلام مجید باباخانی، رئیس سازمان هیات و تشکلهای دینی در این همایش گفت: همایشی که تحت عنوان «بانوان بهشت» در حال برگزاری است، برای تکریم پیشکسوتان عرصه هیات در شهر تهران، مسؤولان هیئاتی که در بخش بانوان صاحب کسوت هستند و مداحانی که سابقه قابل توجهی در حوزه ستایشگری در بین بانوان دارند برنامهریزی شده است. وی تصریح کرد: وظیفه مجموعه بنیاد دعبل خزاعی در مقام اول این است که برای تکریم پیشکسوتان عرصه هیات، در حوزه ستایشگری، مدیریت هیات و در عرصههای مختلفی که خادمی جریان هیات کشور را انجام میدهند، بکوشد. باباخانی افزود: افراد، از طریق ارتباطات مجموعه بنیاد دعبل خزاعی با شبکههای هیات در سطح کشور، شورای هیات و مداحان بانوان، مجموعه خانه مداحان، کانون مداحان و... شناسایی و بخشی از پیشکسوتان این عرصه مورد تجلیل قرار گرفتند. رئیس سازمان هیات و تشکلهای دینی ادامه داد: بنیاد دعبل خزاعی با پیشنهاد چند تن از مداحان قدیمی و خادمان اهل بیت(ع) و ابتکار رهبر انقلاب تاسیس شد و تاکنون نیز به یاری خدا منشأ خیرات و برکات زیادی بوده است. رسالت اصلی این مجموعه نیز تکریم پیشکسوتان عرصه هیات بوده و هست. در سالهای اخیر این مجموعه توجه ویژه خود را به بخش بانوان به عنوان بخش مهم و معظم فعالیت هیئات معطوف و فعالیتهای خود را با این رویکرد آغاز کرده است. باباخانی اظهار داشت: ۲ مرحله دیگر که بنیاد دعبل خزاعی در دوره جدید دنبال میکند، حمایت از برنامههای فاخر هیئات و تکریم فعالان فرهنگی عرصه هیات است که این حرکت در سالهای اخیر آغاز شده اما تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی دارد. در این همایش، با حضور حجتالاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، حسین طاهری مداح پیشکسوت، اکبر بازوبند خادمالحسین و جمعی دیگر از پیشکسوتان عرصه مداحی، از ۳۳ بانوی فعال در عرضه هیات و هیاتداری تجلیل و «نشان فاطمه» به آنها اهدا شد. به طور کلی قرار است تا روز ولادت حضرت زهرا(س) دوم دیماه، از ۱۷۰ بانوی مداح و سخنران و هیاتی در سراسر کشور تجلیل شود.
ارسال به دوستان
آیین افتتاحیه سریال «تنها گریه کن» برگزار شد
داستان تنهایی مادر شهید
گروه فرهنگی: مراسم افتتاحیه سریال «تنها گریه کن» برای پخش از شبکه افق و همچنین پلتفرمهای شبکه نمایش خانگی برگزار شد.
آیین افتتاحیه مجموعه تلویزیونی «تنها گریه کن» به تهیهکنندگی میلاد حاجی پروانه و کارگردانی علی درخشنده، در تالار ایوان شمس برگزار شد.
در ابتدای برنامه صادق یزدانی، مدیر شبکه افق بیان کرد: حماسه «تنها گریه کن» زندگی پرفراز و نشیب مادر بزرگوار شهید محمد معماریان، سرکار خانم اشرفسادات منتظری را به تصویر میکشد. این حماسه را در قالب کتاب «تنها گریه کن» به قلم اکرم اسلامی خواندیم و امروز شاهد تصویرگری این حماسه در سریالی به کارگردانی علی درخشنده هستیم. وی ادامه داد: «تنها گریه کن» روایت دختری است که از ابتدای زندگی پای دار قالی نشسته تا کمر اقتصادی خانواده خم نشود و معیارش برای انتخاب همسر، مؤمن و نماز شبخوان بودن او بوده است. این سریال روایت حماسه زنی است که پیش از انقلاب، تلاشهای بسیاری برای پیروزی انقلاب انجام داده و در دوران جنگ تحمیلی، همه چیزش را فدا کرده است، حتی پاره تنش، محمد معماریان را. یزدانی در پایان گفت: «تنها گریه کن» روایتی تازه از یکی از زنان ایران زمین است که از هفته آینده از روبیکا، نماوا و شبکه افق در روزهای پنجشنبه و جمعه پخش خواهد شد.
سالار عقیلی در ادامه برنامه قطعاتی از جمله «ای ایران فدای اشک و خنده تو» و «وطنم ای شکوه پابرجا» و همچنین قطعه تولید شده برای سریال «تنها گریه کن» را برای نخستینبار اجرا کرد.
در ادامه برنامه سردار عزیز جعفری ضمن گرامیداشت یاد شهدا بیان کرد: امنیت، نعمتی است که ما از آن برخورداریم، اینجا دهها هزار جوان جانشان را برای این امنیت فدا کردند که ایران اسلامی امن باشد و بتواند به دنبال اهداف اسلامی و فرمانی الهی برود؛ امنیتی که با خون شهیدان گره خورده است و از بین رفتنی نیست، چون خون شهیدان ضامن آن است. وی در پایان گفت: کتاب «تنها گریه کن» خاطرات خانم منتظری را بیان میکند و اقرار میکنم پای این کتاب، تنهایی خیلی گریه کردم و از آنجا که مقام معظم رهبری برای این کتاب تقریظ نوشتند، وقتی خودم هم آن را خواندم حقیقتا احساس کردم باید دنبال یک اثر هنری درباره این کتاب باشیم که پیشنهادش را مطرح کردیم و بعد جلسات مختلفی با عوامل برگزار شد.
در ادامه برنامه، نقاشی بهنام شیرمحمدی که تصویری از شهید و مادر شهید کنار ضریح امام حسین(ع) بود، تقدیم اشرفسادات منتظری مادر شهید محمد معماریان شد.
ارسال به دوستان
یادداشت روز
ابزارهای ایران برای مواجهه با ترامپ
رضا رحمتی: دنیا در حال آماده شدن برای بازپسگیری کاخ سفید توسط ترامپ و ترامپیستهاست. ترامپ هماینک هم پدیده است، حتی بعد از گذشت نزدیک به 8 سال از نخستین روزهایی که «پدیده» بود. به همین دلیل است که برای دومین بار «مرد سال» مجله «تایم» شده. او به همین مناسبت به «تایم» گفته درباره ایران «هر چیزی ممکن است رخ دهد، وضعیت بسیار ناپایدار است». این جملات در حالی است که زمزمههای بسیاری درباره انتخاب یک فرد شدیدا «ضدایرانی» بهعنوان «نماینده ویژه کاخ سفید در امور مرتبط با ایران» توسط ترامپ مطرح میشود. «ریچارد گرنل» که معروف به «سیاستمداری سرسخت نسبت به ایران» و یکی از «قائلان به سیاست تغییر رژیم در ایران» است، میتواند مسیرهای مربوط به گفتوگوها بین ایران و آمریکا را مسدود کند. ترامپ هنوز هم ظرفیتهایی برای «پدیده» دنیای سیاست و سیاست بینالمللشدن دارد. آیا ترامپ برای ایران میتواند شگفتیساز باشد و همه را شوکه کند؟ به برداشت من با توجه به ظرفیتی که از دوره پیشین ترامپ در ذهن داریم و با توجه به کسانی که در این روزها اسامیشان برای منطقه خاورمیانه و به عنوان مسؤولان مستقیم ایران، معرفی شدهاند، میتوان شگفتیهای بیشتری نسبت به دور قبل ترامپ را از او انتظار داشت. با این برداشت، سوالی که به وجود میآید این است که با وجود روی کار آمدن ترامپ در آمریکا، ایران از چه ابزارهایی برای مواجهه با ترامپ و ترامپیستها برخوردار است و اصولا چه باید کرد؟ این یادداشت تلاش خواهد کرد برخی «امکانهای منطقهای ایران» برای مواجهه یا فشار حداکثری ترامپ را مورد توجه قرار دهد.
1- متنوعسازی محیط بازیگری ایران
شاید مهمترین اقدامی که ایران میتواند در این ماهها و حتی بعد از آن انجام دهد این است که امکانات سیاست خارجی خود را گسترده کند. به این معنا که سیاست خارجی ایران باید به سمت تقویت و هر چه عمیقتر شدن روابط با همسایگان و همپیمانان حرکت کند. اگر چه روابط بینالمللی ایران در سالهای گذشته محدود به روابط با همسایگان شده است اما موقعیت بینظیر ایران به عنوان محل اتصال کشورهای ریز و درشت از یک سو و قرار گرفتن در محیط کنش زیرسیستمهای مختلف سیاسی و بینالمللی از جمله قفقاز، خاورمیانه، خلیجفارس، آسیای جنوب غربی، آسیای مرکزی و... همه و همه این امکان را برای ایران فراهم میکند که سیاست خارجی خود را متنوع کند. این دید به سیاست خارجی میتواند ایران را نهصرفا به یک بازیگر منطقهای که حتی یک بازیگر بینالمللی تبدیل کند. هر یک از این زیرسیستمها درگیر معماهای مختلفی هستند؛ در حوزه قفقاز، منازعه دیرینه بین آذربایجان و ارمنستان میتواند وضعیت میانجیگری ایران را تقویت کند، بویژه که موضوع دالان زنگهزور نیز در همین حوزه قرار گرفته است که منافع ملی ایران را نیز مستقیما تحت تاثیر قرار میدهد.
در منطقه آسیای مرکزی، روابط بین تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان و تا حدودی نیز افغانستان، حائز اهمیت است. وضعیت افغانستان میتواند امکانات سیاست خارجی ایران را نه فقط در منطقه که حتی در سطح بینالمللی افزایش دهد، بویژه که ایران در روابط دوجانبهاش با افغانستان نیز درگیر پروژههایی شبیه مواد مخدر، مهاجرت، قاچاق و مسائلی از این دست است و بدون حضور ایران نمیتوان منازعات بین افغانستان و همسایگانش را حل و رفع کرد.
در حوزه خلیج فارس، سفر اخیر هیات عربستان به ایران میتواند سنگ بنای یک رابطه مهم در زیرسیستم خلیج فارس باشد. حضور هیات نظامی عربستان سعودی به ریاست ارتشبد فیاض بن حامد الرویلی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح عربستان در تهران در روز 20 آبان و دیدار با سرلشکر باقری و گفتوگو پیرامون نگرانیهای امنیتی دوجانبه در حالی انجام شد که روابط بین 2 کشور در یکیدو ماه اخیر گسترش بیشتری یافته است. این در حالی است که عربستان مهمترین نگرانی امنیتی خود را در منطقه خاورمیانه یعنی یمن، تا حد زیادی برطرف کرده است و میتواند از زیر یوق اسارت حمایتهای امنیتی ترامپ رها شود و رویکرد ترامپ نسبت به این کشور مبنی بر پرداخت هزینههای امنیتی حمایت آمریکا از عربستان در برابر ایران را از بین ببرد؛ موضوعی که هم تشدید تنش در منطقه را کنترل میکند و هم خیال عربستان از مسیری که برای توسعه انتخاب کرده را راحت کرده و مناقشه امنیتی خود با ایران را به سطح «کنترلشده» یا «مهارشده» رسانده است. ایران نیز میتواند از برآیند این تنشزدایی با کشورهای خلیج فارس، بازیگری فعالی در این زیرسیستم داشته باشد و با همین رویکرد، روابط خود را بویژه با عربستان بیشتر کند.
به نظر میرسد برگزاری مانورهای مشترک در دریای عمان مسیری ممکن برای رسیدن به این هدف باشد. همچنین 2 دولت میتوانند در مسیر سرمایهگذاری مشترک فعالانهتر عمل کرده و پیوندهای دوجانبه را تقویت کنند. این موضوع همچنین قابل سرایت به عمان نیز است. درباره یمن نیز به نظر میرسد رویکرد ایران باید از نگاه امنیتی صرف، خارج شده و برنامه بلندمدتی برای ثبات سیاسی و اقتصادی در این کشور مورد توجه قرار گیرد.
در زیرسیستم خاورمیانه نیز عراق به سبب پروژه نوسازی کنونی دولت، میتواند محل توجه دیپلماسی اقتصادی ایران قرار گیرد، بویژه که پیوندها و پیوستارهای ذهنی و روانی روابط 2 کشور بسیار ممکن است. شاید اغراق نباشد اگر گفته شود عراق میتواند در دوره تحریمهای شدید دور دوم ترامپ، مهمترین بازیگر روابط خارجی ایران باشد. تسهیل روابط با اقلیم کردستان عراق که در ماههای اخیر انجام شده است نیز میتواند این موضوع را تقویت کند؛ موضوعی که برای ایران آورده امنیتی نیز دارد و سبب تحکیم و تقویت مرزهای 2 کشور میشود.
حتی در محیط امنیتی کنونی سوریه نیز ایران میتواند وضعیت از دست رفته دستاوردهای امنیتی و سیاست خارجی را تا حدی ترمیم کند. این موضوع البته با پیچیدگیهای بسیاری همراه است اما اگر مساله اهمیت منافع ملی است، گفتوگو و ایجاد یک مسیر باز با گروههای حاکم در سوریه نیز امکانپذیر است. به هر حال موضوع مقدسات شیعیان در سوریه، موضوع مهمی است که ضرورت رسیدن به یک نقشه راه پیرامون آن، قبل از شکل گرفتن یک وضعیت خطرناکتر در مناسبات بین ایران و این گروههای حاکم بر سوریه، امری ضروری است.
2- تقویت چسبندگیهای امنیتی
در مناسبات امنیتی منطقهای و بینالمللی، ایران زمانی میتواند سطح آسیب را کاهش دهد که در معرض تکانشهای امنیتی قرار نگیرد. منظور از تکانشهای امنیتی این است که محیط داخلی، امنیت ملی و منافع حیاتی کشور، دستخوش فشارهای سیستم بینالمللی نشود. قرار گرفتن در این وضعیت سبب گسترش محیط امنیتی ایران شده است. این موضوع به تقویت همکاریهای ایران و ایجاد چسبندگیهای امنیتی در سایر بازیگران منطقهای به ایران منجر میشود. این شرایط میتواند احتمال آسیب و اقدامات امنیتی علیه ایران را کاهش داده و سبب شکلگیری یک محیط امنیتی با در نظر گرفتن اولویتهای ایران در این مناطق شود. این موضوع زمانی اتفاق میافتد که اولویتهای امنیتی ایران تبدیل به اولویتهای امنیتی سایر کشورها نیز شود. گسترش محیط امنیتی ایران به معنای گسترش دامنه منازعه در غرب آسیا نیست، بلکه برعکس به معنی کاهش دامنه منازعه و افزایش بازیگری بینالمللی در محیط امنیتی است. ایران در تمام زیرسیستمها، امکان بازیگری دارد، بنابراین امکان تسری و گسترش محیط امنیتی خود را نیز دارد. ایران به واسطه موقعیت جغرافیایی و پیوندهای تاریخی و سیاسی خود از موقعیت امنیتی ویژه و منحصر به فردی برخوردار است و به همین سبب است که هیچ بازیگری در منطقه از این موقعیت، برخوردار نیست. این موضوع سبب شده است هیچ مسیر امنیتی در این منطقه نتواند به نتیجه برسد، مگر با در نظر گرفتن اولویتهای امنیتی ایران یا در نظر گرفتن انتخابهای استراتژیک آن. بنابراین دست ایران برای مواجهه با ترامپ نهتنها بسته نیست، بلکه به سبب افزایش دامنه انتخابهای ایران یا محیط گسترده امنیتی ایران، امکان بازیگری ایران در منطقه وجود دارد. این محیط امنیتی میتواند چسبندگیهای سیاسی و اقتصادی را نیز به دنبال داشته باشد و منافع اقتصادی متعاقب انتخابهای امنیتی ایجاد کند.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|