فریدون شهبازیان درگذشت

فریدون شهبازیان، آهنگساز و تنظیم‌کننده موسیقی ایرانی صبح دیروز درگذشت.

فریدون شهبازیان آهنگساز، تنظیم‌کننده و رهبر ارکستر، روز گذشته 22 دی 1403 به دلیل مشکلات حاد تنفسی دار فانی را وداع گفت. او متولد 21 خرداد 1321 بود که در 82 سالگی چشم از جهان فرو بست.

فریدون شهبازیان یادگیری موسیقی را از 8 سالگی با ساز ویولن نزد عطاءالله خادم‌میثاق آغاز کرد و در 18 سالگی به عضویت ارکستر سمفونیک تهران به رهبری حشمت سنجری درآمد و در سال 1346 رهبر گروه کر و ارکستر سمفونیک رادیو شد. شهبازیان در همین ایام بود که تحصیلات عالی خود در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را به پایان رساند.

او در دوره مدیریت هوشنگ ابتهاج (سایه) بر موسیقی رادیو، در زمره ارکان اصلی آن به حساب می‌آمد و به‌رغم سن کم به دلیل خلاقیت و توانایی بالا، توانست خود را به عنوان آهنگسازی خوش‌قریحه تثبیت کند. این در حالی بود که برخی کارهای او با صدای محمدرضا شجریان و نادر گلچین در همین سال‌ها انتشار عمومی پیدا کرد.

شهبازیان در دهه 60 آهنگسازی برای فیلم را نیز آغاز کرد. در سال‌های ابتدایی انقلاب اسلامی او با احمد شاملو و شجریان آلبومی مشترک کار کرد و علاوه بر آن آهنگسازی «کاشفان فروتن شوکران» با صدای شاملو را هم انجام داد که این کار در سال‌های بعد از درگذشت شاملو به انتشار «کاشفان فروتن شوکران 2» با آهنگسازی شهبازیان و صدای شاملو انجامید.

برخی کارهای شهبازیان در زمره پرشنونده‌ترین آثار موسیقی بعد انقلاب به شمار می‌روند که از جمله آنها می‌توان به آهنگسازی او روی موسیقی «بوی گل (شبانگاهان)» با صدای سیدعبدالحسین مختاباد، تنظیم و آهنگسازی روی آلبومی مشترک با عباس خوشدل و علیرضا افتخاری اشاره کرد.

تجربه شهبازیان در موسیقی رادیو در سال‌های قبل از انقلاب و در سال‌های ابتدایی دهه 70، وی را در جایگاهی نشاند تا بتواند جریانی موثر را در موسیقی پاپ بعد انقلاب کلید بزند، به همین دلیل است که بسیاری او را پدر موسیقی پاپ پس از انقلاب نام نهاده‌اند. شهبازیان معرف برخی خوانندگان پاپ به جامعه موسیقی بود.

از جمله کارهای دیگر شهبازیان ساخت موسیقی برای فیلم است که برای وی جوایز بسیاری را به ارمغان آورد. «آوار»، «شیرسنگی»، «پاییزان»، «در مسیر تندباد»، «لیلا»، مستند «سرزمین ایران» و مستند «سمفونی گمشده» و سریال‌های «معصومیت از دست رفته»، «آوای فاخته» و «کلاه پهلوی» و ده‌ها کار دیگر از جمله آثاری است که در زمینه موسیقی فیلم، شهبازیان ساخت آن را عهده‌دار بود.

حضور مستمر در فعالیت‌های صنفی حوزه موسیقی با محوریت خانه موسیقی و رهبری ارکستر موسیقی ملی ایران از جمله فعالیت‌های مرحوم شهبازیان در سال‌های پایانی عمرش بود.

***

تاریخ‌نگاران انقلاب اسلامی در مجلس گرد هم می‌آیند

سومین همایش بزرگداشت روز تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی با حضور رؤسای مراکز اسنادی و تاریخ‌پژوهی در کتابخانه مجلس برگزار می‌شود.

سومین همایش بزرگداشت روز تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی امروز یکشنبه 23 دی‌ماه با حضور محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد.

در این همایش که از ساعت 9 تا 12 برگزار می‌شود، رؤسای مراکز اسنادی و تاریخ‌پژوهی مختلف از جمله کتابخانه و مرکز اسناد مجلس، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی، مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، اداره کل پژوهش و اسناد نهاد ریاست‌جمهوری، دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران، پژوهشکده مطالعات تاریخ معاصر، مرکز بررسی اسناد تاریخی و موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، همچنین جمعی از پژوهشگران و تاریخ‌نگاران حضور خواهند داشت.

همچنین در این همایش از تازه‌ترین کتاب‌های منتشرشده در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی رونمایی خواهد شد و تاریخ‌نگاران برگزیده نیز مورد تقدیر قرار خواهند گرفت. این مراسم در تالار شهید مدرس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی واقع در ضلع جنوب شرقی میدان بهارستان برگزار خواهد شد.

میلاد جلیل‌زاده، خبرنگار: در بسیاری از گزارش‌ها و پژوهش‌هایی که عملکرد صنعت جهانی سینما طی سال ۲۰۲۴ یا هر بازه ۱۲ ماهه دیگری بررسی می‌شود، به اشتباه هالیوود را معادلی برای کل سینمای جهان در نظر می‌گیرند. در برخی سال‌های گذشته جمع‌بندی نهایی درباره عملکرد هالیوود نمودارهای رو به رشدی را نشان نمی‌داد اما رقبای آسیایی این صنعت بزرگ مثل کره‌جنوبی، ژاپن، چین و هند وضعیت دیگری داشتند. سال 2024 اما به شکل غریبی هم هالیوود ضعیف ظاهر شد و هم رقبایش. در سالی که نه خبری از ویروس کرونا بود و نه هیچ‌کدام از کشورهایی که تولیدکننده بازار اصلی سینما هستند درگیر جنگ یا مسائلی از این قبیل بودند، این افول محسوس فروش کلی سینما جای بررسی و مداقه بیشتری دارد. در آمریکا بخشی از قضیه را به اعتصابات دوقلو ربط می‌دهند؛ اعتصاب 2 صنف نویسندگان و بازیگران هالیوود. در چین هم بخشی از قضیه را به محدود شدن صنعت سینمای این کشور به ذایقه خاص خود چینی‌ها و دور شدن از یک زبان جهانی ربط داده‌اند. درباره هندوستان این بحث مطرح است که قالب‌های غیرواقع‌گرایانه بالیوود (و سایر شاخه‌های فیلمسازی این کشور) با سلیقه و پسند نسل جدید همخوان نیست و به‌علاوه، سینمای هندوستان که روزگاری پژواک صدا و تصویر محروم‌ترین لایه‌های اجتماعی این کشور بود و همین باعث می‌شد فقیرترین آدم‌ها بلیت سینما بخرند و چراغ سالن‌ها را روشن نگه دارند، امروز از آن لحن و فضا و رویاها و دغدغه‌ها دور شده است. تمام این بحث‌ها در جای خودشان می‌توانند محل توجه قرار بگیرند اما در یک نگاه کلان‌تر و بنیادین به چنین مساله‌ای که چند سال است جریان دارد و حالا به این نقطه رسیده، می‌شود به طور کل فهمید که اوضاع و احوال سینمای جهان در قرن ۲۱ چندان خوب نبوده؛ قرنی که سینما در آن چندان خاطره‌سازی نکرد و بیشتر از هر چیز یا مقهور تکنولوژی‌های جدید بود یا مرعوب تزهای سیاسی و اجتماعی ویرانگر که مخاطب اصلی و واقعی سینما را از خودش دور می‌کرد. یکی قصد دارد همه مردم دنیا را با مساله دگرباشان جنسی کنار بیاورد تا درونمایه فردگرایی بر جمع‌گرایی مسلط شود. دیگری که مردم دنیا او را شرقی‌ترین کشور جهان می‌دانند، طوری نقشه جغرافیا را در دفاتر مدیرانش نصب کرده که کشور خودش در وسط دنیا قرار بگیرد و مطلقاً هیچ ایده و اراده‌ای برای یافتن زبان مشترک فرهنگی با دیگر ملت‌ها ندارد و دیگری که روزگاری سینمای پابرهنه‌ها را به اوج رسانده بود، به تنظیمات اجتماعی سابقش که قطب طبقه‌بندی اجتماعی ناعادلانه در جهان بود برگشته است و با هوس باکلاس شدن، از مخاطبان واقعی‌اش فاصله می‌گیرد. انگار سینمای جهان در قرن ۲۱ بر اساس دستورالعمل‌هایی که از سمت سیاستگذاران کلان عرصه قدرت تعیین می‌شد کار کرد، نه بر اساس نیاز روحی، عاطفی و فکری مخاطب. حتی آن سیاست‌گذاران کلان هم سعی نکردند برای جا انداختن مسائل‌شان، لحن بیان مسائل را به چیزی که عموم مردم می‌پسندند نزدیک کنند و فیلم‌ها تبدیل شد به چیزی شبیه ابلاغیه‌های زورگویانه؛ طوری که مخاطب امروزی حس می‌کند سینما به جای قصه گفتن، مرتب به او می‌گوید بپذیر که همجنس‌بازی و فمینیسم عادی و طبیعی است. بپذیر که چین مرکز دنیاست و ما نیازی به باقی جهان نداریم. بپذیر که هندی‌های پولدار، برتر از هندی‌های فقیر و خرافاتی و بی‌کلاس است...

سال ۲۰۲۴ بازار کلی سینمای جهان شاهد یک افول نسبی بود که البته همچنان فاصله‌اش را با محدوده بحران کرونا حفظ کرده اما به واقع باید از این شیب‌های نزولی کند که در ایام عادی رخ می‌دهند بیشتر از شوک‌های بحرانی ترسید، چرا که شوک بحرانی با از میان رفتن عامل پدید آمدنش می‌تواند به حالت قبل برگردد اما افول تدریجی، یک روند است که نتایج خود را در بلندمدت نشان می‌دهد. از میان ۱۰ فیلم پرفروش سال ۲۰۲۴، رتبه دهم جدول به فیلمی چینی تعلق گرفته به نام «یولو» که ملودرامی عامه‌پسند درباره تلاش یک زن برای کاهش وزن است. باقی فیلم‌های این فهرست همگی آمریکایی است. در چند سال اخیر معمولا تعداد فیلم‌های چینی در این فهرست 10 ‌تایی بیشتر از یک مورد بود اما این به آن معنا نیست که وضع سینمای آمریکا هم خیلی خوب است. به طور کل در سال 2024 درآمد جهانی باکس‌آفیس به حدود 32.3 میلیارد دلار رسید که 3 درصد کاهش را نسبت به 33.9 میلیارد دلار در سال 2023 نشان می‌دهد. البته بیشترین سهم از این کاهش مربوط به سینمای آمریکا می‌شود و از همین رو ممکن است در بعضی کشورها این قضیه به معنی افزایش سهم فروش فیلم‌های داخلی هم باشد. در ادامه به بررسی وضعیت چند بازار بزرگ سینمایی دنیا پرداخته‌ایم که خود تولید‌کننده فیلم هم هستند. گفته می‌شود سینمای نیجریه (معروف به نالیوود) هم سال 2024 نسبت به سال 2023 افزایش ۶۰ درصدی مخاطبان را تجربه کرده اما از آنجا که هم حجم این بازار نسبت به بازارهای دیگر کوچک‌تر است و هم عدد فروش فیلم‌ها نه به صورت دقیق، بلکه مبالغه‌آمیز بیان می‌شود، از اختصاص دادن یک بخش جدا به آن خودداری شده است.

* آمریکای شمالی

 

ستاد حقوق بشر ایران در واکنش به تصویب این قطعنامه در همین زمینه اعلام کرد این قطعنامه در حالی به تصویب رسید که رژیم جنایتکار صهیونیست با حمایت‌های همه‌جانبه بانیان این قطعنامه ضدایرانی، نمایشگاهی از جنایت علیه بشریت، جنایت جنگی، نسل‌زدایی و پاکسازی نژادی و قومی را علیه مردم مظلوم غزه برپا کرده و به کشتار بی‌امان شهروندان از جمله زنان و کودکان بی‌گناه ادامه می‌دهد.  قطع روابط دیپلماتیک کانادا با ایران که البته در دولت محافظه‌کار این کشور به بهانه‌های واهی در سال ۱۳۹۱ انجام شد، از دیگر اقدامات ضدایرانی دولت اتاوا بود. با این حال جاستین ترودو به‌رغم انتقاد از این تصمیم دولت وقت کانادا و وعده بازگشایی مجدد سفارتخانه‌ها در رقابت‌های انتخاباتی، به هیچ وجه به وعده خود عمل نکرد و برعکس، تنش‌ها با ایران را تشدید و مشکلات زیادی برای شهروندان ۲ کشور از نظر کنسولی و دیپلماتیک ایجاد کرد.  

کانادا همچنین طی سال‌های گذشته بارها و بارها علیه افراد و نهادهای مدنی و قانونی ایران با ادعای نقض سیستماتیک حقوق بشر تحریم‌های گسترده وضع کرد؛ تحریم‌هایی که مستقیما با امرار معاش مردم ایران مرتبط بوده است.  

از سوی دیگر، کانادا در حالی مدعی حقوق بشر و صحنه‌گردان بررسی وضع حقوق بشر در ایران در سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی است که خود از ناقضان اصلی حقوق بشر است و کارنامه حقوق بشری این کشور فهرستی بلند از موارد نقض حقوق بشر در زمینه‌های مختلف است. 

نقض تاریخی، گسترده و انکارناپذیر حقوق بومیان، نژادپرستی، سیاست‌های ضدمهاجرتی، خشونت پلیس و نقض حقوق زندانیان از جمله مهم‌ترین و پرتکرارترین موارد نقض حقوق بشر از سوی این کشور است. 

در کنار این موارد، کشف گورهای جمعی مربوط به کودکان بومی کانادا به دست نژادپرستان کانادایی که بین سال‌های ۱۸۸۳ تا ۱۸۹۶ میلادی رخ داده یک بی‌آبرویی و رسوایی حقوق بشری بزرگ برای کانادا به بار آورد که در تاریخ بی‌سابقه است.

جاستین ترودو با یک کارنامه سراسر سیاه و غیرقابل دفاع برکنار شد و مثل دیگر سیاستمداران غربی دیگر که آرزوهای زیادی علیه جمهوری اسلامی در سر داشتند به زباله‌دان تاریخ پیوست.

 

در این باره سیاست‌گذاری‌های حمایتی نیز نقش مهمی در تغییر وضع فعلی دارند. قوانین و مقرراتی که توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را تسهیل کنند، می‌توانند تاحدودی انگیزه‌های لازم را برای سرمایه‌گذاران فراهم آورند. تحقیق و توسعه در زمینه انرژی‌های نو نیز یکی دیگر از راهکارهای برون‌رفت از این شرایط است. حمایت از پژوهش‌ها و همکاری با دانشگاه‌ها می‌تواند منجر به کشف فناوری‌های جدید و کارآمدتر شود. 

مدیریت بار یا همان Demand Management نیز ابزاری موثر برای کاهش مصرف در زمان اوج بار است. با استفاده از سیستم‌های هوشمند، می‌توان مصرف‌کنندگان را به استفاده بهینه از انرژی ترغیب کرد. در کنار این موارد می‌توانیم نیم‌نگاهی به همکاری‌های بین‌المللی داشته باشیم و با تدوین برنامه‌های استراتژیک و تبادل تجربیات با کشورهای دیگر، به سمت آینده‌ای پایدارتر حرکت کنیم.