معامله ٢ میلیارد درهمی در بازار ارز تجاری

پنجشنبه گذشته ۳۴ میلیون دلار در بازار ارز تجاری معامله شد که معاملات درهمی در مرز ۲ میلیارد درهم قرار داشت. به نقل از بانک مرکزی، طی یک جلسه معاملاتی در بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران در روز پنجشنبه 27 دی‌ماه معادل بیش از  ۳۴ میلیون دلار از ارزهای مختلف معامله شد. در این روز حدود ۶۴ میلیون درهم، ۱۰میلیون دلار،  ۴۷ میلیون یوآن و بیش از ۶۰۰ هزار یورو معامله شد و به این ترتیب معادل ارزش دلاری این حجم معاملات به بیش از  ۳۴ میلیون دلار رسید. این معاملات بین ۲۸ صادرکننده و ۲۶۲ واردکننده که اقدام به ثبت سفارش در سامانه ارز تجاری کرده بودند انجام شد. بر اساس آمار اعلامی مرکز مبادله ایران، از ابتدای فعالیت بازار ارز تجاری تاکنون، یک میلیارد و ۷۲ میلیون دلار در بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران  معامله انجام شده است.  شایان ذکر است حجم کل معاملات سامانه ارز تجاری مرکز مبادله ایران از ابتدای فعالیت تا  ۲۷ دی‌ماه،  حدود ۲ میلیارد درهم، ۳۶۸ میلیون دلار، ۹۷۸ میلیون یوآن و  ۳۱ میلیون یورو بوده است.

***

تهدید دونالد ترامپ بازار نفت کانادا را به‌هم ریخت

تهدید دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا برای اعمال تعرفه‌ ۲۵ درصدی بر واردات از کانادا، پس از گذشت بیش از یک ماه، سرانجام صنعت نفت کانادا را مختل کرد.

قیمت نفت خام کانادا و سهام تولیدکنندگان این کشور از زمانی که ترامپ برای نخستین بار در نوامبر بحث تعرفه‌ها را پیش کشید، خطر جنگ تجاری انرژی را تا حد زیادی نادیده گرفته بود. بسیاری گمان می‌کردند دوستی ترامپ با صنعت نفت و وعده‌های کاهش قیمت بنزین در آمریکا، او را وادار می‌کند محصولات انرژی را از تعرفه‌های واردات معاف کند اما تمام این تصورات روز دوشنبه، زمانی که دانیل اسمیت، نخست‌وزیر آلبرتا، هشدار داد پس از دیدار با ترامپ در فلوریدا در آخر هفته، هیچ دلیلی برای این باور ندارد که نفت از تعرفه‌ها معاف شود، تغییر کرد. اظهارات این مقام کانادایی باعث شد شاخص ۴۳ شرکت انرژی کانادایی روز دوشنبه، با وجود افزایش قیمت جهانی نفت و سهام انرژی آمریکا، ۱,۴ درصد سقوط کند. تهدید تعرفه‌ها اکنون در قیمت نفت خام کانادا منعکس شده است. به گفته یک معامله‌گر، قیمت نفت خام سنگین کانادا برای تحویل در سه‌ماهه دوم در آلبرتا، روز سه‌شنبه 15.75 دلار در هر بشکه از قیمت نفت خام وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا ارزان‌تر شد، در حالی ‌که این اختلاف قیمت در روز دوشنبه 14.70 دلار بود.

پالایشگاه‌های آمریکا بویژه در غرب میانه، تقریبا تمام صادرات نفت خام کانادا را دریافت می‌کنند و همه خطوط لوله صادراتی این کشور به جز یکی از آنها به آمریکا می‌رود. خط لوله «ترانس ماونتین» که به‌تازگی توسعه یافته است، به ونکوور اجازه می‌دهد ۱۵ درصد از صادرات نفت کانادا را در نفتکش‌ها بارگیری کرده و به آسیا ارسال کند. بر اساس گزارش بلومبرگ، شرکت تولیدکننده نفت «سنووس انرژی» اعلام کرده تعرفه ۲۵ درصدی بر نفت خام کانادا، می‌تواند قیمت بنزین در جایگاه‌های سوخت را تا ۳۰ سنت یا بیشتر در هر گالن افزایش دهد.

***

اعلام زمان‌بندی واگذاری سهام متعلق به صندوق‌های بازنشستگی

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور طی بخشنامه‌ای، تصویب‌نامه هیات وزیران درباره برنامه زمان‌بندی واگذاری سهام متعلق به صندوق‌های بازنشستگی کشوری، لشکری و تأمین اجتماعی و شرکت‌های تابع و وابسته به آنها را ابلاغ کرد. بر اساس این برنامه، فرآیند واگذاری شامل مراحل زیر خواهد بود: تشخیص شرکت‌های مشمول تدوین و تصویب شرایط نحوه واگذاری، ارزیابی و قیمت‌گذاری،اعلام قیمت نهایی و دعوت از سرمایه‌گذاران برگزاری فرآیند مزایده و عرضه سهام در بازار سرمایه.

 طبق زمان‌بندی ارائه‌شده، این مراحل به ترتیب از اوایل سال 1403 آغاز شده و در بازه‌های مختلف تا پایان سال 1404 ادامه خواهد یافت.

تصویب‌نامه مذکور با هدف بهبود مدیریت دارایی‌ها، افزایش شفافیت و بهره‌وری در صندوق‌های بازنشستگی و تأمین اجتماعی تدوین شده است.

برنامه واگذاری 2 ساله بر اساس جدول زمان‌بندی تصویب‌شده:

سال 1403: مراحل مربوط به تشخیص شرکت‌ها، ارزیابی، تدوین شرایط واگذاری و ارائه سهام تعدادی از شرکت‌های زیرمجموعه در نیمه اول سال آغاز می‌شود.

سال 1404: اجرای مزایده‌ها و انتقال مالکیت به سرمایه‌گذاران در نیمه دوم سال به اوج خود خواهد رسید.

در این فرآیند، ارائه برآورد دقیق و شفافی از ارزش فعلی این شرکت‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است تا امکان جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی فراهم شود و از واگذاری‌ها بیشترین بهره اقتصادی حاصل شود.

با توجه به تجربه‌های پیشین، به‌نظر می‌رسد سازمان خصوصی‌سازی نقش کلیدی در مدیریت این واگذاری‌ها خواهد داشت. این سازمان وظیفه دارد با بررسی دقیق و تعیین ارزش منصفانه دارایی‌ها، فرآیند واگذاری را شفاف و به‌دور از ابهام هدایت کند. این واگذاری‌ها می‌تواند گامی مهم جهت کاهش بار مالی دولت و افزایش بهره‌وری اقتصادی باشد اما موفقیت آن مستلزم شفافیت، رعایت اصول رقابتی و نظارت دقیق بر روند اجرای این مصوبه است. 

به‌تازگی عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد در نشست با اعضای اتاق بازرگانی تهران و پس از طرح انتقاد از روند خصوصی‌سازی‌ها از سوی یکی از اعضای هیأت نمایندگان اتاق تهران، گفت: درباره خصوصی‌سازی‌ها و آنچه طی سال‌های گذشته در این رابطه انجام شده، رهبر معظم انقلاب نیز نقدهای جدی دارند و ایشان پیگیر انجام خصوصی‌سازی‌های واقعی هستند. همتی افزود: با توجه به تأکیدات اخیر رهبر معظم انقلاب، به‌زودی خبرهای خوبی در ارتباط با خصوصی‌سازی‎ها می‌شنویم.

گروه اقتصادی: روز گذشته - جمعه ۲۸ دی‌ماه - مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران در ادامه نخستین سفر خود به منطقه اوراسیا، پس از یک سفر دیپلماتیک ۲ روزه و دیدار از تاجیکستان، به دعوت همتای روس خود به مسکو رفت. در این سفر، هیات اقتصادی همراه رئیس‌جمهور، متشکل از وزرای اقتصاد، انرژی، کشاورزی، رئیس کل بانک مرکزی، رئیس کل سازمان انرژی هسته‌ای و دیگر مقامات، با همتایان روس خود رایزنی‌هایی خواهند داشت. رئیس‌جمهور در بدو ورود به روسیه، با نثار گل به بنای یادبود سرباز گمنام روسیه ادای احترام کرد و در همان ساعات اولیه سفر ابتدا با «میشوستین»، نخست‌وزیر و در ادامه با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه دیدار کرد. از دیگر برنامه‌های این سفر حضور رئیس‌جمهور در جمع تجار و صنعتگران ایران و روسیه بود.

یکی از مهم‌ترین برنامه‌های سفر پزشکیان به روسیه، امضای موافقتنامه جامع همکاری بلندمدت ۲۰ ساله میان ایران و روسیه است. روسیه و ایران این توافقنامه را ۳ روز قبل از مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا امضا می‌کنند. این معاهده جایگزین قرارداد بلندمدت قبلی بین روسیه و ایران که به سال ۲۰۰۱ بازمی‌گردد، خواهد شد. این موافقتنامه به ۳۰ حوزه همکاری بین ۲ کشور با اولویت همکاری‌های اقتصادی، تجاری، حمل‌ونقل، نفت و گاز، دریای خزر، قضایی، همکاری در سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، همکاری پارلمانی، استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای، بهداشت و درمان، علمی و فناوری، محیط زیست، ورزش، امنیتی، دفاعی، نظامی و انتظامی اشاره دارد.

این موافقتنامه دارای یک مقدمه و ۴۷ ماده است که پیش‌نویس آن توسط ایران تهیه شده و در تابستان سال جاری نهایی شد. رئیس‌جمهور پیش از سفر به تاجیکستان و روسیه اعلام کرد که در سفر به مسکو، سند جامع راهبردی با این کشور امضا خواهد شد. وی همچنین بیان کرد: «پیگیر امضای این اسناد با اکثر کشورهای همسایه از جمله عراق هستیم. جهت‌گیری دولت در سیاست‌های اقتصادی و امنیتی بر اساس افزایش ارتباطات و انتقال تجربیات و همکاری با کشورهای منطقه است». پزشکیان همچنین اشاره کرد: «اگر بتوانیم این روند را ادامه داده و ارتباطات علمی، کارشناسی، صنعتی، حمل‌و‌نقل و انرژی را افزایش دهیم، منطقه می‌تواند مشکلات خود را حل کند و فشارهای آمریکا و سایر کشورهایی که می‌خواهند در منطقه اعمال نفوذ کنند، خودبه‌خود خنثی می‌شود.

* آخرین آمار موجود مراودات صادراتی و وارداتی ایران و روسیه

همزمان با سفر رئیس‌جمهور ایران به روسیه، سخنگوی کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران اعلام کرد: صادرات ایران به روسیه در ۹ ماهه امسال به بیش از یک میلیون ۹۵۶ هزار تن کالا به ارزش ۸۰۲ میلیون و ۵۷۸ هزار دلار رسیده که نشان‌دهنده رشد ۱۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. بیش از ۵۰ درصد تجارت ایران و روسیه از لحاظ وزنی و 45.5 درصد از لحاظ ارزش به محصولات دامی، کشاورزی و غذایی مربوط بوده که نقش کلیدی در امنیت غذایی و اقتصاد کشاورزی ۲ کشور دارد. در این مدت، ۵۷۰ هزار و ۱۳ تن کالای مرتبط با محصولات دامی، شیلاتی، زراعی، گیاهی و غذایی به روسیه صادر شده که 29.1 درصد از کل وزن و ۵۰ درصد از کل ارزش صادرات ایران به روسیه را شامل می‌شود. همچنین در ۹ ماهه امسال ۲۳۱ هزار تن کالا بیشتر به روسیه صادر شده که این افزایش صادرات حدود ۱۰۰ میلیون دلار ارزآوری بیشتر نسبت به سال گذشته داشته است. از جمله عمده‌ترین کالاهای صادراتی ایران به روسیه می‌توان به فلفل گلخانه‌ای، میگو، پلی‌استیرن، الیاف نخ، سیمان سفید، پسته، نارنگی، کیوی، گوجه‌فرنگی، آب‌میوه، هلو، آلبالو، پلی‌اتیلن و کشمش اشاره کرد.

همچنین در ۹ ماهه امسال بیش از یک میلیون و ۴۹۱ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۹۵ میلیون دلار از روسیه به ایران وارد شده که 78.4 درصد وزن و 43.2 درصد ارزش آن مربوط به محصولات غذایی و نهاده‌های دامی و کشاورزی بوده است. واردات ایران از روسیه به دلیل افزایش تولید نهاده‌ها در کشور کاهش یافته و شامل گندم، ذرت دامی و جو بوده است. عمده‌ترین کالاهای وارداتی ایران از روسیه شامل طلای خام، گندم معمولی، چوب و تخته، روغن آفتابگردان، ذرت دامی و جو بوده و پیش‌بینی می‌شود مراودات تجاری دوجانبه پس از عملیاتی شدن موافقتنامه جامع همکاری بلندمدت ۲۰ ساله از 5 میلیارد دلار به 30میلیارد دلار در سال افزایش یابد.

* محتوای سند همکاری ایران و روسیه

سفیر ایران در مسکو روز گذشته درباره محتوای سند همکاری ایران و روسیه اعلام کرد: این موافقتنامه همکاری پس از امضا به صورت علنی منتشر و به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌شود.

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز روز گذشته ابراز امیدواری کرد همکاری‌های ۲ کشور در کریدور شمال - جنوب و طرح انتقال گاز روسیه به ایران پس از این توافق با سرعت بیشتری پیش برود. همچنین موسسه مطالعاتی «جیمز تاون» در همین روز گزارش داد با وجود اینکه همکاری نظامی ایران و روسیه در سال ۲۰۲۲ ارتقا یافته، ۲ کشور با توافق جاری به دنبال مشارکت استراتژیک جامع وسیع‌تر هستند.

مسکو تایمز نیز در گزارشی به چالش‌های توافقنامه مشارکت راهبردی ایران و روسیه پرداخت و نوشت: کلید موفقیت این اتحاد در ایجاد تعادل بین اولویت‌ها و تمرکز بر اهداف استراتژیک بلندمدت نهفته است. این گزارش همچنین به نقش حیاتی کریدور حمل‌و‌نقل شمال به جنوب و همکاری در حوزه انرژی هسته‌ای اشاره کرد. همچنین باید متذکر شد مسؤولان ایرانی با امضای این توافق راهبردی به افزایش سرمایه‌گذاری‌های روسیه در بخش انرژی ایران خوش‌بین هستند و ۲ کشور در تلاشند با تقویت یکپارچگی اقتصادی و همکاری نظامی، چالش تحریم‌های غرب را پشت سر بگذارند.

* امتناع ایران از به رسمیت شناختن الحاق کریمه به روسیه

نشریه «میدل ایست‌آی» نیز درباره جزئیات سند راهبردی بین ایران و روسیه  گزارش داد ایران در معاهده جدید با روسیه که قرار است بزودی امضا شود، الحاق کریمه به روسیه را به رسمیت نخواهد شناخت.

نشریه آمریکایی نیوزویک نیز در این باره با اشاره به گزارش میدل ایست‌آی نوشت: امتناع ایران از به رسمیت شناختن کریمه به عنوان سرزمین روسیه نشان می‌دهد تهران ممکن است به برخی سیاست‌های روسیه ورود نکند و بر اساس مصالح ملی خود عمل کند.

* اهمیت ایران در سیاست خارجی روسیه و تأثیر تحریم‌ها

مراد صادیق‌زاد، رئیس مرکز مطالعات خاورمیانه روسیه درباره تحلیل این توافق اظهار کرد: مسکو، ایران را شریک کلیدی در ایجاد یک نظم نوین جهانی می‌بیند. وی بیان داشت: روابط ایران و روسیه در سال ۲۰۱۵ با هماهنگی در بحران سوریه آغاز شد و پس از آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین به سطح بی‌سابقه‌ای رسید. این همکاری‌ها در زمینه‌های تجاری، اقتصادی، نظامی و سیاسی ادامه دارد و ایران و روسیه به شرکای راهبردی تبدیل شده‌اند.

وی همچنین به اهمیت حضور ایران در سازمان‌هایی مانند شانگهای و بریکس اشاره کرد و گفت: پروژه‌های اقتصادی مشترکی میان 2 کشور در حال اجراست. وی تأکید کرد که در روسیه نگاه مثبتی به ایران وجود دارد و همکاری‌های فرهنگی و اقتصادی در حال گسترش است.

صادیق‌زاد درباره تأثیر تحریم‌های اقتصادی اظهار کرد که ذی‌نفع اصلی تحریم‌ها علیه روسیه و ایران، ایالات‌متحده است و همکاری بین این 2 کشور می‌تواند به کاهش اثرات منفی تحریم‌ها منجر شود. وی پیشنهاد کرد که کشورهای غیرغربی باید هماهنگی سیاست‌های انرژی خود را تقویت کنند.

این کارشناس اقتصاد بین‌الملل در پایان گفت: رسانه‌های غربی تلاش می‌کنند اختلافات میان ایران و روسیه را برجسته و این همکاری استراتژیک را تضعیف کنند. بنابراین تعامل بین ایران و روسیه برای هر 2 طرف سودمند است و نباید به دلیل مداخله خارجی آسیب ببیند.

* اهمیت معاهده جامع همکاری در شرایط سیاسی و اقتصادی 2 کشور

شعیب بهمن، کارشناس اقتصاد بین‌الملل نیز در این باره به خبرنگار « وطن امروز» گفت: سفر رئیس‌جمهور ایران به روسیه از جنبه روابط دوجانبه اهمیت بسیاری دارد. وی تاکید کرد در جریان این سفر، معاهده جامع همکاری‌های ایران و روسیه به تصویب خواهد رسید که نقشه راهی برای روابط 2 کشور طی ۲۰ سال آینده است. بهمن همچنین تأکید کرد این معاهده می‌تواند نقش مهمی در ارتقای روابط راهبردی ایران و روسیه ایفا کند. ایران و روسیه همواره درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی تبادل نظر دارند. وی افزود یکی از موضوعات رایزنی‌های ۲ طرف در این سفر، آخرین تحولات سوریه است. این کارشناس همچنین به برگزاری مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا در ۲۰ ژانویه اشاره کرد و گفت: موضوع ترامپ و ایجاد هماهنگی بین ایران و روسیه از مسائل مهم بین‌المللی مورد بحث خواهد بود.

بهمن در ادامه خاطرنشان کرد: معاهده جامع همکاری بین ایران و روسیه نشان‌دهنده توسعه مناسبات بین 2 کشور و حوزه‌های تعامل و همکاری آنها است. این معاهده باید به تصویب مجلس و تأیید شورای نگهبان برسد و دستگاه‌های اجرایی برای اجرای بندهای مختلف آن توافق‌های دوجانبه و جداگانه‌ای با طرف‌های روس خود داشته باشند.

* قراردادی که هر 5 سال یک بار تمدید شد

حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل نیز در گفت‌وگویی درباره توافق جامع ایران و روسیه اظهار کرد: سفر رئیس‌جمهور ایران به روسیه از اهمیت بسیاری برخوردار است. وی بیان کرد در جریان این سفر، معاهده جامع همکاری دوجانبه به مدت ۲۰ سال امضا خواهد شد که شامل موضوعات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نظامی است.

بهشتی‌پور افزود: سابقه این معاهده به اسفند سال ۱۳۷۹ و زمان ریاست‌جمهوری حجت‌الاسلام خاتمی برمی‌گردد و این قرارداد هر 5 سال یک بار تمدید شده است. وی همچنین بیان کرد سال ۱۴۰۰ در جریان سفر حجت‌الاسلام رئیسی به روسیه مقرر شد یک معاهده جدید امضا شود که کار آن حدود 3 سال طول کشید. وی تأکید کرد: سفر پزشکیان به مسکو به توسعه روابط دوجانبه و همکاری‌های منطقه‌ای کمک می‌کند و همکاری‌های 2 کشور در زمینه‌های مختلف از جمله نیروگاه حرارتی، راه‌های ارتباطی و انرژی از جمله نفت و گاز است. بهشتی‌پور ضمن تصریح بر اینکه امضای توافقات کافی نیست و باید اجرایی شود، تأکید کرد: ایران باید سیاست موازنه‌سازی را ادامه دهد و با کشورهای مختلف ارتباط برقرار کند. مهم این است که منافع ملی ایران چگونه تأمین می‌شود و متناسب با آن عمل کنیم.

* آینده روابط ایران و روسیه

به گزارش «وطن امروز»، در شرایط کنونی اکونومیک و اقتصادی، هر 2 کشور با چالش‌های اقتصادی روبه‌رو هستند که می‌تواند پایداری درازمدت مشارکت آنها را مختل کند. تحریم‌های اقتصادی بر توانایی روسیه برای سرمایه‌گذاری در ذخایر انرژی تاثیر گذاشته است، در حالی که اتکای ایران به صادرات انرژی، اقتصاد این کشور را در برابر نوسانات قیمت‌های جهانی نفت آسیب‌پذیر کرده است. همچنین ایران با تورم ۳۵ درصدی مواجه است که از توانایی کشور برای توسعه قدرت اقتصادی کاسته است.

با نیم‌نگاهی به آینده، احتمالا مشارکت‌های اقتصادی و نظامی ایران و روسیه با تاکید بر تلاش‌های متقابل ضد تروریسم، تضمین ثبات منطقه‌ای و همکاری بیشتر در زمینه تجارت، انرژی، ترانزیت و همکاری‌های 2 جانبه نظامی تقویت خواهد شد. این امر نقشی اساسی در تقویت امنیت هر 2 کشور و توانایی آنها برای اعمال نفوذ ژئوپلیتیکی بر خاورمیانه و فراتر از آن ایفا خواهد کرد. با این حال، آینده این رابطه در برابر روندهای بین‌المللی گسترده‌تر، از جمله پویایی قدرت در حال تحول بین ایالات‌متحده، روسیه و چین آسیب‌پذیر است.

کلید موفقیت اتحاد 2 کشور در نهایت در ایجاد تعادل بین اولویت‌های متنوع و اغلب متضاد، غلبه بر موانع داخلی و خارجی و تمرکز بر اهداف راهبردی بلندمدت نهفته است.

در حاشیه این توافق، سند اقدام مشترک میان بانک‌های مرکزی ایران و روسیه در ۳ سرفصل اصلی «استفاده از پول‌های ملی در تجارت میان ۲ کشور»، «امکان اتصال پیام‌رسان‌های بانکی و بومی ۲ کشور موسم به سپام و SPFS» و «امکان اتصال شبکه پرداخت کارتی ۲ کشور» عملیاتی شد و طرح ساخت واحدهای دوم و سوم نیروگاه اتمی بوشهر نیز توسط محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی و همتای روس دنبال شد.

گروه اقتصادی: در هفته‌های اخیر خبر خروج سرمایه‌گذار عربستانی از بازار روغن ایران باعث شد هیجاناتی در بازار روغن ایجاد شود؛ ابتدا روغن در بازار کمیاب شد و در ادامه روغن‌هایی که وارد فروشگاه‌های زنجیره‌ای شد بدون قیمت و تاریخ تولید بود! گویا شرکت‌ها از قبل خود را آماده و تولیدات را بدون درج قیمت در انبار ذخیره کرده بودند تا به محض اینکه بازار به‌هم ریخت یا اگر فرآیند تصویب افزایش قیمت روغن طولانی شد، محصولات خود را بدون قیمت عرضه کنند. این اتفاق در شرایطی افتاده که روغن جزو کالاهای اساسی مصرفی مردم محسوب می‌شود و شرکت‌ها باید با قیمت تولید و مصرف و تاریخ آن را به بازار عرضه کنند، بنابراین سازمان حمایت باید نسبت به این مساله ورود کند اما تاکنون درباره این موضوع هیچ‌گونه واکنشی نشان نداده است‌.

در حالی که کمبود و افزایش قیمت روغن باعث ایجاد نگرانی‌هایی در بین مردم شده است، معاون اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی در این باره اعلام کرد: «ذخایر انبارها مناسب است و علاوه بر آغاز ثبت سفارش روغن، محصولات موجود در گمرکات نیز ترخیص و به بازار عرضه خواهد شد».

با این حال محمد مختاریانی، عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی صنایع روغن نباتی خبر از کاهش ۳۲ درصدی واردات روغن خام در مقایسه با سال گذشته داد و اینکه این کاهش واردات موجب کمبود مواد اولیه در کارخانه‌ها و افزایش قیمت روغن شده است.

گزارش‌ها مبنی بر کاهش تأمین روغن خام کارخانجات و خبر خروج شرکت صافولای عربستان از بازار ایران به کاهش عرضه روغن خوراکی در بازار دامن زد. برخی فروشگاه‌ها نیز محدودیت‌هایی برای خرید روغن اعمال کردند و تنها به مشتریان اجازه خرید ۲ بطری روغن می‌دادند. با این حال، مشاهدات میدانی نشان می‌داد در بسیاری از فروشگاه‌ها محدودیتی برای خرید روغن با قیمت بالا وجود نداشت و مشتریان به هر تعداد که می‌خواستند، می‌توانستند روغن بخرند اما قیمت آن تقریبا 30 تا 50 درصد بالاتر از قیمت قبلی بود، در حالی که مجوز افزایش 15 تا 21 درصدی برای قیمت روغن صادر شده است و افزایش بیش از آن تخلف محسوب می‌شود.

علی فاضلی، رئیس هیات‌مدیره انجمن روغن نباتی در این باره اعلام کرد: «هیچ محدودیتی برای عرضه روغن وجود ندارد و هرگونه محدودیت در فروش تخلف محسوب می‌شود».

تا پایان آذرماه امسال ۵۲۰ هزار تن کاهش واردات روغن نباتی داشتیم که این مساله بر توزیع و عرضه روغن در بازار تأثیر گذاشته است. همچنین مجوزهای کمتری برای ثبت سفارش داده شده و رشد جدی قیمت‌های جهانی نیز در افزایش قیمت‌ روغن نقش داشته است. البته تأمین ارز نیز در مقاطعی با کندی انجام می‌شد.

گفتنی است انجمن صنایع روغن نباتی برنامه‌ها و پیشنهادهای خود را برای تنظیم بازار اعلام کرده و منتظر تایید و اجرای سریع آن توسط وزارت جهاد کشاورزی است. بنابراین قبل از اینکه تصمیم جدیدی اتخاذ شود شرکت‌ها به افزایش قیمت اخیر قانع نشده‌ و به دنبال افزایش قیمت از سیری خارج از رویکرد دولت هستند، به همین دلیل روغن مایع را بدون قیمت روانه بازار می‌کنند. بنابراین باید سازمان تعزیرات و سازمان حمایت نسبت به این اقدام پاسخگو باشند.

تقاضای بیش از حد ناشی از انتشار برخی اخبار، موجب افزایش تقاضا برای روغن شد. حال با توجه به اینکه بیش از ۷۰درصد روغن مورد نیاز کشور از طریق واردات تأمین می‌شود، کاهش ثبت سفارش آن روی بازار این محصول تاثیرگذار بوده است. از طرف دیگر عدم حمایت از تولید داخلی دانه‌های روغنی، کشاورزان را به سمت کشت صیفی‌جات و محصولات آب‌بر هدایت کرده است که به منابع آبی و خاکی آسیب می‌زند و نیاز کشور را نیز برطرف نمی‌کند. 

قیمت تضمینی برای کلزا ۲۰ هزار تومان تعیین می‌شود اما کشاورز نمی‌تواند محصول خود را حتی به همین قیمت به فروش برساند. دلالان در بازار حضور دارند و حتی حداقل میزان تولید داخلی نیز در دست کشاورزان باقی نمی‌ماند، بنابراین کشاورزان به دلیل عدم حمایت کافی به سمت کشت محصولات درآمدزا مانند صیفی‌جات، گوجه و هندوانه رو می‌آورند که به منابع آبی و خاکی کشور آسیب می‌زنند و به دلیل تولید بالا، بخشی از محصولات به ضایعات تبدیل می‌شوند.

با توجه به اینکه مواد اولیه برای کارخانجات و صنایع به اندازه کافی تامین نمی‌شود و نیاز کشور به واردات افزایش یافته است، بنابراین دولت به جای قیمت‌گذاری باید به تولید ورود کند و با بسترسازی برای تولید و واردات مواد اولیه توسط بخش خصوصی، زمینه را برای خودکفایی در این بخش مهیا کند. به این ترتیب، بخش خصوصی می‌تواند برنامه‌ریزی کرده و خریدهای به‌صرفه‌ای از بازارهای جهانی انجام دهد اما مشکلات ناشی از نوسانات ارز و افزایش قیمت‌های جهانی تأثیرات منفی بر این صنعت داشته ‌است.