17/آبان/1404
|
10:48
یادداشت

پتروپالایشگاه‌ها زودبازده‌ترین سرمایه‌گذاری برای تولید

محمدکاظم انبارلویی: 1- حضرت امام خامنه‌ای در ديدار كارگران فرمودند: «خريد جنس توليد داخل كمک به كارگر و سرمايه‌گذار ايرانی است اما خريد نوع خارجی آن در واقع كمک به كارگر و سرمايه‌گذار خارجی و خلاف انصاف و انسانيت است.»
بخش خصوصی ايران اكنون در 9 كشور مشغول پالايشگاه‌سازی است.
دولت نيز در ۲ كشور خارجي به همين كار تحت عنوان صادرات فنی - مهندسی مشغول است. سؤال كليدي اين است: در حالی كه دولت در ۲ سال گذشته بيش از 5 ميليارد دلار بنزين وارد كرده است، آیا درست است به جای پالايشگاه‌سازی در داخل برود بنزين وارد كند؟!
2- مديرعامل شركت پخش و فرآورده‌هاي نفتي اخيرا اعلام كرد ساخت پتروپالايشگاه شهيد سليمانی به دليل عدم پيشرفت فعلا منتفی شده و اولويت با طرح‌های ديگر است! وی افزود: «اين پروژه بیشتر از ۳-۲ درصد پيشرفت نداشته که آن‌ هم مربوط به دريافت مجوزها و زمين تخصيصی به اين طرح است».
ساخت پالايشگاه عظيم خليج‌ فارس با 4 ميليارد دلار انجام شد. چه چيز مانع پالايشگاه‌سازی در ايران برای دوری از خام‌فروشی نفت است؟ پول داريم 5 ميليارد دلار بنزين وارد كنيم اما پول نداريم پالايشگاه بسازيم؟!
چرا كشوری كه بيش از يكصد سال سابقه صنعت نفت دارد بايد برود از خارج بنزين وارد كند اما برخی كشورها كه نفت وارد می‌كنند يكی از صادرات آنها فرآورده‌های نفتی و بنزين است؟!
3- گاهی از برخی مسؤولان شنيده می‌شود قيمت تمام‌شده هر لیتر بنزين 45 هزار تومان است اما ما آن را ۱۵۰۰ و ۳ هزار تومان می‌فروشيم. اگر اين گزاره درست باشد بايد پالايشگاه‌های كشور همه ورشكسته شده باشند در حالی كه صورت‌هاي مالی آنها نشان می‌دهد هر كدام بالای 50 همت سود می‌کنند. كدام سرمايه‌گذار در جهان پيدا مي‌كنيد جنسی را 45 هزار تومان تولید کند و ۳ هزار تومان بفروشد و بنگاه اقتصادي او نه‌‌تنها زيان‌ده و ورشكسته نباشد بلكه سود هم بدهد؟! اين از عجايب روزگار ماست كه حتی آدام اسميت هم در خواب نمی‌تواند آن را ببيند!
4- خدا رحمت كند مرحوم آيت‌الله رفسنجانی را يك وقت در نماز جمعه گفت: «كشورهای واردكننده نفت به اندازه كشورهای صادركننده نفت درآمد دارند. چون از نفت وارداتی 100 درصد ماليات می‌گيرند لذا اندازه كشورهای صادركننده درآمد دارند».
مفهوم آن گزاره اين بود كه سرمايه‌گذار خارجی فرآورده‌هاي نفتی را 100 درصد بالای قيمت بازار جهانی توليد می‌كند. خب! او اگر بيايد ايران پالايشگاه‌ بسازد می‌تواند نفت را با پيشنهاد 50 درصد بالای قيمت فوب خليج‌فارس بخرد به شرط اين‌كه محصول خود را هر طور خواست در داخل  يا خارج ايران بفروشد.
آن وقت به ذهن مبارک آقاي رفسنجانی نرسيد با اين گزاره می‌تواند در داخل حداقل بالای 50 درصد فوب خليج فارس بفروشد تا هم نقطه پايان قاچاق سوخت باشد و هم امنيت فروش نفت را با وجود تحريم‌ها تأمين كند و هم درآمد كلانی برای كشور بياورد! او گرفتار مديرانی در نفت بود كه می‌گفتند پالايشگاه‌سازی كثافت‌كاری است!
5- رهبر حکیم انقلاب ۳ سال پيش در ابلاغ سياست‌هاي كلی برنامه هفتم پیشرفت، ۳ مطالبه اصلی از  دولت مطرح فرمودند:
الف- درآمد و هزينه شركت‌های دولتی را شفاف كنيد
ب- درآمد و هزينه شركت ملی نفت را شفاف كنيد
پ- ميزان بدهی‌های دولت و زمان‌بندی تأديه بدهی‌ها را شفاف كنيد
نگاهی به بودجه سال 1404 كه بر مبنای برنامه هفتم پیشرفت تدوين شده، نشان می‌دهد اين مطالبه پاسخ درستی نداشته است.
به عنوان مثال درباره هزينه‌های شركت ملی نفت وفق تبصره 3 بودجه 1404 گفته شده است:
الف- چهارده و نیم درصد فروش نفت خام به خارج به عنوان سهم شركت برای هزينه‌ها تخصيص يابد.
ب- سود سهام شركت ملی نفت نياز نيست به خزانه وارد شود؛ مال شركت باشد!
ج- شركت ملی نفت به عنوان بزرگ‌ترين بنگاه اقتصادی دولت نياز نيست ماليات بدهد(!)
د- درباره فروش نفت خام در داخل هم هيچ حساب و كتابی به عنوان واريز اين فروش به خزانه نيست؛ جزء منابع داخل شركت به عنوان تهاتر با فرآورده‌ها قرار گيرد.
هـ - در جداول آخرين صفحات بودجه سال 1404، یک 80 همت و یک 130 همت به عنوان منابع حساب بهينه‌سازی مصرف انرژی و حساب سرمايه‌گذاری نفت و گاز تخصيص يابد.
و- بنا بر گزارش مركز پژوهش‌های مجلس، 80 درصد منابع صندوق توسعه ملی به انرژي اختصاص يافته است.
با اين حساب كسی ‌می‌تواند در دولت و مجلس به اين سؤال پاسخ دهد: بالاخره هزينه‌های شركت ملی نفت چقدر است؟
گزارش تفريغ نفت كه توسط ديوان محاسبات تهيه می‌شود به اين سؤال پاسخ نمی‌دهد. آخرين تفريغ خوانده شده در مجلس حاكی از آن است ابهاماتی در حساب و كتاب نفت وجود دارد و درباره بودجه شركت‌های دولتی، هم دولت و هم مجلس در پيش‌بينی درآمدها و برآورد هزينه‌ها صددرصد خطا كرده‌اند!
6- امسال که سال سرمايه‌گذاری برای توليد است، درباره پرسودترين، زودبازده‌ترين و راهبردی‌ترين توليد كه ساخت پتروپالايشگاه‌هاست، تصميمی در سطح ملي گرفته می‌شود؟

ارسال نظر