پا روی دم اژدها
از روزهای گذشته بار دیگر درگیری لفظی و تنش دیپلماتیک بین چین و آمریکا بالا گرفته است؛ تنشی که پس از روی کار آمدن دوباره ترامپ بار دیگر به شکل فزایندهای افزایش یافته و بازارهای جهانی را تهدید میکند. در دور جدید افزایش تنشها مقامات چینی واکنش شدیدی نسبت به اظهارات مقامات آمریکایی و سیاستهای خصمانه این کشور در قبال خود نشان دادند. در یکی از این موارد سخنگوی وزارت خارجه چین روز سهشنبه در واکنش به اقدامات مداخلهجویانه و تهدیدآمیز آمریکاییها اظهار نظر کرد. «مائو نینگ» به اظهارات تهدیدآمیز دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا مبنی بر اعمال تعرفه اضافه ۱۰ درصدی بر کشورهای حامی سیاستهای بریکس واکنش نشان داد. وی در این باره گفت: بریکس سکویی مهم برای همکاری بین بازارهای نوظهور در کشورهای در حال توسعه است. وی افزود: این گروه حامی همکاری آزاد، جامع و رضایتمندانه است و ائتلافی برای رویارویی نیست و هیچ کشوری را هم هدف نگرفته است. دیپلمات چینی تاکید کرد: چین در رابطه با افزایش تعرفههای آمریکا موضع خود را بیش از یک بار به روشنی اعلام کرده است. جنگهای تجاری و تعرفهای هیچ برندهای ندارد و حمایتگرایی راه به جایی نخواهد برد. ترامپ پیشتر در پیامی در شبکه اجتماعیاش موسوم به «تروث سوشال» نوشت: «هر کشوری با سیاستهای ضدآمریکایی بریکس همراستا باشد، با تعرفه مازاد ۱۰ درصدی جریمه خواهد شد. درباره این سیاست هیچ استثنایی وجود نخواهد داشت».
* واکنش به مداخلهجویی آمریکا
سخنگوی وزارت خارجه چین همچنین به پیام مداخلهجویانه و معنادار وزیر خارجه آمریکا به «دالایی لاما» نیز واکنش نشان داد. مائو در واکنش به این اقدام مارکو روبیو در پاسخ به سوال خبرنگاران در این باره گفت: ایالات متحده در «موقعیتی» نیست که درباره مسائل مربوط به تبت انگشت اتهام را به سوی چین نشانه برود. وی از واشنگتن خواست «حساسیت» این مسائل را کاملا درک کند. وی در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت: دالایی لاما «یک تبعیدی سیاسی است که تحت پوشش مذهب در فعالیتهای جداییطلبانه ضدچین مشارکت دارد» و «حقی» برای نمایندگی مردم تبت ندارد. دالایی لاما، رهبر معنوی تبت، ۶ ژوئیه ۹۰ ساله شد و روبیو در پیامی با تبریک تولدش به او گفت: دالایی لاما «همچنان با پیام وحدت، صلح و شفقت خود الهامبخش است».
مائو در واکنش به آن با استفاده از نام چینی تبت گفت: «امور «شیزانگ» صرفاً امور داخلی چین است که هیچ دخالت خارجی را نمیپذیرد. همانطور که همه میدانند، چهاردهمین دالایی لاما یک چهره مذهبی خالص نیست، بلکه یک تبعیدی سیاسی است که در فعالیتهای جداییطلبانه ضدچینی تحت پوشش مذهب مشارکت دارد. او و به اصطلاح «دولت در تبعید تبت» به هیچوجه در موقعیتی نیستند که نماینده مردم شیزانگ باشند، چه رسد به اینکه درباره آینده شیزانگ تصمیم بگیرند». سخنگوی وزارت خارجه چین همچنین اعلام کرد: پکن از آزادیهای گروههای مختلف مذهبی و قومی در شیزانگ محافظت و آن را ترویج میکند.
مائو افزود: «جهان میتواند به وضوح این را ببیند و ایالات متحده در موقعیتی نیست که انگشت اتهام خود را به سمت چین نشانه بگیرد. ما از ایالات متحده خواستیم کاملا از اهمیت و حساسیت مسائل مربوط به شیزانگ آگاه باشد، ماهیت جداییطلبانه ضدچینی گروه دالیت را به وضوح ببیند، به تعهداتی که ایالات متحده درباره مسائل مربوط به شیزانگ به چین داده است احترام بگذارد، دخالت در این مسائل را متوقف کند و از ارسال هرگونه سیگنال اشتباه به هر شکلی به نیروهای استقلالطلب دست بردارد».
* هشدار درباره حذف چین از زنجیره تأمین
وزارت خارجه چین تنها نهاد این کشور نبود که در روزهای گذشته به اقدامات و اظهارات آمریکاییها واکنش نشان داد. طبق گزارشها، نشریه حزب کمونیست چین در ادامه تهدیدهای تجاری پکن - واشنگتن هشدار داد تلاش آمریکا برای بازگرداندن تعرفههای سنگین بر کالاهای چینی و تشویق کشورهای منطقه به حذف پکن از زنجیرههای تامین جهانی، با واکنش قاطع و تلافیجویانه روبهرو خواهد شد. روزنامه «خلق» چین در یادداشتی درباره تنشهای تجاری چین و آمریکا نوشت: «یک نتیجه به روشنی آشکار است؛ گفتوگو و همکاری تنها مسیر صحیح است». این روزنامه با تاکید دوباره بر موضع پکن مبنی بر اینکه تعرفههای رئیسجمهور آمریکا «قلدری» است، افزود: تجربه نشان داده است تنها با پایبندی قاطعانه به مواضع اصولی میتوان واقعا از حقوق و منافع مشروع دفاع کرد.
در این ارتباط، خبرگزاری رویترز خاطرنشان کرد موضع روزنامه رسمی حزب کمونیست چین، زمینهساز دور جدیدی از جنگ تعرفهها بین چین و آمریکاست، بویژه اگر دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا بخواهد به ضربالاجل تعیینشده برای توافق تجاری با پکن پایبند بماند.
روزنامه خلق چین در حالی این گزارش را منتشر کرد که واشنگتن روز دوشنبه ۱۶ تیر اعلام کرد از روز جمعه ۱۰ مرداد (اول آگوست) تعرفههای ایالات متحده را برای کشورهای شریک تجاری آمریکا افزایش میدهد. این در حالی است که ترامپ، اواسط فروردین اکثر تعرفههای اعلامشده قبلی را به طور موقت به تعویق انداخت تا به کشورها فرصت دهد با آمریکا توافق کنند. چین هم که در ابتدا به طور خاص با تعرفههای بیش از ۱۰۰ درصدی آمریکا روبهرو شده بود، تا روز سهشنبه ۲۱ مرداد (۱۲ آگوست) فرصت دارد با دولت آمریکا به توافق برسد و مانع اعمال مجدد محدودیتهای تجاری بیشتر همانند اقدامات متقابل ماههای فروردین و اردیبهشت امسال شود. تنش تجاری اوایل امسال بین چین و آمریکا پس از مذاکرات میان مقامهای ۲ کشور در اواسط خرداد منجر به یک چارچوب تجاری شد و تعرفههای تجاری میان ۲ کشور کاهش یافت.
روزنامه خلق چین در ادامه این یادداشت به انتقاد از کشورهای آسیاییای پرداخت که در حال بررسی توافق کاهش تعرفههای تجاری با آمریکا به بهای کوتاه کردن دست چین از زنجیرههای تامین آن کشورها هستند. این روزنامه هشدار داد: «پکن قاطعانه با هر توافقی که منافع چین را قربانی کاهش تعرفه کند، مخالف است و برای حفاظت از منافع مشروع خود قاطعانه واکنش نشان خواهد داد».