میهمان گرچه عزیز است ولی...
گروه اجتماعی: اخراج اتباع غیرمجاز از کشور در حالی به شکلی وسیع در حال انجام است که به گفته مسؤولان، آن دسته از مهاجرانی که به صورت غیررسمی به ایران آمده‌اند هم‌اکنون برای ترک ایران، به صورت خودمعرف خودشان را به مرزها می‌رسانند. مطابق آخرین اظهارات رئیس مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور، از ابتدای امسال تاکنون افزون بر ۷۷۲ هزار نفر از اتباع غیرمجاز افغانستانی به کشورشان بازگشته‌اند. این تعداد تبعه غیرمجاز شناسایی‌شده در سراسر کشور از ۳ مرز میلک در استان سیستان‌وبلوچستان، ماهیرود در خراسان جنوبی و دوغارون در خراسان رضوی به وطن خود برگشته‌اند. بازگشت اتباع غیرمجاز این روزها در سطح وسیعی چه آنهایی که شناسایی شده‌اند و چه افرادی که خودشان را برای ترک ایران معرفی کرده‌اند همچنان ادامه دارد. نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور دیروز در سفر به مرز دوغارون تایباد و بازدید از روند خروج اتباع غیرمجاز کشور افغانستان اظهار کرد: ۶۷ درصد اتباع غیرمجاز از گذرگاه رسمی دوغارون، ۳۲ درصد از مرز میلک و یک درصد از مرز ماهیرود به سمت افغانستان عزیمت کرده‌اند. به گفته وی، بازگشت اتباع غیرمجاز افغانستانی به کشورشان یکی از مهم‌ترین مطالبات مردمی است که با تلاش و همراهی همه دستگاه‌های امنیتی، انتظامی، خدمات‌رسان و اجرایی کشوری، استانی و شهرستان تاکنون بخوبی محقق شده است. همچنین در بازه زمانی اجرای طرح بزرگ بازگشت مهاجران غیرمجاز افغانستانی به کشورشان تاکنون دستاوردهای خوبی در جای جای کشور به دست آمده است و همچنان ادامه دارد. رئیس مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور افزود: حدود 70 درصد اتباع غیرمجاز افغان به صورت خودمعرف و داوطلبانه به کشورشان برمی‌گردند و آن گروه که هنوز برای برگشت اقدامی نکرده‌اند هرچه سریع‌تر بعد از انجام مراحل قانونی برای بازگشت خود اقدام کنند. از طرفی برگه‌های سرشماری که در اختیار اتباع غیرمجاز افغانستانی قرار دارد هیچ گونه اعتباری ندارد و در صورت شناسایی تبعه غیرمجاز از سوی دستگاه‌های متولی در سطح کشور مهاجران از مزایای خروج مرز بهره‌مند نخواهند شد. یاراحمدی اضافه کرد: همه زیرساخت‌های لازم برای خروج آسان آن هم در نهایت تکریم و احترام برای اتباع غیرمجاز افغانستانی از طریق مرزهای پیش‌بینی شده در ایران فراهم شده است و ساماندهی خروج اتباع غیرمجاز افغانستانی در معبر دوغارون نسبت به یک هفته گذشته قابل مقایسه نیست. رئیس مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور با اشاره به اینکه ملت و دولت ایران بیش از ۴ دهه میزبان مردم کشور افغانستان بوده‌اند گفت: متأسفانه سازمان‌های بین‌المللی در راستای کمک‌های بشردوستانه و طرح بازگشت اتباع غیرمجاز افغانستانی از ایران تاکنون هیچ‌گونه کمکی نکرده‌اند. وی افزود: اتباع غیرمجاز افغانستانی که به هر دلیلی مطالباتی در ایران دارند و به آن نرسیده‌اند می‌توانند با مراجعه به دفاتر کنسولگری‌ها و ادارات کل اتباع و امور مهاجران خارجی سراسر کشور برای اخذ مطالبات قانونی خود اقدام کنند و در این راستا وکیل رایگان هم پیش‌بینی شده است.
* 80 درصد اتباع غیرمجاز برای ترک ایران خودمعرف به‌مرزدوغارون مراجعه می‌کنند
خروج اتباع غیرمجاز از کشور در حالی انجام می‌شود که ایران زیرساخت‌ها و امکانات لازم را برای خروج آسان و در نهایت تکریم و احترام آنها در گذرگاه بین‌المللی بخوبی فراهم کرده است.
حسین جمشیدی، فرماندار تایباد در گفتوگو با «وطن امروز» گفت: از آنجا که بیشترین میزان خروج مهاجران افغانستانی از مرز دوغارون در خراسان رضوی انجام می‌شود به همین دلیل خروج آنها از این منطقه از سال جاری تاکنون نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳ برابر افزایش یافته است به طوری که ظرفیت کلی گمرک معمولا در روز 3 هزار تا 3 هزار و 500 نفر بوده اما اکنون این میزان روزانه به 30 هزار نفر رسیده است. وی با بیان اینکه همه تمهیدات لازم در راستای تامین بهداشت و درمان، ترابری، حمل‌و‌نقل بار و اثاثیه و پذیرایی برای مهاجران غیرمجازی که در حال ترک ایران هستند بخوبی در مرزها مهیاست، اظهار داشت: حداکثر زمان ماندگاری مهاجران در مرز و در زمان پیک به دلیل هجوم افراد خودمعرف برای خروج از ایران 90 دقیقه و در زمان‌های غیرپیک زیر 20 دقیقه است، چرا که زیرساخت‌ها و تمهیدات لازم با همراهی و همکاری دستگاه‌های مختلف برای بدرقه مهاجران غیرقانونی از کشور به‌خوبی مهیاست. خروج مهاجران در نهایت احترام و عزت انجام می‌شود تا با طیب خاطر ایران را ترک کنند.
جمشیدی افزود: بیش از 80 درصد مهاجران مراجعه‌کننده به مرز دوغارون در تایباد اتباع غیرمجازی هستند که با اختیار خودشان برای ترک ایران خود را به این مرز می‌رسانند. این موضوع باعث شده است تا آمار خروج تعداد مهاجران افغانستانی افزایش یابد به طوری که ۵۷۰ هزار تبعه غیرمجاز افغانستانی از ابتدای امسال تاکنون از طریق معبر دوغارون وارد کشور خود شده‌اند.
فرماندار تایباد افزود: همه دستگاه‌های خدمات‌رسان و متولی این شهرستان نسبت به بازگشت عزتمندانه اتباع این کشور همسایه از طریق دوغارون به سمت وطن‌شان پای کار هستند و تلاش شده از همه ظرفیت‌ها برای ارائه خدماتی آبرومندانه در این مرز زمینی شرق کشور برای اتباع غیرمجاز استفاده شود.
جمشیدی با بیان اینکه مردم و دولت ایران 47 سال میزبان اتباع افغانستانی بوده‌اند، تصریح کرد: طرد اتباع غیرمجاز از کشور به دلیل آن است که خیلی از اتباع بدون داشتن مجوز قانونی وارد خاک ایران شده‌اند که این افراد باید به کشورشان بازگردند، چرا که هیچ نظام سیاسی‌ای در دنیا وجود ندارد که به افرادی که غیرقانونی وارد کشورشان می‌شوند مجوز ماندگاری بدهد و چه بسا اغلب کشورها وجود اتباع بیگانه بدون هویت با ورود غیرقانونی را جرم می‌دانند.
فرماندار تایباد ادامه داد: نظام مقدس جمهوری اسلامی و مردم خوب ایران سالیان سال است که پذیرایی این میهمانان هستند ولی اکنون افراد غیرمجاز در سطح وسیع به ایران آمده‌اند که بی‌تردید این افراد باید از لحاظ قانونی ایران را ترک کنند و به کشورشان بازگردند. توقع نظام هم این است این افراد چون مدرک شناسایی معتبری ندارند و هویت‌شان مشخص نیست، همچنین مجوز قانونی ورود به ایران را ندارند نباید در ایران بمانند.
وی با اشاره به اینکه تکریم و احترام اتباع همواره مورد تأکید بوده است و بدون شک با افرادی که نسبت به اتباع غیرمجاز افغانستانی بی‌احترامی کنند، برخورد خواهد شد، اظهار داشت: در راستای فراهم کردن زیرساخت‌های رفاهی، 5 هزار مترمربع سایه‌بان برای استراحت اتباع در محل ساماندهی آنها احداث شده است، ضمن اینکه تجهیزات لازم برای تامین آب شرب و حتی ارائه وعده غذایی آماده به صورت کنسروی یا... برای آنها تدارک دیده شده است و در اختیارشان قرار می‌گیرد. جمشیدی درباره همراهی کشور افغانستان با ایران در ساماندهی اتباع غیرمجاز و همکاری جهت تسهیل امور ورود آنها به وطن‌شان گفت: اخیرا برخی مقامات حکومت سرپرستی افغانستان و ایران در این راستا در قالب ۳ دیدار مرزی با هم گفتوگو کرده‌اند اما آنگونه که مشخص است شرایط مطلوبی از سوی طرف مقابل در تسهیل امور به چشم نمی‌خورد، انتظار این است که تخلیه اسباب و اثاثیه مهاجران در آن سوی مرز با سرعت انجام شود تا کامیون‌ها برای بازگشت سرعت عمل بیشتری داشته باشند اما شاهد هستیم که 3 روز کامیون‌ها در لب مرز متوقف می‌شوند. این در حالی است که با تعامل و همکاری دستگاه‌های مستقر در مرز دوغارون و با هدف کاهش هزینه‌های مهاجران غیرمجاز افغانستانی، جابه‌جایی لوازم منزل آنها از مبدأ بارگیری تا نقطه صفر مرزی ایران و افغانستان امکان‌پذیر شده است.
***
اتباع قانونی همچنان می‌توانند در کشور حضور داشته باشند
طبق اظهارات سخنگوی پلیس، مهاجران قانونی که دارای گذرنامه یا کارت آمایش یا برگه سرشماری معتبر هستند کماکان می‌توانند در کشور حضور داشته باشند و کسی حق طرد آنان را ندارد، مگر در موارد خاص و با دستور قضایی. سردار سعید منتظرالمهدی، معاون فرهنگی - اجتماعی و سخنگوی فراجا با بیان اینکه مهاجران قانونی دارای گذرنامه یا کارت آمایش یا برگه سرشماری معتبر کماکان می‌توانند در کشور حضور داشته باشند مگر در موارد خاص و با دستور قضایی، از راه‌اندازی سامانه‌ای برای ثبت و پیگیری شکایات مالی اتباع خارجی خبر داد. وی اظهار کرد: بنا بر تدبیر و تأکید فرمانده کل انتظامی مجدداً به کلیه یگان‌های مرتبط با طرد اتباع، رعایت حق و حقوق و حفظ کرامات انسانی در فرآیند خروج از کشور تاکید شد. وی افزود: سالیان سال اتباع از جمله اتباع کشور افغانستان در ایران بودند و قریب به اتفاق آنها در کنار شهروندان ایرانی زندگی و خدمات صادقانه ارائه داده‌اند و البته همواره نیز مورد تکریم ملت ایران بوده‌اند. آنچه مسلم است تعدادی از اتباع به صورت غیرمجاز و بدون مجوز در کشور فعالیت داشتند که می‌بایست طی این مدت نسبت به تعیین وضعیت خود به صورت قانونی اقدام می‌کردند، لذا آنان که بدون مجوز در کشور هستند می‌بایست در کمال احترام ایران را ترک کنند و این جزو قوانین مسلم کشور و لایتغیر است، شاید در زمان و فرصتی دیگر بتوانند از طریق قانونی با رعایت الزامات و اخذ مجوز به ایران بازگردند. سردار منتظرالمهدی بیان کرد: تعدادی از عزیزان کشور افغانستان که در حال طرد از کشور هستند مطالبات مالی از افراد حقیقی یا حقوقی دارند که باید قبل از طرد به حق و حقوق خود برسند و سپس کشور را ترک کنند، لذا پلیس به عنوان وکیل و پیگیر مطالبات مالی و اموال آنان است. در این باره نیز دفاتر کفالت وزارت کشور که برگه خروج از کشور را صادر می‌کند توجه به زمان‌بندی مناسب برای اخذ مطالبات آنان دارند لیکن چنانچه افرادی که می‌بایست کشور را ترک نمایند و نتوانستند در زمان مقرر حق و حقوق خود را دریافت کنند می‌توانند با ارائه مدارک و اسناد مثبته به ادارات پلیس مهاجرت و اتباع خارجی در سراسر کشور مراجعه و گزارش و شکایت خود را ثبت کنند. به‌زودی نیز سامانه‌ای برای ثبت شکایات مالی و گزارشات و حتی دریافت خدمات برای اتباع خارجی ایجاد می‌شود تا موجب تسریع و تسهیل در امورات آنان شود.
* افزایش 4 برابری دستگیری اتباع غیرمجاز
سخنگوی فراجا ادامه داد: در این باره نیز دستور فرمانده کل انتظامی به پلیس مهاجرت و اتباع خارجی به عنوان وکیل آنان مبنی بر پیگیری مطالبات اتباع ابلاغ شده است. عزیزان و مهاجران قانونی که دارای گذرنامه یا کارت آمایش یا برگه سرشماری معتبر هستند کماکان می‌توانند در کشور حضور داشته باشند و کسی حق طرد آنان را ندارد مگر در موارد خاص و با دستور قضایی. از همه شهروندان عزیز کشورمان درخواست می‌نمایم نسبت به رعایت کرامات انسانی و میهمان‌نوازی از اتباع مجاز اقدام و با آنهایی که به هر دلیل باید از کشور خارج شوند نیز با ملایمت و مدارا رفتار کنند و خدایی ناکرده موجبات هتک حرمت و خاطره بد حین خروج از کشور ایجاد نشود. منتظرالمهدی تأکید کرد: همکاران من نیز ملزم شدند در مراکز طرد و پایانه‌های مرزی تسهیلاتی از جمله برپایی ایستگاه‌های صلواتی و خدماتی برای این عزیزان فراهم کنند تا به سلامت کشور را ترک کنند. شهروندان نیز می‌توانند هرگونه درخواست یا گزارش درباره اتباع خارجی را به دفاتر پلیس مهاجرت اعلام کنند.