عین‌الاسد تا العدید
حمله موشکی ایران به پایگاه هوایی العدید قطر که دوم تیرماه انجام شد و پیش‌تر حمله به پایگاه عین‌الاسد در عراق در سال ۲۰۲۰، دو نمونه بارز از توانایی‌های موشکی ایران در رویارویی با سامانه‌های پدافندی پیشرفته آمریکاست. این حملات نه‌تنها توانایی ایران در هدف قرار دادن دقیق تأسیسات نظامی حساس آمریکا در منطقه را نشان داد، بلکه ناکارآمدی سامانه‌های دفاعی ارتش ایالات متحده در رهگیری کامل موشک‌های ایرانی را نیز آشکار کرد؛ واقعیت مهمی که در هر 2 مورد ابتدا با انکار ترامپ مواجه شد ولی کمی بعد ناچار به پذیرش آن شد.
اعتراف پنتاگون
با گذشت بیش از 20 روز از حمله موشکی ایران به پایگاه العدید، بالاخره پنتاگون در بیانیه‌ای تأیید کرد در جریان حمله موشکی ایران، حداقل یک موشک بالستیک با موفقیت به یک گنبد ارتباطی (رادوم) در این پایگاه اصابت کرده است. این گنبد که متعلق به اسکادران ۳۷۹ نیروی هوایی آمریکا بود، حاوی تجهیزات ارتباطی پیشرفته‌ای به ارزش تقریبی ۱۵ میلیون دلار بود که نقش حیاتی در ارتباطات امن نظامی، شنود و پایش منطقه‌ای داشت. این اصابت، به‌رغم استفاده گسترده از سامانه‌های پدافند هوایی پاتریوت، نشان‌دهنده ناکارآمدی این سامانه در رهگیری تمام موشک‌های شلیک‌شده توسط ایران است.
اگرچه شان پارنل، سخنگوی پنتاگون ادعا کرده بود ۱۳ موشک از ۱۴ موشک شلیک‌شده توسط ایران رهگیری شد و خسارات وارده «جزئی» است، با این حال، تحلیل تصاویر ماهواره‌ای منتشرشده توسط شرکت Planet Labs PBC و آسوشیتدپرس نشان داد گنبد ژئودزیک به طور کامل تخریب شده و ساختمان‌های مجاور نیز دچار آسیب شده‌اند. این شواهد، ادعای پنتاگون مبنی بر خسارات جزئی(!) را تضعیف می‌کند و نشان می‌دهد موشک‌های ایرانی قادر به عبور از سامانه‌های پدافندی پیشرفته آمریکایی هستند. در روزهای اخیر دن کین، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا خبر داد در جریان حمله موشکی ایران به پایگاه العدید، «بزرگ‌ترین استفاده از سامانه پاتریوت در تاریخ ارتش ایالات متحده» به ثبت رسید.
علاوه بر این، برخی رسانه‌ها از جمله گاردین گزارش دادند آمریکا برای رهگیری ۱۴ موشک ایرانی، 30 موشک پاتریوت شلیک کرده است. پایگاه تحلیلی MilitaryWatch نیز که به طور تخصصی درباره مسائل جنگی و تسلیحاتی کار می‌کند، تعداد موشک‌های پاتریوت شلیک‌شده را بالغ بر 34 فروند ارزیابی می‌کند. به گزارش این رسانه، هر یک از موشک‌های رهگیر شلیک شده از پاتریوت، 4 میلیون دلار هزینه داشته است. به عبارت ساده، 14 موشک شلیک شده از سوی ایران به پایگاه العدید، 136 میلیون دلار هزینه روی دست ارتش آمریکا گذاشته است. به همین دلیل است که تحلیلگران نظامی معتقدند از بین رفتن گنبد ارتباطی پایگاه العدید، در حاشیه هزینه هنگفتی است که شلیک موشک‌های رهگیر پاتریوت برای آمریکا ایجاد کرده است؛ آن هم در شرایطی که طبق اذعان مقامات ارتش آمریکا، ذخایر موشک‌های پاتریوت به طور نگران‌کننده‌ای کاهش یافته است.
مهم‌تر از همه آنکه این حجم استفاده از موشک‌های رهگیر پاتریوت برای مقابله با حمله موشکی به العدید، نه‌تنها نشان‌دهنده شدت حمله ایران است، بلکه بر ناکارآمدی پاتریوت در برابر موشک‌های کشورمان تأکید دارد.
ناکارآمدی سامانه تاد در حفاظت از رژیم صهیونیستی
علاوه بر پاتریوت، سامانه دفاع موشکی تاد (THAAD) نیز که به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های دفاعی آمریکا شناخته می‌شود، در حملات موشکی ایران به سرزمین اشغالی ناکارآمد بود به طوری که در نخستین روزهای جنگ تحمیلی 12 روزه، اسکات ریتر، تحلیلگر نظامی آمریکایی در اظهاراتی اذعان کرد سامانه تاد برابر موشک‌های ایرانی ناتوان بوده و نتوانسته از اهداف مورد نظر حفاظت کند. این اظهارات، همراه با شواهد میدانی از حملات ایران به اسرائیل، نشان می‌دهد جدا از سامانه‌های پدافندی رژیم صهیونیستی، از جمله گنبد آهنین، پیکان و فلاخن داوود، حتی سامانه‌های برتر آمریکا نیز برابر فناوری موشکی ایران آسیب‌پذیر و ناکام بودند. این ناکارآمدی‌ها نشان‌دهنده شکاف قابل توجهی در توان دفاعی آمریکا برابر موشک‌های بالستیک ایرانی است که به دلیل دقت بالا، مانورپذیری و استفاده از فناوری‌های فریب‌دهنده، قادر به نفوذ به لایه‌های دفاعی پیشرفته هستند.
سیاست انکار آمریکایی‌ها
پس از حمله ایران به پایگاه العدید، دونالد ترامپ تلاش کرد کارآمدی موشک‌های ایرانی را ناچیز و خسارات وارده را کم‌اهمیت جلوه دهد. ترامپ در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال حمله ایران را «ضعیف» توصیف کرد و مدعی شد تمام موشک‌ها رهگیری شده یا به هدف اصابت نکرده‌اند.
با این حال، انتشار تصاویر ماهواره‌ای توسط آسوشیتدپرس و تحلیل‌های بعد نشان داد حداقل یک موشک بالستیک ایرانی با دقت بالا به گنبد ارتباطی پایگاه اصابت کرده و آن را کاملاً تخریب کرده است؛ امری که پنتاگون را مجبور کرد به طور رسمی به اصابت یک موشک اعتراف کند، در حالی که پیش‌تر ادعا شده بود هیچ موشکی به هدف نرسیده است. این تغییر موضع نشان‌دهنده تلاش اولیه دولت آمریکا برای پنهان‌کاری و مدیریت افکار عمومی است. هرچند با توجه به سانسور شدید اخبار و تلاش آمریکا برای سرپوش گذاشتن بر خسارات وارده، به نظر می‌رسد هدف قرار گرفتن گنبد راداری العدید، نوک کوه یخ ماجراست. در همین رابطه مقامات ایرانی روایت متفاوتی از میزان موفقیت حمله ارائه کرده‌اند؛ روایتی که می‌گوید حداقل ۶ موشک از 14 موشک شلیک شده، با موفقیت به پایگاه اصابت کرده است؛ موضوعی که علی لاریجانی، مشاور رهبر انقلاب نیز بر آن صحه گذاشت. مشخصا تأیید اصابت حداقل یک موشک توسط پنتاگون و تصاویر ماهواره‌ای، اعتبار را به روایت ایران می‌بخشد، آن هم در شرایطی که پیش از این نیز شاهد اتخاذ شیوه انکار در ماجرای عین‌الاسد بودیم.
اما چرا دولت آمریکا خسارات را انکار می‌کند؟ سیاست انکار اولیه دولت آمریکا در هر 2 مورد عین‌الاسد و العدید دلایل مشابهی دارد. اول اینکه اذعان به ناکارآمدی سامانه‌های پیشرفته‌ای مانند پاتریوت و تاد می‌تواند اعتبار نظامی آمریکا را در سطح جهانی خدشه‌دار کند؛ بویژه در برابر رقبایی مانند چین و روسیه. از دیگر سو، اساسا کم‌اهمیت جلوه دادن حملات ایران از فشار سیاسی داخلی و بین‌المللی بر دولت آمریکا می‌کاهد و از ایجاد تصور ضعف در برابر ایران جلوگیری می‌کند. به این موارد باید تلاش آمریکا برای جلوگیری از تشدید تنش را هم اضافه کرد. آمریکا با کم‌اهمیت نشان دادن خسارات وارد شده، از ایجاد مطالبه برای پاسخ شدیدتر به ایران که آنها را وارد یک چرخه زد و خورد با کشورمان می‌کند، جلوگیری می‌کند. همان‌طور که درباره العدید دیدیم و به فاصله چند ساعت، منجر به توقف حملات رژیم صهیونیستی شد.
با این حال، سیاست انکار در برابر شواهد عینی، مانند تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های رسانه‌ای، پایدار نمانده و پنتاگون را مجبور به اعتراف به بخشی از واقعیت کرده است. این امر نشان‌دهنده محدودیت‌های استراتژیک آمریکا در مواجهه با توان موشکی ایران است.
حتی با فرض صحت ادعای پنتاگون مبنی بر رهگیری ۱۳ موشک از ۱۴ موشک، اصابت حداقل یک موشک به هدفی حساس مانند گنبد ارتباطی نشان‌دهنده ناکارآمدی پاتریوت است. نظر ایران مبنی بر اصابت ۶ موشک، این ناکارآمدی را تشدید هم می‌کند.
نکته مهم‌تر اینکه ایران در حمله به العدید از هیچ یک از موشک‌های فوق‌پیشرفته خود استفاده نکرد.