فشار آب تهران افتاد
در پی کاهش شدید بارش‌ها و به دنبال آن پایین آمدن سطح ارتفاع آب پشت سدها، وضعیت تامین آب در اغلب استان‌ها بویژه تهران به دلیل جمعیت زیاد آن در شرایط نامناسب و پر تنشی قرار گرفته است؛ وضعیت نگران‌کننده‌ای که به گفته کارشناسان چنانچه مصرف‌کنندگان صرفه‌جویی آب را رعایت نکنند در هفته‌ها یا ماه‌های آینده با مشکل افت فشار آب و کم‌آبی شدید مواجه خواهند شد. این در حالی است که افت شدید بارش‌ها در طول سال آبی از یک طرف و کافی نبودن منابع آب زیرزمینی از طرف دیگر وضعیت ذخایر آب برخی استان‌ها بویژه تهران را در شرایط سختی قرار داده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران اخیرا در بازدیدی که از سدها داشت، اعلام کرد تنها ۱۴ درصد حجم مخازن سدهای پایتخت پر است. همچنین شرکت آب و فاضلاب استان تهران نیز ابتدای هفته با صدور اطلاعیه‌ای درباره افت فشار آب در این استان توضیح داد و از هموطنان درخواست کرد برای عبور از شرایط آبی، در مصرف آب صرفه‌جویی کنند.
در اطلاعیه این شرکت که عصر جمعه منتشر شد، آمده است: خشکسالی و کاهش بارش‌های استان تهران در سال آبی جاری که در۶۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده است، بشدت منابع آبی تهران را تحت تاثیر قرار داده به طوری که هماکنون ذخایر موجود در سدهای تامین‌کننده آب تهران در پایین‌ترین وضعیت خود در یک قرن اخیر قرار دارد. براساس اعلام شرکت آبفای استان تهران، با تداوم شرایط اقلیمی در ماه‌های گرم پیش رو که به طور طبیعی ماه‌های خشک و کم‌بارش محسوب می‌شوند، امکان بهره‌برداری مستمر از منابع آبی سدهای تهران به کمترین میزان ممکن خواهد رسید.
شرکت آبفای استان تهران یکی از راه‌های برون‌رفت از شرایط موجود را اعمال مدیریت فشار شبکه برای توزیع همگن و عادلانه آب اعلام و تصریح کرد: برای جبران محدودیت‌های ناشی از افت فشار، به مشترکانی که فاقد مخزن و پمپ و در مجتمع‌های مسکونی چند طبقه ساکن هستند، توصیه می‌شود نسبت به نصب مخزن و بعد از آن پمپ در طبقه همکف یا طبقات زیرزمین اقدام کنند.
در این اطلاعیه بر لزوم صرفه‌جویی دست‌کم ۲۰ درصدی در مصارف آب و پرهیز از مصارف غیرضروری در شرایط سخت کم‌آبی موجود تاکید و استفاده از لوازم کاهنده مصرف روی شیرآلات با قابلیت صرفه‌جویی 20 درصدی مصرف آب توصیه شده است. محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، با بیان اینکه مدیریت فشار شبکه به عنوان راهکاری برای توزیع همگن و عادلانه آب در بین همه مشترکان و شهروندان تهرانی است تاکید دارد؛ ممکن است اعمال این مدیریت، موجب محدودیت‌های مقطعی بویژه در ساعت‌های اوج مصرف در شبکه آب برخی واحدهای مسکونی و خانگی شود.
به گفته وی، زنگ خطر کم‌آبی سال‌هاست که به صدا درآمده و این شرکت در ۳ سال اخیر به صورت مداوم و مستمر، چالش کم‌آبی را گوشزد و رفع این چالش را مستلزم عزم و همکاری جمعی و همگانی اعلام کرده است. علاوه بر این مدیرکل دفتر مدیریت مصرف شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور نیز در پی کاهش بارش‌ها و افت منابع آب پشت سدها اعلام کرده است برنامه‌ای برای نوبت‌بندی و قطع برنامه‌ریزی شده آب نخواهیم داشت اما در برخی مناطق تهران مدیریت فشار اعمال خواهد شد.
به گفته علی سیدزاده با افزایش دمای هوا، مصرف آب نیز به طور میانگین بین ۲ تا ۵ درصد افزایش می‌یابد و در صورت عدم رعایت مصرف در روزهای پیک، ممکن است کاهش فشار آب را تجربه کنیم.
* کاهش مخازن سدهای تهران
بررسی وضعیت سدهای تهران بیانگر آن است که سد امیرکبیر ۳۸ درصد پرشدگی دارد و نسبت به سال گذشته ۵۸ درصد کاهش حجم آب دارد. همچنین سد لار با ۷ درصد پرشدگی و کاهش ۳۴ درصدی نسبت به سال گذشته در وضعیت بسیار بدتری قرار دارد. سدهای لتیان و ماملو نیز با ۲۰ درصد پرشدگی و کاهش ۴۷ درصدی نسبت به سال گذشته در آستانه خطر قرار گرفته‌اند. علاوه بر این سد طالقان نیز ۵۳ درصد پرشدگی داشته و ۳۲ درصد نسبت به سال گذشته عقب ماندگی دارد؛ وضعیتی که هماکنون ذخایر موجود در سدهای تامین‌کننده آب تهران را در پایین‌ترین وضعیت خود در یک قرن اخیر قرار داده است. در روزهای گذشته عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو هم نسبت به خشک شدن سد ماملوی تهران هشدار داده و گفته بود با تداوم روند مصرف فعلی این سد در یک ماه آینده خشک خواهد شد. محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، مدیریت فشار شبکه را به عنوان راهکاری برای توزیع همگن و عادلانه آب در بین همه مشترکان و شهروندان تهرانی برشمرده و تاکید کرده است: ممکن است اعمال این مدیریت، موجب محدودیت‌های مقطعی بویژه در ساعت‌های اوج مصرف در شبکه آب برخی واحدهای مسکونی و خانگی شود.
به گفته وی، هماکنون میزان ذخایر آب موجود در سدهای تهران به پایین‌ترین سطح رسیده و شرایط سفره‌های زیرزمینی نیز به‌گونه‌ای است که در صورت خارج شدن سدهای تهران از مدار بهره‌برداری، این سفره‌ها برای تامین آب شهروندان اکتفا نمی‌کند. این در حالی است که زنگ خطر کم‌آبی سال‌هاست به صدا درآمده و این شرکت در ۳ سال اخیر به صورت مداوم و مستمر، چالش کم‌آبی را گوشزد می‌کند و رفع این چالش را مستلزم عزم و همکاری جمعی و همگانی اعلام کرده است.
* بحران خاموش آب
علاوه بر کاهش منابع آب در تهران، کاهش شدید منابع آب سطحی و افت منابع زیرزمینی در استان البرز نیز زنگ خطر کم‌آبی را با صدایی بلندتر از همیشه به صدا درآورده است؛ شرایطی که نیازمند مشارکت جدی مردم در مدیریت مصرف و مسؤولیت‌پذیری اجتماعی برای گذر از تابستان و پاییز بدون تنش آبی است. در سال آبی جاری، سدهای تأمین‌کننده آب شرب استان البرز با کاهش چشمگیر ذخایر روبه‌رو شده‌اند. سد کرج با افت ۶۰ درصدی و سد طالقان با کاهش ۳۳ درصدی نسبت به سال گذشته، اکنون در وضعیتی شکننده به‌سر می‌برند. این کاهش، در حالی رخ داده است که بارندگی در محدوده جغرافیایی استان‌های تهران و البرز نیز بیش از ۴۰ درصد کاهش داشته و دست‌کم در کوتاه‌مدت چشم‌اندازی برای جبران این کمبودها دیده نمی‌شود. در کنار کاهش منابع آب سطحی، افت سطح آب‌های زیرزمینی نیز به دلیل برداشت‌های بی‌رویه، چالشی جدی است. مدیران آب منطقه‌ای و آبفای استان البرز هشدار داده‌اند اگر مردم حداقل ۲۰ درصد صرفه‌جویی نداشته باشند، احتمال قطعی آب در ماه‌های آینده جدی است.
افزایش بی‌رویه مصرف، بویژه در روزهای گرم تابستان و ساعات پیک، فشار مضاعفی بر شبکه آبرسانی وارد می‌کند که حتی در برخی موارد باعث افت فشار و قطعی موقت شده است. علاوه بر بحران منابع، یکی از چالش‌های مهم، قطع برق و تأثیر آن بر چاه‌های آب پمپاژ مستقیم است. هر بار که برق قطع می‌شود، ورودی بیش از ۵۰۰ لیتر بر ثانیه از چاه‌ها به مخازن متوقف شده و در نتیجه ساعاتی طول می‌کشد تا شبکه به حالت عادی بازگردد.
* وزیر نیرو: مردم بابت افت فشار آب ما را ببخشند
در پی کاهش منابع آبی در کشور به خصوص کلانشهر تهران وزیر نیرو گفت: یک مقداری افت فشار آب اعمال کردیم؛ آب نیست و باید با این وضعیت مقابله کرد، مردم ما را ببخشند، چرا که چاره‌ای جز این نداریم. عباس علی‌آبادی اظهار کرد: به خاطر اینکه از پرت آب ناشی از فرسودگی شبکه کم کنیم، یک مقداری افت فشار آب اعمال کردیم. وی افزود: آب نیست و باید با این وضعیت مقابله کرد، مردم ما را ببخشند، چرا که چاره‌ای جز این نداریم.