آتش علیه آتش‌بس
«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا بار دیگر با اظهاراتی تهدیدآمیز علیه جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) تلاش کرد این جنبش را عامل اصلی شکست مذاکرات آتش‌بس اخیر معرفی کند. ترامپ در تازه‌ترین موضع‌گیری خود اعلام کرد: «من از ابتدا گفته بودم وقتی تعداد اسرا به ۱۰ یا ۲۰ نفر آخر برسد، حماس دیگر حاضر به توافق نخواهد بود؛ چون در این صورت نه اهرم فشاری دارد و نه هیچ حفاظتی». وی افزود: «ما تعداد زیادی اسیر را آزاد کردیم، حتی بیش از آنچه کسی تصور می‌کرد اما حالا که فقط چند نفر باقی مانده‌اند، حماس دیگر انگیزه‌ای برای توافق ندارد. فکر می‌کنم از این لحظه به بعد، آنها یکی‌یکی شکار خواهند شد». ترامپ با لحنی تهدیدآمیز گفت: «حماس واقعا دنبال توافق نیست. به نظر من آنها می‌خواهند بمیرند! آنها خوب می‌دانند اگر آخرین اسیر را آزاد کنند، بعدش چه اتفاقی برای‌شان خواهد افتاد».
* بازگشت تیم آمریکایی از دوحه؛ شکست یک میانجیگری دیگر
این سخنان در حالی مطرح شد که تنها یک روز پیش، «استیو ویتکاف»، فرستاده ویژه ترامپ در امور غرب آسیا، با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس، اعلام کرد: «پس از آخرین واکنش حماس که به وضوح نشان‌دهنده عدم تمایل این جنبش به دستیابی به آتش‌بس در غزه است، تصمیم گرفتیم تیم خود را برای مشورت از دوحه به خانه بازگردانیم». اما جنبش حماس در واکنش به این موضع‌گیری اعلام کرد از اظهارات «منفی» ویتکاف متعجب است، چرا که به گفته این جنبش، مواضع اخیر حماس از نگاه میانجیان، سازنده و مثبت ارزیابی شده و می‌توانست راه را برای دستیابی به توافقی جامع هموار کند.
* بحران بی‌اعتمادی به دیپلماسی آمریکا
به باور تحلیلگران، سخنان صریح ترامپ نه‌تنها تداوم سیاست فشار حداکثری واشنگتن علیه مقاومت فلسطین را نشان می‌دهد، بلکه یک اعتراف آشکار به بی‌ارزش بودن هرگونه تضمین آمریکایی پس از آزادی آخرین اسیر صهیونیست محسوب می‌شود.
تجربه سال‌های اخیر – چه در پرونده جنگ اوکراین و چه در مذاکرات هسته‌ای غیرمستقیم با ایران – نشان داد دولت ترامپ همواره با تاکتیک «فریب، تهدید و عقب‌نشینی ناگهانی» تلاش می‌کند طرف مقابل را در موضع ضعف و بی‌اعتمادی نگاه دارد. اکنون نیز همین الگو در قبال حماس تکرار شده است. واقعیت آن است که حماس، برخلاف القائات واشنگتن، یک گروه صرفاً تاکتیکی برای چانه‌زنی نیست، بلکه با ساختار منسجم امنیتی- نظامی و عقبه اجتماعی گسترده در غزه، اولویت اصلی خود را بقای سیاسی و ادامه مقاومت می‌داند. از همین رو، مقامات آمریکایی هرگز نتوانسته‌اند در چارچوب دیپلماسی تهدیدآمیز، این جنبش را به توافقی مطابق میل تل‌آویو و واشنگتن وادار کنند.
اظهارات اخیر ترامپ علاوه بر آنکه خط بطلانی بر ادعای بی‌طرفی آمریکا در مذاکرات آتش‌بس غزه کشید، بار دیگر نشان داد واشنگتن حتی در حساس‌ترین پرونده‌های انسانی نیز اولویت نخست خود را امنیت رژیم صهیونیستی می‌داند؛ امنیتی که به گفته ترامپ، تنها در گرو «شکار تک‌تک رهبران حماس» تامین خواهد شد. اکنون باید دید مقاومت فلسطین در برابر این تهدیدات، چه رویکردی در میدان نبرد و دیپلماسی اتخاذ خواهد کرد.