ایمان گودرزی: کنفدراسیون فوتبال آسیا اعلام کرد میزبانی ۲ دوره نخست لیگ نخبگان آسیا به کشور عربستان سپرده شده است. این مسابقات از سال آینده جانشین لیگ قهرمانان آسیا می‌شود و از آن به عنوان یک نقطه تحول اساسی در فوتبال باشگاهی قاره نام برده شده است. این فرمولی است که با تقلید از مدل جدید برگزاری لیگ قهرمانان اروپا انتخاب شده و قرار است مسابقات را جذاب‌تر کند.

در این مسابقات تعداد تیم‌ها از 40 به 24 می‌رسد و سهمیه ایران هم از 1+3 به1+2 کاهش می‌یابد. در فرمت جدید دیگر از مرحله گروهی خبری نیست و 12 تیم مناطق شرق و غرب در یک گروه واحد رقابت می‌کنند. در این مرحله هر تیم 8 بازی دارد که شامل 4 بازی در خانه و 4 بازی در خارج از خانه است. در پایان مرحله گروهی 8 تیم برتر به مرحله پلی‌آف صعود می‌کنند که این مرحله به صورت رفت و برگشت خواهد بود. طبق فرمول جدید در مرحله پلی‌آف تیم اول با هشتم، دوم با هفتم، سوم با ششم و چهارم با پنجم روبه‌رو می‌شوند. 4 تیم برتر هر منطقه به دور نهایی صعود می‌کنند که به صورت متمرکز در یک کشور برگزار می‌شود. مسابقات این مرحله بین این 8 تیم به صورت حذفی و تک‌بازی است.

* برتری عربستان در رقابت با عراق

عراق تنها رقیب عربستان برای کسب میزبانی مرحله نهایی این مسابقات بود ولی کنفدراسیون فوتبال آسیا بعد از بررسی زیرساخت‌ها تصمیم گرفت میزبانی دور نهایی لیگ نخبگان آسیا در ۲ فصل اول را به عربستان بسپارد. همچنین اعلام شد بعد از بررسی کیفیت میزبانی ۲ دوره نخست این امکان وجود دارد که میزبانی ۳ دوره بعدی هم در اختیار همین کشور قرار بگیرد.

عربستان بتازگی توجه ویژه‌ای به میزبانی مسابقات بین‌المللی فوتبال نشان می‌دهد و میزبانی جام ملت‌های آسیا 2027 و جام‌جهانی 2034 را به دست آورده است. این کشور همچنین قرار است در آینده نزدیک میزبان جام‌جهانی باشگاه‌ها باشد.

* کاهش سهمیه‌ ایران

مرحله نهایی لیگ نخبگان آسیا قرار است ۵ تا 14 اردیبهشت 1404 در عربستان برگزار شود و به تیم برنده جایزه 12 میلیون دلاری داده می‌شود که ۳ برابر جایزه 4 میلیون دلاری فعلی است. همچنین تیم نایب‌قهرمان ۶ میلیون دلار جایزه می‌برد که رقم قابل توجهی است.

سهمیه‌های جدید کشورها بر اساس نتایج نمایندگان هر کشور در لیگ قهرمانان تعیین شده و عربستان با ۳ تیم بیشترین سهمیه را در منطقه غرب دارد. ایران و قطر هرکدام 1+2 سهمیه، امارات 1+1 سهمیه و ازبکستان و عراق یک سهمیه دارند.

در منطقه شرق ژاپن ۳ سهمیه مستقیم، کره‌جنوبی و چین 1+2 سهمیه، تایلند 1+1 سهمیه و استرالیا و مالزی یک سهمیه دارند. قهرمان این دوره لیگ قهرمانان یک سهمیه مستقیم و قهرمان AFC کاپ یک سهمیه غیرمستقیم برای این مسابقات دارد.

طبق آنچه در سایت‌های مختلف آمده ۲ سهمیه مستقیم ایران به قهرمان لیگ و قهرمان جام حذفی داده می‌شود و سهمیه غیرمستقیم متعلق به نایب‌قهرمان لیگ خواهد بود.

کاهش تعداد تیم‌ها و سهمیه، رقابت در فوتبال ایران برای صعود به این مسابقات را فشرده‌تر خواهد کرد. البته از سال آینده مسابقات باشگاهی آسیا در ۳ لیگ مختلف پیگیری خواهد شد و ایران یک سهمیه مستقیم هم در لیگ دوم قاره دارد که «لیگ قهرمانان 2» نامیده خواهد شد. این سهمیه به تیم سوم لیگ برتر تعلق می‌گیرد.

* رقابت جذاب و سخت

با حذف گروه‌بندی، قرعه سخت و آسان معنایش را تقریبا از دست می‌دهد و تیم‌ها در مرحله گروهی ممکن است چند بازی خیلی سخت داشته باشند. از طرف دیگر امکان تقابل تیم‌های ایرانی با یکدیگر در این مرحله وجود دارد که برای هواداران جذاب خواهد بود. نتایج ضعیف این فصل نمایندگان ایران این زنگ خطر را به به صدا درآورده که با ادامه روند فعلی آنها بتدریج توان برابری با حریفان پرستاره غرب آسیا را از دست می‌دهند. تیم‌های ایرانی از نظر توان مالی رقابت نابرابری با این حریفان دارند و در این شرایط از فدراسیون فوتبال انتظار می‌رود با قوانین سختگیرانه داخلی موانع جدیدی برای آنها به وجود نیاورد.

گروه فرهنگ و هنر: سینمای کودک و نوجوان همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین و موثرترین گونه‌ها و ژانرهای سینما در دنیای امروز شناخته می‌شود؛ از آثار پرمخاطب دهه 90 میلادی چون «تنها در خانه»، «خانم دوات فایر» و «شیرشاه» گرفته تا «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی»، «بالا»، «درون و بیرون»، «زوتوپیا» و «کوکو» در دهه نخست قرن بیستم همگی میلیون‌ها مخاطب کودک و نوجوان و حتی بزرگسال بین‌المللی را به خود جذب کرده است و این اقبال و استقبال جهانی در حالی است که ژانر کودک در سینمای ایران تاکنون بشدت مهجور و محروم مانده است. نگاهی آماری به وضعیت سینما نیز موید این مطلب است که در مهم‌ترین و فرهنگ‌سازترین ژانر سینمایی، وضعیت بسیار نامطلوبی حکمفرما شده است؛ اکران حدود 130 فیلم با محتوای کودک و نوجوان در سینمایی که از ابتدای انقلاب تا سال 1401 بیش از 6700 فیلم یعنی عددی کمتر از 5 درصد سینمای ایران است. به دیگر سخن آنکه نقش و سهم سینما برای بهره‌برداری از ظرفیت غنی و نسل‌ساز سینمای کودک و نوجوان بسیار ناچیز و عملا نادیده انگاشته شده و این وضعیت در حالی در سینمای ایران حکمفرما شده است که از دهه 60 تاکنون هر سال و هر زمانی فیلمی باکیفیت و مطلوب در ژانر کودک و نوجوان تولید شده و به مرحله اکران رسیده مورد استقبال جامعه و مردم قرار گرفته است. از ۶ میلیون مخاطب فیلم «کلاه قرمزی و پسرخاله» گرفته تا 4 میلیون مخاطب فیلم «دزد عروسک‌ها»، ۳ میلیونی شدن «شهر موش‌ها» و «پرنده کوچک خوشبختی» همگی نشان از ظرفیت بالای این ژانر برای جذب مخاطب دارد اما متأسفانه در سال‌های اخیر این گونه سینمایی مسیری جز افول و نابودی برایش انتخاب نشده است، به طوری که اغلب فیلم‌های تولیدشده از کیفیت غیرقابل قبولی برخوردار بوده و با مخاطبانی 100 و 200 هزار نفری و حتی کمتر، آن هم با اکران‌های رایگان، گروهی و سایر مدل‌های صورت پذیرفته است.

از طرفی فیلم‌هایی چون «فیل‌شاه»، «لوپتو» و «تورنادو 2» که در سال‌های اخیر جزو آثار شاخص و با کیفیت حوزه کودک و نوجوان به شمار رفته و رنگ اکران به خود دیده‌اند با استناد به سالنامه آماری سازمان سینمایی به عنوان مرجع و منبع رسمی آمار سینمای ایران همگی زیر یک میلیون مخاطب داشتند و این نشان از معضل و چالش در امر سیاست‌گذاری دارد و این یعنی وجود یک خلأ مهم در ظرفیتی عظیم و گسترده که در سینمای غرب به بهترین و حرفه‌ای‌ترین حالت ممکن بدان بها داده شده است. اما با توجه به آنچه بیان شد و در برهوت سینمای کودک، خبر استقبال بیش از یک میلیون و 300 هزار نفری از فیلم «بچه زرنگ» با توجه به اعداد و ارقام ذکر شده در سالنامه آماری بعد از یک دهه اکران فیلم کودک و پس از اکران فیلم «شهر موش‌های 2» با ۲ میلیون و 300 هزار مخاطب در سال 93 شاهد ثبت چنین رکوردی هستیم و در کنار عنوان پرمخاطب‌ترین فیلم انیمیشن در سینمای ایران باید این اثر را پرمخاطب‌ترین فیلم سینمای کودک طی یک دهه گذشته نیز نامید. اما صرفا این ظرفیتی است که توسط یک فیلم به وجود آمده و قطعا با کنار رفتن از چرخه اکران، چراغ آن نیز خاموش خواهد شد اما اهتمام ویژه سازمان سینمایی به حوزه کودک و نوجوان طی ۲ سال اخیر نیز قابل تقدیر است؛ از دیدار دوره‌ای همه مدیران سازمان سینمایی با مدیران کانون پرورش فکری در ابتدای سال جاری و  امضای تفاهمنامه مهدی جوادی، رئیس وقت بنیاد سینمایی فارابی با کانون پرورش فکری و دیدار رئیس کانون با مدیر فعلی این بنیاد سینمایی در آستانه جشنواره فیلم کودک و نوجوان برای پیگیری و فراهم آوردن سازوکار این همکاری همگی نشان از عزم جدی دولت برای بهبود وضعیت فعلی سینمای کودک و نوجوان دارد اما آنچه باید از سوی متولیان امر یعنی سازمان سینمایی و کانون پرورش فکری ساری و جاری شود استمرار و توجه ویژه به اصلاح وضع موجود به دور از شعار و فضاسازی‌های رسانه‌ای است، به دیگر سخن اینکه گذشتن از مرحله امضای تفاهمنامه‌ها و رسیدن به مرحله ثبت قراردادها گام نخست برای آغاز حرکت جدی در بهبود سینمای کودک است اما همان‌طور که در اقدامی قابل تحسین، سینمایی که در دوران کرونا تا مرز نابودی پیش رفته بود، امروز با عبور از آمار 14 میلیون مخاطب در سال گذشته و اقبال مردم به سالن‌های سینما می‌توان امیدوار شد در کنار اقداماتی چون سالن‌سازی و جذب مخاطب، وضعیت سینمای کودک نیز بهبود یابد.

 بی‌تردید لازمه این حرکت تولید انبوه نیست بلکه طی سال‌های گذشته به‌رغم درصد پایین 130 فیلم کودک و نوجوان در قیاس با تولیدات سینمایی کشور کمتر از 15 فیلم بالای یک میلیون مخاطب را به سینماها کشانده است، پس قطعا علاج سینمای کودک تولید فراوان آن نیست بلکه تولید باکیفیت در قد و قواره کودک و نوجوان امروزی خواهد بود، آن هم در شرایطی که حداقل 16 میلیون دانش‌آموز در کشور حضور دارد که از این میزان 8 میلیون آن رده سنی کودک است پس قطعا با تولیدات مناسب و با کیفیت نه تنها موج تولیدات سینمای کودک آغاز خواهد شد بلکه با ظرفیت 16 میلیونی می‌توان امیدوار به شکستن رکورد‌های سینمای ایران طی 4 دهه گذشته نیز بود.

محمدحسین کشاورزی: با آغاز فعالیت دولت سیزدهم و تغییر سیاست‌های پولی و بانکی، بانک مرکزی در صدد حذف دلار از معاملات تجاری و غیرتجاری برآمد. این موضوع در حالی بود که در زمان برگزاری مراسم اربعین سال جاری، این تصمیم شدت گرفت و بانک مرکزی با تزریق دینار به بانک‌های دولتی و شبه‌دولتی، از خرید دلار توسط مسافران و زائران اربعین جلوگیری کرد. همچنین نگاهی به روند معاملات تجاری ایران با سایر کشورها نشان می‌دهد نقش دلار در معاملات تجاری نیز کمرنگ شده و ارزهای دیگری نظیر یوآن، یورو، درهم، روبل، دینار و روپیه جای دلار را گرفته‌اند. 

حضور دلار و نقش‌آفرینی آن طی سال‌های اخیر موجب شده بود نه‌تنها تحریم‌های گسترده اقتصادی آمریکا تاثیر بیشتری بر اقتصاد داخلی کشور بگذارد، بلکه تاثیرگذاری بر معیشت مردم و همچنین بازارهای داخلی کشور را نیز به همراه داشت. 

این موضوع در حالی بود که با نوسانات این ارز خارجی در داخل کشور، تمام کالاهای داخلی و خارجی اعم از کالاهای خوراکی تحت‌الشعاع قرار گرفت و ثبات قیمت‌ها به کلی از بازار کشور خداحافظی کرد. تغییرات قیمتی ساعتی و روزانه کالاهای مصرفی و خدماتی و همچنین محصولات خوراکی در سال‌های پایانی فعالیت دولت قبل، مهر تاییدی بر این ادعاست. 

با این حال تغییر سیاست‌ها و رویکردهای دولت سیزدهم، نه‌تنها ثبات قیمت را به بازار داخلی برگرداند، بلکه دلار نیز کمتر از قبل به ایفای نقش در اقتصاد کشور پرداخت.

* حذف دلار در معاملات تجاری

در سال‌های گذشته دلار توانسته بود نقش پررنگی در معاملات تجاری ایفا کند. در همین راستا تجار، بازرگانان و فعالان اقتصادی برای معاملات خود مجبور به استفاده از دلار بودند. حالا اما با اقداماتی که بانک مرکزی در راستای دلارزدایی از معاملات تجاری کرده است، جایگاه این ارز خارجی تضعیف شده و ارزهای دیگر مورد توجه قرار گرفته است.

در همین راستا محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی گفت: در حال حاضر معاملات کالایی ایران با سایر کشورها عموماً با ارزهای یورو، درهم، یوآن، روبل، روپیه و دینار انجام می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد سیاست‌های بانک مرکزی در راستای حذف دلار از معاملات تجاری موفق بوده و ادامه این روند می‌تواند گشایش‌های اقتصادی را نیز به همراه داشته باشد.

* تجربه موفق اربعین

اقدامات بانک مرکزی در راستای حذف دلار تنها منوط به معاملات تجاری نشد. در زمان برگزاری مراسم پیاده‌روی اربعین و سفر زائران به کشور عراق، بانک مرکزی استفاده از ارز ملی کشور مقصد را بر مسافران واجب کرد. در همین راستا مسافران برای سفر به عراق موظف بودند برای تامین ارز سفر خود به جای دلار، دینار تهیه کنند. 

گفتنی است بانک مرکزی سعی دارد شرایط تخصیص ارز ملی کشور مقصد را که با نام ارز محلی شناخته می‌شود برای دیگر کشورها نیز فراهم آورد. روند اجرایی شدن این تصمیم به این شکل است که بانک مرکزی به مسافرانی که قصد عزیمت به کشورهای خارجی را دارند، به جای عرضه دلار، پول ملی کشور مقصد را پرداخت کند. 

به عنوان مثال به مسافرانی که قصد عزیمت به کشوری نظیر ترکیه را دارند، به جای دلار، لیر و به کسانی که قصد عزیمت به امارات را دارند، درهم پرداخت خواهد شد. 

روند اجرای این موضوع از اربعین سال جاری آغاز شد و بانک مرکزی توانست با مدیریت درست، تجربه موفقی را در این زمینه کسب کند. بر همین اساس نیز رئیس کل بانک مرکزی درصدد اجرایی کردن این طرح برای سایر کشورها برآمد به طوری که محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی پس از پشت سر گذاشتن تجربه اربعین سال جاری بیان کرد: درباره معاملات سیاحتی و غیرتجاری، همچنان ارزهای غالب یورو و دلار است؛ تجربه عملی حذف دلار از مبادلات غیرتجاری و سیاحتی در ایام اربعین امسال برای نخستین بار اتفاق افتاد. تعمیم تجربه رضایت‌بخش استفاده از ارز محلی در اربعین حسینی امسال به سایر کشورهای منطقه، موضوعی است که در حال بررسی کارشناسی و برنامه‌ریزی عملیاتی است و به‌زودی شاهد اجرای آن خواهید بود.

* اربعین 1402، تجربه‌ای موفق

بانک مرکزی توانست با وجود افزایش تقاضای ارز، نرخ ارز را مدیریت کند و از سوی دیگر تخصیص ارز زیارتی به صورت دینار به جای دلار و عرضه ارز اربعین توسط ۶ بانک کشور در قالب ۱۷۹۰ شعبه شهری و روستایی، موجب شد زوار اربعین در تأمین ارز دینار با چالش مواجه نباشند.

یکی از اقداماتی که توانست این مدیریت را رقم بزند، تفاوت فروش ارز اربعین امسال با سال‌های گذشته بود، به طوری که سال گذشته هر زائر با ارائه کارت ملی و ثبت‌نام در سامانه سماح، چیزی حدود ۱۰۰ دلار یا معادل آن ۱۵۰ هزار دینار عراقی به نرخ مبادله‌ای دریافت می‌کرد؛ رقمی که امسال با افزایش ۵۰ هزار دیناری همراه شده بود. 

این در حالی بود که مقایسه عملکرد دولت در این زمینه با دولت قبل حاکی از وجود تفاوت‌های بسیاری بود. در همین راستا بسیاری از کارشناسان آن زمان پرداخت دلار و یورو به زائران اربعین را یک سیاست اشتباه در زمان تحریم‌ها می‌دانستند اما بانک مرکزی در آن دوره بی‌اعتنا به انتقادات، کار خود را می‌کرد و منابع ارزی کشور را به قیمت ناچیز در اختیار سوداگران قرار می‌داد.

تخصیص ارز زیارتی به صورت دینار نکته مهمی بود که باعث شد حتی بسیاری از زائران و کارشناسان اقتصاد از اجرای آن تقدیر کنند. سهمیه ارز اربعین در سال 1402 نسبت به سال 1401 حدود 33 درصد افزایش یافت، زائران برای دریافت سهمیه ارز اربعین باید در سامانه سماح ثبت‌نام می‌کردند اما با بالا رفتن تقاضا در سال جاری حتی می‌توانستند بدون کد زائر، ارز اربعین بگیرند. ارائه دینار به جای دلار برای سفر به عراق از جمله تجربه‌های موفق دولت و بانک مرکزی بود که بسیاری از آن راضی بودند؛ موضوعی که هم به چالش بانک مرکزی برای تامین ارز این سفر پایان داد و هم زوار کربلا از آن راضی بودند. جالب اینکه همواره این نگرانی وجود داشت که با آغاز سفر هموطنان به کشور عراق در ایام محرم و اربعین، با توجه به تقاضا برای خرید ارز، نرخ دلار با افزایش مواجه شود اما امسال با این ابتکار عمل دولت، نرخ ارز تغییر محسوسی نداشت و این نگرانی رفع شد.

* چالش‌های موجود

نگاهی به عملکرد بانک مرکزی در زمان برگزاری مراسم پرشور پیاده‌روی اربعین نشان می‌دهد در بازه زمانی اجرایی طرح عرضه ارز محلی، 6 بانک دولتی و شبه‌دولتی در 1790 شعبه شهری و روستایی مشارکت داشته‌اند.

بر همین اساس نیز اگر قرار بر اجرایی شدن این الگو برای سفرهای سیاحتی و تفریحی ایرانیان به سایر کشورها است، لازم بوده تمام شبکه بانکی و گستره شعب آن، در سراسر کشور اعلام آمادگی کرده و بانک مرکزی از آنها حمایت‌های لازم را انجام دهد. البته در همین راستا بانک مرکزی باید منابع ارز مورد نیاز سفرهای خارجی را تأمین کرده و متناسب با نیاز مسافران، اسکناس ارز کشور مقصد را در اختیار داشته باشد و لازمه انجام این امر، مذاکرات پیوسته بانک مرکزی کشورمان با کشورهای هدف است. 

البته گفتنی است که این رویکرد تنها مختص به ایران نبوده و در عملکرد سایر کشورها همچون کشورهای عضو بریکس نیز دیده می‌شود. این موضوع به این معناست که سلطه دلار در معاملات تجاری و در سفرهای غیرتجاری رو به پایان است و قصه پرغصه این ارز خارجی سر آمده است. در چند سال اخیر نیز شاهد تلاش کشورهای مختلف برای حذف دلار از مبادلات تجاری و غیرتجاری بوده‌ایم و بسیاری از کشورها نیز آمادگی خود برای مراودات با ارزهای محلی را نشان داده‌اند. همین موضوع ثابت می‌کند 

سیاست اتخاذ شده از سوی بانک مرکزی، سیاست مثبتی بوده که در جوامع بین‌الملل تاثیر محسوسی خواهد ذاشت.

* نظر کارشناسان درباره عرضه ارز محلی

بررسی روند موجود نشان می‌دهد سالانه بسیاری از خانواده‌های ایرانی برای گذراندن تعطیلات و استراحت، به کشورهای خارجی نظیر کشورهای منطقه سفر می‌کنند. از این رو با عملیاتی شدن الگوی حذف دلار و جایگزینی ارزهای محلی با آن، نه‌تنها کشورهای مقصد سود خواهند برد بلکه مسافران ایرانی نیز از مزیت‌های گسترده‌ای برخوردار خواهند شد. 

زمانی که بانک مرکزی بتواند ارز مورد نیاز مسافران ایرانی را تامین کند، این افراد با مراجعه به بانک و بدون حضور دلالان و سوداگران می‌توانند ارز مورد نیاز خود را تامین کنند. از طرفی نیز با این اقدام، هژمونی دلار شکسته و طلسم قدرتنمایی آمریکا از طریق فشارهای اقتصادی نیز به پایان خواهد رسید. از سویی نیز افراد با هزینه کمتری نسبت به دلار، ارز محلی را دریافت کرده و با سفر به کشور هدف، ارزش پول ملی آن کشورها نیز تامین خواهد شد. 

این موضوع در حالی است که عملیاتی شدن این الگو می‌تواند به تقویت و بهبود اوضاع بازار نیز کمک شایانی کند. در همین راستا کارشناس اقتصاد درباره تجربه موفق پرداخت ارز اربعین به زائران گفت: دولت در چند ماه گذشته چند تجربه موفق در زمینه تامین ارز داشت که بررسی هر یک می‌تواند چراغ راه سیاست‌گذاری‌های بعدی دولت و بانک مرکزی باشد. 

محمد بیات ادامه داد: نخستین تجربه موفق به برنامه‌ریزی درست دولت در زمینه حذف ارزهای غیرملی بازمی‌گردد، حذف دلار و یورو توانست به مدیریت بازار ارز کمک قابل توجهی کند. با این اقدام دولت، دلالانی که منتظر ایجاد نوسان در بازار ارز بودند، ناکام شدند. این موضوع را می‌توان در نوسان کم و بعضا کاهش قیمت دلار در بازار غیررسمی طی یک ماه گذشته نیز مشاهده کرد.

وی تاکید کرد: کاهش نرخ دینار عراق دومین تجربه موفق بانک مرکزی در یک ماه گذشته بود. بررسی نرخ دینار نشان می‌دهد از ابتدای محرم امسال و با افزایش سفرها به عراق، نرخ دینار در بازار آزاد تا 39 هزار تومان برای هر 1000 دینار عراق نیز افزایش یافت اما با برنامه بانک مرکزی و عرضه گسترده ارز در شعب مختلف بانک‌ها در سراسر کشور، این نرخ تعدیل شد و تا 34 هزار تومان نیز کاهش یافت.

کارشناس اقتصاد تصریح کرد: این 2 تجربه موفق نشان می‌دهد بانک مرکزی در صورتی که دستش برای مدیریت بازار ارز باز باشد می‌تواند روندهای ناقصی را که دلالان و سوداگران در حال سوءاستفاده از آن و افزایش نرخ ارز هستند شناسایی و به طور کامل برطرف کند.

همچنین اصغر بالسینی، کارشناس پولی و بانکی اعلام کرد: در تخصیص ارز اربعین سال جاری به زائران، ۳ اتفاق ویژه افتاد؛ نخست اینکه درباره تامین ارز اربعین شاهد افزایش عرضه دینار به متقاضیان بودیم و از لحاظ آماری بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر ارز اربعین دریافت کردند اما در اربعین سال گذشته ۲۷۰ هزار نفر این ارز را دریافت کرده بودند که حاکی از رشد ۴ برابری است.

وی افزود: دلیل اینکه چرا میزان خرید ارز اربعین از طرف مردم به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش پیدا کرد هم ناشی از این است که فرآیند تخصیص و عرضه به طور صحیح، منظم و با قاعده بود که سهولت قابل توجهی برای مردم ایجاد کرد و در نهایت بخش قابل توجهی از زائران مراسم اربعین توانستند ارز مورد نیاز خود را دریافت کنند.

کارشناس پولی و بانکی تاکید کرد: دومین اتفاق ویژه‌ این بود که بانک مرکزی برای کنترل نوسانات احتمالی ناشی از افزایش تقاضای ارز، از ابتدا تصمیم گرفت تا ارزی که در مقصد مورد استفاده قرار می‌گیرد، یعنی دینار عراق را به زائران ارائه کند و در چنین شرایطی هم بانک مرکزی منابع ارزی دیناری که در اختیار داشت را بخوبی عرضه کرد و هم اینکه توانست فشار تقاضا برای دلار را کنترل کند.

تحلیلگر بازارهای مالی یادآوری کرد: اتفاق دیگر این بود که فرآیند ثبت‌نام و دریافت ارز اربعین با سهولت بسیاری روی داد و برای نخستین بار بانک مرکزی توانست از طریق ۲ اپلیکیشن داخلی ارز اربعین را عرضه کند و ۳ بانک ملی، سپه و صادرات از این طریق توانستند بخشی از تقاضای ارز اربعین را پاسخ دهند که البته چنین مساله‌ای نیازمند فرآیند و وضعیتی با ثبات در زیرساخت‌های بانکداری الکترونیک بود که خوشبختانه در این زمینه بانک مرکزی توانست کارنامه قابل قبولی به جا بگذارد.

گفتنی است رئیس کل بانک مرکزی نیز درباره حذف دلار از مبادلات غیرتجاری و سیاحتی سخن گفته است و با ابراز خرسندی از این موضوع خاطرنشان کرد: تعمیم تجربه رضایت‌بخش استفاده از ارز محلی در اربعین امسال به سایر کشورهای منطقه، موضوعی است که در حال بررسی کارشناسی و برنامه‌ریزی عملیاتی است و به‌زودی شاهد اجرای آن خواهید بود؛ سیاستی که بانک مرکزی قصد دارد در مبادلات مالی سایر کشورهای منطقه اعمال کند.

همچنین برخی رسانه‌ها نیز با تاکید بر جایگزینی سایر ارزهای کشورهای همسایه در سفرهای مسافران ایرانی توسط بانک مرکزی برای کشورهایی همچون ترکیه و امارات، خواستار ایجاد بستر مناسب برای این اقدام شدند تا نیاز ارزی متقاضیان با ارز همان کشور مقصد تامین شود. این تدبیر به اعتقاد برخی کارشناسان باعث کاهش هزینه‌های تبدیل ارز در کشور مقصد خواهد شد.

* نظر رهبر انقلاب در رابطه با سلطه دلار

رهبر معظم انقلاب چندین سال است بر موضوع اهمیت عدم وابستگی به ارز خارجی تاکید دارند. ایشان در نخستین روز سال جاری نیز در بیاناتی به موضوع وابستگی اقتصاد کشور به دلار به عنوان یکی از نقاط ضعف اشاره کردند و فرمودند: برخی کشورهایی که مورد تحریم غرب قرار گرفتند با قطع وابستگی خود به دلار و کار کردن با پول‌های محلی، وضع بهتری پیدا کردند که ما نیز باید همین کار را انجام دهیم.

آمریکا به واسطه سلطه‌ای که بر دلار دارد طی سال‌های گذشته فشارهایی را به برخی کشورها از جمله ایران وارد کرده و همین موضوع باعث شده تا برخی کشورها برای کاهش فشارهای آمریکا و کاهش تاثیر تحریم‌ها به فکر حذف دلار از تبادلات تجاری و غیرتجاری خود باشند. 

اغلب کارشناسان اقتصاد نیز معتقدند حذف دلار از اقتصاد کشور مزیت‌های بسیاری دارد. به اعتقاد آنها با حذف دلار، کشور از مجوزهای آمریکا در تبادلات اقتصادی جهانی بی‌نیاز خواهد شد و تحریم‌های مالی بی‌اثر یا کم‌اثر می‌شوند.

از بین رفتن اهرم فشار بر ایران در معادلات سیاسی و انتقال منابع حاصل از فروش نفت به داخل کشور از دیگر مزایایی است که کارشناسان اقتصاد به آن اشاره دارند.

کارشناسان همچنین معتقدند با حذف دلار، قدرت چانه‌زنی کشورمان در تعاملات بین‌المللی افزایش خواهد یافت و مدیریت بین‌المللی نرخ ارز ممکن خواهد شد. افزایش تولیدات داخلی و دستیابی هر چه بیشتر به فناوری‌های دانش‌بنیان نیز از دیگر مزایای حذف دلار از تبادلات اقتصادی عنوان شده است.

قطعا حذف دلار از تبادلات اقتصادی نیازمند اقدام جدی در حوزه کلان است و خوشبختانه دولت سیزدهم با تعاملات خوبی که با کشورهای مختلف بویژه کشورهای همسایه برقرار کرده، توانسته در مسیر حذف دلار قدم‌های خوبی بردارد. 

هر چند تا رسیدن به نتیجه نهایی هنوز راه باقی مانده اما جای امیدواری دارد با رویکرد دولت فعلی زودتر از آنچه انتظار می‌رود، این مسیر هموار شود.

بی‌شک جمهوری اسلامی ایران در بحث حذف دلار از تبادلات اقتصادی با سایر کشورها نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند. ارتباطات ایران با چین و روسیه و همچنین از سرگیری ارتباط با عربستان و تعاملات خوب دولت با کشورهای منطقه می‌تواند در کاهش هیمنه دلار بسیار مفید باشد. امروز با توجه به کاهش قدرت آمریکا در حوزه‌های مختلف و همچنین علاقه بسیاری از کشورها برای حذف دلار از تبادلات اقتصادی خود، به نظر می‌رسد بیش از هر زمانی این ظرفیت وجود دارد که دولت مردمی با همکاری کشورهایی مانند چین، روسیه و حتی عربستان برنامه‌های خود برای خاتمه دادن به آقایی دلار را با قدرت بیشتری پیگیری کند.‌

قطعا با تحقق مطالبه رهبر معظم انقلاب برای از بین بردن وابستگی اقتصاد کشور به دلار، نه تنها تحریم‌های آمریکا و غرب علیه کشورمان را بی‌اثر می‌کند بلکه شاهد افزایش چشمگیر تبادلات اقتصادی و تجاری خواهیم بود که نتیجه آن رسیدن به اقتصادی قوی و پررونق خواهد بود.گفتنی است اقدام بانک مرکزی در راستای حذف دلار بویژه در معاملات غیرتجاری و سفرهای سیاحتی، در راستای بیانات رهبری بوده است. بر همین اساس نیز نه تنها بانک مرکزی در صدد اجرای تاکیدات مقام معظم رهبری است بلکه توانسته است با گام برداشتن در این مسیر، به سلطه دلار پایان دهد و بازار کشور را در ابعاد مختلف کنترل کند.

***

رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی درباره پرونده تخلف واردات چای گفت: مسؤولان ذی‌ربط در این تخلف مربوط به دولت قبل و دولت فعلی شناسایی شدند که پرونده آنها در دستگاه قضایی مورد تعقیب قرار می‌گیرد و نتایج آن به اطلاع مردم شریف خواهد رسید.

در پی انتشار گزارشی در بخش خبری ۲۰:۳۰ سیمای جمهوری اسلامی ایران درباره بروز تخلفات در حوزه واردات چای از جمله ایجاد امتیاز ویژه برای یک نشان تجاری خاص، رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی اعلام کرد: این موضوع با دستور معاون اول رئیس‌جمهور از سال گذشته تحت بررسی قرار گرفت و ضمن شناسایی متخلفان، با پیگیری دولت و وزارت اطلاعات پرونده جهت رسیدگی قضایی به مرجع قضایی ارسال شد.

محمدرضا یزدی در توضیح سیر پرونده تخلف در واردات چای گفت: به دنبال برخی اطلاعات واصله از جمله نامه جمعی از فعالان صنعت چای به معاون اول رئیس‌جمهور مبنی بر وجود انحصار برای چند شرکت خاص گفت: آقای مخبر ضمن دستور به توقف فوری روند ناصحیح، دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی را موظف کرد با همکاری دستگاه‌های اطلاعاتی و قضایی این موضوع را مورد پیگیری قرار دهد.

رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی در این زمینه افزود: در بررسی‌ها مشخص شد شرکت مزبور از سال ۹۷ میزان قابل ملاحظه‌ای ارز برای واردات گرفته اما با وجود عدم رفع تعهد ارزی همچنان این روند ادامه داشته است. همچنین برخی محموله‌های چای وارداتی این شرکت نیز از کیفیت مناسبی برخوردار نبود که با توجه به اهمیت سلامت غذایی مردم با رصد به موقع مراجع نظارتی و همکاری موثر دستگاه قضایی از ترخیص آنها جلوگیری شد.

یزدی با اشاره به برخورد جدی و بدون اغماض با اشخاصی که در همه حوزه‌های مرتبط با تجارت خارجی و واردات، با وجود دریافت ارز، کالا وارد نکرده یا بیش‌اظهاری داشته‌اند، گفت: درباره تخلفات در واردات چای، با اهتمام دولت و بر مبنای رویکرد ضد فساد و گشت ارشاد مدیران، مسؤولان ذی‌ربط در این تخلف چه مسؤولان در دولت قبل وچه در دولت کنونی شناسایی شدند که پرونده آنها در دستگاه قضایی نیز مورد تعقیب قرار می‌گیرد و نتایج آن به اطلاع مردم شریف خواهد رسید.

وی با تأکید بر رسیدگی به تخلفات شرکت واردکننده خاطرنشان کرد: براساس مستندات پرونده، دستورهای قضایی لازم برای ممنوع‌الخروجی مدیران شرکت‌ و شناسایی و توقیف محموله‌های چای غیراستاندارد و نامرغوب وارداتی که عمدتا با اظهارنامه‌های جعلی و بیش‌اظهاری قیمت در شرف ورود به کشور بود، صادر شد و تمام تخلفات این شرکت از عدم رفع تعهدات ارزی تا بدهی مالیاتی و بیش‌اظهاری قیمت چای وارداتی با هماهنگی مرجع قضایی در دست رسیدگی است.

یزدی در پایان هماهنگی هر 3 قوه برای مبارزه با فساد را بسیار خوب ارزیابی و ابراز امیدواری کرد این هماهنگی و سالم‌سازی محیط کسب‌وکار به تحقق شعار مهار تورم و رشد تولید کمک ویژه‌ای کند.

* نقش بازرسی ویژه ریاست‌جمهوری در جلوگیری از تخلفات ارزی در واردات چای

در پی ورود به‌موقع بازرسی ویژه ریاست‌جمهوری به پرونده تخلف ارزی یکی از برندهای فعال در حوزه چای، از تداوم پرداخت ارز نیمایی به این شرکت جلوگیری و پرونده به مرجع قضایی ارجاع شد. حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن درویشیان روز یکشنبه در گفت‌وگو با ایرنا، درباره پرونده تخلف در واردات چای که مربوط به یک نشان تجاری خاص است، گفت: آنچه رخ داد مربوط به مقطع خاصی بوده که بیش از حد نیاز برای واردات به شرکت مذکور ارز نیمایی تخصیص داده شد که عدد و رقم آن هم قابل توجه است. بازرس ویژه رئیس‌جمهور در امر مبارزه با فساد افزود: بازرسی ویژه ریاست‌جمهوری و وزارت اطلاعات به محض اطلاع از این موضوع به این پرونده ورود کردند و اقدامات و مکاتبات لازم با وزارت جهاد، بانک مرکزی و گمرک برای کسب اطلاعات انجام شد و جلوی ادامه تخصیص ارز به آن شرکت گرفته شد و پرونده در مرجع قضایی نیز در حال رسیدگی است.

درویشیان خاطرنشان کرد: البته بخشی از این ارز در گذشته به این شرکت پرداخت شده که به اعتقاد ما همان رقم هم نباید پرداخت می‌شد و در مواردی هم شرکت تعهداتی داشته اما در موعد مقرر به آن عمل نکرده که سازمان تعزیرات موضوع را در دست بررسی دارد و برخورد لازم و قانونی انجام خواهد شد.

وی در ادامه تأکید کرد: مبارزه جدی و قاطع با فساد از اولویت‌های مهم دولت است و همواره رئیس‌جمهور بر این امر تأکید داشته و همه‌ بخش‌های دولت به آن اهتمام دارند و بارها گفته‌ایم در اجرای قانون و برخورد با تخلفات با کسی تعارف نداریم.

یعنی وضعیت دیروز صهیونیست‌ها از امروز بهتر و وضعیت فردای آنها از امروز بدتر خواهد بود! 

اصلی‌ترین دغدغه رسانه‌ها و سیاستمداران غرب در برهه کنونی، تبدیل منازعات زیربنایی -ماهوی  در اراضی اشغالی به منازعات روبنایی -سیاسی است. حتی قبل از جنگ غزه و در جریان برپایی اعتراضات در تل‌آویو و حیفا علیه اصلاحات قضایی نتانیاهو، جریانات پنهان و آشکار قدرت در غرب نهایت تلاش خود را در سوءتفسیر و ارائه آدرس‌های غلط به افکار عمومی دنیا درباره دفرمه شدن معادلات زیرساختی اراضی اشغالی به کار گرفتند. با این حال جنگ غزه حرف و حدیثی درباره ارتقای عمق و دامنه منازعات در تل‌آویو باقی نگذاشت. در این میان، اساسا اهمیتی ندارد که چه نماد یا فردی در رأس قدرت حضور داشته باشد، زیرا اسامی نمی‌تواند  بحران‌های زیربنایی در یک ساختار نامشروع، مضمحل و چندپاره را حل کند. 

نتانیاهو قطعا مانند شارون، اولمرت، باراک، رابین و دیگر جانیان تروریست صهیونیست فرجامی جز شکست در برابر اراده و قدرت مقاومت و گفتمان پویایی که در ماورای این منظومه معنوی و عملیاتی وجود دارد، نخواهد داشت. با این حال اضمحلال کابینه ائتلافی رژیم اشغالگر قدس در آینده نزدیک، بیش از هر زمان دیگری از چالش‌های چندلایه سابق و لاحق در اراضی اشغالی پرده‌برداری خواهد کرد. حل‌وفصل این چالش‌ها توسط کاخ سفید، اتحادیه اروپایی و حتی توسط لابی‌های ثروت و قدرت فرادولتی در غرب امکان‌پذیر نخواهد بود. سران رژیم آپارتاید صهیونیست در آینده نزدیک حتی امکان انتخاب نحوه مرگ خود را نیز از دست خواهند داد.

گروه بین‌الملل: رژیم صهیونیستی بعد از 48 روز حملات وحشیانه و پیاپی به شمال غزه که از هوا، زمین و دریا انجام شد، به نظر می‌رسد قصد دارد این بار به جنوب غزه حمله کند و در دور دوم حملات خود به این باریکه، شهرهای جنوبی این منطقه و در راس آنها رفح و خان‌یونس را هدف قرار داده است. رژیم صهیونیستی از ابتدای عملیات توفان الاقصی ۳ هدف را در صدر اولویت‌های خود معرفی کرد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و یوآو گالانت، وزیر جنگ این رژیم اعلام کردند نابودی حماس و خلع سلاح غزه، امنیتی کردن این منطقه و بازگشت اسرای اسرائیلی در راس اهداف عملیات نظامی این رژیم قرار دارد. همچنین بعد از این موارد نابودی و ترور سران حماس و در راس آنها محمد ضیف، فرمانده کتائب القسام و یحیی سنوار، مسؤول حماس در باریکه غزه را جزو برنامه‌های خود اعلام کردند اما بعد از نزدیک به ۲ ماه از عملیات صهیونیست‌ها علیه مردم نوار غزه آنها به هیچ‌کدام از اهداف خود نرسیده‌اند. از سویی اسرائیل و نتانیاهو بعد از 48 روز عملیات مداوم هوایی و زمینی تن به تبادل اسرا دادند و در نتیجه 7 دور تبادل مجبور شدند 240 اسیر فلسطینی را از زندان‌های خود آزاد کنند و حماس هم اعلام کرد 108 اسیر را آزاد کرده است. عملیات تبادل اسرا یک پیروزی بزرگ برای حماس بود. قطر و مصر هم طرحی را روی میز داشتند که در ازای آزادی باقی اسرای اسرائیلی که بیش از 170 نفر هستند، یک برنامه تبادل بزرگ اسرا اتفاق بیفتد و در این طرح جامع همه اسرا در مقابل هم آزاد شوند. این یک دستاورد بزرگ سیاسی برای حماس بود؛ هم در عرصه میدان، هم در عرصه رسانه. در زمینه امنیتی کردن غزه هم اسرائیل نتوانست حماس را از بین ببرد و تاکنون جز چند فرمانده میدانی حماس در کتائب القسام و برخی افراد سیاسی نتوانسته به ضیف و سنوار و برادر او و همچنین مروان عیسی، معاون ضیف دست یابد. بنابراین در همین عرصه هم شکست خورده است. از سویی حماس و جهاد اسلامی در زمان تبادل اسرا با حضور در میدان‌های مرکزی و شمالی غزه نشان دادند هنوز توان بزرگی دارند و اسرائیل نتوانسته آنها را از بین ببرد. بنابراین اسرائیل به اهداف خود که شخم زدن و ایجاد زمین سوخته در غزه بود نرسید. اکنون در دور دوم حملات اسرائیل به نوار غزه، این رژیم قصد دارد حملات را به جنوب بکشاند و در این دور بیشتر علیه مردم رفح و خان‌یونس است تا مردم شمال را به جنوب و از این منطقه به سمت مرز رفح و صحرای سینا سوق دهد؛ موضوعی که حتی صدای آمریکایی‌ها را هم درآورده است و معاون بایدن گفته آمریکا موافق کوچ دادن مردم این منطقه به مصر نیست. منابع مصری و منطقه‌ای نیز اعلام کردند رژیم صهیونیستی به چند کشور عربی از تمایل خود برای ایجاد منطقه حائل در نوار غزه برای جلوگیری از هرگونه حمله احتمالی به سرزمین‌های اشغالی به عنوان بخشی از پیشنهادات مطرح شده درباره دوره «پساجنگ» در غزه گفته است. طبق گزارش رویترز، ۳ منبع منطقه‌ای گزارش دادند این رژیم مصر، اردن و امارات را در جریان طرح خود قرار داده است. این منابع همچنین فاش کردند این ایده به عربستان سعودی نیز ارائه شده است. این منابع اعلام نکرده‌اند عربستان سعودی از چه طریقی در جریان این طرح رژیم صهیونیستی قرار گرفته است، چرا که ریاض کانال‌های ارتباط رسمی مستقیم با این رژیم ندارد. منابع مذکور همچنین اعلام کردند ترکیه نیز از طرح ایجاد منطقه حائل در غزه مطلع شده است. طبق گزارش رویترز، دولت‌های مصر، عربستان سعودی، قطر، اردن و ترکیه هنوز به درخواست‌ها برای اظهار نظر در این باره پاسخ نداده‌اند. خبرگزاری رویترز جمعه‌شب به نقل از «آویر فولک» مشاور بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرده بود این رژیم طرحی برای ایجاد منطقه حائل در نوار غزه دارد و این طرح شامل ۳ هدف است که به مرحله «مابعد حماس» اختصاص دارد. وی گفت این طرح شامل «نابودی حماس، خلع سلاح غزه و پایان دادن به اقدامات حماس در غزه» است. عمق منطقه حائل هنوز مشخص نیست و احتمالا به یک یا ۲ کیلومتر یا صدها متر در داخل غزه برسد. روزنامه فایننشال تایمز در مطلبی گزارش داد این استراتژی چندمرحله‌ای که نیروهای رژیم صهیونیستی به دنبال آن هستند و شامل نیروهای مستقر در پادگان‌های داخل شمال غزه است، برای نفوذ به جنوب غزه نیز هست. اهداف مشخص‌شده در این برنامه‌ریزی شامل ترور ۳ نفر از رهبران حماس، «یحیی السنوار»، «محمد ضیف» و «مروان عیسی» و تضمین پیروزی قاطع نظامی علیه ۲۴ گردان حماس و شبکه تونل‌های زیرزمینی و نابود کردن قابلیت حکمرانی این جنبش در غزه است. یک فرد مطلع از برنامه‌های جنگی رژیم صهیونیستی گفت: این یک جنگ خیلی طولانی خواهد بود. ما در حال حاضر به نیمی از این اهداف خود هم دست نیافته‌ایم. به گفته این منبع، استراتژی کلی رژیم صهیونیستی برای غزه انعطاف‌پذیر است و شامل چند وجه می‌شود؛ عملیات زمینی، فشارهای بین‌المللی و فرصت‌هایی برای آزادی اسرای صهیونیست. وقفه بشردوستانه یک هفته‌ای که روز جمعه با از سرگیری درگیری‌ها بین حماس و رژیم صهیونیستی پایان یافت، توقف غیردائم درگیری را که می‌توانست باعث آزادی اسیران بیشتری از سوی ۲ طرف شود، در هم شکست. تل‌آویو گفته به منظور «از بین بردن» حماس به جنگ بازگشته است. از سوی دیگر جروزالم پست نوشت: موساد می‌گوید تیم مذاکره‌کننده‌ای که در قطر حضور داشت، با به بن‌بست رسیدن مذاکره در مورد تمدید آتش‌بس، دستور بازگشت را دریافت کرده است. در بیانیه نادر دفتر نتانیاهو که از طرف سازمان جاسوسی موساد منتشر شد، آمده است: «با توجه به بن‌بست مذاکرات و پیروی از دستورالعمل‌های نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو، دیوید بارنیا، رئیس موساد به تیم مذاکره‌کننده در دوحه دستور داد بازگردد». در این بیانیه ادعا شده است: «گروه حماس به تعهدات خود بر اساس توافقنامه که شامل آزادی همه زنان و کودکان لیست بود، عمل نکرد. رئیس موساد از رئیس سیا، وزیر اطلاعات مصر و نخست‌وزیر قطر به خاطر مشارکت و میانجی‌گری عظیمی که منجر به آزادی ۸۴ زن و کودک از غزه و ۲۴ شهروند خارجی شد، تشکر کرد. ۱۳۶ نفر که ۱۱۴ مرد، ۲۰ زن و ۲ کودکند، هنوز در غزه هستند. ۱۰ نفر از آنها ۷۵ سال به بالا هستند. اکثریت قریب به اتفاق ۱۲۵ اسیر، اسرائیلی هستند. رویترز گفته بود این توافق آتش‌بس با توافقی که پیش‌تر انجام شد، تفاوت دارد و مذاکرات میانجی‌های قطری بر آزادی احتمالی اسرای صهیونیست جدید جز زنان و کودکان تمرکز دارد.

وبگاه عبری «واللا» دیروز به نقل از منابعی در ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد «حمله فشرده ۲۴ ساعت گذشته با هدف آسیب رساندن به زیرساخت‌ها بویژه زیرساخت‌های متعلق به حماس برای آمادگی جهت گسترش تهاجم زمینی» به نوار محاصره شده غزه بوده است. این منابع گفتند فاز بعدی شامل شهرهای خان‌یونس و رفح است. در حالی که ارتش اشغالگر طی ۲ روز گذشته تمام زیرساخت‌های غیرنظامی را بمباران کرده‌ است، این منابع نظامی مدعی شدند اهداف حملات اخیر اشغالگران «محل پرتاب موشک‌های ضدتانک، مواضع شلیک مواد منفجره، نقاط دیده‌بانی و مناطق تجمع نیروهای زبده، یک واحد کماندویی حماس و...» بوده است. یک مقام مسؤول صهیونیست با ادعای اینکه ارتش اشغالگر اکنون ۷۰ درصد نهادهای دولتی نوار غزه را در اختیار دارد و حتی این ادعا که ارتش رژیم صهیونیستی هم اکنون ۴۰ درصد از خاک نوار غزه را تحت کنترل دارد، گفت: مرحله بعدی جنگ شامل شهرهای خان‌یونس و رفح می‌شود. وی از ساکنان شهر جبالیا (ساکن در بلوک‌های ۱۷۷۲، ۱۸۰۸، ۱۸۱۱، ۹۶۱، ۹۶۳، ۷۶۰) و محله‌های الشجاعیه، الزیتون و شهر قدیمی غزه خواست محلات خود را تخلیه کنند. وی از آنها خواست فورا از طریق محورهای حیفا و خلیل الوزیر به مراکز پناهندگی و مدارس در محله‌های الدرج و التفاح و غرب شهر بروند. ارتش اشغالگر در بیانیه‌ای اعلام کرد پس از شکست مذاکرات برای تمدید آتش‌بس، در ۲۴ ساعت گذشته به بیش از ۴۰۰ هدف در نوار غزه از جمله بیش از ۵۰ هدف در خان‌یونس در جنوب نوار غزه حمله کرده ‌است. ارتش اشغالگر در بیانیه خود اعلام کرد هواپیماهای نیروی هوایی در یک حمله گسترده به منطقه خان‌یونس به بیش از ۵۰ هدف و در روز گذشته به بیش از ۴۰۰ هدف در سراسر نوار غزه حمله کردند. در همین زمینه هواپیماهای ارتش رژیم صهیونیستی حدود 50 خانه را در محله شجاعیه در شرق غزه بمباران کردند که در این جنایت وحشیانه بیش از 60 نفر شهید شدند. اشرف القدره، سخنگوی وزارت بهداشت فلسطین در نوار غزه اعلام کرد از آغاز جنگ علیه غزه تاکنون 15207 فلسطینی به شهادت رسیده‌اند. القدره تصریح کرد شمار مجروحان نیز به 40652 نفر رسیده است. وی همچنین اشاره کرد که از آغاز جنگ 280 نفر از کادر پزشکی و درمانی به شهادت رسیده‌اند. سخنگوی وزارت بهداشت غزه افزود 70 درصد قربانیان جنگ غزه زن و کودک هستند. بر اساس این گزارش، جنگنده‌های اسرائیلی ساختمانی مسکونی را در اردوگاه جبالیا در شمال نوار غزه که افراد آواره و بی‌سرپناه آنجا اسکان داده شده بودند، بمباران کردند که در این جنایت وحشیانه بیش از 100 فلسطینی شهید شده و ده‌ها نفر دیگر زخمی شدند. از سویی ارتش اسرائیل نقشه‌ای منتشر کرده و نوار غزه را به حدود ۳ هزار بلوک تقسیم کرده که  نقشه‌ها به‌روز می‌شود که این محل‌ها مورد هدف قرار می‌گیرد. این موضوع با انتقادهای زیادی روبه‌رو شده است.

***

ثمانه اکوان: از زمانی که هنری کیسینجر، مشاور امنیت ملی دولت‌های آمریکا تنها راه‌حل بحران در اوکراین را معامله «زمین در برابر صلح» دانست، مدت‌ زیادی نمی‌گذرد. ولودیمیر زلنسکی که در آن زمان بخش مهمی از سرزمین تحت حاکمیتش را از دست داده و در حال تقلا برای دریافت کمک‌های مالی و نظامی اروپا و آمریکا برای ادامه جنگ با مسکو بود، بشدت به این ابتکار واکنش نشان داد و عنوان کرد تا باز پس گرفتن همه سرزمین‌های اشغالی، دست از جنگیدن بر نمی‌دارد. 

از آن زمان تاکنون ۲ سال گذشته ‌است. اوکراین در این مدت با کمک‌های مالی، نظامی، اطلاعاتی و رسانه‌ای جبهه غربی، توانست در مقابل روسیه دوام بیاورد و به ‌قول زلنسکی «حداقل ارتش مجبور به عقب‌نشینی‌های گسترده نشد». با این حال سوالی که این روزها در فضای رسانه‌ای غرب نیز مطرح می‌شود، این است: این مقاومت تا چه زمانی می‌تواند ادامه داشته‌ باشد؟ مهم‌ترین سوال بعد از سوال اول، این است: اوکراین با پشتوانه چه منابع مالی و نظامی‌ای می‌خواهد همچنان به جنگ با روسیه بپردازد و تاکنون چه دستاوردهایی در این زمینه داشته که فکر می‌کند باید به همین روش ادامه دهد؟! رسانه‌های غربی اگر چه در ابتدای امر پاسخ‌های قاطع و محکمی به این سوالات داشتند و بنا به حکم سیاستمداران غربی - بویژه آمریکایی- بیان می‌کردند تنها یک راه برای اوکراین وجود دارد و آن پیروزی در جنگ علیه روسیه است، حالا سناریوهای دیگری را نیز در نظر دارند و عنوان می‌کنند به نظر می‌رسد با وجود همه تلاش‌ها، نظریه‌پردازی کیسینجر راجع به راه‌حل بحران در اوکراین، تنها راه باقیمانده در این مسیر است. 

از زمانی که دولت آمریکا و کشورهای غرب و بویژه شخص زلنسکی، مخالفت شدید خود با این پیشنهاد کیسینجر را مطرح کردند، شرایط در میدان نبرد بین مسکو و کی‌یف تغییرات زیادی کرده است. زلنسکی اخیرا با صداقت تمام بیان کرد عملیات‌های تلافی‌جویانه علیه روسیه با نتایج دلخواه همراه نبوده و به شکست ختم شده ‌است. نگرانی زلنسکی البته تنها درباره شکست عملیات‌های نظامی نیست و او درباره آمار بالای کشته شدن سربازان اوکراینی در زمین نبرد نیز نگرانی دارد. زلنسکی با این حال می‌داند تنها از یک طریق می‌تواند نظر غرب را برای کمک‌های مالی بیشتر به اوکراین جلب کند و آن تهدید به این مساله است که شاید مجبور شود راه‌حل مذاکره با روسیه را انتخاب کند و دیگر منتظر اقدامات حمایتی اروپا و آمریکا نماند. 

از همین ‌رو از چند روز گذشته خبرهای متفاوتی از آغاز مذاکرات نظامی بین روسیه و اوکراین منتشر می‌شود. سیمور هرش خبرنگار تحقیقی که زمانی برای نخستین بار اعلام ‌کرد انفجار در خط لوله انتقال گاز نورداستریم کار آمریکا بوده است، حالا اعتقاد دارد مذاکرات پنهان بین فرماندهان ارتش روسیه و اوکراین در حال برگزاری است و بزرگ‌ترین غایب در این فرآیند نیز کسی نیست جز دولت بایدن. در توافق احتمالی، شبه‌جزیره کریمه در دست روسیه باقی مانده و در مناطقی از اوکراین که به ‌دست روسیه تصرف ‌شده‌اند، انتخابات برگزار می‌شود. روسیه نیز با پیوستن اوکراین به ناتو موافقت خواهد کرد؛ مشروط به آنکه ناتو تعهد دهد تسلیحات آفندی و نیروهای خود را در خاک اوکراین مستقر نکند.

به نوشته هرش، اوکراین و روسیه به این نتیجه رسیده‌اند که تداوم جنگ جاری غیرمنطقی است و مرزهای ۲ کشور بر اساس محل استقرار نیروها در پایان مذاکرات صلح تعیین خواهد شد. هرش به نقل از یک مقام آگاه آمریکایی نوشت کاخ سفید بشدت با توافق مذکور مخالف است هر چند این امر رخ خواهد داد و پوتین نیز با آن مخالفتی نکرده ‌است.

انتشار این خبر به ‌همراه گزارشی درباره ابراز نگرانی زلنسکی درباره فراموش شدن جنگ اوکراین و توجه جهانی به جنگ غزه، نشان‌ می‌دهد اگر او به ‌دنبال پایان دادن به جنگ هم نباشد، در نهایت به ‌دنبال بهانه‌ای برای گرفتن منابع مالی و نظامی بیشتر از آمریکا و اتحادیه اروپایی‌ است. با این حال به نظر می‌رسد او اعتماد به نفس سابق را هم ندارد، زیرا شکست در «عملیات تابستانی ضدحملات علیه روسیه» و فاش شدن میزان فساد موجود در دولتش که باعث می‌شود سلاح‌های ارسال شده به اوکراین از دیگر جنگ‌ها و درگیری‌های جهان سر در بیاورد، دیگر رویی برای او باقی نگذاشته که بخواهد مانند قبل از اروپا و آمریکا درخواست پول و سلاح داشته‌ باشد. او این بار سراغ درخواست برای وام‌های بلندمدت رفته و عنوان می‌کند در صورتی که اعتبارات مالی برای اوکراین فراهم شود، بعد از جنگ همه آنها را پرداخت خواهد کرد. 

این صحبت‌ها در حالی بیان می‌شود که هنوز معلوم نیست آیا او قرار است همچنان به ‌عنوان رئیس‌جمهور اوکراین باقی بماند یا خیر. زلنسکی تاکنون هیچ نشانه‌ای به‌طرف غربی مبنی بر تمایلش جهت برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری نفرستاده است. کشورهای اروپایی از این مساله هراس دارند که این رفتارها نشان‌دهنده تمایل او برای باقی ماندن در قدرت و برگزار نکردن انتخابات ریاست‌جمهوری باشد که باید سال 2024 برگزار شود. کشورهای اروپایی همچنین در شرایطی مجبور شده‌اند در سال گذشته و جاری میلادی، بودجه‌های نظامی خود را تا 6 درصد افزایش دهند که جنگ در اوکراین و تجهیز این کشور، هیچ کمکی به تأمین امنیت سایر پایتخت‌های اروپایی نکرده‌ است. تحلیلگران غربی بر این باورند اگر «یک اینچ از خاک اوکراین در دست روسیه باقی بماند، روس‌ها بلافاصله به تصرف خاک دیگر کشورهای اروپایی می‌اندیشند». با این حال به نظر نمی‌رسد همه مسؤولان اروپایی به این مساله باور داشته ‌باشند زیرا ظاهرا چاره دیگری غیر از پذیرفتن این حقیقت که روسیه در نهایت برنده این میدان است، باقی نمانده ‌است. بر همین مبنا نشریه انگلیسی اکونومیست، هفته جاری در گزارش مفصلی به ریشه‌های پیروزی روسیه در جنگ با اوکراین (تاکنون) پرداخته و معتقد است تاکنون، پیروز میدان مسکو و شخص پوتین بوده و با وجود همه فضاسازی‌های رسانه‌ای، اوکراین هنوز دستاورد مهمی در عرصه نظامی نداشته‌ است. کارشناس نشریه اکونومیست، کمک به اوکراین را لازم می‌داند اما در عین حال معتقد است هدف اصلی باید خسته کردن پوتین از این جنگ باشد زیرا پیروزی نهایی مد نظر آمریکا و زلنسکی، قابل دست یافتن نیست و این مساله به‌معنای ادامه یافتن جنگی بی‌دلیل و بسیار پرهزینه برای کل دنیای غرب خواهد بود.

محمدکاظم انبارلویی: چهارشنبه گذشته مردی در آمریکا به سوی جهنم رهسپار شد که در کارنامه مسؤولیت‌های کلیدی او در ساختار هژمونی غرب، کشتار بی‌رحمانه میلیون‌ها  نفر ثبت شده است. دکتر گرندن، استاد تاریخ دانشگاه «ییل» و نویسنده کتاب بیوگرافی هنری کیسینجر می‌گوید: او بانی کشتار حداقل 3 میلیون انسان در دوره مسؤولیت خود بوده است.

 کریستوفر هیجنس نیز در کتاب خود می‌نویسد هنری کیسینجر یک دیپلمات شعبده‌باز بود. او رسما در قالب یک دیپلمات، جنایات جنگی در ویتنام و کامبوج را مدیریت می‌کرد. او عامل کشتارهای هولناک در اندونزی و عامل اصلی کودتای ننگین در شیلی علیه سالوادور آلنده محسوب می‌شد. هنری کیسینجر معمار اصلی سیاست خارجی آمریکا در دوران جرالد فورد و نیکسون، آن هم برمبنای تئوریزه‌سازی جنایات جنگی و کشتار جمعی بود. می‌توان کیسینجر را  تعمیرکار اصلی ماشین جنگی آمریکا در نیمه دوم قرن بیستم دانست. کیسینجر در جنگ کثیف در آرژانتین به دیکتاتور این کشور کمک کرد یک کشتار بی‌رحمانه را مدیریت کند. 

ماجرا به این نقطه ختم نمی‌شود. او مردم کامبوج را به بهانه مبارزه با گروه کمونیستی خمرهای سرخ به توپ بست و حداقل یک میلیون نفر در بمباران‌های وحشیانه کامبوج کشته شدند. هنری کیسینجر در سمت مشاور راکفلر و وزیر خارجه آمریکا در دوران نیکسون و جرالد فورد و سمت‌هایی چون رئیس شورای امنیت ملی آمریکا، استراتژیستی جنگ‌طلب و بحران زیست در نیمه دوم قرن بیستم بود و به تعبیر  مرحوم سیدجلال آل‌احمد کسی بود که «جنگ را غسل تعمید می‌داد».

کیسینجر با کارنامه‌ای ننگین از جنایات جنگی و کشتار جمعی جایزه صلح نوبل را هم دریافت کرد!

این رویداد وقیح و مضحک به‌گونه‌ای بود که ۲ نفر از اعضای کمیته نوبل به عنوان اعتراض استعفا کردند!

کیسینجر در سمت مشاور جرج واکر بوش رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده در ماجرای 11 سپتامبر به عنوان رئیس کمیته بررسی این حادثه تعیین شد؛ همان حادثه پربحثی که از دل آن،  حمله به افغانستان و عراق استخراج شد!  او ماشین جنگی آمریکا را به باتلاق جنگ افغانستان هدایت کرد و شاهد فرار ناتو از کابل به دلیل شکست آشکار این تجاوز بود. او در عراق بیش از یک میلیون نفر از مردم بیگناه  را سلاخی کرد!

 هنری کیسینجر در همه این سال‌ها به عنوان یک یهودی صهیونیست به مدت نیم‌قرن پشت سر همه جنایات صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی بود. سهم او در کشتار، آوارگی و گسترش اشغالگری و جنایات جنگی رژیم غاصب صهیونیستی حتی در ۱۰۱ سالگی و در نبرد اخیر توفان الاقصی یک سهم عمده و تعیین‌کننده است. او در تمام اتاق‌های جنگ نرم و سخت آمریکا در جهان به مدت نیم‌قرن در صدر می‌نشست و هدایت فکری اصحاب نار را به عهده داشت. کیسینجر پشت همه جنایات آمریکا علیه ایران از کودتا تا جنگ داخلی و خارجی بود و البته هیچ  یک از طرح‌های ضدایرانی وی راه به جایی نبرد. دیدگاه کیسینجر درباره ایران پس از انقلاب اسلامی جالب است. او می‌گفت «مقامات آمریکایی مرتب از من سوال می‌کنند با ایران چه کنیم؟ پاسخ من همیشه ثابت است، هیچ کار! چون جمهوری اسلامی مجهز به سیستم خودتخریبی است و قابلیت نابود کردن خودش را دارد. نیاز نیست کسی کاری کند».  امید کیسینجر در مواجهه با انقلابی که حضرت امام خمینی(ره) آن را بنیان گذاشتند، به سامری‌ها و قارون‌های داخلی بود. امید کیسینجر به طلحه‌ها و زبیرها و ابوموسی اشعری‌ها بود او از این جماعت غرب‌اندیش و غربگرا و فریب‌خورده غرب به عنوان  مصادیق و اجزای «سیستم خودتخریبی» ایران یاد می‌کرد و به حرکت آنها  امید داشت! کیسینجر معتقد بود  کسانی که ظاهرا داخل نهضت انقلاب  هستند اما شیفته قدرت، ثروت و اسیر کبر و غرور و لجاجت هستند، می‌توانند ضربه اصلی را به انقلاب وارد کنند.

گروه اجتماعی: تداوم آلودگی هوا در پایتخت منجر به تعطیلی مدارس، توقف فروش روزانه طرح ترافیک، دورکاری مادران باردار و ممنوعیت تردد موتوسیکلت‌ها و خودروهای گازوئیلی سنگین در شب، همچنین نظارت بر فعالیت واحدهای آلاینده شد. این در حالی است که طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی احتمال تداوم آلودگی هوا در روزهای آتی هم وجود دارد. توصیه کارشناسان بهداشت به شهروندان بویژه سالمندان، کودکان و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌‌ای این است در روزهایی که هوا آلوده است، از خانه خارج نشوند.

بنا به این گزارش، هر سال با کاهش دمای هوا در نیمه دوم سال ساکنان کلانشهرها با معضل آلودگی هوا مواجه می‌شوند؛ پدیده‌ای شوم و تکراری که گویا قرار نیست دست از سر شهروندان بردارد، البته قانون هوای پاک در حال اجراست اما تاکنون اقدامات درخور توجهی که خروجی آن منجر به کاهش آلودگی هوا شود، دیده نشده است. نهادها و دستگاه‌های متولی نیز تاکنون برای کاهش آلودگی هوا نتوانسته‌اند کاری کنند. به گفته کارشناسان حوزه بهداشت، آلودگی هوا سومین علت مرگ‌ومیر در کشور است و سالانه بیش از 4 هزار نفر از هموطنان بر اثر آلودگی هوا جان‌شان را از دست می‌دهند. اگرچه عوامل متعددی باعث می‌شود هوا آلوده شود اما مهم‌ترین عامل آلودگی هوا در کلانشهرها وجود خودروهای فرسوده است. در این بین آمارها حکایت از وجود بیش از 17 میلیون خودروی فرسوده و غیراستاندارد در کنار موتوسیکلت‌ها دارد. حال در پی آلودگی هوا دبیر کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوای استان تهران از توقف فروش روزانه طرح ترافیک تا چهارشنبه (۱۵ آذر) در تهران خبر داد. علیرضا مزینانی دیروز درباره مصوبات سومین کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا گفت: مجوزهای روزانه طرح ترافیک توسط شهرداری تهران از یکشنبه تا چهارشنبه  (۱۲تا ۱۵ آذر) صادر نمی‌شود. وی افزود: اعمال تردد نوبتی (طرح زوج و فرد) همه خودرو‌ها از محدوده طرح کاهش آلودگی هوا انجام می‌شود و پلیس راهور تهران بزرگ نسبت به نظارت و اعلام نتیجه به استانداری اقدامات لازم را به عمل می‌آورد. مدیر کل محیط‌زیست استان تهران ادامه داد: همه فعالیت‌های آموزشی مدارس در مقاطع کودکستان، دبستان و متوسطه اول امروز ۱۲ آذر به صورت غیرحضوری و مجازی برگزار می‌شود. همه مهد‌های کودک  فردا (امروز)تعطیل است. مزینانی درباره سایر مصوبات این کارگروه گفت: کارکنان دستگاه‌های دولتی دارای بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های زمینه‌ای، تنفسی و خودایمنی و زنان باردار در صورت موافقت دستگاه مربوطه می‌توانند فردا (امروز) از ظرفیت دورکاری استفاده کنند. وی  با بیان اینکه از هرگونه فعالیت ورزشی اعم از انفرادی، همگانی و باشگاهی در محیط باز خودداری شود، اظهار کرد: بر اساس تصمیم کارگروه، تردد شبانه خودروهای گازوئیلی سنگین مانند کامیون، تریلی، جرثقیل و... در محدوده کامیون ممنوع شهر تهران ممنوع است. همچنین پایگاه‌های سیار فوریت‌های پزشکی اعم از اورژانس و هلال‌احمر در مناطق پرتردد شهر جانمایی می‌شود. دبیر کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا اضافه کرد: شهرداری‌ها و اداره کل راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای استان نسبت به جلوگیری از روشن ماندن اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها در پایانه‌های مسافربری اقدام کنند. سازمان صداوسیما، رسانه‌ها و روابط عمومی همه دستگاه‌های اجرایی نسبت به اطلاع‌رسانی لازم، توصیه‌ها و جلب همکاری و مشارکت عمومی درباره پرهیز از اقدامات منجر به آلودگی هوا، رعایت نکات بهداشتی ویژه شرایط اضطرار آلودگی هوا و کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی و پرهیز از سفرهای غیرضروری و نظایر آن اقدام کنند. مزینانی تاکید کرد: بر اساس اعلام این کارگروه استفاده از ماسک‌های مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توسط آحاد مردم بویژه گروه‌های حساس مانند کودکان، افراد سالمند، بیماران قلبی و تنفسی، زنان باردار و... شاغلان پلیس راهور و شهرداری‌ها و... که بیشترین مواجهه با آلودگی هوا و حضور در فضای باز را دارند، ضرورت دارد. وی ادامه داد: پلیس راهور تهران بزرگ نسبت به جلوگیری از تردد همه موتوسیکلت‌ها، خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی همچنین وسایل نقلیه دودزای دارای معاینه فنی اقدامات لازم را به عمل آورد، همچنین از تردد وسایل حمل‌و‌نقل عمومی که آلایندگی قابل رویت دارند مانند مینی‌بوس، اتوبوس، ون و تاکسی از محل توقفگاه اتوبوس‌های شرکت واحد و پایانه‌های مسافری توسط شهرداری و اداره کل راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای جلوگیری شود. 

دبیر کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا با بیان اینکه بر اساس تصمیم کارگروه ممنوعیت مصرف نفت کوره و مازوت در همه واحدهای نیروگاهی، صنعتی، تولیدی، معدنی و خدماتی استان، توسط شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه تهران اعمال شود،‌ تاکید کرد: شرکت گاز استان باید نسبت به تداوم تامین سوخت گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها و سایر واحدهای متصل به شبکه گاز‌رسانی که فعالیت آنها در این شرایط ضروری است، اقدام کند. وی اضافه کرد: شهرداری‌ها و بخشداری‌های استان باید جهت جلوگیری از پسماندسوزی و سوزاندن شاخ و برگ درختان، نظارت ویژه اعمال کنند. اطلاع‌رسانی لازم در این خصوص از طریق فرمانداری‌ها در حوزه استحفاظی شهرستان‌ها انجام می‌شود. همچنین همه فعالیت‌های معادن شن و ماسه و کارخانه‌های تولید آسفالت ممنوع است. دبیر کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا با اشاره به سایر مصوبات کارگروه گفت: اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان، نسبت به تشدید نظارت بر فعالیت واحدهای آلاینده همچنین سوخت مصرفی نیروگاه‌ها و واحدهای تولیدی و صنعتی اقدام کند. همه دستگاه‌ها مکلفند گزارش اقدامات را به‌ صورت مکتوب به همراه مستندات پس از پایان شرایط اضطرار به استانداری و دبیرخانه اعلام کنند. همچنین مقرر شد فرمانداران استان بر نحوه اجرای مصوبات در شهرستان مربوطه نظارت و گزارش اقدامات را به استانداری و دبیرخانه اعلام کنند. مزینانی در پایان اظهار کرد: مقرر شد در صورت هرگونه تغییر در شرایط آلودگی هوا و نیاز به تصمیم‌گیری‌های جدید، دبیرخانه با هماهنگی رئیس کارگروه تصمیم‌گیری‌های لازم را اتخاذ کند و از طریق سازمان صداوسیما اطلاع‌رسانی شود.

* مدارس ابتدایی و متوسطه اول امروز غیرحضوری است

وزارت آموزش‌و‌پرورش در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: کلاس‌های آموزشی همه مقاطع تحصیلی دانش‌آموزان با نیازهای ویژه (استثنایی) در ۲ نوبت صبح و عصر، همچنین کودکستان‌ها (پیش دبستانی) و مقطع ابتدایی و آموزش متوسطه اول آموزش‌و‌پرورش در همه مناطق شهر تهران در روز یکشنبه ۱۲ آذر غیرحضوری است. آموزش‌و‌پرورش شهر تهران در این اطلاعیه آورده است: با توجه به تشدید آلودگی هوای پایتخت و براساس مصوبه کارگروه هماهنگی شرایط اضطرار آلودگی هوای تهران، کلاس‌های آموزشی همه مقاطع تحصیلی دانش‌آموزان با نیازهای ویژه (استثنایی) در ۲ نوبت صبح و عصر همچنین کودکستان‌ها (پیش‌دبستانی) و مقطع ابتدایی و آموزش متوسطه اول آموزش‌و‌پرورش در همه مناطق شهر تهران، امروز یکشنبه ۱۲ آذر غیرحضوری و به صورت مجازی در سامانه شاد دایر است. همچنین در بخش دیگری از این اطلاعیه آمده است: فعالیت‌های ورزشی در فضای باز برای سایر مقاطع ممنوع است. 

* هشدار آلودگی هوا برای ۹ شهر

سازمان هواشناسی نسبت به آلودگی هوای شهرهای مختلف کشور بویژه ۹ کلانشهر هشدار داد و بر ضرورت خودداری از تردد غیرضروری تاکید کرد. این سازمان با صدور هشدار نارنجی‌رنگ آورده است: افزایش شاخص‌های آلودگی هوا، انباشت و افزایش غلظت آلاینده‌ها، کاهش کیفیت هوا در حد ناسالم و در صورت عدم مهار منابع آلاینده ثابت و متحرک بویژه در مناطق پرتردد تا حد بسیار ناسالم یکشنبه ۱۲ آذرماه برای تهران، کرج، اراک، اهواز و اصفهان، دوشنبه برای تهران، کرج، اراک، اصفهان، اهواز، مشهد و تبریز، سه‌شنبه برای تهران، کرج، اراک، اصفهان، اهواز، مشهد، سمنان، تبریز و قم و چهارشنبه 15 آذر برای تهران، کرج، اصفهان، اراک و اهواز پیش‌بینی می‌شود. بر اساس توصیه سازمان هواشناسی، کاهش تردد خودروها و کنترل فعالیت واحدهای صنعتی، مدیریت منابع آلاینده متحرک و ثابت، تاکید بر عدم تردد غیرضروری برای تمام گروه‌ها، پرهیز از فعالیت فیزیکی و ورزشی در فضای‌باز،  اتخاذ تدابیر مدیریتی لازم برای جلوگیری از افزایش غلظت آلاینده‌ها مد نظر قرار گیرد. سازمان هواشناسی با صدور هشدار زردرنگ آورده است: پایداری هوا همراه با افزایش غلظت آلاینده‌های جوی و کاهش کیفیت هوا روز یکشنبه (امروز) در مشهد، تبریز، همدان، قزوین، قم، ارومیه، سمنان و یزد، دوشنبه در قم، ارومیه، همدان، قزوین، سمنان، یزد، سه‌شنبه در یزد، ارومیه، قزوین و همدان و چهارشنبه در مشهد، سمنان، قزوین، قم و یزد دور از انتظار نیست. در این شرایط جوی افزایش شاخص‌ آلودگی هوا در حد ناسالم برای گروه‌های حساس و در صورت عدم مهار منابع آلاینده ثابت و متحرک در مناطق پرتردد ناسالم برای تمام گروه‌ها پیش‌بینی می‌شود بنابراین سازمان هواشناسی نسبت به مدیریت به منظور کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در منابع متحرک و ثابت، کنترل فعالیت‌های صنعتی مراکز انتشار آلاینده‌ها، کاهش تردد غیرضروری و پرهیز از حرکات ورزشی در فضای باز ب‌ویژه سالمندان، کودکان و افراد با سابقه بیماری‌های قلبی و تنفسی، پایش مداوم ایستگاه‌های سنجش آلودگی توسط مراجع ذی‌صلاح و اتخاذ تدابیر لازم به منظور کنترل میزان آلودگی توصیه می‌کند.

گروه سیاسی: مساله مهاجران افغانستانی حالا هر روز بیشتر از دیروز تبدیل به یکی از چالش‌های ذهنی جامعه می‌شود؛ چالشی که در صورت عدم دقت کافی و برنامه‌ریزی صحیح می‌تواند آغازگر دومینویی از مشکلات جدید باشد. کنترل و مهار نسبی ورود غیرقانونی اتباع از یک‌سو و فعالیت فرهنگی و رسانه‌ای برای جلوگیری از واکنش‌های خشونت‌آمیز و هیجان‌زده را می‌توان به موازات هم علاجی برای این شرایط دانست.

به گزارش «وطن امروز» پنجشنبه ‌شب خبر یک حادثه تلخ در میبد استان یزد منتشر شد. براساس اخبار منتشر شده در یک درگیری خیابانی یک نوجوان 15ساله به ضرب چاقوی یکی از اتباع خارجی به قتل رسیده بود. انتشار این خبر واکنش‌های تندی را در فضای میبد به همراه داشت تا جایی که برخی شهروندان میبدی به محل سکونت اتباع خارجی در این شهر حمله کردند. این واکنش غیرقانونی در شرایطی بود که پلیس در یک نیمروز قاتل نوجوان میبدی را دستگیر کرد. در همین زمینه معاون سیاسی - امنیتی استاندار یزد ضمن اعلام خبر دستگیری قاتل جوان میبدی در مخفیگاهش گفت: قاتل این جوان که از اتباع خارجی است، در مخفیگاهش دستگیر و آلت قتاله نیز از وی کشف شد. علی‌اکبر عزیزی در ادامه گفت: به دنبال قتل این جوان میبدی، عده‌ای از مردم شهرستان با حضور در محل نماز جمعه، دستگیری و مجازت قاتل را خواستار شدند.

* اتباع خارجی؛ فرصت و تهدید توأمان

با سرعت گرفتن دوباره ورود مهاجران افغانستانی به ایران در سال‌های گذشته اما و اگرهای زیادی درباره سرنوشت این رویه طرح شد. از سویی افغانستانی‌ها در دهه‌های گذشته زندگی مسالمت‌آمیزی را با میزبانان ایرانی خود تجربه کرده بودند و از سوی دیگر ورود غیرقانونی اتباعی که نام و مشخصات‌شان در هیچ سامانه‌ای ثبت نمی‌شود باعث شد برخی ورود این اتباع را سرآغاز بحران‌های امنیتی جدید بپندارند.

در این میان 2 گزاره غیرقابل انکار وجود داشت. نخست اینکه باید ورود غیرقانونی و بی‌حساب مهاجران به داخل خاک ایران را مهار کرد و دوم باید موج‌های تبلیغاتی ضداتباع را که عمدتا در رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور و شبکه‌های اجتماعی طرح می‌شد تضعیف کرد.

در زمینه مورد اول هرچند دستگاه‌های دولتی منفعل نبودند اما هنوز نمی‌توان مدعی شد طرح موفقی توانسته ورود گسترده اتباع غیرقانونی را مهار کند. در این باره وزیر کشور چهارشنبه هفته گذشته پیش از رخ دادن حادثه قتل در میبد درباره آخرین آمار از بازگرداندن اتباع خارجی به کشورهای‌شان گفت: حدود ۴۰۰ هزار نفر از اتباع خارجی به کشورشان عودت داده شدند ولی بخشی از آنان دوباره باز‌می‌گردند؛ متاسفانه در این زمینه قانون کافی نداریم و باید این قانون تکمیل شود تا مساله حل شود. احمد وحیدی درباره صدور شناسنامه برای اتباع گفت: صدور شناسنامه یعنی دادن تابعیت که ویژگی‌های خودش را دارد و به این سرعت داده نمی‌شود و کار سختی است.

در بحث رسانه‌ای و فرهنگی نیز هنوز متولیان امر فعالیت مسؤولانه جدی‌ای نداشته‌اند. به گونه‌ای که می‌توان ادعا کرد بیشترین نقش را در جهت دادن به افکارعمومی، شبکه‌های اجتماعی ایفا کردند؛ نقش‌آفرینی این شبکه‌ها نیز بیشتر حول تبدیل این وضعیت به یک فشار روانی و زمینه‌چینی برای یک بحران امنیتی است.

* باید با نبض روانی جامعه همراه شد

با مجموعه این اوصاف چه دستگاه‌های امنیتی و چه رسانه‌ها و دستگاه‌های فرهنگی باید بپذیرند سوژه مهاجران در یک سال گذشته یکی از موضوعات ذهنی جامعه شده است. موضوعیت یافتن این پدیده در گام اول باید به رسمیت شناخته شود تا چه در مهار ورود غیرقانونی اتباع و چه در فعالیت فرهنگی و رسانه‌ای توجه کافی به دغدغه ذهنی جامعه معطوف شود.

یقینا تبدیل موضوع اتباع به یک سوژه ملتهب که آبستن جنگ شهری و درگیری خیابانی شود یکی از نقشه‌های مورد علاقه دشمنان خارجی ایران است. این نقشه البته فاقد پیشینه تاریخی درخوری است، چرا که پیوندهای مذهبی، قومی و زبانی میان ایران و همسایگان شرقی و در کنار این پیوند، مذموم بودن اندیشه‌های نژادپرستانه در فرهنگ عمومی جامعه مانع آن شده که در دهه‌های گذشته حضور اتباع خارجی به جنگ و خشونت منتهی شود.

مهار این توطئه نیازمند آن است که رسانه‌ها و دستگاه‌های فرهنگی با روشنگری پیرامون پیوندهای تاریخی 2 ملت مانع آن تبدیل تراژدی‌هایی همچون حادثه میبد به نقطه شروع یک چرخه خشونت شوند. از سوی دیگر دستگاه‌های امنیتی باید با ارائه توضیحات دقیق، نقشه راه مواجهه با ورود گسترده اتباع غیرقانونی را توضیح دهند.

گروه سیاسی: رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران به عراق سفر می‌کند. سرلشکر باقری را در این سفر، یک هیات عالی رتبه نظامی همراهی می‌کند.

بر اساس این گزارش، دیدار با مقامات بلندپایه سیاسی و دفاعی و مذاکره پیرامون همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای، همچنین بازدید از مراکز نظامی کشور عراق از برنامه‌های مهم رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران در این سفر خواهد بود.

سفر سرلشکر باقری به عراق و دیدار با مقامات ارشد سیاسی و نظامی عراق از جهات بسیاری قابل توجه است.

به گزارش «وطن امروز»، طیف وسیعی از موضوعات، از مراحل اجرای توافقنامه امنیتی تهران - بغداد تا راهبرد مهم ایران در منطقه، یعنی ایجاد امنیت پایدار در منطقه بدون حضور آمریکایی‌ها و نیز توسعه و ارتقای توانمندی‌های دفاعی عراق توسط مستشاران ایرانی، درباره سفر باقری به عراق مطرح است اما در میان همه این موضوعات، وضعیت توافقنامه امنیتی ایران و عراق در زمان فعلی اولویت بیشتری از سایر موضوعات دارد.

به اعتقاد کارشناسان، از آنجا که گروهک‌های تروریستی مستقر در اقلیم کردستان عراق، به پروژه‌های ضدامنیتی ایران تبدیل شده‌اند و در ماجرای آشوب پاییز 1401 به مزدوران مسلح آمریکا و رژیم صهیونیستی تبدیل شدند، نهایی کردن مفاد توافقنامه امنیتی ایران و عراق برای خنثی کردن تهدیدات تروریست‌های تجزیه‌طلب ضروری است. از سوی دیگر تحولات اخیر در سرزمین‌های اشغالی فلسطین نشان می‌دهد رژیم صهیونیستی تلاش می‌کند از تمامی حوزه‌هایی که می‌تواند علیه جبهه مقاومت فعال شود، استفاده کند. از همین رو به نظر می‌رسد موضوع وضعیت اجرای توافقنامه امنیتی ایران و عراق، مهم‌ترین محور سفر سرلشکر باقری به بغداد باشد.

بر اساس توافق امنیتی اسفندماه ایران و عراق و ضرب‌الاجل 6 ماهه‌ای که ایران به دولت عراق داد، ارتش عراق موظف شده بود تا پایان شهریور نسبت به خلع سلاح تروریست‌های تجزیه‌طلب اقدام کند و نیروهای ارتش عراق در مرزهای مشترک این کشور با ایران بویژه در اقلیم کردستان عراق مستقر شوند. از سوی دیگر یکی از بندهای این توافقنامه، تاراندن تروریست‌های تجزیه‌طلب از منطقه اقلیم کردستان بود. برخی منابع مدعی شدند قرار بوده است این تروریست‌ها به استان الانبار در غرب عراق منتقل شوند. 

اما در پایان تابستان امسال وضعیت اجرای مفاد این توافقنامه چگونه بود؟

بر اساس آنچه مسؤولان رسمی عراقی گفته‌اند، آنها تروریست‌ها را تا فاصله 20 کیلومتری از مرز ایران عقب رانده‌اند، کنترل مناطق مرزی ایران و عراق را به دست ارتش عراق سپرده‌اند و برخی تروریست‌های مسلح را هم خلع سلاح کرده‌اند. این اقدامات البته نظر ایران را تامین نکرد و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز اواخر شهریورماه تصریح کرد بعضی مفاد این توافقنامه از سوی دولت عراق اجرا نشده است. 

پس از این اظهارنظر کنعانی، سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران به صورت واضح موضع ایران را در قبال اقدامات ادعایی عراق درباره اجرای مفاد توافقنامه بیان کرد.

سردار باقری 16 مهر در آیین شروع سال تحصیلی جدید دانشگاه عالی دفاع ملی درباره وضعیت اجرای توافق امنیتی ایران و عراق گفت: توافق اصلی ما با عراق فقط جابه‌جایی تاکتیکی گروه‌های تجزیه‌طلب و انتقال آنها به نقطه‌ای دورتر از مرزها نبود، بلکه خلع سلاح کامل آنها مدنظر ما بوده و هست.

سرلشکر باقری افزود: «چه معنایی دارد که گروه‌های تجزیه‌طلب ایرانی در کردستان عراق مستقر باشند و انواع و اقسام اقدامات تروریستی را در کشور ما انجام دهند و ما مجبور شویم قوای فراوانی را در مرز نگه داریم. مسؤولان عراقی نیز همین را تایید می‌کنند که باید این مساله به طور قطعی حل شود. در توافقنامه اسفندماه گذشته میان دبیران شورای عالی امنیت ملی ۲ کشور ایران و عراق توافق شد که ظرف ۶ ماه این گروه‌ها خلع سلاح کامل شوند، البته در هفته‌های اخیر دولت عراق و همه مسؤولان عزیزی که آنجا تلاش می‌کنند، تلاش‌هایی انجام دادند و این گروه‌ها از مقرها و سنگرهای نزدیک مرز ما قدری جابه‌جا شدند اما توافق اصلی فقط جابه‌جایی تاکتیکی گروه‌های تجزیه‌طلب و انتقال آنها به نقطه‌ای دورتر از مرزها نبود، بلکه خلع سلاح کامل آنها مدنظر ما بوده و هست».

* تروریست‌ها باید دور شوند

اکنون سرلشکر باقری در راس هیاتی عالی رتبه به عراق سفر می‌کند. به نظر می‌رسد این سفر به منزله انجام قرارهای نهایی برای یکسره کردن تکلیف تروریست‌ها بر اساس توافقنامه امنیتی است. تهران بارها اعلام کرده است در صورت عدم تعهد بغداد به مفاد این توافقنامه، نیروهای نظامی ایران حملات مستقیم خود به مقر تروریست‌ها را از سر خواهند گرفت؛ اقدامی که لجستیک تجهیزات نظامی ارسال‌شده به مناطق مرزی ایران و عراق نشان می‌دهد ورود زمینی نیروهای نظامی ایران برای از بین بردن تروریست‌ها، یکی از سناریوهاست.

***