دانلود تمام صفحات این نسخه
|
|
|
درباره سینمای پر«موقعیت» دفاع مقدس به بهانه یک سالگی تشییع شهدای غواص
سینمایی‌ترین هایی که «سانسور» می‌شوند
گروه فرهنگ و هنر: حادثه عظیم و کم‌نظیر تشییع شهدای غواص که در یک سه‌شنبه گرم خردادی، خیابان‌های تهران را به تسخیر خود درآورد، یکی از ناب‌ترین سوژه‌هایی است که در نقاشی، تئاتر و سینما می‌تواند به زمینه‌ای برای خلق آثار هنری و موقعیت‌سازی تبدیل شود. در این بین، اگرچه در عکس و تصویرسازی و حتی تئاتر، هنرمندان توانمندی فعالیت‌های در خوری انجام داده‌اند اما در سینما و تلویزیون، کمتر شاهد کارهای نو و خلاق بوده‌ایم. در این بین چند اثر توانسته‌‌اند، روایت‌های مناسب و شایسته‌ای در این زمینه ارائه کنند. اگرچه سال گذشته و همزمان با تشییع شهدای غواص، برخی از مسؤولان و کارگردانان، اظهار نظرهایی درباره ساخته شدن آثار فاخر پیرامون «شهدای غواص» داشتند اما به نظر می‌رسد سینماگران دغدغه‌هایی از جنس‌های متفاوت دارند که به این موضوع نپرداخته‌اند. سوژه‌ها و موضوعات استراتژیک فاصله بسیاری با ذهن کارگردانان سینمای ایران دارد. برخی معتقدند در بخشی از مدیریت فرهنگی، هنوز منافع ملی اولویت اصلی را ندارد و به همین دلیل زیرشاخه‌هایی از منافع ملی که در محوریت با انقلاب اسلامی، دفاع‌مقدس، شهدا، مدافعان حرم و سوژه‌هایی از این دست هستند، از نظر کارگردانان دور می‌مانند. برخی دیگر، مانند فریدون جیرانی که اخیرا در گفت‌وگویی با «وطن‌امروز» این موضوع را مطرح کرد نیز دوقطبی موجود در فرهنگ را علت کاهش تولید آثار استراتژیک می‌دانند. در این بین هرچه هست، به نظر می‌رسد فاصله زیادی تا شکل‌گیری سینمای استراتژیک وجود دارد. البته برخی دیگر معتقدند حتی اگر از منظر سینمایی به سوژه‌ها و موقعیت‌هایی مانند دفاع‌مقدس و مدافعان حرم نیز نگاه شود، این مباحث بشدت توانمندی ساختن موقعیت‌های سینمایی را دارند. در واقع سینمایی‌ترین موقعیت‌ها می‌توانند در قالب سینمای دفاع‌مقدس و سینمای مقاومت خلق شود اما در نظر گرفته نمی‌شود. وحید جلیلی، کارشناس سینما از تعبیر «سینمای سانسورچی» استفاده کرده و می‌گوید: مشکل ما سانسور در سینما نیست، مشکل ما سینمای سانسورچی است؛ سینمایی که این همه ماجرای جذاب دراماتیک را انکار می‌کند و سراغش نمی‌رود. با این همه، تردیدی نیست که اتفاق کم‌نظیر سه‌شنبه خردادی سال گذشته که جمعیت میلیونی را به کف خیابان‌های تهران آورد و موقعیت‌های مشابه، بیش از اینها باید در سینما و تلویزیون مورد توجه قرار گیرد. «اروند» اولین و تنها فیلم بلند سینمایی درباره «شهدای غواص» و فیلم داستانی «دایو» 2 اثری است که با مضمون شهدای غواص ساخته شده. در زیر با گفتارهایی از پوریا آذربایجانی نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی اروند، حسین دارابی نویسنده و کارگردان دایو و امیر کربلایی‌زاده بازیگر فیلم دایو به این مساله پرداخته‌ایم. ارسال به دوستان
قهرمانانی برای یک ملت
پوریا آذربایجانی*: من فارغ از سینما همیشه به افرادی که جان‌شان را در دست‌شان گرفته و جلوی دشمن قرار گرفتند تا از سرزمین و خاک کشورم دفاع کنند، عشق می‌ورزم و فکر می‌کنم مدیون آنها هستم و از این جهت ارادت خاصی به همه شهدای این سرزمین بویژه شهدای غواص دارم؛ افرادی که با رشادت‌های خود از این سرزمین دفاع کردند و برای من بسیار مهم و صاحب حق هستند. از این جهت 3 سال پیش با مهدی داوری، تهیه‌کننده دغدغه‌مند سینما در پی ساخت فیلمی دفاع‌مقدسی بودیم و فیلمنامه‌ای هم تهیه کرده بودم که وقتی موضوع شهدای غواص پیش آمد، هر 2 نفر به این نتیجه رسیدیم که فیلمی سینمایی از این عزیزان بسازیم. فیلمنامه‌ای در این‌باره نوشتم که خوشبختانه نخستین فیلم بلند سینمایی در این‌باره ساخته و در جشنواره بین‌المللی فجر هم رونمایی شد. موضوع شهدای غواص از این جهت برایم بسیار مهم شد که اساسا موضوعی بسیار تراژیک از دست‌های بسته آنها رخ داد که هر جای جهان چنین اتفاقی می‌افتاد، فیلم‌های بسیاری برای‌شان ساخته می‌شد. از بُعد دیگر تشییع شهدای غواص در کشورمان موجب یک وفاق ملی شد تا همه نوع طیف و جریانی فارغ از هر نوع گرایشی از این عزیزان و قهرمانان سرزمین خود استقبال کنند. شما در تشییع شهدای غواص همه نوع آدمی از هرگونه طیف و دیدگاهی می‌دیدید و برخی از افراد مشاهده می‌شدند که شاید ظاهری چندان همراستا با این موضوع نداشتند اما یک مساله مشترک در همه آنها وجود داشت و آن عشق به وطن بود. همه ما برای یک معنای مشترک زندگی می‌کنیم و با وجود اختلاف نظری که شاید وجود داشته باشد، درباره قهرمانان خود یک تفاهمی داریم و این مساله بسیار مهمی است و من هم امیدوارم فیلم «اروند» بتواند در ایجاد تفاهم و شناخت شهدای غواص برای همگان کمک کند. البته متاسفانه به دلایل مختلف هر چه جلوتر می‌رویم میزان توجه و شناخت نسل‌های جدید از مدافعان این سرزمین کمتر می‌شود و سینما این قابلیت را دارد تا این فاصله را کمتر کند و باعث نزدیکی بیشتر نسل‌ها نسبت به قهرمانان خود شود؛ دلاورانی که آنقدر معرفت داشتند که از همه زندگی و خانواده خود به نفع یک ملت بگذرند و با دستی خالی جلوی دشمن قرار بگیرند. احساسم این است که سینما می‌تواند خیلی به شناسایی این قهرمانان کمک کند، منتها سینمایی که از جنس سفارش نباشد و کاملا دلی و براساس اعتقادات ساخته شود و بهتر است سینمای ایران به دست کسانی بیفتد که کاملا به این نوع موضوعات اعتقاد دارند و فیلمسازانی هم که به دنبال ساخت اثری سینمایی هستند باید تمام تلاش خود را برای ساخت فیلمی ارزشمند به کار بگیرند و اگرچه مساله امکانات و بودجه در ساخت آثاری با موضوعات دفاع‌مقدس بسیار مهم است اما باید دغدغه و علاقه افراد هم وجود داشته باشد تا فقط منتظر بودجه‌های خاص و ارقام بالایی برای کار نباشند، چرا که چنین فیلم‌های فاخر و سفارشی به دل مخاطب نخواهد نشست. ارسال به دوستان
همه کوتاهی‌های سینما
امیر کربلایی‌زاده*: من همیشه به قهرمانان و شهدای کشورم، چه آنها که سال‌ها پیش در جنوب علیه مستکبران جنگیدند و چه قهرمانان قیام تبریز و دیگر قهرمانان بویژه مردان 8 سال دفاع‌مقدس و شهدای غواص و شهدای مدافع حرم، عشق و ارادت ویژه‌ای دارم، چراکه آنها از خاک این سرزمین دفاع کردند و باعث آرامش امروز ما شدند. متاسفانه در سینما افراط و تفریط‌هایی صورت گرفت و نتوانستیم از همه ابزار و امکانات سینما استفاده کنیم که البته در سال‌های اخیر توسط جوانانی ارزشمند کارهایی در حال انجام است که فیلم کوتاه «دایو» ساخته حسین دارابی از آن جمله است. وقتی به من پیشنهاد حضور به عنوان بازیگر و بازیگردان در این فیلم داده شد، با کمال اشتیاق پذیرفتم، چرا که به نظرم شهدای غواص خیلی مظلومانه به شهادت رسیدند. آنها شجاع‌دلانی بودند که به آب زدند و جان‌شان را برای کشور دادند و خیلی ناجوانمردانه از سوی بعثی‌ها با آنها برخورد شد؛ رفتاری که تا به حال نمونه‌ای از آن دیده نشد و اینگونه رفتارها را ما هیچ وقت نسبت به اسرای عراقی انجام ندادیم. به نظرم کمترین کاری که ما هنرمندان می‌توانیم برای این قهرمانان انجام دهیم این است که با هنر خودمان در حد توان بتوانیم کاری انجام دهیم و من هم تصمیم گرفتم در ادامه کاری که برای شهدای مدافع حرم انجام دادم، با موضوع شهدای غواص هم فعالیتی صورت دهم. ما برای فیلم «دایو» جلسات زیادی با کارگردان، مدیر تولید و تهیه‌کننده داشتیم و گروهی هم تحقیقات لازم را در این‌باره انجام داد. البته محدودیت‌هایی هم وجود داشت و معمولا درباره اینگونه موضوعات کم‌کاری‌هایی صورت می‌گیرد. در حالی که فیلم موفقی مانند «ایستاده در غبار» که توسط فیلمسازی جوان و خلاق در زمینه دفاع‌مقدس ساخته شده است، با توجه به تبلیغات مناسبی که داشته و نظرات مثبتی که به همراه آورده توانسته است به اثری موفق تبدیل شود و این فیلم به دور از کلیشه‌های مرسوم به عنوان اثری جذاب و قابل ارزش برای همه شناخته می‌شود. به نظرم اینگونه فیلم‌های ارزشمند و خوش‌ساخت باید توسط سرمایه‌گذاران ساخته شود و ما نیاز به اینگونه فیلم‌ها داریم. شما به سینمای هالیوود نگاه کنید که چگونه شخصیت‌های خیالی را به بهترین نحو نشان می‌دهند و با استفاده از امکانات گسترده و ابزارهایی مناسب سعی می‌کنند قهرمانانی پذیرفتنی برای مخاطب بسازند، چون برای آنها مساله قهرمان‌پروری بسیار مهم است و اینکه چگونه بازتاب داشته باشد. من شما را به فیلم «نجات سرباز رایان» ارجاع می‌دهم که چه قهرمان جذابی را توانستند بسازند! آنها با قهرمانان خیالی خود چنین فیلمی می‌سازند که مخاطب حیرت می‌کند. اما ما با وجود این همه قهرمانانی که داریم و با موضوع مهمی مانند شهدای غواص نتوانستیم کار خاصی انجام دهیم، البته من منکر زحمات انجام شده در این‌باره نیستم اما حالا نیاز است برای نسل‌های جوان بتوانیم اینگونه رشادت‌ها را نمایش دهیم. این را هم توجه داشته باشند که آثار ساخته شده باید بتواند همراه با خلاقیت و جذابیت لازم برای مخاطب باشد و از بودجه بیت‌المال به‌خوبی استفاده شود. ما فیلم‌هایی را با موضوعات ارزشمند داشتیم که موفق نبودند و مبالغ بالایی را بدون خروجی مناسب هدر دادند. ارسال به دوستان
هزار سوژه در دل تشییع شهدای غواص
حسین دارابی*: «دایو» نتیجه یک کار گروهی است. ایده اولیه دایو بعد از تشییع باشکوه شهدای غواص شکل گرفت. زمانی که ما در باشگاه فیلم سوره، فکر کردیم که باید در این باره کاری ساخته شود. بعد سوژه و موقعیت را از آن تصویر مادری که بالای سر 2 شهید لالایی می‌خواند، گرفتیم. این تصویر در همان ایام خیلی دست به دست شده بود و موقعیت منحصر به فردی ایجاد می‌کرد. ما آن را در فیلم بازسازی کردیم و مورد استقبال هم قرار گرفت. در ادامه برای نوشتن دایو، تحقیقات زیادی انجام دادم، مطالعه کردم، خاطرات شفاهی جنگ را خواندم و داستانی برای این ایده نوشتم. «دایو» در واقع خلاصه‌ای از مطالعه ما از خاطره‌نگاری‌های دفاع‌مقدس بود. خاطرات دفاع‌مقدس، خیلی عجیب هستند. خاطرات و روایت‌های شفاهی از جنگ بشدت دارای موقعیت‌های سینمایی و سوژه‌های ناب هستند. با این همه احساس می‌کنم دغدغه‌هایی که در سینما وجود دارد، از این جنس نیست. حتی اگر سینمایی هم به مساله نگاه کنیم، جنگ پر از سوژه و موقعیت است اما امسال در جشنواره فجر جز دو، سه اثر کاری که در رابطه با فضای دفاع‌مقدس باشد، نداشتیم. در واقع سینما از آن کارکرد اصلی که دارد دور است. در این کم‌کاری و بی‌کارکردی متولیان فرهنگی مسؤول هستند. جریان‌سازی که درباره سوژه دفاع‌مقدس در سینما باید اتفاق بیفتد، شکل نمی‌گیرد. در حالی که در هالیوود به عنوان مثال مدیریت فرهنگی، به شکلی است که خودش را موظف به جریان‌سازی درباره ارزش‌های خودساخته می‌کند و تاثیرگذار هم می‌شود. کاری که آنها با ارزش‌های خودشان می‌کنند، ما با ارزش‌هایی که به آنها اعتقاد هم داریم، صورت نمی‌دهیم. همین تشییع شهدای غواص که به لحاظ شکوهمندی و عظمت تنه به تنه تشییع‌ها و تجمعات ابتدای انقلاب می‌زند، ممکن است هزار سوژه و موقعیت در دل خود داشته باشد و هنرمند می‌تواند از این سوژه‌ها استفاده و موقعیت ایجاد کند. باید این فضا را یادآوری کرد. در سینمای هالیوود نمونه نزدیکش به ما «تک‌تیرانداز» کلینت ایستوود است که فضایی از درام جنگی گرفته شده و به تصویر کشیده است. در صحنه تیتراژ ما می‌بینیم تصاویر مستند از یک تشییع نمایش داده می‌شود. در حالی که تشییع کسی است که به عنوان یک «آدمکش» مدت‌ها در عراق به شکلی دیوانه‌وار، انسان‌های بی‌گناه را هدف گرفته و کشته است. با این حال فضایی در فیلم ایجاد می‌شود که سرشار از حماسه است. تجمع و تشییع در مناسبات آمریکایی‌ها آنطور که در میان مسلمانان و در ایران هست، موضوعیت ندارد و سخت می‌توانند این جمعیت را آنجا ایجاد کنند اما کارگردان همین فضا را گرفته و یک قهرمان ساخته بود. فضایی ایجاد کرده که در سینما کم‌نظیر است. در حالی که تاریخ ما پر است از قهرمان‌های واقعی که انسان‌های پاکی هم بوده‌اند اما ما کم استفاده کرده‌ایم. ارسال به دوستان
ارسال به دوستان
اخبار
پیکر پدر شعر انقلاب در سبزوار به خاک سپرده شد ارسال به دوستان
شعر
مادربزرگ مهربانی ارسال به دوستان
3 کتاب درباره زندگی حضرت خدیجه (س)
3 کتاب توسط انتشارات طوبای محبت به مناسبت وفات حضرت خدیجه(س) منتشر شد. به گزارش تسنیم، کتاب «خصائص ام‌المومنین خدیجه کبری علیهاسلام»، کتاب «حامیه الرسول» و کتاب «محبوبه المصطفی» توسط انتشارات طوبای محبت منتشر شد. قلم و بیان از وصف شخصیت، عظمت و جلالت شــأن ام‌المؤمنین حضرت خدیجه کبری علیهاالسلام عاجز و ناتوان است و باید گفت غیر از اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام کسی نمی‌تواند آن حضرت را آنگونه که بوده‌اند توصیف کند.کمتر بانویی در جامعه زنان همچون حضرت خدیجه علیهاالسلام همسر بزرگوار رسول خدا صلیاللهعلیهوآله درخشیده است. بهره‌مندی از صفات عالی انسانی و رفتار برخاسته از بینش متعالی او چنان شخصیتی از وی ساخته که تا سال‌ها پس از رحلت جانسوزش، هرگاه پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله نام او را می‌شنید، اشک برگونه‌های مبارکش جاری می‌شد. کتاب «خصائص ام‌المومنین خدیجه کبری علیهاسلام» در 684 صفحه شامل 160 ویژگی از خصوصیات همسر وفادار پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله و دارای یک پیشگفتار و 160 فصل است. مؤلف در فصل‌های این کتاب می‌کوشد بر آیات قرآن و روایات معتبر تکیه کند و با بهره‌وری از آیات و روایات معتبر در منابع شیعه و سنی اشاره به ویژگی‌هایی از خصوصیات خدیجه کبری ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|
