وارش گیلانی: علیرضا دهرویه، متولد 1350 است و از شاعران شناخته‌شده‌ شعر آیینی و انقلاب که در دیگر زمینه‌ها و موضوعات نیز اشعار بسیاری دارد؛ شاعری پرکار و فعال که اغلب قالب‌های شعری را آزموده و در دفتر شعر «شلیک با نیت خیر» سراغ 2 قالب دوبیتی و رباعی رفته است. این دفتر در 54 صفحه، توسط انتشارات فصل پنجم منتشر شده و 2 بخش دارد؛ بخش اول شامل 46 دوبیتی به زبان عامیانه و بخش دوم شامل 40 رباعی.
با این مقدمه و با انتظاری که از یک شاعر باتجربه‌ 47 ساله می‌توان داشت، دفتر شعر «شلیک با نیت خیر» را با نیت خیر می‌گشاییم. طبیعی است که مهم‌ترین انتظار ما از چنین شاعری، پختگی کارهای او است. پختگی شعرها نشانه‌هایی دارد؛ نشانه‌هایی که الزاما دال بر درجه ‌یک و درخشان ‌بودن اشعار یک شاعر نیست اما از این شاعر، انتظار اشعار متوسط هم نیست.
اینکه به سنت باباطاهر و فایز، زبان عامیانه را برگزیدن، شاید یک امتیاز و یک راه درست برای دوبیتی ‌‌سرودن باشد. از طرفی، هر کسی هم که دوبیتی‌هایش را به زبان کتابی بزند، راهش نادرست نیست، چرا که آن نیز حلاوت خود را دارد و این نیز شیرینی خود را:
«فدای غم، منو هرچی سوزونده
تورو تا دفتر شعرم کشونده
سیاهی‌هاش: غمی که با تو گفتم
سفیدی‌هاش: غم تو سینه مونده»
شعری که در عین سنتی ‌بودن، امروزی است؛ یعنی بنا، ستون و چارچوبه‌اش سنتی است که به شکل امروزی آراسته و پیراسته شده و این همان اصلی است که باید در اشعار کلاسیک رعایت شود. نقشی که 2 واژه‌ نه‌چندان شاعرانه‌ «سیاهی‌ها و سفیدی‌ها» در این دو بیت بازی کرده، یک نقش تمام‌عیار است اما اینکه از آغامحمدخان استفاده کنی و بگویی «جز او کسی نمی‌تواند چشمم را که در چشم تو خانه کرده، درآورد» این یعنی از خودت چیزی نداری و تنها این پشتوانه‌ تاریخی را وسیله‌ای کرده‌ای (آن را با شعرت یکی نکرده‌ای) تا حرفی تکراری و مستعمل و بی‌خاصیت‌‌شده را بازگو کنی. تازه این عملکرد، از زاویه‌ دیگر، شعر را شبیه شعرهای فکاهی کرده:
«نشستی روبه‌روم گرم نظاره
تو چشمات چشم مستم خونه داره
مگه آغامحمدخان بیادو
چشامو از تو چشمات دربیاره!»
دیگر اینکه نصایح غیرمستقیم در حد و اندازه‌های دوبیتی ذیل نمی‌تواند تاثیری در فکر و احساس آدم‌های دور و اطراف خودمان با آن آرزوهای مادی ناچیز و درصد دنیاپرستی‌های پایین‌شان بگذارد، چرا که شعر باید به گونه‌ای ساخته و پرداخته شود و از تمهیداتی استفاده کند که حرف و سخن و منظورش برای مخاطب باورپذیر باشد. یعنی باید صلابت، قدرت، مغز، عمق و فصاحتش حداقل نزدیک به این سخن مولا علی(ع) باشد وقتی خطاب به دنیا می‌فرمایند: «برو برو دنیا، من سه ‌مرتبه تو را طلاق گفتم و تو دیگر قابل بازگشت نیستی». تازه این ترجمه‌ کلام آن بزرگ‌ترین مرد فصیح عرب است. بی‌شک سخنان و اشعاری در این حد شعاری که «النگوهای دست دنیا دستبند است»، آن هم بر مردم این دوره و زمانه کاملا بی‌تاثیر است:
«درسته قهقهه دنیا بلنده
داره این زن به اقبالت می‌خنده
یه روز این پیر جادوگر می‌فهمه
النگوهای دستش دستبنده!»
بعضی از دوبیتی‌های این دفتر هم شعرهایی است در این حد ملیح که می‌تواند اوقات مخاطب خود را خوش کند؛ مثل این دوبیتی:
«نمی‌رم سمت تشبیهات مشکل
بذا وصفت کنم از جون و از دل
جواب پرسشام توی نگاته
فدای این دو توضیحُ‌المسائل»
و نیز این دوبیتی:
«عزیزم، محتوای جام ساقی
نگامونو به هم داده تلاقی
بیا تا عاشق و معشوق باشیم
فدای این جناس اشتقاقی!»
نکته‌ دیگر اینکه ملاحت دوبیتی‌ها گاهی کم‌نمک و گاهی شور است و گاهی هم با طنزی خفیف می‌خواهد ملاحت‌بخش دوبیتی‌ها باشد اما ازدیاد این طنزهای خفیف، و البته گاه ملیح، یادآور کارهای جلیل صفربیگی است که مرتب از اصطلاحات یا ضرب‌المثل‌ها بهره می‌برد که چون کاربرد محاوره‌ای دارند، طبعا طنزگونه از آب درمی‌آیند. انگار علیرضا دهرویه هم عمدی در این کار دارد که اتفاقا یکی از حسن‌های دوبیتی‌های خوب این است، چون از یک پشتوانه‌ای بهره می‌برد اما خوب‌تر آن است که استفاده از ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات یا چیزی شبیه آنها آنگونه باشد که به ملاحت شعر بیفزاید؛ نه اینکه آن را خالی از ملاحت کند.
طنز سرد با سطری در آخر که ساختار ضرب‌المثل را دارد:
«چشات با سنگ‌ها فامیلن انگار
دو روز پشت هم تعطیلن انگار
به کشتن‌ دادن این سنگا دلم رو
چشات همکار عزرائیلن انگار»
طنزی که قصد ملیح‌شدن داشت اما چون نمکش کم بود از ملاحت افتاد؛ خاصه در سطر آخر که اصطلاحی است عامیانه:
«زمونه، ‌ای مرگ استعاری!
سکوت لحظه‌های بیقراری!
به «ایمان» دو تا عاشق نخند، آی!
مبادا «کفر» مارو دربیاری»
ملیح بی‌مزه با اصطلاحی عامیانه در سطر آخر:
«جدا از هم اسیر درد خویشیم
تو غربت با دوبیتی قوم و خویشیم
دو تا دل می‌کشی نقاش؟ بس کن!
دلم رو خط بزن شاید یکی شیم!»
نکته‌ دیگر اینکه از قدیم گفتند لوطی‌گری و داش‌مشتی‌ بودن ابزار می‌خواهد؛ در شعر هم بخواهی مثل لوطی‌ها و رفیق‌بازها حرف بزنی، باز هم ابزار خودش را می‌خواهد؛ نه اینگونه سرد و بی‌جان و بی‌رمق:
«تو شهری که زمستون روسفیده
رفاقت بین ما رسم جدیده
نگو: کوره، کره، لاله! نه، این دل
جواب نارفیقا رو نمی‌ده»
از قدیم گفتند که «عیب می‌جمله چو گفتی، هنرش نیز بگو»؛ هرچند ما پیش از این نیز حسنش را تا حدی گفتیم.
شکی نیست شاعری به نام علیرضا دهرویه با این سابقه، نمی‌تواند دفتر شعرش خالی از زیبایی‌ها و شعرهای خوب باشد. از طرف دیگر، هیچ مجموعه‌ای نیست که کم‌وبیش شعر متوسط و بد نداشته باشد. البته زیبایی‌ها نیز باید درجه‌ یک باشد تا ماندگار شود؛ مثلا تفسیری که از شعر ذیل به دست می‌آید بسیار زیبا و قشنگ است و مهم‌تر آنکه شاعر آن را با حرف و سخن ادیبانه نساخته است، بلکه این معنای زیبا را با تصویر و تخیل ساخته تا جنسش شاعرانه باشد و بالطبع هرچیز که شاعرانه و شعر باشد هرگز شعاری نیست:
«یه کاری کن، مبادا دیرمون شه
یه چیزی مثل شب تقدیرمون شه
کمونی که به آرش تکیه می‌داد
تو دست آسمون رنگین‌کمون شه»
یا دوبیتی 35 که آن نیز حرفش را با زبان شعر می‌زند و از درد مشترک انسان می‌گوید؛ او این درد را با زبان دیگر و به زبان خود می‌گوید:
«میون آسمونا بوده جامون
بهشت و نعمت فَت و فراوون
نفهمیدیم، می‌خواد «غم» با ستاره
بریزه خُرده‌شیشه زیر پامون!»
حالا می‌رسیم به بخش دوم که بخش رباعیات است. می‌گویند رباعی جایگاه اندیشه است؛ لابد همان‌گونه که دوبیتی جایگاه احساس است!
من اعتقاد راسخی به این اصل ندارم؛ هرچند معتقدم آنهایی که این نظر را نخستین‌بار صادر کرده‌اند، در این باره سنجیده و درست و دقیق گفته‌اند، چون واقعا می‌چسبد و می‌طلبد که در دوبیتی احساس و در رباعی اندیشه‌مان را پیاده کنیم. اما آنان حتما از یک نکته‌ اصلی غافل بوده‌اند؛ یادشان رفته بوده که با شاعرجماعت طرف بوده‌اند که می‌توانند قید و بندها و باید و نبایدها را بشکنند و نادیده بگیرند و اتفاقا چیز بهتری را جایگزین آن کنند. البته این کارها از شاعری که عصیان را و عرفان را و ایمان را خوب می‌شناسد برمی‌آ‌ید و این‌همه با این درصد از خوبی و بلاغت و شیوایی که اتفاقا درصد قابل قبولی هم هست، عملی نمی‌شود:
«محکوم جهان به حکم حبس ابدیم
بازیچه‌ بی‌اراده‌ خوب و بدیم
جز باخت نمی‌شود نصیبم، مردم!
من بازی روزگارتان را بلدم»
یا در این اندیشه‌های آگاهانه که شعار پنهان و پیدایش آشکار است:
«سیلی‌خور تا همیشه‌ تقدیرم
من سهم کدام قاب بی‌تصویرم؟
امسال هم از بهار سرخش پیداست
با سیصد و شصت و پنج غم درگیرم»
ان‌شاءالله در دفترهای بعدی دوبیتی و رباعی، جای رباعیاتی نظیر رباعی ذیل خالی نباشد؛ یک رباعی تازه و نو که انگار شاعر آن را بین عالم هوشیاری و ناهوشیاری گفته است؛ جایی وسط الهام؛ چون ناگاه حرف تکراری را با زبان و تصویر و تخیل بکر تبدیل به حرف و سخنی تازه کرده است، آنگونه که انگار اولین‌بار است که آن را می‌شنویم. تمام کلمات چفت و بست هم هستند و در تکمیل هم می‌آیند؛ خاصه کلمه‌ «حافظ» که مقامی از مقاماتش، با پسرخوانده‌ پاییز بودن نشان داده می‌شود. دربه‌در بودن خطوط قرمز بودن گُل و عاجزشدن درخت از سبزشدن نیز تصویرهای تازه‌ای است که فصیح‌ است و شیوا و زیبا؛ وقتی که در بسیاری از اشعار این زمانه، اغلب تصورها و تخیلات تازه، تازه‌اند اما زیبا نیستند؛ برخلاف رباعی ذیل که هم تازه است و هم زیبا:
«گل دربه‌در خطوط قرمز شده بود
از سبزشدن درخت عاجز شده بود
پاییز در این هوا غزل سر می‌داد
انگار پسرخوانده‌ حافظ شده بود»

الف. م. نیساری: دفتر شعر «دوست‌دارم‌های پنهانی» از فاطمه طارمی را انتشارات سوره مهر در 59 صفحه منتشر کرده است. این دفتر دارای 2 بخش است؛ بخش اول 19 غزل دارد و بخش دوم 7 شعر نیمایی. بسیاری از غزلسرایان وقتی سراغ سرودن شعر نیمایی می‌روند، غزل را نیز با خود به آنجا می‌برند؛ یعنی در قالب نیمایی، غزل می‌گویند. این هم نوعی کار است و اشکالی بر آن وارد نیست اما از یک منظر بر آن اشکال وارد است، چرا که شعر نیمایی و کلا شعر نو باید یک ویژگی‌هایی داشته باشد، چون رسالت نیمایوشیج تنها کوتاه و بلندکردن افاعیل عروضی نبود. هر چند پیاده‌ کردن آن ویژگی‌ها لازمه‌اش کوتاه و بلندشدن مصراع‌هاست اما اینکه هر شعر کوتاه و بلند شده‌ای شعر نیمایی است، خیر، نیست!
نیمایی‌های  فاطمه طارمی در این دفتر، بیشتر شبیه نیمایی‌های شاعران میانه یا نئوکلاسیک بویژه فریدون مشیری است و نیز شباهت‌هایی هم به نیمایی‌سرایان بعد از انقلاب دارد که دلبستگی‌های‌شان به شعر کلاسیک از درجه و قدرت بالایی برخوردار است و این یعنی نیمای‌های فاطمه طارمی به غزل‌های خودش نیز شباهت‌هایی دارد. در واقع، شعرهای نیمایی فاطمه طارمی، مجموعه و تلفیقی است از این دو یا سه نوعی که گفته آمد:
«پاییز را دیدم/ وقتی/ میان کوچه با یک برگ می‌رقصید/ وقتی/ به روی بازوان صبح/ روبان ابر تیره را می‌بست/ با چترهای گرم بازیگوش می‌خندید/ پاییز را دیدم/ پاییز را وقتی/ از عطر چای خانگی پر بود/ نوشیدم/ امروز در کوچه/ با دسته‌های شاد گنجشکان پاییزی/ یکریز خندیدم/ یکریز چرخیدم/ جای تو خالی بود...»
یک تغزل آرام و ساده، بدون هیچ پیچیدگی که جالب و خواندنی هم هست، اگرچه شاعران جوان باید دود چراغ‌ها بخورند تا به شعرهای نیمایی‌ درخشان نئوکلاسیک برسند؛ به «کوچه» مشیری، «گالیا»ی ابتهاج و «درخت» کسرایی و... .
در واقع، بعد از جاافتادن شعر نیمایی، بعضی‌ها که کاملا شعر نیمایی و خود نیما را درک کرده بودند، نوعی شعر آفریدند، هر شاعر متفاوت از شاعر دیگر که بهترین اشعارشان در اوج و درخشان بود؛ شعری که در تاریخ ادبیات ایران نمونه و سابقه نداشت؛ شعری که سروده‌های اخوان، شاملو، فروغ و سپهری بود. شاخه‌ دیگر شعر نیمایی، شاعرانی بودند که به وجهی و بخشی از شعر نیمایی توجه داشتند؛ مثلا به وجه تغزلی شعر نیما که شعر «افسانه» نمونه‌ اولیه‌ آن بود. این شاعران در عین حالی که خود را شاعر نیمایی می‌دانستند، در عین حال، نیم‌نگاهی به شعر کلاسیک داشتند و از راهنمایی‌های محتاطانه و محافظه‌کارانه‌ ادیب بزرگ پرویز ناتل خانلری هم سود می‌بردند. شعر فاطمه طارمی هم کم‌وبیش به این طیف و دسته تعلق دارد و هم به نیمایی‌سرایان پیشکسوت و اولیه‌ انقلاب که تفاوت‌هایی با نئوکلاسیک‌های پیش از انقلاب دارند:  
«گفته‌اند/ می‌رسی/ چون شکوفه روی شاخه‌های بید/ در بهار/ چون صدای رود/ زیر پای لاغر و نحیف هر نهال/ بی‌قرار/ می‌رسی چون شکوه ابر/ روی خلوت سیاه یک کویر/ با تو از بهار می‌توان نوشت/ از ترانه/ از نسیم/ گفته‌اند می‌رسی/ پس کجا/ در کدام ایستگاه بی‌کسی؟!»
 اینک غزل‌های دفتر شعر «دوست‌دارم‌های پنهانی» که بخش اول کتاب بود و ظاهرا باید اول از آن می‌گفتیم که بنا به دلیلی، اینک از آن می‌گوییم.
غزل 1 و 3 و غزل‌هایی از این دست که وزن‌های بلند دارند و در کتاب هستند، شاعر را از حال طبیعی غزل‌گفتن دور می‌کنند و حواسش را پرت وزنی که مانوس نیست و مدام باید وقت سرودن مواظب شکستن و خارج رفتنش باشد. شعر 2 هم شبیه‌غزل‌های فاطمه طارمی نیست، پس از این‌گونه غزل‌ها که تعدادشان کم است می‌گذریم و به شعر 4 می‌رسیم که زبان و بیان و لحنش شبیه غزل‌های فاطمه طارمی است؛ شبیه «غزل امروز» است که خود تلفیقی است از «غزل دیروز»، خاصه غزل دوره‌ معاصر و غزل دوره‌ انقلاب. یعنی غزل دوره‌ انقلاب تلفیقی است از غزل دیروز و معاصر که از شعر و جریان نیمایی و جریان «شعر نو» هم تاثیر پذیرفته اما نه به اندازه‌ «غزل نو». پس فرق است بین غزل امروز و غزل نو و غزل فاطمه طارمی که غزل نو نیست که اندک‌شمارند این دسته از شاعران و اتفاقا تنها بخشی از غزل‌های‌شان غزل نو است. پس غزل امروز در کل مسلط است بر این دوره و دهه‌های اخیر، نزدیک یا شبیه به غزل فاطمه طارمی:
«بگذار تا دنیا به کام دیگران باشد
من باشم و یاری که او نامهربان باشد
من یک کبوتر باشم از خیل عزاداران
آوازه‌ زخم دو بالم بیکران باشد
بگذار تا دنیا بچرخد بر مدار دوست
سهم بهار من غم سرد خزان باشد...».
یا این ابیات:
«چشمه‌چشمه خشکیدم جاده‌ رسیدن را
تا زمانه یادم داد از تو دل‌بریدن را
زخم روی زخمم شد خنده‌های شیرینت
تا مرا بیاموزد با تو داغ‌دیدن را
آرزوی من یک رود، آرزوی تو یک سنگ
سنگ‌ها چه می‌فهمند! حسرت رسیدن را...»
در این دفتر شعر، چند شعر عاشورایی هم هست که شاعر توانسته در آن عاطفه و حماسه را در کنار هم آورد؛ حماسه‌ای که در آن شعار نیست، بلکه زبان نرم زنانه‌ای است که حرفش را محکم و سخت فرو می‌آورد؛ آنگونه که محتشم کاشانی اما نه مثل محتشم کاشانی:
«زیباترین ترانه‌ این روزها غم است
بعد از تو، مرگ ساده‌ترین شعر عالم است
باید نواخت ساز عزای حسین را
در فصل سوگ تو که شبیه محرم است
یک چشم خون ببارم و یک چشم سیل اشک
طغیان کنند اگر همه‌ رودها کم است
دریای شعر، قبله‌ هر رود، بی‌تو، آه!...
آینده در روایت هر موج مبهم است
اینک طلوع سبز خیال تو چون بهشت
آنک غروب رفتن تو چون جهنم است»
اما فاطمه طارمی وقتی از زینب(س) سخن می‌گوید، لحنش عوض می‌شود؛ یعنی زبان عاطفه و حماسه به بینش و پیامی که او بر دوش دارد تبدیل می‌شود؛ پیامی که بعد از قیام جهانی برادر بر زبان‌ها جاری خواهد بود:
«تا باد مرکبی‌ است برای پیام تو
با هر درخت زمزمه‌وار است نام تو
هر لاله قطره‌ای‌ است که از چشم تو چکید
بر گوش خاک خوانده یقینا سلام تو
زینب تویی! ادامه‌ نسلی ز آفتاب
ثبت است بر جریده‌ عالم دوام تو
زینب تویی! عقیله‌ عترت، شکوه صبر
سبز است نام سرخ حسین از قیام تو...»
 

حمیدرضا شکارسری: آیا می‌توان مولف را به تمامی از متن کنار زد و متن را بی‌حضور مولف خواند؟
هم آری و هم نه!
نام مولف بویژه اگر شناخته‌شده باشد همچون نشانه‌ای از نشانه‌‌های فرامتنی یا پیرامتنی عمل و در خوانش و تأویل متن دخالت و مشارکت می‌کند. از سوی دیگر می‌توان با قرائت تعدادی از آثار مولف در یک مجموعه به قرائن و موتیف‌ها به عنوان عناصر تکرارشونده‌ای رسید که می‌توانند نشانه‌‌‌هایی برای خوانش و تاویل متن باشند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. بدیهی است وقتی با مولفی گمنام روبه‌روییم و بویژه با یک تک‌اثر برخورد می‌کنیم، نمی‌توانیم مرگ مولف را انکار کنیم! حتی اگر بر اساس تفاوت شخصیت مولف و نویسنده هم قضاوت کنیم باز هم نمی‌توانیم با شناسایی شخصیت مولف به صحت تاویل خود از متن او اطمینان کنیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. پس خواندن متن عبور از برزخی است که هرگز خوانش نهایی را موثق و حتی امکان‌پذیر نمی‌داند.
***
در خواندن نوسروده‌‌های «عبدالرحیم سعیدی‌راد» در مجموعه شعر «زندگی در ناگهان» به همین برزخ می‌رسیم ولی با خواندن نام سعیدی‌راد به تأویل‌‌‌هایی می‌رسیم که حداقل گمان می‌کنیم به تاویل خود او نزدیک‌تر است (و این چه ارزشی می‌تواند داشته باشد؟! همه تاویل‌ها اصیل و محترم هستند حتی اگر با تاویل مولف متفاوت باشند).
او در رثای شهیداندرزگو‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، شعارگونه می‌سراید:
«دل را به روشنی گره زدم/ باد را به رمضان 57/ و صبح را به/ چشمان همیشه بیدار اندرزگو/ که نیمی از انقلاب/ به شکوه نامش پیوند خورده است»
سپس چنین به مدح شیخ ابراهیم زکزاکی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، رهبر شیعیان نیجریه می‌پردازد:
«روسپیدتر از پیشانی بلند تو نیست/ ‌ای شیخ سیه‌چرده!/ که ابراهیم وار/ با چهار اسماعیل/ به کربلای عشق رفتی»
از همین شاعر در همین مجموعه می‌خوانیم:
«تو/ تو/ تو/ می‌بارد باران نام تو/ بر قنوت گل‌‌‌هایی/ که با اسم خدا محرمند»
خودآگاه و ناخودآگاه، شخصیتی از سعیدی‌راد پیش چشم‌مان شکل‌‌‌بندی می‌شود که در گفتمانی مذهبی و انقلابی هستی می‌یابد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. پس دلتنگی غروب جمعه او ماهیتی دینی می‌یابد و نه شخصی:
«من/ دلتنگی مداومی هستم/ که پاهایم/ در غروب جمعه‌ای دلگیر/ جا مانده‌‌اند...»
و در این شعر راه نیمه‌تمام یک شهید را پیش‌پای خود می‌یابی:
«... و من خواهم مرد/ اما/ عشق/ ادامه من است»
پس می‌کوشی تمام شعرها را با خوانشی از پیش مشخص بخوانی اما آیا همیشه موفق می‌شوی؟
«پا برهنه/ می‌گریزند/ لحظه‌‌های تلخ بی‌تو بودن/ وقتی که زنگ گوشی‌ام  را/ به صدا درمی‌آوری!»
دیگر نمی‌شود! گیر می‌کنی و مجبوری بگویی خب شاعر هم مثل همه آدمی است با طبایع و خواست‌ها و لحظاتی متفاوت در زندگی شخصی و اجتماعی‌‌‌‌اش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. به همین دلیل گاهی صرفا عاشقانه می‌نویسد و آن هم از نوع مجازی‌‌‌‌اش:
«هوا دونفره است/ اما/ این واژه‌‌های بازیگر/ نتوانسته‌‌اند / نقش تو را بازی بازی کنند...»
 این تشتت محتوا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، از شعرهای نو سعیدی‌راد یک مجموعه شعر می‌سازد و نه یک کتاب شعر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. گزینش اشعار این مجموعه برای ترسیم خط فکری و اندیشگی یک مولف نیست، بلکه برای گردآوری مجموعه‌ای است که توان شاعری او را به رخ بکشد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.
«هورالعظیم/ تیر مستقیم/ پرواز دسته‌ای یاکریم»
این یاکریم‌ها واقعا بر اثر شلیک گلوله‌ای به آسمان پریده‌‌اند یا استعاره برای شهدایی هستند که به عرش خداوند عروج کرده‌‌اند؟
سعیدی‌راد شاعری برونگراست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. هم توجه او به مفاهیم و درونمایه‌‌های انقلابی و هم عنایت او به مصادیق اجتماعی، گویای این مطلب است و اشعار عاشقانه او در این میان غریب می‌ماند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.
«کار هر دوی ما سخت است/ او برج سر هم می‌کند/ من قافیه»
و این نمونه:
«هر دوی ما اسیر شدیم/ او/ در پشت میز ریاستش/ من/ آن سوی کانال کمیل»
***
گزینش شعر در این مجموعه علاوه بر اینکه قوالب نچسب کلاسیک و نو را به زور کنار هم نشانده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تحلیل شخصیت راوی را با تردیدهای جدی روبه‌رو می‌کند. آیا این تکه‌پارگی خود گویای شخصیت کاراکتر شاعر نیست؟!