رئیس‌جمهور ونزوئلا می‌گوید از کشورهای غربی خواسته با آزاد کردن دارایی‌های مسدودشده کاراکاس، مسیر خرید واکسن کرونا را باز کنند، حال آنکه پاسخ آنها به این درخواست منفی بوده است. نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا می‌گوید پرتغال، اسپانیا، انگلیس، آمریکا و موسسات مالی وابسته به این کشورها، منابع مالی دولت کاراکاس را مسدود کرده و به این ترتیب مانع خرید واکسن کرونا برای مردم ونزوئلا می‌شوند. 

گروه ‌بین‌الملل: گروه‌های مقاومت و جریان‌های سیاسی عراق ضمن قدردانی از مردم این کشور در برپایی تظاهرات میلیونی ضدآمریکایی در استان‌های مختلف این کشور، بر مطالبه ملت در راستای اجرای مصوبه پارلمان از سوی دولت و اخراج آمریکایی‌ها از کشورشان تاکید کردند. 

 

* قدردانی جریان‌های سیاسی و گروه‌های مقاومت عراقی از مردم

به گزارش «وطن امروز» به نقل از المیادین، در پی برگزاری راهپیمایی میلیونی مردم عراق در بغداد و شهرهای مختلف این کشور به مناسبت نخستین سالروز شهادت فرماندهان مقاومت و تاکید مجدد مردم بر لزوم اخراج اشغالگران آمریکایی، جریان‌های سیاسی و گروه‌های مقاومت عراقی ضمن تقدیر از مردم عراق، این تظاهرات ضدآمریکایی را به عنوان سیلی محکمی به صورت آمریکا دانستند. در همین راستا ائتلاف «الفتح» عراق به عنوان یکی از ۲ جریان اصلی پارلمان این کشور در بیانیه‌ای از حضور باشکوه و میلیونی مردم عراق تقدیر و تشکر کرد. در بیانیه این جریان سیاسی آمده است: با بازوان و حضور مردمی عظیم شما کوهی از توطئه‌های خارجی و داخلی را پشت سر گذاشتیم. در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: از اعماق وجود خود به همه شما مجاهدان و گردان‌های آزادگان و انقلابیون در این راهپیمایی درود و تهنیت می‌فرستیم که آن را به تریبونی برای بیان عراق جدید تبدیل کردید. 

 

* آتشی علیه اشغالگران

دبیرکل عصائب اهل‌الحق نیز دیروز در سخنانی تلویزیونی به همین مناسبت گفت: دونالد ترامپ قصد داشت با ترور فرماندهان مقاومت، لابی صهیونیستی را برای کسب دوره دوم ریاست‌جمهوری خود راضی کند که در آن شکست خورد، بویژه که این عملیات ترور، احساسات میلیون‌ها نفر را برانگیخت تا بخشی از مقاومت شوند. «شیخ قیس الخزعلی» گفت: ترامپ با جنایت فرودگاه بغداد همچنین می‌خواست بقای نیروهایش در عراق را تثبیت کند اما در این موضوع هم موفق نشد و اکنون در کار خود مانده است، بویژه که عراق به آتشی علیه این اشغالگران تبدیل شده است. وی تصریح کرد: آمریکا هیچ‌گاه حافظ امنیت عراق و مدافع آن نبوده و کسی که چنین تصوری دارد، در توهم به سر می‌برد. دغدغه آمریکا فقط امنیت اسرائیل است. 

 

* سیلی مردم عراق به صورت آمریکا

گروه‌های مقاومت هم ضمن قدردانی از مردم عراق، این تظاهرات را به‌مثابه سیلی محکمی به صورت آمریکا قلمداد کردند. بر این اساس کتائب حزب‌الله عراق اعلام کرد: ما درباره لزوم اخراج نیروهای آمریکایی از عراق تسامح به خرج نخواهیم داد. عراقی‌ها با حضور میلیونی خود در سالروز شهادت فرماندهان پیروزی سیلی محکمی به آمریکا و مزدورانش زدند. کتائب حزب‌الله عراق همچنین تصریح کرد هرگز از خواست خود برای محاکمه عاملان و آمران جنایت ترور فرماندهان عملیات پیروزی بر گروه تروریست داعش دست نخواهد کشید. سخنگوی دفتر سیاسی جنبش عصائب اهل‌الحق عراق نیز بر مخالفت با حضور نیروهای آمریکایی در این کشور تاکید کرد. «محمود الربیعی» در گفت‌وگو با شبکه المیادین افزود: سخن «فالح الفیاض» رئیس سازمان حشدالشعبی عراق در راهپیمایی (در خصوص خروج نیروهای آمریکایی از عراق با اجرای مصوبه پارلمان در این باره) بسیار واضح بود. وی با ستایش از سازمان حشدالشعبی عراق افزود: مردم هوادار حشدالشعبی و مقاومت هستند و ظلم و تجاوزگری را نمی‌پذیرند. 

 

* جوش و خروش عراق برای انتقام از تروریست‌ها

«احمد الموسوی» از فرماندهان سازمان حشدالشعبی عراق  هم در گفت‌و‌گو با پایگاه خبری العهد گفت: دشمنان نخواهد توانست از ارزش شهیدان سلیمانی و المهندس بکاهند، زیرا ارزش آنان الهی بود. وی تصریح کرد: «امروز ملت عراق در درون خود آتشفشانی از خشم دارد، بویژه پس از نحوه ترور و حمله‌ای که در یک پایتخت دارای حاکمیت (بغداد) رخ داد».  این فرمانده الحشد خاطرنشان کرد: «همه گروه‌های مقاومت در سطح منطقه آماده انتقام‌گیری هستند... جامعه عراق و گروه‌های مقاومت، برای انتقام‌گیری در جوش و خروش هستند». الموسوی با بیان اینکه «نابودی اسرائیل بخشی از این انتقام است»، تأکید کرد: المهندس نخستین کسی بود که درباره خطر اشغال عراق توسط آمریکا هشدار داد و گفت هدف آنان، نابودی سیستم نظامی عراق و محاصره محور مقاومت است. وی درباره رابطه سلیمانی و المهندس تأکید کرد: «او با هماهنگی حاج‌قاسم، در زمینه سیاسی، برای متحد کردن [گروه‌های] عراق فعالیت می‌کرد... فرمانبرداری صددرصدی را در ابومهدی دیدم... در ارتباط با حاج‌قاسم مانند سربازی در برابر فرمانده بود». 

 

* تأکید نمایندگان پارلمان و فرماندهان مقاومت بر تقویت پدافند هوایی عراق

پرواز بالگردها و هواپیماهای آمریکایی در آسمان عراق به تهدید مضاعفی علیه امنیت مردم این کشور مبدل شده است. از این رو نمایندگان پارلمان عراق در کنار فرماندهان نظامی این کشور تأکید دارند باید مبالغ کافی در بودجه عمومی برای تقویت سامانه پدافند هوایی این کشور اختصاص داده شود. این درخواست از سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ که مقرهای گروه‌های مقاومت عراق مورد حملات رژیم صهیونیستی قرار می‌گرفت، وجود داشت ولی دولت عراق تاکنون سامانه‌ای برای این منظور وارد نکرده است؛ هر چند بغداد چندین‌بار اعلام کرده قصد دارد از روسیه سامانه «اس۳۰۰» وارد کند. در همین ارتباط «نایف الشمری» نایب‌رئیس کمیسیون امنیت و دفاع در پارلمان عراق گفت این کشور نیازمند ارتقای سامانه پدافند هوایی خود است. «یحیی رسول» سخنگوی فرمانده کل نیروهای مسلح عراق هم گفت این کشور بشدت نیازمند ارتقای توانمندی‌های خود در زمینه پدافند هوایی است. در همین حال یکی از فرماندهان سازمان حشدالشعبی عراق تأکید کرد این کشور به ارتقای توانمندی هوایی خود نیاز مبرم دارد تا بتواند از تکرار عملیات‌های موشکی و بمباران جلوگیری کند که فرماندهان و نیروهای مخالف آمریکا را هدف قرار می‌دهد. وی به روزنامه العربی الجدید گفت: دولت عراق باید امنیت حریم هوایی خود را تأمین و در اخراج نیروهای خارجی بویژه نظامیان تروریست آمریکایی تسریع کند. 

***

گروه بین‌الملل: سمت و سوی جنگ یمن در حال رفتن به جایی است که اگر چه سعودی‌ها هر از گاهی با بمباران غیرنظامیان می‌کوشند همچنان چنگ و دندانی نشان دهند اما بر کسی پوشیده نیست که پیروزی‌های مقاومت، سرنوشت جنگ یمن را به مرحله ویژه‌ای رسانده است. 

یکی از تحولات مهم این روزها، غافلگیری‌های متعدد سعودی‌ها در زمین و هواست. منشأ برخی حملاتی که به آنها می‌شود مشخص و برخی هم نامشخص است. یکی از مهم‌ترین تحولات 36 ساعت گذشته در جنگ یمن وقوع انفجاری بزرگ در مقر سعودی‌ها در جنوب یمن بود که سعودی‌ها را در موضع ضعف قرار داد. در همین ارتباط منابع خبری یکشنبه شب اعلام کردند انفجاری قوی در مقر نیروهای نظامی ائتلاف سعودی در جنوب یمن رخ داده است. به گزارش تارنمای اخبار الیمن، منابع محلی اعلام کردند مقر کمیته نظامی عربستان سعودی در شهر شقره واقع در استان أبین منفجر شده است. برخی منابع علت انفجار را خودروی بمب‌گذاری شده عنوان کرده‌اند و برخی دیگر انفجار یک بمب در ورودی مقر کمیته نظامی عربستان سعودی را که در یک مدرسه واقع است، علت این انفجار عنوان کردند. هنوز از خسارت یا کشته و زخمی‌های نیروهای مستقر در پایگاه نظامی ائتلاف گزارشی ارائه نشده است. منابع محلی افزودند شدت این انفجار به اندازه‌ای بوده که صدای آن در سراسر شهر شقره شنیده شده است. مناطق جنوبی یمن که تحت کنترل نیروهای ائتلاف سعودی است به دنبال بالا گرفتن اختلافات میان نیروهای وابسته به امارات عربی متحده و نیروهای دولت مستعفی یمن که وابسته به عربستان سعودی هستند، بارها شاهد درگیری و انفجارهای متعدد بوده است. 

 

* رئیس دولت نجات ملی: ائتلاف متجاوز سعودی از ابتدا به دنبال سقوط دولت یمن بوده است

دیروز همچنین رئیس دولت نجات ملی یمن اعلام کرد تحولات این کشور نشان می‌دهد مزدوران و متجاوزان هیچ ارزش و اعتباری برای یمن، خون یمنی‌ها و منافع و ثروت این کشور قائل نیستند و از ابتدای تجاوز خود دنبال ساقط کردن دولت قانونی یمن بودند. شبکه خبری «المسیره» یمن دیروز اعلام کرد عبدالعزیز بن‌حبتور، رئیس دولت نجات ملی این کشور مستقر در صنعا در سخنانی به مناسبت «روز شهدای یمن» افزود که دولت نجات ملی بر پاسداری از حرمت خون شهدا و فداکاری‌های بزرگ ملت برای ساختن دولتی قوی تأکید دارد. وی اضافه کرد: ائتلاف متجاوز سعودی تمام شرط‌بندی‌های نظامی خود در یمن را باخته است و ما می‌خواهیم جبهه داخلی را در برابر نفوذ دشمن مصون نگه داریم. بن‌حبتور گفت: ما تصمیم داریم با بخش خصوصی طبق قوانین منع انحصار و با در نظر گرفتن شرایط محاصره و تحریم کشور، همکاری کنیم. رئیس دولت نجات ملی یمن با بیان اینکه ائتلاف سعودی از همان ابتدای راه‌اندازی جنگ علیه یمن (2015) برای سرنگونی دولت اقدام کرده بود، تأکید کرد متجاوزان هیچ‌گونه ارزشی برای یمن، خون یمنی‌ها و منافع و ثروت این کشور قائل نیستند و رویدادهای یمن گواه صدق این ادعاست. 

انفجار در مسیر کاروان نظامیان آمریکا در عراق

برخی منابع عراقی، شامگاه دوشنبه گزارش دادند در مسیر یک کاروان حامل تجهیزات لجستیکی وابسته به ائتلاف آمریکایی در استان صلاح‌الدین عراق (شمال)، بمب منفجر شده است. یک منبع امنیتی در این باره به پایگاه خبری شبکه «السومریه» گزارش داد که این بمب در جاده سامرا منفجر شده است. این منبع در ادامه گفت این انفجار خسارت مادی به کاروان وارده کرده است. این گزارش در حالی است که کانال تلگرامی «صابرین‌نیوز»‌ نوشته اخباری مبنی بر انفجار در مسیر کاروان آمریکایی در سامرا گزارش شده است اما هنوز هیچ گروه عراقی مسؤولیت این حمله را برعهده نگرفته است.

***

افزایش خودکشی میان نظامیان اسرائیلی

کارشناس نظامی ارتش رژیم صهیونیستی نسبت به افزایش خودکشی در میان نظامیان این رژیم ابراز نگرانی کرد. موتی الموز، کارشناس نظامی رژیم صهیونیستی با اشاره به افزایش خودکشی در میان نظامیان ارتش این رژیم گفت: ما تلاش می‌کنیم نظامیانی را که قصد خودکشی دارند شناسایی کرده و آنها را از تصمیم خود منصرف کنیم. وی افزود: تعدادی از نظامیان ممکن است طی روزها و ماه‌های گذشته در شرایط روحی و روانی سختی به سر برده باشند و فرماندهان باید نسبت به این مسأله هوشیار باشند. الموز بیان کرد: افزایش شمار خودکشی‌ها در میان نظامیان اسرائیلی بیانگر افزایش تنش‌های روحی و روانی در میان آنهاست. تعداد نظامیانی که درخواست دریافت خدمات روان‌شناسی کرده‌اند افزایش یافته است. وی گفت: برنامه‌هایی برای کاهش سلاح‌های موجود در دست نظامیان اسرائیلی که در مأموریت به سر نمی‌برند وجود دارد.

***

دیدار مقام نظامی آمریکایی با رئیس ستاد مشترک ارتش قطر

دیوید کیسی، افسر ارشد وزارت دفاع آمریکا و وابسته نظامی این کشور در دوحه یکشنبه‌شب با غانم بن شاهین، رئیس ستاد مشترک ارتش قطر دیدار و گفت‌وگو کرد. وزارت دفاع قطر در بیانیه‌ای اعلام کرد این دیدار به مناسبت پایان مأموریت کیسی به عنوان وابسته نظامی آمریکا در قطر برگزار شد و در این دیدار شماری از افسران نیروهای مسلح قطر حضور داشتند. به جزئیات گفت‌وگوهای مقامات نظامی آمریکا و قطر اشاره‌ای نشده است. اوایل دسامبر گذشته وزارت دفاع قطر توافقنامه نظامی با همتای آمریکایی خود درباره فعالیت‌های دریایی و بندر دوحه امضا کرد. ۲ کشور در راستای به اصطلاح مبارزه با تروریسم نیز توافقنامه‌هایی امضا کرده‌اند. قطر میزبان ۱۳ هزار نظامی آمریکایی است که اکثر آنها از نیروهای هوایی هستند و در پایگاه «العدید» در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب غربی دوحه، پایتخت قطر مستقرند. 

 نشست علمی «جهان و منطقه یک سال پس از ترور شهید سپهبد حاج‌قاسم سلیمانی»  توسط دانشکده عملیات و علوم سیاسی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات روز یکشنبه به صورت مجازی با سخنرانی 5 نفر از اساتید روابط بین‌الملل برگزار شد.  مهم‌ترین محورهای مطرح شده از سوی دکتر کیهان برزگر، دکتر محمد کاظم سجادپور، دکتر سید محمد مرندی، دکتر ابراهیم متقی و دکتر ناصر هادیان در ادامه آمده است. 

* * *

سیاست‌های منطقه‌ای ایران تغییر نکرد

دکتر کیهان برزگر

مدیر گروه روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات

• شهید سلیمانی در ارتباط با 3 مفهوم روابط بین‌الملل، رویکردی بدیع و عملگرایانه ارائه داد که در نوع خود در منطقه مشابه نداشت. این ۳ مفهوم شامل بازدارندگی، کشور و جنگ نامتقارن بود. 

• در بعد بازدارندگی اقدامات شهید سلیمانی دقیقا بر پایه تئوری رئالیسم و کاملا عملگرایانه است. شهید سلیمانی بازدارندگی را در حیطه مرزهای ملی تعریف کردند و هزینه هر گونه تعدی به مرزها را از جانب هر مجموعه‌‌ای بالا بردند. 

• با توجه به اینکه اطراف مرزهای ما را عموما دولت‌های ناکام و بی‌نظم تشکیل داده است، این نقطه ضعف زمینه را برای حضور کشو‌رهای بیگانه در منطقه ایجاد می‌کند، از این رو ایشان به درستی بر وجود مرزهای امن برای کشور تمرکز داشت. 

• نکته مهم در نگاه شهید سلیمانی به ایجاد قدرت بازدارندگی برای کشور برقراری ارتباط با شخصیت‌های محلی و نخبگان در کشورهای منطقه و استفاده از این ظرفیت بود. 

• توجه به این نکته ضروری است که کشورهای غربی در تاریخ روابط بین‌الملل برای توسعه اقتصادی، ابتدا به لحاظ بازدارندگی به منطقه امن و بعد به توسعه اقتصادی رسیدند. بازدارندگی یعنی قدرت و قدرت است که بازدارندگی را ایجاد می‌کند. 

• همچنین شهید سلیمانی در ادبیات نظامی و استراتژیک ایران مفهوم «State‌‌» (کشور) را بسیار قوی‌تر جلوه داد. ما می‌بینیم در زمان مبارزه با داعش، شورای عالی امنیت ملی مصوبه ایجاد خاکریز در فاصله 40 کیلومتری فراتر از مرزهای رسمی را دارد و این نشان از توجه ویژه شهید سلیمانی به تقویت مرزهای ملی و جغرافیای کشور دارد. 

• برخلاف برآورد آمریکایی‌ها بعد از ترور شهید سلیمانی، سیاست منطقه‌ای ایران تغییر نکرد و این طبیعی بود، چرا که ایشان جزئی از یک سازمان بزرگ و دارای راهبرد بود. 

• در این شکی نیست که سیاست خارجی امری پویاست ولی به هر حال این پویایی نباید منجر به زیر پا گذاشتن اصول شود. تلاش برای حفظ بقای کشور یکی از اصلی‌ترین اصولی است که در عملکرد شهید سلیمانی به وضوح دیده می‌شد. 

• ایشان همچنین یک مفهوم جدید از جنگ نامتقارن را از بسیج نیروهای منطقه به وجود آورد که هدف آن مقابله با تروریسم بود. این جنگ که ما از آن به عنوان یک جنگ پیشگیرانه یاد می‌کنیم، سرنوشت جنگ را رقم زد. به عبارت دیگر ایشان با امکانات و منابع محدود کشور نوعی از جنگ را مدیریت کرد که منجر به برتری ایران در موازنه قدرت در منطقه شد و همین امر سبب شد آمریکایی از این سردار بزرگ کینه به دل بگیرند. 

 

شهید سلیمانی نشان داد مقاومت قدرت ساختار‌سازی دارد

دکتر سید محمد مرندی

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران

• غربی‌ها معتقدند ساختارهای پیچیده متعلق به خودشان است و مردمان جوامع شرقی توانایی این را ندارند که ساختار‌سازی کنند و شرقی‌ها وابسته به این هستند که از خارج از منطقه کسی به آنها کمک کند، از این رو نیت آنها برای ترور فرماندهان مقاومت هم این بود که این ساختار را از بین ببرند. 

• اکنون یک سال پس از شهادت حاج‌قاسم وضعیت جبهه مقاومت و نظم منطقه نشان داد ساختارهای پیچیده جمهوری اسلامی ایران و متحدانش در منطقه که توسط حاج‌قاسم و نزدیکانش به وجود آمده، توانمندی بالایی دارد و با وجود اینکه نقش فرماندهی در این ساختار مهم است اما قائم به یک شخص خاص نیست. به عبارت دیگر ساختار به نوعی است که فرماندهان مقتدر در آن رشد می‌کنند. 

• یکی از مهم‌ترین دلایل اثبات این گزاره این است که نه تنها این ساختار باقی مانده، بلکه تضعیف نشده و این یعنی قدرتمند شدن ایران در منطقه و جهان. 

• اقدامات شهید سلیمانی سبب شد شبهاتی که درباره مردم عراق، سوریه و ایران در جوامع داخلی آنها مطرح می‌شد متلاشی شود. اصلی‌ترین شاخص این مدعا هم تحولاتی است که پس از ترور در عراق، ایران و سوریه رخ داد و قدردانی‌هایی که با حضور حداکثری مردم کشورهای مقاومت از فرماندهان پیروزی بر تروریسم شد. 

• اگر چه سابقه شهید سلیمانی در صیانت از تمامیت ارضی و تامین امنیت ملی به روزهای ابتدایی انقلاب بازمی‌گردد اما نبرد بزرگ شهید سلیمانی با تروریست‌های تکفیری منطقه (در سوریه و عراق) زمانی رخ داد که جبهه مقاومت تحت شدیدترین حملات و سمپاشی‌های رسانه‌ای بود و متاسفانه بعضا صداهایی در داخل در حمایت از این جریان رسانه‌ای و تضعیف جبهه مقاومت شنیده می‌شد. 

• برخی رسانه‌های فارسی‌زبان و همچنین رسانه‌های غربی منازعه سوریه را یک منازعه داخلی و مقابله ارتش آزاد به عنوان یک گروه معارض سوری با دولت سوریه عنوان کردند که گذر زمان اثبات کرد اینگونه نبود. 

 

سردار قاآنی تفاوتی با شهید سلیمانی ندارد

دکتر ناصر هادیان

عضو هیات علمی دانشگاه تهران

• عمق استراتژیک هر کشوری بر مبنای تهدیدات علیه آن کشور ترسیم می‌شود. وقتی تهدیدات را برای ایران لیست می‌کنیم به ترتیب اولویت این تهدیدات اسرائیل، آمریکا، هرج‌و‌مرج منطقه‌ای (تروریسم)، چالش‌های نظم جهانی و در آخر عربستان است. بر اساس تهدیدات موجود، عمق استراتژیک ایران، لبنان و سوریه است. 

• برای مقابله با تهدیدات، جمهوری اسلامی ایران به توانمند‌سازی قدرت ملی و نیروهای محلی مبادرت و شهید سلیمانی این اقدامات را به هنجار تبدیل کرد. 

• این نظام هنجاری بر اساس موقعیت‌های متفاوت در سطح منطقه و جهان صورت گرفته است. این هنجارها شامل تقویت محور مقاومت، مقابله با تروریسم، حمایت از تمامیت ارضی همه کشورهای منطقه از جمله همسایگان‌مان و عدم تغییر در مرزهای جغرافیایی موجود از جمله در سوریه، عراق و یمن بود. 

• یکی دیگر از مولفه‌های این هنجارسازی، مقابله با نظم منطقه‌ای و زیرمنطقه‌ای قبلی و ایجاد نظم جدید در منطقه با محوریت ایران بود.  در این راستا ایران نا‌موازنه‌ای را که سال‌ها به نفع اسرائیل در منطقه جاری بود با تقویت قدرت ملی و محلی در قالب توانمندسازی موشکی و تقویت نیروهای مقاومت تغییر داد. 

• ایران هرگز با عربستان رقابت نکرده است و در مقابل، این عربستان است که با ما رقابت می‌کند. برای ما عربستان با فاصله زیاد تهدید است اما ما تهدید اول عربستان هستیم. 

• این رویکرد باعث شد عربستان چندین مورد رفتار تهدیدآمیز کند که عملا برای آن بدون هزینه بود، از این رو ایران با حمایت از مقاومت یمن و انصارالله به افزایش هزینه تنش‌آفرینی عربستان مبادرت کرد. 

• شهید سلیمانی یک نگاه پراگماتیک داشت؛ بسیاری از دستاوردهای جبهه مقاومت در مقایسه با رقبای منطقه‌ای با هزینه پایین به دست آمده است. 

• ما نسبت به سال گذشته در عرصه منطقه تفاوت چندانی نکرده‌ایم. سردار قاآنی توانسته سیاست‌های ما را حفظ کند. مشخصا سردار قاآنی هم تفاوت چندانی در واقعیت با شهید سلیمانی ندارد چون ساختار این مجموعه بسیار منسجم و قوی است. 

• تصور آمریکا مبنی بر تاثیر حذف سردار سلیمانی بر کاهش قدرت ایران غلط بود. 

• کشورهای عربی بویژه عربستان با اتکا به آمریکا امنیت را برون‌سپاری کرده‌اند و گامی برای حل تنش‌ها با ایران برنداشته‌اند.

 

ایران قدرتمند، امنیت منطقه را تضمین می‌کند

دکتر ابراهیم متقی 

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران

• تفسیر در ارتباط با نقش و کارکرد شهید سلیمانی متفاوت است اما این واقعیت غیرقابل انکار است که شهید سلیمانی نماد ساختار راهبردی در کشور است. 

• مساله این است که سیاست و الگوی کنش ایران در زمان فرماندهی شهید سلیمانی توانست چه تاثیری بر منطقه بگذارد. سلیمانی توانست موازنه قدرت را در منطقه تبیین کند. 

• نظریه منطقه قوی برای این تئوریزه شده که ایران باید مثل امارات، قطر و عربستان باشد تا آنها ما را تهدید نبینند و ما بتوانیم با آنها کار کنیم. رژیم پهلوی این رویکرد را داشت اما نتوانست آن را عملی کند. 

• به نظر من شهید سلیمانی به تئوری سیاست خارجی وزارت امور خارجه اعتقاد نداشت. او قدرت را در میدان نبرد و عرصه عمل می‌دید. او به ناعادلانه بودن فضای نظام بین‌الملل واقف بود. 

• موازنه موجود در منطقه خاورمیانه تبعیض‌آمیز بود و جمهوری اسلامی ایران به این تبعیض پایان داد. 

• در ادبیات موازنه، ما موازنه قدرت، موازنه نرم و موازنه تهدید داریم اما شهید سلیمانی موازنه مقاومت را وارد ادبیات معادلات منطقه کرد. شهید سلیمانی موازنه منطقه‌ای را بر اساس موازنه مقاومت ترتیب داد. 

• راهبرد یعنی اینکه باید بدانید چه هدفی دارید و اینکه چطور با استفاده از پتانسیل موجود به آن برسید. وقتی برآورد جمهوری اسلامی ایران این است که آمریکا کشور ما را ضد سیستم موجود می‌داند، باید با این روند مقابله عملیاتی کند. کشوری که می‌خواهد در قدرت باشد باید توانایی تامین امنیت خود را داشته باشد. 

• در باب ایده‌هایی که درباره عادی‌سازی مطرح می‌شود هم ذکر این نکته ضروری است که رابطه اعراب و اسرائیل را باید در چارچوب ساختار نظام بین‌الملل دید که آنها سیاست خارجی‌شان را معطوف به رای آمریکا کرده‌اند. جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت این رویه را نداشته که «بند وگونینگ»

‌(‌‌Band Wagoning) کند. قدرت ایران این اجازه را به ما نمی‌دهد پیرو سیاست دیگر کشورها باشیم. 

• واقعیت این است که معادله بحران در منطقه خاورمیانه زمانی افزایش می‌یابد که ایران قدرتش کاهش یابد. افزایش قدرت ایران در منطقه به موازنه قدرت و برقراری امنیت در منطقه منجر می‌شود. 

 

شهید سلیمانی امنیت منطقه‌ای ایران را افزایش داد

دکتر محمد کاظم سجاد‌پور

عضو هیأت علمی دانشکده وزارت امور خارجه

• ایران در 40 سال گذشته توانسته با حفظ امنیت خود به یک اعتماد به نفس ملی برسد و در سال‌های اخیر با ایفای نقش یک بازیگر تعیین‌کننده در تامین امنیت منطقه به یک اعتماد به نفس امنیتی منطقه‌ای رسیده است. در همین راستا تحریم‌ها و ترورها به دنبال این است که این اعتماد به نفس امنیتی در منطقه را تحت‌الشعاع قرار دهد. 

• اما از آنجا که عناصر قدرت ایران عاریه‌ای نیست و متکی به مولفه‌های ملی و درونی است، لذا حتما در مقابل این رشد اعتماد‌به‌نفس اقدامات خصمانه انجام می‌شود. 

•  ترور شهید سلیمانی نه‌تنها نشان‌دهنده ضعف آمریکا که نشان‌دهنده ضعف ساختاری متحدان منطقه‌ای آمریکاست. متحدان آمریکا در منطقه از آنجا که امنیت‌شان با وابستگی به آمریکا گره خورده، به دنبال این هستند با اقدامات خصمانه توانایی ایران را به چالش بکشند. 

• در این چارچوب ما باید نشان دهیم بازیگری کنشگر هستیم و نه موضوع بازی دیگر بازیگران. اقدامات شهید سلیمانی سبب شد نقش قدرت منطقه‌ای ایران برجسته شود و اکنون آمریکا و متحدان آن این واقعیت را قبول کرده‌اند که نظم منطقه بدون در نظر گرفتن قدرت ایران فراهم نخواهد شد. 

• حضور اسرائیل در نزدیکی مرزهای ما هم موضوع مهمی است. اعراب وارد یک بازی خطرناک شدند. امارات به این فکر کرده برای اینکه قدرت خود را بیشتر کند، از آمریکا به اسرائیل برسد و این دارد یک برتری استراتژیک به اسرائیل می‌دهد. منطق روابط خوب ما با همسایگان باید حاکم باشد. ما باید روابط‌مان را با همسایگان‌مان خوب کنیم. نزدیک بودن تهدیدات اسرائیل به مرزها برای ما خطر امنیت ملی است. ما باید به قدرتمند کردن کشور فکر کنیم.