|
اخبار
نایبقهرمانی دختران فوتبال ایران در کافا
تیم فوتبال نوجوانان دختر ایران به مقام نایبقهرمانی رقابتهای کافا رسید. در پایان رقابتهای فوتبال منطقه مرکزی آسیا موسوم به کافا، تیم ملی نوجوانان دختر ایران با یک شکست و ۲ پیروزی در جایگاه دوم قرار گرفت. ازبکستان با پیروزی در ۳ دیدار مقام قهرمانی را به دست آورد. مسابقات کافا (دختران زیر ۱۷ سال) با حضور تیمهای ایران، ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان از ۲۱ اسفند آغاز شد و پنجشنبه ۲۵ اسفند با قهرمانی ازبکستان و نایبقهرمانی ایران به پایان رسید. قرقیزستان و تاجیکستان هم به ترتیب سوم و چهارم شدند. در پایان این رقابتها تیم ایران کاپ اخلاق را دریافت کرد و سمیه اسماعیلی هم جایزه بهترین گلزن را گرفت.
***
رئالمادرید حریف چلسی شد
قرعهکشی مرحله یکچهارم نهایی لیگ قهرمانان فوتبال اروپا انجام شد که در یکی از دیدارهای حساس این مرحله رئالمادرید مدافع عنوان قهرمانی با چلسی روبهرو میشود. قرعهکشی مرحله یکچهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا روز جمعه برگزار شد که نتایج این قرعهکشی به ترتیب زیر است:
رئال مادرید - چلسی
اینتر میلان - بنفیکا
منچسترسیتی - بایرن مونیخ
آث میلان - ناپولی
بازیهای این مرحله روزهای 12-11 و 19-18 آوریل (23-22 و 30 - 29 فروردین ۱۴۰۲) برگزار میشود. همچنین قرعهکشی مرحله نیمهنهایی برگزار شد که بر این اساس برنده دیدار آث میلان - ناپولی به مصاف برنده بازی اینتر - بنفیکا میرود. همچنین برنده بازی رئال- چلسی در نیمهنهایی با برنده بازی سیتی- بایرن دیدار میکند. فینال این رقابتها به میزبانی استانبول برگزار خواهد شد. پیش از این پورتو با مهدی طارمی، مهاجم ایرانی خود در مرحله یکهشتم پایانی برابر اینتر ایتالیا شکست خورده و حذف
شده بود.
***
اینفانتینو ۴ سال دیگر بر مسند ریاست فیفا
جانی اینفانتینو برای یک دوره ۴ ساله دیگر در راس هیات حاکمه فوتبال جهان خواهد بود. کنگره فیفا در کشور روآندا با حضور کشورهای مختلف و نمایندگان فدراسیونهای فوتبال کشورهای مختلف برگزار شد و همانطور که از قبل مشخص بود جانی اینفانتینو، بدون رقیب توانست برای یک دوره 4 ساله دیگر به عنوان رئیس فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) انتخاب شود. اینفانتینو که حمایت گستردهای از کنفدراسیونها و فدراسیونهای ملی داشت، تنها نامزد پست انتخابات ریاست فیفا بود و به همین خاطر برای ۴ سال دیگر در این سمت باقی میماند. به این ترتیب اینفانتینوی ۵۲ ساله در روآندا برای سومین دوره به عنوان رئیس فیفا انتخاب شد. وی سال ۲۰۱۶ در یک دوره اولیه 3 ساله به جای سپ بلاتر ریاست فیفا را به دست آورد و سال ۲۰۱۹ مجددا برای این سمت انتخاب شد و اکنون برای سومین دوره به عنوان رئیس فیفا انتخاب میشود. این مقام سوییسی پس از حذف علی بنحسین، شاهزاده اردن و ژروم شامپاین فرانسوی، شیخ سلمان بن ابراهیم آلخلیفه، رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا از بحرین را در دور نهایی انتخابات سال ۲۰۱۶ فیفا شکست داد. مهمترین تغییر و تحول مربوط به فوتبال در زمان حضور او ۴۸ تیمی شدن جامجهانی است که از دوره بعد اجرایی خواهد شد. بر همین اساس او بر افزایش تعداد تیمهای جامجهانی به ۴۸ تیم در سال ۲۰۲۶ نظارت داشت. این مسابقات به میزبانی مشترک کانادا، مکزیک و ایالاتمتحده برگزار خواهد شد.
***
جدال یاران جهانبخش با شاگردان مورینیو
بازیهای مرحله یکچهارم نهایی و نیمهنهایی لیگ اروپا قرعهکشی شد.
رقابتهای مرحله یکچهارم نهایی و نیمهنهایی لیگ اروپا در شهر نیون سوییس قرعهکشی شد و تیمهای حاضر در جمع ۸ تیم برتر دومین تورنمنت معتبر فوتبال باشگاهی اروپا حریفان خود را شناختند.
نتایج قرعهکشی مرحله یکچهارم نهایی لیگ اروپا به این شرح است:
منچستریونایتد - سویا
یوونتوس - اسپورتینگ لیسبون
بایر لورکوزن - یونیون سنت ژیل
فاینورد - رم
در مرحله نیمهنهایی لیگ اروپا برنده بازی دوم با برنده بازی اول و برنده بازی چهارم با برنده بازی سوم دیدار میکنند. بازیهای رفت مرحله یکچهارم نهایی پنجشنبه ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین) و بازیهای برگشت پنجشنبه ۲۰ آوریل (۳۱ فروردین) برگزار میشود. بازیهای رفت مرحله نیمهنهایی نیز پنجشنبه 11 مه(۲۱ اردیبهشت) و بازیهای برگشت پنجشنبه ۱۸ مه(۲۸ اردیبهشت) برگزار میشود. دیدار نهایی نیز چهارشنبه ۳۱ مه (۱۰ خرداد) در ورزشگاه ۶۷ هزار نفری «پوشکاش آرهنا» در شهر بوداپست مجارستان برگزار میشود.
ارسال به دوستان
تصادف مرگبار مدافع جوان تیم ملی فوتبال
مدافع تیم فوتبال پیکان و تیمملی حین بازگشت به تهران دچار سانحه رانندگی شد و یکی از همراهانش جان خود را از دست داد و یک نفر هم در کما به سر میبرد. به گزارش ایسنا، سامان فلاح، هنگام بازگشت به تهران، دچار سانحه تصادف شد و خوشبختانه از این رخداد جان سالم به در برد. در این سانحه یکی از همراهان او جانش را از دست داد و یک نفر دیگر هم به علت وخامت احوالش در کما به سر میبرد. با این حال مدافع تیم ملی ایران وضعیت مناسبی دارد اما همچنان برای ادامه درمان در بیمارستان به سر میبرد.
ارسال به دوستان
حریفان والیبال ایران در انتخابی المپیک مشخص شدند
قرعه سخت برای بلندپروازان
حریفان تیم ملی والیبال ایران در رقابتهای انتخابی المپیک مشخص شدند. سیوسومین دوره بازیهای المپیک سال 2024 به میزبانی پاریس برگزار خواهد شد و والیبال شانزهمین دوره حضور خود در این رویداد مهم ورزشی را تجربه خواهد کرد. فدراسیون جهانی والیبال (FIVB) نحوه صعود 24 تیم (12 تیم مردان و 12 تیم زنان) به مسابقات والیبال المپیک 2024 پاریس را اعلام کرد که کشور فرانسه به عنوان میزبان، نخستین سهمیه در هر2 گروه جنسیتی را به دست آورده است.
فدراسیون جهانی والیبال میزبانهای مسابقات انتخابی المپیک 2024 را معرفی کرد. بر این اساس رقابتهای ۴ گروه مردان (۲ گروه) و زنان (۲ گروه) در قاره آسیا در کشورهای چین و ژاپن برگزار میشود. سومین میزبان گروه مردان برزیل و در گروه زنان لهستان خواهد بود. بنابراین ۴ کشور ژاپن، چین، برزیل و لهستان پذیرای بهترین تیمهای والیبال جهان خواهند بود که برای کسب سهمیه المپیک رقابت خواهند کرد. دیروز مراسم قرعهکشی این رقابتها برگزار شد و طی آن تیم ملی ایران در گروه اول به میزبانی برزیل با تیمهای برزیل، ایتالیا، کوبا، اوکراین، آلمان، چک و قطر همگروه شد. در گروه دوم این مسابقات به میزبانی ژاپن هم تیمهای آمریکا، اسلوونی، صربستان، ترکیه، تونس، مصر و فنلاند رقابت خواهند کرد. در گروه سوم به میزبانی چین هم تیمهای لهستان، آرژانتین، هلند، کانادا، مکزیک، بلژیک و بلغارستان حضور خواهند داشت. رقابتهای مردان از 30 سپتامبر تا 8 اکتبر 2023 (8 تا 16 مهرماه 1402) برگزار میشود. پس از پیگیری مسابقات انتخابی المپیک از هر گروه مردان تیمهای اول و دوم سهمیه پاریس را دریافت خواهند کرد. ۵ تیم دیگر در پایان مرحله مقدماتی لیگ ملتهای والیبال 2024 بر اساس ردهبندی فدراسیون جهانی والیبال از سوی FIVB مشخص خواهند شد که به همراه فرانسه به عنوان میزبان، تکمیلکننده 12 تیم شرکتکننده در پاریس خواهند بود. گفتنی است پیش از این فدراسیون جهانی والیبال مسابقات جامجهانی سال 2023 را به عنوان یکی از رقابتهای انتخابی بازیهای المپیک 2024 پاریس معرفی کرده بود که به میزبانی ژاپن برگزار خواهد شد.
* مربی بدنساز خارجی
مربی بدنساز تیم ملی والیبال مشخص شد. تیم ملی والیبال ایران در سال سرنوشتساز 1402 در ۴ رویداد مهم لیگ ملتها 2023 در کشورهای ژاپن، هلند، آمریکا و لهستان (16 خرداد تا یکم مرداد)، قهرمانی مردان آسیا در ایران (27 مرداد تا 4 شهریور)، بازیهای آسیایی در چین (28 شهریور تا چهارم مهر) و انتخابی المپیک مردان در برزیل (8 تا 16 مهر) شرکت میکند. در همین راستا، بهروز عطایی برای تکمیل کادر فنی تیم ملی قرار است از ۲ مربی خارجی استفاده کند. گفته میشود یک مربی بدنساز لهستانی و یک مربی تمریندهنده ایتالیایی به کادر فنی تیم ملی والیبال اضافه خواهند شد. از گوشه و کنار شنیده میشود یاناس، مربی بدنساز لهستانی گزینهای است که فدراسیون والیبال با وجود قطع همکاری با وی، یک بار دیگر با او به توافق رسیده و قرار است بهروز عطایی باز هم با یاناس همکاری داشته باشد. یاناس لهستانی سال گذشته پس از مسابقات قهرمانی جهان از تیم ملی ایران جدا شد اما توافق بین طرفین یک بار دیگر حاصل شده تا این مربی بدنساز باز هم در کنار تیم ملی ایران حضور داشته باشد. همچنین گفته میشود یک مربی تمریندهنده ایتالیایی هم قرار است بزودی با فدراسیون ایران قرارداد همکاری امضا کند؛ این مربی در لیگ سری آ ایتالیا فعالیت کرده و حالا باید منتظر اعلام خبر قطعی حضورش در ایران توسط مسؤولان فدراسیون باشیم. بر این اساس مردان والیبال کشورمان تمرینات خود را از روز یکشنبه 27 فروردین در کمپ تیمهای ملی والیبال در سالن فدراسیون زیر نظر کادر فنی شامل اکبر محمدی سرپرست، بهروز عطایی سرمربی، علیرضا طلوعکیان و محمود افشاردوست به عنوان مربی، حسین خوریانی و امین علیاکبری به عنوان آنالیزور، نیما دهپناه پزشک، رضا قلیپور تراپیست و حمزه فتحی ماساژور آغاز خواهند کرد.
ارسال به دوستان
نخستین لیست تیم ملی فوتبال ایران توسط قلعهنویی اعلام شد
۲۸ اسفند آغاز کار
سرمربی تیم ملی فوتبال ایران ۳۲ بازیکن را برای حضور در اردوی تیم ملی دعوت کرد. به گزارش سایت رسمی فدراسیون فوتبال، بر اساس اعلام امیر قلعهنویی، سرمربی تیم ملی ۳۲ بازیکن برای حضور در اردوی تیم ملی که از ۲۸ اسفند آغاز میشود، به اردو دعوت شدند.
اسامی بازیکنان دعوت شده به اردوی تیم ملی به این شرح است:
علیرضا بیرانوند (پرسپولیس)، پیام نیازمند (سپاهان)، سیدحسین حسینی (استقلال)، حسین پورحمیدی (آلومینیوم اراک)، شجاع خلیلزاده (الاهلی قطر)، حسین کنعانیزادگان (الاهلی قطر)، آرمین سهرابیان (گلگهر سیرجان)، محمدامین حزباوی (فولاد خوزستان)، عارف آغاسی (فولاد خوزستان)، احسان حاجصفی (آ.اک یونان)، میلاد زکیپور (سپاهان)، وحید امیری (پرسپولیس)، صادق محرمی (دیناموزاگرب کرواسی)، رامین رضاییان (سپاهان)، روزبه چشمی (استقلال)، سعید عزتاللهی (وایله دانمارک)، رضا اسدی (تراکتور تبریز)، محمد کریمی (سپاهان)، میلاد سرلک (پرسپولیس)، امید نورافکن (سپاهان)، امیرحسین حسینزاده (شارلوا بلژیک)، سیدمهدی حسینی (مس رفسنجان)، احمد نوراللهی (شباب الاهلی امارات)، مهدی ترابی (پرسپولیس)، محمد محبی (استقلال)، علیرضا جهانبخش (فاینورد هلند)، علی قلیزاده (کاسم پاشا ترکیه)، مهدی طارمی (پورتو پرتغال)، رضا شکاری (گلگهر سیرجان)، سردار آزمون (بایرلورکوزن آلمان) شهریار مغانلو (سپاهان) و محمدحسین اسلامی (ذوبآهن).
بر اساس این گزارش، مجید حسینی، سامان فلاح و محمد عمری نیز در لیست حضور داشتند که به دلیل گزارش پزشکی از شرایط جسمانی این بازیکنان و نیاز به تمرکز به درمان کامل، از لیست خارج شدند ولی در ماتریس بازیکنان تیم ملی حضور دارند.
همچنین سامان قدوس نیز در لیست حضور داشت که بعد از تماس تلفنی و درخواست جهت حضور در تمرینات تیم باشگاه مربوطهاش به دلیل شرایط خاص او، در این اردو حضور نخواهد داشت.
بازیکنان دعوت شده به اردوی تیم ملی باید روز ٢٨ اسفند خود را در هتل المپیک به کادر فنی تیم ملی معرفی کنند.
* جلسه مهم تاج و قلعهنویی قبل از اردوی تیم ملی
امیر قلعهنویی قبل از اردوی تیم ملی فوتبال جلسهای را با مهدی تاج برگزار خواهد کرد.
امیر قلعهنویی بعد از دیدار گلگهر و فولاد به کار خود در تیم سیرجانی خاتمه داد و از این پس به سرمربیگری تیم ملی میپردازد. قلعهنویی بعد از اعلام لیست تیم ملی قرار است جلسهای را در تهران با مهدی تاج، رئیس فدراسیون برگزار کند تا آخرین هماهنگیها درباره مسائل مربوط به تیم ملی را پیگیری کند.
یکی از اصلیترین موضوعات این جلسه درباره دستیاران قلعهنویی در تیم ملی است. احسان اصولی، سخنگوی فدراسیون فوتبال در این باره گفت: «انتخاب دستیاران با سرمربی محترم است اما قرارداد و امکانات فدراسیون هم باید مد نظر قرار بگیرد تا منابع مورد نیاز تامین شود. همه اینها منوط به جلسهای است که بین قلعهنویی و تاج برگزار میشود و نتیجهاش را به اطلاع خواهیم رساند».
وی در پاسخ به این پرسش که آیا قلعهنویی لیستی درباره دستیارانش به فدراسیون ارائه کرده، گفت: «هنوز لیستی را به فدراسیون ارائه نکردهاند. عرف و رسم این است که قبل از قطعی کردن کار، با فدراسیون چک میشود. شفاها صحبتهایی شده اما هنوز لیست مکتوب برای دستیاران ارائه نشده است».
* غایبهای این لیست
در لیست اولیه اعلام شده امیر قلعهنویی نام امیر عابدزاده، میلاد محمدی، مرتضی پورعلیگنجی، علی کریمی و کریم انصاریفرد به چشم نمیخورد و این بازیکنان نتوانستهاند نظر سرمربی جدید تیمملی را جلب کنند.
* ابهام درباره زمان بازی دوستانه ایران و کنیا
زمان برگزاری دیدار دوستانه ایران و کنیا در نخستین روزهای فروردین هنوز قطعی نشده است.
چند روز قبل بود که فدراسیون فوتبال کنیا اعلام کرد 8 فروردین 1402 در دیداری دوستانه به مصاف ایران خواهد رفت اما هنوز این مسابقه به مرحله امضای قرارداد نرسیده و زمان آن نیز مشخص نشده است.
احسان اصولی، سخنگوی فدراسیون فوتبال در این باره گفت: «دیدار با روسیه در ورزشگاه آزادی قطعی شده است. وقتی عراق کنسل کرد، با کنیا صحبت کردیم. موافقت اولیه از فدراسیون کنیا گرفته شده و در نظر داریم با کنیا بازی کنیم».
اصولی در پاسخ به این پرسش که آیا این بازی در تاریخ 7 فروردین برگزار میشود، گفت: «تاریخ این بازی هنوز قطعی نیست و اطلاعرسانی میکنیم».
***
مسأله میزبانی از تیمهای عربستانی در ایران برطرف شد؟
رئیس فدراسیون فوتبال ایران و رئیس فدراسیون فوتبال عربستان سعودی دیدار کردند. هفتادوسومین کنگره فیفا روز سهشنبه در کشور روآندا برگزار شد و مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال و یاسر المسحل رئیس فدراسیون عربستان ضمن دیدار با یکدیگر درباره موارد گوناگون به بحث و گفتوگو پرداختند. این دیدار پس از آن انجام شد که در تاریخ پانزدهم اسفندماه کشورهای ایران و عربستان موافقت کردند ظرف حداکثر ۲ ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارتخانهها و نمایندگیها را بازگشایی کنند. روابط فدراسیونهای ورزشی ۲ کشور هم مطابق اتفاقات گذشته به صورت کامل قطع بوده و توافق اخیر رویداد مناسبی بود تا در نخستین گام فدراسیون فوتبال ایران برای ازسرگیری روابط ورزشی پیشقدم شود.
26 اسفندماه سال 1394 بود که سرانجام فشارهای سعودیها جواب داد و کنفدراسیون فوتبال آسیا رسما گزینه کشور ثالث را به عنوان میزبان بازیهای نمایندگان ایران با عربستان انتخاب کرد، پس از دیماه سال 1398 بود که لغو میزبانی از تمام تیمهای ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا در دستورکار AFC قرار گرفت. طی این مدت رویارویی نمایندگان ایران با باشگاههای سعودی در کشورهای حوزه خلیجفارس بود، همچنین تیمهای ملی ۲ کشور هم دیداری با یکدیگر نداشتند. تصویر تاج کنار رئیس فدراسیون فوتبال عربستان نشان میدهد باید بزودی شاهد بیانیه جدیدی از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا مبنی بر لغو تصمیم میزبانی در کشور ثالث باشیم و میربانی از تیمهای عربستانی در خاک ایران انجام میشود.
ارسال به دوستان
خبر خوب برای تیم ملی و امیر قلعهنویی
جهان به کام جهانبخش
علی جهانبخش حالا همان روندی را در فاینورد پیش گرفته که باعث میشود هر مربیای آرزوی داشتن او را داشته باشد. استادیوم خانگی فاینورد در این فصل چون معبدی شده که تماشاگران این تیم، خدا را بابت داشتن ستارهای به نام علیرضا جهانبخش شکر کنند؛ بازیکنی که بویژه در نیمفصل دوم لیگ هلند و البته مسابقات لیگ اروپا، جزو 3 بازیکن تاثیرگذار فاینورد بوده و با گلزنی یا ثبت پاس گل در مسابقات حیاتی، نقش ویژهای در صدرنشینی این تیم در اردیویسه ایفا کرده است. اما همه اینها را کنار بگذارید و به آتشبازی علی جهان در مسابقات لیگ اروپا دقت کنید: جایی که فاینورد پس از کسب تساوی یک - یک مقابل شاختار دونتسک در بازی رفت، پذیرای حریف سرشناس اوکراینی در بازی برگشت بود و جشنوارهای از گل به راه انداخت. اولین گل فاینورد خیلی زود دقیقه ۹ با درخشش جهانبخش رقم خورد؛ جایی که ستاره ایرانی این تیم پس از انجام یک حرکت فردی، توپ را به خیمنز سپرد و او پس از دریبل مدافع مقابلش با پای چپ دروازه را باز کرد تا اینگونه پاس گل به نام شماره هفت فاینوردیها ثبت شود. شاگردان آرنه اسلوت که عطش فراوانی برای رسیدن به برتری داشتند، دقیقه ۲۴ توسط اورکان کوکچو به گل دوم رسیدند. این بازیکن ۲۲ ساله ترکیهای ۱۴ دقیقه بعد از روی نقطه پنالتی گل دوم خود و سوم فاینورد را وارد دروازه شاختار کرد تا اینگونه در همان نیمه اول کار برای نماینده هلند تمام شود. با شروع نیمه دوم، خیلی زود در دقیقه ۴۹، اوسامه ادریسی گل چهارم فاینورد را به ثمر رساند و 11 دقیقه بعد با ثبت گل پنجم تیمش، دبل خود را مقابل شاختار تکمیل کرد. با این حال، فاینوردیها بیرحمانه در میدان جولان میدادند و سرانجام نوبت به هافبک ایرانی رسید. علیرضا جهانبخش در دقیقه ۶۴ با دریافت پاس گل از دیوید هنکو، با شوتی فنی، زیبا و استثنایی از پشت محوطه جریمه توپ را به تور دروازه چسباند و شکست حریف اوکراینی را تحقیرآمیزتر کرد. او مشابه این گل را چند هفته قبل وارد دروازه آیندهوون کرده بود و حالا دوباره شاهد شلیکهای تماشایی بازیکنی بودیم که اگر با لیگ هلند آداپته شود، کسی جلودار او نخواهد بود. ۳ دقیقه بعد از گل جهانبخش، دنیلو گل هفتم فاینورد را وارد دروازه توربین، گلر شاختار دونتسک کرد تا تک گل کلوین کلسی تنها بار شکست را کمتر کند و نماینده هلند با پیروزی ۷ بر یک و در مجموع ۸ بر ۲ راهی جمع ۸ تیم برتر لیگ اروپا شود. بدون شک، تماشای نمایش چنین فرمی از سوی علیرضا جهانبخش بهترین خبر برای امیر قلعهنویی است که به تازگی هدایت تیم ملی را بر عهده گرفته است. سرمربی ایران دیروز نخستین لیست خود را اعلام کرد تا آماده تقابل با روسیه و کنیا شوند. علیرضا جهانبخش هم یکی از ستارههای دعوتشده به تیم ملی است. ارسال به دوستان
تشکیل قدرت جدید دریایی با محوریت ایران
هدی بختیاری*: چهارمین رزمایش مشترک دریایی «ایران، چین و روسیه» در شمال اقیانوس هند آغاز شده و طی چند مرحله، یگانهای دریایی ۳ کشور به انجام عملیاتهای مشترک دریایی و مقابله با تهدیدات خواهند پرداخت.
جمهوری اسلامی ایران یکی از مهمترین کشورهای حوزه اقیانوس هند است که از طریق سواحل مکران به آبهای اقیانوسی در جنوب وصل میشود.
این منطقه برای کشورهایی نظیر چین و روسیه نیز اهمیت زیادی دارد و همین مساله موجب شده آنها طی سالهای اخیر به صورت مداوم به حضور در این رزمایش با محوریت نیروهای دریایی کشورمان مبادرت ورزند.
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از سال 88 با اعزام مداوم ناوگروههای خود به مناطق مختلف جهان که تعداد آنها به نزدیک 90 ناوگروه رسیده، یکی از مهمترین نقشآفرینان در این مناطق بویژه در شمال اقیانوس هند است که حوزه ماموریتی اصلی نداجا نیز محسوب میشود.
با این حال، نیروی دریایی سپاه نیز در سالهای اخیر با تجهیز به شناورهای اقیانوسپیما، حضور در این منطقه را در دستور کار خود دارد تا توانمندیهای دریایی کشور از خلیجفارس به منطقه مهم شمال اقیانوس هند نیز سرریز شود.
حضور ۲ قدرت مهم شرق (روسیه و چین) در این رزمایش مشترک بویژه در سالهای اخیر از اهمیت زیادی برخوردار است، بویژه پس از جنگ روسیه و اوکراین و اخباری که پیرامون همکاریهای این ۳ کشور با هم در حوزههای فناورانه و نظامی شنیده میشود.
جمهوری اسلامی ایران برنامه خرید تجهیزات مدرن نظامی نظیر جنگندههای سوخو ۲۵ و انواع بالگردهای نظامی از روسیه را در دستور کار دارد و چین نیز این روزها به یکی از مهمترین بازیگران جهانی در منطقه تبدیل شده است.
احیای روابط دوجانبه ایران و عربستان با وساطت چین نیز از جمله اقدامات مهمی بود که در روزهای اخیر به سرخط مهم اخبار تبدیل شده است.
افزایش روابط ایران با کشورهای شرق نظیر روسیه و چین بویژه پس از بدعهدیها و دشمنیهای چند باره آمریکا و کشورهای اروپایی، بویژه پس از ماجرای برجام و خروج آمریکا از این تعهدات و بدقولی اروپا در انجام تعهدات خود، به این معناست که ایران حاضر نیست همه منافع خود را در تعامل با این کشورها تعریف کند.
اگر چه در دنیای سیاست هیچ کشوری را نمیتوان دوست همیشگی برای خود محسوب کرد اما با توجه به وضعیت موجود، عقل و منطق ایجاب میکند برای حفظ منافع ملی از همه ظرفیتها به بهترین شکل استفاده شود و یکی از این ظرفیتها، همین نگاه به شرق و همکاری با این کشورها بر اساس منافع دو طرف است.
همانطور که گفته شد، این چهارمین رزمایش مشترک دریایی میان ۳ کشور قدرتمند شرق یعنی ایران، چین و روسیه است و البته بنا بر آنچه در اخبار گفته شده، امسال ۲ کشور پاکستان و قزاقستان نیز به عنوان ناظر در این رزمایش حضور دارند.
حضور این ۲ کشور نشانه آن است که ایران به دنبال افرایش کشورهای حاضر در این رزمایش است و احتمالا دور آینده این رزمایش مشترک با حضور کشورهای بیشتری برگزار خواهد شد.
نقشآفرینی کشورمان در حوزه دریایی در حالی است که نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر فرماندهی آیونز (اجلاس نیروهای دریایی کشورهای اقیانوس هند) را نیز بر عهده داشت و یکی از موثرترین اعضا در ایجاد برخی تحولات در این اجلاس بود که برای نمونه میتوان به تدوین کتاب تاکتیکی برای انجام رزمایشهای مشترک میان این کشورها اشاره کرد.
این کتاب در واقع یک نشریه تاکتیکی شامل محاوره و مکالمه تاکتیکی بین نیروهای دریایی است که به عنوان یک زبان مشترک میان کشورهای دوست برای تعامل با یکدیگر در جریان رزمایشها، تمرینها و عملیاتهای دریایی مورد استفاده قرار میگیرد.
اهمیت این اقدام در این است که تا پیش از این، کشورهای منطقه اقیانوس هند برای تعامل در دریا و انجام عملیاتهای دریایی از زبان مشترک کشورهای عضو ناتو با عنوان N.T.P
(NATO TACNICAL Publication) استفاده میکردند.
همچنین در زمان فرماندهی ایران بر این اجلاس، رزمایش بزرگ مشترک میان این کشورها در همین منطقه شمال اقیانوس هند - که به واسطه دسترسی به تنگههای مهم دنیا نظیر تنگه هرمز، مالاکا و بابالمندب (مثلث طلایی برای خطوط تجاری جهان) یکی از مهمترین آبراههای جهان محسوب میشود - انجام شد.
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در سالهای اخیر اقدام به تاسیس ۳ فرماندهی مهم در اقیانوسهای هند، آرام و اطلس کرده که با توجه به تمرکز ایران بر تقویت قوای دریایی، نشاندهنده عزم راسخ جمهوری اسلامی برای افزایش سیادت خود بر آبراههای مهم جهانی بویژه در شمال اقیانوس هند و تا مدار ۱۰ درجه شمالی است.
*کارشناس ارشد دفاعی - امنیتی
ارسال به دوستان
دومین پیروزی
محمدعلی صمدی*: «ملی شدن صنعت نفت» بدون تردید یکی از بزرگترین دستاوردهای ملت ایران طی رویارویی با ابرقدرتها در تاریخ معاصر است اما به 3 علت، این تجربه تاریخی کمتر مورد توجه قرار دارد. اول اینکه فاصله زمانی ما با این اتفاق روزبهروز بیشتر میشود. دوم سالگشت حادثه مزبور، در آخرین روز هر سال قرار دارد و آیینهای پاسداشت و نمادخوانی، در سایه سنگین سال جدید، غیرعامدانه مورد غفلت قرار میگیرد. سومین و شاید مهمترین علت را باید در رقابت کهنه و ناجوانمردانه میان طیفهای مذهبی ایران و قشری از سیاسیون که خود را ملیگرا معرفی میکنند جستوجو کرد. ملیگرایان طی ربع قرن پس از ملی شدن صنعت نفت، با نفی هر تاثیری از سوی فعالان مذهبی در این پرونده، خود را تنها میدانداران «نهضت نفت» جا زدند و برای از میدان به در کردن مذهبیها، از تبلیغات انحرافی و حتی غلط نیز دریغ نکردند. از آن سو، اکثریت مذهبی ایرانی که با پیروزی انقلاب اسلامی، بر قله رفیعی از مبارزات ضداستعماری در تاریخ کشور ایستادند، ناخواسته نسبت به نمادهایی که ملیگرایان و غیرمذهبیها پرچم آن را در دست داشتند، عنایت کمتری نشان دادند. بنا دارم در هفتادودومین سالگشت به سرانجام رسیدن نهضت نفت، مروری گذرا داشته باشم بر سرفصلهای آن.
سال 1280 خورشیدی، «ویلیام ناکس دارسی» طی قراردادی با دولت ایران، به مدت 60 سال حق انحصاری برای جستوجو و بهرهبرداری از منابع نفت و گاز طبیعی را در مساحتی معادل سهچهارم کل کشور دریافت کرد. نحوه محاسبه سهم ایران از منابع کشف شده توسط انگلیسیها به شکل حیرتانگیزی غیرعادلانه و حتی احمقانه بود. مثلا سال ۱۳۱۰، انگلیسیها حدود ۳ میلیون لیره سود خالص را اعلام کردند که با فرض صحت ادعا، سهم ایران ۳۳۶ هزار لیره میشد. این مبلغ حتی از مالیاتی که شرکت انگلیسی بابت این درآمد به دولت خود پرداخت میکرد هم کمتر بود!
سال 1311، «پهلوی اول» اقدام به لغو یکجانبه «قرارداد دارسی» کرد. انگلیسیها که بنا نداشتند با نیروی وفادار خود معارضه داشته باشند و از سویی نگرانیهای جدیتری در اروپای درگیر با «بحران اقتصادی 1930» و «آلمان برخاسته از خاکسترهای جنگ نخست جهانی» داشتند، پس از کشمکش کوتاهی، اقدام به تنظیم قرارداد جدیدی کردند(معاهده 1933). جالب اینکه در قرارداد جدید هم سهم ایران مبلغ چشمگیری نبود، ضمن آنکه تعهداتی از قبیل فروش نفت ارزان به نیروی دریایی انگلستان بر نارضایتی ایرانیان میافزود. در سایه دیکتاتوری رضاخان، مجلس و دولت درستودرمانی هم در کار نبود که مطالبات ملی ایرانیان را به صورت کامل دنبال کنند.
شهریور 1320، «پهلوی اول» با هجوم متفقین به خاک ایران ساقط شد و از کشور گریخت. حالا کشور نه فقط حوزه استحفاظی انگلستان که منطقه تحت نفوذ آمریکا و شوروی هم بود و طبیعی است شرکای جدید، سهم خود را طلب کنند.
نیمه دوم سال ۱۳۲۲، نمایندگان شرکتهای نفتی آمریکا برای مذاکره درباره حوزههای نفتی خارج از محدوده شرکت نفت انگلیس وارد ایران شدند. یک سال بعد هم نماینده شوروی به ایران آمد و درخواست امتیاز نفت شمال را کرد.
در این مقطع مجلس ایران، پس از 7 دوره خفقان کامل و حاکمیت اکثریت انتصابی از سوی پهلوی، نخستین انتخابات نسبتا آزاد را تجربه کرد و اقلیتی از مجلس چهاردهم (که دکتر محمد مصدق نیز در میان آنان بود)، ۱۱ آذر ۱۳۲۳ طرح منع واگذاری امتیاز نفت ایران به بیگانگان را تسلیم مجلس کرد که در همان روز تصویب شد. ضمنا همین مجلس، قانونی را تصویب کرد که دوره بعد انتخابات (مجلس پانزدهم)، پس از خروج نیروهای اشغالگر خارجی از ایران برگزار شود. این قانون باعث شد میان دورههای چهاردهم و پانزدهم، کشور به مدت 16 ماه فاقد مجلس شود (اسفند ۲۴ تا تیر ۲۵).
«احمد قوام» (که با رایی ضعیف در آخرین روزهای مجلس چهاردهم نخستوزیر شد) در این 16 ماه، بدون مزاحمت مجلس، به مانورهای عجیب و غریب سیاسی دست زد و تمام تلاش خود را به کار برد تا با تاسیس حزب خود و زد و بندهای محیرالعقول، حاکمیت خود بر مجلس بعد را ضمانت کند. او که با حمایت آمریکا و شوروی به قدرت رسیده بود، قول استخراج نفت بلوچستان را به آمریکاییها و وعده توافق نفتی را به شورویها داد (به این ترتیب زیرکانه، بزرگترین حزب سیاسی موجود در ایران، یعنی حزب توده را که حافظ منافع رسمی شوروی بود، به سوی خود کشید).
سرانجام، انگلیسیها و آمریکاییها زمستان 24 ایران را تخلیه کردند و شوروی اگر چه با طرح بهانههایی ماندگار شد اما در نهایت، به خاطر مشکلات ناشی از رقابت با آمریکا و انگلیس، همچنین با اطمینان از ماندگاری قوام و تسلط او بر مجلس بعد (که باید درباره قول نفتی قوام به شوروی تصمیم میگرفت) نیروهایش را از ایران عقب کشید.
در انتخابات دوره پانزدهم مجلس (تیر ۱۳۲۶) با دخالت قوام و قیقاجهای حزبش، بخش قابل توجهی از اقلیت فعال در مجلس قبل (از جمله مصدق) از راهیابی به مجلس بازماندند. قوام تصور میکرد با رهایی از مزاحمتهای این اقلیت و تسلط حزبش بر اکثریت مجلس، میتواند طرحهای سیاسی خود را پیش ببرد اما معادلات مطابق محاسبات او پیش نرفت. علاوه بر گروههای سیاسی که توسط قوام و حزبش قلع و قمع شده بودند، دربار پهلوی دوم هم برای ناکام ماندن قوام هزینه زیادی کرد و در نهایت مجلس پانزدهم با رد توافق نفتی که قوام قول آن را به شوروی داده بود (مذاکرات قوام - سادچیکف)، باعث شد دولت قوام در ۱۸ آذر ۱۳۲۶ نتواند از مجلسی که خود اکثریت آن را مهندسی کرده بود، رای اعتماد کسب کرده و سقوط کند.
با خروج کامل اشغالگران از ایران، آزادی آذربایجان (که تحت حاکمیت نیروهای وفادار به شوروی قرار گرفته بود) و سقوط قوام، دربار و در راس آن پهلوی دوم که خود را فاتح اصلی میدان فرض میکرد، اعتماد به نفس پیدا کرده و تلاش خود برای افزایش ضریب نفوذش در صحنه سیاسی کشور را بیشتر کرد اما جریانات سیاسی مستقل و نیمهمستقل کشور که تجربه 6 ساله شیرینی از فقدان دیکتاتوری شاهانه را پشت سر گذاشته بودند، اقبال زیادی به دربار نشان نمیدادند.
سوءقصد به شاه در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ توسط حزب توده (حافظ منافع شوروی در ایران)، صحنه سیاسی را به نفع دربار تغییر داد. با تشدید فضای امنیتی، فعالان سیاسی وابسته به دربار میداندار شدند و طی 2 ماه با تشکیل «مجلس موسسان» (مجلسی برای ایجاد تغییرات در قانون اساسی)، اختیارات بیسابقهای به شاه اعطا شد. به این ترتیب، سال ۱۳۲۸ به کام شاه شد. تیرماه همان سال، مذاکرات میان شرکت نفت انگلستان (که آن روزها به نام شرکت نفت ایران و انگلستان شناخته میشد) و دولت ایران برای انعقاد قراردادی جدید، به نتیجه رسید. قراردادی موسوم به «گس -گلشاییان» تنظیم شد و تنها به رای مثبت اکثریت مجلس نیاز داشت.
پهلوی دوم که ترکتازیهای سال ۲۸ به دهانش مزه کرده بود، عزم خود را برای تداوم فضای موجود جزم کرد. طبعا دولت انگلستان هم برای اجرایی شدن قرارداد «گس-گلشاییان» در کنار دربار قرار گرفت و تلاش خود را به اعمال نفود فعال در انتخابات مجلس شانزدهم با هدف خالی کردن مجلس از نمایندگان مخالف معطوف کرد و دیکتاتوری دربار، آغاز شد. هدایت این تلاش بر عهده هژیر (محرم اسرار شاه و خانوادهاش و سفارت انگلستان) بود. فعالیتها برای تقلب در انتخابات به قدری واضح و رسوا بود که صدای سیاستمداران غیروابسته به دربار را درآورد.
۲۲ مهر، حین انتخابات مجلس شانزدهم، تحصن اعتراضی دکتر مصدق و جمعی از فعالان ملی و مذهبی به انتخابات، در صحن کاخ شاه شروع شد. هسته اولیه جبهه ملی، از همین متحصنان بودند. متحصنان از مذاکره با شاه و حتی تهدید هژیر از سوی اعضای فداییان اسلام (تشکیلات سیاسی خوشنام و صاحبنفوذی به رهبری حجتالاسلام نواب صفوی) به نتیجه نرسیدند و دستدرازی به صندوقهای رای ادامه پیدا کرد.
۱۳ آبان ۱۳۲۸، «هژیر» توسط یکی از اعضای فداییان اسلام به ضرب گلوله کشته شد. با حذف او، انتخابات در حوزه تهران، از اعمال تقلب دربار رها شد و نمایندگان منتخب تهران، اقلیتی فعال و قدرتمند را در مجلس تشکیل دادند.
دربار که دستش از مجلسی بدون مخالف جدی خالی شده بود، در ائتلاف با تلاشهای سفارت انگلستان و شرکت نفت ایران و انگلیس، تیرماه ۱۳۲۹ به عنوان آخرین تیر در ترکش، ژنرال حاجیعلی رزمآرا رئیس وقت ستاد ارتش را برای نخستوزیری به مجلس معرفی کرد؛ مردی که امید میرفت با اقتدار نظامیاش و وفاداری آشکارش به دربار، بتواند هم نفوذ شاه را افزایش دهد، هم قرارداد «گس-گلشاییان» را به تصویب برساند و هزینههای آن را هم به دوش بکشد. رزمآرا از مجلسی که اکثریت آن با اعمال نفوذ دربار انتخاب شده بود، رای اعتماد گرفت اما اقلیت فعالی که با ترور «هژیر» پایشان به مجلس باز شده بود، موی دماغ بودند که او را بشدت عصبی میکردند. آنها کار را تا جایی پیش بردند که جملاتی فضاحتبار از او صادر شود، مانند این جمله که «ایران نمیتواند لولهنگ بسازد، آن وقت چطور میخواهد صنعت نفت را اداره کند».
تلاشهای رزمآرا (با تکیه بر اکثریت مجلس، دربار و حمایت انگلستان) برای بینتیجه کردن مبارزات اقلیت مجلس، با سختی زیادی پیشرفتهایی به دست آورد اما سرانجام، تلاش اقلیت با تکیه بر تظاهرات تودههای مردم مسلمان که با تشویق روحانیون و در راس آنان، مرحوم آیتالله کاشانی به صحنه آمده بودند، نتیجه داد و آذر ۱۳۲۹، لایحه قرارداد «گس - گلشاییان» در کمیسیون مربوط مجلس رد شد و بلافاصله جبهه ملی (جریان اقلیت در مجلس) پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت را به مجلس ارائه کرد و البته این پیشنهاد هم توسط مجلس، به یک دلیل مشخص رد شد: اکثریت مجلس شانزدهم، به دربار و نخستوزیر وفادار بودند.
به این ترتیب، اقلیت مجلس دیگر امید و راهی به سوی نتیجه دادن «نهضت نفت» نداشت.
16 اسفند ۱۳۲۹، ژنرال رزمآرا با شلیک گلولهای از طرف استاد نجار «خلیل طهماسبی» به قتل رسید. او که یکی از اعضای شناخته شده فداییان اسلام بود، ناگهان به چهره و قهرمانی ملی تبدیل شد. قتل رزمآرا، هیجانی بیسابقه در میان مردم مسلمان ایجاد کرد. حمایت افکار عمومی از قتل او و افزایش تظاهرات در حمایت از ملی شدن صنعت نفت، وحشتی عجیب در میان درباریان و سیاستمداران وابسته به شاه ایجاد کرد. حالا مخالفت با درخواست اقلیت مجلس یعنی «ملی شدن صنعت نفت» برای نمایندگان، در حکم قرار گرفتن در کنار «رزمآرا» بود و در میان نمایندگان اکثریت مجلس شانزدهم، کسی جسارت معامله بر سر جان خود را نداشت. کمتر از 2 هفته پس از قتل رزمآرا، 29 اسفند 1329، اصل ملی شدن صنعت نفت به تصویب مجلس رسید. به این ترتیب، ملت مسلمان ایران، پس از 60 سال، به دومین پیروزی بر استعمارگران سرزمین خود (پس از «نهضت تنباکو») دست یافت.
آنچه در ماههای بعد واقع شد و حوادث مجلس هفدهم، نخست وزیری مصدق و تیرماه 1331 خارج از موضوع این مقاله مختصر است و انشاءالله در فرصتی دیگر به آنها خواهم پرداخت.
* کارشناس ارشد تاریخ
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|