«مسکن» کلمه‌ای است که تداعی‌گر معانی مختلفی برای اقشار مختلف است؛ کلمه‌ای که برای برخی افراد تداعی آرامش و آسایش بوده و برای برخی دیگر دغدغه و استرس را به همراه دارد. البته ناگفته نماند برای برخی افراد نیز نماد سرمایه و افزایش دارایی است. 

مسکن در اغلب کشورها به عنوان یک کالای مصرفی تلقی می‌شود اما چند وقت ا‌ست در کشور ما ماهیت خود را از دست داده و به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شده است. از قبل انقلاب اسلامی تاکنون مسکن دغدغه بسیاری از اقشار جامعه بوده است. با این حال از همان ابتدا دستخوش نوسانات قیمتی بوده که روزبه‌‌روز شرایط را برای تامین آن سخت کرده و این موضوع در دهه ۹۰ به اوج خود رسید. پس از بی‌توجهی مکرر مسؤولان در دولت‌های گذشته، حال پس از گذشت ۲ سال از عمر دولت سیزدهم، مردم شاهد روند نزولی قیمت‌های مسکن در مناطق مختلف کلانشهرها بویژه تهران و شهرهای اقماری آن هستند.

بررسی‌های انجام‌شده از روند قیمت مسکن در کشور گویای بی‌میلی افراد برای خرید و فروش مسکن بوده  که خود عامل اصلی این کاهش‌ قیمت‌ها شده است. کاهش قیمت مسکن در برخی کلانشهرها همچون تهران و البرز به وضوح قابل لمس است و حتی این روند به بسیاری از شهرهای اقماری تهران نیز سرایت کرده است.

* کاهش ۵۰۰ میلیونی تا یک میلیاردی قیمت مسکن در پردیس

شهر جدید پردیس یکی از همین شهرهای اقماری بوده که طی سال‌های اخیر مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. این شهر تازه‌تاسیس که در ابتدا با قیمت‌های مناسب بسیاری را مسکن‌دار کرده بود با روند افزایشی قیمت، داغ خانه‌دار شدن را بر دل بسیاری از افراد گذاشت. اکنون اما با آغاز روند کاهشی قیمت‌ها، قیمت مسکن در این شهر اقماری نیز نزولی شده و مردم با ریزش شدید قیمت‌ها مواجه شده‌اند. در همین باره خلیل محبت‌خواه، سرپرست شرکت عمران پردیس ضمن اشاره به ریزش قیمت‌ها در بازار مسکن شهر پردیس اعم از مساکن مهر و مساکن غیر از فازهای مسکن مهر و شخصی‌ساز اظهار داشت: ریزش قیمت مسکن در پردیس بین 500 میلیون تومان تا یک میلیارد تومان بوده است و در مدت کوتاه شاهد کاهش محسوس و مشهود قیمت مسکن در پردیس بودیم. وی درباره دلایل ریزش قیمت‌ها در بازار مسکن پردیس گفت: از مهم‌ترین عوامل ریزش قیمت مسکن در پردیس مقابله و برخورد قانونی با مشاوران املاک متخلف در این محدوده بوده است. همچنین از دیگر دلایل، آغاز جدی ساخت و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام در پردیس بوده که تکمیل ۳۰ هزار واحد مسکن مهر پردیس را از سر گرفتیم. در حالی که این پروژ‌ه‌ها از بیش از ۶ سال گذشته غیر فعال روی زمین مانده بودند. سرپرست شرکت عمران پردیس با تاکید بر اینکه برخی مشاوران املاک متخلف عامل گرانی مسکن بوده‌اند، ادامه داد: به طور قطع یکی از عوامل مهم در گرانی مسکن، قیمت‌سازی مشاوران املاک است، بر این اساس تعطیلی بنگاه‌های غیرمجاز را در پردیس آغاز کردیم و در چند روز گذشته چندین بنگاه مسکن پلمب شدند. محبت‌خواه گفت: اتفاقی که در مشاوران املاک متخلف رخ می‌دهد و منجر به گرانی مسکن می‌شود این است که مشاوران املاک بدون جابه‌جایی پول یک ملک را چند بار معامله می‌کنند و در هر معامله، آن ملک چندین میلیون تومان افزایش قیمت پیدا می‌کند و در نهایت میزان افزایش قیمت آن ملک در یک مدت کوتاه با تکرار چند بار معامله تا یک میلیارد تومان می‌رسد و این معاملات هم بین خود مشاوران املاک انجام می‌شود.

* کاهش ۳۰ درصدی قیمت مسکن در هشتگرد

در حالی که فروردین امسال یک واحد مسکن مهر در شهر جدید هشتگرد تا 1.3 میلیارد تومان معامله می‌شد هم‌اکنون همان واحد با قیمت کمتر از یک‌ میلیارد آگهی شده است. در هشتگرد حدود 50 هزار واحد مسکن مهر در حال ساخت است که بیش از 40 هزار واحد آن تحویل متقاضیان شده است. برخی پروژه‌های مسکن مهر از جمله پروژه هسا، دارای بیشترین مشکل در شهر جدید هشتگرد هستند و مشخص نیست چه ‌زمانی قرار است قفل بخش زیادی از 8365 واحد هسا باز شود.

فارغ از مشکلات مذکور،‌ در زمان حاضر به‌واسطه رکود حاکم بر بازار مسکن کشور می‌توان با کمتر از یک ‌میلیارد تومان در هشتگرد صاحب خانه شد. در این شهر یک واحد 80 مترمربعی با قیمت 950 میلیون تومان برای فروش آگهی شده است. عرصه این واحد خریداری نشده است و بدون انباری و پارکینگ است، قیمت واحدی با همین مشخصات در فروردین‌ امسال حدود 1.3 میلیارد تومان بود.

یک دستگاه آپارتمان 78متری که وام و عرصه آن تسویه شده با قیمت هر مترمربع 17.8 میلیون تومان یعنی کل واحد حدود یک میلیارد و 390 میلیون تومان در فایل فروش قرار گرفته است. واحد مسکونی 85 متری آماده سکونت با قیمت یک میلیارد و 490 میلیون تومان، آپارتمان 78 متری مسکن مهر با قیمت 1.2 میلیارد تومان و واحد 85 متری با قیمت یک میلیارد و 250 میلیون تومان در فایل فروش قرار گرفته است.

* با ۹۰۰ میلیون تومان در پرند خانه‌دار شوید

کاهش قیمت مسکن در شهرهای تازه‌تاسیس صرفا مخصوص شهر پردیس نبوده و حتی این روند نزولی به پرند نیز رسیده است. پرند که یکی دیگر از شهرهای اقماری تهران محسوب می‌شود اخیرا دچار تغییرات بارزی شده است؛ به‌گونه‌ای که با مبلغی حدود 900 میلیون تومان می‌توان در این شهر تازه‌تاسیس صاحب مسکن شد. البته رکود غیرتورمی بازار مسکن همچنان ادامه دارد و می‌توان گفت با وجود تخفیفات قابل توجه از سوی فروشندگان اما خرید و فروش چندانی انجام نمی‌شود. به نظر می‌رسد تقاضاهای مصرفی فعلا عجله‌ای برای ورود به بازار مسکن ندارند و در انتظار ریزش بیشتر قیمت‌ها هستند؛ پدیده‌ای که باعث شده در بازار مسکن فایل‌های متعددی با آفرهای متنوع برای فروش روزبه‌روز افزایش یابد. در این شرایط وضعیت شهرهای اقماری اطراف پایتخت برای خانه‌دار شدن به‌مراتب سهل‌تر از مناطق بیست‌ودوگانه تهران است. به‌عنوان مثال در شهر جدید پرند که مسؤولان دولتی وعده افتتاح متروی آن را تا شهریور امسال داده‌اند، بازار مسکن تفاوت‌های اساسی با اوایل امسال دارد. فروردین امسال قیمت یک واحد مسکن مهر در این شهر به مرز 2 میلیارد تومان نیز نزدیک شده بود اما در زمان حاضر همان واحد با یک ریزش محسوس قیمتی به حدود 1.3 میلیارد تومان رسیده است. با این وجود به دنبال کاهش محسوس قیمت‌ها در بازار مسکن شهر تهران، نرخ‌های پیشنهادی فروش آپارتمان در شهرهای اطراف از جمله پرند دچار افت تا ۳۰ درصد شده و در بسیاری موارد به محدوده ۹۰۰ میلیون تومان کاهش یافته است؛ بنابراین با وام ۶۴۰ میلیون تومانی اوراق می‌توان بخش قابل توجهی از هزینه خرید مسکن در شهر جدید پرند را تامین کرد، منوط به اینکه آپارتمان مورد نظر دارای سند باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد واحدهای مسکن مهر شهر جدید پرند که تا پیش از این در محدوده 1.5 میلیارد تومان بوده به محدوده 1.1 میلیارد تومان رسیده و آپارتمان‌هایی که بین 1.3 تا 1.4 میلیارد تومان فروخته می‌شد به یک میلیارد تومان و کمتر کاهش یافته است. آنطور که واسطه‌های ملکی در پرند می‌گویند با نقدینگی حدود ۶۰۰ میلیون تومان نیز می‌توان در این شهر زمین خریداری کرد. به هر ترتیب آنچه در حال حاضر اهمیت دارد ریزش قیمت‌های پیشنهادی مسکن در شهرهای پرند، پردیس و هشتگرد است که بسیاری از خانوارها را نسبت به خرید مسکن امیدوار کرده است. برخی مشاوران املاک معتقدند ادامه بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی می‌تواند به کاهش بیشتر قیمت مسکن منجر شود.

* البرز هم از کاهش قیمت مسکن مصون نماند

مردم دیگر کلانشهرهای کشور همچون البرز نیز با روند کاهشی مسکن مواجه شده و پس از گذشت روند افزایشی در طول سال گذشته، حال با تغییرات امیدوارانه‌ای روبه‌رو شده‌اند. زمستان سال ۱۴۰۱ قیمت مسکن در استان البرز هر روز نرخ تازه‌ای داشت و بسیاری از فروشندگان از بیم ناتوانی در خرید مسکن جدید دست نگه داشتند تا بازار به وضعیت سکون و آرامش برسد و برخی هم موقعیت را برای فروش واحدهای مسکونی به عنوان فرصت قلمداد کردند. بهار امسال این التهاب ادامه یافت تا جایی که افزون بر بالا رفتن قیمت مسکن، نرخ اجاره‌ها هم چند برابر شد و مستاجران برای یافتن سرپناه دچار مشقت فراوان شدند. در این میان انتشار اخباری مبنی بر کاهش بهای برخی مصالح ساختمانی مانند میلگرد و آهن و رکود و ریزش قیمت مسکن پایتخت در دهه آخر خردادماه جاری بر بازار مسکن البرز نیز اثر گذاشت و ترمز قیمت‌ها را کشید. با این وجود عزم دولت سیزدهم برای تنوع‌بخشی به سبد بازار مسکن نوساز موضوع دیگری است که در توقف قیمت‌ها بی‌تاثیر نبوده، چرا که در این سبد از نوسازی بافت‌های فرسوده و غیرمقاوم گرفته تا تامین زمین برای ساخت واحدهای ویلایی خودمالکی و انبوه‌سازی گنجانده شده است؛ به طور کلی می‌توان گفت ضمن رونق بازار ساخت مسکن، قیمت آن هم به سمت متعادل‌سازی پیش می‌رود. همچنین رکود قیمتی بازار مسکن بنا به گفته بسیاری از مردم و کارشناسان می‌تواند نشانه‌های خوبی برای کاهش قیمت آن و فرصتی برای خرید و فروش فراهم کند. پیمان مددی، رئیس اتحادیه املاک شهرستان فردیس نیز در این باره می‌گوید: بازار مسکن برخلاف آنچه به نظر می‌رسد امسال فرصت زیادی برای تحریک و تشنج پیدا نمی‌کند و تا وقتی مشتریان قادر به انجام معامله نباشند هیچ عدد و رقمی در ذهن فروشنده به درد نمی‌خورد. وی رکود در بازار مسکن را به بازار ارز و نرخ تورم گره زد و گفت: بازار ارز و نرخ تورم عواملی هستند که به طور سنتی روی بازار مسکن تاثیر می‌گذارند.  همچنین معاون مسکن اداره کل راه و شهرسازی استان البرز، توقف قیمت مسکن در این استان را متاثر از کاهش نرخ بعضی مصالح ساختمانی مانند آهن و میلگرد و اجرای طرح نهضت ملی مسکن با حمایت قاطع دولت در استان دانست. معاون مسکن اداره کل راه و شهرسازی استان البرز گفت: البته بخشی از صاحبان املاک در این وضعیت از فروش املاک خود صرف نظر کرده که به نوعی رکود در بازار فروش محسوب می‌شود. وی در عین حال اظهار کرد: بازار ساخت‌وساز مسکن در استان البرز رونق خاص خود را دارد و مشاغل وابسته به صنعت ساختمان از بازار کار مناسبی برخوردار هستند.

* نقش مشاوران املاک غیرمجاز در افزایش قیمت مسکن

رشد قارچ‌گونه بنگاه‌های املاک در سال‌های اخیر در سایه بی‌نظارتی دستگاه‌های متولی، سبب شد شاهد افزایش بی‌سابقه سوداگران و دلالانی باشیم که با دست‌درازی در بخش مسکن باعث رشد غیرقابل قبول قیمت مسکن چه در بخش رهن و اجاره و چه خرید و فروش شدند. اینکه هدف اصلی این بنگاه‌ها که با کمی نظارت در سال‌های گذشته به راحتی قابل شناسایی بودند و امکان برچیده شدن بساط آنها فراهم بود، چیست را امروز به راحتی می‌توان در نابسامانی‌ای که در بازار مسکن ایجاد شده دید، البته تلاطم‌های این بخش را شاید تنها نتوان به فعالیت‌های غیرقانونی بنگاه‌های املاک غیرمجاز مرتبط دانست، چرا که بعضا با معاملات صوری و تعیین نرخ‌هایی خلاف واقع سبب شدند مسکن به بدترین وضعیت ممکن خود در سال‌های اخیر برسد. بر همین اساس و با توجه به تاثیر بسیار زیاد بنگاه‌های املاک در نابسامانی بازار مسکن، دولت سیزدهم شناسایی و پلمب این بنگاه‌ها را جزو برنامه‌های اصلی خود قرار داد تا در ۲ ماه گذشته با حضور دستگاه‌های متولی شاهد شناسایی و البته پلمب تعداد زیادی از این واحدها باشیم. بر همین اساس با توجه بر عملکرد دولت سیزدهم، بازار مسکن دچار تحول عظیمی شده و همین امر موجب امیدواری شده است.

* 3 اقدام مهم دولت در حمایت از مستأجران و ساماندهی بازار اجاره مسکن

یکی از اقدامات مهم دولت، تمدید اعطای تسهیلات ودیعه مسکن تا پایان شهریور امسال که زمان اوج فصل جابه‌جایی مستأجران به شمار می‌رود، بوده است. بر اساس بخشنامه ابلاغی بانک مرکزی، محل تأمین منابع این تسهیلات ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن و سقف آن ۴۰ هزار میلیارد تومان است.

سقف وام ودیعه مسکن برای مستأجران تهران ۱۰۰، کلانشهرها ۷۰ و سایر شهرها ۴۰ میلیون تومان با بازپرداخت ۵ ساله است که بر اساس آخرین آمار اعلامی، مجموع تسهیلات پرداختی تا انتهای ۱۴۰۱ معادل ۱۳ هزار میلیارد تومان بوده و هنوز آمار تسهیلات ودیعه مسکن پرداخت شده در سال جاری اعلام نشده است. اقدام دوم دولت برای حمایت فوری از مستأجران مصوبه شورای عالی مسکن بوده که ۲۴ اردیبهشت مصوب و مقرر شد سقف اجاره‌بها در تهران ۲۵ درصد و سایر شهرها ۲۰ درصد باشد که این میزان در مقایسه با رقم اجاره‌بهای سال گذشته و درج شده در اجاره‌نامه‌هاست.

سومین اقدام حمایتی دولت راه‌اندازی سامانه ثبت رایگان قراردادهای اجاره در سامانه املاک و مستغلات کشور ذیل سامانه وزارت راه‌وشهرسازی به آدرس  amlak.mrud.ir  و بر اساس ماده ۱۸ قانون جهش تولید مسکن است و مستأجران و مالکان (متعاملان) می‌توانند بدون نیاز به مراجعه به دفاتر مشاوران املاک، اجاره‌نامه‌ها و قراردادهای اجاره مسکن را رایگان ثبت کنند.

طرح ساماندهی بازار مسکن و اجاره‌بها در راستای همکاری وزارت راه‌وشهرسازی و مجلس برای کنترل و آرامش بازار مسکن در 2 بخش خرید و اجاره در مجلس شورای اسلامی مصوب و برای تایید در اختیار شورای نگهبان قرار گرفت.

* مالیات مکرر بر سوداگری مسکن

در شرایطی که تقاضای سرمایه‌ای ۷۲ درصد معاملات مسکن را به خود اختصاص می‌دهد، فعالان بازار مسکن معتقدند مالیات بر معاملات مکرر می‌تواند به عنوان ابزاری در کنترل قیمت مسکن عمل کند. این پایه مالیاتی که سوداگران را هدف قرار داده، مکملی برای مالیات خانه‌های خالی و مالیات بر عایدی سرمایه خواهد بود. پس از برگزاری نشست تحولات بازار مسکن در اواخر فروردین  با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری که موضوع اخذ مالیات بر معاملات مکرر مسکن در آن مطرح شد، وزارت راه‌وشهرسازی با همکاری دستگاه‌های مربوط به بررسی کارشناسی ابعاد این پایه مالیاتی پرداخت و لایحه‌ای را برای تصویب به دولت ارائه کرد.

مطابق این لایحه تمام اشخاص حقیقی و حقوقی که اقدام به تملک واحد مسکونی یا زمین با کاربری مسکونی از هر طریق پس از ابلاغ این قانون کنند، اگر نسبت به انتقال مالکیت از هر طریق به شخص حقیقی یا حقوقی دیگر در کمتر از 5 سال پس از تاریخ تملک اقدام کنند مشمول مالیات بر معاملات مکرر خواهند شد.

یکی از چالش‌هایی که طرح‌های مالیاتی حوزه مسکن در سال‌های اخیر با آن مواجه شده‌اند، چگونگی اجرا بوده است به طوری که طرح مالیات بر خانه‌های خالی که آذر ۱۳۹۹ به تصویب رسیده هنوز در نحوه اجرا دچار معضلاتی است. قرار است دولت در سال جاری ۲۰۰۰ میلیارد تومان از محل مالیات خانه‌های خالی اخذ کند، این در حالی است که در ۹ ماه ابتدای سال گذشته تنها یک میلیارد و ۵۲۵ میلیون تومان از این محل به دست آمد.

مالیات بر عایدی سرمایه هم که خرید و فروش‌های سوداگرانه در بازارهایی مثل مسکن، خودرو، طلا و ارز را هدف قرار داده با گذشت حدود 3 سال از اعلام وصول شدن آن در مجلس، هنوز به قانون تبدیل نشده است. مالیات عایدی سرمایه یکی از پایه‌های مالیاتی است که از  ۱۰۰ سال قبل در بسیاری از کشورها اجرا شده و سال ۲۰۲۱ در دست کم ۱۴۲ کشور استفاده شده است. انتظار می‌رود با وضع این مالیات، نوسانات قیمتی ناشی از سوداگری کاهش یابد.

* تأمین زمین برای ساخت بیش از 1.5 میلیون واحد مسکونی در دولت سیزدهم

به موازات ساماندهی بخش اجاره، اقدامات دولت در سمت ساخت مسکن و عرضه زمین نیز پیش می‌رود. سرپرست سازمان ملی زمین و مسکن از تامین زمین برای ساخت بیش از 1.5 میلیون واحد مسکونی در دولت سیزدهم خبر داد.

ارسلان مالکی با بیان اینکه مساله مسکن یک دغدغه و چالش اساسی و مهم برای ما است، افزود: بخش زیادی از این چالش‌ها به کم‌کاری‌های گذشته بازمی‌گردد، چنانکه در دولت گذشته یک کار در مساله مسکن انجام نشده است.

سرپرست سازمان ملی زمین و مسکن با اشاره به اینکه دولت سیزدهم اراده کرده چالش مسکن را برطرف کند، تصریح کرد: تاکنون تأمین زمین در کشور بخوبی پیش رفته و حدود ۳۲ هزار هکتار زمین با کاربری مسکونی در اختیار طرح نهضت ملی مسکن قرار داده‌ایم. وی با بیان اینکه ۲۴ هزار هکتار زمین در کارگروه‌ها و شوراهای برنامه‌ریزی در حال الحاق داریم، ادامه داد: در مجموع ۵۶ هزار هکتار از اراضی دولت در اختیار طرح نهضت ملی مسکن قرار دارد و بالغ بر ۲ میلیون واحد مسکونی می‌توان احداث کرد و با آنچه تاکنون اعلام شده 1.5 میلیون خانوار در این زمین‌ها می‌توانند صاحب خانه شوند.

مالکی با تاکید بر اینکه در سازمان ملی زمین و مسکن تمام مسکن مهری که در اراضی دولتی ساخته شد ۵۹۰ هزار واحد است، خاطرنشان کرد: تاکنون در دولت سیزدهم زمین 1.5 میلیون واحد مسکونی تأمین شده است.

* نرخ‌گذاری‌ها در تهران بزودی اصلاح می‌شود

سرپرست دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه‌ و شهرسازی با اشاره به برنامه‌های حمایتی دولت برای ساماندهی بازار مسکن گفت: در برخی ماه‌ها میانگین قیمت مسکن در تهران فقط با چند معامله در مناطق یک و 2 معلوم می‌شود که این نرخ‌گذاری بزودی اصلاح خواهد شد. ابوالفضل نوروزی افزود: همچنین در برخی ماه‌ها در بازار مسکن تهران معامله‌ای رخ نمی‌دهد و فقط چند معامله در مناطق یک و 2 انجام می‌شود و با توجه به اینکه قیمت در آن 2 منطقه بالاست، قیمت خرید و فروش در کل تهران بالا می‌کشد.

* ۷۰ درصد قراردادهای اجاره سال گذشته به نفع مستاجران

مشاور وزیر راه‌ و شهرسازی در گفت‌وگویی عنوان کرد: سال گذشته تکالیف و استثناهایی برای موجران تعیین شد. با این‌ حال تلاش کردیم قوانینی وضع شود که به نفع مستاجران نیز باشد. سال گذشته 70 درصد قراردادها به نفع مستاجران تمام شده است.

سیدجواد سادات با اشاره به اینکه موضوع ساماندهی قراردادها از سال ۸۷ آغاز شده است، گفت: با ظرفیتی که ایجاد شده بیش از ۹۰ درصد مشاوران املاک اکنون این موضوع را رعایت و نسبت به اخذ کد رهگیری اقدام می‌کنند. با این وجود، وزارتخانه باید فضایی را فراهم می‌کرد که 2 طرف قرارداد (موجر و مستاجر) خود را ثبت کنند که اکنون این فضا فراهم شده است. مشاور وزیر راه‌ و شهرسازی درباره رعایت افزایش اجاره‌بها تا سقف ۲۵ درصد گفت: در رابطه با بازار اجاره چند بخش باید به این قانون احترام بگذارند که یکی از موارد، خود بنگاه‌های مشاور املاک هستند.

* الحاق ۵۰۰ هکتار زمین برای طرح نهضت ملی مسکن

شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با الحاق بیش از ۵۰۰ هکتار زمین در راستای تأمین مسکن موضوع قانون جهش تولید مسکن موافقت کرد. بر مبنای این جلسات، در شهر آران‌وبیدگل ۱۴ هکتار، بهبهان ۳۵ هکتار، همدان ۱۲۷ هکتار و پرند ۴۵ هکتار و در مجموع ۳۲۱ هکتار الحاق انجام شد. همچنین شورای عالی شهرسازی و معماری در قالب تصویب طرح جامع توسعه و عمران شهر میانه ضمن تأمین همه نیازهای اداره کل راه‌ و شهرسازی استان مرتبط با تکالیف در حوزه حمایتی با الحاق بیش از ۱۸۰ هکتار اراضی مستعد با مالکیت غیردولتی، زمینه پاسخگویی به تقاضای بازار در قالب عرضه مسکن و مدل خودمالکان را فراهم کرده است.

گروه بین‌الملل: آتش اعتراضات فرانسه تا جایی شعله‌ور شده که رئیس‌جمهور فرانسه را جمعه شب پس از درگیری پلیس با معترضان در چهارمین شب درگیری‌ها، با درخواست‌ها برای برقراری وضعیت اضطراری مواجه کرد.

اعتراضات در فرانسه به کشته شدن یک نوجوان ۱۷ ساله به نام «نائل» توسط پلیس، در شهرهای بزرگ فرانسه همچنان ادامه دارد. پلیس محلی اعلام کرد در حال جنگ با افراد ناراحت و دردسرساز است. این در حالی است که افسران 2 مجموعه از بزرگ‌ترین اتحادیه‌های پلیس کشور تهدید به شورش کرده‌اند. آنها تهدید کرده‌اند اگر مکرون نظم را برقرار نکند، به شورش می‌پردازند. آنها گفتند: «امروز پلیس در حال نبرد است. ما در حال جنگ هستیم. فردا ما در مقاومت خواهیم بود و دولت باید این را بداند».

۲ اتحادیه اتحاد پلیس ملی (Alliance Police nationale) و پلیس UNSA روز گذشته با اراذل و اوباش خطاب کردن معترضان، خواستار تحمیل نظم به جای درخواست آرامش در شهرها شدند. در این بیانیه با طرح این ادعا که «همکاران ما (پلیس) همچون اکثریت شهروندان دیگر نمی‌توانند دیکته‌های این اقلیت‌های خشن را تحمل کنند»، شرایط کنونی «زمان مبارزه با این آفات» عنوان و تاکید شده است همه ابزارها باید برای بازگرداندن حاکمیت قانون در سریع‌ترین زمان ممکن فراهم شود.

اتحادیه‌های پلیس در بیانیه دوم خود عبارت «ما در جنگ هستیم» را مورد توجه قرار داده و آورده‌اند: «ما در جنگ هستیم». این بیانه شرایط حاکم بر فرانسه را به یک جنگ چریکی شهری تشبیه و اضافه می‌کند: «ما دیگر با خشونت شهری روبه‌رو نیستیم و با یک چریک شهری روبه‌رو هستیم. بنابراین همکاران ما در برابر جنگ شهری برای پیروزی می‌جنگند».

در این بین مراسم خاکسپاری نوجوان ۱۷ ساله که به دست پلیس کشته شده در حالی برگزار شد که بخش‌های وسیعی از فرانسه در آتش، خشونت و شورش‌های ویرانگر غرق شده است. جمعه‌شب  بیش از ۳۸۰۰ آتش‌سوزی در جاده‌های عمومی رخ داد و بیش از ۵۰۰ ساختمان آتش گرفت.

به گزارش دیلی‌میل، شهر مارسی فرانسه روز جمعه شاهد بدترین حرکت خشونت‌آمیز بود. طبق گزارش رسانه‌ فرانسوی BFM، معترضان وارد یک فروشگاه اسلحه‌فروشی در حوالی منطقه «اولد پورت» شدند و چندین اسلحه شکاری از این فروشگاه غارت کردند. شهردار مارسی از دولت فرانسه خواست یگان‌های پلیس اضافه را در این شهر مستقر کند.

از سویی امانوئل مکرون استفاده از خودروهای زرهی و پلیس ضد شورش را مجاز کرد و ۴۵۰۰۰ افسر در تلاشی ناامیدکننده برای به دست گرفتن کنترل اوضاع مستقر شدند اما رئیس‌جمهور فرانسه به دلیل اینکه به اندازه کافی سریع عمل نکرده، مورد انتقاد قرار گرفته است.

به گزارش تلگراف، «اریک سیوتی» رئیس حزب جمهوری‌خواهان گفت کشورش «در لبه پرتگاه است» و «ما باید یک جنگ بی‌رحمانه علیه خشونت به راه بیندازیم و وضعیت اضطراری را در تمام مناطق آسیب دیده اعلام کنیم».

روزنامه فرانسوی لوموند به رئیس‌جمهور هشدار داده است شورش‌ها ممکن است به طور فزاینده‌ای گسترده شود و برای شب‌های آینده ادامه یابد. تلگراف گزارش داد پس از ادامه خشونت در طول شب، پلیس فرانسه گفته است در حال حاضر با «انبوهی از افراد ناراحت و دردسرساز» در جنگ است. 

از سویی بر اساس گزارش یورونیوز، تداوم اعتراضات در روز جمعه باعث شد از اواسط روز، اختلالاتی در سیستم حمل‌و‌نقل عمومی شهرهای مختلف فرانسه (از جمله در پاریس با تخریب ۱۲ اتوبوس) ایجاد شود. به این ترتیب فعالیت ۲۳ خط از مجموعه ۳۵۰ خط اتوبوس پاریس روز جمعه تعطیل شد، مسیر حرکت ترامواها بسته شد و در سایر خطوط، یا خدمات جزئی ارائه شد یا سرویس‌دهی با تاخیرهای زیادی همراه بود.

مقامات شهر مارسی که دومین شهر بزرگ فرانسه محسوب می‌شود، پس از خشونت‌های اخیر تصمیم به ممنوعیت برگزاری تظاهرات عمومی گرفتند. فعالیت تمام وسایل حمل‌و‌نقل عمومی نیز در مارسی از ساعت ۱۹ روز جمعه متوقف شد. این در حالی است که شامگاه جمعه پلیس پاریس برای پاکسازی معترضان از میدان کنکورد اقداماتی انجام داد و در بیانیه‌ای اعلام کرد عملیات پاکسازی میدان کنکورد ادامه خواهد داشت. طبق گزارش‌ها همچنین مرد جوانی پس از پریدن از ساختمانی در جریان اعتراضات جان خود را از دست داده است.

دولت فرانسه همچنین اتهامات سازمان ملل درباره وجود دیدگاه‌های نژادپرستانه در میان نیروهای پلیس را رد کرد. وزارت خارجه فرانسه گفت: «هرگونه اتهام نژادپرستی یا تبعیض سیستماتیک در نیروی پلیس فرانسه کاملا بی‌اساس است».

در این میان وزارت کشور فرانسه در فرمانی سراسری، خدمات اتوبوسرانی و تراموا در سراسر کشور را از ساعت ۹ شب روز جمعه متوقف و فروش وسایل آتش‌بازی را ممنوع کرد و خواستار آن شد که از فروش و حمل‌و‌نقل قوطی‌های بنزین، اسید و سایر مایعات قابل اشتعال جلوگیری شود. وزیر کشور فرانسه همچنین در چهارمین شب اعتراضات در این کشور گفت: بیش از ۴۵ هزار افسر مجری قانون از جمله یگان‌های ویژه جهت مقابله با شورشیان در فرانسه مستقر شده‌اند. بیش از ۳۰۰ افسر پلیس هم در 3 روز اول ناآرامی‌ها در فرانسه زخمی شدند.

پلیسی که شامگاه سه‌شنبه هفته گذشته به نائل، نوجوان ۱۷ ساله در غرب پاریس شلیک کرد و جان او را گرفت، پیش‌تر مدعی شده بود این نوجوان قصد زیر گرفتن آنها را بعد از متوقف کردن خودرو داشته است اما ویدئوی منتشر شده از حادثه نشان می‌دهد 2 پلیس در حالی که به پنجره خودروی مقتول نزدیک می‌شوند، کلت کمری خود را به سمت راننده نشانه گرفته و با حرکت خودرو، یکی از آنها اقدام به شلیک می‌کند. این ویدئو نشان می‌دهد خودروی مقتول کمی پس از حرکت، به یک پست برق در نزدیکی محل حادثه برخورد کرده و متوقف شده است.

این اتفاقات در شرایطی رخ می‌دهد که امانوئل مکرون  روز جمعه پس از نشست امنیتی اضطراری جهت رسیدگی به اعتراضات، تاکید کرد یک‌سوم افراد دستگیر شده طی چند شب گذشته، «جوان یا بسیار جوان» بوده‌اند و این نشان می‌دهد اینترنت نفوذ منفی بر کودکان و نوجوانان داشته است. وی افزود: پلتفرم‌ها و شبکه‌های اینترنتی نقش عمده‌ای در رویدادهای روزهای اخیر داشته‌اند. ما مشاهده کرده‌ایم شبکه‌های اجتماعی نظیر اسنپ‌چت، تیک‌تاک و سایر شبکه‌ها بستری برای شکل‌گیری و سازماندهی تجمعات خشونت‌آمیز بوده‌اند و آنها به شکل تقلیدآمیزی به سوی این حرکات خشونت‌آمیز سوق داده می‌شوند و همچنین باعث شده از دنیای واقعی فاصله بگیرند. رئیس‌جمهور فرانسه ضمن آنکه از والدین خواست فرزندان خود را در منزل نگه ‌دارند، گفت: جوانانی که به خیابان‌ها آمده‌اند، همانند بازی‌های ویدئویی رفتار می‌کنند؛ بازی‌هایی که اثرات مخربی بر آنها داشته است. تا جمعه شب ۱۳۱۱ معترض دستگیر و 300 نیروی پلیس و ژاندارمری زخمی شدند. همچنین ۱۳۵۰ وسیله نقلیه به آتش کشیده شده و ۲۴۰ ساختمان نیز سوزانده یا تخریب شد. در ۲۵۶۰ نقطه در مناطق عمومی آتش‌سوزی رخ داد. حداقل ۳۰ کلانتری پلیس و ۱۱ پاسگاه ژاندارمری هم هدف حمله قرار گرفتند.

* اعتراضات فرانسه سفر مکرون به آلمان را لغو کرد

رئیس‌جمهور فرانسه به‌ علت بالاگرفتن ناآرامی‌ها در این کشور، سفرش را به آلمان لغو کرد. امانوئل مکرون به دنبال ادامه اعتراضات خشونت‌آمیز علیه قتل یک نوجوان به ضرب گلوله پلیس در چندین شهر فرانسه، سفرش به آلمان را لغو کرد. در همین ارتباط، سخنگوی دفتر صدر اعظم آلمان اعلام کرد رئیس‌جمهور فرانسه سفر رسمی خود به برلین را لغو کرده است. مکرون روز جمعه هم مجبور شد سفر خود به بروکسل جهت نشست اتحادیه اروپایی را برای شرکت در یک جلسه امنیتی در پاریس پیرامون اعتراضات در این کشور نیمه‌کاره رها کند و به کشورش بازگردد.

مهدی بختیاری: در جریان حمله اخیر پلیس آلبانی به مقر گروهک تروریست منافقین در تیرانا، بیشترین ضربه به پاشنه آشیل این گروهک در سال‌های اخیر خورد؛ «یگان سایبری».

منافقین پس از اخراج از عراق و حضور در آلبانی بیش از گذشته از مرزهای ایران دور شدند و این مساله در کنار پایین آمدن توان عملیاتی آنها به دلیل محدودیت‌های اروپا و البته بالا رفتن میانگین سنی آنها و نداشتن انگیزه و توان کافی، امکان اعزام تیم‌های ترور به داخل ایران را از آنها گرفته و به همین دلیل در سال‌های اخیر، حضور پررنگ در فضای مجازی، جاسوسی از راه دور و تلاش برای به دام انداختن نوجوانان و جوانان بی‌اطلاع از طریق شبکه‌های اجتماعی را در اولویت کاری خود قرار داده‌اند.

عبارت «کانون‌های شورشی» در سال‌های اخیر در بسیاری از گزارش‌ها از عملکرد این گروهک به گوش خورده است.

شیوه کار به این شکل است: ده‌ها نفر از کارکنان یگان سایبری گروهک نفاق، با راه‌اندازی صدها اکانت فیک با هویت‌های جعلی در فضای مجازی اقدام به ارتباط‌گیری با کاربران عمدتاً جوان و نوجوان می‌کنند.

در این مرحله با انتشار اخبار جعلی یا واقعی که مخاطب را تحریک کند (مثل اختلاس و...) و براساس کامنت‌هایی که گذاشته می‌شود، سوژه را پیدا کرده و به اصطلاح نشان می‌کنند.

در مرحله بعد، نفر دیگری با هویت‌های جعلی نظیر دانشجوی ایرانی مشغول تحصیل در اروپا، با برقراری دیالوگ با کاربر نشان‌شده، اقدام به سنجش او کرده و این کار توسط سرپلی که به «مهندس افکار» مشهور است، انجام می‌شود.

تحریک سوژه و ترغیب او به انجام اقدامات ایذایی نظیر عکس گرفتن با یک نوشته خاص، شعار دادن و تهیه تصاویر از این اقدامات و ارسال برای سرپل از جمله مواردی است که در این مرحله انجام می‌شود که نهایتاً به آموزش ساخت مواد منفجره دست‌ساز و اقدام به عملیات‌های تروریستی در داخل و همزمان تهیه فیلم از این عملیات‌ها می‌انجامد.

کنشگری در فضای مجازی در قالب انتشار پست‌های زیاد از یک سوژه خاص، کامنت‌گذاری و لایک در میزان بسیار وسیع و... برای در دست گرفتن فضای مجازی جهت ملتهب کردن فضای سیاسی نیز از جمله دیگر برنامه‌های اصلی یگان سایبری تروریست‌های منافق بوده که با ضربه اخیر پلیس آلبانی به میزان محسوسی در فضای مجازی کاهش یافته است.

در کنار این موارد، اقدام به هک سامانه‌های نهادها و سازمان‌های مختلف، از دیگر اقدامات اصلی در یگان سایبری منافقین بود.

با حمله اخیر پلیس آلبانی به اردوگاه «اشرف 3» با هدف اصلی حضور در محل این یگان، پلیس این کشور عمده تجهیزات متعلق به این گروهک از قبیل کامپیوترها و سرورهای اصلی را با خود برد.

این در حالی است که گروهک منافقین با کمک کشورهای حامی خود، در سال‌های گذشته جدیدترین تجهیزات و پیشرفته‌ترین سرورها را در اختیار داشته و به نظر می‌رسد این سرورها که حالا از دسترس آنها خارج شده و توسط پلیس آلبانی به صورت مشترک در حال پردازش و بررسی است، حاوی مهم‌ترین اطلاعات درباره افراد مرتبط با این گروهک در داخل ایران باشد.

این شاید بدترین خبر برای منافقین و حامیان آنهاست که این امکان وجود دارد همه این اطلاعات به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بیفتد و این یعنی کور کردن بسیاری از نقاط آنها در داخل و دستگیری بسیاری از مرتبطان آنها.

اقدام اخیر پلیس آلبانی که به درگیری منافقین با آنها نیز انجامید را شاید بتوان نقطه پایانی بر حضور یک دهه‌ای این فرقه در این کشور تلقی کرد هر چند نباید از فشارهای آمریکایی‌ها بر کشور فقیر آلبانی نیز غافل شد؛ کشوری که با وعده کمک‌ سالانه 20 میلیون دلاری آمریکا و کمک برای پیوستن آنها به اتحادیه اروپایی حاضر شد به تروریست‌های رانده‌شده از عراق جا بدهد.

در این میان اما باید فعال شدن «دیپلماسی امنیتی» ایران را مهم‌ترین دلیل فراهم شدن زمینه برای مقابله با این گروهک تروریست در اروپا دانست.

چندی قبل «اسدالله اسدی» دیپلمات کشورمان که با پرونده‌سازی همین منافقین در بلژیک زندانی شده بود، با همین دیپلماسی امنیتی آزاد شد و در آینده نزدیک نیز باید منتظر آزادی «حمید نوری» یک ایرانی دیگر در سوئد که او هم با پرونده‌سازی منافقین دستگیر و زندانی شده است، باشیم.

جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر تمام عزم خود را برای مقابله با هر گونه مصادیق ناامن‌کننده منافع خود جزم کرده و به نظر می‌رسد پیام استراتژی «تهدید در برابر تهدید» ایران را، کشورهای اروپایی و حتی آمریکا که به انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ نزدیک می‌شود، بخوبی درک کرده باشند.

لغو برنامه سالانه منافقین در فرانسه، اقدام قانونی پلیس آلبانی در حمله به مقر آن تروریست‌ها و متعاقب آن تماس تلفنی مکرون رئیس‌جمهور فرانسه با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان، بیانیه وزارت‌ خارجه آمریکا در عدم حمایت از منافقین و وحشت شدید سران این گروهک برای استرداد مقامات سطح اول‌شان به ایران، همگی نشانگر این است که دیپلماسی امنیتی ایران جواب داده است. باید منتظر اخبار جدیدتر ماند.

آنگاه امام در یک نتیجه‌گیرى کلى چنین مى‌فرمایند: «ولى خداوند، بندگانش را با انواع شداید مى‌آزماید و با انواع مشکلات، متعبد مى‌سازد و با اقسام گوناگون گرفتاری‌ها امتحان مى‌کند تا تکبر را از قلوب آنها خارج سازد و تواضع و فروتنى را در نفوس‌شان جایگزین کند و درهاى فضل و رحمتش را به روى آنان بگشاید و اسباب عفوش را به آسانى در اختیارشان قرار دهد»؛ (وَ لکِنَّ‌الله یَخْتَبِرُ عِبَادَهُ بِأَنْوَاعِ الشَّدَائِدِ، وَ یَتَعَبَّدُهُمْ بِأَنْوَاعِ الْمَجَاهِدِ، وَ یَبْتَلِیهِمْ بِضُرُوبِ الْمَکَارِهِ، إِخْرَاجاً لِلتَّکَبُّرِ مِنْ قُلُوبِهِمْ، وَ إِسْکَاناً لِلتَّذَلُّلِ فِی نُفُوسِهِمْ، وَ لِیَجْعَلَ ذلِکَ أَبْوَاباً فُتُحاً إِلَى فَضْلِهِ، وَ أَسْبَاباً ذُلُلاً لِعَفْوِهِ).

اشاره به اینکه واجبات شرعى مانند نماز و روزه و حج و جهاد و زکات و خمس و همچنین منهیات و ترک انواع هوا و هوس‌ها، امورى هستند غالباً سنگین و پرزحمت تا صفوف مطیعان و متواضعان در برابر فرمان حق را از هواپرستان خودخواه جدا سازد و اگر غیر این ‌بود هرگز این جدایى صفوف صورت نمى‌گرفت.

قابل توجه است که امام علیه‌السلام ۴ نتیجه که لازم و ملزوم یکدیگرند، براى این امر بیان فرموده‌اند:

1- بیرون راندن تکبر از دل‌ها؛ 2- جانشین کردن فروتنى به جاى آنکه هدف اصلى خطبه را تشکیل مى‌دهد؛ 3- گشودن درهاى بهشت؛ 4- شمول عفو و رحمت الهى.

گروه سیاسی: حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی روز گذشته در بیست‌وهفتمین همایش روز «صنعت و معدن»، با قدردانی از تلاش‌های صنعت‌کاران و معدن‌کاران که نتیجه تلاش آنان آغاز روند رشد تولید و رشد اقتصادی از 6 ماهه دوم سال 1400 و تداوم آن تاکنون بوده است، گفت: این حرکت که نتیجه توجه فعالان بخش صنعت و معدن به بیانات راهبردی رهبر معظم انقلاب بوده، با یک حرکت دانش‌پایه همراه بوده که جای خوشحالی و قدردانی دارد. رئیسی اظهار داشت: قدردانی عملی از فعالان بخش صنعت و معدن آن است که با تمام وجود به نظرات و سخنان‌شان توجه شده و رفع مشکلات و موانع پیش‌روی توسعه فعالیت‌های‌شان با جدیت دنبال شود و دولت در این زمینه عزم و تصمیم جدی دارد.

رئیس‌جمهور از نکات مهم در زمینه رشد تولید را همراهی و همگامی بخش صنعت و معدن با بخش دانشگاه، تحقیق و پژوهش برای روزآمد کردن شیوه‌های تولید و ارتقای ارزش افزوده دانست و تصریح کرد: نکته مهم دیگر توجه و تمهید تامین مالی و سرمایه در گردش بخش تولید است که وقتی دولت آن را مدنظر و توجه دارد، باعث می‌شود فعالان صنعتی و معدنی احساس کنند دولت از آنها پشتیبانی می‌کند.

رئیسی مساله دیگر در زمینه حمایت از تولید را مشوق‌های مالیاتی عنوان و خاطرنشان کرد: دولت مردمی با تصویب و اعمال مشوق‌های مالیاتی سعی کرده از مالیات به عنوان عاملی برای تنظیم‌گری در عرصه تولید استفاده کند و از یک‌سو اجازه ندهد پرداخت مالیات فشاری به تولیدکنندگان وارد و از سویی در مواقع لزوم منابع تامین‌شده از دریافت مالیات را صرف حمایت از بخش تولید کند. رئیس‌جمهور با اشاره به اهمیت مساله انرژی در کشور و وجود ناترازی در این بخش اظهار داشت: با وجود مشکلات فراوان اما این دولت به دنبال آن نیست که مشکلات را به صنایع منتقل کند و همواره به همکاران خود تاکید کرده‌ام در جلسات داخلی درباره مشکلات و راهکارهای رفع آنها بحث کنید اما رفتار دولتمردان در بیرون باید امیدآفرین باشد و انتقال مشکلات دولت به جامعه به صلاح نیست.

رئیسی همچنین ضمن اشاره به ناترازی در بخش‌های نظام بانکی و پولی، برق و آب تصریح کرد: برای رفع ناترازی‌ها در بخش انرژی کارهای بنیادینی توسط دولت شروع شده و برنامه‌ریزی و اقدام برای تولید 10 هزار مگاوات برق توسط خود صنایع گامی است که به رفع ناترازی‌ها در بخش برق کمک زیادی خواهد کرد. رئیس‌جمهور با تاکید بر ضرورت اتخاذ راهکار میان‌مدت برای رفع برخی مشکلات در کشور بیان داشت: باید هماهنگی و مدیریتی بین صنعتگران، معدن‌کاران و بازرگانان توسط دولت اتخاذ شود تا برخی مسائل و مشکلات را بتوان با مدیریت منابع و تلاش جهادی حل و فصل کرد.

رئیس‌جمهور ضمن تاکید بر اینکه نباید اجازه داد به بهانه مشکلات هیچ واحد تولیدی‌ای متوقف شده و از اشتغال خود بکاهد، اظهار داشت: هیچ خط تولیدی نباید متوقف شود همانطور که رهبر انقلاب تاکید دارند هیچ مساله‌ای در داخل کشور نیست که راه‌حلش در درون کشور نباشد. رئیسی با اشاره به لزوم توجه به ظرفیت‌های داخلی کشور تصریح کرد: ما راهکار رفع مشکلات کشور را در دست و لبخند بیگانگان دنبال نمی‌کنیم، البته از تجربه دیگران استفاده خواهیم کرد اما نسخه‌هایی را که از دیگر کشورها می‌آید، بدون مطالعه و تطبیق با شرایط خودمان اجرا نخواهیم کرد. 

رئیس‌جمهور راهکار عبور از مشکلات اقتصادی کشور را مدیریت ظرفیت‌های داخلی دانست و اظهار داشت: در مساله مدیریت انرژی همچنین می‌توان با مدیریت زمان، مدیریت مصرف و بهینه‌ کردن مصرف انرژی و استفاده از راهکارهای دیگر مدیریت مصرف از این مشکل عبور کرد. رئیسی در ادامه با تاکید بر اینکه امروز تولید دانش‌بنیان در کنار صنایع دفاعی و هسته‌ای برای کشور تولید قدرت می‌کند، اظهار داشت: نگاه امروز جمهوری اسلامی ایران و رهبر معظم انقلاب، رشد تولید است و از همین رو در سفرهای خارجی نگاه روسای کشورها به کشورمان به عنوان کشوری قدرتمند در صنایع مختلف است. امروز پارک‌های فناوری و دانش‌بنیان نقطه قدرت ما است و این نقطه قدرت را باید تقویت کرد. رئیس‌جمهور تحول در صنعت را اجتناب‌ناپذیر قلمداد کرد و گفت: شاهد بودیم صنایعی چون تراکتورسازی تبریز که ظرفیت‌های آنها تعطیل یا نیمه تعطیل بودند دوباره احیا شده‌اند و ماشین‌سازی تبریز سال گذشته 1300 ماشین صنعتی تولید کرد و سال جاری نیز 2 هزار ماشین صنعتی را تولید خواهد کرد. این روند احیای واحدهای صنعتی باعث افتخار کشور است. رئیسی با بیان اینکه برخی استان‌های کشور، بهشت معادن هستند و باید از ظرفیت‌های این معادن برای اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی مناطق مختلف و بویژه روستاهای اطراف خود این معادن استفاده کرد، اظهار داشت: سال 1401 سال احیای معادن بود و معادن کشور از حالت رکود خارج شد و امسال نیز با تلاش صنعتگران، معدن‌کاران و دولت مسیر احیای معادن با سرعت بیشتر ادامه خواهد یافت.

گروه سیاسی: رسانه‌های اصلاح‌طلب فراری از نشان دادن هر گونه تصویر منفی از جوامع غربی هستند. گویی بسیاری از این روزنامه‌ها محتوای روزانه خود را با توجه به منافع دولت‌های اروپایی و آمریکا تنظیم می‌کنند.

به گزارش «وطن امروز»، یک پسر 17ساله به ضرب گلوله پلیس فرانسه به قتل رسیده و شهرهای مختلف این کشور را تبدیل به میدانی برای اعتراضات عمومی کرده است. بالا گرفتن سطح اعتراضات و درگیری‌ها، پاریس را به استیصال رسانده، مکرون علیه شبکه‌های اجتماعی موضع گرفته و پلیس خانه به خانه به دنبال معترضان رفته و آنها را دستگیر می‌کند. آنچه در فرانسه می‌گذرد سرخط خبری بسیاری از رسانه‌های جهانی شده و برخی آن را یادآور خروش اعتراضی مردم آمریکا علیه پلیس کشورشان در جریان قتل جورج فلوید می‌دانند. با این حال سهم تمام این اخبار در صفحه نخست روزنامه‌های اصلاح‌طلب یک «هیچ» پررنگ و معنادار بود. برخی از این رسانه‌ها که سال گذشته از هر حربه و دروغی برای ملتهب کردن فضای عمومی جامعه به سمت آشوب و درگیری خیابانی استفاده کرده بودند، حالا حتی در پوشش آنچه در فرانسه می‌گذرد نیز لکنت دارند.

روزنامه‌های «شرق»، «اعتماد»، «سازندگی»، «آفتاب یزد»، «آرمان امروز» و «ستاره صبح» در صفحه نخست شماره روز گذشته‌شان حتی در میان کوتاه‌ترین تیترهای‌شان نیز هیچ اشاره‌ای به اعتراضات فرانسه و ورود پلیس برای سرکوب معترضان نکردند. روزنامه‌های «هم‌میهن» و «آرمان ملی» هم تنها در تیترهای فرعی و جانبی صفحه نخست‌شان به «موج اعتراض و خشونت در فرانسه» و «آشوب در فرانسه» اشاره کردند. با این حال 2 روزنامه «ابتکار» و «مردمسالاری» به اعتراضات فرانسه در تصویر اصلی صفحه نخست‌شان اشاره کردند.

* آبروی غرب و حیثیت غرب‌گرایان

بایکوت معنادار اعتراضات فرانسه در رسانه‌های غرب‌گرای داخلی در حالی است که در آشوب‌های خیابانی سال گذشته که با درگذشت مهسا امینی شروع شد، این جراید نقش مهمی در جا انداختن این باور غلط داشتند که وی بر اثر ضرب و شتم ماموران انتظامی کشته شده است. در چنین شرایطی این رسانه‌ها از پوشش مرگ جوانی که بدون هیچ اما و اگری به ضرب گلوله مستقیم ماموران پلیس فرانسه کشته شده است استنکاف می‌ورزند.

به نظر می‌رسد رسانه‌های اصلاح‌طلب پوشش هر خبر و تصویری را که استاندارد دوگانه غربی‌ها را عیان سازد، یک شکست سیاسی و بی‌حیثیتی برای خود می‌دانند. غرب‌گرایانی که در سال‌های گذشته همواره پا به پای دخالت دولت‌های اروپایی در امور داخلی ایران، از پایمال شدن حقوق بشر در کشورمان می‌نوشتند و هر اقدامی برای تامین امنیت عمومی را منافی آزادی می‌خواندند، اکنون بیشترین همدلی و همراهی را با پلیس سرکوبگر فرانسه دارند.

* مثل جورج فلوید!

3 سال پیش بود که مرگ دلخراش یک سیاه‌پوست آمریکایی زیر زانوان پلیس این کشور دومینویی از اعتراضات خیابانی را در شهرهای مختلف آمریکا آغاز کرد؛ اعتراضاتی که برخاسته از تبعیض نژادی حاکم بر این کشور و حقوق پایمال شده سیاه‌پوستان بود. اعتراضات در آمریکا چند ماه به درازا کشید و تبدیل به یکی از داغ‌ترین سوژه‌های خبری جهان شد. سرکوب سیستماتیک سیاه‌پوستان در آمریکا مقدمات شکل‌گیری یک موج جهانی را در همدلی با سرکوب‌شدگان فراهم کرد. در چنین موقعیتی نیز رسانه‌های اصلاح‌طلب که مخدوش شدن چهره آمریکا را به‌مثابه بی‌اعتباری خود می‌پنداشتند، سیاست بایکوت و فراموشی را در دستور کار قرار دادند. «وطن امروز» خرداد 1399 در گزارشی با عنوان «دم را بجنبان» به نوع مواجهه رسانه‌های اصلاح‌طلب درباره اعتراضات آمریکایی‌ها علیه تبعیض نژادی پرداخت. بر اساس گزارش مذکور، در یک بازه 13روزه، روزنامه «شرق» اعتراضات خیابانی مردم آمریکا را حتی در فرعی‌ترین تیترهای صفحه اول خود نیز پوشش نداد. روزنامه «اعتماد» دیگر روزنامه شناخته‌شده اصلاح‌طلب از این حادثه یک بار در تیتر اصلی و بار دیگر در یکی از تیترهای فرعی یاد کرد. 

روزنامه‌های «آرمان ملی» و «آفتاب یزد» هر کدام تنها یک بار در تیترهای صفحه نخست خود این اعتراضات را پوشش دادند که روزنامه آفتاب یزد همان یک بار را نیز در یکی از فرعی‌ترین تیترهای صفحه اول خود گنجاند. 2 روزنامه دیگر اصلاح‌طلب یعنی «ابتکار» و «سازندگی» نیز به ترتیب 4 و 3 بار اخبار اعتراضات عمومی آمریکا را وارد صفحه نخست خود کردند و هر 2 روزنامه نیز تنها یک بار این اعتراضات را تبدیل به تیتر اصلی خود کردند.

گروه بین‌الملل: دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین در گفت‌وگویی اعلام کرد دستور رهبر معظم انقلاب برای مسلح کردن منطقه کرانه ‌باختری محقق شده است؛ موضوعی که چندی است در رسانه‌ها و اندیشکده‌های مختلف غرب آسیا، اسرائیل و جهان در حال بازگو شدن است. «زیاد النخاله» در مصاحبه‌ای گفت جمهوری اسلامی ایران حمایت از مقاومت را نه‌تنها در زبان، بلکه در عمل نیز نشان داده و هزینه آن را نیز پرداخته است. وی به روزنامه الوفاق گفت: موضع سیاسی جمهوری اسلامی ایران که همان «عدم به رسمیت شناختن اسرائیل» است، بسیار اهمیت دارد و در سطح بین‌المللی و فلسطین اعلام نامشروع بودن این رژیم و اینکه بر ویرانه‌های ملت فلسطین بنا شده، حائز اهمیت است. زیاد النخاله افزود: «از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران حمایت از فلسطین را در همه احوال مبنا قرار داده است؛ جمهوری اسلامی 2 موضع در این رابطه در پیش گرفته است، یک موضع سیاسی است و من معتقدم هزینه این موضع سیاسی را نیز با تحمل محاصره و تحریم‌ها پرداخته است، مسأله دوم بحث مقاومت است، جمهوری اسلامی در مواضع و سیاست‌ها و چشم‌انداز خود برای حمایت از مردم فلسطین برنامه دارد». دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین سپس شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی را مصداق و تجسم بارز این مفاهیم و موضع جمهوری اسلامی در حمایت همه‌جانبه از فلسطین دانست. این رهبر مقاومت فلسطینی، در این خصوص گفت: «حاج قاسم سلیمانی در میدان نبرد فلسطین حاضر بود و جمهوری اسلامی کمک‌های خوبی به مردم فلسطین ارائه کرد، اما می‌خواهم به این مسأله اشاره کنم که برخی شاید گمان کنند مردم فلسطین ماهانه میلیون‌ها دلار دریافت می‌کنند اما من می‌گویم با کمترین امکانات مقاومت شکل گرفت و به کار خود ادامه می‌دهد. بی‌شک به کمک‌های فنی، آموزشی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران اذعان داریم. ممکن است دیگران هم از میزان این کمک‌ها اطلاع داشته باشند، ما آن را رد نمی‌کنیم اما نباید در میزان این کمک‌ها مبالغه شود، کمک‌های امنیتی و نظامی هم وجود دارد که مهم‌تر است». زیاد النخاله همچنین گفت: برخی کمک‌ها به خانواده‌های شهدا و اسرا صورت می‌گیرد که جنبه انسان‌دوستانه دارد، اما باقی کمک‌هایی که ایران ارائه می‌دهد از نوع نظامی و توانایی تجهیز بیشتر است. او افزود: «این را می‌گویم تا مردم خیال‌شان راحت شود، چون ممکن است فکر کنند مردم فلسطین تمام پول جمهوری اسلامی ایران را گرفته‌اند، کمک به خانواده شهدا و اسرا انسان‌دوستانه است و کمک‌های دیگر در حوزه نظامی و تهیه برخی سلاح‌ها و رساندن آن به غزه و کرانه باختری است که طبیعتا هزینه‌بر است». زیاد النخاله اما مهم‌تر از مسائل مادی را ایده، حضور و پیگیری شهید حاج قاسم سلیمانی دانست و گفت آن شهید بزرگوار همواره در صحنه حضور داشت و همه چیز از آموزش رزمندگان تا کمک‌رسانی را پیگیری می‌کرد. النخاله گفت: «ژنرال سلیمانی فلسطین را از فلسطینی‌ها و بیت‌المقدس را بیشتر از اهالی‌اش دوست داشت، از این رو می‌توان او را «شهید قدس» نامید، همه رهبران فلسطینی او را می‌شناختند و در همه پرونده‌های مربوط به فلسطین حضور داشت». دبیرکل جهاد  اسلامی فلسطین در پاسخ به این سؤال که آیا این رابطه به همان منوال با حاج اسماعیل قاآنی نیز ادامه دارد، گفت: «بدون شک همان مسیر ادامه دارد، من از جمهوری اسلامی ایران حرف می‌زنم؛ حاج‌قاسم و حاج‌اسماعیل قاآنی برنامه‌های جمهوری اسلامی را پیش می‌برند، آنها نماینده مردم مسلمان ایران و همت مردم ایران هستند، این کمک‌ها به نام ایران و رهبری معظم است؛ تمام مردم ایران در این حمایت و پشتیبانی مشارکت دارند». زیاد النخاله در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا تاکنون کشورها و افراد مختلف از جهاد اسلامی خواسته‌اند رابطه‌اش را با جمهوری اسلامی ایران قطع کند، گفت: «بی‌تردید آنها چنین درخواستی می‌کنند، کشورهای عربی تمایلی به رابطه فلسطین با ایران ندارند، چرا که برنامه و طرح سیاسی آنها با طرح و برنامه ما تفاوت دارد». او افزود: «طرح سیاسی این کشورها این‌گونه است که با اسرائیل مشکلی ندارند، حتی اگر فلسطین تحت اشغال باشد. همه آنها به نوعی نمی‌خواهند مردم فلسطین رابطه‌ای با ایران داشته باشند». دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین همچنین گفت: «اما آنها نمی‌گویند اگر رابطه با ایران را قطع کردید، ما به شما کمک می‌کنیم، آنها فقط خواستار قطع رابطه با ایران هستند». طی سال‌های گذشته و پیروزی‌های مقاومت، شخصیت‌های مختلف از «اتاق عملیات مشترک» میان گروه‌های مقاومت در منطقه سخن می‌‌گویند. زیاد النخاله در بخش دیگری از مصاحبه خود در پاسخ به این موضوع گفت: «اتاق عملیات مشترک در حقیقت اشاره به هماهنگی نیروهای مقاومت با یکدیگر در میدان نبرد و شلیک موشک‌ها و حمایت متقابل از یکدیگر دارد اما مفهوم اتاق عملیات در ذهن مردم، یعنی اینکه یک مرکز فرماندهی و برنامه‌ریزی وجود دارد ولی در اصل اینطور نیست. اگر بخواهیم به طور دقیق توضیح دهیم هماهنگی مستقیم در میدان بین نیروهای مقاومت و پیگیری درگیری‌های میدانی است که این توصیف دقیقی است». او سپس تأکید کرد گاهی اوقات اغراق‌هایی در این مورد صورت می‌گیرد. به گفته دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین، عمده مناطقی که شاخه‌های نظامی گروه‌های مقاومت در آن فعالیت می‌کنند، در هماهنگی با دیگر گروه‌ها است و در فلسطین بیشتر گروه‌ها در هماهنگی با یکدیگر عمل می‌کنند. او همچنین به شرایط کرانه باختری اشاره کرد و گفت هماهنگی  میان گروه‌های مقاومت همانند غزه در این منطقه ممکن نیست. النخاله در  این باره توضیح داد: «برای مثال در کرانه باختری در اردوگاه جنین، گردان جنین وابسته به تیپ‌های سرایا القدس (شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی فلسطین) حضور دارد و گروه‌های کوچک‌تری نیز فعالیت می‌کنند که ممکن است از گردان جنین در سلاح و آموزش و لجستیک کمک دریافت کنند». کرانه باختری بویژه شهر و اردوگاه جنین در طول 2 سال گذشته شاهد افزایش معنادار عملیات‌های مسلحانه فلسطینی‌هاست. زیاد النخاله در پاسخ به این سؤال که آیا سیاست مسلح کردن کرانه باختری محقق شده است؟ گفت دستور مقام معظم رهبری برای مسلح شدن این منطقه، تأثیر بالایی در به وجود آمدن شرایط فعلی داشت. او گفت: «در حقیقت پیچیدگی‌های زیادی در کرانه باختری وجود دارد که باید بسیار دقیق باشیم. هنگامی که رهبری معظم خواستار مسلح شدن کرانه باختری شدند، در حقیقت روی منطقه حساسی در درگیری با دشمن دست گذاشتند. با وجود اینکه اهمیت کرانه باختری را می‌دانستیم اما این دستور تأثیر بالایی بر برادرانی که روی این پرونده کار می‌کنند و همچنین نیروهای مقاومت گذاشت و موجب شد همه برای تحقق این هدف همکاری کنند و برنامه‌هایی در این راستا وضع شود». دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین در ادامه گفت تأمین سلاح‌ در کرانه باختری یا از طریق قاچاق یا حتی خرید از اسرائیلی‌ها صورت می‌گیرد. او تأکید کرد: «مهم این است که کرانه باختری از حالت سکون خارج شده و وضعیت مقاومت را به خود بگیرد که این روزها شاهدش هستیم». 

این مصاحبه در راستای همان تسلیح کرانه باختری است. هفته قبل منابع صهیونیستی خبر دادند 2 فروند راکت از شهر جنین در شمال کرانه باختری به سمت شهرک‌های صهیونیست‌نشین شلیک‌ شده است. طبق گزارش روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارانوت، این راکت‌ها به سمت یکی از شهرک‌های صهیونیستی مجاور شهر جنین شلیک‌ شده و ارتش رژیم صهیونیستی در حال بررسی این مساله است. برخی منابع فلسطینی خبر دادند راکت‌های شلیک‌ شده از نوع «قسام یک» بوده که در چند متری «دیوار حائل» در کرانه باختری به زمین اصابت کردند.

با ساخت، نوسازی و مرمت مدارس، بخش عمده‌ای از دانش‌آموزان سال تحصیلی 1403-1402 را در کلاس‌های جدید آغاز می‌کنند. طبق اعلام معاون وزیر آموزش‌و‌پرورش و رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور  ۲۰۰۰ مدرسه جدید در کشور مشتمل بر ۱۰ هزار کلاس درس تا ابتدای مهر امسال در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد. وی با بیان اینکه بیش از 98.5 درصد دانش‌آموزان کشور تحت پوشش تحصیلی قرار دارند، اظهار کرد: در حال حاضر میانگین سرانه فضای آموزشی در کشور 5.2 مترمربع است که این فضا باید به 8.22 مترمربع افزایش یابد. وی با اشاره به اینکه برای آماده‌سازی ۱۰ هزار کلاس درس در کشور تا قبل از مهر امسال، ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه شده است، تصریح کرد: ۴۶ درصد این طرح‌ها با مشارکت خیرین مدرسه‌ساز اجرا شده است و تنها ۱۲ نقطه کشور اجازه شروع پروژه جدید دارند و تلاش این است تا پایان سال ۱۴۰۳ طرح‌های نیمه‌تمام را به اتمام برسانیم. حمیدرضا خان‌محمدی در یک برنامه تلویزیونی به تبیین برنامه‌های سازمان نوسازی پرداخت و اظهار کرد: سال گذشته ۲۷۰۰ پروژه تحویل داده شد که ۱۱۰۰ پروژه آن در 6 ماهه دوم بوده است و بهمن‌ماه با حضور رئیس‌جمهوری انجام شد. وی با بیان اینکه در 6 ماهه دوم سال گذشته ۱۱۰۰ پروژه در قالب بالغ بر ۵۰۰۰ کلاس درس تحویل دانش‌آموزان شد، درباره هدفگذاری برای سال تحصیلی 1403-۱۴۰۲ افزود: بهمن‌ماه سال گذشته مبتنی بر نیازهایی که پیش‌بینی می‌کردیم با مدیران کل نوسازی در مشهد گردهمایی داشتیم و آنجا هدفگذاری کردیم تا به چالشی برنخوریم‌. اگر پروژه‌های نیمه‌تمام خود را که در اولویت دولت مردمی است جمع‌وجور کنیم، باید بتوانیم حدود ۲۰۰۰ پروژه هدفگذاری‌شده در قالب حدود ۱۰ هزار کلاس را در 6 ماه اول تحویل دهیم. البته برخی از اینها که با مشارکت و توسط خیران ساخته شده‌اند در حال تحویل هستند اما رسما از مهر برنامه‌ریزی شده است تا دانش‌آموزان در ۱۰ هزار کلاس جدید درس بخوانند. 

معاون وزیر آموزش‌و‌پرورش با بیان اینکه در روزهای آخر سال توانستیم منابع خوبی را جذب کنیم و طی 3-2 هفته آینده نیز منابعی از اعتبارات ملی و سفر‌ها به ما تزریق می‌شود، ادامه داد: از لحاظ حجم پروژه‌های تحویل داده‌شده باید گفت ۷۰ درصد به مرور تحویل می‌شوند و ۳۰ درصد باقیمانده هم با تخصیص‌های جدید انجام می‌شوند. امیدواریم بیش از ۱۰ هزار کلاس درس را تحویل دانش‌آموزان دهیم. بین این پروژه‌ها، پروژه‌های ورزشی و استخرهای دانش‌آموزی نیز وجود دارد که در روز مقرر خود آنها را هم اعلام می‌کنیم. 

* ساخت ۴۵ هزار کلاس درس را در دست اجرا داریم

رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور با بیان اینکه تقریبا ۹ هزار پروژه تعریف‌شده در قالب ۴۵ هزار کلاس درس در دست اجرا داریم، افزود: ۲۰۰۰ پروژه از این ۹۰۰۰ پروژه را تا مهر تحویل می‌دهیم. بر مبنای اعتبار سنواتی پیش‌بینی  کردیم سالانه ۱۵ هزار کلاس درس تحویل دهیم و این فرآیند برای تمام ۹۰۰۰ پروژه 2.5 الی ۳ سال طول می‌کشد. به گفته رئیس سازمان نوسازی مدارس، ۴۶ درصد مدارسی که مهر‌ماه  تحویل می‌شود با مشارکت خیران ساخته شده است و این امر یک نقطه قوت محسوب می‌شود، چراکه مشارکت مردم در مدرسه‌سازی تقریبا به ۵۰ درصد رسیده است. 

معاون وزیر آموزش‌و‌پرورش با بیان اینکه در 5 سال اخیر سهم خیران از مدرسه‌سازی حدود ۳۲ درصد بود و امروز این رقم به ۴۶ درصد رسیده است، ادامه داد: ۸۰۰ پروژه ما با مسؤولیت اجتماعی شرکت‌ها انجام شده است. خان‌محمدی همچنین در پاسخ به سوالی درباره آمار مدارس ناایمن کشور یادآور شد: در سال ۸۳ پایشی انجام شد که طبق نتایج آن تقریبا ۶۵ درصد مدارس و کلاس‌های درس ما فرسوده، ناایمن و غیرمقاوم بودند و بخشی از آن ۶۵ درصد نیاز به تخریب و بخشی نیاز به مقاوم‌سازی داشته است. اعتبار خوبی هم آن سال مجلس برای ساماندهی این امر تصویب کرد. از آن سال تا الان آن آمار ۶۵ درصدی مدارس غیرمقاوم و ناایمن تقریبا به ۱۹ درصد رسیده است. تقریبا ۱۰۵ هزار مدرسه و ۵۴۰ هزار کلاس درس داریم و می‌توان گفت حدود ۱۰۴ هزار کلاس درس داریم که دچار مشکل هستند.

* 30 هزار کلاس باید تخریب و بازسازی شود

رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور همچنین با بیان اینکه ۳۰ هزار کلاس باید تخریب و بازسازی شود و ۷۵ هزار کلاس درس هم نیاز به مقاوم‌سازی دارد، اضافه کرد: برای مقاوم‌سازی دیگر مدرسه را تخریب نمی‌کنند و با دانشی که منحصر به سازمان نوسازی است، به این امر رسیده‌ایم. ما طرح‌ها را آماده می‌کنیم و پیمانکار مجری است. دفتر فنی و تحقیقات داریم و سیاست‌گذار این موضوع هستیم. به شیوه‌های جدید و نوین فکر می‌کنیم که چطور می‌شود از مواد نانو و امثالهم با کمترین تخریب و هزینه، یک مدرسه را 3 ماهه در تابستان مقاوم‌سازی کنیم.

* شاداب‌سازی مدارس با طرح شهید عجمیان

معاون وزیر آموزش‌و‌پرورش در بخش دیگر سخنان خود درباره طرح شهید عجمیان نیز توضیح داد: یکی از موضوع‌هایی که سال‌های اخیر مورد غفلت بود، بحث شاداب‌سازی و بهسازی مدارس بویژه مدارس کم‌برخوردار است. ما این کار را به عنوان کاری نهضتی می‌بینیم. در این نهضت ما شرایط را برای کاری همه‌جانبه مهیا می‌کنیم و بیشتر جریان تربیتی این نهضت مهم است. با این اتفاق صرفه‌جویی بسیار زیادی از جهت هزینه و نگهداری خواهیم داشت. هدف‌گذاری ما ۱۰۰ هزار کلاس درس در کل سال است اما نباید قائل به اعداد باشیم. باید در هر مدرسه گروه جهای داشته باشیم. اعتقاد ما این ‌است حتی بحث‌هایی مثل ایزوگام، تعویض تخته‌ها و تعمیر آبخوری‌ها و... را این گروه‌های جهادی می‌توانند انجام دهند. پیش‌بینی  کردیم و امیدواریم در تعامل چندجانبه این کار انجام شود.

***

گروه سیاسی: «گروهک تروریست منافقین اگر سودای جنگ و رویارویی با ایران را دارد، باید خاک آلبانی را ترک کند». این نخستین موضع رسمی ادی راما، نخست‌وزیر آلبانی پس از حمله پلیس این کشور به مقر سازمان منافقین در تیرانا بود.

ادی راما، نخست‌وزیر غرب‌گرای آلبانی در گفت‌وگو با روزنامه اشپیگل آلمان در واکنش به اقدام اخیر پلیس آلبانی گفت: مجاهدین خلق چند سال است در کشور ما حضور دارند و از حضور آنها استقبال می‌کنیم اما به شرطی که آنها از آلبانی به عنوان سکویی برای عملیات‌های خود علیه ایران استفاده نکنند.

وی در پاسخ به سوالی درباره اقدامات سایبری منافقین علیه ایران نیز گفت: آلبانی هیچ قصدی برای در جنگ بودن با ایران ندارد و دوست ندارد هیچ کسی از میهمان‌نوازی آنها برای مقاصد خود سوءاستفاده کند.

راما همچنین ضمن هشدار به گروهک منافقین و در جواب این سوال که آیا اگر جای منافقین بود، آلبانی را ترک می‌کرد نیز گفت: «کشور ما به عنوان یک سنگر در جنگی استفاده می‌شود که جنگ ما نیست. اگر مجاهدین خلق به دنبال سوءاستفاده از خاک آلبانی برای جنگ با ایران است، باید خاک آلبانی را ترک کند».

سال 93 بود که سازمان منافقین با فشارهای عراق، مجبور به تخلیه پایگاه لیبرتی شد اما کارنامه عملکرد چند ساله این سازمان تروریستی به قدری سیاه بود که هیچ کشوری حاضر به پذیرش آنها نبود. همین موضوع باعث شد ایالات‌متحده در زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما با توافق با آلبانی، سازمان تروریستی منافقین را راهی تیرانا پایتخت آلبانی کند.

آبان ماه سال گذشته بود که نشریه آمریکایی فارن پالیسی با اشاره به همین موضوع نوشت: «ایالات‌متحده، مجاهدین خلق را بعد از حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ از فهرست سازمان‌های تروریستی خارج کرد و در آن زمان قصد داشت از آنها برای سرنگونی حکومت ایران استفاده کند (طرحی که جان بولتون در سال ۲۰۱۸ به آن اذعان کرد). با این وجود، چنین طرحی هرگز به بار ننشست. سرنگونی صدام و هرج‌ومرج متعاقب آن در عراق باعث شد این گروه نیاز به پناهگاه جدیدی پیدا کند و ایالات‌متحده از آلبانی خواست به اعضای مجاهدین خلق پناه بدهد».

* چرا آلبانی به حضور یک گروهک تروریست در خاک کشور خود چراغ سبز نشان داد؟

آلبانی از جمله کشورهای اروپایی است که همواره به دنبال جلب نظر و حمایت آمریکایی‌ها بوده است. غرب‌گرا بودن آلبانی و تلاش برای جلب نظر آمریکا از یک سو و نیاز مبرم این کشور در آن سال‌ها برای دریافت کمک‌های مالی از ایالات‌متحده از سوی دیگر، باعث شد دولت آلبانی ننگ پناه دادن به تروریست‌ها را به جان بخرد و برای حضور منافقین در تیرانا فرش قرمز پهن کند، چراکه پس از توافق میان آمریکا و آلبانی برای پذیرش منافقین، برخی رسانه‌ها و کارشناسان اعلام کردند دولت آلبانی در قبال پذیرایی از سازمان منافقین، مبلغی بالغ بر 20 میلیون دلار از آمریکا، به بهانه ارتقای اصلاحات دریافت کرد.

* آلبانی از اقدامات منافقین بی‌اطلاع بود؟

30 خرداد ماه امسال بود که پلیس آلبانی با حمله به مقر گروهک منافقین، ده‌ها نفر از منافقین را بازداشت کرد، همچنین در جریان این عملیات ضدتروریستی، اعضای سازمان تروریستی منافقین با یگان ضدتروریسم پلیس آلبانی درگیر شدند که طی آن یک نفر از منافقین کشته و 36 نفر دیگر از تروریست‌ها زخمی شدند.

وزارت کشور آلبانی بعد از این اتفاق در بیانیه‌ای اعلام کرد عملیات پلیس این کشور مطابق قوانین و بر اساس حکم دادگاه عالی مبارزه با تروریسم انجام شده است. در این بیانیه آمده بود: «مطابق توافق میان ما و سازمان (گروهک منافقین) در سال 2014 اعضای این گروه صرفا به ‌دلایل انسان‌دوستانه در کشور ما پناهنده شده بودند اما با انجام اقدامات تروریستی و سایبری این توافق را نقض کرده‌اند». ادی راما نخست‌وزیر آلبانی نیز در گفت‌وگوی اخیرش با اشپیگل آلمان با اشاره به این موضوع گفت: «میهمانان ما بارها این توافق را نقض کردند».

بنا بر توافقات آلبانی و سازمان منافقین، این سازمان تروریستی متعهد شده بود در ازای اسکان در تیرانا و برپایی کمپ اشرف 3، از انجام فعالیت علیه ایران خودداری کند اما عملکرد چند ساله منافقین در آلبانی نشان از این موضوع دارد که توافق مورد اشاره مدت‌هاست نقض شده است. 

نزدیک به 10 سال از حضور سازمان تروریستی منافقین در کمپ اشرف 3 واقع در پایتخت آلبانی می‌گذرد. در خلال این سال‌ها بارها شاهد اقدام منافقین علیه مردم ایران بودیم. چنانکه در اغتشاشات سال گذشته نیز که به بهانه فوت مهسا امینی در کشور به راه افتاد، سازمان منافقین محور اصلی آشوب‌ها و ناامنی‌ها بود و جوخه‌های ترور این سازمان دست به ترور و قتل نیروهای مدافع امنیت و شهروندان ایران زدند. در همین رابطه می‌توان به تیم‌های ترور و خرابکار وابسته به سازمان اشاره کرد که در بحبوحه آشوب‌ها توسط نهادهای امنیتی کشورمان شناسایی و منهدم شدند. حالا با توجه به این موارد، سوالی که مطرح می‌شود این است: آیا دولت آلبانی تا پیش از تاریخ 30 خرداد 60 از اقدامات منافقین علیه ایران که ناقض توافق مذکور بود، بی‌اطلاع بود که برخوردی با تروریست‌ها نکرد؟ یا اینکه عامل دیگری باعث شده آلبانی در سالروز آغاز مقابله مسلحانه منافقین با مردم ایران تصمیم به برخورد با آنها بگیرد و بعد نخست‌وزیر این کشور در نخستین اظهارات رسمی خود درباره ماجرا، به منافقین هشدار دهد در صورت تداوم اقدامات ضدایرانی باید خاک آلبانی را ترک کنند.

گروه اقتصادی: سلب اعتبار از اسناد غیررسمی یا عادی اموال غیرمنقول می‌تواند در کنار رفع مفسده‌هایی مانند زمین‌خواری و کلاهبرداری، تصویر روشنی به سیاست‌گذار برای انجام سیاست‌های مالیاتی، ساخت مسکن و حمایتی بدهد.

مقام معظم رهبری در دیدار کارکنان دستگاه قضا بر سلب اعتبار اسناد غیررسمی (عادی) اموال غیرمنقول تاکید کردند.

ایشان در این باره فرمودند: «مساله سلب اعتبار از معاملات غیررسمی در اموال غیرمنقول؛ این چیز مهمی است. خیلی از فساد‌ها درباره اموال غیرمنقول، از همین معاملات غیررسمی و معاملات عادی به وجود می‌آید؛ باید جلوی این گرفته بشود؛ و واقعاً اینجوری است که اگر حالا به فرض از دیدگاه شورای محترم نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون دنبال شود؛ یعنی این شیوه‌ای که الان رایج است که ۲ خط بنویسند، منتقل کنند و مانند اینها، خودش منشأ فساد‌های بزرگ است».

نمایندگان مجلس شورای اسلامی از سال ۹۵ شروع به تدوین طرحی به نام «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» کردند که در نهایت ۳۱  اردیبهشت  ۹۹ در صحن علنی به تصویب رسید و به شورای نگهبان ارسال شد.

شورای نگهبان در چند نوبت ایراداتی بر این طرح گرفت و با وجود اصلاحات مجلس در نهایت این موضوع تبدیل به قانون نشد. آخرین رفت و برگشت بین شورای نگهبان و مجلس در این رابطه مربوط به پاییز سال گذشته بود که پس از آن تصمیم بر این شد طرح الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع داده شود.

سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی حدود یک ماه پیش در نامه‌ای به رئیس مجلس تشخیص مصلحت نظام خواستار تسریع در تایید طرح «اعتبارزدایی از اسناد عادی و وکالتی» در این شورا شد.

در متن این نامه آمده بود: «معتبر دانستن معاملات املاک به وسیله اسناد عادی منجر به عدم شفافیت اقتصادی و نتیجتا فرار گسترده مالیاتی در بازار بزرگ املاک شده است؛ از نظر بسیاری از صاحبنظران اقتصادی و همچنین مجموعه این وزارت تنها یک عامل می‌تواند اشخاص را ناچار به ثبت اطلاعات املاک خود کند و آن ایجاد و تقویت «ضمانت اجرا از طریق بطلان معاملات عادی» است، در غیر این صورت پرواضح است منطق اقتصادی این سوداگران، اجازه معرفی املاک و ثبت رسمی آن را نخواهد داد. این ضمانت اجرا به نحو مؤثری در «طرح الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» پیش‌بینی شده که اکنون نزد آن مجمع در حال بررسی است».

با توجه به این بیانات مقام معظم رهبری، در آینده نزدیک شاهد تایید این طرح خواهیم بود. به طور کلی اسناد عادی محل مفاسد مختلفی مانند زمین‎‌خواری و کلاهبرداری در کشور بود.

* نظام قضایی و دردسر رواج سند عادی

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی در این باره آورده است: «نظام قضایی کشور به دلیل توسعه و رواج سند عادی دچار لطمات جبران‌ناپذیری شده است. دلیل این امر، اعتبار دادن به اسناد عادی در معاملات مربوط به اموال غیرمنقول است که مالکیت اشخاص را بر املاک و اراضی و به تبع آن، اعمال حاکمیت دولت را متزلزل کرده است؛ لذا ضروری است قانونگذار با اقدام تقنینی در پی کاهش اعتبار اسناد عادی و ارتقا و افزایش اعتبار سند رسمی باشد. تنظیم اسناد عادی در معاملات اموال غیرمنقول به این دلیل است که اولا، تنظیم سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی دشوار و وقت‌گیر شده و ثانیا، سند عادی با سهولت فراوان در هر لحظه قابل تنظیم بوده و واجد مزایای قانونی بسیاری از جمله تملیک است».

* ریشه بسیاری از دعاوی و اختلافات و پرونده‌ها مربوط به‌اسناد عادی است

حسن بابایی، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نیز چندی پیش در این باره گفته بود: «ریشه بسیاری از دعاوی، اختلافات و منازعات و پرونده‌هایی که در محاکم حقوقی و کیفری تشکیل می‌شود، مربوط به اسناد عادی است، چرا که این اسناد براحتی قابل جعل و انکار است».

* تصویر غیرشفاف از اقتصاد

فارغ از این موضوع، اسناد عادی باعث ایجاد تصویر غیرشفافی از اقتصاد کشور برای سیاست‌گذاران و دولتمردان شده است به طوری که در بزنگاه‌های حساس نمی‌توانند تصمیمی درست اتخاذ کنند. این موضوع در رابطه با دهک‌بندی یارانه‌ها و اخذ مالیات از واحد‌های خالی بسیار مشهود است. با وجود این اسناد حتی طراحی موضوعاتی مانند اخذ مالیات از زمین‌های خالی یا مالیات بر خرید و فروش مکرر زمین و ملک هم در ابهام قرار می‌گیرد.

در کنار این یکی از راه‌های پولشویی در جامعه اسناد عادی است. افرادی هستند که میلیارد‌ها تومان از راه نامشروع مانند قاچاق مواد مخدر، قاچاق کالا و ارز به دست آورده‌اند. این افراد برای اینکه این پول‌ها را وارد چرخه اقتصادی کنند، املاکی را با اسناد عادی خریداری کرده و چند دست اینها را خرید و فروش می‌کنند و در نهایت هم آن پول را وارد چرخه اقتصادی می‌کنند. اگر اسناد عادی نباشد، راه اینها بسته می‌شود.

در یک تصویر کلان اعتبار دائمی قولنامه چند زیان بزرگ به اقتصاد کشورمان وارد کرده که عبارت است از:

۱- ممانعت از ساخت‌وساز و نوسازی املاک قولنامه‌ای ۲- ممانعت از تقاطع‌گیری برای استحقاق‌سنجی در تخصیص یارانه‌ها ۳- ایجاد حجم بالای دعاوی در دستگاه قضایی ۴- فراهم‌سازی شرایط زمین‌خواری ۵- عقیم کردن ابزار‌های دولتی و مدیریتی حوزه مسکن ۶- فراهم کردن زمینه فرار مالیاتی و پولشویی.

مسلما با تایید طرح مجلس شورای اسلامی با توجه به تاکید تاریخی مقام معظم رهبری، فصل جدیدی در حوزه اقتصاد مسکن شروع خواهد شد که شفافیت اصلی‌ترین مولفه آن خواهد بود.