جزئیات اتهام‌های ۳ متهم اصلی حادثه تروریستی شاهچراغ(ع) اعلام شد

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدکاظم موسوی با اشاره به صدور کیفرخواست و قرار جلب به دادرسی ۳ تن از متهمان اصلی حمله تروریستی اخیر به حرم مطهر شاهچراغ (ع) گفت: پرونده این ۳ متهم جهت رسیدگی به دادگاه انقلاب اسلامی شیراز ارسال شد. همچنین رئیس کل دادگستری استان فارس پیرامون اتهامات این افراد اظهار داشت: اتهام متهم اصلی پرونده به نام «رحمت‌الله نوروزاف» عضویت در گروهک تروریستی داعش، عضویت در گروه‌های بغی، محاربه و افساد فی‌الارض است و اتهامات وارده به متهمان ردیف‌های دوم و سوم به نام‌های «حبیب‌الله عرب‌زاده» و «امرالله نظری» (معروف به اسد) نیز معاونت در محاربه و افساد فی‌الارض و اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور از طریق همراهی با گروهک تروریستی داعش است. رئیس کل دادگستری استان فارس از ادامه دستگیری برخی افراد دیگر مرتبط با این حادثه خبر داد و افزود: تعدادی از افراد بازداشت‌شده پس از محرز شدن بی‌گناهی با قرار منع تعقیب آزاد شده‌اند و درباره تعداد دیگری از این افراد تحقیقات همچنان ادامه دارد.

***

سخنگوی شورای نگهبان:

دخالت نمایندگان در انتصابات، طی بررسی صلاحیت‌ها مدنظر قرار می‌گیرد

سخنگوی شورای نگهبان در نشست خبری‌ای که صبح دیروز برگزار شد، گفت: طرح تشکیل سازمان پدافند غیرعامل تایید شد. هادی طحان‌نظیف افزود: این طرح در مرحله قبل با ایرادات و ابهاماتی مواجه شده بود که با رفت و آمدهایی که بین شورای نگهبان و مجلس داشت و اصلاحاتی که در مجلس انجام شد، خلاف قانون اساسی و موازین شرع شناخته نشد و به تایید شورای نگهبان رسید. عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: طرح حمایت از گزارشگران فساد که در مرحله قبل با ابهامات و ایراداتی مواجه شده بود، اکنون از آن تنها یک مورد جزئی باقی مانده است. سخنگوی شورای نگهبان گفت: بررسی صلاحیت‌ها در انتخابات پیش رو بر اساس قانون جدید انتخابات مجلس شورای اسلامی انجام خواهد شد؛ هر چند در قانون جدید تغییرات چندانی در این مورد نسبت به قانون قدیم ایجاد نشده است. طحان‌نظیف گفت: اگر دخالت نمایندگان در انتصابات و امور اجرایی محرز باشد، در بررسی صلاحیت‌ها مدنظر قرار خواهیم داد. شورای نگهبان در این موضوع بر اساس قانون عمل خواهد کرد، چرا که برخی اقدامات مداخله نیست و مشاوره است. صلاحیت‌های نمایندگی در قانون آمده و نباید از برخی صلاحیت‌ها کاست و از برخی صلاحیت‌ها فراتر رفت. وی ادامه داد: طراحی سامانه درباره اجرای قانون شفافیت منابع مالی نامزدها بر عهده وزارت کشور است. در جلساتی که با وزارت کشور داشتیم، تاکید کردیم این قانون باید در انتخابات پیش رو اجرا شود. به نظر می‌رسد تعداد نامزدهای انتخاباتی نیز نقشی در اجرای این قانون ندارد. این قانون، قانون جاری کشور است و باید در انتخابات پیش رو مبنای عمل قرار گیرد. وی افزود: ممکن است افرادی که در گذشته تایید شده‌اند به دلیل اعمال و رفتاری که داشته‌اند، رد صلاحیت شوند. همچنین ممکن است کسانی که در گذشته تایید نشده باشند، اکنون با به دست آمدن اسناد و مدارکی تایید صلاحیت شوند.

***

سخنگوی وزارت دفاع:

اروپایی‌ها متقاضی پهپادهای ایرانی هستند

معاون توسعه مدیریت و برنامه راهبردی و سخنگوی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درباره وضعیت صادرات پهپاد به کشورهای دیگر گفت: پهپادهای ما متقاضیان زیادی دارد و کشورهای بسیاری از ما درخواست خرید پهپاد دارند. سردار رضا طلایی‌نیک با اشاره به نمایشگاه دستاوردهای صنایع دفاعی وزارت دفاع افزود: ما نمایشگاه دائمی و صادراتی داریم و البته همه محصولات ما در آن قرار نمی‌گیرد و برخی دستاوردهای ما بنا به دلایل خاصی در سبد محصولات صادراتی نیست.

سخنگوی وزارت دفاع تأکید کرد: اما اگر با کشوری ملاحظات سیاسی و امنیتی نداشته باشیم و مطمئن باشیم از پهپاد‌های ما استفاده نامناسبی نمی‌شود و با ملاحظه ظرفیت تولید پهپاد و تأمین نیاز داخلی، آمادگی صادرات پهپادهایی را که در سبد محصولات صادراتی هستند، داریم.

سردار طلایی‌نیک ادامه داد: الان متقاضیان زیادی برای پهپادهای ما وجود دارد و از کشورهای غربی و اروپایی هم چند مورد درخواست داشته‌ایم که البته آنها مایل نیستند اسم‌شان اعلام شود. وی تأکید کرد: درباره آنچه با کشورهای دیگر مانند روسیه از گذشته تبادلاتی داشته‌ایم، هیچ‌کدام لغو نشده است، منتها هرکدام از آنها فرآیندهای خاص خود را پشت‌سر می‌گذارد.

طلایی‌نیک در پاسخ به این سوال که «آیا هواپیمایی در این باره به کشور آمده است؟» گفت: هرکدام از این توافق‌ها که به مرحله نهایی و اجرایی برسد، اطلاعات لازم در اختیار ملت ایران قرار خواهد گرفت.

***

بیانیه حمایتی ارتش از دولت

ارتش جمهوری اسلامی ایران دیروز به مناسبت هفته دولت طی بیانیه‌ای ضمن تبریک به اعضای دولت سیزدهم نوشت: دولت اساس برنامه‌ریزی خود را کاهش و رفع مشکلات مردم بویژه مسائل اقتصادی کشور قرار داده و با اخلاص در عمل، حرکت امیدآفرین در مسیر شکوفایی و رونق تولید را مبنای حرکت پرشتاب خود قرار داده است. ارتش جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: از ثمرات و افتخارات انقلاب اسلامی، تربیت دولتمردان و مسؤولانی است که شهادت‌شان مبدأ تحولاتی عمیق در تاریخ جمهوری اسلامی ایران است. سالروز شهادت شهیدان رجایی و باهنر، 2 اسوه خدمت، فرصت مغتنمی برای ترویج روحیه ساده‌زیستی، خدمت به مردم و تلاش خستگی‌ناپذیر در راه اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی است. 

استاندار بوشهر دیروز طی گفت‌وگویی اظهار کرد: همزمان با گرامیداشت هفته دولت، سیدابراهیم رئیسی روز دوشنبه هفته جاری برای افتتاح چند طرح مهم اقتصادی به این استان سفر می‌کند. احمد محمدی‌زاده افزود رئیس‌جمهور از طریق عسلویه وارد استان بوشهر خواهد شد. در سفر یک‌روزه رئیس‌جمهور به استان بوشهر، فاز ۱۱ پارس جنوبی، پتروشیمی هنگام و آریامتانول نیز افتتاح خواهد شد.

گروه سیاسی: پنجشنبه گذشته پس از سفر رئیس‌جمهور به ژوهانسبورگ، عضویت ایران در گروه بریکس رسمی شد؛ اتفاقی مثبت، که علاوه‌ بر مزایای اقتصادی، در لایه‌ ژئوپلیتیک نیز آورده‌های مثبتی برای ایران به همراه خواهد داشت. اما فرآیند عضویت ما در شانگهای و بریکس، به سبب رویکرد غرب‌گرایانه و متکی به برجام دولت سابق به سرانجام نرسید و سال‌ها از تحقق چنین امری جلوگیری ‌شد؛ امری که بی‌شک ذیل امید واهی به غرب نه‌تنها عایدی مثبتی در جهت منافع ملی نداشت، بلکه فرصت‌های مهمی نظیر همین عضویت در بریکس و شانگهای را نیز تحت‌الشعاع قرار داد.

در همین راستا سراغ دکتر ابوالفضل ظهره‌وند، دیپلمات و سفیر سابق ایران در ایتالیا و افغانستان، رفتیم و پیرامون مباحث جهان چندقطبی، مزایای عضویت در گروه بریکس و رویکرد مخرب دولت سابق در سیاست خارجی گفت‌وگو کردیم.

***

* برای نخستین سوال، از مقدمه‌ای شروع کنیم که بریکس را توضیح بدهد. ضمن اینکه بفرمایید اساسا بریکس را در چارچوب سیاست چندجانبه‌گرایی جمهوری اسلامی ایران چطور تحلیل می‌کنید؟ 

بریکس یک گروه اقتصادی است بین ۵ کشوری که ۱۵ سال قبل این گروه را شکل دادند، یعنی آفریقای جنوبی، روسیه، چین، برزیل و هند. به دلیل ظرفیت‌های خوبی که داشتند و وزن چشمگیری که می‌توانستند در اقتصاد بین‌الملل شکل بدهند، همچنین به دلیل رشد اقتصادی بالایی که تجربه کرده‌اند، به آنها کشورهای نوظهور اقتصادی می‌گویند. اینکه توانسته‌اند طی این سال‌ها به این رشد ادامه داده و  همکاری با هم داشته باشند، نشان داد می‌توانند سخنگوی کشورهای جنوب باشند، آن هم در مقابل کشورهای شمال که کشورهای صنعتی گروه ۷ داعیه‌دار آن هستند. آرمانی که این کشورها دارند این است که مقابل یکجانبه‌گرایی آمریکا بایستند. به همین دلیل هم هست که در نشست اخیر ۲۳ کشور، در فهرست عضویت این گروه قرار داشتند که ۶ کشور از جمله ایران پذیرفته شدند. واقعیت این است که ظهور ۵ کشور بریکس،  موقعیت هژمونیک آمریکا را دچار چالش کرد، چرا که آمریکا در گروه 7 نقش رهبری را بر عهده دارد و ذیل همین گروه، آنها گروه 20 را  هم تشکیل دادند. حتی برخی کشورهای بریکس هم ذیل گروه 20 تعریف می‌شدند با این تفاوت که در این گروه‌ها نقش را آمریکا می‌داد. در گروه بریکس اما این کشورها خود نقش را تعریف می‌کنند،  از جمله فشاری که بر موقعیت دلار وارد شده و جایگزین آن یوآن چین است که وزن پیدا می‌کند. حتی روسیه و هند هم در مبادلات دوجانبه با برخی کشورها نقش‌آفرینی می‌کنند. نکته‌ دیگری که باید اشاره کرد این است که غربی‌ها ناگزیر از پذیرش این واقعیت تلخ خواهند بود، آن هم به این دلیل که بریکس ۳۵ درصد جمعیت جهان را در برگرفته است. حتی رئیس‌جمهور برزیل نقل می‌کند که ۳۱ درصد تولید ناخالص داخلی در اختیار بریکس بوده و با پذیرش عضویت ۶ کشور جدید به این گروه، این مقدار به ۳۷ درصد افزایش خواهد یافت که نشان موقعیت کنونی بریکس است. این در حالی است که سهم GDP جهانی گروه ۷، ۳۰ درصد بوده و یک درصد از بریکس پایین‌تر است. با این سرعت رشد احتمالا تا سال‌های آینده سهم بریکس به نیمی از GDP جهانی رسیده و همین تاثیر خود را بر دلار نشان خواهد داد. 

* به طور کلی عضویت در گروه بریکس، چه مزیتی برای ایران دارد؟ در مدت اخیر تحلیل‌هایی می‌شد مبنی بر اینکه بریکس مزایای اقتصادی چشمگیری برای ایران نخواهد داشت. این مساله را چطور می‌توان تحلیل کرد؟ آیا می‌توان این اتفاق را به عنوان شکست طرح منزوی‌سازی ایران تلقی کرد؟ 

عضویت در این گروه هم آورده‌ سیاسی دارد و هم اقتصادی. برخی که این عضویت را خالی از آورده اقتصادی می‌دانند، به این توجه ندارند که روی دیگر سکه‌ سیاست، قطعا اقتصاد است و این دو از هم جدا نیستند. بحث انزوا یک بحث غیرکارشناسی است و ایده‌آل‌ غرب را مطرح می‌کند. ایران منزوی نیست، چرا که آمارهایی که طی همین 2 سال منتشر شده، نشان می‌دهد وضعیتی که غرب دنبالش بود (در سایه خروج از برجام)، نتوانسته است به ایران تحمیل کند و ما فروش نفت‌مان بالاتر رفته و روابط سیاسی‌مان گسترش یافته است. با این تفسیر که روابط ما هم با شانگهای رو به گسترش رفته و هم به عضویت بریکس درآمدیم. این موارد بار اقتصادی دارد و اصلا نمی‌توانند ایران را به انزوا بکشانند، حتی به نظر من بزرگ‌ترین ضربه‌ عضویت ما در بریکس، ضربه به نظام تحریمی آمریکاست. همین که ما می‌توانیم در تجارت خارجی روی پول‌های ملی طرف‌های تجاری‌ خود متمرکز شویم، یعنی ما از دور باطل دلار، خودمان را نجات داده‌ایم. یوترن را بر ما بستند و همین موجب شد تحریم‌ها بر ما موثر نشان داده شود. وقتی شما می‌توانید با پول ملی تجارت کرده و معاملات را پایاپای کنید، بنابراین دیگر به دلار نیازی نیست. نکته‌ دیگری‌ که به آن توجه نمی‌شود این است که ایران در مجموع زیر 2.5 صدم درصد در GDP جهانی سهم دارد و این رقم ناچیزی است اما از طرف دیگر وزن ایران از جهت ژئوپلیتیک خیلی بالاست. در حوزه‌ آسیای غربی و منطقه خاورمیانه، موقعیت ما حتی قوی‌تر از روسیه و چین است؛ این ظرفیت نرم ماست. ما ظرفیت اقتصادی‌مان را تاکنون به دلایل داخلی نتوانسته بودیم فعال کنیم اما ظرفیت ژئوپلیتیک ما در تحولات منطقه بسیار مهم و کلیدی است که در این بخش از جهان یعنی هارتلند، نشان داده شده است. ما باید توازن ایجاد کنیم و متناسب با آن بتوانیم ظرفیت اقتصادی خود را بالا بیاوریم و از کیک فرصت‌های اقتصادی بهره‌مند شویم و همچنین بتوانیم وضعیت خودمان را از لحاظ اقتصادی ارتقا دهیم.

* اساسا بریکس برای ایران آورده‌ اقتصادی خواهد داشت؟ 

فرق گروه بریکس با گروه 7 این است که گروه 7 یک انسجام راهبردی دارد و همین انسجام توانست این گروه را پایدار نگه دارد. در بریکس ما انسجام رهبری نداریم که این خوب است، چراکه با توجه به رویکرد استقلال استراتژیک و موازنه منفی ما، برای ایران خوب است. درست است این 5 کشور در حوزه اقتصادی با هم همکاری دارند اما در حوزه امنیتی و ژئوپلیتیک با هم رقابت دارند. ولی چون هوشیارند، این مساله را مدیریت می‌کنند. مثلا چین و هند با هم مشکل مرزی دارند که به تنش هم ختم شده بود. از طرف دیگر چین متحد پاکستان است و هند با پاکستان در چالش جدی قرار دارد. همچنین چین و هند در آفریقا با هم رقابت دارند که می‌تواند به چالش ختم شود. مدیریت این چالش‌ها باید به گونه‌ای باشد که تشدید نشده و مراودات تجاری‌‌شان هم تحت‌الشعاع قرار نگیرد. عضویت در این گروه می‌تواند به عنوان کاتالیزوری بین ما و آن کشوری که با ما چالش دارد، تلقی شود تا ما بتوانیم با آنها تعامل اقتصادی داشته باشیم. اگر ما نتوانیم این کارها را انجام دهیم، آورده‌ای نخواهد داشت. 

* در دولت آقای روحانی پیرامون عضویت ایران در بریکس یا شانگهای، مانع FATF یا برجام را مطرح می‌کردند و دلیل عضو نشدن ما را به اینها مرتبط می‌دانستند. با توجه به عضویت ایران در پیمان شانگهای و گروه بریکس، این مورد را چطور تحلیل می‌کنید؟

ما در دوره روحانی اگر می‌خواستیم عضو شانگهای و بریکس شویم، آنها اجازه نمی‌دادند. به این دلیل که رویکرد دولت قبل، یک رویکرد غرب‌گرایانه بود و خود را به عنوان sub system، ذیل گروه 7 تعریف کرده و نمایندگی غرب را در کشور می‌کرد. پیرامون FATF که عنوان می‌کنند، حدود ۲۸ بند از ۳۴ بند آن را وزیر وقت اقتصاد بدون مصوبه مجلس امضا کرد این را برای مردم روشن نکردند که اگر ما را عضو شورای حکام FATF می‌کردند و منابع دلاری ما را برمی‌گرداندند، مشکلی نداشت. اینها تنها نسخه‌ FATF را برای ما تجویز می‌کردند. چین و روسیه چون می‌دانستند ایران در دولت قبل سرسپردگی غرب را می‌کند، اجازه ندادند  در شانگهای حضور پیدا کند و نمی‌گذاشتند اجماع صورت گیرد، اما با دیدن رویکرد دولت جدید و جهت‌گیری‌های کلی آن، مبنی بر استقلال استراتژیک و نفی سلطه، خود این کشورها ما را برای عضویت در این گروه دعوت کردند. آنها زمانی که دیدند ایران به عنوان یک منبع مطمئن انرژی برای بریکس می‌تواند نقش‌آفرین باشد به سمت ما آمدند و ما نیز از قبل همین مصادیق، منافع خودمان را تامین خواهیم کرد.

گروه سیاسی: عضویت ایران در گروه بریکس واکنش‌های متعددی را به دنبال داشت. در همین رابطه یک روزنامه آمریکایی در گزارشی تحلیلی درباره عضویت ایران در گروه بریکس، آن را نقطه اوج ماه‌ها فعالیت دیپلماتیک تهران دانست و تاکید کرد: موفقیت‌های اخیر ایران در عرصه سیاست خارجی به این کشور اهرمی در برابر آمریکا می‌دهد.

روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارش خود به دعوت بریکس از ایران برای پیوستن به این‌ گروه بین‌المللی اشاره و آن را غافلگیر‌کننده توصیف کرد و نوشت: بریکس، گروهی متشکل از اقتصادهای نوظهور است که قصد دارند به عنوان وزنه تعادلی برای تسلط غرب بر نظم جهانی عمل کنند. پس از دعوت ایران برای پیوستن به این بلوک، مقامات این کشور بلافاصله اعلام پیروزی کردند و با اشاره به این دستاورد تاریخی کشورشان از پتانسیل آن به ‌عنوان یک شریک تجاری و به ‌عنوان یک برهم‌زننده ایدئولوژیک هژمونی غرب صحبت کردند.

نیویورک‌تایمز ادامه داد: تحلیلگران می‌گویند این یک پیروزی سیاسی برای جمهوری اسلامی است و مزیت اصلی پیوستن به این گروه اثبات این است که تهران دوستان قدرتمندی دارد. این امر می‌تواند به آن اهرمی در هرگونه مذاکره با ایالات متحده در آینده بدهد.

روزنامه آمریکایی همچنین نوشت: ایران یکی از ۶ کشوری است که در نشست روز پنجشنبه سران کشورهای عضو بریکس در آفریقای جنوبی از آنها دعوت شد تا به این گروه بپیوندند. بقیه کشورها آرژانتین، مصر، اتیوپی، عربستان سعودی و امارات عربی متحده هستند که به برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی ملحق خواهند شد. بریکس (BRICS) مخفف اسامی این ۵ کشور است که به عنوان نام این گروه در نظر گرفته شده.

بنا به گزارش نیویورک‌تایمز، دعوت از این ۶ کشور نشان‌دهنده هیچ‌گونه انسجام سیاسی نیست و تاکید‌کننده تمایل آنها به تغییر شکل سیستم مالی و حاکمیت جهانی کنونی به سیستمی است که متنوع‌تر و کمتر تابع سیاست آمریکا و قدرت دلار باشد. قرار گرفتن ایران در فهرست مدعوین نیز در حالی صورت می‌گیرد که ژئوپلیتیک خاورمیانه به طور فزاینده‌ای در حال پیچیده شدن است و در حال حاضر برخی متحدان ایالات متحده در منطقه از شراکت خود با واشنگتن انتقاد می‌کنند. هم عربستان سعودی و هم امارات عربی متحده در موضوعاتی مانند تولید نفت، جنگ در اوکراین و روابط خود با ایران و سوریه رویکردی جدا از آمریکا در پیش گرفته‌اند.

به نوشته نیویورک‌تایمز، دعوت از ایران برای پیوستن به بریکس نقطه اوج ماه‌ها فعالیت دیپلماتیک تهران است که دومین ذخایر گازی جهان پس از روسیه و یک‌چهارم ذخایر نفتی خاورمیانه را دارد و یک بازیگر قدرتمند رقیب عربستان سعودی به شمار می‌آید. ایران زمستان گذشته روابط دیپلماتیک خود را با عربستان سعودی پس از سال‌ها اختلاف بین ۲ کشور در توافقی با میانجی‌گری چین از سر گرفت، سپس به سازمان همکاری شانگهای، یک گروه منطقه‌ای به رهبری چین پیوست. ایران همچنین به یک توافق برای مبادله زندانیان با ایالات متحده دست یافت که بر اساس آن به ۶ میلیارد دلار از وجوه مسدود شده‌اش در کره‌جنوبی دسترسی پیدا کرد که به گفته برخی رسانه‌ها، بخشی از توافقی غیررسمی با ایالات متحده با هدف کاهش تنش‌ها میان ۲ کشور است.

هنری روم، تحلیلگر ارشد اندیشکده آمریکایی «موسسه واشنگتن برای سیاست شرق نزدیک» در این باره به نیویورک‌تایمز گفت: وقتی همه اینها را کنار هم می‌گذارید، از منظری وسیع‌تر، ایران مطمئنا دیگر منزوی نیست.

نیویورک‌تایمز همچنین مدعی شد: برای ایران چرخش به سمت شرق تا حدودی ناشی از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا برای خروج یک‌جانبه از توافق هسته‌ای با ایران، موسوم به برجام در سال ۲۰۱۸ است که در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما در سال ۲۰۱۵ میان ایران و قدرت‌های جهانی به دست آمد. پس از آن، دولت ایران به این نتیجه رسید که دیگر نمی‌تواند به غرب اعتماد و برای توسعه اقتصادی به آن تکیه کند و با تغییر سیاست، به روسیه و چین نزدیک شد. این کشور همچنین برنامه هسته‌ای خود را به سطوحی فراتر از آنچه در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) توافق شده بود، گسترش داد. ایران و چین سال ۲۰۲۱ نیز یک توافقنامه اقتصادی و امنیتی گسترده امضا کردند که بر اساس آن چین موافقت کرد در ازای عرضه مداوم نفت ایران با تخفیف، در این کشور سرمایه‌گذاری کند که به ایران از نظر اقتصادی کمک کرده است. موسسات ارائه‌دهنده اطلاعات کالایی در ماه ژوئن اعلام کردند ایران حدود 1.6 میلیون بشکه در روز می‌فروشد - حجمی که آخرین بار در سال 2018، زمانی که توافق هسته‌ای هنوز پابرجا بود  مشاهده شد- و چین نیز مشتری اصلی آن است. سپس ایران و روسیه روابط و همکاری‌های خود، بویژه در زمینه دفاعی و نظامی را تقویت کردند.

این روزنامه آمریکایی در بخش دیگری از گزارش خود نوشت: ایران همچنین اقتصاد خود را از نفت دور کرده و تجارت غیرنفتی خود را با سایر کشورها افزایش داد. بر اساس گزارش‌های خبری ایران به نقل از اطلاعات رسمی گمرک، به‌عنوان مثال، ‌تجارت غیر نفتی ایران  با ۵ عضو گروه بریکس در سال مالی 2023-۲۰۲۲ با ۱۴ درصد افزایش به 38.43 میلیارد دلار رسید. نیویورک‌تایمز در پایان نوشت: به گفته کارشناسان، این موفقیت‌ها در عرصه سیاست خارجی به ایران اهرمی در برابر آمریکا می‌دهد. ایران می‌تواند بگوید ایالات متحده نتوانسته آن را از نظر سیاسی منزوی کند و از نظر اقتصادی شکست دهد، در نتیجه می‌تواند با اعتماد به نفس وارد مذاکره جدید شود و آمریکایی‌ها را به چالش بکشد.

***

گروه سیاسی: سرلشکر پاسدار سیدیحیی ‌صفوی، دستیار و مشاور عالی فرمانده معظم کل قوا در پنجمین جلسه شورای سیاست‌گذاری همایش ملی فرصت‌ها و تهدیدهای نوپدید دریایی گفت: بدون حضور در دریاها و اقیانوس‌ها نمی‌توانیم جایگاه ایران، انقلاب اسلامی و جبهه مقاومت را در هندسه نظم جدید جهانی تعریف کنیم. تحلیل جایگاه انقلاب کبیر اسلامی و جمهوری اسلامی و جبهه مقاومت در شکل‌دهی به نظم جدید جهانی یک ضرورت به شمار می‌رود.

وی با تاکید بر ضرورت تبدیل شدن ایران به قدرت دریایی افزود: یکی از مظاهر این قدرت حضور علمی و مطالعاتی در قطب جنوب است.

سرلشکر صفوی با برشماری قدرت‌های مهم زمینی و دریایی گفت: روسیه و چین قدرت‌های زمینی هستند، ما هم یک قدرت زمینی هستیم و استراتژی ما همواره بری بوده است، در مقابل آمریکایی‌ها و ناتو قدرت‌های بحری هستند.

سردار صفوی با اشاره به روند تغییرات هندسه نظم جدید جهانی تاکید کرد: ما باید بتوانیم بین قلمروهای ژئواستراتژیک دریایی و زمینی پیوند برقرار کنیم. این یک استراتژی جدید است. موقعیت جغرافیایی ایران چنین ظرفیتی را به ما می‌دهد.

استاد جغرافیای سیاسی و ژئواستراتژی در تشریح این استراتژی افزود: ایران برای مقابله با تحریم‌های ظالمانه آمریکا و متحدانش باید راهبرد اقتصاد دریامحور و قدرت دریایی خودش را با حضور ناوگان تجاری و نظامی خود در اقیانوس‌ها و دریاها و استفاده از شبکه کریدورهای جنوب - شمال و شرق - غرب با همکاری فدراسیون روسیه و چین افزایش دهد.

وی تاکید کرد: عبور از سرزمین ایران باید بتواند مسیرهای تجاری اقیانوس آرام به اقیانوس هند و دریای سیاه، دریای مدیترانه و خلیج فنلاند را در شمال روسیه سازماندهی کند.

سردار ‌صفوی افزود: این راهبرد می‌تواند در برنامه هفتم توسعه ایران در مجلس شورای اسلامی و دولت گنجانده شود.

رئیس همایش ملی فرصت‌ها و تهدیدهای نوپدید دریایی خاطرنشان کرد: چگونگی دسترسی به قدرت دریایی و اقتصاد دریامحور و حضور ناوگان‌های تجاری و نظامی ایران در پهنه اقیانوس‌ها و حضور مطالعاتی و علمی ایران در قطب جنوب، از مباحث نظری و ارائه مقالات علمی این همایش ملی است.