ساترا فیلم‌ها و سریال‌های فلسطینی را در اختیار نمایش‌خانگی قرار داد

نظر به ضرورت حمایت از توسعه محتوای سالم در رسانه‌های دارای مجوز از ساترا و ترویج فرهنگ مقاومت در فضای مجازی، این سازمان در نظر دارد بسته محتوایی فلسطین را در 2 قالب‌ فیلم و سریال منطبق بر مبنای نظام رتبه‌بندی در اختیار رسانه‌های دارای مجوز قرار دهد. این بسته محتوایی شامل مجموعه‌های تلویزیونی «چشمان آبی زهرا» در 7 قسمت، «وفا» در 12 قسمت و فیلم‌های سینمایی «بازمانده» (بازگشت به حیفا)، «شکارچی شنبه» و «برگی برای زیتون» است. گفتنی است تولید هرگونه محتوا که در راستای مخالفت با رژیم صهیونیستی و تقبیح اقدامات آن باشد، منجر به اعطای امتیاز مثبت در نظام رتبه‌بندی رسانه‌های صوت ‌و تصویر فراگیر خواهد شد. متقاضیان می‌توانند برای دریافت این بسته محتوایی یا کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن 88345199 داخلی 448 و 327 تماس بگیرند. در یک‌سال گذشته نزدیک به 3 هزار قسمت محتوای سریال، تله‌فیلم، فیلم سینمایی و برنامه تلویزیونی از سوی سازمان صداوسیما در اختیار سکوهای دارای مجوز از ساترا قرار گرفته است.

***

مهلت شرکت در جشنواره ملی سرود فجر تمدید شد

براساس آنچه در فراخوان جشنواره ملی سرود فجر اعلام شد، مهلت ارسال اثر و شرکت در نخستین جشنواره ملی سرود فجر تا 30 آبان 1402 بود اما دبیرخانه این رویداد ملی تصمیم گرفت به دلیل استقبال ویژه هنرمندان سراسر کشور، این مهلت را برای 10 روز دیگر تمدید کند. به این ترتیب مهلت ارسال آثار به نخستین جشنواره ملی سرود فجر تا 10 آذر تمدید شده است. جشنواره شامل 2 بخش رقابتی و جانبی است؛ در بخش رقابتی گروه‌ها می‌توانند در قالب گروه‌های سرود، کُر و آکاپلا (اجرای اثر بدون ساز) شرکت کنند. بخش جانبی جشنواره هم شامل کتاب، پایان‌نامه و رساله با موضوع‌هایی درباره جمع‌خوانی است که در این بخش هم برگزیدگان معرفی خواهند شد. جشنواره ملی سرود فجر با محورهای موضوعی مقاومت و حماسه، ملی، آیینی و آزاد برگزار می‌شود. گروه‌های سرود حداکثر با 20 نفر، گروه‌های کُر حداکثر با 32 نفر و گروه‌های آکاپلا حداکثر با 32 نفر می‌توانند در جشنواره شرکت کنند. شرکت در جشنواره محدودیت سنی ندارد. این جشنواره در 4 مرحله برگزار می‌شود که مرحله نخست به ارسال آثار اختصاص دارد، مرحله دوم به صورت منطقه‌ای خواهد بود و در مرحله سوم برگزیدگان بخش منطقه‌ای وارد مرحله راهبری می‌شوند. مرحله چهارم هم به صورت کشوری در تهران و با معرفی برگزیدگان برگزار خواهد شد. برای اطلاع دقیق از شرایط و نحوه ثبت‌نام، همچنین ارسال آثار در جشنواره ملی سرود فجر به سایت دفتر سرود به آدرس www.soroudiran.com مراجعه کنید.

***

پویش «حریفت منم» ۱۰ میلیون امضا را رد کرد

پس از آغاز عملیات توفان الاقصی و آغاز موج گسترده نسل‌کشی و حمله به زنان و کودکان مظلوم غزه، جمعی از جوانان با راه‌اندازی سایتی از مردم ایران درخواست کرده‌اند برای حضور در سرزمین‌های اشغالی و اعلام آمادگی مبارزه با اسرائیل با شعار «حریفت منم» اقدام به ثبت‌نام کنند. در پی ادامه این عملیات و جنایات وحشیانه و حمله هولناک به بیمارستان المعمدانی غزه، هر لحظه بر تعداد ثبت‌نامی‌ها افزوده می‌شود و تاکنون بیش از ۱۰ میلیون نفر جوان ایرانی برای حضور در سرزمین‌های اشغالی در پایگاه توفان الاقصی به نشانی alaqsastorm.com ثبت‌نام کرده‌اند. کماکان روند ثبت‌نام ادامه دارد و هر ثانیه بر تعداد ثبت‌نامی‌ها اضافه می‌شود.

***

دومین جشنواره سراسری آموزشگاه‌های آزاد  سینمایی آغاز  به کار کرد

آیین افتتاحیه دومین جشنواره سراسری آموزشگاه‌های آزاد سینمایی ۳۰ آبان در سالن سینماتوگراف موزه سینما برگزار شد‌. دبیر دومین جشنواره سراسری آموزشگاه‌های آزاد سینمایی در افتتاحیه این رویداد بیان کرد: این رویداد متعلق به همه هنرجویان و سینمادوستان است و گفت‌وگوهای دوسویه میان متولیان آموزشگاه‌ها و مدیران سینمایی اتفاقات خوبی را رقم‌ خواهد زد. مهدی شفیعی ادامه داد: امروز افتتاحیه نمایشگاه عکس برگزار شد که از ۲۳۰ اثر ارسال شده به دبیرخانه جشنواره ۳۰ اثر پذیرفته شد. شفیعی افزود: در بخش بازیگری قرار شد هنرجویان مونولوگ‌هایی را برای‌مان بفرستند که نزدیک به ۷۰۰ هنرجو آثار خود ارسال کردند. امروز ۳۰ نفر از هنرجویان اجرا خواهند کرد و قرار است هر اجرا در حدود ۷ دقیقه انجام شود. نهایتا فردا (چهارشنبه) هم همین تعداد اثر را خواهیم داشت و برای روز پنجشنبه این تعداد ۱۵ نفر خواهد بود.  دبیر دومین جشنواره آموزشگاه‌های آزاد سینمایی گفت: فیلم‌‌های کوتاه جشنواره در سالن سینماتوگراف اکران خواهد شد و ظرف 2 روز آینده تعداد ۳۹ فیلم‌کوتاه که ساخته خود دوستان است اکران خواهد شد و اختتامیه جشنواره نیز روز جمعه سوم آذر در محل ایوان شمس برگزار می‌شود.

اقتباس در سینما یکی از گونه‌های خاص و مورد اقبال در نگارش فیلمنامه است. تولید اثری سینمایی بر اساس داستان یک کتاب از شیوه‌هایی است که سال‌ها مورد توجه فیلمسازان قرار گرفته است؛ شیوه‌ای که فیلمساز مخاطب را از جهان کلمات به جهان تصویر دعوت می‌کند و با ایجاد فرصتی برای دیدن آنچه مخاطب پیش‌تر در قالب کلمات کتاب تصورش را می‌کرده، فضایی دیگر را برای او به تصویر می‌کشد. 

آثار اقتباسی این فرصت را پدید می‌آورد تا مخاطبان با صورت تصویری و جهان بیرونی آنچه پیش تر مطالعه کرده‌اند، روبه‌رو شوند. اگرچه در این دست آثار تصور مخاطب متوقف می‌شود و بیننده با جهان تصویری فیلمساز و برداشت او از داستان مواجه است اما با این حال آثار اقتباسی طرفداران خاص خود را دارد. 

به تصویر درآمدن شخصیت‌ها و مکان‌ها و رویدادهای یک کتاب می‌تواند همانقدر برای مخاطب تاثیرگذار باشد که کلمات و قوه تصور شخصی تاثیر دارد. از طرفی آثار اقتباسی در سینما این فرصت را برای آن دسته از افرادی که زمان کافی برای مطالعه کتاب ندارند ایجاد می‌کند تا با جهان فیلم به جهان ادبیات پیوند بخورند. 

سینمای ایران نیز در سال‌های گذشته شاهد تولید آثار اقتباسی گوناگون بوده است که خوش درخشیده‌اند، آثاری که از روی نسخه‌های مکتوب پرفروش شده و به یک شاهکار هنری در حوزه تصویر بدل شده‌اند. حتی گاهی با تولید فیلم از روی یک کتاب، شاهد فروش بالای آن کتاب پس از اکران فیلم هستیم. این نشان از آن دارد که تولید آثار اقتباسی از یک جهت به رونق سینما کمک می‌کند و از سوی دیگر سبب فروش کتاب مورد اقتباس قرارگرفته می‌شود. به نوعی با تولید فیلم، اثر مکتوب نیز بیش از پیش مورد اقبال عمومی قرار می‌گیرد. 

نگاهی به آثار اقتباسی تولیدی در سینمای ایران، نشان از فیلم‌های پرمخاطبی دارد؛‌ فیلم‌هایی که فیلمنامه‌های آن از دل یک کتاب سر بر آورده‌اند؛ کتاب‌هایی که گاه پیش از تولید نسخه سینمایی، تنها مخاطبان اهل کتاب از آن باخبر بودند و پس از تولید فیلم، مخاطبان بیشتری پیدا کردند یا گاه عکس آن کتاب‌های پرفروشی بوده‌اند که نیاز عمومی جامعه و اقبال در به تصویر درآوردن رخدادهای آن، فیلمسازان بسیاری را ترغیب به تولید فیلم با اقتباس از آن آثار کرده است. 

فیلم «گاو» تولید سال 1348 از نخستین فیلم‌های جریان موج نو در سینمای ایران به کارگردانی داریوش مهرجویی و برگرفته از داستان گاو از کتاب «عزاداران بَیَل» نوشته غلامحسین ساعدی است. پای «گاو» به جشنواره‌های بسیاری باز شد؛ از کن و ونیز تا برلین و لندن و لس‌آنجلس.

مسعود کیمیایی نیز بارها در کارنامه هنری خود سراغ ادبیات رفته و اقتباس‌های خوبی را رقم‌ زده است. «داش آکل» ساخته سال 1350 اقتباسی از کتاب داش آکل از مجموعه «سه قطره خون» صادق هدایت است. این اثر جزو فیلم‌های مطرح دهه 50 محسوب می‌شود و توانست مخاطبان بسیاری را جذب کند.

«ناخدا خورشید» ساخته سال 1365 از ناصر تقوایی هم برداشتی آزاد از داستان «داشتن و نداشتن» ارنست همینگوی است. این فیلم اگرچه در زمان اکران از نظر فروش شکست خورد اما در جشنواره‌های خارجی حضور یافت و توانست جزو آثار برتر اقتباسی سینمای ایران قرار گیرد.

«شب‌های روشن» به کارگردانی فرزاد موتمن نیز اقتباسی از کتاب «شب‌های روشن» داستایوفسکی است. آنچه در این فیلم اقتباسی شاهد هستیم نگاه خاص ایرانیزه‌نشده به این کتاب است که آن را از سایر آثار اقتباسی مجزا می‌کند. 

کمتر ایرانی‌ای است که با «قصه‌های مجید» آشنا نباشد و حداقل یک بار اسم آن به گوشش نخورده باشد. قصه‌های مجید عنوان کتابی از هوشنگ مرادی‌کرمانی است که سال 1369 به صورت مجموعه تلویزیونی به کارگردانی کیومرث پوراحمد تولید شد؛ فیلمنامه‌ای که با کتاب هماهنگ است و پس از انتشار آن نسخه چاپی آن نیز با اقبال زیادی روبه‌رو شد. 

«زخم کاری» نام مجموعه نمایش خانگی به کارگردانی محمدحسین مهدویان نیز اقتباسی از رمان «بیست زخم کاری» از محمود حسینی‌آزاد است که خود این رمان هم برداشتی آزاد از نمایشنامه مشهور «مکبث» از ویلیام شکسپیر است. از ویژگی‌های این مجموعه بومی‌سازی آن مطابق جامعه ایرانی است. 

در ژانر دفاع ‌مقدس هم شاهد تولید آثار اقتباسی خوبی بوده‌ایم. از جمله آثار اقتباسی سینمای جنگ ایران می‌توان به فیلم سینمایی «اتوبوس شب» ساخته کیومرث پوراحمد اشاره کرد. سال 1385 پوراحمد این فیلم را از داستان «شهر جنگی» نوشته حبیب احمدزاده اقتباس کرد.

نرگس آبیار هم که پیش از ورود به عرصه فیلمسازی چند کتاب منتشر کرده بود، فیلمی با نام «شیار 143» بر اساس یکی از کتاب‌های خود به نام «اختر و روزهای تلواسه» را ساخت که بسیار مورد توجه مخاطبان قرار گرفت به طوری که با این فیلم نرگس آبیار به صورت جدی و حرفه‌ای به عرصه فیلمسازی قدم گذاشت.

همچنین «پرستار شب» ساخته محمدعلی نجفی اقتباسی از داستان «آب» نوشته منیرو روانی‌پور و «در مسلخ عشق» ساخته کمال تبریزی اقتباسی از کتاب «حماسه‌های هویزه» نوشته نصرالله محمودزاده است. 

کتاب «آن بیست و سه نفر»؛ کتابی که به چاپ هفتادودوم خود رسیده است نیز یکی از کتبی است که مورد اقتباس سینمایی قرار گرفته است. فیلم سینمایی «آن بیست‌و‌سه نفر» توانست مخاطبان بسیاری را به سینما‌ها بکشاند تا شاهد اثری اقتباسی از کتابی پرفروش باشند. 

نام «غریب» را علاقه‌مندان به دنیای سینما و اقتباس از کتاب‌های حوزه دفاع ‌مقدس بسیار شنیده‌اند؛ اثر سینمای فاخری که با اقتباسی از کتاب «محمد؛ مسیح کردستان» توسط حسین لطیفی روی پرده نقره‌ای سینما نقش بست. فیلم غریب برشی از دوران فرماندهی شهید محمد بروجردی را در منطقه غرب به تصویر می‌کشد و حامد عنقا فیلمنامه آن را با استفاده از کتاب «محمد؛ مسیح کردستان» اثر نصرالله محمودزاده نوشته است؛ فیلمی که برگ برگ کتاب و واژه به واژه کلمات را در دل تصویر جان بخشید و مخاطبان را با زندگی تصویری محمد بروجردی آشنا کرد. پس از اکران این فیلم سینمایی، نسخه مکتوب آن هم بسیار مورد توجه قرار گرفت. 

«سوران» مجموعه تلویزیونی اقتباسی از کتاب «عصر‌های کریسکان» نوشته کیانوش گلزار راغب است. این کتاب سرگذشت جوانی به نام سعید سردشتی را روایت می‌کند که بیش از 6 سال در زندان‌های کومله و دموکرات شکنجه شد. او تنها کسی بود که از زندان مخوف کریسکان نجات یافت و بقیه هم‌بندی‌های او اعدام شدند. این مجموعه تلویزیونی بسیار مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و با طراحی صحنه و دکور و بازی قابل توجه بازیگران با لهجه کردی، تصویر قابل‌قبولی را تقدیم نگاه بینندگان رسانه ملی کرد. 

اما نکته قابل تامل این است که تاکنون بیش از 17 هزار کتاب در حوزه دفاع‌ مقدس منتشر شده است که منبع خوبی برای تولید فیلم‌های سینمایی هستند اما تاکنون شاهد تولید آثار کم اقتباسی در این حوزه بوده‌ایم؛ حوزه‌ای که با گذر زمان توجه به آن از اهمیت دوچندانی برخوردار می‌شود و نیازمند پرداخت بیشتر به آن با استفاده از داستان‌های اصیل و واقعی است. 

ابتدای دهه 70 را باید آغاز ساخت و تولید سریال‌ها و مجموعه‌های مناسبتی دانست؛ جریانی که با ساخت مجموعه‌هایی چون «همسایه‌ها»، «مهمان»، «تعطیلات نوروز» آغاز شد و در ادامه با سریال‌هایی چون «پشت‌کنکوری‌ها»، «شب دهم»، «ملکوت»، «زیرزمین»، «متهم گریخت» و «میوه ممنوعه» به اوج رسید اما هرچه از آن روزها و دهه‌ها فاصله گرفتیم از حجم تولیدات مناسبتی کاسته شد، البته در کنار کاهش تولید آثار نمایشی شاهد افول شدید و عدم تناسب در محتوا و زمان پخش نیز بودیم، به ‌عنوان مثال در ایام ماه مبارک رمضان بعد از افطار تمام شبکه‌ها طی جدول زمان‌بندی‌شده و به ترتیب به پخش سریال‌های نمایشی مبادرت می‌کردند تا جایی که بسیاری از خانواده‌ها بعد از افطار تا پایان شب پای تلویزیون بودند و از شبکه‌های مختلف مشغول تماشای سریال‌های مناسبتی و ماه رمضانی سیما می‌شدند. رفته‌رفته اما به دلایل مختلف نه‌تنها از حجم تولیدات کاسته شد و دیگر خبری از تولید مجموعه‌های رمضانی در تمام شبکه‌ها نبود که متأسفانه شاهد عدم تناسب مجموعه‌های نمایشی با ماه مبارک رمضان نیز بودیم. امسال برای دومین سال متوالی ایام نوروز و ماه مبارک رمضان پس از 3 دهه با هم تقارن پیدا کرده و انتظار می‌رفت برخلاف سال گذشته که یکی از بدترین و ضعیف‌ترین ایام مناسبتی در سیما سپری شد، در کنار افزایش حجم تولیدات نمایشی شاهد تناسب مجموعه‌ها با این ایام باشیم ولی 4 ماه مانده به پایان سال، تنها خبر تولید سریال «نون خ» به ‌عنوان تنها مجموعه مناسبتی در ماه مبارک رمضان از سوی سازمان صداوسیما منتشر شده؛ خبری که از ویدئوها و عکس‌ها مشخص است به‌رغم مناسبتی بودن این مجموعه باز هم نمی‌توان موضوع فصل پنجم این مجموعه پرمخاطب را با عید نوروز و ماه مبارک رمضان متناسب دانست؛ خلائی که هر سال عمق آن بیشتر می‌شود و تأثیر منفی‌ای بر جذب مخاطب می‌گذارد. البته آنچه مشخص است تنها 30 درصد این سریال تاکنون در چند استان کشور ضبط شده و تا ضبط کامل و نتیجه‌گیری زمان باقی‌ مانده است اما در همین حال به این نکته هم باید اشاره کرد که در بازه 4 ماهه باقی‌مانده تا پایان سال و آغاز ماه مبارک رمضان، انتظار می‌رود سازمان صداوسیما اهتمام ویژه‌ای به ساخت و تولید مجموعه‌های مناسبتی داشته باشد. در هر صورت نباید فراموش کرد مجموعه‌های نمایشی در کنار ظرفیت جذب مخاطب همواره از سایر برنامه‌های رسانه ملی تأثیرگذاری بیشتری داشته و تمرکز بر این گونه تولیدات می‌تواند نتایج بهتری را به ارمغان آورد. این نکته را نیز نباید از یاد برد که امروز و با گذشت چند سال از زمان ساخت و پخش مجموعه‌های مناسبتی همچنان پرمخاطب‌ترین مجموعه‌های نمایشی صداوسیما همین سریال‌هایی مناسبتی چون شب دهم، میوه ممنوعه، قرارگاه مسکونی، یادداشت‌های کودکی و... هستند تا جایی که پخش‌های مجدد این سریال‌ها نیز همچنان پرمخاطب هستند و بینندگان بسیاری را به عنوان مخاطب پای تلویزیون نگه می‌دارند. با آنچه بیان شد امیدواریم طی ۱۲۰ روز مانده تا پایان سال شاهد خبرهای خوشی از سوی رسانه ملی در کنار افزایش تولیدات نمایشی و تناسب آثار با ماه مبارک رمضان و عید نوروز باشیم.