گروه فرهنگ و هنر: طی 2 سالی که شیوع کرونا تمام فعالیت‌های هنرمندان را تحت تاثیر داده است، مستندسازان هم مانند سایر هنرمندان حوزه‌های مختلف در ایام کرونایی با رعایت پروتکل‌ها و تحمل سختی‌های کار، به خلق آثار گوناگون در موضوعات مختلف پرداخته‌اند. در این میان مستندهایی که به معضلات فرهنگی و اجتماعی پرداخته‌اند بیشتر از سایر آثار مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است. به نوعی باید گفت تاثیرگذارترین و مهم‌ترین آثار اجتماعی را مستندسازان کشور می‌توانند خلق کنند، زیرا بیشتر این آثار از جنبه مطالبه‌گری بالایی برخوردار هستند. از سوی دیگر حاصل کار مستندسازان در چند وقت اخیر تولید صد‌ها مستند است که برخی از این مستندها با پخش از شبکه‌های مختلف صداوسیما و فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته‌اند و برخی دیگر به‌رغم کیفیت مناسب بنا به دلایل مختلف کمتر مجالی برای پخش از شبکه‌های صداوسیما پیدا می‌کنند و اینجاست که شبکه نمایش خانگی می‌تواند بستری جدید برای برخی آثار متفاوت سینماگران مستند باشد. درباره نمایش خانگی، برخلاف نظر برخی‌ها که معتقدند آثار مستند جایگاهی برای عرضه در نمایش خانگی ندارند و شانس آنکه مورد توجه مخاطبان قرار بگیرند بسیار پایین است، پلتفرم عماریار بتازگی به صورت هفتگی باکسی از مستندهای جدید و جذاب را با موضوعات روز اجتماعی و فرهنگی در قالب نمایش خانگی به نمایش می‌گذارد که این اتفاق تا به این لحظه مورد توجه بخش عمده‌ای از مخاطبان نمایش خانگی قرار گرفته است. این مساله روزنه امیدی برای مستندسازان جوان و متعهد کشور است تا آثارشان در قابی غیر از شبکه‌های مختلف تلویزیون فرصت دیده شدن و عرض اندام داشته باشد. در ادامه این گزارش به آغار اکران آنلاین چند مستند جدید در شبکه نمایش خانگی پرداخته شده است؛ مستندهایی که اغلب در بستر فضای مجازی با حال و هوای مطالبه‌گری به تولید رسیده‌اند و می‌تواند بسته فرهنگی مناسبی برای مخاطبان نمایش خانگی باشد.

 

* عریضه

مستند «عریضه» ساخته مهدی مطهر به بررسی شفافیت در قوه‌قضائیه می‌پردازد. ۱۱۴ سال پیش در زمان مظفرالدین شاه با تحصن مردم تهران نخستین عدالت‌خانه یا همان دادگاه تأسیس شد. قوه ‌قضائیه که خود بر ارکان حکومت نظارت دارد باید تحت کنترل و رصد باشد تا اعتماد مردم به این قوه سلب نشود. شفافیت دستگاه بازرسی کشور مانع از فساد شده و با شیشه‌ای کردن بخش‌های مختلف و علنی کردن دادگاه‌های متخلفان و حتی دارایی مسؤولان می‌توان عدالت را در کشور برقرار کرد و همچنین با ایجاد سامانه الکترونیکی انتشار اطلاعات، سلامت دستگاه بازرسی را سنجید. 

 

* نسخه

مستند «نسخه» به نویسندگی حمید علیداد به بررسی شفافیت در ساختار سلامت کشور می‌پردازد. این مستند، به معضلات ناشی از محرمانگی در فرآیند درمان و پزشکی پرداخته و با ارائه راه‌حل‌ها و انتقال تجربیاتی از کشورهای دیگر سعی در کنکاش در مساله خود دارد. 

 

* بی‌گدار

مستند «بی‌گدار» ساخته علیرضا دهقان، یک مستند محیط‌زیستی با رویکرد اجتماعی است و می‌توان آن را نقدی درباره سیستم مدیریت و بحران آب در ایران دانست. 

 

* اکسیژن

مستند «اکسیژن» ساخته سیدحسن یوسفی، ضمن بیان اهمیت درختان و جنگل در محیط‌زیست ایران، به موضوع مهم نابودی جنگل‌ها و عوامل این نابودی پرداخته است. 

ایران در بین ۵۶ کشور دارای جنگل، رتبه چهل‌وپنجم را دارد، این یعنی از نظر مناطق جنگلی، هر چند در بین ۵۶ کشور اول دنیا هستیم اما در این بین میزان پوشش گیاهی جنگلی ایران چندان زیاد نیست و لزوم بهره‌برداری اصولی از منابع موجود و جلوگیری از دخل و تصرف در جنگل‌ها امری ضروری به نظر می‌رسد. سهم هر ایرانی از جنگل ۲/۰ هکتار یعنی یک‌‌چهارم  سرانه جهانی است و همین امر، ضرورت بهینه‌سازی شیوه‌های استفاده از جنگل‌ها را در کشورمان بیش از پیش نمایان کرده است. این مستند در گفت‌وگو با کارشناسان و مسؤولان آبخیزداری و منابع طبیعی استان تهران و دیگر بخش‌های کشور، به دنبال ریشه‌یابی مشکلات حوزه جنگل‌داری ایران و ارائه راهکارهای علمی برای رفع آنهاست. 

 

* باتک

مستند «باتک» به نویسندگی سولماز بهرنگی، به حضور نیروهای جهادی و برپایی بیمارستان فوق‌تخصصی صحرایی در روستای باتک سیستان‌و‌بلوچستان می‌پردازد. 

 

* نبرد برای یک رؤیا

مستند «نبرد برای یک رویا» به نویسندگی حمید بنا و مهدی نعمت‌الله روایتی متفاوت از آزادسازی پایتخت تروریسم در عراق و حاوی تصاویری منحصر‌به‌فرد از نبرد تن به تن و از نمای نزدیک با جنگجویان داعش در استان الانبار و شهر «فلوجه» است. در این مستند مراحل اصلی عملیات آزادسازی شهر گرمه، شهر صغلاویه و همچنین شهر فلوجه به تصویر کشیده شده است.

جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت در قالب بخش جنبی «آینه یک جشنواره» در دوره‌های مختلف به مرور آثار جشنواره‌های مستند دنیا از جمله جشنواره‌های ایدفا، مارسی و هات داکس پرداخته است و در پانزدهمین دوره خود آثار برتر جشنواره مستند «لیسبون» پرتغال را نمایش خواهد داد.

به گزارش «وطن‌‌امروز»، جشنواره‌های مستند آمستردام، ایدفا، هات داکس، یاماگاتا، مارسی، مادرید، جیهلاوا، شفیلد، ویزیون دو رئل، لایپزیگ، دانمارک، سینمادورئل، تسالوونیکی و میلینیوم از جمله جشنواره‌هایی هستند که برترین آثار آنها در دوره‌های گذشته جشنواره سینماحقیقت روی پرده رفته است. 

در نخستین دوره جشنواره سینماحقیقت، بخش «آینه یک جشنواره» به نمایش برترین فیلم‌های جشنواره‌های مستند آمستردام، ایدفا (هلند) و هات داکس (کانادا) اختصاص یافت. همچنین در بخشی تحت عنوان مرور یک کشور، منتخبی از فیلم‌های کشور سوریه برای علاقه‌مندان نمایش داده شد. 

در دومین دوره جشنواره، برترین مستندهای جشنواره یاماگاتا (ژاپن) در قالب بخش جنبی «آینه یک جشنواره» روی پرده رفت و آثار کشور لهستان مرور شد. 

نمایش مستندهای برتر جشنواره مستند مارسی (فرانسه) بخش جنبی سومین دوره جشنواره سینماحقیقت بود. همچنین در این دوره منتخبی از آثار مستند کشور روسیه روی پرده رفت. 

«آینه یک جشنواره» چهارمین دوره سینماحقیقت برترین آثار جشنواره مادرید (اسپانیا) را نمایش داد و علاوه بر این منتخبی از آثار مستند کشور بوسنی و هرزگوین در اختیار علاقه‌مندان قرار داده شد. 

پنجمین دوره جشنواره سینماحقیقت بخشی جنبی تحت عنوان «آینه یک جشنواره» یا «مرور یک کشور» نداشت و در ششمین دوره سینماحقیقت، آثار برتر جشنواره مستند جیهلاوا (جمهوری چک) به نمایش درآمد و آثار مستند کشور آمریکای لاتین مرور شد. 

در هفتمین دوره از جشنواره سینماحقیقت بخش «آینه یک جشنواره» به نمایش آثار برتر جشنواره مستند شفیلد (انگلستان) اختصاص یافت و آثار مستند کشور هندوستان در بخش مرور یک کشور روی پرده رفت. 

آثار جشنواره ویزیون دو رئل (سوییس) در بخش جنبی «آینه یک جشنواره» هشتمین دوره سینماحقیقت نمایش داده شد و در این دوره منتخب فیلم‌های مستند کشور ژاپن به مخاطبان ایرانی معرفی شد. در نهمین دوره سینماحقیقت بهترین مستندهای جشنواره فیلم‌های لایپزیگ (آلمان) روی پرده رفتند و برترین مستندهای کشور آمریکا در بخش جنبی «مرور یک کشور» معرفی شدند. 

دوره دهم جشنواره سینماحقیقت به نمایش برترین فیلم‌های جشنواره مستند دانمارک و مرور آثار کشور ایتالیا اختصاص یافت. 

بخش جنبی «آینه یک جشنواره» در یازدهمین جشنواره سینماحقیقت به نمایش برترین فیلم‌های جشنواره سینما دو رئل (فرانسه) اختصاص یافت و در بخش مرور یک کشور مستندهای کشور دانمارک روی پرده رفت. 

در دوازدهمین دوره سینماحقیقت، آثار برتر جشنواره مستند تسالوونیکی (یونان) نمایش داده شد و آثار مستند کشورهای آلمانی زبان شامل آلمان، اتریش و سوییس در بخش «مرور یک کشور» روی پرده رفتند. 

منتخبی از آثار برگزیده جشنواره مستند میلینیوم (بلژیک) در سیزدهمین دوره جشنواره سینماحقیقت نمایش داده شدند و بخش «مرور یک کشور» در این سال به معرفی مستندهای کشورهای حوزه بالکان و بالتیک اختصاص یافت. 

در چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت، آثار کشور شیلی معرفی شدند اما در این سال بخش جنبی‌ای تحت عنوان «آینه یک جشنواره» وجود نداشت و آثار برگزیده 13 دوره پیشین جشنواره سینماحقیقت برای علاقه‌مندان به نمایش درآمدند. اما در پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت 4 مستند «خاستگاه» به کارگردانی پدرو فیلیپ مارکز، «رودخانه پر پیچ و خم» ساخته ماریو ولوسو، «زمین» به کارگردانی هیروتسو سوزوکی- روزانا تورس و «انسان جاودان» ساخته خاویر بالیدو والدیویا در بخش «آینه یک جشنواره» که به نمایش برترین آثار جشنواره لیسبون (پرتغال) اختصاص دارد، نمایش داده خواهند شد. پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» از 18 تا 25 آذرماه به دبیری محمد حمیدی‌مقدم برگزار می‌شود.

فیلم سینمایی «عموزادگان» به کارگردانی دانش اقباشاوی برای حضور در جشنواره فیلم فجر آماده می‌شود.

به گزارش «وطن‌امروز»، تازه‌ترین فیلم بلند سینمایی دانش اقباشاوی با نام «عموزادگان»، برای حضور در جشنواره فیلم فجر آماده می‌شود. نام قبلی این فیلم «زاپاتا» بود. گروه فیلم در تلاش است پس از طی مراحل فنی، تجربه جدید خود را در این دوره جشنواره فیلم نمایش دهد.

«عموزادگان» با معرفی ۲ چهره جدید به سینما، روایتی قصه‌گو از مشکلات جوانان است. این دومین همکاری دانش اقباشاوی و کریم نیکونظر است که پیش از این با هم فیلمنامه «تاج محل» را نوشته بودند. همچنین ایرج تقی‌پور تهیه‌کنندگی این فیلم را بر عهده دارد.

رضا مسعودی، محیا صدر، امیر سماواتی، ایمان غیرتمند، مانی صدیقی، الهام شکیب و علیرضا ساوه‌درودی از بازیگران این فیلم سینمایی هستند. بهراد مهرجو و اویس طوفانی: مجریان طرح، احسان شیبانی: تدوین، سحر شهامت: طراح صحنه، امیر نوبخت: صدابردار، مهدی جواهرزاده: طراحی و ترکیب صدا، هادی لطفی: طراح چهره‌پردازی، علی احسانی: فیلمبردار، فاطمه تقوی: عکاس و پریسا ساسانی: مشاور رسانه از دیگر عوامل فیلم سینمایی «عموزادگان» هستند. در خلاصه داستان این فیلم سینمایی آمده است: «امیر و شهرزاد پسرعمو و دخترعموی یکدیگرند. امیر و شهرزاد ۲ جوان آبادانی ساکن تهران هستند. امیر و شهرزاد فیلمسازان جوان خوش‌ذوقی هستند. امیر و شهرزاد گرفتار و بدشانس اما امیدوارند. شهرزاد به دوربین موبایل و امیر به اسلحه امید دارد. فیلم سینمایی «عمو‌زادگان» داستان امیدهای پیش‌بینی نشده امیر و شهرزاد دریایی را روایت می‌کند».

فروش ۶۰۰ میلیونی «منصور» در شهرهای فاقد سینما

فیلم سینمایی «منصور» در کمتر از یک ماه پس از آغاز اکران موفق شد به گیشه ۲ میلیارد تومانی دست یابد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، فیلم سینمایی «منصور» که از ۲۵ روز پیش روی پرده سینماها رفته، تاکنون بیش از ۲ میلیارد تومان فروخته است. 

«منصور» که برشی از زندگی شهید منصور ستاری، فرمانده پیشین نیروی هوایی ارتش است، تاکنون ۹۵ هزار و ۵۴۲ مخاطب داشته و توانسته ۲ میلیارد و ۴۳ میلیون تومان بفروشد. این فیلم در اکران‌های مردمی در شهرهای فاقد سینما هم بیش از ۶۰۰ میلیون تومان بلیت فروخته است. 

محسن قصابیان در نقش شهید ستاری، لیندا کیانی، مهدی کوشکی، حمیدرضا نعیمی، علیرضا زمانی‌نسب، سیدجواد هاشمی و قاسم زارع بازیگران فیلم سینمایی «منصور» هستند. فیلم سینمایی «منصور» محصول سازمان هنری- رسانه‌ای «اوج» به تهیه‌کنندگی جلیل شعبانی و تولید شده در استودیو بادبان است و فیلمیران پخش آن را بر عهده دارد. 

***

«دیوار به دیوار» به شبکه نسیم رسید

مجموعه تلویزیونی «دیوار به دیوار» از امشب دوشنبه 15 آذرماه روی آنتن شبکه نسیم می‌رود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، سریال «دیوار به دیوار» به کارگردانی سامان مقدم و قلم زنده‌یاد خشایار الوند محصول سال ۱۳۹۶ است که از امشب ساعت ۲۰ روی آنتن شبکه نسیم خواهد رفت. 

«دیوار به دیوار» داستان ۵ خانواده را روایت می‌کند که به دلایلی مجبور می‌شوند ۳ ماه در یک خانه با یکدیگر زندگی کنند. این ۵ خانواده پیش از این هیچ آشنایی با یکدیگر نداشته‌اند و در یک روز، بنا به اتفاقی، مجبور می‌شوند با هم زندگی کنند. 

در این سریال بازیگرانی از جمله فرهاد آییش، پژمان جمشیدی، گوهر خیراندیش و ویشکا آسایش به ایفای نقش پرداخته‌اند. 

***

گرامیداشت علی حاتمی در شبکه مستند با «آن معلم بی‌استاد»

شبکه مستند سیما با پخش مستند «آن معلم بی‌استاد» یاد علی حاتمی، شاعر سینمای ایران را گرامی می‌دارد. به گزارش «وطن‌‌امروز»، «آن معلم بی‌استاد» تولید شبکه مستند به کارگردانی سیدوحید حسینی و محدثه گلچین عارفی، گرامیداشت علی حاتمی، کارگردان مؤلف سینمای ایران به روایت هنرمندان بزرگی است که با او همکاری داشته‌اند. 

این مستند در گفت‌وگو با چهره‌هایی مانند مجید انتظامی، جمشید مشایخی، علی نصیریان، داوود رشیدی، محمدعلی کشاورز، منوچهر اسماعیلی، ناصر طهماسب، حسین علیزاده و احمد بخشی کارگردان و دستیار علی حاتمی به ویژگی‌های آثار حاتمی از جنبه‌های مختلف نظیر متن، موسیقی، گریم، صحنه‌آرایی، دوبله و بازیگری می‌پردازد. «آن معلم بی‌استاد» به یاد علی حاتمی ساخته شده و نام فیلم از عنوان مقاله‌ای از بهرام بیضایی در وصف حاتمی گرفته شده است. 

علی حاتمی، کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده ایرانی فعالیتش را سال ۱۳۴۴ با نوشتن نمایشنامه «دیب» آغاز کرد و سپس کارگردانی را با ساخت فیلم «حسن کچل» تجربه کرد. 

وی آثار ماندگاری از جمله «دلشدگان»، «مادر»، «کمال‌الملک» و «هزاردستان» را خلق کرده است. «آن معلم بی‌استاد» امروز دوشنبه 15 آذر ساعت ۱۰ روی آنتن خواهد رفت. 

***

پروانه ساخت «شهر خاموش» صادر شد

پروانه ساخت فیلم سینمایی «شهر خاموش» به نویسندگی و کارگردانی احمد بهرامی صادر شد. به گزارش مهر به نقل از روابط عمومی فیلم، شورای جدید پروانه ساخت سازمان سینمایی، پروانه ساخت فیلم سینمایی «شهر خاموش» به کارگردانی احمد بهرامی و تهیه‌کنندگی رضا محقق را صادر کرد. «شهر خاموش» فیلمنامه جدید بهرامی پس از «دشت خاموش» است که جایزه افق‌های جشنواره فیلم ونیز را برای سینمای ایران به ارمغان آورد. محقق تاکنون مستند «نگاهی به آسمان» و فیلم‌های سینمایی «او خوب سنگ می‌زند»، «ممیرو»، «ایرو» و... را تهیه کرده که از میان آثارش فیلم «ممیرو» موفق به دریافت جایزه بزرگ بهترین فیلم از جشنواره فیلم پوسان کره‌جنوبی و جایزه نتپک از جشنواره فیلم آسیا پاسفیک شده است. بهرامی علاوه بر کارگردانی چند فیلم کوتاه، مجموعه مستند تلویزیونی و ۲ تله‌فیلم با نخستین فیلم بلند سینمایی‌اش یعنی «پناه» کاندیدای دریافت جایزه ویژه جشنواره مدیترانه‌ای کن شد و فیلم دوم او «دشت خاموش» که این روزها روی پرده سینماهای «هنر و تجربه است»، توانست عنوان بهترین فیلم را در بخش افق‌های هفتاد‌وهفتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز از آن خود کند.

مشاور رئیس سازمان سینمایی گفت: از میان آثار رسیده به دبیرخانه چهلمین جشنواره فیلم فجر، ۲۰ فیلم مغایر آیین‌نامه و مقررات بودند و ۷۴ فیلم برای ارزیابی هیأت انتخاب، در نظر گرفته شدند. به گزارش «وطن‌امروز»، یزدان عشیری، مشاور رئیس و مدیرکل روابط عمومی سازمان سینمایی درباره چهلمین جشنواره فیلم فجر گفت: در این دوره ۹۴ فیلم متقاضی داشتیم که دبیرخانه جشنواره پس از بررسی فرم‌های متقاضیان و انطباق آنها با آیین‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌ها به ۷۴ فیلم رسید و فکر می‌کنم طی روزهای آتی، اسامی این فیلم‌ها قابل اطلاع‌رسانی باشد. 

وی افزود: هیأت انتخاب جشنواره هم که اسامی اعضای آن به طور رسمی اعلام شد، رسما آغاز به کار کرد و فکر می‌کنم تا پنجم دی‌ماه مطابق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، بازبینی ۷۴ فیلم متقاضی انجام شود تا بتوانیم خروجی فیلم‌های راه‌یافته به بخش مسابقه‌ جشنواره را داشته باشیم. 

عشیری گفت: بعضی فیلم‌ها به دلیل انطباق نداشتن با شیوه‌نامه و فراخوان جشنواره واجد شرایط نبودند. به عنوان مثال زمان تولیدشان قبل از سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰ بود که شامل فراخوان نمی‌شد. یا فیلم‌هایی بودند که شاید در دوره‌هایی از جشنواره متقاضی بودند و دوباره ثبت‌نام کرده‌اند. فیلم‌هایی نیز داشتیم که مراحل صدور پروانه ساخت را طی نکرده بودند و... . در مجموع از میان آثار رسیده، ۲۰ فیلم مغایر با آیین‌نامه و مقررات بودند و ۷۴ فیلم برای ارزیابی هیأت انتخاب، در نظر گرفته شدند. 

وی گفت: هیات انتخاب این دوره‌ جشنواره متشکل از آقایان بهروز افخمی، مجید شاه‌حسینی، اسماعیل بنی‌اردلان، حسین زندباف، اسفندیار شهیدی و محمدحسین نیرومند و خانم پوران درخشنده است که فکر می‌کنم نسبت به چند دوره‌ گذشته‌ جشنواره فیلم فجر، غیردولتی‌ترین و جامع‌ترین اعضا را در این دوره جشنواره شاهدیم به طوری که ترکیبی از چهره‌های دانشگاهی، گفتمانی، نخبگانی و اساتید حوزه‌ مباحث نظری، فلسفی و زیبایی‌شناسی هنر و سینما تا صاحبان تخصص و فیلمسازانی صاحبنام در هیات انتخاب این دوره حضور دارند. 

عشیری گفت: خوشبختانه جشنواره روند خود را سپری می‌کند و ما پیش‌نشست‌هایی را طراحی کرده‌ایم که در آستانه برگزاری جشنواره فیلم فجر به میزبانی موزه سینما برگزار می‌شود. در این پیش‌نشست‌ها هم پیرامون اولویت‌های حوزه‌ سینما و ضرورت‌ها، بحث‌های اقتصادی و معیشتی سینما و مباحث تحلیلی، نظری و آسیب‌شناسی سینما در ژانرهای مختلف، توسط صاحب‌نظران و کارشناسان به صورت دورهمی و میزگردی بحث و تبادل نظر می‌شود. وی گفت: امیدواریم این دست نشست‌ها کمک کنند تا در گام دوم سینما و در واقع بعد از ۴ دهه حرکت بر یک مدار مشخص، وارد افق جدیدتری شویم که این قطعا می‌تواند از برآیند دیدگاه‌ها و نقطه نظرات اساتید اتفاق بیفتد. سینمای ما نیاز به تحول و بازسازی انقلابی دارد. چه بخواهیم و چه نخواهیم با توجه به وضعیت و روندی که سینمای ایران طی می‌کند و حتی به لحاظ ظرفیت مخاطب‌پذیری و همین‌طور مباحث دیدگاهی و موضوعی، سینمای ما نیازمند یک انقلاب محتوایی و حتی ساختاری است که امیدواریم کلید این کار در آستانه‌ دهه فجر بخورد و با این گفتمان و مباحث تداوم پیدا کند تا در سال‌های آتی شاهد دگرگونی، تحول و اعتلای سینمای ایران باشیم و این سینما مورد استفاده‌ همه‌ اقشار مردم و خانواده‌ها قرار بگیرد و اقلیت کوچکی مخاطب این محصولات و فیلم‌ها نباشند. 

مشاور رئیس سازمان سینمایی اضافه کرد: نشست‌های پیش‌درآمد موزه‌ سینما را از هفته‌ اول دی‌ماه برگزار می‌کنیم و تا آغاز جشنواره ادامه پیدا می‌کند. بعد از آن به همایش‌های علمی که همزمان با روزهای برگزاری جشنواره برپا می‌شود، متصل می‌شویم.