دور دنیا
داسیلوا خواستار افزایش نقش‌آفرینی جنوب جهانی شد
در مراسم افتتاحیه نشست سران بریکس در ریودوژانیرو، رئیس جمهور برزیل با تأکید بر لزوم بازسازی نهادهای جهانی مانند سازمان ملل و صندوق بین‌المللی پول، خواستار نقش‌آفرینی بیشتر کشورهای جنوب جهانی در معماری نظم بین‌المللی شد. مقامات کشورهای عضو بریکس دیروز در ریودوژانیرو گرد هم آمدند تا درباره اصلاح نهادهای جهانی، مقابله با انحصار فناوری و مخالفت با سیاست‌های تجاری آمریکا گفت‌وگو کنند. سران بریکس در این نشست 2 روزه، با تمرکز بر تقویت همکاری‌های جنوب جهانی، بویژه در برابر سلطه ساختارهای غربی، راهکارهای تازه‌ای برای چالش‌های اقتصاد جهانی، هوش مصنوعی و تغییرات اقلیمی مطرح کردند. لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا رئیس‌جمهور برزیل، در سخنرانی خود در نشست تجاری بریکس، بر ضرورت «نظارت چندجانبه» بر فناوری‌های نوین بویژه هوش مصنوعی تأکید کرد و هشدار داد بدون چارچوبی شفاف و مورد توافق، ساختار جهان آینده در اختیار شرکت‌های بزرگ فناوری قرار خواهد گرفت. وی افزود: در نبود دستورالعمل‌های شفاف و جمعی، مدل‌هایی شکل می‌گیرند که فقط بر پایه تجربه شرکت‌های بزرگ توسعه می‌یابند. لولا در ادامه به محور اصلی سخنان خود پرداخت و تصریح کرد: کشورهای نوظهور باید در اصلاح نهادهای کلیدی جهانی مانند شورای امنیت سازمان ملل متحد و صندوق بین‌المللی پول، نقش پیش‌برنده‌ای ایفا کنند. به گفته وی، این نهادها دیگر نماینده واقعی نظم نوین جهانی نیستند و باید جای بیشتری برای مشارکت کشورهای جنوب جهانی قائل شوند. رئیس جمهور برزیل افزود: اکنون کشورهای بریکس بیش از نیمی از جمعیت جهان و ۴۰ درصد از تولید اقتصادی را در اختیار دارند. این واقعیت باید در ساختار نهادهای بین‌المللی منعکس شود. اجلاس امسال بریکس با حضور رسمی ۱۱ کشور عضو، از جمله ایران، عربستان، اندونزی، مصر و امارات برگزار شد. بیش از ۳۰ کشور نیز برای عضویت یا همکاری با این گروه اعلام آمادگی کرده‌اند. این گسترش، بریکس را به یکی از مهم‌ترین صداهای مستقل جهان در برابر نظم غرب‌محور تبدیل کرده است. در نشست‌های مقدماتی نیز اعضا ضمن انتقاد از سیاست‌های تعرفه‌ای یک‌جانبه آمریکا، خواستار تقویت چندجانبه‌گرایی و عدالت در نظام تجاری جهانی شدند. همچنین برنامه‌هایی برای همکاری‌های فناورانه، مالی، محیط‌زیستی و سلامت جهانی نیز در دستور کار قرار دارد. در نشست امسال، اختلاف نظرهایی میان اعضا درباره مسائل حساسی چون جنگ غزه، درگیری ایران و رژیم صهیونیستی و اصلاحات پیشنهادی در شورای امنیت وجود دارد. خبرگزاری رویترز در گزارشی درباره نشست امسال سران بریکس، درباره عدم حضور روسای جمهور روسیه و چین در این نشست نوشت: شی جین‌پینگ برای نخستین‌بار از زمان به قدرت رسیدن در این نشست حضور ندارد و نخست‌وزیر چین را به جای خود فرستاده است. ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه نیز به طور برخط در اجلاس شرکت می‌کند. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران نیز در این نشست حضور ندارد و سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران به جای او نماینده ایران است. از سوی دیگر ده‌ها کشور دیگر نیز علاقه خود را برای پیوستن به این بلوک اعلام کرده‌اند و بریکس تلاش دارد با ابتکاراتی چون «صندوق جنگل‌های گرمسیری» نشان دهد جنوب جهانی نه‌تنها منتقد وضع موجود، بلکه فعال در حل بحران‌های جهانی است.
***
اعتراف نظامیان اشغالگر درباره توانمندی مقاومت
افسران ارتش رژیم صهیونیستی از تغییر تاکتیک‌های مقاومت فلسطین در غزه خبر داده‌اند؛ تغییراتی که نشان‌دهنده افزایش جسارت، دقت در حملات و دشواری‌های میدانی برای نیروهای اشغالگر در نبردهای اخیر است. منابع نظامی صهیونیست از جمله چند افسر اذعان کرده‌اند گروه‌های مقاومت فلسطین در روزهای اخیر با «جرأتی بیشتر» در میدان نبرد ظاهر شده و ارتش این رژیم را با چالش‌های عملیاتی فزاینده‌ای مواجه کرده‌اند. بر پایه گزارش سازمان رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی، نیروهای مقاومت که پیش‌تر به تاکتیک‌های دفاعی و پنهان‌کاری محدود بودند، اکنون با سلاح‌های سبک و سنگین، از جمله آرپی‌جی، تیربار و مواد منفجره، به طور مستقیم به مواضع ارتش این رژیم حمله می‌کنند. یکی از افسران ارشد ارتش که در داخل غزه مستقر است، در این باره اظهار داشت: «پس از نبرد اخیر با ایران، الگوی درگیری در غزه به‌وضوح تغییر کرده است، بویژه در مناطق خان‌یونس در جنوب و نواحی شمالی نزدیک به شهر غزه. مبارزان با آگاهی کامل از محل استقرار ما، به‌طور هدفمند حمله می‌کنند». افسری دیگر که از او به‌عنوان یک مقام بلندپایه یاد شده، تأکید کرد نیروهای مقاومت به نقاط تجمع ارتش رژیم اشغالگر در شمال و جنوب غزه اشراف کامل دارند و با عزمی راسخ و کم‌سابقه در ماه‌های اخیر، به این مواضع حمله‌ور می‌شوند. این اعتراف‌ها در حالی است‌که ارتش رژیم صهیونیستی همچنان درگیر نبردی فرسایشی در نوار غزه است و نتوانسته است اهداف نظامی اعلام‌شده خود را محقق کند. از آغاز جنگ نوار غزه در 7 اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲) و عملیات بی‌سابقه «توفان الاقصی» که به شکلی غافلگیرکننده از سوی نیروهای مقاومت فلسطین انجام شد، ارتش رژیم صهیونیستی با مجموعه‌ای از ضربات سنگین و پرهزینه مواجه بوده است؛ ضرباتی که هم در سطح میدانی و هم در سطح روانی و راهبردی، اثرات عمیقی بر پیکره ارتش رژیم اسرائیل برجا گذاشته است. در نخستین روزهای جنگ، بیش از هزار و ۲۰۰ صهیونیست کشته و صدها نفر اسیر شدند؛ رخدادی که به گفته بسیاری از ناظران، بی‌سابقه‌ترین شکست اطلاعاتی و امنیتی رژیم اشغالگر از زمان تأسیس آن محسوب می‌شود. پس از آن، در طول حملات و عملیات‌های زمینی گسترده‌ای که ارتش رژیم اسرائیل برای آزاد کردن اسرا و مقابله با مقاومت آغاز کرد، مقاومت فلسطین با تاکتیک‌های جنگ نامنظم، بهره‌گیری از تونل‌های پیچیده، کمین‌های دقیق و انفجارهای برنامه‌ریزی‌شده، خسارات زیادی به یگان‌های نظامی رژیم اسرائیل وارد کرد. در طول حدود ۲۱ ماه جنگ، منابع صهیونیستی به کشته شدن صدها نظامی ارتش اذعان کرده‌اند، در حالی که آمارهای غیررسمی حاکی از تلفات بالاتر و مجروحیت هزاران نفر از نظامیان این رژیم است. مقاومت فلسطین همچنین موفق شد ده‌ها تانک مرکاوا، نفربر زرهی، پهپاد و سامانه‌های پیشرفته شناسایی ارتش رژیم صهیونیستی را منهدم کند یا به غنیمت بگیرد. اکنون بسیاری از ناظران معتقدند مقاومت فلسطین با وجود تمام هزینه‌ها، توانسته است معادلات نبرد را تغییر دهد و ارتش رژیم صهیونیستی را در یک جنگ فرسایشی و پرهزینه گرفتار کند که هیچ چشم‌انداز روشنی برای پیروزی اشغالگران در آن وجود ندارد.