بازگشت غول‌های خاموش

علی کمالی: بسکتبال ایران که سال‌ها در سایه روزهای طلایی خود نفس می‌کشید، حالا دوباره روی خط خبر بازگشته است. تیم‌ملی کشورمان در رقابت‌های قهرمانی قاره کهن توانست با شکست تیم قدرتمند نیوزیلند جایگاه سوم را به دست آورد و مدال برنزی بگیرد که مزه‌اش برای هواداران چیزی کمتر از طلا نداشت.
* پایان یک غیبت طولانی
بسکتبال ایران ۳ بار قهرمان آسیا شده بود اما همه آن افتخارات به نسل استثنایی و بازیکنانی گره خورده که امروز دیگر نام‌شان خاطره‌ای شیرین است. در آن روزگار هنوز کشورهایی مثل استرالیا و نیوزیلند به این جام راه پیدا نکرده بودند و مسیر قهرمانی برای تیم‌ها متفاوت بود. بعد از سال‌ها افت و دوری از سکوهای قاره‌ای، حالا تیمی تازه‌نفس با هدایت یک سرمربی صاحبنام یونانی کاری کرده که دوباره اعتماد به نفس و شور در میان علاقه‌مندان زنده شود.
* مسیر پرپیچ‌ و خم تا سکوی سوم
کارزار ایران از مرحله گروهی آغاز شد؛ جایی که ملی‌پوشان ما موفق شدند تیم‌های ژاپن، سوریه و گوام را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارند. در ادامه، بازی برابر چین تایپه به یک نقطه عطف بدل شد. شاگردان مانولوپولوس که در نیمه نخست عقب افتاده بودند، با بازگشتی تماشایی ورق را برگرداندند و به نیمه نهایی رسیدند. این صعود اما آنها را مقابل هیولای بزرگ بسکتبال دنیا یعنی استرالیا قرار داد. تیمی که سال‌هاست با حضور در سطح اول بسکتبال جهان، معیاری برای کشورهای دیگر به شمار می‌رود. ایران در این مسابقه شکست سنگینی متحمل شد اما همان باخت هم باعث نشد امیدها فروپاشد.
* روز سرنوشت برابر نیوزیلند
دیدار رده‌بندی حکم مرگ و زندگی برای ملی‌پوشان داشت. نه فقط به خاطر مدالی که در انتظارشان بود، بلکه بیشتر به این دلیل که بردن نیوزیلند یعنی اثبات بازگشت به جایگاه یک مدعی جدی در آسیا.
در شرایطی که محمد امینی، بازیکن جوان و تأثیرگذار، به علت مصدومیت نمی‌توانست تیم‌ملی را همراهی کند، ترکیب اصلی تیم ایران با انگیزه‌ای چند برابر وارد میدان شد. ۲ کوارتر نخست با نمایش فراتر از انتظار بازیکنان همراه بود؛ پرتاب‌های ۳ امتیازی دقیق، ریباندهای حیاتی و دفاع منسجم باعث شد اختلافی مطمئن با حریف ایجاد شود.
وقتی نیمه دوم آغاز شد، نقشه تیم تغییر کرد. دیگر نیازی به تهاجم بی‌امان نبود، بلکه مدیریت زمان و کنترل جریان بازی در اولویت قرار گرفت. بازیکنان ایران باتجربه‌تر از چیزی که تصور می‌شد عمل کردند و با وجود فشار نیوزیلند در کوارترهای پایانی، در نهایت با حساب ۷۹ بر۷۳ پیروز میدان شدند. شادی بعد از سوت پایان مسابقه نه‌تنها از یک مدال، بلکه از بازگشت هویتی خبر می‌داد که سال‌ها گم شده بود.
* معنای یک برنز متفاوت
این برنز، فقط یک مدال ساده نیست. اگر استرالیا را به عنوان تیمی از خارج قاره آسیا در نظر بگیریم، ایران در برابر تمام رقبای آسیایی خود بدون شکست ماند. این آمار برای بسکتبال ما که در سال‌های اخیر حتی به جمع ۴ تیم نهایی هم نمی‌رسید، دستاورد بزرگی محسوب می‌شود. هواداران بعد از سال‌ها ناامیدی حالا می‌توانند امیدوار باشند پروژه‌ای که فدراسیون با آوردن سرمربی یونانی آغاز کرد، بالاخره جواب داد.
* جوانگرایی؛ کلید آینده
یکی از ویژگی‌های تیم کنونی، تکیه بر نسل جدید است؛ بازیکنان جوانی که بدون ترس از بزرگان قاره به میدان می‌روند و شجاعانه نقش اصلی را بر عهده می‌گیرند. نمونه روشن این روند، حضور سینا واحدی در ترکیب برترین‌های رقابت‌هاست. انتخاب او در کنار ۲ بازیکن از استرالیا و ۲ چینی، نشان داد بسکتبال ایران همچنان استعدادهایی در اختیار دارد که می‌توانند در سطح اول آسیا بدرخشند. واحدی با عملکرد بی‌نقص خود نه‌تنها در ترکیب اصلی تیم ملی، بلکه در نگاه کارشناسان نیز جا گرفت. این اتفاق برای بازیکنی که هنوز در ابتدای مسیر حرفه‌ای‌اش قرار دارد، می‌تواند انگیزه‌ای مضاعف باشد و سایر جوانان را هم ترغیب کند با پشتکار به تیم‌ملی راه یابند.
* مشخص شدن قهرمان در جدال پرهیجان
فینال میان استرالیا و چین برگزار شد؛ مسابقه‌ای که به اذعان بسیاری از تماشاگران زیباترین جدال این دوره بود. ۲ تیم تا لحظات آخر شانه‌به‌شانه هم پیش رفتند و در نهایت استرالیا با تنها یک امتیاز اختلاف با نتیجه 89–90 جام را بالای سر برد. این قهرمانی باز هم نشان داد فاصله تیم‌های منطقه با نمایندگان اقیانوسیه چقدر زیاد است؛ هرچند پیروزی ایران برابر نیوزیلند ثابت کرد می‌توان این فاصله را دست‌کم، کم کرد.
* مقصد بعد ناگویا
با پایان این رقابت‌ها، چشم‌ها به آینده دوخته شده است. بازی‌های آسیایی ناگویا می‌تواند بستر مناسبی برای تیم‌ملی ایران باشد تا با ترکیبی جوان‌تر و بدون حضور قدرت‌هایی مثل استرالیا و نیوزیلند، برای مدال طلا بجنگد. این تورنمنت فرصتی استثنایی است تا پروژه بازسازی تیم‌ملی به ثمر برسد.
سرمربی یونانی و همکارانش در فدراسیون بسکتبال حالا باید تصمیمات دشوارتری بگیرند؛ از جمله حفظ انگیزه بازیکنان باتجربه، آماده‌سازی نیروهای تازه‌وارد و ایجاد ترکیبی که هم امروز نتیجه بدهد و هم آینده را تضمین کند.
* بازگشت به قلب هواداران
بزرگ‌ترین دستاورد این مدال، نه ثبت یک عنوان قاره‌ای، بلکه احیای رابطه میان تیم‌ملی و مردم بود. سالن‌های بسکتبال ایران مدت‌هاست شور و شوق گذشته را از دست داده‌اند اما پیروزی‌های اخیر مخصوصاً شکست دادن نیوزیلند باعث شده دوباره امید به میان هواداران برگردد. حتی در فضای مجازی، موجی از حمایت و تبریک به راه افتاد که نشان‌دهنده زنده شدن احساس غرور ملی در میان دوستداران این رشته است.
* جمع‌بندی
بسکتبال ایران دوباره سر زبان‌ها افتاد. برنز کاپ آسیا ۲۰۲۵ تنها یک مدال نیست، بلکه نشانه‌ای از آغاز مسیری تازه است. راهی که می‌تواند ما را از روزهای تاریک سال‌های اخیر بیرون بکشد و دوباره جایگاه واقعی بسکتبال ایران را در قاره تثبیت کند.
اگرچه هنوز فاصله با قدرت‌های جهانی پابرجاست اما نمایش بازیکنان جوان و اعتماد کادر فنی به نسل تازه‌نفس، نویدبخش آینده‌ای روشن است. حالا همه نگاه‌ها به ناگویا دوخته شده تا ببینیم آیا این تیم می‌تواند همان‌طور که برابر نیوزیلند، ژاپن و دیگر حریفان آسیایی موفق بود، این بار تا مدال طلا پیش برود.
یک چیز اما قطعی است: غول‌های خاموش دوباره بیدار شدند.