سر دلبران در حدیث دیگران

سعیده اسدیان: بسیاری از گردشگران خارجی وقتی به ایران سفر می‌کنند، ناخواسته نقش سفیران فرهنگی را بر عهده می‌گیرند. آنها با انتشار تصاویر و خاطرات خود، چهره‌ای واقعی از ایران را به دنیا نشان می‌دهند؛ چهره‌ای که برخلاف تبلیغات رسانه‌های غربی، سرشار از آرامش و امنیت است. 
بخشی از این مسافران هم بلاگرهایی هستند که در قالب پروژه‌ای با عنوان «سلام ایران» راهی کشورمان می‌شوند؛ پروژه‌ای که با همکاری وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، وزارت امور خارجه و بخش خصوصی  برنامه‌ریزی و اجرا شده و هدف اصلی آن، ارائه تصویر واقعی ایران در فضای مجازی و تأثیرگذاری بر جامعه مخاطبان هدف است.
* سلام به ایران در فضای مجازی
سال گذشته گروهی متشکل از ۱۰ اینفلوئنسر بین‌المللی از کشورهای مختلف روسیه، آمریکا و چین به ایران دعوت شدند. هر کدام از این افراد به ‌طور میانگین ۳ پست درباره سفرشان منتشر کردند و در مجموع حدود ۴۵ میلیون دنبال‌کننده در شبکه‌های اجتماعی داشتند.
البته فعالیت این افراد محدود به اینستاگرام نبود. بستری که آنها برای تولید محتوا انتخاب می‌کردند، به عادات رسانه‌ای کشورشان بستگی داشت؛ برای مثال در برخی کشورها اینستاگرام و فیسبوک محبوب‌تر است، در حالی که در شرق آسیا بیشتر از پلتفرم‌هایی مانند تیک‌تاک، ویبو یا رد استفاده می‌شود.
به گفته مسؤولان وزارت میراث ‌فرهنگی، رویکرد اصلی این طرح تولید محتوایی هدفمند است؛ محتوایی که با سلیقه گردشگران بالقوه هماهنگ باشد و آنها را به مسافران واقعی ایران تبدیل کند. 
در این میان، استفاده از اینفلوئنسر مارکتینگ به دلیل قابلیت‌های استاندارد و اثرگذاری بالا، گزینه‌ای مؤثر شناخته می‌شود.
* روایت گردشگر روس از سفر به ایران
پیش از ورود هر یک از این افراد به کشور، حساب‌های کاربری آنها به ‌طور کامل بررسی می‌شود تا مشکلی برای حضورشان وجود نداشته باشد. انتخاب اینفلوئنسرها هم بر اساس شاخص‌های مشخصی انجام می‌شود؛ مهم‌ترین معیار، فعال بودن آنها در حوزه گردشگری و داشتن نرخ تعامل بالای ۳۰ درصد با دنبال‌کنندگان‌شان است.
آرتیوم، گردشگر روس که نخستین بار است ایران را می‌بیند، در توصیف تجربه‌‌اش می‌‌گوید: «وقتی وارد تهران شدم، انتظار چنین شهری را نداشتم. معماری خانه‌‌ها زیبا بود و متروی گسترده و مدرنی دیدم، هرچند ترافیک خیابان‌‌ها خیلی سنگین است و خودروهای شخصی زیادی در رفت‌ و آمد هستند».
آرتیوم با تعجب می‌گوید: «قبل از سفرم، درباره ایران حرف‌‌های منفی زیادی شنیده بودم اما وقتی اینجا آمدم، مدام از خودم می‌‌پرسم آن کشوری که رسانه‌ها می‌گفتند کجاست؟ اثری از ناامنی یا کمبود مواد غذایی که وعده‌‌اش را داده بودند ندیدم. سوپرمارکت‌‌ها پر از کالا بود. ایران کشوری ثروتمند است و برای زندگی خوب حتماً نیازی به آمریکا نیست».
* حضور اینفلوئنسرهای خارجی در ایران بعد از جنگ 12 روزه
مسلم شجاعی، مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در گفت‌وگو با «وطن امروز» درباره پروژه «سلام ایران» اظهار کرد: در سال‌های اخیر روندها نشان می‌دهد ابزار اصلی در بازاریابی گردشگری استفاده از چهره‌های مشهور یا انسان‌‌رسانه‌ها یا به عبارت بهتر همان اینفلوئنسرهاست.
وی افزود: این افراد به هر دلیلی دنبال‌کننده‌های زیادی دارند و مخاطبان به محتوایی که آنها ارائه می‌دهند اعتماد می‌کنند. این اعتماد می‌تواند بر اساس محتوای متناسب با سلیقه مخاطب یا کاربردی بودن محتوا شکل بگیرد. نکته مهم این است که این محتواها توسط خود این افراد در شبکه‌های اجتماعی نشر و توزیع می‌شود و به همین دلیل هم تولید و هم توزیع محتوا به ‌طور همزمان انجام می‌گیرد.
شجاعی با بیان اینکه ایران این مدل بازاریابی را طراحی کرده، افزود: حتی بعد از جنگ 12 روزه هم تعدادی از اینفلوئنسرها با همکاری بخش خصوصی وارد کشور شدند، برای مثال یک نفر از روسیه، یک اسپانیولی‌زبان از مکزیک و یک نفر دیگر از هند که فالوئر میلیونی دارد، به ایران آمدند و از اینجا تولید محتوا می‌کنند. پیش از آن، چند نفر دیگر نیز در دوره‌های قبل حضور داشتند اما این نمونه‌ها از حضور اخیر هستند.
* اینفلوئنسر مارکتینگ؛ ابزاری برای تولید محتوای اعتمادساز
مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: اینها همه در حالی است که بعد از جنگ و در شرایطی که اعتمادسازی سخت بود، این همکاری‌ها شکل گرفت. بخش دولتی در زمینه هماهنگی صدور روادید، اقامت و ورودی‌ها هماهنگی‌ و کمک می‌کرد و بخش خصوصی مذاکرات و اجرای تور را انجام می‌داد. 
شجاعی ادامه داد: هدف این بود که این افراد بتوانند با اطمینان وارد کشور شوند و محتوای مرتبط با گردشگری تولید کنند. اعتمادسازی برای اینفلوئنسرها حیاتی است و به همین دلیل تلاش شد همه جزئیات به راحتی برای آنها فراهم شود.
وی درباره انتخاب این اینفلوئنسرها گفت: انتخاب‌ها بر اساس چند شاخص انجام می‌شود، اول اینکه فعال در حوزه‌های گردشگری باشند و دوم اینکه محتوای آنها مورد اعتماد و جذاب برای مخاطبان باشد. سومین مورد این است که این افراد از تعداد معقولی دنبال‌کننده برخوردار باشند.
وی ادامه داد: برخی افراد هستند که به صورت مستقل سفر می‌کنند. بخش خصوصی آنها را شناسایی کرده و با آنها مذاکره می‌کند، ما نیز نظارت می‌کنیم تا محتوایی که تولید می‌شود برای گردشگری کشور مناسب باشد.
مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اینفلوئنسر مارکتینگ را یک ابزار تولید محتوای اعتمادساز دانست و افزود: حتی اگر اتفاقاتی مانند جنگ رخ دهد، اثر محتوا از بین نمی‌رود. برای مثال، یک اینفلوئنسر روسی که تنها ۴ روز محتوایش را نشر داده بود بیش از ۴ میلیون بازدید داشت، یا نمونه‌ای دیگر اینفلوئنسرهای چینی بودند که محتواهای تولیدی آنها ۱۴۰ میلیون بازدید جذب کرد.
وی افزود: محتوای این افراد شامل جاذبه‌های گردشگری، غذا، سبک زندگی روزمره، زیرساخت‌ها، رویدادها و... است که ذهن مخاطب را شکل می‌دهد. حتی اگر سفر فوری اتفاق نیفتد، این محتوا در ذهن مخاطب باقی می‌ماند و در زمان مناسب انتخاب ایران را تسهیل می‌کند.
* زمینه برای سفر به ایران فراهم است
شجاعی با تأکید بر اینکه در حال حاضر زمینه برای سفر به کشورمان فراهم است، گفت: بخش معرفی ایران به صورت مداوم در حال انجام است و هیچ‌گاه نباید فراموش شود. پروژه‌های مختلفی با هماهنگی بخش خصوصی در حال اجرا هستند و برای آینده نیز برنامه‌ریزی داریم، البته با در نظر گرفتن اقتضائات موجود. هدف ما این است که ۲ مأموریت اصلی در بازاریابی گردشگری انجام شود، یکی معرفی درست ایران و دیگری جذب گردشگران خارجی.
مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تأکید کرد: بدون شک با کمک اینفلوئنسرها و محتوای تولیدی آنها، اعتمادسازی انجام و ایران به عنوان مقصدی جذاب برای گردشگران معرفی می‌شود.