گروه بین‌الملل: هواپیمای ایلوشین روسی در آسمان ترکیه توسط رادار‌ها دیده شد و این یعنی ورود نخستین بخش از سامانه ضد موشکی اس400 روسی ضد غرب که وارد خاک یکی از اعضای ناتو می‌شود. روسیه سامانه‌‌های متعدد ضد موشکی را در سطح جهان بازاریابی کرده است اما موفقیت اس 300 و اس 400 در جنگ سوریه نشان داد غرب تا چه اندازه نسبت به این سامانه آسیب‌پذیر است. عملکرد موفق این سامانه‌‌ها توانسته است سامانه پاتریوت آمریکایی را به حاشیه براند و البته دولت آمریکا هم با بروکراسی شدید، موانع خودساخته بزرگی برای رقابت با رقیب دارد. روسیه با این قدم سامانه‌‌های امنیتی خود را وارد فضای ناتو کرد تا تمام معادلات و مبادلات امنیتی منطقه‌ای به هم بخورد. خبر ورود اس 400 به ساختار امنیتی ناتو می‌تواند ابعاد گسترده‌ای داشته باشد و پس‌لرزه‌‌های این رویداد حتی ممکن است به جدایی ترکیه از ناتو بینجامد. ساختارگرایی جدید در فضای امنیت بین‌المللی، تعاریف تازه‌ای از اردوگاه غرب و شرق ایجاد کرده است که قدرت‌‌های نوظهور از جمله هند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و ایران در این چارچوب جدید قابل تعریف هستند. حرکت آمریکا به سوی مرزهای چین که در دوران اوباما آغاز شد، در چارچوب تهدیدات جدید است و اقدام ترکیه در نصب سامانه‌‌های اس400 در خاک خود، تشدیدکننده احتمال درگیری‌‌های آتی میان ترکیه و غرب بویژه آمریکایی است که از کودتا علیه اردوغان حمایت جانانه‌ای کرده است‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. تنش‌ها در روابط ترکیه و آمریکا به سویی پیش می‌رود که مسؤولان آمریکایی گفته‌اند دولت ترامپ اعمال تحریم‌هایی علیه ترکیه را در نظر گرفته و پایان مشارکت آنکارا در فرآیند تولید جنگنده‌های اف ۳۵ را بعد از تحویل گرفتن اس ۴۰۰ روسیه بررسی می‌کند. در مقابل ترکیه هم تاکید کرده از تصمیمش بازنمی‌گردد و به حرف‌های آمریکایی‌ها اهمیتی نمی‌دهد. همان‌طور که اشاره شد آمریکا تهدید کرد روند تحویل دادن جنگنده‌های اف ۳۵ به ترکیه را به‌رغم اینکه آنکارا خود تولیدکننده بخشی از قطعات این جنگنده‌هاست، لغو می‌کند. رجب طیب اردوغان،‌ رئیس‌جمهوری ترکیه نیز اظهار کرد: مخالفت احتمالی واشنگتن با فروش اف ۳۵ به ترکیه که بهای آن را پرداخت کرده، یک «دزدی واقعی» است. وی اشاره کرد: آنکارا عملا 4/1 میلیارد دلار برای ۱۱۶ جنگنده‌ پرداخت کرده است. در این میان وزارت دفاع ترکیه در بیانیه‌ای از ورود نخستین بخش از قطعات سامانه موشکی اس ۴۰۰ به آنکارا خبر داد. وزارت دفاع ترکیه اعلام کرد روند تحویل سامانه‌های روسی اس ۴۰۰ به ترکیه آغاز شده و نخستین بخش از قطعات محموله توسط هواپیما‌های باری وارد پایگاه هوایی مرتد در حومه آنکارا شده است. در بخش دیگری از بیانیه وزارت دفاع ترکیه تصریح شده روند انتقال دیگر قطعات سامانه موشکی اس ۴۰۰ ادامه دارد و این سامانه پس از تکمیل، فعال خواهد شد. وزارت دفاع روسیه نیز اعلام کرد ارسال اجزای باقیمانده سامانه پدافند هوایی اس ۴۰۰ به ترکیه بر اساس قرارداد و چارچوب زمانی مورد توافق انجام خواهد شد. بر این اساس نخستین محموله این سامانه پدافند هوایی به ترکیه تحویل شد. در همین حال بر اساس بیانیه وزارت دفاع ترکیه، اولین محموله سامانه اس400 روسی در پایگاه هوایی «مرتد» (با نام پیشین آکینجی) در نزدیکی آنکارا مستقر شده است. پیش‌تر شبکه «خبرترک» نزدیک به دولت ترکیه با اعلام خبر تحویل اولین محموله از سامانه پدافندی اس400 در هفته آینده، گزارش داده بود این محموله توسط هواپیماهای ترابری روس روز یکشنبه بارگیری می‌شود. همچنین روزنامه «ینی شفق» نزدیک به دولت آنکارا در گزارشی به نقل از منابع نظامی نوشت سامانه اس۴۰۰ احتمالا در 2 منطقه نزدیک به شهر آنکارا (پایگاه هوایی آکینجی یا شهرک عایاش) پایتخت ترکیه مستقر خواهد شد. این در حالی است که دولت آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» پیش‌تر هشدار داده بود به محض ورود اولین محموله از سامانه پدافند موشکی روسیه به خاک ترکیه، تحریم‌های سختی را بر آنکارا اعمال می‌کند. منابعی در وزارت خارجه آمریکا همچنین پیش‌تر هشدار داده بودند اگر ترکیه به پیشبرد قرارداد خرید سامانه‌های پدافندی اس400 ادامه دهد، از برنامه تولید مشترک جنگنده‌های اف 35 کنار گذاشته می‌شود و مابقی هواپیماهای خریداری شده را نیز تحویل نمی‌گیرد. دسامبر سال ۲۰۱۷ ترکیه اعلام کرد قرارداد خرید 2 فروند سامانه اس۴۰۰ از روسیه را به ارزش 2 میلیارد دلار نهایی کرده است. بر اساس مفاد قرارداد، ۴۵ درصد هزینه را ترکیه به صورت نقد می‌پردازد (که بخشی از آن را پیش‌پرداخت کرده است) و ۵۵ درصد آن را روسیه به صورت وام به ترکیه تقبل می‌کند. ترکیه همچنین طی قراردادی به ارزش حدود 11 میلیارد دلار، ۱۰۰ فروند جنگنده اف ۳۵ از شرکت آمریکایی «لاکهیدمارتین» خریداری کرده و بخشی از برنامه تولید این جنگنده‌های مدرن است. این کشور هم‌اکنون مبلغ ۹۰۰ میلیون دلار را به آمریکا پیش پرداخت کرده است و یکم تیر، 2 فروند از این جنگنده‌ها را طی مراسمی نمادین در پایگاه هوایی «فورت وورث» در تگزاس تحویل گرفت. آمریکا بارها به ترکیه نسبت به پیامدهای خرید سامانه‌ اس ۴۰۰ هشدار داده و گفته این سلاح را نمی‌توان با سامانه‌های دفاعی ناتو مطابقت داد، لذا تحریم‌هایی را اعمال خواهد کرد. اردوغان نیز تصریح کرده است ترکیه تلاش کرد سامانه‌های پاتریوت آمریکا را از دولت اوباما بخرد اما اوباما گفته بود کنگره اجازه آن را نمی‌دهد. وی افزود: ما باید گام‌هایی برای تقویت دفاع هوایی برمی‌داشتیم و شرایط روسیه برای ما بهتر بود.

گروه سیاسی: ششمین جلسه مشترک هیأت‌رئیسه و کمیسیون‌های مجلس خبرگان رهبری در دوره پنجم صبح روز پنجشنبه (۲۰ تیر) در تهران برگزار شد. اعضای هیأت‌رئیسه و کمیسیون‌های مجلس خبرگان در پایان جلسه خود بیانیه‌ای صادر کردند. در بخشی از این بیانیه، خبرگان ضمن تقدیر از اقدام سپاه پاسداران در ساقط کردن پهپاد متجاوز آمریکایی، تاکید کردند باید با انگلیسی‌ها نیز به‌خاطر توقیف غیرقانونی نفتکش ایرانی، برخورد متناسب صورت گیرد.
در این بخش از بیانیه خبرگان آمده است: «مجلس خبرگان رهبری، با قدردانی از کاهش تعهدات برجامی جمهوری اسلامی بر اساس استفاده از حق مندرج در متن برجام و حفظ منافع ملی، بر استمرار این حرکت که قطعاً نتایج مثبتی را به‌همراه خواهد داشت، تأکید نموده و از دولت محترم می‌خواهد با طرف‌های اروپایی عضو برجام مبتنی بر رهنمود‌های مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)، کاملاً هوشمندانه و با لحاظ عزت ملی تعامل نماید و از الگوی مقاومت که اخیراً در ساقط کردن پهپاد متجاوز آمریکایی به‌دست پاسداران غیور انقلاب اسلامی تبلور یافت تبعیت نموده و در مقابل آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها در توقیف نفتکش حامل نفت جمهوری اسلامی برخورد مناسب را انجام دهد».
  دزدی 2 میلیون بشکه نفت ایران!
دولت محلی در جبل‌الطارق دستور توقیف 2 هفته‌ای نفتکش ایرانی را صادر کرد؛ تصمیمی که البته توسط انگلیسی‌ها به آنها ابلاغ شده است. اما در حالی که پیش از این گفته شده بود محموله نفتکش توقیف شده شامل یک میلیون بشکه نفت بوده است اما دیروز منابع جبل‌الطارق اعلام کردند این نفتکش، بیش از 2 میلیون بشکه نفت دارد. رئیس منطقه انگلیسی جبل‌الطارق گفت توقیف نفتکش حامل 1/2 میلیون بشکه نفت‌خام ایران را مستقلا و بدون هیچ فشاری از سوی دولت‌های دیگر از جمله آمریکا انجام داده‌اند. به گزارش فارس، مقامات دولت محلی «جبل‌الطارق» دیروز (جمعه) اعلام کردند نفتکش «گریس ۱» که چند روز پیش توسط نظامیان انگلیسی توقیف شد، حامل 1/2 میلیون بشکه نفت‌خام سبک متعلق به جمهوری اسلامی ایران است. «فابیان پیکاردو» رئیس منطقه جبل‌الطارق که تحت حاکمیت بریتانیا است، در گزارشی به پارلمان این منطقه توضیح داد تمام تصمیماتی که در رابطه با توقیف نفتکش «گریس ۱» گرفته شده، به این دلیل بوده که احتمال می‌دادند این نفتکش در حال نقض تحریم‌های اتحادیه اروپایی علیه سوریه است. این درحالی است که برخی منابع غربی تاکید کرده‌‌اند جبل‌الطارق با همکاری نیروی دریایی سلطنتی انگلیس و با مشورت آمریکا این نفتکش را توقیف کرده ‌است.
  از ترس ایران توهم زده‌اند!
مقامات ایرانی اعلام کرده‌‌اند انگلیسی‌ها بزودی تاوان دزدی نفتکش ایرانی را خواهند داد. همین موضوع باعث شده انگلیسی‌ها هر لحظه منتظر واکنش ایران باشند. شاید همین موضوع مسبب ادعایی است که اخیرا آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها مطرح کردند. خبرگزاری رویترز و سی‌ان‌ان اواخر هفته گذشته به نقل از منابع آمریکایی در وزارت دفاع این کشور ادعا کردند روز چهارشنبه ۵ قایق تندرو و مسلح ایران با نزدیک شدن به یک نفتکش بریتانیایی از این نفتکش خواسته‌‌اند که به سمت آب‌های ایران هدایت شود تا آن را توقیف کنند اما به دلیل حضور یک رزم‌ناور انگلیسی در نزدیکی این نفتکش و هشدار این رزم‌ناو، قایق‌ها از اقدام خود منصرف شده و بازگشته‌اند.
البته سپاه بلافاصله این ادعا را تکذیب کرد. روابط عمومی منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه در اطلاعیه‌ای با تکذیب این ادعا اعلام کرد: گشت‌های شناور‌های نیروی دریایی سپاه در خلیج‌فارس طبق روش‌های جاری و ماموریت‌های ابلاغی برقرار و با هوشمندی، دقت و صلابت در حال انجام است و طی ۲۴ ساعت اخیر نیز هیچ مواجهه‌ای با شناور‌های بیگانه از جمله شناور‌های انگلیسی صورت نگرفته است.
این اطلاعیه تاکید کرده است: در صورتی که دستوری مبنی بر توقیف شناور‌های بیگانه دریافت شود، منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه در محدوده جغرافیایی مأموریت خود قادر است بدون درنگ، با قاطعیت و به سرعت نسبت به انجام آن اقدام نماید.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه هم درباره ادعای تلاش برای توقیف نفتکش بریتانیایی توسط ایران گفت: ظاهرا نفتکش بریتانیایی عبور کرده، آنچه خودشان مطرح کردند و ادعاهایی مطرح می‌شود که ایجاد تنش کنند ولی این ادعاها هیچ ارزشی ندارد. وزیر امور خارجه ادامه داد: تا الان این ادعاها را زیاد تکرار کرده‌اند. البته این را سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رد کرد اما این حرف‌ها معمولا برای پوشاندن نقاط ضعف آنها مطرح می‌شود.

گروه سیاسی: ششمین جلسه مشترک هیأت‌رئیسه و کمیسیون‌های مجلس خبرگان رهبری در دوره پنجم صبح روز پنجشنبه (۲۰ تیر) در تهران برگزار شد. اعضای هیأت‌رئیسه و کمیسیون‌های مجلس خبرگان در پایان جلسه خود بیانیه‌ای صادر کردند. در بخشی از این بیانیه، خبرگان ضمن تقدیر از اقدام سپاه پاسداران در ساقط کردن پهپاد متجاوز آمریکایی، تاکید کردند باید با انگلیسی‌ها نیز به‌خاطر توقیف غیرقانونی نفتکش ایرانی، برخورد متناسب صورت گیرد.
در این بخش از بیانیه خبرگان آمده است: «مجلس خبرگان رهبری، با قدردانی از کاهش تعهدات برجامی جمهوری اسلامی بر اساس استفاده از حق مندرج در متن برجام و حفظ منافع ملی، بر استمرار این حرکت که قطعاً نتایج مثبتی را به‌همراه خواهد داشت، تأکید نموده و از دولت محترم می‌خواهد با طرف‌های اروپایی عضو برجام مبتنی بر رهنمود‌های مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)، کاملاً هوشمندانه و با لحاظ عزت ملی تعامل نماید و از الگوی مقاومت که اخیراً در ساقط کردن پهپاد متجاوز آمریکایی به‌دست پاسداران غیور انقلاب اسلامی تبلور یافت تبعیت نموده و در مقابل آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها در توقیف نفتکش حامل نفت جمهوری اسلامی برخورد مناسب را انجام دهد».
  دزدی 2 میلیون بشکه نفت ایران!
دولت محلی در جبل‌الطارق دستور توقیف 2 هفته‌ای نفتکش ایرانی را صادر کرد؛ تصمیمی که البته توسط انگلیسی‌ها به آنها ابلاغ شده است. اما در حالی که پیش از این گفته شده بود محموله نفتکش توقیف شده شامل یک میلیون بشکه نفت بوده است اما دیروز منابع جبل‌الطارق اعلام کردند این نفتکش، بیش از 2 میلیون بشکه نفت دارد. رئیس منطقه انگلیسی جبل‌الطارق گفت توقیف نفتکش حامل 1/2 میلیون بشکه نفت‌خام ایران را مستقلا و بدون هیچ فشاری از سوی دولت‌های دیگر از جمله آمریکا انجام داده‌اند. به گزارش فارس، مقامات دولت محلی «جبل‌الطارق» دیروز (جمعه) اعلام کردند نفتکش «گریس ۱» که چند روز پیش توسط نظامیان انگلیسی توقیف شد، حامل 1/2 میلیون بشکه نفت‌خام سبک متعلق به جمهوری اسلامی ایران است. «فابیان پیکاردو» رئیس منطقه جبل‌الطارق که تحت حاکمیت بریتانیا است، در گزارشی به پارلمان این منطقه توضیح داد تمام تصمیماتی که در رابطه با توقیف نفتکش «گریس ۱» گرفته شده، به این دلیل بوده که احتمال می‌دادند این نفتکش در حال نقض تحریم‌های اتحادیه اروپایی علیه سوریه است. این درحالی است که برخی منابع غربی تاکید کرده‌‌اند جبل‌الطارق با همکاری نیروی دریایی سلطنتی انگلیس و با مشورت آمریکا این نفتکش را توقیف کرده ‌است.
  از ترس ایران توهم زده‌اند!
مقامات ایرانی اعلام کرده‌‌اند انگلیسی‌ها بزودی تاوان دزدی نفتکش ایرانی را خواهند داد. همین موضوع باعث شده انگلیسی‌ها هر لحظه منتظر واکنش ایران باشند. شاید همین موضوع مسبب ادعایی است که اخیرا آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها مطرح کردند. خبرگزاری رویترز و سی‌ان‌ان اواخر هفته گذشته به نقل از منابع آمریکایی در وزارت دفاع این کشور ادعا کردند روز چهارشنبه ۵ قایق تندرو و مسلح ایران با نزدیک شدن به یک نفتکش بریتانیایی از این نفتکش خواسته‌‌اند که به سمت آب‌های ایران هدایت شود تا آن را توقیف کنند اما به دلیل حضور یک رزم‌ناور انگلیسی در نزدیکی این نفتکش و هشدار این رزم‌ناو، قایق‌ها از اقدام خود منصرف شده و بازگشته‌اند.
البته سپاه بلافاصله این ادعا را تکذیب کرد. روابط عمومی منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه در اطلاعیه‌ای با تکذیب این ادعا اعلام کرد: گشت‌های شناور‌های نیروی دریایی سپاه در خلیج‌فارس طبق روش‌های جاری و ماموریت‌های ابلاغی برقرار و با هوشمندی، دقت و صلابت در حال انجام است و طی ۲۴ ساعت اخیر نیز هیچ مواجهه‌ای با شناور‌های بیگانه از جمله شناور‌های انگلیسی صورت نگرفته است.
این اطلاعیه تاکید کرده است: در صورتی که دستوری مبنی بر توقیف شناور‌های بیگانه دریافت شود، منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه در محدوده جغرافیایی مأموریت خود قادر است بدون درنگ، با قاطعیت و به سرعت نسبت به انجام آن اقدام نماید.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه هم درباره ادعای تلاش برای توقیف نفتکش بریتانیایی توسط ایران گفت: ظاهرا نفتکش بریتانیایی عبور کرده، آنچه خودشان مطرح کردند و ادعاهایی مطرح می‌شود که ایجاد تنش کنند ولی این ادعاها هیچ ارزشی ندارد. وزیر امور خارجه ادامه داد: تا الان این ادعاها را زیاد تکرار کرده‌اند. البته این را سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رد کرد اما این حرف‌ها معمولا برای پوشاندن نقاط ضعف آنها مطرح می‌شود.

سیدمحمد حسینی: یک سال از بازداشت غیرقانونی اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی در آلمان می‌گذرد. یک سال بازداشت ظالمانه و توهین‌آمیز که هم تمام حقوق و عرف بین‌الملل درباره مصونیت دیپلمات‌ها را زیر سوال برد و هم به آزمونی برای دستگاه دیپلماسی کشورمان بدل شد؛ آزمون عزت و غیرت که متاسفانه وزارت امور خارجه در این آزمون سربلند نبوده است.
تیرماه گذشته دادستانی فدرال آلمان مدعی شد این دیپلمات ایرانی مستقر در وین، مشکوک به همکاری با زوجی است که قصد حمله به تجمع گروهک تروریستی منافقین در پاریس را داشته‌اند. «توماس اشنول» سخنگوی وزارت خارجه اتریش نیز همان زمان در یک کنفرانس خبری اعلام کرد: «از ایران خواسته‌‌ایم مصونیت این دیپلمات را لغو کند». دستگاه قضایی بلژیک هم حکم به بازداشت این دیپلمات ایرانی داد و به این ترتیب اسدالله اسدی در ۴۸ ساعت موقعیت دیپلماتیک خود را از دست می‌دهد. بازداشت و همچنین تصمیم دولت اتریش برای سلب مصونیت دیپلماتیک از یک دیپلمات ایرانی، گذشته از آنکه اتفاقی نادر و استثنایی در دنیای دیپلماسی به حساب می‌آید، برخلاف نص صریح حقوق دیپلماتیک نیز بود، چرا که طبق این حقوق نمی‌توان یک دیپلمات را به هیچ عنوان توقیف یا بازداشت کرد. حتی بر اساس این حقوق، دیپلمات‌ها را نمی‌توان تحت تعقیب قانونی قرار داد. در پیمان وین یا کنوانسیون وین درباره روابط دیپلماتیک به‌عنوان مهم‌ترین معاهده مربوط به حقوق دیپلماتیک آمده است: مصونیت دیپلماتیک اساساً قابل نقض نیست.
مهرماه سال گذشته دادستانی آلمان اسدالله اسدی را که در این کشور تحت بازداشت قرار داشت به بلژیک تحویل داد. طبق این گزارش، اسدی در زندان‌های بلژیک نیز مورد بازجویی قرار گرفته و آنگونه که «وطن‌‌امروز» مطلع شده این دیپلمات ایرانی تا ماه‌ها از حق بدیهی ملاقات با دیگران در مدت بازداشت نیز محروم بوده است!
در تازه‌ترین اخبار پیرامون اسدی، سخنگوی وزارت امور خارجه هفتم خردادماه در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به پرسش خبرنگاری در این زمینه عنوان کرد این موضوع در دستور کار دستگاه دیپلماسی و سایر نهادهای داخلی قرار دارد و اقدامات و رایزنی‌های دیپلماتیک در جریان است. وی افزود: گشایش‌های خوبی در این زمینه حاصل شده است. وکیل ایشان در حال اثبات بی‌گناهی ایشان است و رایزنی‌های ما با کشورهای اروپایی ادامه دارد و اقدامات حقوقی و دیپلماتیک نیز در جریان است.
چرا دیپلماسی پای کار نیامد؟
بازداشت و زندانی کردن اسدالله اسدی به‌عنوان یک دیپلمات برخوردار از مصونیت دیپلماتیک امری بی‌سابقه در دنیای دیپلماسی است، چرا که دیپلمات‌ها به فرض انجام اقدامات غیرقانونی حداکثر توسط کشور میزبان به‌عنوان عنصری نامطلوب معرفی شده و اخراج می‌شوند. چنانکه معاهده وین صراحت دارد بر اینکه نمی‌توان یک دیپلمات را به هیچ عنوان توقیف یا بازداشت کرد و اینکه مأموران دیپلماتیک علاوه بر مصونیت دیپلماتیک دارای مصونیت محل اقامت، مصونیت اموال و مصونیت اسناد و مکاتبات نیز هستند. کنوانسیون وین در موضوع مصونیت قضایی نیز اشاره دارد بر اینکه این مصونیت شامل مصونیت کیفری، مصونیت مدنی و اداری، مصونیت از ادای شهادت و بالاخره مصونیت از اقدامات اجرایی است. طبق این کنوانسیون، مصونیت قضایی شامل دیپلمات‌ها، کارمندان اداری و فنی و خانواده آنان نیز می‌شود. از این بالاتر قرارداد وین در بخش مصونیت کیفری، انجام یا عدم انجام اعمالی را که در کشور پذیرنده جرم تلقی می‌شود اساسا برای دیپلمات‌ها جرم نمی‌داند.
بر همین اساس در موارد مشابه در کشورهای دیگر و از جمله در کشورمان که کم هم نبوده هیچ خبری دال بر بازداشت یک دیپلمات منتشر نشده است. شاهد مثال این رویه عدم رسیدگی قضایی به یک دیپلمات مجرم سعودی در تهران در اواخر سال 91 یا صرفا اخراج دیپلمات‌های روس از آلمان و نه بازداشت آنها در فروردین‌ماه سال گذشته است؛ دیپلمات‌هایی که متهم به قتل یک جاسوس دوجانبه در لندن بوده‌اند.
با همه اینها و در نتیجه مماشات وزارت امور خارجه ایران در یک سال گذشته، بازداشت اسدالله اسدی، دیپلمات مظلوم ایرانی در کشورهای اروپایی یک‌سال به طول انجامیده است. درباره چرایی عدم پیگیری جدی حقوق این دیپلمات از سوی دستگاه دیپلماسی فرضیه‌های متعددی مطرح شده است که مهم‌ترین آنها گره خوردن پیگیری این پرونده به روند مذاکرات برجامی ایران و 3 کشور اروپایی بوده است. بازداشت اسدی تقریبا 2 ماه پس از خروج آمریکا از برجام و شروع مذاکرات موسوم به برجام اروپایی میان ایران با 3 کشور آلمان، فرانسه و انگلیس انجام شده است. از همان زمان بسیاری از کارشناسان معتقد بودند وزارت امور خارجه به این علت سرنوشت اسدی را به صورت جدی پیگیری نمی‌کند که اولویت این دستگاه، خروجی مذاکرات اروپایی است نه چیر دیگری. نکته جالب توجه این ماجرا آنجاست که این مذاکرات البته به جایی نرسید و در شرایطی که تروئیکای اروپایی ابتدای مذاکرات به ایران وعده‌های متعددی چون تضمین خرید نفت یا برقراری مبادلات مالی و بانکی داده بود، در نهایت و پس از چند بار خلف وعده از یک شرکت ذی‌حسابی مشترک موسوم به اینستکس رونمایی کرد که به تصریح خود اروپایی‌ها سامانه‌ای برای مبادله نفت در برابر غذا و دارو بود! بر همین مبنا روزنامه «وطن‌‌امروز» 15 اسفند سال گذشته در گزارشی نوشته بود: « اکنون که برجام و SPV به ماجرای توهین‌آمیز  INSTEX تبدیل شده، آقای ظریف دیگر چه چشمداشتی از اروپایی‌ها و فرانسوی‌ها دارد که حاضر نیست اسناد حمایت فرانسه از منافقین و ضد انقلاب را در دست بگیرد و با استفاده از آنها برای آزادی اسد‌الله اسدی، دیپلمات مظلوم کشورمان اقدام کند؟»
خنجر از پشت
با این حال این انتظار وجود داشت که با مشخص شدن خروجی مذاکرات با 3 کشور اروپایی و در حالی که حسن روحانی سامانه اینستکس را توخالی و به دردنخور نامیده بود، وزارت امور خارجه بیش از پیش و پیگیرتر از قبل آزادی اسدالله اسدی را پیگیری کند. اما اظهارات چندماه قبل یک دیپلمات نزدیک به ظریف که در مصاحبه با یک خبرگزاری دولتی نیز بیان شده بود نشان داد امید بستن به اروپایی‌ها در قضیه اینستکس تنها دلیل عدم پیگیری آزادی اسدی نبوده و به اصطلاح عمق فاجعه بیش از اینهاست. علی ماجدی، سفیر پیشین ایران در آلمان بهمن‌ماه گذشته در گفت‌وگو با خبرگزاری دولتی ایسنا طی اظهاراتی شگفت‌انگیز عملا اتهامات اروپایی‌ها به دیپلمات‌های ایرانی را تایید کرد و گفت: «ما نتوانستیم طی این مدت اعتماد اروپایی‌ها را جلب کنیم. اروپایی‌ها با ما کار می‌کنند ولی به ما اعتمادی ندارند. می‌بینیم که در  این چند وقت چه مسائلی بین ایران و اتحادیه اروپایی رخ داده است. من نمی‌خواهم مسائل را بازگو کنم ولی این اتفاقات باعث شده اعتماد اروپایی‌ها به ایران از بین برود. با دو، سه عمل اشتباه، اعتمادی که در حال ایجاد شدن بود از بین رفت. باید به کسانی که معتقدند با انجام برخی عملیات‌ها یا خودسری‌ها می‌توان منافع ملی کشور را تامین کرد، به صراحت گفت‌ تصور آنها اشتباه است و اقدامات آنها نه در راستای افزایش قدرت ایران، بلکه ضد قدرت است... اروپایی‌ها درباره ادعاهایی که مطرح کرده‌اند اسنادی آورده‌اند که ما نمی‌توانیم آن را به راحتی رد کنیم. اگرچه آنها نیز نمی‌توانند این اسناد را براحتی اثبات کنند. ما می‌بینیم هنگامی که آقای روحانی به اتریش سفر می‌کند مسائل آلمان رخ می‌دهد. قبل از آن نیز مسائل دیگری وجود داشت. آنها با یک دوگانگی در سیاست ایران مواجه شده‌اند، آنها شواهدی برای ادعاهای خود دارند که می‌توانند روی آن دست بگذارند و اینجاست که من می‌گویم این اقدامات این احساس اعتماد و امنیت را بین ما و اروپا دچار مشکل می‌کند. روابط بین‌الملل مبتنی بر احساسات نیست، بلکه مبتنی بر واقعیت است و یک حرکت اشتباه  هر چند کوچک می‌تواند این احساس امنیت را  از بین ببرد. ما در داخل کشور با موضوعی همچون «عملیات خودسرانه» مواجه هستیم، آیا می‌توانیم منکر شویم که در خارج از کشور نیز نمونه‌ای از این اتفاقات رخ نمی‌دهد؟ عملیات‌هایی که اعتماد را دچار خدشه می‌کند».
بیان این اظهارات از سوی یک دیپلمات نزدیک به ظریف گذشته از آنکه در برخی رسانه‌ها به زدن خنجر از پشت به اسدالله اسدی و سایر دیپلمات‌های ایرانی در اروپا تعبیر شد، نشان داد بخش‌های مهمی از دستگاه دیپلماسی عملا اتهامات غربی‌ها به دیپلمات‌های ایرانی را پذیرفته‌اند و چه‌بسا عدم پیگیری جدی آزادی اسدی در همین نگاه غلط نهفته باشد.
 

ابوالفضل ظهره‌وند، سفیر سابق ایران در ایتالیا در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» درباره رفتار غیرقانونی اروپایی‌ها با  اسدی:
باید دیپلمات آنها را بازداشت کنیم

با گذشت یک سال از بازداشت اسدی، دیپلمات مظلوم ایرانی در اروپا انتقادها از وزارت امور خارجه درباره عدم آزادی او افزایش یافته است. ابوالفضل ظهره‌وند که سابقه سفارت در یک کشور اروپایی (ایتالیا) را هم دارد، معتقد است دستگاه دیپلماسی در این ماجرا باید اقدام متقابل انجام می‌داد. او در گفت‌وگو با «وطن‌‌امروز» همچنین تاکید کرد وزارت امور خارجه در ماجرای اسدی هزینه - فایده کرده است.
***
  یک سال از بازداشت غیرقانونی آقای اسدی دیپلمات ما در اروپا می‌گذرد؛ شما به عنوان کسی که سابقه کار دیپلماتیک در اروپا داشته‌اید، با توجه به این نکته که این رفتار قبلاً هم توسط غربی‌ها در برخورد با دیپلمات‌های ما تکرار شده، این موضوع و همچنین نوع حمایت‌‌ وزارت امور خارجه از کارمند خود را  چطور ارزیابی می‌کنید؟
من از اقدامات وزارت امور خارجه اطلاعی ندارم ولی اینکه توانسته‌اند آقای اسدی را در بازداشت نگه دارند جای تعجب دارد، چون ایشان به عنوان یک دیپلمات از مصونیت سیاسی برخوردار است و درنهایت می‌توانند وی را به عنوان عنصر نامطلوب از آن حوزه ماموریت اخراج کنند اما به هیچ عنوان قابل توجیه نیست با بهانه‌‌‌هایی مثل ارتباط و تماس با فردی که بعدا در جای دیگری به آن شخص اتهام وارد کردند قصد اقدامی را داشته، آقای اسدی را متهم کنند.
حضور آقای اسدی در حوزه ماموریت خاص خود طبق یک توافقنامه است و پروتکل‌‌های خاص خود را دارد و طرف مقابل هم در تهران فردی را دارد که او هم مشغول یکسری فعالیت‌ها و تماس‌هاست. اگر ایشان با فردی که در حوزه ماموریت خود تماس گرفته شخصی بوده که حضورش در آن کشور غیرقانونی بوده و شرایط کنسولی آن کشور را نقض کرده بحثی جداگانه است اما شخص مورد تماس به اذعان خودشان تبعه آن کشور و شهروند اروپا بوده است و بر این اساس شاید بتوانند به آن فرد اشکال بگیرند ولی به فرد تماس‌گیرنده با آن شهروند نمی‌توانند ایرادی وارد کنند. الان سفارتخانه‌‌های فعال در تهران مشغول چه کاری هستند؟ مشغول جمع‌آوری اطلاعات هستند و با برخی تماس می‌گیرند و اگر در کار یک سفارتخانه خارجی در کشور ایرادی وارد شود در حالت اول می‌توانیم با شهروند ایرانی برخورد کنیم که چرا با یک فرد خارجی در تماس بوده است و در حالت دوم می‌توانیم به آن کارمند سفارت عنوان کنیم شما قواعد مربوط طبق کنوانسیون وین را زیر پا گذاشتی و اقدام شما خلاف پروتکل است، از نظر ما ادامه کار شما غیرقانونی است و به عنوان عنصر نامطلوب باید خاک ایران را ترک کنید.
در شرایطی که آنها غیرمنطقی و غیرقانونی عمل می‌کنند حق اقدام متقابل داریم، یعنی اگر دیپلمات ما را بازداشت می‌کنند ما نیز باید دیپلمات آنها را در تهران بازداشت کنیم. اینکه بگویند شما با فردی تماس داشتی و آن فرد متهم شده قصد و نیتی برای اقدامی خاص داشته این مسأله اتهامی را متوجه طرف ایرانی نمی‌کند. دیپلمات‌‌های ما در خارج کشور با هرکسی که بخواهند می‌توانند تماس برقرار کنند که در نهایت آن کشور مورد نظر می‌تواند از برقراری تماس ممانعت به عمل ‌آورد. این یک قاعده رایج برای ماموریت‌‌های مربوط به دیپلمات‌ها، وابسته‌‌های نظامی و... است و حیطه کار آنها مشخص است. اینکه بگویند چرا تماس گرفتی به هیچ‌وجه جرم نیست و آن شخص مورد تماس که متهم واقع شده، هر اقدامی هم می‌خواسته انجام دهد با قوانین آن کشور طرف است.
  به اقدام متقابل اشاره کردید؛ چرا وزارت امور خارجه دست به این کار نزده است؟
اگر من وزیر امور خارجه یا رئیس‌جمهور بودم اینگونه برخورد می‌کردم که اگر دیپلمات من را بازداشت می‌کردند من هم دیپلمات آنها را بازداشت می‌کردم، اگر اخراج می‌کردند من هم اخراج می‌کردم؛ این اقدام متقابل در همه جای دنیا مرسوم است. ببینید! درباره آقای اسدی مدرکی به‌دست نیاورده‌اند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و فقط می‌گویند شما با کسی تماس گرفتی که از نظر ما آن فرد قصد انجام اقدامی را داشته! خب! این به ایران ربطی ندارد. ما باید بدانیم که چه اتفاقات و روندی در جریان است. فردی که کشورها در این چارچوب می‌پذیرند و شامل موارد ماموریت می‌شود کارش جمع‌آوری اطلاعات است و باید اطلاع پیدا کند علیه ما چه وضعیتی در جریان است.
دانمارک اتهاماتی به ما وارد کرد در حالی که رهبر گروهکی که اقدام‌کننده عملیات تروریستی در اهواز بود در دانمارک حضور داشت. ما باید این کشور را متهم می‌کردیم ولی سکوت کردیم و چیزی نگفتیم. این نوع رفتار طرف مقابل را تشجیع می‌کند و موجب خواهد شد به خود حق بدهند هر اقدام نامطبوع و نامناسبی را که دوست دارند انجام دهند. ما باید برخورد متقابل و متوازن داشته باشیم.
  سال گذشته گفت‌وگویی با آقای قاسمی، سخنگوی سابق وزارت امور خارجه داشتیم که گفتند دیپلمات‌‌های ما در منطقه ماموریت خود مصونیت دارند و از آنجا که ایشان (آقای اسدی) در اتریش بوده، دیگر در آلمان مصونیت نداشته که بازداشت شده؛ از جهت حقوقی این مسأله چطور قابل بررسی است؟
نه! وقتی صحبت از دیپلمات می‌کنیم یعنی آن فرد دارای مصونیت سیاسی است و به همین خاطر است که وقتی از کشوری به کشور دیگری می‌رود ویزای سیاسی و شینگن دارد. امروز با یک اتحادیه اروپایی مواجه هستیم که از یک نقطه وارد آن و از نقطه‌ای دیگر خارج می‌شوید. اگر این طور باشد چطور اتحادیه اروپایی به فکر تاسیس دفتر در تهران است؟ ضمن اینکه همان‌طور که عرض کردم اساسا یک دیپلمات را به صرف اینکه با کسی تماس گرفته نمی‌توانند بازداشت کنند و درنهایت می‌توانند وی را به عنوان عنصر نامطلوب اخراج کنند. حتی مواردی وجود داشته است که دیپلمات در کشوری تصادف کرده و موجب کشته شدن تبعه آن کشور شده که آن فرد را از آن کشور اخراج کرده‌اند. نوع برخورد ما است که به آنها اجازه گستاخی می‌دهد، بنابراین همه‌چیز به نوع برخورد ما بستگی دارد.
  برخی معتقدند اینکه وزارت امور خارجه و دولت درباره آقای اسدی و همچنین در قبال اقدامات انجام‌شده علیه سفارت ایران در کپنهاگ و لندن اقدام متقابلی انجام نمی‌دهند، معطل برجام هستند؛ تحلیل شما در این‌باره چیست؟
این به نوع نگاهی که این مدیریت به روابط با اتحادیه اروپایی و انتظاراتی که از این اتحادیه دارد و هزینه- فایده‌ای که می‌کند بستگی دارد؛ اینگونه که در این مقطع که می‌خواهم اینستکس را راه‌اندازی کنم و دستاورد جدیدی به دست بیاورم، آیا به‌صرفه است به خاطر یک کارمند یا مامور، مناسبات موجود را بر هم بزنم. طرف مقابل ما را در موضع ضعف می‌بیند، چراکه ما خود را نیازمند اینستکس نشان دادیم و به این دلیل نمی‌خواهیم رابطه‌مان خراب شود، آنها این نیاز ما را بخوبی فهمیدند، لذا نوع واکنش آنها تند است ولی اگر به امامزاده‌ای مثل اینستکس یا برجام دخیل نبندیم آنها به ما نیاز پیدا خواهند کرد؛ قضیه روشن است.
نیازی به اروپا نداریم، چراکه اروپا برای ما کاری نمی‌تواند انجام دهد و انجام هم نخواهد داد. اروپا همانطور که در این 6 سال کاری انجام نداد، بعد از این هم انجام نخواهد داد. آنها برای حضور و تداوم حضورشان در منطقه و بردن منابع و کسب بازار منطقه به کشورهای منطقه نیاز دارند. امروز با یک اروپای ضعیف، پیر و گرفتار مواجهیم و نقش ایران به عنوان یک مولفه تعادل‌بخش و امنیت‌ساز برای همه دنیا بویژه اروپایی‌ها آشکار است، همانطور که در سوریه، عراق و خلیج‌فارس نشان دادیم و آنها نیز این نکته را بخوبی می‌دانند. به هر ترتیب ما باید از بی‌تحرکی مدیریتی سوال کنیم. در عین حال باید توجه داشته باشیم این مسأله ممکن است به یک رویه تبدیل شود، یعنی وقتی در موضوع آقای اسدی به هر دلیل تحفظ می‌کنیم و چرتکه می‌اندازیم و هزینه- فایده می‌کنیم بی‌توجه به اینکه این روند ممکن است به یک رویه تبدیل شود، در مقاطع آتی هم دچار مشکل خواهیم شد.
  به بحث اینستکس اشاره کردید؛ نظرتان راجع به اینکه اروپا اعلام کرد اینستکس عملیاتی شده چیست؟
اینستکس یک وعده مینیاتوری است و در تراز ما نیست. اینستکس چه کاری می‌تواند بکند؟ این ساز وکار درنهایت می‌تواند بگوید ما به شما دارو می‌دهیم. الان هم که از تراکنش چند میلیون دلاری صحبت می‌کنند. با این شرایط مگر گره ما باز می‌شود؟ اگر به GDP کشور نگاه کنیم ما جزو 20 قدرت اقتصادی جهان هستیم. خب! چنین کشوری با این عظمت که یک چنین ترازی دارد خودش را باید معطل چند میلیون دلار کند؟ آن هم تازه فعلا وعده‌‌‌‌اش را می‌دهند. در واقع اروپایی ها  به این وسیله در حال خریدن زمان هستند تا ببینند نتیجه اتفاقاتی که انتظار دارند در محیط پیرامونی و داخلی ما و درباره روابط با آمریکا یا خروج انگلستان از اتحادیه اروپایی رخ دهد، چه خواهد شد. زمان مهم‌‌‌‌‌ترین فاکتور برای غرب است و می‌تواند ایران را در برجام منفعل نگه دارد. همانطور که امید ایران به برجام 6 سال برای غرب فرصت فراهم کرد و ما خیلی از موقعیت‌ها و ظرفیت‌ها را از دست دادیم.
موضوع اینستکس در واقع نوعی بی‌احترامی به خودمان است. این ادبیات زشت تاثیرات بلندمدت دارد و یک تصویر ذهنی غلط از اقتدار و دیپلماسی ایران به افکار عمومی منعکس می‌کند. ما برجام را پذیرفتیم که گشایشی در تراز ملی اتفاق بیفتد و رفع کامل تحریم‌ها بالمره رخ دهد اما امروز کارمان به جایی رسیده که باید صدقه اینستکس را قبول کنیم؟ ضمن اینکه این نحوه برخورد بر روابط ما در منطقه و کشورهایی مثل چین و روسیه تاثیر منفی می‌گذارد و چهره‌ای ضعیف از ایران نشان می‌دهد.

گروه یادآور: «حتی پرنده‌ای جرأت ندارد در آسمان بغداد پرواز کند.» رژیم بعث با تکرار این جمله در رسانه‌ها، تلاش می‌کرد بغداد را برای برگزاری هفتمین کنفرانس سران جنبش غیرمتعهدها امن نشان دهد. صدام به دنبال این بود با برگزاری این کنفرانس در بغداد، شرایط سیاسی را به نفع خود تغییر دهد. او در مصاحبه با روزنامه «الدوره» گفته بود: «این جنگ به‌خاطر فتح و تصرف چند صد کیلومتر اراضی خاک ایران نیست و همه‏ چیز محدود به اهداف نظامی نمی‌شود، بلکه این جنگ به‌خاطر سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی ایران است». صدام برای رسیدن به این هدف، به غیر از حمله نظامی از فشارهای سیاسی و جلب حمایت کشورهای دیگر در منطقه و جهان برای ادامه تجاوز به ایران استفاده می‌کرد. تا پیش از آزادسازی خرمشهر، رژیم بعث به دلیل تصرف بخش‌هایی از خاک ایران و داشتن دست برتر در جنگ، می‌توانست از فشارهای سیاسی نیز بهره ببرد اما با آزادسازی خرمشهر در خرداد 61، اوضاع بین‌المللی و تحلیل‌ها درباره جنگ ایران و عراق تغییر کرد. نگرانی از شکست رژیم بعث باعث شده بود برخی کشورها تقاضای آتش‌بس را نیز پیگیری کنند.
ضعف صدام در آن مقطع باعث شد تلاش‌ها برای برگزاری کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد بیشتر شد، چرا که رژیم بعث می‌توانست از فرصت عدم حضور ایران استفاده کند و با صدور بیانیه یا چیزی شبیه آن، همه چیز را به نفع خود تغییر دهد. جمهوری اسلامی ایران که در نشست قبلی یعنی در ششمین کنفرانس سران جنبش غیرمتعهد‎ها (که از ۳ تا ۹ سپتامبر ۱۹۷۹ در هاوانا، پایتخت کوبا برگزار شده بود) برای نخستین‌بار حضور پیدا کرده بود، مورد استقبال کنفرانس قرار گرفت. انقلاب ایران در 3 ماده ۱۳۹، ۱۴۰و ۱۴۱ بیانیه سیاسی کنفرانس هاوانا مورد بررسی و تقدیر قرار گرفت و پس از آن حضور ایران در جنبش عدم تعهد به رسمیت شناخته شد. محل اجلاس بعدی کنفرانس غیرمتعهدها که باید در 1982 برگزار می‌شد، بغداد بود. این در حالی بود که رژیم بعث از سپتامبر 1980 یک جنگ تمام عیار را به ایران تحمیل کرده بود. با نزدیک شدن به زمان برگزاری اجلاس هفتم، جمهوری اسلامی ایران برای مخدوش کردن اعتبار بین‌المللی که صدام در پی آن بود، فعالیت‎‎های دیپلماتیکی را برای تغییر محل کنفرانس آغاز کرد. این فعالیت‌ها از نشست 4 روزه وزیران خارجه در سپتامبر 1981 در بلگراد آغاز شد. ایران و سوریه در این نشست خواستار تغییر محل کنفرانس شدند. بغداد پس از این اتفاق از دفتر هماهنگی خواست که برای مساله میزبانی تشکیل جلسه دهد. ۱۶ مه ۱۹۸۲ هند رسما آمادگی خود را برای میزبانی اعلام کرد. شرایط جنگ میان ایران و عراق باعث شد تا سپتامبر ۱۹۸۲ که موعد برگزاری کنفرانس بود، هنوز محل کنفرانس رسما اعلام نشود. به همین دلیل ریاست کوبا بر جنبش عدم تعهد برای 6 ماه دیگر تمدید و قرار شد نشست در مارس ۱۹۸۳ برگزار شود. عراق برای عدم تغییر محل کنفرانس تلاش‌های بسیاری کرد و بارها اعلام کرد «بغداد کاملاً امن است». پس از این مرحله است که ایجاد ناامنی در بغداد در دستور کار جمهوری اسلامی قرار می‌گیرد.
امیرسرتیپ خلبان بازنشسته رضا رمضانی در گفت‌وگویی در تشریح این عملیات می‌گوید: تیرماه سال ۶۱ و پس از آنکه تلاش سیاسی برای جلوگیری از برگزاری اجلاس عدم تعهد در عراق به نتیجه نرسید، قرار بر این شد این کار با یک اقدام نظامی به نتیجه برسد که طی آن دکتر ولایتی وزیر خارجه وقت با ارسال نامه‌ای، موضوع را به رئیس‌جمهوری وقت اعلام کرد. در آن نامه تاکید شده بود سرنوشت محل برگزاری کنفرانس سران را یک حرکت نظامی می‌تواند مشخص کند و اهمیت برگزاری این کنفرانس برای بغداد کمتر از حفظ خرمشهر پس از اشغال آن برای صدام نیست. به این ترتیب مسؤولان کشور به بررسی موضوع با اقدام نظامی علیه عراق پرداختند. نتیجه بررسی‌ها این بود که به هر نحو ممکن باید بغداد دچار ناامنی شود، لذا به لحاظ اینکه از راه زمینی امکان انجام این مهم، بسیار سخت و با تلفات سنگین همراه بود، تصمیم گرفته شد نیروی هوایی وارد عمل شود. بر این اساس و پس از طرح‌ریزی فرماندهان، قرار بر این شد جنگنده‌های ایران پالایشگاهی در اطراف بغداد را مورد هدف قرار دهند و پس از عبور از آسمان بغداد، به کشور بازگردند تا به این ترتیب نا‌امن بودن آسمان عراق را به رغم ادعای کذب صدام، به اثبات برسانند.
پس از طرح این مساله نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در صدد انجام حملاتی به بغداد برمی‌آید تا عدم امنیت این شهر برای برگزاری اجلاس را به جهانیان ثابت کند. این در حالی بود که صدام سخت در حال آماده‎سازی بغداد برای برگزاری اجلاس هفتم بود و ساختمان‎ها و خیابان‎‎های بغداد را برای این نشست آماده می‎کرد و با کمک کشور‎های اروپایی از جدید‎ترین سیستم‎‎های ضد‎هوایی برای مقابله با حملات هواپیما‎های جنگی ایران بهره می‎برد. اما چند خلبان شجاع ایرانی، مناسبات تاریخی را به نفع ایران تغییر می‌دهند. نام «عباس دوران»، در این نقطه از تاریخ معاصر ایران برجسته می‌شود.  شهید عباس دوران، خلبان ۳۱ ساله نیروی هوایی، متولد شیراز بود که در طول 2 سالی که از جنگ گذشته بود، بیش از ۱۲۰ مأموریت هوایی را در دفع تهاجم دشمن بعثی انجام داده بود. سرهنگ خلبان عباس دوران در تاریخ بیستم تیر سال 1361 مقارن با ژوئیه 1982 مأموریت یافت پایتخت عراق را ناامن کند. روز 30 تیرماه ۱۳۶۱ سه هواپیما که هر کدام 2 سرنشین داشتند، مأموریت عملیات بغداد را برعهده می‌گیرند. هدف آنها بمباران پالایشگاه بغداد، نیروگاه اتمی بغداد و «پایگاه الرشید» یا ساختمان اجلاس در بغداد بود. هواپیمای شماره یک: عباس دوران - منصور کاظمیان، هواپیمای شماره دو: اسکندری – باقری و هواپیمای شماره 3: توانگریان - خسروشاهی. 3 فروند فانتوم کاملا مسلح به پرواز درمی آیند. قرار بر این است هر سه تا مرز پرواز کنند اما تنها 2 فروند از مرز گذشته و به هدف حمله‎ور شوند و فانتوم سوم در همان جا منتظر بماند تا در صورت نیاز به آنها بپیوندد. امیرسرتیپ دوم خلبان بازنشسته اکبر توانگریان یکی از خلبانان این عملیات می‌گوید بر اساس برنامه‌ریزی به عمل آمده و در سحرگاه ۳۰ تیرماه ۱۳۶۱ سه فروند «اف۴» به همراه ۶ خلبان روی باند پرواز حاضر شدند و قرار بر این شد اگر هواپیمایی هنگام برخاستن با مشکل مواجه شود، 2 جنگنده دیگر به طرف بغداد به پرواز درآیند.
توانگریان می‌افزاید: وقتی به طرف جنگنده‌های روی باند می‌رفتیم، به عباس گفتیم هر وقت هنگام اجرای عملیات لازم شد، با کشیدن دستگیره خروج اضطراری، هواپیما را ترک کن ولی او گفت من این کار را انجام نمی‌دهم. دقایقی بعد 3 جنگنده روی باند به حرکت درآمدند که خوشبختانه هواپیمای دوران با مشکل مواجه شد، من بلافاصله به خلبان اسکندری گفتم «برو جلو». لحظاتی بعد شهید یاسینی از داخل برج کنترل به من اعلام کرد چتر جنگنده من باز شده است و نمی‌توانم بروم. در همین هنگام خطرناک‌ترین صحنه کار پروازی‌ام را با عبور جنگنده دوران از فاصله کمتر از یک متری‌ام دیدم و متوجه شدم جنگنده دوران پس از رفع عیب، به پرواز درآمده است. به این ترتیب 2 فروند جنگنده «اف۴» با هدایت خلبانان دوران و اسکندری و همچنین خلبان دومی منصور کاظمیان و خلبان باقری به طرف بغداد به پرواز درآمدند و من نتوانستم در این عملیات حضور یابم. ماجرای این مأموریت که خلبان عباس دوران در آن به شهادت رسید از زبان همکار و همراهش منصور کاظمیان نیز خواندنی است: «هواپیمای شماره ۱» من بودم و عباس دوران. «هواپیمای شماره ۲» محمود اسکندری بود و ناصر باقری و «هواپیمای شماره ۳ »، توانگریان و خسروشاهی که البته قرار شده بود هواپیماهای شماره یک و ۲ به عمق خاک عراق و شهر بغداد بروند و علاوه بر بمباران پالایشگاه «الدوره» دیوار صوتی این شهر را نیز بشکنند و هواپیمای شماره ۳ نزدیک مرز به عنوان پشتیبان و نیروی جایگزین مستقر شود تا در صورت بروز هرگونه مشکلی برای این دو هواپیما، عملیات را ادامه دهد. ما به سمت بغداد پرواز کردیم. تقریباً ۱۵ کیلومتری بغداد بودیم که با دیوار آتش و پدافند دشمن روبه‏‌رو شدیم و در همین فاصله چند گلوله به هواپیمای ما اصابت کرد. وقتی این گلوله‏‌ها به هواپیمای ما اصابت کرد، عباس به من گفت چراغ موتور سمت راست روشن شده و ظاهراً موتور از کار افتاده است. به عباس گفتم چاره‏‌ای نیست و باید به عملیات ادامه دهیم، زیرا در آن شرایط اگر باز می‌گشتیم دوباره در دیوار آتش دشمن قرار می‌گرفتیم، بنابراین به سمت جنوب شرقی شهر بغداد که پالایشگاه «الدوره» در آنجا بود ادامه مسیر دادیم و با اینکه پدافند دشمن بسیار قوی بود تمام بمب‏ها را روی این پالایشگاه تخلیه کردیم. بعد از تخلیه بمب‏‌ها مسیری را ادامه دادیم که دقیقاً به سمت همان هتلی ختم می‌شد که قرار بود کنفرانس غیرمتعهدها در آن برگزار شود. زمانی که ما بمب‏‌ها را روی پالایشگاه الدوره می‌ریختیم آتش بی‌امان و شدید دشمن قطع نمی‌شد. در همان موقع بود که هواپیما مورد اصابت چند گلوله دیگر قرار گرفت و قسمت عقب آن به طور کلی از بین رفت. وقتی به پشت سرم نگاه کردم پالایشگاه را دیدم که در آتش می‌سوزد. در آن لحظه بود که دیدم قسمت دم هواپیما تا وسط کابین از بین رفته و در آتش می‌سوزد. دیگر حتی فرصت نشد که به عباس این قضیه را بگویم و نمی‌دانم چطور شد که صندلی من به بیرون پرت شد. درست نمی‌دانم اما قبل از اینکه بخواهم به عباس بگویم که قسمت عقب هواپیما از بین رفته صندلی به بیرون پرت شده بود. نمی‌دانم آیا عباس بود که این کار را کرد (چون چند لحظه قبل از آن بشدت اصرار داشت که من هواپیما را ترک کنم) یا آتشی که در قسمت وسط کابین بود باعث این قضیه شده بود. در هر صورت چشمانم سیاهی رفت و دیگر هیچ چیز ندیدم. وقتی به هوش آمدم به عنوان اسیر در وزارت دفاع عراق بودم. بعد از 2 ماه یک سرباز عراقی که نگهبان وزارت دفاع عراق بود به من گفت هواپیمای شما را دیدم که آتش گرفته بود، یک چتر باز شد و بعد از چند ثانیه هواپیما به هتل محل برگزاری کنفرانس غیرمتعهدها برخورد کرد. تازه فهمیدم عباس صندلی خودش را به بیرون پرت نکرده و پس از برخورد هواپیما با ساختمان هتل به شهادت رسیده است. وقتی خبر شهادت عباس دوران را شنیدم به یاد صحبت‏های شب قبل از عملیات افتادم که به من گفت: «منصور جان اگر یک وقت هواپیما دچار مشکلی شد تو خودت را به بیرون پرت کن و منتظر من نمان، چون من باید در هواپیما بمانم و مأموریتم را به اتمام برسانم». صدام که با ترسو خواندن خلبانان ایرانی گفته بود «هیچ خلبان ایرانی جرأت نزدیک شدن به آسمان بغداد برای برهم زدن اجلاس را ندارد»، آبروی خود را بر باد رفته می‌بیند. پس از این عملیات در اواسط ژوئیه 1982 بود که سازمان وحدت آفریقا هم اعلام کرد بغداد محل مناسبی برای گردهمایی غیرمتعهد‎ها نیست. پس از آن نیز کوبا اعلام کرد کنفرانس سران در بغداد تشکیل نخواهد شد. پیشنهاد عراق برای میزبانی کنفرانس وزیران خارجه هم که قرار بود قبل از اجلاس سران برگزار شود، مورد استقبال قرار نگرفت. سرانجام در سپتامبر 1982 فیدل‎ کاسترو طی نامه‎ای رسما اعلام کرد اجلاس بعدی در دهلی‌نو، هفتم مارس 1983 تشکیل خواهد شد و همه کشور‎های عضو با این تصمیم موافقت کرده‎اند.
 

اجتماع عظیم دختران انقلاب به مناسبت گرامیداشت هفته «عفاف و حجاب» با حضور پرشور دختران و زنان محجبه در تهران و شهرهای مختلف کشور برگزار شد. به گزارش خبرگزاری‌ها، اجتماع عظیم دختران انقلاب در تهران به مناسبت گرامیداشت هفته عفاف و حجاب با سر دادن «لبیک یازهرا(س)» و «لبیک یا حسین(ع)» با حضور پرشور دختران و زنان محجبه و با تقدیر از خانواده‌های شهیدان کاوه، زین‌الدین، شاهرخ ضرغام، باکری، حیدر جنتی، مجید قربانخانی، نورخدا موسوی، شهید جاویدالاثر حاج احمد متوسلیان، شهدای مدافع حرم خلیلی، علی‌اکبر شیرودی و دختر مجاهده مرحومه مرضیه طاهره‌دباغ در ورزشگاه شهید شیرودی برگزار شد.
رضوانه دباغ، دختر مجاهده مرحومه مرضیه دباغ تفکر و کلام دختران انقلاب را نشانه شخصیت آنان دانست و گفت: همه رفتارهای ما در این مراسم از سوی دشمن رصد می‌شود، پس باید مراقب شعار و عکس‌العمل‌های خود باشیم. وی از دختران درخواست کرد جایگاه مادران انقلاب را با صلابت خود محفوظ دارند. امیر وصالی، کسی که پیش از انقلاب اسلامی در جریان اعتراض به وضعیت بد پوشش و حجاب از سوی نیروهای ساواک دستگیر و شکنجه شده بود نیز لحظاتی پشت تریبون رفت و از دختران انقلاب خواست مدافع حجابی باشند که با مبارزات بسیاری به جایگاه خود بازگشته است. در ادامه این مراسم احمد پناهیان به سخنرانی پرداخت و با اشاره به آیات مبارکه سوره احزاب که به جایگاه مجاهدین اشاره دارد، گفت: زنی پس از تأمل روی آیات این سوره نزد حضرت رسول اکرم(ص) رفت و از ایشان پرسید: «چرا تمام مقامات و مدارج معنوی که در قرآن به آن اشاره شده شکلی مردانه دارد، پس روزی زنان جامعه اسلامی چه می‌شود؟» وی ادامه داد: خداوند متعال جبرئیل را به سوی پیامبر بزرگوار نازل کرد و به ایشان فرمود: «به این زن بگو در ایمان، اسلام، صبر و مقاومت در مقابل طاغوت، روزه‌داری و نماز و عبادت هیچ تمایزی میان زن و مرد نیست و خداوند هیچ تفاوتی میان زن و مرد برای حضور در عرصه‌های جهادی قرار نداده است». پناهیان خاطرنشان کرد: زن مسلمان شیعه در میدان مبارزه با تأسی از مادرش حضرت فاطمه (س)، برای رسیدن به عالی‌ترین مقامات پا به عرصه اجتماع می‌گذارد. وی با بیان اینکه زنان آزاده همچون پژواک قدرت اسلام از سوی حضرت زهرا(س) هستند، اظهار داشت: یکی از القاب حضرت زهرا(س)، منصوره است و در واقع خداوند اگر بخواهد در جهان کسی را در راه مجاهدت یاری رساند، از طریق بانوی 2 عالم و با این رمز یاری می‌کند. پناهیان با اشاره به قرار‌گیری روز عفاف و حجاب در دهه کرامت خاطرنشان کرد: کرامت تنها به معنای لطف به نیازمندان نیست؛ کرم و کرامت به معنای بزرگداشت مقام انسانی هم هست. وی ابراز داشت: امروز دلقک‌مآبانی در خیابان‌های کشور به دستور مزدوری با گرفتن مبالغی ناچیز به ساحت عفاف و حجاب حمله می‌کنند و حریم اخلاقی جامعه را به مخاطره انداخته‌اند که باید شدیدترین برخوردها با آنها صورت گیرد. سخنران اصلی اجتماع دختران انقلاب با انتقاد از تصمیم بر محدودسازی قانون عفاف و حجاب از سوی برخی افراد در قوه مقننه و مجریه، گفت: دشمنان ما متوجه شده‌اند برای ضربه زدن به نظام جمهوری اسلامی باید از راه تغییر فرهنگ و ضعیف کردن حجاب وارد شوند. وی ادامه داد: این اجتماع و اجتماعات مانند آن باید یادآور شود که با حفظ حریم حجاب و عفاف و صیانت از خانواده، می‌توان مهد پرورش مجاهدان آخرالزمان و فرهیختگان را نگه داشت.  پناهیان حجاب را در جامعه ایرانی مسأله ملی و امنیتی خواند و گفت: قوای مقننه، قضائیه و دولت موظف به حفظ و اجرای قانون حجاب هستند و باید مخالفان را رسوا و به مردم معرفی کنند. وی با اشاره به واقعه سال 1314 شمسی در مسجد گوهرشاد، ابراز کرد: زنانی که الگوی‌شان حضرت فاطمه زهرا(س) بود به خاطر حفظ حریم حجاب به خاک و خون کشیده شدند. در پایان این برنامه زین‌الدین موسوی، روحانی جوانی که به خاطر امر به معروف مورد هجمه دشمنان انقلاب قرار گرفته بود  از دختران انقلاب درخواست کرد برای مبارزه با مفاسد جامعه اسلامی پیشقدم شوند.
 

تصاویری که جدیدا از درون کمپ منافقین به صورت مخفیانه تهیه شده، نشان می‌دهد تعداد زیادی از عوامل این گروهک تروریستی مشغول فعالیت در فضای مجازی برای تاثیرگذاری بر فضای کشور هستند. خبرگزاری تسنیم درباره این تصاویر نوشت: تصاویری که می‌بینید مربوط به واحد جنگ سایبری گروهک تروریستی منافقین در اردوگاه تیرانا واقع در کشور آلبانی است. در این واحد، بیش از 1500 نفر نیروی آموزش‌دیده، شبانه‌روز به‌صورت شیفتی، مشغول تولید محتوای حرفه‌ای علیه مفاهیمی مانند اسلام، ولایت‌فقیه، حجاب، بزرگنمایی مفاسد اقتصادی، خرافه‌نمایی مقدسات مذهبی، نفرت‌پراکنی علیه رهبر انقلاب، مراجع، علما، سپاه، بسیج، ناجا، صداوسیما، رسانه‌‌های انقلابی، فرماندهان و مدیران جهادی کشور، تولیدات محبوب هنری و رسانه‌ای طیف انقلابی و صدها محور دیگر هستند.

محسن شهمیرزادی: تب و تاب اکران فیلم‌های سینمایی با پایان فصل اکران عید فطر رو به خاموشی می‌رود. این قاعده هرساله چرخه اکران سینمای ایران است که در 6 ماهه نخست سال بویژه نوبت اکران نوروز و عید فطر تمام محصولات پرمخاطب و برجسته خود را روی پرده می‌برد و در 6 ماهه پایانی سال به تعداد انگشتان یک دست نیز نمی‌توان اثری پرمخاطب، برجسته و پرقوت معرفی کرد. با مشخص شدن ترکیب فیلم‌هایی که تاکنون روی پرده رفته‌اند و مصوبات شورای اکران برای ماه‌های آینده، معلوم شد این چرخه همچنان ادامه دارد و به نظر می‌رسد با وجود رونق بالای فصل اکران نوروزی و عید فطر 98، سینمای ایران برای 6 ماهه دوم سال آثار چندان پرمخاطبی را روی پرده نخواهد داشت.
سرشکن شدن فروش در ازدحام پرمخاطب‌ها
چندسالی می‌شود که اکران نوروزی به‌عنوان یکی از پرفروش‌ترین فصل‌های اکران در سینمای ایران به حساب می‌آید برای همین عمده محصولات سینمایی تلاش دارند به هر ترتیبی اثر خود را در این نوبت از اکران به نمایش بگذارند. نوروز امسال فیلم‌هایی چون «متری شیش و نیم»، «غلامرضا تختی»، «چهار انگشت»، «ژن خوک»، «زندانی‌ها»، «آهوی پیشونی سفید ۳» ، «رحمان ۱۴۰۰» و جایگزین آن یعنی «تگزاس2» روی پرده رفتند که فارغ از ارزش کیفی و محتوایی آن هر کدام از این آثار می‌توانستند در نوبت‌های اکران دیگر پرفروش حاضر شوند. اما بخش زیادی از این فیلم‌ها به خاطر رقابت سنگین در گیشه نتوانستند به فروش چشمگیری دست پیدا کنند. چینش فیلم‌های برجسته در یک سانس اکران موجب می‌شود گزینه‌های انتخاب یک فیلم خوب افزایش یابد. اما هزینه بالای بلیت سینما باعث شده مخاطبان تنها دست به انتخاب یک یا دو فیلم بزنند و سایر آثار از انتخاب مخاطب برای تماشای آن محروم بمانند حال آنکه حضور این فیلم‌ها در سانس دیگر می‌توانست فروش قابل توجهی را برای آنها به ثبت برساند. این اتفاق برای سانس عید فطر نیز تکرار شده و رقابت «شبی که ماه کامل شد» و «سرخپوست» با سایر آثار موجب شده است این فیلم‌ها نیز با فروش متوسطی روبه‌رو شوند و حضور رقبای قدرتمند فروش گیشه را سرشکن کند.
اندوه گیشه در برگ‌ریزان پاییز و زمستان
با پایان یافتن فصل اکران عید فطر و ورود تدریجی فیلم‌های جدید به چرخه اکران، آنگونه که مشاهده می‌شود کمتر اثر درخوری در 6 ماه آینده روی پرده خواهد آمد که نظر مخاطبان را به خود جلب کند. «نیوکاسل»، «ایکس لارج»، «کار کثیف»، «ایده اصلی»، «خداحافظ دختر شیرازی»، «ماجرای نیمروز ۲»، «تصویرم در آیینه نیست»، «برنده‌ها»، «درخونگاه»، «جمشیدیه»، «یلدا»، «انیمیشن شب آفتابی»، «قلعه عشق»، «مشت آخر»، «سمفونی نهم»،«جهان با من برقص (پیچ تند)»، «انیمیشن بنیامین»، «مسخره‌باز»، «زعفرانیه ۱۴ تیر»، «قسم» و... از جمله فیلم‌هایی هستند که با تصویب شورای نمایش بناست در ماه‌های آتی روی پرده بروند. آنچه واضح و عیان است حضور کمرنگ فیلم‌های برجسته در نوبت دوم اکران است، به گونه‌ای که به کمتر فیلمی می‌توان امید داشت تا با فروشی چشمگیر مواجه شود. بخت «ماجرای نیمروز»، «سمفونی نهم»، «مشت آخر» و «جهان با من برقص» در گیشه از سایر فیلم‌ها بیشتر است اما این تعداد قابل مقایسه با فیلم‌های حاضر در پرده در اکران نوروزی و عید فطر نیست.
چرخه فیلمسوزی
شاید بتوان یکی از دلایل اقبال فیلمسازان به اکران آثارشان را بازگرداندن سرمایه فیلم در کمترین و سریع‌ترین زمان دانست که در کنار برگزاری جشنواره فجر در بهمن‌ماه –و تلاش برای آماده‌سازی فیلم جدید در نیمه دوم سال- موجب می‌شود اقبال به اکران فیلم‌ها در نیمه نخست سال بیشتر باشد، حال آنکه به نظر می‌رسد بیشتر از این اقبال، چرخه ناقص اکران علت نابرابری نمایش فیلم‌ها بر پرده سینما باشد، چراکه فقر اکران فیلم‌ها در ماه مبارک رمضان - در نیمه نخست سال- و چینش معنادار فیلم‌ها در آن نیز حکایت از آن دارد که این چرخه چالش‌های فراوانی را با خود به همراه داشته که موجب شده سینمای ایران از تبدیل شدن به یک صنعت حرفه‌ای فاصله بگیرد. درحالی که اکران بسیاری از آثار سینمایی با اقبال متوسط می‌توانست در نیمه دوم سال فروش این فیلم‌ها را به صورت چشمگیری افزایش دهد اما شاهد هستیم که این آثار با اکران در نوبت‌های نامناسب دچار پدیده فیلمسوزی شده و علاوه بر کاهش مخاطب، سرمایه فراوانی را به باد می‌دهند. تکرار رسم فیلمسوزی در نیمه دوم سال موجب شده است بسیاری از کارگردان‌ها ترجیح بدهند فیلم خود را در نیمه نخست سال روی پرده ببرند. به نظر می‌رسد قانون نانوشته‌ای در شورای عالی اکران به تصویب رسیده است که گلچین فیلم‌های سینمایی در نیمه نخست سال روی پرده بروند و در نیمه دوم آن انبوه فیلم‌های به جا مانده در صف اکران پی‌درپی اکران شده و پس از کسب حداقل فروش، بسیار زود از روی پرده کنار بروند. از همین رو می‌توان پذیرفت که مخاطبان با آشفتگی بیشتری در نیمه دوم سال به سینماها بروند، به گونه‌ای که عمده این فیلم‌ها کمتر از یک ماه فرصت نمایش داشته و در این یک ماه نیز چالش‌های متفاوتی را برای بقا در گیشه تجربه می‌کنند.
 

حسن رضایی: اگر به شما بگویند تصویر شرایط فعلی کشور را بکشید و نقاشی‌تان هم بدک نباشد، نتیجه چه خواهد بود؟ خب! حالا که کار تصویرگری در ذهن شما احتمالا به یک جاهایی رسیده، اجازه دهید من هم اندکی کمک‌تان کنم، بلکه تصویری دقیق‌تر رسم کنیم! ما وارث برجامیم؛ این نخستین نکته‌ای است که باید در تدوین استخوان‌بندی اثر، آن را رعایت کنید. اکنون که گام دوم کاهش تعهدات برجامی را برداشته‌ایم، اروپایی‌ها می‌گویند نخستین تراکنش مالی از طریق اینستکس، الساعه انجام خواهد شد. بعد از قریب یک سال و 3 ماه! نخستین تراکنش! همزمان با این تراکنش شورانگیز، نظامیان انگلیسی نفتکش حامل نفت ایران را در اقدامی غیرقانونی در تنگه جبل‌الطارق توقیف می‌کنند. این در حالی است که طبق برجام قرار بود اروپایی‌ها از جمله انگلیس مبادلات نفتی و مالی ایران را تسهیل کنند!
ما ولی همگام با کاهش تعهدات برجامی، این وسواس منظم را داریم که روزی چند بار بگوییم «اگر طرف مقابل به تعهداتش عمل کند، ما هم برمی‌گردیم». حال آنکه واقعیات یک‌سال گذشته به ما ثابت کرده اصلا طرفی در کار نیست تا بخواهد به تعهدی عمل کند. همزمان با این تحولات، سخنگوی دولت اما می‌گوید: «همه کارهایی که انجام می‌دهیم، برای حفظ برجام است»! حفظ برجام؟! واقعا؟! مساله البته قدیم‌ترها برعکس بود و این برجام بود که قصد داشت ما و منافع‌مان را حفظ کند، منافعی در حد حداقل، روزانه 100 میلیون دلار پول نقد! پیکربندی کلی تصویر به‌ نظرم همین است که تا حالا گفته شد. اینکه ما دوباره 2 ماه دیگر هم به اروپا وقت داده‌ایم، تغییری در ماهیت اصلی ماجرا نخواهد داد و حداکثر می‌توان آن را به کاریکاتوریزه شدن بیشتر تصویر تعبیر کرد.  بخش دیگری که از قلم انداختن آن در تصویر کنونی کشور حتما غیراخلاقی است اما وضعیت وخیم بازار مسکن و قیمت‌های نجومی رهن و اجاره است. وزیر راه‌وشهرسازی البته گفته است: «همه به هم رحم کنیم تا از بحران خارج شویم!» کنار هم گذاشتن این راهکار عملیاتی برای گذر موفق از دالان جنگ اقتصادی کنونی با سخن یکی از خطبای نماز جمعه تهران که اخیرا گفته است «اگر کلیدتان کار نمی‌کند، قفل‌ها را با چکش باز کنید»، زمینه تصویر شما را بسیار زیباتر خواهد کرد.
آیت‌الله موحدی‌کرمانی گفته است: «اگر تدبیرتان هم صحیح نیست، با انسان‌های باتجربه مشورت کنید». ظاهرا ایشان توجه نداشتند که سخنگوی دولت گفته است: «همه کارهایی که انجام می‌دهیم، برای حفظ برجام است».  اصلاح‌طلبان به‌عنوان حامیان اصلی دولت اما این روزها سر شلوغ‌تری دارند. بحث بین حامیان شرکت در انتخابات و مخالفان آنها، بحث روز این دندانه‌های کلید روحانی و مهره‌های ستون فقرات دولت است.
 برخی معتقدند تکرار بس است، بعضی اما دوست دارند خدمات وسیع خود به ملت در مقطع کنونی را باز هم تکرار کنند. لذا معتقدند نباید با صندوق آرا قهر کرد! دفاع یا حمله به دولت، بخش دیگر ذهن این هر 2 طیف را به خود مشغول کرده است. برخی می‌گویند دولت بعد از 6 سال همچنان قابل دفاع است. بخشی دیگر هم که گهگاه نق و نوقی می‌زنند، در واقع باز هم نظرشان همین است و به قولی حاضرند از لج رقیب، به جهنم هم بروند! بین تمام این گرو و گروکشی‌ها اما شکر خدا، حال اقتصاد خوب است. آقای روحانی 2 ماه پیش در جلسه هیات دولت طی سخنانی مهم در همین زمینه اظهار داشته‌اند: «شرایط امروز کشور نسبت به گذشته بهتر شده است، امروز مردم ایران نسبت به 6 ماه و یک سال گذشته آرامش بیشتری دارند».
توجه به این سخنان رئیس‌جمهور برای خلق پس‌زمینه، افق و دورنمای تصویر شما بسیار مهم است و به نوعی می‌توان آنها را مصداق ابر، جنگل و آفتاب صبحگاهی تلقی کرد که حس آرامش و خوش‌بینی را به مخاطب القا می‌کند. ذکر این توضیح هم ضروری است که به کار بردن چنین مقارنه‌ای از سوی نویسنده، بی‌ارتباط با علاقه شخص رئیس‌جمهور به مباحث تخصصی مرتبط با جنگل، باران، آفتاب و ابر نبوده است. تلقی دولت این است که تصویر کنونی، حاصل نهایت تدبیر و تلاش اوست و نباید به آن دست زد. متاسفانه طرف اروپایی هم چشم دارد و بر مبنای همین تصویر با ما رفتار می‌کند. راه‌حل معضلات کنونی اما خلق تابلویی جدید از ایران است؛ تابلویی که در آن، اقتصاد به هیچ عامل خارجی از جمله فریب اینستکس گره ‌زده نشود، وزیر کشاورزی برای گرانی سیب‌زمینی نگوید نمی‌توانیم در مغازه بایستیم!
تابلویی که در آن، وزیر مسکن به جای توصیه به رحم کردن مردم به همدیگر و توجیه بی‌نظارتی بر بازار اجاره بها، کارهای مشخصی را که آن وزیر مزخرف‌خوان قبلی نکرده، انجام دهد. اینکه دنبال مقصرهای خیالی بگردیم و با سلب مسؤولیت از خود، کار را به امان خدا رها کنیم، نه انصاف است و نه تدبیر. این هم که 2 ماه دیگر مجددا به اروپا مهلت دهیم، به معنای تصویرگری با همان سیاق سابق است که حالا وضعیت کنونی اقتصاد را خلق کرده است. فهم این واقعیت تلخ، هوش و ذکاوت چندانی نمی‌خواهد! با این همه اینکه دولت از اردیبهشت‌ماه تصمیم گرفته با همین ضرب‌الاجل‌های دو ماهه هم تصویر جدیدی از خود در حوزه سیاست خارجی خلق کند، خوب است. این عمل، به قولی لازم است ولی کافی نیست. روزی همه از جمله دولت خواهند فهمید رسم تابلوی قبلی فقط برای کسب تجربه با قلم‌مو و رنگ بیت‌المال خوب بود، نه باز کردن قفل‌ها و حل مشکل آب خوردن مردم!

روابط عمومی نیروی زمینی سپاه در اطلاعیه‌ای از گلوله‌باران مقرهای تروریست‌ها در حاشیه مرزهای اقلیم کردستان عراق با ایران و هلاکت و زخمی شدن شمار زیادی از تروریست‌ها خبر داد. به گزارش سپاه‌نیوز، روابط عمومی نیروی زمینی سپاه در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: در پی اقدام تروریستی روزهای اخیر گروهک‌‌های ضد انقلاب تحت حمایت استکبار جهانی در مناطقی از غرب و شمال غرب کشور و به شهادت رساندن شهید سرافراز و دلاور «حاصل احمدی» و 2 تن از پاسداران غیور اسلام و تلاش مذبوحانه در برهم زدن امنیت   استان‌‌های آذربایجان غربی و کردستان،  نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ادامه هشدارهای قبلی کشورمان به اقلیم کردستان عراق مبنی بر جلوگیری از استفاده گروهک‌‌های  تروریستی از مناطق حاشیه مرزهای مشترک با جمهوری اسلامی ایران از روز چهارشنبه (۱۹ تیرماه) مقرهای فعال و محل استقرار و آموزش گروهک‌های تروریستی ضد انقلاب در این مناطق را هدف قرار داد. در این عملیات که توسط واحدهای موشکی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، پهپادی و توپخانه نیروی زمینی سپاه انجام شد، مراکز فعال تروریست‌ها  هدف قرار گرفت و علاوه بر انهدام آنها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، شمار زیادی از عناصر تروریستی به هلاکت رسیده یا زخمی شده‌‌اند.
حمله به تروریست‌ها با گلوله‌های لیزری
در بخش دیگری از تصاویر منتشر شده از این عملیات، اصابت دقیق گلوله‌های توپخانه به مقرهای تروریست‌ها به چشم می‌خورد که حکایت از عملیاتی شدن یکی دیگر از دستاوردهای دفاعی کشور یعنی لیزری شدن گلوله‌های توپخانه سپاه دارد. به گزارش فارس، به نظر می‌رسد گلوله‌های توپخانه‌ای هدایت شونده، احتمالا در عملیات علیه مواضع تروریست‌ها برای نخستین‌بار مورد استفاده قرار گرفته است. هدف‌گیری در توپخانه‌های لیزری اینگونه ‌است که با استفاده از یک تابنده لیزر که می‌تواند زمینی یا هوایی (استفاده از پرنده‌های بی‌سرنشین یا با سرنشین برای هدفگذاری) باشد، پرتو لیزر به هدف تابانده می‌شود و گلوله پس از شلیک، رد لیزر را که روی هدف به صورت مخروطی 3 بعدی خواهد بود دنبال می‌کند و در آن محل اصابت خواهد کرد.

مهدی محمدی: این روزها حرف‌هایی درباره برجام از جانب مقام‌های دولت آمریکا شنیده می‌شود که شاید به نظر برخی عجیب باشد. دونالد ترامپ گفته ایران باید به سبب عدم پایبندی به تعهداتش در برجام تحریم شود. یا برایان هوک - که فعلا بی‌توجه به «مسؤولیت شخصی»‌ای که در آینده متوجه او خواهد بود، به میدان‌دار شر علیه ایران تبدیل شده- گفته همه جهان باید برای عمل ایران به تعهداتش در برجام تلاش کند.
کسانی در داخل ایران در واکنش به این قبیل سخنان، که از زمان آغاز عملی کاهش تعهدات برجامی ایران با بسامد بالا از سوی مقام‌های آمریکایی تکرار شده، گفته‌اند مقام‌های آمریکایی به تناقض‌گویی افتاده‌اند و چطور می‌شود کشوری که همواره گفته برجام یک توافق بد است و بیش از یک سال قبل، به طور یکجانبه از توافق خارج شده، حالا نگران عمل نکردن ایران به برجام شده باشد.
این دیدگاه، از این جنبه که می‌گوید آمریکا در واقع صلاحیت اظهارنظر درباره عمل یا عدم عمل ایران به تعهدات برجامی‌اش را ندارد، در واقع نادرست نیست اما حقایق مهمی را نادیده می‌گیرد که ریشه در یکی از اشتباهات تحلیلی بسیار جدی تیم سیاست خارجی دولت آقای روحانی دارد.
بیش از 2 سال است مقام‌های دیپلماتیک دولت آقای روحانی تلاش می‌کنند از اینکه ترامپ ظاهرا مخالف برجام است نتیجه بگیرند  پس برجام توافق خوبی است. من اکنون به هیچ وجه مایل نیستم به مشاجره داخلی درباره خوب یا بد بودن برجام بپردازم یا به آن دامن بزنم، لیکن فکر می‌کنم این موضوعی است که اشتباه تحلیلی درباره آن یکی از عوامل اصلی فرصت‌سوزی دولت در یک سال مابعد خروج آمریکا از برجام و در نتیجه عقب افتادن استراتژی «اقدام راهبردی برای تحمیل هزینه به آمریکا» بوده، که اگر به جای 3 ماه قبل یک سال قبل آغاز می‌شد، چه‌بسا بسیاری از آنچه اکنون می‌بینیم اساسا رخ نمی‌داد.
اشتباه دولت آنجا بود که 2 حقیقت کم‌و‌بیش روشن را نادیده گرفت و در مقابل استدلال‌های متنوع در دفاع از آنها سرسختانه مقاومت کرد.
حقیقت اول این بود که آمریکا برجام را نه بد، بلکه کم می‌دانست و هدف آن از خروج از برجام هم نه منتفی کردن آن، بلکه توسعه آن به سایر حوزه‌های نگرانی راهبردی آمریکا از ایران (آنگونه که در فهرست دوازده‌گانه پمپئو آمده) و جایگزین کردن آن با یک «برجام پلاس» یا «برجام بزرگ‌تر» بود - و هست- که با همان مدل برجام، سایر برنامه‌های امنیت ملی ایران را نیز مانند برنامه هسته‌ای متوقف کند. بنابراین، دولت آمریکا اساسا هرگز در پی منتفی کردن برجام نبوده، بلکه دنبال آن بوده که با انباشت گزینه‌های فشار علیه ایران، برجام‌های موشکی و منطقه‌ای را هم از دل برجام هسته‌ای بیرون بکشد.
حقیقت دوم هم که متاسفانه بی‌جهت نادیده گرفته شد این بود که آمریکا وقتی از خروج از برجام سخن می‌گوید، مقصودش در واقع این است که خودش از برجام خارج شود- چنانکه گفتیم با هدف بازگشت به یک توافق بزرگ‌تر- اما ایران را به امید اروپا، یا به سبب نگرانی از تبعات خروج از برجام یا به هر دلیل دیگر در برجام نگه دارد و متقاعد کند که به اجرای تعهدات هسته‌ای‌اش ادامه بدهد. به عبارت دیگر، خروج آمریکا از برجام یا انتقاد آن از محتوای توافق، هرگز به این معنا نبوده که برای آمریکا مهم نیست ایران به تعهدات برجامی‌اش عمل بکند یا نه بلکه چنانکه در هفته‌های گذشته آشکارا دیده‌ایم دولت آمریکا، اروپایی‌ها و حتی اسرائیل شدیدا از اینکه ایران محدودیت‌های برجامی بر برنامه هسته‌ای‌اش را کم کند نگرانند و هر گام ایران که در این مسیر برداشته می‌شود آنها را آشفته‌تر می‌کند. بنابراین خروج آمریکا از برجام به معنی «بی‌اهمیت بودن تعهدات برجامی ایران» نیست، بلکه برعکس دقیقا مبتنی بر این محاسبه انجام شده که ایران به دلایل سیاست داخلی یا دلایل دیگر، هرگز به چارچوب برجام آسیب نخواهد رساند. طبیعی است بهترین وضعیت برای آمریکا و حتی اروپا این است که خود از برجام خارج شده و زیر بار هیچ تعهدی نروند اما در عوض ایران مفت و مجانی در توافق باقی بماند و یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های راهبردی آنها را که تداوم یک برنامه غنی‌سازی فعال در ایران است، مرتفع کند.
اظهارات فعلی مقام‌های دولت آمریکا به هیچ وجه عجیب نیست. مدت‌هاست روشن است که دولت آمریکا وابستگی راهبردی و اطلاعاتی جایگزین‌ناپذیری به برجام دارد و کاهش تعهدات برجامی از جمله موثرترین اهرم‌هایی است که می‌تواند به تغییر محاسبات آمریکا درباره تحریم‌ها منجر شود. اکنون که آمریکایی‌ها می‌بینند ایران واقعا به سمت تخریب چارچوب برجام در حرکت است، طبیعی است که نگران شده و به هر شیوه ممکن برای جلوگیری از تداوم این روند تلاش کنند؛ همچنان که مضمون اصلی همه دیدارهای دیپلماتیک در هفته‌های گذشته نیز همین بوده است.
درک درست از محاسبات آمریکا درباره برجام پیش‌شرط هر نوع سیاست‌گذاری نتیجه‌بخش در وضعیت فعلی است. 2 حقیقتی که از آن سخن گفتیم، متاسفانه تنها حقایق مرتبط با برجام نیست که نادیده گرفته شده است؛ مثلا یک حقیقت دیگر این است که از دید آمریکا برجام هرگز ابزاری برای کاهش تحریم علیه ایران نبوده، بلکه به تعبیری که در همان ماه‌های اول پس از توافق مطرح شد ابزاری برای جلوگیری از پاسخ هسته‌ای ایران به تداوم تحریم‌ها بوده است. یا یک حقیقت دیگر که باید در آینده به تفصیل درباره آن بحث کرد این است که مطلوبیت برجام برای آمریکا و حتی اروپا صرفا تا زمانی است که برنامه هسته‌ای ایران را محدود کند و درست از زمانی که برجام به «تاریخ‌های انقضا» نزدیک شده و از توان آن در محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران کاسته شود، برجام مطلوبیت خود را به‌سرعت برای غربی‌ها از دست خواهد داد و چنانکه خود گفته‌اند آن زمان بهانه‌ای پیدا کرده و از توافق- بدون توجه به سال‌ها پایبندی یک‌سویه ایران- خارج خواهند شد. ما با این وضعیت زمان زیادی فاصله نداریم و این بازی احتمالا بزودی از اکتبر 2020 یعنی وقتی که بناست تحریم تسلیحات متعارف ایران مطابق قطعنامه 2231 برداشته شود، آغاز خواهد شد.
آسیب‌پذیری‌های آمریکا و کشورهایی که بتازگی در حال چشیدن طعم ملایمی از ابزارهای قدرت ملی و منطقه‌ای ایران هستند، بسیار بیش از چیزی است که در تصویر بیرونی آنها دیده می‌شود. همچنین برنامه‌های آینده آنها هم دیگر چندان پنهان نیست. برای کشوری مانند ایران که در یک رویارویی تاریخی وارد شده، تمرکز روی آسیب‌پذیری‌های دشمن بدون هراس از بلوف‌هایی که در واقع تنها ابزارهای بازدارندگی باقی‌مانده در سبد گزینه‌های آمریکاست، می‌تواند زمان تنش را کوتاه‌تر و تغییر محاسبات دشمن را سریع‌تر کند. منتها نکته این است که این آسیب‌ها را باید خود ببینیم و بشناسیم والا بعید است کسی در این جهان، خود به فهرست ترس‌ها و آسیب‌هایش اعتراف کند. کار این دنیا عموما برعکس است.