دانلود تمام صفحات این نسخه
صفحه 1 : صفحه اول
صفحه 2 : سیاسی
صفحه 3 : اقتصاد
صفحه 4 : اجتماعی
صفحه 5 : اقتصاد
صفحه 6 : ورزشی
صفحه 7 : بین الملل
صفحه 8 : فرهنگ و هنر
صفحات روزنامه + PDF
انتخاب روزنامه :
جستجو بر اساس تاریخ
|
|
|
نگاهی به سریال «تنهاترین سردار» همزمان با فرارسیدن ایام شهادت امام حسن مجتبی(ع)
تنهاترین سریال
گروه فرهنگ و هنر: سریال «تنهاترین سردار» را شاید بتوان تنهاترین سریالی نامید که درباره زندگی امام حسن مجتبی(ع) ساخته شده است؛ سریالی که روایت آن مربوط به دوران بعد از شهادت مولا علی(ع) و به امامت رسیدن امام حسن(ع) تا زمان شهادت ایشان است.
بی‌شک روایت داستان زندگی امام حسن(ع) که با فراز و نشیب‌های فراوانی همراه است، عرصه مخاطره‌انگیزی برای ساخت فیلم یا سریال بود اما مهدی فخیم‌زاده با اتکا به متون دینی و تاریخی، بهره‌گیری از مشاوره صاحبنظران و کارشناسان دینی، گرد آوردن یک گروه حرفه‌ای در زمینه بازیگری، طراحی صحنه و لباس، موسیقی و فیلمبرداری پا به این عرصه گذاشت.
فخیم‌زاده پیش از «تنهاترین سردار» کاری برای تلویزیون نساخته بود و تنها در مستند داستانی «تاریخ قشم» در نقش شیخ خزعل بازی داشت. «تنهاترین سردار» در واقع شروع همکاری‌های فخیم‌زاده با تلویزیون بود که با «ولایت عشق» ادامه یافت و بعد هم به چند سریال پلیسی رسید؛ خواب و بیدار، حس سوم، بی‌صدا فریاد کن، ساختمان ۸۵ و فوق سری. «تنهاترین سردار» سال ۷۵ در ۱۸ قسمت پخش شد و هرچند نه به اندازه سریال امام علی(ع) اما خوب دیده شد. سریال‌های مذهبی با موضوع زندگی امامان با یک چالش بزرگ مواجهند؛ درست مثل تعزیه که مخاطب هم داستان را می‌داند و هم بخوبی می‌داند پایانش چیست و آنچه او را تا پایان نگه می‌دارد، صحنه‌سازی‌ها و بازی‌ها و موسیقی و اشعار است. سریال‌هایی با موضوع زندگی امامان هم با جذابیت‌های تصویری و بازیگری و خلق داستان‌های فرعی می‌توانند مخاطب را نگه دارند و «تنهاترین سردار» این ویژگی‌ها را داشت.
فخیم‌زاده درباره این سریال و ساختش در گفت‌وگویی با جام جم آنلاین گفته بود خیلی اتفاقی این ۲ سریال را ساخته و اصلا فیلمساز تاریخی نیست: «راستش را بخواهید اصلا فیلمسازی در ژانر تاریخی را دوست ندارم. آثار تاریخی - مذهبی به خودی خود خیلی مقدس هستند اما فیلمساز را در زمان ساخت و پخش با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌کنند که عطایش را به لقایش ببخشد. برای من هم همین‌طور بود. بعد از ساخت ۲ سریال مذهبی - تاریخی، مجموعه‌های مشابه دیگری به من پیشنهاد شد که آنها را رد کردم. زمان مدیریت آقای لاریجانی که اتفاقا بسیار محکم پای ساخت سریال‌های صداوسیما می‌ایستاد، برای ساخت مجموعه‌ای درباره امام حسین(ع) به من مراجعه کردند که گفتم اصلا و آنها رفتند و ساخت آن مجموعه را به کارگردان دیگری سپردند که در اواسط کار تعطیل شد. بارها از ساخت اینگونه آثار امتناع کردم و همیشه گفته‌ام من فیلمساز هستم و از ابتدا هم تاریخی‌ساز نبودم. شخصی مثل داوود میرباقری عاشق ساخت کارهای تاریخی - مذهبی است اما من اتفاقی به این مسیر آمدم. مرکز سیمافیلم، «تنهاترین سردار» را قبل از من با کارگردان دیگری شروع کرده بود و حتی ۶ ماه هم جلو رفته بودند که پس از آن به مشکل خوردند. در آن زمان قرار بود من برای سیمافیلم کاری خانوادگی در شکل و شمایل فیلم‌های «همسر» و «خواستگاری» بسازم اما محمدمهدی حیدریان (مدیر وقت سیمافیلم) که ارتباط نزدیکی با من داشت، به من ماموریت ساخت «تنهاترین سردار» را داد. در ابتدا گمانم از ساخت این سریال یک سریال مناسبتی جمع و جور و کوتاه بود اما بعدا دیدم با چه پروژه عظیمی روبهرو هستم! پس از آن هم «ولایت عشق» را به من سپردند که 5 سال زمان برای ساخت آن گذاشتم. به قدری کار روی پروژه‌های تاریخی سخت است که بعد از «ولایت عشق» دیگر توبه کردم که سمتش نروم و تا امروز هم سر قولم ایستاده‌ام».
مهدی فخیم‌زاده، ابوالفضل پورعرب، اکبر زنجانپور، مرحوم داوود رشیدی، حسین گیل، مرحوم فتحعلی اویسی، افسانه بایگان، مرحومه فریده صابری، عنایت‌الله شفیعی، مرحوم عباس امیری، هادی مرزبان، سیروس ابراهیم‌زاده، ناصر آقایی، صدرالدین حجازی، غلامرضا طباطبایی، کاظم هژیرآزاد، نادر رجب‌پور، حسین خانی‌بیک، حبیب دهقان‌نسب و مرحوم پرویز شاهین‌خو بخشی از بازیگرانی بودند که در این سریال هنرنمایی کردند. همچنین فخیم‌زاده در مقام کارگردان در گفت‌وگویی تلویزیونی از خاطراتش درباره ساخت این سریال پیش از این صحبت کرده بود که مرور آن خالی از لطف نیست.
فخیم‌زاده با حضور در برنامه عاشورایی «چهل چراغ» درباره ساخت سریال «تنهاترین سردار» بیان کرده بود: آن زمان بنده از طرف آقای حیدریان که رئیس سیمافیلم بود، مامور ساخت «تنهاترین سردار» شدم. قبلا این سریال پیش‌تولید شده بود و حتی 6 ماه فیلمبرداری کرده بودند و نشد که ادامه پیدا کند و از من خواستند پیگیر ساختنش شوم. من در ابتدا قبول نکردم، چون آن زمان درگیر فیلم پُردردسر «تاواریش» شده بودم و ابتدا فکر کردم تنها قرار است مشاور سریال «تنهاترین سردار» باشم، چون بیشتر مشکلات اجرایی داشت اما آقای حیدریان تاکید داشت خودم آن را بسازم و چون او برای من و بچه‌های سینما بسیار قابل احترام است، قبول کردم.
فخیم‌زاده با اشاره به فضای محدود تولید آثار دینی در کشورمان گفته بود: قرار شد همه چیز تعطیل شود و برای ساخت این سریال کمک کنند، چون نخستین سریال سیمافیلم درباره شخصیتی مذهبی بود و سریال «امام علی(ع)» در خود شبکه تولید شده بود. من گفتم استعداد این کار را ندارم و آقای حیدریان اصرار به ساخت آن داشتند. تنها شانس من این بود که منبع این کار یک کتاب بود و آن «صلح امام حسن(ع)» نوشته آل‌یاسین بود که رهبر معظم انقلاب ترجمه کرده بودند. قرار شد تنها مأخذ تاریخی ما همین کتاب باشد. حقیقتش من تسلطی بر تاریخ نداشتم و تنها یک مسلمان سنتی بودم. آن کتاب را ظرف یک روز خواندم و در نتیجه شروع به طرح زدن کردم و البته رضا انصاریان هم که مدیر تولید سیمافیلم و ناظر فرهنگی سریال بود، کمک کرد.
در آن زمان فخیم‌زاده باید برای نقش‌های مختلف دست به انتخاب بازیگران می‌زد اما از آنجا که برای بازی در نقش «شمر» با هر کس تماس گرفت، نپذیرفت، در نهایت خودش مجبور به ایفای این نقش شد. فخیم‌زاده در خاطراتش در این باره می‌گوید: با مرحوم مهدی فتحی بازیگر 2 نقش «عمرو عاص» و «امام علی(ع)» در سریال امام علی(ع) تماس گرفتم و به او پیشنهاد بازی در این نقش را دادم اما مرحوم فتحی به من گفت می‌خواهی مرا با سنگ بزنند!
دکور این مجموعه تلویزیونی پیش‌تر با مساحتی حدود ۶۲۰۰۰ مترمربع و با معماری عربی دوران بعد از اسلام جهت تهیه مجموعه تلویزیونی «امام علی(ع)» در سال ۱۳۷۱ ساخته شده بود که مورد استفاده مجموعه‌های دیگری مانند «تنهاترین سردار»، «ولایت عشق»، «دو طفلان مسلم»، «آخرین دعوت» و برنامه‌های مناسبتی قرار گرفت.
موسیقی این مجموعه ساخته مجید انتظامی بود که در تیتراژ پایانی با صدای محمد اصفهانی به روی آنتن رفت. شاید مقایسه سریال تنهاترین سردار با «امام علی(ع)» که طبیعتا برای مخاطبان این دست آثار رخ می‌دهد اصلی‌ترین عامل در ندیدن نقاط قوت سریال «تنهاترین سردار» بود اما بی‌شک هیچ‌کس به اندازه خود مهدی فخیم‌زاده بر این نکته اذعان ندارد که نخستین تجربه تاریخی‌اش در نکات مختلفی از جمله انتخاب بازیگران و نزدیک کردن شخصیت‌ها به باور مخاطب درباره تاریخ اسلام دارای نقاط ضعفی بوده است که بی‌تردید در «ولایت عشق» همین نکات به نقاط قوت سریال تبدیل شد.
مهدی فخیم‌زاده با شناختی که از قاب‌بندی و دکوپاژ یک اثر تاریخی داشت، در سریال «تنهاترین سردار» بیشترین توجهش را به کارگردانی پشت دوربین معطوف کرد و شاید سریال در نمایش جغرافیا و شخصیت‌های مرتبط با دوران حکومت امام حسن مجتبی(ع) تا حدودی دچار کاستی بود.
اما نمی‌توان کتمان کرد «تنهاترین سردار» دارای سکانس‌های درخشانی بود که هر کدام می‌تواند بخشی از الگوی تاریخی‌سازی در سینمای ایران باشد.
ارسال به دوستان
یادداشت روز
هشدار یک الحاق
محمدمهدی یزدی: صبح جمعه در حالی که فضای غالب و جو عمومی کشور پس از ترور و شهادت دکتر اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس، کماکان حول محور نحوه و ابعاد پاسخ ایران به رژیم صهیونیستی و خونخواهی رهبر مبارزان فلسطینی می‌گردد، مراسم چهاردهمین الحاق تجهیزات تخصصی دفاعی به نیروی دریایی سپاه با حضور فرمانده کل سپاه برگزار شد.
در این مراسم که در سواحل جنوب کشور انجام شد، ۲۶۵۴ سامانه موشکی، پهپادی، جنگ الکترونیک، راداری و دیگر ادوات نظامی به نام و یاد «شهید هنیه؛ قهرمان راه قدس» به سازمان رزم نیروی دریایی سپاه تحویل شد که بنا به مسائل امنیتی و حفاظتی تنها 210 سامانه به نمایش گذاشته شد.
سپاه در این مراسم از جدیدترین موشک کروز دریایی خود رونمایی کرد، هرچند نه نامی از این موشک جدید ذکر شد نه تصویری از خود موشک نمایش داده شد اما همان‌طور که از شواهد و لانچر موشک و گفته‌های قبلی سردار تنگسیری برمی‌آید، شاید این موشک بردی حدود ۱۰۰۰ کیلومتر با سر جنگی جدید داشته باشد و بتواند سبد موشکی نیروی دریایی را متنوع‌تر کند.
یکی دیگر از مواردی که در این الحاق تحویل ندسا شد، موشک‌های کروز ابومهدی بود، موشکی با برد ۱۰۰۰ کیلومتر و دقت و قدرت تخریبی بسیار بالا. این موشک که توسط وزارت دفاع طراحی و تولید شده با سر جنگی‌های جدید خود، دفاع دریایی کشور را تا عمق آب‌های دور تامین می‌کند.
گویا یکی از ویژگی‌های سر جنگی‌های جدید موشک‌های دریایی علاوه بر بالا بردن برد و نقطه‌زنی و قدرت انفجار، ۲ مرحله‌ای بودن آنهاست. به این صورت که موشک در مرحله اول با تخریب بدنه شناور دشمن وارد آن شده و سپس مرحله دوم انفجار انجام می‌شود و به آسیب جدی و حتی غرق شدن آن می‌انجامد.
تفاوت دیگر این موشک‌ها با نسل‌های قبلی استفاده از جدیدترین فناوری‌ها و هوش مصنوعی برای انجام عملیات در محیط جنگ الکترونیک دشمن است.
الحاق انبوه پهپادهای شناسایی - رزمی موشک‌انداز و بمب افکن، انهدامی و جنگال از جمله موارد مهم دیگر این مراسم بود.
در این راستا پهپادهای شناسایی نظیر باور، هدهد ۳، ابابیل ۵ و ۳ و پهپاد رزمی مهاجر ۶ به سازمان رزم ندسا افزوده شد.
اما در این مراسم از الحاق پهپاد بدون صدا نیز نام برده شد که با توجه به این موضوع به نظر می‌رسد این پهپاد از نوع پهپادهای با موتور الکتریکی است که در حوزه شناسایی کارایی خوبی دارد.
اخیرا نیز اعلام شده بود ناو هواپیمابر تئودور روزولت و چندین ناوشکن آمریکایی به خلیج‌فارس آمده‌اند و حتی همزمان با این مراسم الحاق، تصاویری از رصد آنها توسط پهپادهای نیروی دریایی سپاه منتشر شد.
یکی از گمانه‌زنی‌هایی که درباره حضور این ناو در آب‌های جنوبی مطرح شده بود این بود که روزولت آمده تا در صورت پاسخ ایران به رژیم صهیونیستی بتواند در رهگیری و انهدام پهپادها و موشک‌های ایرانی به اسرائیل کمک کند.
اما شاید الحاق انبوه موشک‌های کروز دریایی به نیروی دریایی سپاه این پیام را داشت که زمین بازی را ایران تعیین می‌کند و ممکن است همان‌طور که فرماندهان نیروهای مسلح اعلام کردند پاسخ ایران چندوجهی باشد.
لذا تاکید فرماندهان سپاه بر افزایش قدرت تخریب و برد موشک‌های کروز دریایی در این برهه زمانی، هشداری است به حامیان رژیم صهیونیستی که در صورت دخالت و ورود به موضوع علیه جمهوری اسلامی ایران، ممکن است با پاسخ ایران مواجه شوند.
هرچند به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها مایل به بالا بردن سطح تنش‌ها میان ایران و رژیم صهیونیستی نیستند اما با توجه به حمایت‌های مالی و تسلیحاتی و پشتیبانی همیشگی از این رژیم، آمریکا در هر جنایت اسرائیل شریک جرم است.
به هر حال همان‌طور که فرمانده کل سپاه گفت دریا پهنه وسیعی است که همه قدرت‌های نظامی بدون هیچ حد و مرزی در آن حضور دارند و نقطه تلاقی همه قدرت‌هاست و اگر نتوانیم در اعماق دریا و اقیانوس‌ها در هر نقطه دلخواه با دشمن درگیر شویم و از دوردست دشمن را متوقف نکنیم طبیعتا در مرزهای ملی خود دچار مشکل خواهیم بود.
با این وجود، الحاق اخیر هرچند امری معمول و در جهت بالا بردن توان دفاعی نیروی دریایی سپاه به شمار می‌رود اما پیامی جدی به شناورهای دشمن بویژه آمریکاست تا مواظب باشند دست از پا خطا نکنند.
ارسال به دوستان
نمایندگی ایران در سازمان ملل: حق دفاع مشروع ایران ارتباطی به آتش‌بس غزه ندارد
خونخواهی برای دفاع از حاکمیت ملی
گروه سیاسی: آمریکا، مصر و قطر روز پنجشنبه 18 مرداد در بیانیه‌ای از رژیم صهیونیستی و حماس دعوت کردند مذاکرات برقراری آتش‌بس را ۱۵ آگوست (۲۵ مرداد) در دوحه یا قاهره از سر بگیرند. اسرائیل به این پیشنهاد چراغ سبز نشان داد و برخی کشورهای منطقه نیز با نظر مثبت به آن نگاه کردند اما نمایندگی ایران در سازمان ملل اعلام کرد «حق دفاع مشروع ایران» ارتباطی به آتش‌بس غزه ندارد، هر چند که «امیدواریم پاسخ ما لطمه‌ای به آتش‌بس احتمالی نزند». این اعلام نظر رسمی بخوبی نشان می‌دهد مسؤولان کشورمان همچنان نسبت به پاسخ سخت به اسرائیل درباره ترور اسماعیل هنیه در تهران ثابت‌قدم هستند. مقام معظم رهبری در همان روز ترور شهید هنیه در پیام‌شان از خونخواهی میهمان عزیز گفتند و رئیس‌جمهور و دیگر مسؤولان نیز بر این امر تاکید کردند.
بر همین اساس، نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد روز جمعه به وقت محلی در پاسخ به سوالاتی مبنی بر اینکه آیا ایران پاسخ به رژیم اسرائیل را تا گفت‌وگوهای هفته آتی درباره آتش‌بس به تعویق می‌اندازد و همچنین آیا کانال‌های موجود انتقال پیام میان ایران و آمریکا وجود دارد، به بیان توضیحاتی پرداخت.
نمایندگی ایران در سازمان ملل گفت: «برقراری آتش‌بس پایدار در غزه اولویت ما است و هر توافقی که حماس بپذیرد، مورد قبول ما هم خواهد بود».
نمایندگی ایران در سازمان ملل افزود: «امنیت و حاکمیت ملی ما در اقدام تروریستی اخیر رژیم اسرائیل نقض شده است. ما حق دفاع مشروع داریم و این ارتباطی با آتش‌بس غزه ندارد اما امیدواریم پاسخ ما در زمان و به گونه‌ای صورت گیرد که لطمه‌ای به آتش‌بس احتمالی نزند».
نمایندگی ایران در سازمان ملل درباره کانال‌های موجود انتقال پیام میان ایران و آمریکا نیز گفت: «کانال‌های رسمی مستقیم و واسطه‌ای برای انتقال پیام همیشه میان ایران و آمریکا وجود داشته است اما ترجیح طرفین این است که جزئیات آن مسکوت بماند».
* ایران تشدید تنش نکند!
در حالی که رژیم صهیونیستی با ترور اسماعیل هنیه، رئیس شهید دفتر سیاسی حماس که میهمان رسمی کشورمان برای شرکت در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور بود، اقدام به گسترش تنش در منطقه کرد، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران بار دیگر ایران را متهم به تنش‌آفرینی کرد!
متیو میلر در پاسخ به سوالی درباره تلاش‌های دیپلماتیک واشنگتن و نیز چگونگی پاسخ ایران به تجاوز اسرائیل و ترور اسماعیل هنیه در تهران گفت: ما نمی‌توانیم درباره گفت‌وگوهای دیپلماتیک یا اینکه ایران چه تصمیمی گرفته است اظهارنظر کنیم. چندین روز است ما سعی کرده‌ایم از طریق تعاملات دیپلماتیک خود به ایران واضح بگوییم نباید اقدامات تشدیدکننده تنش انجام دهد. تشدید تنش به نفع ایران و هیچ‌کس نیست.
سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا افزود: ۲ طرف سکه وجود دارد. ما معتقدیم توافق آتش‌بس در درازمدت برای صلح و آرامش منطقه مفید خواهد بود و می‌تواند تنش‌ها را به طور قابل توجهی در منطقه کاهش دهد و کمک خواهد کرد اسرا به خانواده خود برسند و همچنین آرامش نسبی برای مردم فلسطین به همراه خواهد داشت. قبل از مرگ اسماعیل هنیه و بعد از آن، یحیی سنوار تصمیم‌گیرنده در مذاکرات بود و همچنان هست.
میلر همچنین گفت: از سوی دیگر اگر به آن طرف سکه توجه کنیم، افزایش تنش در منطقه منجر به وخیم‌تر شدن شرایط برای مردم فلسطین و همچنین مشکل‌تر شدن دسترسی به آتش‌بس در غزه خواهد شد. ما بر تلاش برای متقاعد کردن تمام طرف‌ها در منطقه برای عدم اتخاذ گام‌های بیشتر برای تشدید درگیری متمرکز هستیم.
این مقام وزارت خارجه آمریکا درباره تجاوز اسرائیل به ضاحیه جنوبی در بیروت و ترور فؤاد شکر (از فرماندهان ارشد حزب‌الله لبنان) و پاسخ حزب‌الله به تل‌آویو نیز گفت: ما مستقیما با حزب‌الله ارتباط برقرار نمی‌کنیم اما شرکایی در منطقه داریم که با آنها گفت‌وگو می‌کنند.
* حق پاسخگویی محفوظ است
پس از آنکه ۳ کشور آمریکا، قطر و مصر درباره از سرگیری مذاکرات بین اسرائیل و حماس بیانیه صادر کردند، اینطور تصور شد که شاید این مذاکرات بر تصمیم ایران برای حمله به اسرائیل مانع ایجاد کند. در ماجرای حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری کشورمان نیز شهید امیرعبداللهیان، وزیر وقت خارجه کشورمان سفرهایی به چند کشور منطقه داشت که برخی گمانه‌زنی‌ها عنوان کردند هدف سفر امیرعبداللهیان برای برقراری آتش‌بس در غزه به شرط عدم حمله ایران به اسرائیل است. هر چند این گمانه‌زنی‌ها هرگز از سوی مقامات کشورمان تایید نشد اما اکنون به نظر می‌رسد هدف آمریکا در طرح از سرگیری مذاکرات برقراری آتش‌بس، تلاشی برای جلوگیری از حمله ایران به اسرائیل است که با موضع‌گیری نمایندگی کشورمان در سازمان ملل، به هدف خود نرسیده است.
بر همین اساس محسن رضایی، فرمانده اسبق سپاه و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در صفحه ایکس خود نوشته بود: «آتش‌بس و پایان دادن به نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه نیاز به بیانیه تبلیغاتی ندارد، بلکه به اراده سیاسی و اقدام قاطع نیازمند است». وی در ادامه نوشته بود: «اگر آمریکا در همان هفته‌های اول تجاوز ارتش اسرائیل، کمک‌های نظامی را متوقف و آتش‌بس را به رژیم تحمیل کرده بود، اکنون در تکاپوی بیهوده قرار نمی‌گرفت».
***
سردار فدوی: دستور رهبر انقلاب برای مجازات اسرائیل اجرا خواهد شد
جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اظهاراتی بر قطعی بودن اجرای دستورات مقام معظم رهبری برای مجازات رژیم صهیونیستی به دلیل ترور شهید اسماعیل هنیه تاکید کرد. سردار علی فدوی، در گفت‌وگو با شبکه المیادین اظهار کرد: دستورات رهبر انقلاب درباره مجازات شدید اشغالگران و انتقام خون شهید هنیه صریح و روشن است.
وی خاطرنشان کرد: دستورات رهبر انقلاب به بهترین شکل ممکن اجرا خواهد شد و این وظیفه فعلی ایران است. سردار فدوی درباره انتخاب یحیی سنوار به عنوان جانشین شهید هنیه نیز گفت: انتخاب سنوار به این معنی است که خط مقاومتی که حماس آغاز کرده است ادامه خواهد داشت.
ارسال به دوستان
رحمان عموزاد در نیمه‌نهایی وزن ۵۶ کیلوگرم حریف قدرتمند مجارستانی را 10 بر صفر شکست داد و راهی فینال شد
پدیده رحمان
* امیرحسین زارع در فینال با اختلاف یک امتیاز طلا را از دست داد
دیروز روز رحمان بود. ستاره کشتی ایران با نمایشی زیبا و چشم‌نواز با قلع‌و‌قمع رقبا به فینال المپیک راه یافت. رحمان عموزاد، ملی‌پوش کشتی آزاد در مرحله نیمه‌نهایی موفق به شکست حریف خود و فینالیست شد. مبارزه مرحله نیمه‌نهایی رقابت‌های کشتی آزاد المپیک سی‌وسوم در وزن ۵۶ کیلوگرم عصر روز شنبه بین رحمان عموزاد از ایران و «اسماعیل موسوکایف» از مجارستان برگزار شد که طی آن ملی‌پوش ایران مقتدرانه و با نتیجه ۱۰ بر صفر حریف خود را شکست داد و فینالیست شد. دارنده مدال طلای جهان که در اوج آمادگی به سر می‌برد، در دور نخست ابتدا ۸ بر صفر «زین ردرفورد» قهرمان وزن ۷۰ کیلوگرم ۲۰۲۳ جهان از آمریکا را برد و در دومین مبارزه نیز ۱۱ بر صفر از سد «اسلام دودایف» کشتی‌گیر روسی‌الاصل آلبانی گذشت و راهی نیمه‌نهایی شد. ملی‌پوش ایران در مرحله نیمه‌نهایی به مصاف «اسماعیل موسوکایف» کشتی‌گیر روسی‌الاصل مجارستان و دارنده مدال طلای جهان رفت و در همان وقت اول حریف خود را با اقتدار و با نتیجه ۱۰ بر صفر شکست داد و به دیدار فینال صعود کرد.
* دلیل شکست برخورداری در فینال تکواندوی المپیک؛ افت قند
سرمربی تیم ملی تکواندو دلیل ناکامی برخورداری در فینال را فاش کرد. مجید افلاکی، سرمربی تیم ملی تکواندوی مردان که بعد از مسابقه مهران برخورداری سریع سالن را ترک کرد تا کنار آرین سلیمی باشد، بعد از برد آرین در مسابقه نخست گفت: دعا کنید امشب سرود ایران در این سالن خوانده شود و پرچم ایران بالا برود. افلاکی در ارتباط با مسابقات مهران برخورداری و کسب مدال نقره گفت: دیدار فینال برای مهران فینال نبود. تک تک مسابقه‌های مهران برایش حکم فینال را داشت. اگر دیدار فینال با فاصله کمی از نیمه نهایی برگزار می‌شد، می‌توانست حریف تونسی را شکست دهد. سرمربی تیم ملی تکواندو با بیان اینکه شرایط برای همه یکسان است، گفت: فاصله 5 ساعته بین نیمه‌نهایی و فینال باعث افت بدن ورزشکاران می‌شود. البته بقیه حریفان هم همین وضعیت را داشتند اما برای مهران در این زمان اتفاقی افتاد که به ضررش شد. او در این فاصله دچار افت قند شد و با اینکه توانستیم ریکاوری‌اش کنیم اما باز هم آنطور که باید در فینال سرحال نبود. مهران قبلا حریف تونسی را برده بود و اگر با همان شرایط بدنی دیدار نیمه‌نهایی روبه‌روی این حریف حاضر می‌شد، می‌توانست شکستش دهد. افلاکی گفت: مهران خیلی خوب تمرین کرد و در روز مسابقه فوق‌العاده بود.
* یزدانی با یک دست در فینال المپیک شکست خورد
آزادکار وزن ۸۶ کیلوگرم ایران در شرایطی که حین مبارزه فینال المپیک پاریس از ناحیه کتف شدیدا دچار آسیب‌دیدگی شده بود، نتیجه را به کشتی‌گیر روسی‌الاصل بلغارستان واگذار کرد. در جریان دیدار نهایی وزن ۸۶ کیلوگرم کشتی آزاد المپیک پاریس،حسن یزدانی دارنده یک مدال طلا و یک نقره المپیک و ۳ طلا، ۳ نقره و یک برنز جهان، مقابل ماگومد رمضان‌اف کشتی‌گیر روسی‌الاصل بلغارستان به روی تشک رفت و در همان ثانیه‌های نخست مبارزه از ناحیه کتف که چند ماه پیش آن را تحت عمل جراحی قرار داده بود، شدیدا احساس درد کرد. یزدانی در ادامه نیز بارها از شدت درد دست راست روی تشک افتاد و توسط دکتر شادگان پزشک اتحادیه جهانی معاینه شد اما با همان شرایط حاضر به ترک مبارزه نشد و با یک دست کماکان رو به جلو حرکت کرد و بارها به حریف حمله‌ور شد. کار تا دقایق پایانی یک - یک پیش می‌رفت و یزدانی برنده مبارزه بود اما در لحظات پایانی در خاک حریف نشست و در نهایت با نتیجه ۷ بر یک شکست خورد و از رسیدن به مدال طلای المپیک بازماند. با این حال یزدانی صاحب دهمین مدال جهانی و المپیک خود شد تا در کشتی ایران رکورددار باشد.
* «آپ‌دولیوچاگی» نقره‌ای به دل طلسم
مهران برخورداری در پاریس کارستان کرد تا تکواندوی مردان پس از 12 سال رنگ مدال را ببیند.
12سال یک عمر است؛ عمری که گاه ۲ نسل در حدفاصل آن می‌آیند و می‌روند، سال‌هایی طولانی و بیش از یک دهه که انتظار کشیدن آن را کشدارتر و طولانی‌تر می‌کند بویژه اگر این انتظار در رشته‌ای رخ دهد که ما سالیان سال کرور کرور مدال صید کرده‌ایم و بر قله نشسته‌ایم. عجیب است و باورنکردنی اما تکواندوی مردان بیش از یک دهه و دقیقا 12 سال بود که در المپیک مدال نگرفته و با دستی خالی و سری افکنده بازگشته بود. نکته عجیب‌تر اینکه در این 12 سال رئیس یک نفر بوده که بیش از 2 دهه بر این رشته حکومت کرده و عجیب‌تر از همه اینکه بابت این سریال ناکامی‌ها هیچگاه نه مواخذه شده، نه پاسخگو بوده و نه عقوبتی کشیده است. برای پایان این دور تسلسل نیاز به یک اتفاق تازه و یک هوای تازه‌تر بود؛ اتفاقی که با حضور پرافتخارترین ستاره تاریخ ورزش در المپیک رخ داد و با حضور او تکواندو دچار دگردیسی شد. ستاره‌های نونوار و تازه از راه رسیده آمدند و چهره شدند. کسب 4 سهمیه برای المپیک گام نخست بود اما با آغاز رقابت‌ها در پاریس آن اتفاق بزرگ رخ داد. در بخش مردان مهران برخورداری همان کاری را کرد که انتظارش را داشتیم و 12 سال در حسرت آن بودیم؛ ستاره‌ای که با کسب طلای گرنداسلم در سال 2023، برنز قهرمانی جهان، برنز بازی‌های آسیایی، یک مدال طلا و نقره گرندپری کارنامه‌ای لاغرتر از همه مدعیان در پاریس داشت اما گام به گام جلو آمد و رقبای بزرگ و دانه درشت و مدعی را یکی یکی کنار زد تا به فینال برسد و تکواندوی مردان پس از 12 سال رنگ مدال را ببیند. پسر خوش‌خنده اردوی تیم ملی اگرچه در فینال مقهور دکل تونسی شد و به نقره بسنده کرد تا با سری پایین در آغوش مجید افلاکی قرار بگیرد اما او امروز باید از ته دل قهقهه بزند، چرا که مدالی را به تکواندو هدیه داده که 12 سال در حسرت آن بودیم. پس سرت را بالا بگیر پسر و از ته دل بخند!
* امیرحسین زارع به مدال نقره رسید
ملی‌پوش سنگین وزن ایران به مدال نقره کشتی آزاد در سی‌وسومین دوره بازی‌های المپیک دست پیدا کرد. مبارزه فینال وزن ۱۲۵ کیلوگرم کشتی آزاد سی‌وسومین دوره بازی‌های المپیک شامگاه روز شنبه بین امیرحسین زارع از ایران و پتریاشویلی از گرجستان برگزار شد که در پایان حریف گرجستانی به پیروزی رسید. در وزن ۱۲۵ کیلوگرم که ۱۶ نفر حضور داشتند، امیرحسین زارع در دور نخست با نتیجه ۵ بر صفر مقابل آیال لازاریف از قرقیزستان به برتری دست یافت. وی در دور بعد هم با نتیجه ۱۰ بر صفر دسی از کانادا را شکست داد و گام به نیمه‌نهایی گذاشت. زارع در این مرحله با نتیجه ۲ بر یک مقابل طاها آکگل، قهرمان جهان و المپیک از ترکیه به برتری رسید و فینالیست شد. زارع در فینال به مصاف گنو پتریاشویلی، دارنده مدال‌های نقره و برنز المپیک و ۳ طلای جهان از گرجستان رفت که در یک دیدار جذاب و دیدنی با نتیجه ۱۰ بر ۹ شکست خورد و به مدال نقره بسنده کرد.
پیش از این حسن یزدانی در وزن ۸۶ کیلوگرم صاحب مدال نقره شده بود. رحمان عموزاد نیز که به فینال ۶۵ کیلوگرم رسیده است امشب برای کسب مدال طلا به مصاف حریف ژاپنی‌اش خواهد رفت.
***
حسن یزدانی: خداحافظی نمی‌کنم
پس از باخت حسن یزدانی در فینال المپیک 2024 شایعاتی درباره خداحافظی او از کشتی مطرح شد. حسن یزدانی پس از نایب قهرمانی در المپیک 2024 در پیامی نوشت: اول از همه تشکر می‌کنم از لطف بیکران و همیشگی شما مردم عزیز که به هر طریقی حمایت و محبت خود را از من دریغ نکردید، شما لایق بهترین‌ها هستید. از صمیم قلب آرزو داشتم امروز با شما تبریک کسب مدال طلا را به اشتراک بگذارم و خدا را شاهد می‌گیرم در این راستا از کوچک‌ترین تلاشی دریغ نکرده‌ام. از روزهای اول جراحی تا ثانیه‌های آخر فینال، با جان و دل جنگیدم تا در شرایطی که شادی در دل مردم عزیزم کمرنگ شده، امیدی در دلشان زنده کنم و حتی برای چند ثانیه مسبب افتخار و شادی شما باشم. نامش را حکمت، قسمت، تقدیر، نمی‌دانم چه بگذارم ولی می‌دانم که حتما خدا بهتر از همه ما می‌داند و راضی به رضایش هستم. اگر از توانایی و میزان آمادگی خودم اطمینان نداشتم هرگز پای در این میدان بزرگ نمی‌گذاشتم. در بالاترین میزان آمادگی چه به لحاظ جسمی و چه روحی به پاریس رفتم، اتفاقی که دست مرا از مدال طلا دور کرد، تقریبا غیرقابل پیش‌بینی بود، چه برای من و چه برای کادر درمان. احتمال این اتفاق در مجارستان بسیار بالاتر بود و با اینکه دوره درمان تکمیل نشده بود رفتم تا همین اتفاق را محک بزنیم و بعد از اطمینان، برای المپیک آماده شدیم و به گواه دکتر سهراب کیهانی تا ثانیه‌های اول فینال هیچ مشکلی نداشتم ولی اتفاق است و هیچ‌یک از ما از یک ثانیه بعد خود خبر نداریم ولی من از تلاش و امید، دست نمی‌کشم. هیچگاه کم‌فروشی نکرده‌ام و نخواهم کرد، پس از درمان مجدد و در صورت نیاز عمل مجدد، باز هم تلاش خواهم کرد این اتفاق شیرین را برای شما به ارمغان بیاورم، اما باز هم می‌گویم. تسلیمم به رضای خدا، من سپردم به خدا، هر چه خدا می‌خواهد».
ارسال به دوستان
گزارش «وطن امروز» از گمانه‌زنی‌ها درباره کابینه پزشکیان
بیم و امیدهای دولت وفاق ملی
گروه سیاسی: رئیس‌جمهور از دولت وفاق ملی سخن گفته است. هنوز ابعاد و معنای دقیق این نوع دولت در ادبیات رئیس‌جمهور و مشاوران او مشخص نیست. هرچند پیش‌تر صحبت‌ها و توضیحات کوتاهی در این زمینه داده شده است؛ چنانکه مسعود پزشکیان از حضور همه افراد دولت‌های گذشته سخن گفته و معاون اجرایی رئیس‌جمهور هم از حضور همه گرایش‌های فکری در دولت چهاردهم خبر داده است. اصلاح‌طلبان که گویا هنوز برخی از انتظارات‌شان برآورده نشده است، انتقاد از رئیس‌جمهور را شروع کرده‌اند!
امروز (یکشنبه 21 مرداد) قرار است لیست افراد کابینه به مجلس معرفی شود تا همه ببینیم پخت و پز پزشکیان برای دولت چهاردهم چگونه است، اینکه کابینه تبدیل به یک شرکت سهامی شده یا آنکه افراد شایسته با گرایش‌های فکری مختلف و آنطور که رئیس‌جمهور گفته با قبله و جهت واحد در کنار هم برای حل مشکلات کشور قرار خواهند گرفت.
اکنون ماجرای کابینه دولت چهاردهم به روز و حتی می‌توان گفت به ساعات پایانی خود رسیده است. براساس اعلام معاون پارلمانی رئیس جمهور، فهرست وزرای پیشنهادی امروز به مجلس معرفی می‌شود. پیش‌تر شهرام دبیری در حساب شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس با انتشار توئیتی این خبر را رسانه‌ای کرده بود.
براساس قانون اساسی کشورمان و قوانین داخلی مجلس، رئیس‌جمهور بعد از مراسم تحلیف 2 هفته فرصت دارد افراد پیشنهادی برای وزارتخانه‌ها را معرفی کند. این فرصت روز دوشنبه این هفته به پایان می‌رسد.
رئیس‌جمهور دیروز طی احکامی 4 معاون خود را منصوب کرد. محمد اسلامی در سازمان انرژی اتمی ابقا شد. سعید اوحدی به ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران رسید و حسین افشین هم توسط رئیس‌جمهور راهی معاونت علمی شد. همچنین زهرا بهروزآذر هم به عنوان معاون امور خانواده و زنان رئیس‌جمهور منصوب شد. با این انتصابات تقریبا بخش مهمی از معاونان رئیس‌جمهور مشخص شدند.
* فرآیند بررسی افراد پیشنهادی در مجلس
اما فرآیند بررسی وزرای پیشنهادی در مجلس چگونه است؟ حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی، سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس در پاسخ به این سوال که چه زمانی لیست وزرای پیشنهادی از سوی رئیس‌جمهور به مجلس ارسال می‌شود؟ گفت: «طبق اخبار واصله از دولت، لیست اعضای کابینه روز یکشنبه 21 مردادماه به مجلس ارائه می‌شود. به محض اعلام وصول لیست اعضای کابینه، کمیسیون‌های تخصصی کار بررسی گزارش‌ها و برنامه‌های وزرای پیشنهادی را آغاز خواهند کرد».
سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس سپس فرآیند بررسی افراد معرفی‌شده را تشریح کرد و گفت: «طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده هر ۱۹ وزیر می‌توانند در تمام کمیسیون‌ها حضور و به ارائه برنامه‌های خود بپردازند. بر اساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، وزرا در کمیسیون‌های مرتبط با حوزه کاری خود ۲ ساعت و در دیگر کمیسیون‌ها یک ساعت فرصت ارائه برنامه‌های‌شان را خواهند داشت. طبق آیین‌نامه داخلی مجلس، کمیسیون‌های تخصصی یک هفته فرصت دارند گزارش جمع‌بندی خود را درباره وزرای پیشنهادی به هیات‌رئیسه ارائه کنند».
وی با بیان اینکه ما آمادگی داریم به محض دریافت گزارش‌های کمیسیون‌ها، کار بررسی صلاحیت وزرا را در صحن آغاز کنیم، توضیح داد: کار بررسی صلاحیت وزرای کابینه در صحن مجلس ۳۶ ساعت زمان نیاز دارد. بررسی صلاحیت‌ها هم بیش از ۴ روز در صحن به طول خواهد انجامید. جلسات علنی مجلس در زمان بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی به صورت ۲ شیفت برگزار خواهد شد و درباره برگزاری جلسات در ۳ شیفت در صورت نیاز تصمیم‌گیری می‌شود.
* روایت رئیس‌جمهور از نگاه حاکم بر انتخاب کابینه
اما قرار است با چه کابینه و افرادی روز یکشنبه مواجه شویم؟ درباره نام افراد طبیعتا تا زمان اعلام رسمی معرفی اسامی، تنها شاهد گمانه‌زنی‌ها هستیم اما اینکه روح حاکم بر کابینه پیشنهادی چگونه خواهد بود، سوالی است که برای پاسخ به آن، بهترین فرد خود رئیس‌جمهور است که مسؤولیت قانونی انتخاب وزرا و تشکیل کابینه برعهده اوست.
در همین رابطه مسعود پزشکیان در روز خبرنگار به میان خبرنگاران رفت و در آن مراسم اشاره‌های صریحی به نوع نگاه خود برای انتخاب کابینه داشت. رئیس‌جمهور در نشست با خبرنگاران گفت: «در این مدتی که تلاش می‌کنیم هیات وزیران را معرفی کنیم، درباره وفاق گفتیم و دلمان می‌خواهد از همه دولت‌ها در آن حضور داشته باشند. مشکل ما این نیست که آدم‌ها بد هستند، مشکل این است که راه را غلط انتخاب می‌کنیم. اگر راه را درست انتخاب کنیم، به مقصــد می‌رسیم». نفر بعدی کـه رو پنجشنبه به صراحت درباره کابینه سخن گفت محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور بود. او در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا اعلام کرد از همه سلایق در کابینه حضور خواهند داشت: «همه ایران باید در دولت با گرایش‌ها و نگاه‌های مختلف، نقش داشته باشند. کابینه متشکل از همه گرایش‌های فکری خواهد بود. نگاه ما به همه مردم در سراسر کشور یکسان است و ایران را برای همه می‌خواهیم. باید ۸۵ میلیون ایرانی با نگاه‌ها، قومیت‌ها، فرهنگ‌ها و مناطق مختلف را نمایندگی کنیم».
محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهور هم به عنوان کسی که مسؤولیت شورای راهبری را برعهده داشت از مسیر پیچیده انتخاب وزرا سخن گفت و اعلام کرد: «شفافیت در مسیر پیچیده انتخاب وزیران را تجربه کردیم. بی‌گمان هر تجربه جدیدی با ایرادها و چالش‌های فراوانی روبهرو است که مهم‌ترین آنها مقاومت در برابر تغییر و باور نداشتن به نوآوری و سپردن کار به جوانان است. خوشبختانه رئیس‌جمهور محترم با شجاعت و باور به تغییر، نوآوری و جوانان، گام نخست را در این مسیر دشوار و پرفراز و نشیب برداشته که شایسته قدردانی و سپاس است». این سخنان ظریف نشان می‌دهد شورای راهبری عملا شکست خورده است و هیچکدام از اهداف اعلامی آن تا به امروز در دولت محقق نشده است. نخستین نکته همین جوانگرایی است که با ذره‌بین هم نمی‌توان در انتصابات دولت جوانی پیدا کرد.
* جدایی زودهنگام اصلاح‌طلبان از پزشکیان
اصلاح‌طلبان بعد از شکست دولت روحانی در تحقق وعده‌های دولت یازدهم و دوازدهم اعلام کردند که روحانی اصلاح‌طلب نبوده و ما از سرناچاری از او حمایت کردیم، بنابراین مسؤولیت آن دولت را نمی‌پذیریم. در همین ایام رقابت‌های انتخاباتی مصطفی کواکبیان از اصلاح‌طلبان شناخته‌شده در مناظره با امیرحسین‌ثابتی اعلام کرد که مسؤولیت دولت روحانی را نمی‌پذیریم اما درباره پزشکیان که گزینه جبهه اصلاحات بود نمی‌توانند این ادعا را مطرح کنند. اما بعد از اعلام رئیس‌جمهور مبنی بر استفاده از همه افراد دولت‌های قبلی و گرایش‌های فکری انتقادات اصلاح‌طلبان به پزشکیان شروع شد. محمد فاضلی که در زمان انتخابات مشاور اجتماعی رئیس‌جمهور بود در این زمینه انتقادات صریحی از پزشکیان مطرح کرد و نوشت: «داشتن آدم‌هایی از همه کابینه‌ها، توافق‌سازی یا ساختن دولت وفاق ملی نیست، بویژه که برخی آدم‌های همه دولت‌ها، نمادهای بدی هستند، نماد آدم‌هایی که شخص شخیص سرمایه ملی با شنیدن نام‌شان غش می‌کند، کهیر می‌زند و از دست می‌رود. برخی اسامی، فقط اسم نیستند، نمادند، نماد ناجور! نچسب!».
اما موضع عباس عبدی در این زمینه معتدل‌تر بود. او با اشاره به کابینه پزشکیان نوشت: «پزشکیان می‌تواند با نادیده گرفتن اقلیت تندرو بقیه اصولگرایان را در چینش کابینه مشارکت دهد و نوعی وفاق ملی را به نمایش بگذارد».
با مطرح شدن استفاده پزشکیان از برخی اعضای دولت شهید رئیسی، محمود صادقی نماینده مجلس دهم و عبدالله رمضان‌زاده سخنگوی دولت اصلاحات به انتقاد از پزشکیان پرداختند که چرا در گمانه‌زنی‌ها نام وزیر فعلی آموزش‌و‌پرورش برای حضور مجدد در این وزارتخانه مطرح شده است.
اما ایده دولت وفاق ملی در میان دانشگاهیان جریان اصلاح‌طلب هم مخالفانی دارد. «دولت وفاق ملی: یک رویا و ۲ تعبیر» تیتر مطلبی است که محمدمهدی مجاهدی، جامعه‌شناس اصلاح‌طلب نوشته که در جمع‌بندی این مطلب آمده: «در گزینش اعضای کابینه، آقای دکتر پزشکیان اگر معیار و شعارشان این باشد که از همه کابینه‌های قبلی و گروه‌های سیاسی باید در هیات دولت باشند، به احتمال بسیار بالا، همین تعبیر کاذب و ویرانگر تحقق خواهد یافت ولی اگر شعار و معیار ایشان کثرت‌گرایی سیاسی باشد، به احتمال بالا تعبیر صادق و سازنده‌ای از این رویا تحقق خواهد یافت».
در مقابل معاون پارلمانی دولت سیزدهم در گفت‌وگویی رسانه‌ای استفاده پزشکیان از اعضای دولت سیزدهم را تایید کرده است: «من شنیدم پزشکیان بنا دارد از برخی اعضای دولت سیزدهم حدود 3-2 نفری در دولت چهاردهم استفاده کند. برای مثال بحث علی‌آبادی برای برعهده گرفتن وزارت نیرو مطرح است».
با روند فعلی ماه‌عسل اصلاح‌طلبان و پزشکیان خیلی زود به پایان می‌رسد. مگر اینکه اصلاح‌طلبان دست از سهم‌خواهی بردارند و به رئیس‌جمهور اجازه دهند براساس وعده‌ها و معیارهای خود همکاران دولت را انتخاب کند. کابینه شرکت سهامی نیست که هر بخشی از آن به یکی از بلوک‌های قدرت اصلاح‌طلبان واگذار شود که در این صورت مردم ضرر خواهند کرد، چرا که بعید است با این روند کابینه کارآمد تشکیل شود، البته خبرهایی که تا امروز داریم پزشکیان مقابل این سهم‌خواهی‌ها ایستاده است. انتقاد در فضای عمومی هم به همین دلیل از او شدت پیدا کرده و اصلاح‌طلبان در حال اعتراض به رئیس‌جمهور هستند و مدام به او هشدار می‌دهند. بدون تردید فشارهای پشت پرده بسیار بیشتر از این موارد است.
امروز مشخص می‌شود که در نهایت پزشکیان براساس معیارهایی که در زمان انتخابات اعلام کرده یعنی کارآمدی و شایسته‌سالاری و پایبندی به انقلاب و سیاست‌های رهبری افراد را برگزیده یا به باندها و محافل سیاسی اصلاح‌طلب رادیکال میدان داده و دولت را عرصه تاخت و تاز این محافل قرار داده است.
انتخاب درست افراد برای وزارتخانه‌ها گام اول برای تحقق وعده‌های رئیس‌جمهور است. آقای رئیس‌جمهور! گام اول را محکم و درست بردارید.
ارسال به دوستان
گزارش «وطن امروز» از موفقیت وزارت راه و شهرسازی دولت سیزدهم در نوسازی بافت فرسوده
شهر در جامه نو
* صدور پروانه نوسازی واحدهای فرسوده شهری به 300 هزار و 152 واحد رسید
گروه اقتصادی: بسته ۱۹بندی نوسازی بافت‌های فرسوده نقش بسیار موثری در حوزه نوسازی داشته است. در ۳ سال گذشته رکورد نوسازی بافت‌های فرسوده شکسته شد به‌طوری که نوسازی واحدهای فرسوده شهری در دولت سیزدهم به رقم 300 هزار و 152 واحد رسید که از این میزان از بیش از 105 هزار واحد بهره‌برداری شده است.
ساخت مسکن یکی از اولویت‌ها است که دولت سیزدهم آن را در دستور کار خود قرار داده بود، به همین دلیل دستور ساخت 4 میلیون خانه را داد. در این بین عرضه زمین به متقاضیان و ساخت مسکن تدریجی توسط دولت نیز در دستور کار قرار گرفت به گونه‌ای که هم اکنون 2 میلیون و 600 هزار واحد در حال ساخت است. همچنین نوسازی بافت‌های فرسوده در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت، چرا که این موضوع قانون است و اجرای آن هم باید همواره به عنوان یک اولویت قرار گیرد.
وزارت راه و شهرسازی پیش‌تر از تکمیل بسته تشویقی نوسازی بافت‌های فرسوده شهر تهران خبر داده بود و حالا اثرگذاری سیاست‌های این وزارتخانه برای نوسازی بافت فرسوده نمایان شده است. نوسازی مسکن یکی از مهم‌ترین برنامه‌های مسکنی کشور است که طی سالهای اخیر رکورد پروانه‌های ساختمانی شکسته شده و این موضوع باید توسط دولت چهاردهم هم اجرایی شود.
میزان صدور پروانه در بافت‌های فرسوده شهری برای سال ۱۴۰۲ که ثبت همگی آنها به پایان رسیده که بالاترین عدد در تاریخ نوسازی ایران به شمار می‌رود. به گواه آمار، رکورد میزان صدور پروانه در بافت‌های فرسوده شهری شکسته شده است. پیش از این بالاترین عددی که تاکنون به ثبت رسیده مربوط به سال ۱۳۹۰ با عدد ۸۹ هزار و ۶۸۳ واحد مسکونی بوده است.
زیرساخت‌ها و تمام خدمات در بافت‌های فرسوده شهرها وجود دارد، بنابراین تولید مسکن در این بافت‌ها به نفع مردم و همچنین دولت است. در دولت سیزدهم به دلیل پیگیری‌های شخص رئیس‌جمهور و تشکیل منظم جلسات شورای عالی مسکن شاهد تسریع در نوسازی بافت‌های فرسوده بودیم. در واقع با اعطای مشوق‌ها و نیز اعطای تسهیلات مالی ارزان‌قیمت شاهد تسریع در نوسازی بافت‌های فرسوده بودیم.
توجه به سکونتگاه‌های غیررسمی یکی از موارد مهمی بود که در جلسه شورای عالی مسکن بسیار مورد توجه قرار گرفت. در سامانه ستاد بازآفرینی ۶۰۰ شهر پیگیر صدور پروانه ساختمانی شده‌اند، این رشد بی‌سابقه همچنان ادامه دارد.
محمد آیینی، معاون وزیر راه وشهرسازی در این باره گفت: توجه به بخش مسکن و برگزاری جلسات منظم شورای عالی مسکن و اختصاص زمین به متقاضیان از مهم‌ترین مواردی بود که آقای رئیسی همواره به آن توجه می‌کرد. دولت جدید هم باید برای رونق بخشیدن به بازار مسکن به این موارد توجه کند و آن را در اولویت برنامه‌ریزی‌های خود قرار دهد. نوسازی بافت‌های فرسوده به عنوان یکی از رویکردهای دولت سیزدهم در بخش مسکن به رقم ۲۷۷ هزار و ۶۰۵ واحد رسید که به گواه آمار این میزان نوسازی نسبت به برنامه ابلاغی تحقق ۷۵ درصدی داشته است.
اردیبهشت 1403 رئیس‌جمهور شهید ابراهیم رئیسی با حضور در مناطق ۱۷ و ۱۸ شهرداری تهران ضمن دیدار با ساکنان این مناطق، در جریان مشکلات بافت‌های فرسوده قرار گرفت و دستوراتی برای رفع آنها ارائه کرد. یکی از دستورات دولت تدوین بسته تشویقی بود. دفاتر تسهیل‌گری و نیز شورایاران محلات این مناطق به نمایندگی از اهالی محلات به‌منظور تدوین بسته تشویقی مخصوص مناطق ۱۷ و ۱۸ با همراهی شهرداری تهران جلسه‌ای برگزار کردند.
به دلیل سطح گسترده محلات هدف بازآفرینی شهری، نه دولت و نه شهرداری‌ها نمی‌توانند بدون حضور خود ساکنان کاری از پیش ببرند. بنابراین باید با اطلاع‌رسانی نسبت به آگاه‌سازی ساکنان بافت‌های فرسوده اقدام شود. شورایاری‌ها بهتر از هر نهاد دیگری می‌توانند در این راه نقش‌آفرینی کنند، زیرا علاوه بر اینکه امین مردم محسوب می‌شوند با مشکلات و معضلات محله بخوبی آشنایی دارند و می‌توانند راهکارهای خوبی ارائه دهند.
* سیاست‌های وزارت راه و شهرسازی در نوسازی
وزارت راه و شهرسازی به عنوان نماینده تخصصی دولت در این حوزه و شرکت بازآفرینی شهری ایران نیز به عنوان مجری سیاست‌های وزارت راه و شهرسازی در زمینه بازآفرینی شهری، وظیفه دارند به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند تا شرایط برای ورود مردم به نوسازی تسهیل شود. در واقع باید ریل‌گذاری مناسب از سوی شرکت بازآفرینی شهری انجام شود تا مردم و شهرداری‌ها بتوانند بخوبی در این مسیر حرکت کنند.
محور اصلی کار بازآفرینی شهرداری است. شهرداران مناطق مدیران عملیاتی این کار هستند و باید فضا را به‌گونه‌ای فراهم کنند که مردم به نوسازی مساکن خود در بافت‌های فرسوده تشویق شوند. با این وجود ساخت‌وساز در کشور بر اساس قانون نظام مهندسی انجام می‌شود و باید نظارت‌ها در این حوزه افزایش یابد.
در گذشته مشوق‌های شهرسازانه بیشتر مربوط به تراکم و در قالب ۲ طبقه بود اما با تصویب بسته تشویقی ۱۹بندی مشوق‌های جدیدی برای نوسازی در بافت‌های فرسوده ارائه شد. توان شهرداری‌ها برای ارائه تسهیلات شهرسازانه افزایش یافت. با اعطای مشوق‌ها و همچنین اعطای تسهیلات مالی ارزان‌قیمت شاهد تسریع در نوسازی بافت‌های فرسوده بودیم.
طبق گزارش وزارت راه و شهرسازی، مشوق‌های جدیدی در حوزه‌های حقوقی، فنی و نظام مهندسی در دست تدوین است. همکاری با سازمان اوقاف نیز در دستور کار قرار دارد تا شرایط برای نوسازی آن دسته از منازل مسکونی بافت‌های فرسوده که عرصه اوقاف دارند نیز تسهیل شود. این اقدامات در کنار محرومیت‌زدایی از بافت‌های هدف بازآفرینی با بهسازی معابر و تکمیل پروژه‌های زیربنایی و روبنایی بخشی از اقدامات در حوزه نوسازی بافت‌های فرسوده است.
محمد آیینی، مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری و معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه نوسازی بافت‌های فرسوده در مقایسه با سالهای گذشته رشد خوب و مناسبی داشته است گفت: «نوسازی بافت‌های فرسوده یکی از اولویت‌های مهم دولت به شمار می‌رود. فرآیند نوسازی واحدهای مسکونی در بافت‌های فرسوده شهری از 300 هزار واحد عبور کرده است. در واقع نوسازی واحدهای فرسوده شهری در دولت سیزدهم به 300 هزار و 152 واحد رسیده است که از این میزان بیش از 105 هزار واحد بهره‌برداری شده است».
این عملکرد حاصل سیاست‌گذاری‌های صحیح، انتخاب راهبردهای بجا و واگذاری کار به خود مردم و تقویت میزان مشارکت مردمی است. طبق گزارش وزارت راه و شهرسازی، 14 استان برتر در زمینه نوسازی بافت‌های فرسوده شهری به ترتیب استان‌های تهران، خراسان رضوی، خوزستان، اصفهان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، مازندران، البرز، همدان، فارس، کرمانشاه، قم، گلستان و کردستان هستند.
نوسازی بافت‌های فرسوده با 3 چالش اساسی مواجه است که نخستین چالش خود مردم ساکن در این بافت‌ها هستند. بیش از ۵۴۶ شهر بسته‌های تشویقی شهرسازانه را اجرا می‌کنند، به طوری که آمار صدور پروانه نشان می‌دهد سال ۱۴۰۲ رکورد نوسازی در محدوده بافت‌های فرسوده در بازه زمانی بعد از انقلاب شکسته شد.
* تعداد خانه‌های فرسوده در کشور چقدر است؟
هم‌‌اکنون حدود 25 میلیون واحد مسکونی در کشور وجود دارد که بین 30 تا 40 درصد آنها فرسوده هستند و به لحاظ لرزه‌ای و سازه‌ای نیاز به بازسازی و نوسازی دارند. در عین حال باید حداقل تقاضای سالانه 600 هزار واحد به دلیل ازدواج نیز به این میزان افزوده شود که همه اینها حاکی از تقاضای بالا برای تامین مسکن است.
متاسفانه در سالهای گذشته به دلیل ساخت‌وساز پایین‌تر از میزان واقعی آن، تقاضای انباشته 5 تا 6 سالهای ایجاد شده که مشکلاتی را در موضوع اجاره بها رقم زده است.
از اقدامات دولت سیزدهم تکمیل 500 هزار واحد مسکونی مهر باقیمانده و احداث 400 هزار واحد مسکونی جدید که 200 هزار واحد آن توسط شهرهای جدید، 100 هزار واحد آن توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و 100 هزار واحد آن توسط شرکت بازآفرینی شهری بوده است.
یکی دیگر از معضلات اصلی بافت فرسوده، وجود میلیون‌ها ساختمان ناپایدار است. در حال حاضر بیش از 2.7 میلیون سازه ناپایدار در کشور وجود دارد که ۱۰ میلیون نفر را در خود جای داده‌اند. هرگونه حوادث طبیعی مثل زلزله، حتی اگر شدت پایینی داشته باشد هم می‌تواند منجر به خطرات جانی برای میلیون‌ها فرد شود. از طرف دیگر، امکان فرار هم برای ساکنان این سازه‌های ناپایدار وجود ندارد. در دولت سیزدهم، سرعت نوسازی بافت فرسوده رشد خوبی داشته است.
با نوسازی بافت فرسوده دیگر نیازی نیست که برای ساخت مسکن سراغ بیابان‌های اطراف کلانشهرها برویم. به بافت فرسوده باید به چشم یک فرصت نگاه کرد نه تهدید! چرا که مشکل زیرساخت در این محله‌ها وجود ندارد، در نتیجه هزینه ساخت کاهش می‌یابد. این در حالی است که چنین امکاناتی در شهرهای جدید نیست.
صدور پروانه ساختمانی در بافت فرسوده در سال ۱۴۰۰، با رشد 14.2 درصدی به حدود ۱۴ هزار فقره رسید. در سالهای بعد نیز این آمار روندی صعودی داشت. سالهای گذشته برنامه‌هایی که برای نوسازی بافت فرسوده وجود داشت، به دلیل توانایی مالی ساکنان این بافت، اجرایی نمی‌شد. از سوی دیگر، سازندگان نیز رغبتی برای مشارکت در این طرح نداشتند، چرا که حاشیه سودشان کم بود. در نتیجه تنها راهی که باقی می‌ماند، اعطای امتیازاتی به سرمایه‌گذاران خصوصی بود تا در نهایت مشارکت در نوسازی بافت فرسوده برای‌شان صرفه اقتصادی داشته باشد.
نوسازی بافت فرسوده سبب زیباتر شدن محیط شهر، ساخت خانه‌های مقاوم، امکانات رفاهی بیشتر و آسایش ساکنان، بازتر شدن محیط گذرگاه‌ها و افزایش سرمایه مالکان خواهد شد. امروزه استحکام و داشتن امکانات رفاهی متعدد بیش از پیش مورد توجه خریداران قرار گرفته است. توسعه شهرنشینی و افزایش مهاجرت به شهرهای بزرگ سبب شده است توجه ویژه‌ای به بافت‌های قدیمی و فرسوده شود.
با مقاوم‌سازی و ایجاد ساختمان‌های مستحکم، درصورت بروز بلایای طبیعی کمترین تلفات را شاهد خواهیم بود. مثلا در زمان وقوع زلزله، بیشترین خسارات به خانه‌های قدیمی و فرسوده وارد می‌شود و ساختمان‌های نوسازی که با اصول مهندسی و مصالح باکیفیت اجرا شده‌اند، دچار خسارت کمی خواهند شد.
شیوه‌های مختلفی برای نوسازی منازل قدیمی و فرسوده وجود دارد. وجود وام‌های بانکی، طرح‌های شهرداری برای نوسازی و مشارکت در ساخت و ساز از جمله این موارد است. امروزه به طور گسترده از روش ساخت‌وساز مشارکتی بیشتر استفاده می‌شود. در صورتی که مالک بنای قدیمی پول کافی برای تخریب و ساخت یک آپارتمان نداشته باشد، می‌تواند با یک سازنده قرارداد شراکت منعقد کند. طرف سازنده ممکن است یک شخص باشد یا یک شرکت ساختمانی. موردی که اهمیت دارد توجه به نکات عقد قرارداد، میزان آورده‌ها، مدت زمان اجرای پروژه و شیوه تقسیم سود حاصل از ساخت است.
******
«وطن امروز» راهکارها، چالش‌ها و اولویت‌های حل مشکل ناترازی برق را بررسی کرد
از فرهنگ‌سازی تا نیروگاه‌سازی
تلاش برای افزایش ظرفیت تولید برق با هدف کاهش ناترازی میان تولید و مصرف یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های وزارت نیرو در 3 سال گذشته بود و در همین راستا از روش‌های مختلف نسبت به افزایش ظرفیت تولید برق اقدام شد. با توجه به خاموشی‌های گسترده برق در دوره گرم سال ۱۴۰۰ و مشکلاتی که از این محل متوجه بخش‌های مختلف شد، بر اساس گزارش وزارت نیرو، این وزارتخانه در این مدت تلاش کرد با اجرایی کردن ۱۰۰ اقدام راهبردی، مشکل تأمین برق در فصل گرم سال ۱۴۰۱ را به حداقل برساند و در 2 دوره گرم ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ نیز با همین هدف به ترتیب ۱۴۰ و ۱۸۰ اقدام راهبردی اجرایی شد. اگرچه این برنامه‌ها شامل ابعاد مختلفی اعم از افزایش ظرفیت تولید، افزایش ظرفیت پست، توسعه خطوط انتقال و اجرای برنامه‌های مدیریت مصرف بود اما مهم‌ترین بخش این برنامه‌ها را باید ظرفیت تولید و استفاده از همه فرصت‌های موجود برای افزایش تولید دانست.
از جمله گام‌هایی که در این راه برداشته شد ایجاد جذابیت اقتصادی در صنعت نیروگاهی کشور، تسویه مطالبات چند ساله واحدهای نیروگاهی، راه‌اندازی بورس انرژی و تابلوی سبز بورس، جذب منابع مالی لازم برای توسعه نیروگاه‌ها، استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای رفع محدودیت‌های نیروگاهی، استفاده از ظرفیت ماده ۴ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق و تشویق صنایع بزرگ به احداث نیروگاه، حمایت ویژه از نیروگاه‌های کوچک مقیاس و... بوده است که طی سالهای گذشته برای توسعه نیروگاه‌ها و افزایش ظرفیت تولید برق در دستور کار بود.
آخرین اخبار و اطلاعات مرتبط با میزان افزایش ظرفیت تولید برق در 3 سال گذشته نشان می‌دهد در این بازه زمانی ۱۰ هزار و ۲۷۷ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شد که ۷ هزار و ۹۷ مگاوات آن مربوط به احداث نیروگاه‌های جدید بود که شامل نیروگاه‌های خصوصی، دولتی و نیروگاه‌های خودتأمین صنایع می‌شود.
***
کدام نیروگاه‌ها در 3 سال اخیر به بهره‌برداری رسید؟
افزایش ظرفیت تولید از طریق احداث ۴۳ واحد نیروگاهی شامل واحد ۲ گازی هنگام، واحد ۳ گازی ایران ال‌ان‌جی، واحد ۳ بخار جهرم، واحد یک بخار هریس، واحد یک گازی میانرود، واحد یک بخار چابهار، واحد یک بخار پتروشیمی پارس، واحد یک گاز قشم پاسارگاد، واحد ۴ گاز ایران ال‌ان‌جی، واحد یک و ۲ گاز آریان، واحد یک گاز مهتاب کویر، واحد یک بخار غرب کارون، واحد ۵ گازی ایران ال‌ان‌جی، واحد ۲ گازی مهتاب کویر، واحد ۳ گازی شهید باکری، واحد ۲ بخار عسلویه، واحد ۲ گازی زاهدان، واحد یک گاز تربت حیدریه، واحد ۲ بخار فردوسی، واحد یک گاز فولاد بوتیا، واحد یک الی ۴ گازی صبا دهلران، واحد یک بخار خرم‌آباد، واحد ۳ گازی زاهدان، واحد یک گازی دوکوهه، واحد ۲ بخار سبلان، واحد ۳ بخار ارومیه، واحد ۲ بخار پتروشیمی پارس جنوبی، واحد ۴ گازی شهید باکری، واحد ۳ گازی پتروشیمی کردستان، واحد ۱ گازی پتروشیمی کرمانشاه، واحد گازی فولاد غرب آسیا، واحد ۳ بخار سبلان، واحد یک گازی فولاد مبارکه، واحد یک گازی آلومینیوم المهدی، واحد بخار کربنات سدیم سمنان، واحد یک گازی سبزوار، واحد یک گازی گل‌گهر، واحد ۲ گازی فولاد مبارکه، واحد ۲ گازی تربت حیدریه، واحد یک گاز چادرملو و واحد یک گازی سهند عملیاتی شد.
***
چند نیروگاه در دست احداث تا سال آینده به چرخه برق افزوده می‌شود؟
جدا از ۱۰ هزار و ۲۷۷ مگاوات افزایش ظرفیت تولید نیروگاهی از طریق نیروگاه‌های برق حرارتی، همچنین چیزی حدود ۸ واحد نیروگاهی از همین طریق نیز در حال احداث است که واحد بخار نیروگاه رودشور به ظرفیت ۳۴۵ مگاوات و واحد گاز نیروگاه ری به ظرفیت ۴۲ مگاوات در انتظار صدور مجوز جهت سنکرون شدن هستند و پیش‌بینی می‌شود دیگر واحدها نیز طی یک سال و نیم آینده به شبکه سراسری برق سنکرون شوند.
همچنین از محل نیروگاه‌های تجدیدپذیر نیز تاکنون ۳۷۲ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شده و نزدیک به ۱۳ هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر دیگر نیز در دست احداث است که این نیروگاه‌ها نیز تا یک سال آینده به شبکه سراسری برق متصل می‌شوند.
بر اساس آخرین گزارش وزارت نیرو، در 3 سال گذشته از محل احداث نیروگاه‌های برقابی و نیروگاه‌های تولید پراکنده نیز به ترتیب ۱۷۵ و ۴۱۴ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شد. غیر از این اقدامات که سبب شد در مجموع ۸ هزار و ۵۸ مگاوات به شبکه سراسری اضافه شود، همچنین ۲ هزار و ۱۶۹ مگاوات نیز با استفاده از توان و تخصص شرکت‌های دانش‌بنیان از طریق ارتقا و رفع محدودیت به ظرفیت تولید اضافه شده است که همه این اقدامات در کنار یکدیگر ظرفیت تولید برق کشور را نسبت به شهریور سال ۱۴۰۰ به میزان ۱۰ هزار و ۲۷۷ مگاوات افزایش داده است.
***
تغییر اقلیم چه سهمی در افزایش مصرف برق در کشور داشته است؟
تغییر اقلیم در سالهای اخیر و افزایش دما و مواجه شدن با گنبد حرارتی بر اثر آسیب‌های لایه اوزون تأثیر قابل توجهی بر مصرف برق داشته است. برخی از این تأثیرات به شرح زیر هستند:
1- افزایش نیاز به سرمایش: با افزایش دمای هوا در اثر تغییر اقلیم، نیاز به سرمایش ساختمان‌ها و فضاهای مختلف افزایش می‌یابد که این امر به‌طور مستقیم منجر به افزایش مصرف برق برای تأمین نیازهای سرمایشی می‌شود.
2- کاهش نیاز به گرمایش: در برخی مناطق، افزایش دما ممکن است نیاز به گرمایش ساختمان‌ها را کاهش دهد. این امر تا حدودی می‌تواند مصرف برق را برای این منظور کاهش دهد.
3- تغییر الگوی مصرف: تغییر دما و الگوهای اقلیمی ممکن است باعث تغییر در الگوی مصرف برق روزانه و فصلی شود. به‌عنوان مثال، افزایش نیاز به سرمایش در ماه‌های گرم ممکن است اوج بار را به این زمان‌ها انتقال دهد.
4- تأثیر بر تولید برق: تغییرات اقلیمی می‌تواند بر تولید برق از منابع تجدیدپذیر مانند آب و باد تأثیرگذار باشد. این امر ممکن است نیاز به تأمین برق از سایر منابع را افزایش دهد که می‌تواند بر مصرف برق اثر بگذارد.
5- تغییر در نیاز به آب برای تولید برق: افزایش دما و تغییر الگوهای بارشی ممکن است بر نیاز به آب برای تولید برق در نیروگاه‌های آبی تأثیر بگذارد.
در مجموع تغییر اقلیم می‌تواند به شکل قابل‌توجهی بر الگوی مصرف و تأمین برق تأثیر بگذارد و لزوم اتخاذ راهکارهای مدیریتی و فنی برای مقابله با این تغییرات را افزایش دهد.
***
دولت چهاردهم برای جبران کمبود تولید برق چه راهکارهایی را باید دنبال کند؟
با تجمیع نظر کارشناسان انرژی به این نتیجه می‌رسیم که اصلی‌ترین راهکارهای افزایش تولید برق با روی کار آمدن دولت چهاردهم شامل راهکارهای زیر است:
افزایش ظرفیت تولید برق از منابع تجدیدپذیر: دولت چهاردهم می‌تواند با توسعه نیروگاه‌های برقابی، خورشیدی، بادی و زمین‌گرمایی تولید برق از این منابع را افزایش دهد.
بهبود راندمان نیروگاه‌های موجود: در همین راستا (افزایش تولید برق) دولت پزشکیان می‌تواند با بازسازی و نوسازی تجهیزات قدیمی نیروگاه‌های فسیلی و هسته‌ای، راندمان تولید برق را افزایش دهد.
مدیریت مصرف انرژی: با اجرای برنامه‌های مدیریت مصرف در بخش‌های مختلف، بویژه صنعت و ساختمان‌ها، می‌توان از افزایش بی‌رویه تقاضای برق جلوگیری کرد.
بهبود شبکه انتقال و توزیع برق: از راهکارهای دیگر این است که با اصلاح و بازسازی شبکه‌های فرسوده انتقال و توزیع برق، می‌توان از تلفات انرژی در این بخش جلوگیری کرد.
استفاده از ظرفیت نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس: یکی دیگر از پاسخ‌ها این است که دولت با توسعه نیروگاه‌های برق کوچک‌مقیاس در مناطق دورافتاده، می‌تواند به کاهش تلفات انرژی در شبکه‌های توزیع کمک کند.
واردات برق از کشورهای همسایه: همچنین دولت می‌تواند در صورت امکان، بخشی از کمبود برق را از طریق واردات از کشورهای همسایه جبران کند. در مجموع، اتخاذ یک راهبرد جامع با ترکیبی از این راهکارها می‌تواند به حل چالش کمبود تولید برق در ایران کمک ویژه کند.
***
دولت چهاردهم باید به دنبال گسترش کدام نوع از نیروگاه‌ها باشد؟
در مقایسه انواع نیروگاه‌ها از نظر هزینه و بازده، دولت چهاردهم باید نکات زیر را مورد توجه قرار دهد:
1- نیروگاه‌های هسته‌ای: نیروگاه‌های هسته‌ای به دلیل هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه بالا، جزو پرهزینه‌ترین نوع نیروگاه‌ها محسوب می‌شوند. با این حال، هزینه‌های عملیاتی و سوخت این نیروگاه‌ها نسبتاً پایین است و بازده تولید برق در آنها بالاست.
2- نیروگاه‌های تجدیدپذیر (مانند خورشیدی و بادی): هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه این نیروگاه‌ها طی سالهای اخیر به‌شدت کاهش یافته است. هزینه‌های عملیاتی این نیروگاه‌ها نیز نسبتاً پایین است. با این حال، بازده تولید برق در این نیروگاه‌ها در مقایسه با نیروگاه‌های هسته‌ای و سوخت فسیلی کمتر است.
3- نیروگاه‌های سوخت‌فسیلی (مانند گازی، بخار و دیزلی): هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه این نیروگاه‌ها نسبتاً پایین‌تر از نیروگاه‌های هسته‌ای است. اما هزینه‌های عملیاتی و سوخت این نیروگاه‌ها بالاتر از نیروگاه‌های هسته‌ای و تجدیدپذیر است. بازده تولید برق در این نیروگاه‌ها بالاتر از نیروگاه‌های تجدیدپذیر است. در مجموع، نیروگاه‌های هسته‌ای نیروگاه‌هایی با هزینه سرمایه‌گذاری و هزینه‌های عملیاتی و بازده بالا هستند و نیروگاه‌های تجدیدپذیر با هزینه سرمایه‌گذاری اولیه کمتر اما بازده نسبتاً پایین‌تر هستند. انتخاب بهینه بسته به شرایط هر منطقه و اهداف مدنظر خواهد بود.
***
ورود تکنولوژی‌های جدید چقدر می‌تواند به تولید برق کمک کند؟
از دیدگاه کارشناسان انرژی، ورود تکنولوژی‌های جدید به طرق مختلف به بهبود تولید و مدیریت مصرف برق در کشور کمک می‌کند.
1- تکنولوژی‌های تولید برق تجدیدپذیر: ورود فناوری‌های نوین در زمینه نیروگاه‌های خورشیدی، بادی، زمین‌گرمایی و... می‌تواند سهم انرژی‌های پاک در ترکیب تولید برق را افزایش دهد.
این فناوری‌ها علاوه بر افزایش تولید پاک و پایدار برق، به کاهش وابستگی به منابع فسیلی کمک می‌کند.
2- فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی: ورود باتری‌های پیشرفته و سایر فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی، امکان ذخیره‌سازی برق تولیدشده را فراهم می‌کند. این امر به تنظیم بار شبکه و مدیریت بهتر عرضه و تقاضای برق کمک می‌کند.
3- شبکه‌های هوشمند برق: به‌کارگیری فناوری‌های شبکه‌های هوشمند برق، شامل کنتورهای هوشمند، سنسورها و سیستم‌های کنترلی پیشرفته، امکان مدیریت هوشمند مصرف را فراهم می‌کند. این فناوری‌ها به کاهش تلفات، بهبود قابلیت اطمینان و افزایش کارایی شبکه برق کمک می‌کنند.
4- فناوری‌های افزایش کارایی: به‌کارگیری موتورها، تجهیزات و لوازم الکتریکی با بازده بالا، کاهش مصرف برق را در بخش‌های صنعتی و خانگی به همراه دارد. همچنین فناوری‌های عایق‌بندی و بهینه‌سازی ساختمان‌ها نیز در کاهش مصرف برق مؤثر هستند.
بنابراین ورود و به‌کارگیری فناوری‌های نوین در زمینه تولید، ذخیره‌سازی، انتقال و مصرف برق می‌تواند نقش بسزایی در افزایش تولید برق پاک و پایدار و همچنین مدیریت مصرف انرژی الکتریکی ایفا کند.
***
در ساعت‌های پیک مصرف اولویت با کدام نوع مصرف است؟
در زمان کمبود انرژی برق، معمولا مصارف خانگی اولویت بالاتری نسبت به مصارف صنعتی دارد که در زیر به مزایا و معایب آن اشاره می‌کنیم.
1- تأمین نیازهای اساسی زندگی مردم: برق مورد نیاز برای روشنایی، گرمایش، سرمایش و سایر کارهای خانگی جز و نیازهای اساسی مردم است. در شرایط کمبود برق، تأمین این نیازها برای حفظ رفاه و زندگی مردم اولویت دارد.
2- حفظ امنیت و ثبات اجتماعی: قطع برق در بخش مسکونی می‌تواند به ایجاد نارضایتی و بی‌نظمی اجتماعی منجر شود که برای مدیریت بحران، اولویت دارد این مصارف حفظ شوند.
3- تبعات کمتر اقتصادی: قطع برق در بخش صنعتی و تولیدی می‌تواند خسارت‌های اقتصادی و اشتغالی بیشتری ایجاد کند، در حالی که قطع برق در بخش مسکونی تبعات اقتصادی کمتری دارد.
4- حفظ زیرساخت‌های حیاتی: در شرایط کمبود برق، تأمین برق برای زیرساخت‌های حیاتی مانند بیمارستان‌ها، آتش‌نشانی و سایر خدمات عمومی، اولویت خواهد داشت. بنابراین در شرایط کمبود برق، معمولا مصارف خانگی در اولویت قرار می‌گیرند و سعی می‌شود تا حد امکان صنایع و مصارف تجاری در اولویت قرار گیرند.
***
برای مدیریت مصرف برق چه سیاست‌هایی را باید اتخاذ کرد؟
مردم می‌توانند با افزایش آگاهی و با مشارکت خود به دولت در راستای کنترل و مدیریت مصرف برق کمک کنند ولی در این میان دولت‌ها هم باید وظایفی را در این راستا اجرایی کنند.
1- آموزش و فرهنگ‌سازی: آموزش عمومی در زمینه صرفه‌جویی در مصرف برق و اطلاع‌رسانی به مصرف‌کنندگان درباره چگونگی کاهش مصرف برق بسیار موثر است.
2- استفاده از تجهیزات کم‌مصرف: جایگزین کردن لوازم برقی قدیمی با تجهیزات جدید و کم‌مصرف مانند لامپ‌های LED و لوازم خانگی با درجه انرژی بالا می‌تواند مصرف را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
3- مدیریت هوشمند مصرف: استفاده از سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی در ساختمان‌ها و صنایع، امکان کنترل و برنامه‌ریزی مصرف برق را فراهم می‌کند.
4- اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی انرژی: انجام اقداماتی مانند عایق‌کاری ساختمان‌ها، بهینه‌سازی سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی و بهبود کارایی موتورها و تجهیزات صنعتی می‌تواند به کاهش مصرف برق کمک کند.
5- تعرفه‌گذاری تشویقی: اعمال تعرفه‌های برق تشویقی برای مصرف‌کنندگان کم‌مصرف و اعمال جریمه برای مصرف‌کنندگان پر‌مصرف، انگیزه‌ای برای صرفه‌جویی در مصرف ایجاد می‌کند.
6- مدیریت بار شبکه: هدایت مصرف به ساعات کم‌باری شبکه برق از طریق برنامه‌های تشویقی یا اجباری، می‌تواند فشار بر شبکه برق را کاهش دهد.
با اجرای موفق این راهکارها در بخش‌های مختلف خانگی، تجاری و صنعتی، می‌توان در مجموع به مدیریت موثر مصرف برق دست یافت.
***
۳ عامل مهم بروز و ظهور ناترازی برق
سیدمحمد پاک‌مهر، سخنگوی فراکسیون امنیت انرژی، منابع معدنی و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی به «وطن امروز» اظهار کرد: در هفته‌های گذشته چند بار حدنصاب جدید برای مصرف برق در کشور به ثبت رسیده است.
وی ادامه داد: چند سالی که کشور با موضوع ناترازی برق دست به گریبان است که این ناترازی بر اثر ۳ عامل مهم بروز و ظهور پیدا کرده است. پاک‌مهر افزود: یکی از این عوامل تغییر اقلیم و گرمای شدید در فصل تابستان است. تغییر اقلیم یک موضوع جهانی بوده و ایران نیز مشمول این تغییر اقلیم است. اظهار داشت: عامل دوم عدم سرمایه‌گذاری برای تولید برق پایدار بوده که نکته بسیار مهمی است و باید در سالهای گذشته چنین اتفاق می‌افتاد که متاسفانه اتفاق نیفتاده است. پاک‌مهر تصریح کرد: به هر حال یکی از دلایل ناترازی برق بحث سیاست‌گذاری در حوزه سرمایه‌گذاری برای تولید برق است که باید به این مهم توجهی ویژه شود.
سخنگوی فراکسیون امنیت انرژی، منابع معدنی و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی گفت: افزایش مصرف برق (افزایش تعداد مشترکان برق) سومین عامل ناترازی برق در کشور است.
وی افزود: یک میلیون به مشترکان برق در کشور اضافه شده که 80 درصد فقط مشترکان برق خانگی هستند.
پاک‌مهر بیان داشت: در حال حاضر حداقل کمبود برق در ایران بین 10 تا 12 هزار مگاوات است که برای جبران این کسری به یک سرمایه‌گذاری 10 میلیارد دلاری نیاز است.
وی در ادامه به قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق کشور اشاره کرد و افزود: کاهش مصرف برق از طریق سامانه‌های روشنایی و کاهش تلفات در شبکه برق از جمله راهکارهایی است که در این قانون آمده که باید سیاست‌گذاری شود سالانه حداقل یک درصد از شدت مصرف برق در کشور کاهش یابد. سخنگوی فراکسیون امنیت انرژی، منابع معدنی و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی گفت: یکی دیگر از راهکارهای مورد پیش‌بینی در قانون مزبور این بود که طبق ماده 4 قانون، صنایع انرژی‌بر با همکاری وزارت صمت و نیرو حداقل 10 هزار مگاوات برق تولید
کنند. وی افزود: از این میزان 9 هزار مگاوات برق باید در نیروگاه‌های حرارتی و یکهزار مگاوات برق باید در نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک در مدت 3 سال یعنی طی سالهای 1401 تا 1404 تولید می‌شد. پاک‌مهر بیان داشت: اگر این اتفاق می‌افتاد کشور در تولید برق به پایداری می‌رسید که متاسفانه این سهمیه وزارت صمت بوده که تاکنون اتفاق نیفتاده است.
وی یادآور شد: صنایعی در کشور وجود دارد که از شبکه سراسری برق تغذیه می‌کنند و میزان مصرف برق این صنایع هم بسیار بالاست.
***
ضرورت اصلاح الگوی مصرف انرژی در کشور
نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی نیز درباره ناترازی برق گفت: یکی از معضلات جدی و چالش‌های اساسی آینده کشور ناترازی‌ها در حوزه انرژی، مالی، صندوق‌های بازنشستگی و... است که ناترازی انرژی یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید در دولت چهاردهم به آن رسیدگی شود.
سیداسماعیل حسینی با اشاره به ناترازی گاز، بنزین، گازوئیل، آب و برق در کشور ادامه داد: اکنون در فصل گرما به سر می‌بریم و بر اساس گزارشات ارائه شده دمای هوا حدود 3 درجه نسبت به سالهای قبل افزایش یافته و این موضوع موجب شده مصرف برق نسبت به گذشته با رشد روبهرو شود و این وضعیت خاموشی‌هایی را در بخش خانگی، صنعتی و چاه‌های کشاورزی رقم زده است.
* تجهیزات برخی نیروگاه‌ها فرسوده بوده و راندمان آنها حدود 20 درصد است
وی با بیان اینکه استفاده از انرژی خورشیدی، هسته‌ای و تجدیدپذیر و توجه به نیروگاه‌های حرارتی تولید برق را افزایش داد، اضافه کرد: درحال حاضر تجهیزات برخی نیروگاه‌ها فرسوده بوده و راندمان آنها حدود 20 درصد است که باید به روز شوند و به بالای 50 درصد برسد، همچنین در زمینه انتقال و توزیع نیز بخشی از شبکه فرسوده است و باید ارتقا یابد، زیرا هدررفت فعلی کم نیست. نماینده مردم در مجلس دوازدهم تصریح کرد: در سمت مصرف نیز تجهیزات ما انرژی‌بر و با مصرف بالا هستند، به طور مثال یک قلم سیستم سرمایشی(کولرهای گازی) ما حدود 35 هزار مگاوات برق مصرف می‌کنند که این عدد از کل تولید برخی کشورهای اطراف ما بیشتر است. حسینی افزود: برای رفع ناترازی انرژی باید از یک سو به مصرف توجه کرد به این معنا که وسایل و تجهیزاتی که مصرف بالا دارند مانند کولرهای آبی و گازی در حوزه برق، بخاری در حوزه گاز و خودرو در حوزه بنزین اصلاح شوند، زیرا در صورتی که به موضوع مصرف به درستی توجه نشود هر چقدر هم که تولید را افزایش دهیم، باز هم ناترازی خواهیم داشت.
* ضرورت اصلاح الگوی مصرف انرژی در کشور
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه برای اصلاح الگوی مصرف باید فرهنگ‌سازی کرد، گفت: مصرف ما باید بهینه شود که تحقق این مهم به فرهنگ‌سازی نیاز دارد.
وی با اشاره به مولفه دیگر اثرگذار در میزان مصرف انرژی در کشور بیان کرد: هر چند مردم از نظر اقتصادی، درآمدی و معیشتی با مشکل روبهرو هستند و باید این موضوع با اولویت در دستورکار قرار گیرد و راهکارهای رفع آن پیش‌بینی شود اما قیمت انرژی نیز در کشور ما پایین است، بنابراین ما در وهله نخست باید فکری برای نظام حقوق و پرداخت خود کنیم که اصلاح شود و ارتقا پیدا کند و از سوی دیگر باید قیمت‌های انرژی اصلاح شود، البته سازوکار این موضوع باید به گونه‌ای انجام شود که مصرف‌کننده متضرر نشود. نماینده مردم در مجلس دوازدهم موضوع فوق را با ذکر مثالی تشریح کرد و افزود: در حال حاضر فردی که متمول بوده و دارای تعداد زیادی خودرو است از یارانه بیشتری در حوزه بنزین استفاده می‌کند، این در حالی است که فردی که از نظر مالی در دهک‌های پایین درآمدی قرار دارد از این یارانه بهره‌مند نمی‌شود، حال آنکه فلسفه یارانه کمک به فقراست، بنابراین این روش باید اصلاح شود. عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه ما سالانه حدود 116 میلیارد یورو در حوزه انرژی یارانه می‌دهیم، گفت: این یارانه نیز بیشتر به جیب دهک‌های بالای درآمدی می‌رود که نیاز به ساماندهی دارد و در صورت تحقق این مهم بسیاری از مشکلات رفع می‌شود، البته این موضوع نیاز به عزم جدی در سطح ملی دارد. حسینی تصریح کرد: ما باید در حوزه تولید، سرمایه‌گذاری کرده و نیروگاه‌های پیشرفته و به‌روز تاسیس کنیم و از ظرفیت انرژی‌های نو مانند انرژی‌های بادی و خورشیدی بهره ببریم، بویژه اینکه باید در حوزه هسته‌ای، سرمایه‌گذاری جدی داشته باشیم اما باید به این نکته نیز توجه شود که بدون توجه به مصرف، هر چقدر تولید هم افزایش یابد باز هم ناترازی خواهیم داشت.
ارسال به دوستان
دیدگاه
توان خارق‌العاده پهپادی حزب‌الله لبنان، عامل بازدارندگی
مهدی بختیاری: طی روزهای گذشته چند عملیات پهپادی از سوی حزب‌الله لبنان در سرزمین‌های اشغالی موجب نگرانی شدید صهیونیست‌ها شد. نمونه اول، پهپاد «هدهد» بود که روز سه‌شنبه 2 مردادماه با پروازی طولانی در آسمان شمال فلسطین اشغالی، تصاویری باکیفیت و دقیق از یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های هوایی اسرائیل ضبط کرد و پس از آن به سلامت به مبدا خود بازگشت. این اقدام حزب‌الله از چند جهت قابل توجه و مهم است. پایگاه هوایی «رامات داوید» در 50 کیلومتری مرز لبنان که پهپاد حزب‌الله تصاویر آن را با جزئیات ضبط کرده، تنها پایگاه پروازی نیروی هوایی ارتش رژیم اشغالگر قدس در شمال فلسطین اشغالی است و برای همین بین اسرائیلی‌ها به «نیروی هوایی شمال» معروف است. این پایگاه محل استقرار 5 اسکادران است که در آنها جنگنده‌های زیادی از نوع اف16 و بالگردهای نیروی دریایی رژیم صهیونیستی نگهداری می‌شود. علاوه بر این، برخی یگان‌های دیگر نظیر واحد 302 که وظیفه نگهداری از سایت‌های شمالی را بر عهده دارد نیز در این پایگاه مستقر هستند. ارتش اسرائیل بارها اعلام کرده خود را برای آغاز جنگی گسترده با حزب‌الله آماده کرده است و بسیاری از تحلیلگران نیز معتقدند نتانیاهو مجبور خواهد بود این جنگ را آغاز کند (هرچند همه می‌دانند نبرد با حزب‌الله تبعات به‌مراتب بیشتری از جنگ در غزه برای اسرائیل خواهد داشت). با این تفاسیر، حزب‌الله لبنان از فردای عملیات 7 اکتبر 2023 وارد درگیری با اسرائیل شد و در یک استراتژی دقیق و حساب‌شده تمرکز خود را بر ضربه زدن به همه داشته‌های صهیونیست‌ها در مرز با جنوب لبنان قرار داد، چرا که در صورت آغاز جنگ، این مراکز نقشی اساسی ایفا خواهند کرد. برای همین است که یگان‌های موشکی، پهپادی و ضدزره حزب‌الله در طول این چند ماه تقریبا همه تمرکزشان را بر این منطقه یعنی شمال فلسطین اشغالی معطوف کرده‌اند. پایگاه هوایی «رامات داوید» از جمله مهم‌ترین این مراکز نظامی است. طبق تصاویری که حزب‌الله لبنان از عملیات پهپادی اخیر خود منتشر کرده، پهپاد «هدهد» در مدت زمانی طولانی (هم در روز و هم در شب) اقدام به پرواز بر فراز این پایگاه کرده و تقریبا از همه نقاط حساس و حیاتی این پایگاه مهم نظیر مخازن سوخت هواپیماها، آشیانه‌های محل استقرار اسکادران‌ها، محل سکوی گنبد آهنین، منازل سازمانی و حتی دفتر فرمانده پایگاه تصویربرداری کرده و بدون اینکه سیستم پدافندی اسرائیل متوجه شود، به مبدا خود برگشته است.
چند روز بعد، پهپادهای دیگری از حزب‌الله لبنان، این بار با توانمندی عملیات انتحاری خود را به نقاطی از سرزمین‌های اشغالی رساندند که در یک مورد، پهپاد انتحاری خود را به آسمان «نهاریا» رساند و با اصابت به اتوبانی در این شهر، خساراتی وارد کرد.
این اقدام نشان داد پهپادها کم‌کم به یکی از پاشنه آشیل‌های ارتش اسرائیل بویژه در حوزه پدافند هوایی تبدیل شده‌اند.
پرواز پهپادها بدون هیچگونه مزاحمتی از سوی پدافند هوایی اسرائیل انجام شد و این سوال جدی را به وجود آورد که پدافند هوایی اسرائیل با در اختیار داشتن سامانه‌هایی نظیر گنبد آهنین چطور نه توانست این پهپادها را مورد اصابت قرار دهد و نه حتی موفق به کشف‌شان شود؟
این چندمین بار است که حزب‌الله اقدام به این کار کرده و در موارد دیگر نیز پهپادهای توانسته‌اند تا عمق سرزمین‌های اشغالی (و در مواردی تا نزدیکی نیروگاه اتمی دیمونا در جنوب) پرواز کنند.
اولین نشانه‌ها از خلأ ساختار پدافند هوایی اسرائیل در جریان نفوذ پهپاد «ایوب» به عمق سرزمین‌های اشغالی مشخص شد.
سال 1391 ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد یک پهپاد را بر فراز تاسیسات هسته‌ای «دیمونا» رهگیری و منهدم کرده است. بلافاصله بعد از این ماجرا علامه سیدحسن نصرالله در یک سخنرانی عنوان کرد پهپادی که به عمق سرزمین‌های اشغالی نفوذ کرده پهپاد ایوب و متعلق به حزب‌الله لبنان بوده است.
11 تیرماه 1402 نیز در ماجرای مناقشه میدان گازی «کاریش» بین لبنان و رژیم صهیونیستی، حزب‌الله لبنان ۳ پهپاد خود را در این منطقه که حدود 100 کیلومتر با سواحل فلسطین فاصله دارد به پرواز درآورد.
در پی این عملیات، ارتش رژیم صهیونیستی تلاش کرد با سامانه‌های پدافندی ناوچه‌های خود و پرواز چند جنگنده، مانع عملیات پهپادهای حزب‌الله شود و اعلام کرد همه آنها را منهدم کرده اما چندی بعد نصرالله اعلام کرد اسرائیلی‌ها موفق به انهدام ۲ پهپاد شدند و یک پهپاد نیز در دریا سقوط کرد. حزب‌الله نیز طی بیانیه‌ای اعلام کرد این پهپادها پیش از انهدام و سقوط، ماموریت خود را بخوبی انجام دادند.
اسرائیل در طول سالهای گذشته سرمایه‌گذاری زیادی در حوزه پدافند هوایی بویژه برای مقابله با موشک‌ها و راکت‌های گروه‌های مقاومت کرده که البته در مواردی نیز موفق بوده است اما اتفاقات ماه‌های اخیر نشان می‌دهد این رژیم در حوزه مقابله با تهدیدات پهپادی دچار مشکلات عدیده است که فقط به حزب‌الله لبنان هم محدود نمی‌شود.
نیروهای مقاومت یمن نیز طی هفته‌های گذشته پهپاد انتحاری «یافا» را به سمت سرزمین‌های اشغالی پرتاب کردند که این پهپاد از سمت دریای مدیترانه توانست شهر مهم تل‌آویو را مورد اصابت موفق قرار دهد.
ارزان بودن و سادگی به‌کارگیری پهپادهای تاکتیکی، از جمله مزیت‌های پهپادهای جبهه مقاومت در مقابل سامانه‌های پدافندی گران‌قیمت اسرائیل است که موجب می‌شود طرف مقابل هزینه‌های گزافی برای مقابله با آنها بپردازد.
پهپاد‌هایی که جبهه مقاومت از آنها استفاده می‌کند عمدتا دارای موتور پیستونی هستند و به همین دلیل از سرعت و ارتفاع پروازی پایینی برخوردارند. همین امر رهگیری و شناسایی آنها توسط سامانه‌های راداری را مشکل می‌کند.
ارسال به دوستان
جهان در شوک وحشیگری بدون مرز رژیم صهیونیستی؛ در حمله ارتش صهیونیستی به نمازگزاران و آوارگان غزه در مدرسه التابعین بیش از 100 نفر قتل‌عام شدند
جنون جنایت
در سیصدونهمین روز جنگ غزه، یکی از بزرگ‌ترین جنایات صهیونیست‌ها علیه بشریت در تاریخ به ثبت رسید. در نخستین ساعات بامداد روز شنبه، همزمان با نماز صبح، جنگنده‌های اسرائیلی اقدام به بمباران یکی از متراکم‌ترین مراکز اسکان آوارگان در محله الدرج در مرکز نوار غزه کردند. مدرسه التابعین که در زمان حمله، نماز جماعت در آن برپا بود، یک مدرسه دینی برای آموزش قرآن بود که با شروع جنگ صدها نفر از آوارگان در آن پناه گرفته بودند.
طبق اعلامیه دفتر اطلاع‌رسانی دولت فلسطین در غزه، ارتش رژیم اشغالگر آوارگان را هنگام اقامه نماز صبح که التابعین مملو از نمازگزار بوده، به‌طور مستقیم هدف قرار داد که همین امر باعث افزایش تعداد شهدا شده است. طی برآوردهای اولیه دست‌کم 100 نفر در بمباران این مدرسه به شهادت رسیده و ده‌ها نفر زخمی شده‌اند. محمد المغیر، رئیس بخش امدادرسانی در سازمان دفاع مدنی غزه در جمع خبرنگاران گفت: «در مدرسه التابعین، حدود 2400 نفر اسکان داشتند. اسرائیل در هفته جاری، ۶ مدرسه را که محل اسکان آوارگان بوده، بمباران کرده است». رسانه‌های محلی فلسطینی تصاویری از این جنایت دلخراش را منتشر کردند که پیکرهای متلاشی شهدا روی هم بر زمین قرار گرفته‌اند. برخی شهدای این جنایت همچنان زیر آوار مانده‌اند و پیگیری‌ها و تلاش‌ها برای خارج کردن پیکر شهدا ادامه دارد. این چندمین بار است که صهیونیست‌ها محل اسکان آوارگان فلسطینی را هدف حمله قرار می‌دهند. ارتش کودک‌کش در توجیه این جنایت مدعی پناه گرفتن افراد مسلح در این مدرسه شده است. پنجشنبه گذشته نیز ارتش کودک‌کش، ۲ مدرسه عبدالفتاح حموده و الزهره را در محله التفاح واقع در شرق غزه بمباران کرد که به شهادت و زخمی شدن شمار دیگری از آوارگان فلسطینی منجر شد. طی بیش از ۱۰ ماه جنگ رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه، تاکنون دست‌کم ۱۱۵ مدرسه و دانشگاه کاملا تخریب شده، ۳۳۲ مدرسه و دانشگاه به شکل جزئی آسیب دیده و ۵۰۰ معلم و مدیر مدرسه، ۱۰۰ دانشمند و پژوهشگر و استاد دانشگاه و ۹ هزار دانش‌آموز و دانشجو به شهادت رسیده‌اند.
* آتش‌بس فریبی بیش نیست
جنبش حماس در واکنش به جنایت صبح شنبه صهیونیست‌ها، قتل‌عام آوارگان فلسطینی در این مدرسه را تاییدی آشکار از طرف صهیونیست‌ها بر ادامه جنگ و کشتار مردم غزه دانست. جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز در واکنش اولیه به این جنایت تاکید کرد هدف قرار دادن نمازگزاران در نمازخانه یک جنایت جنگی تمام‌عیار است. جنبش حزب‌الله لبنان ضمن محکوم کردن جنایت هولناک رژیم صهیونیستی در مدرسه التابعین، تأکید کرد صحبت درباره آتش‌بس و تعیین زمان جدید برای مذاکرات از سوی آمریکا و کشورهای عربی فریبی بیش نیست. به گزارش العهد، مقاومت لبنان اعلام کرد این جنایت بیانگر عزم اسرائیل برای ادامه جنگ نسل‌کشی است و گزینه واقعی این رژیم قتل و کشتار است. این جنبش تأکید کرد صحبت درباره آتش‌بس و تعیین زمان‌های جدید مذاکرات نیز کذب و فریب است اما ملت فلسطین، گروه‌های مقاومت و جبهه‌های پشتیبانی هرگز فریب نخواهند خورد.
* سازمان ملل: این جنایتی اسرائیلی- آمریکایی- اروپایی است
فرانچسکا آلبانیز، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در اراضی اشغالی فلسطین در واکنش به جنایت شنیع صهیونیست‌ها اعلام کرد اسرائیل درحال ارتکاب جنایت نسل‌کشی علیه مردم فلسطین در مدارس نوار غزه، یکی پس از دیگری است. اسرائیل با سلاح‌های آمریکایی و اروپایی و در میان بی‌تفاوتی کشورهای متمدن، درحال نسل‌کشی فلسطینی‌هاست. او غزه را «بزرگ‌ترین و شرم‌آورترین اردوگاه کار اجباری قرن بیست‌ویکم» خواند و نوشت: «اسرائیل محله به محله، بیمارستان به بیمارستان، مدرسه به مدرسه، اردوگاه به اردوگاه علیه فلسطینیان نسل‌کشی می‌کند». رئیس آنروا نیز ضمن محکوم کردن حمله رژیم صهیونیستی به مدرسه‌ای در مرکز غزه تصریح کرد: زیرساخت‌های غیرنظامی نباید هدف حملات قرار گیرد. فیلیپ لازارینی، کمیسر کل آژانس امدادرسانی و کاریابی ملل متحد برای پناهندگان فلسطینی (آنروا) در شبکه اجتماعی ایکس، حمله رژیم صهیونیستی به مدرسه التابعین در مرکز غزه را محکوم کرد.
* الازهر: آزادگان جهان به اسرائیل فشار آورند
دانشگاه الازهر مصر در بیانیه‌ای در واکنش به این جنایت اعلام کرد: «زبان از بیان قساوت و وحشیگری جنایت اسرائیل عاجز است. همه بدانند که تاریخ به کسانی که در قبال این جنایات فجیع سهل‌انگاری و سکوت می‌کنند، رحم نخواهد کرد». قدیمی‌ترین مرکز علمی جهان عرب که در کنتر اهل سنت است از همه آزادگان جهان خواست با تمام شیوه‌ها به فشار علیه «رژیم تروریستی اسرائیل» ادامه دهند. وزارت خارجه سوریه نیز با محکومیت این کشتار جمعی، اسرائیل را رژیمی فاشیست و جنایتکار خواند. دولت‌های سعودی، قطر و لبنان با انتشار بیانیه‌هایی جنایت رژیم در غزه را محکوم کردند.
وزارت خارجه روسیه از رژیم صهیونیستی خواست حمله به اهداف غیرنظامی را متوقف کند. اتحادیه عرب هم صرفا به محکوم کردن این جنایت هولناک بسنده کرد. عراق این جنایت را بیانگر بی‌اعتنایی اشغالگران قدس به تمام ابتکار عمل‌ها برای توقف تجاوزات‌شان قلمداد کرد.
* بورل: جنایات اسرائیل هیچ توجیهی ندارد
جوزپ بورل، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی اعلام کرد: «دیدن تصاویر ده‌ها جان‌باخته (شهید) فلسطینی بر اثر بمباران مدرسه آوارگان در غزه وحشتناک است. طی هفته‌های اخیر، بیش از 10 مدرسه هدف حملات اسرائیل قرار گرفته؛ این جنایات قابل توجیه نیست».
***
چراغ سبز آمریکا
معاون رئیس جنبش حماس در نوار غزه نیز اعلام کرد این جنایت با چراغ سبز آمریکا انجام شده است. خلیل الحیه، معاون یحیی سنوار رئیس جنبش حماس در نوار غزه در گفت‌وگو با شبکه الجزیره گفت: «جنایت اشغالگران در محله الدرج تأییدی بر رویکرد آنها برای ادامه جنگ نسل‌کشی علیه ملت فلسطین است. نتانیاهو در سفر اخیر خود به واشنگتن چراغ سبز آمریکا را دریافت کرد. ما از شورای امنیت می‌خواهیم برای توقف این کشتارها و تجاوز صهیونیست‌ها جلسه اضطراری تشکیل دهد. همه قربانیان در کشتارهای رژیم اشغالگر زن و کودک هستند و هدف قرار دادن مردم ما هیچ توجیهی ندارد. رژیم اشغالگر قادر به مقابله با مقاومت نیست و در برابر این ناتوانی، خشم خود را روی غیرنظامیان بی‌گناه خالی می‌کند». او خواستار یک قطعنامه واقعی بین‌المللی، عربی و اسلامی برای متوقف ساختن دشمن جنایتکار در قتل‌عام مردم شد.
***
فراخوان ایران برای سازمان‌های بین‌المللی
سخنگوی وزارت امور خارجه جنایت رژیم صهیونیستی علیه مدرسه التابعین را برای کشور‌ها و سازمان‌های بین‌المللی بویژه اعضای شورای امنیت و دیگر نهاد‌های بین‌المللی از جمله دیوان بین‌المللی کیفری و دادستان آن، آزمونی اخلاقی و انسانی و نیز مسؤولیتی بین‌المللی خواند. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه حمله رژیم صهیونیستی به مدرسه التابعین غزه را محکوم کرد و آن را مصداق روشنی از ارتکاب همزمان جنایت نسل‌کشی، جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت خواند.
ارسال به دوستان
به بهانه حضور بانوان ایرانی در المپیک
نزاع گفتمانی بر سر تصویر زن
دکتر ابوالفضل اقبالی: این روزها یکی از اتفاقات مهم در سطح اخبار جهان، رقابت‌های ورزشی المپیک پاریس است. رویداد بزرگی که کشورهای جهان را هر ۴ سال یک بار در عرصه‌های مختلف ورزشی گرد هم می‌آورد. حضور ورزشکاران کشورمان در این رقابت‌ها نیز باعث تورم اخبار مرتبط با این رویداد در رسانه‌های داخلی شده است. یکی از موضوعاتی که هفته گذشته کانون توجه رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت، موضوع پیروزی بانوی تکواندوکار کشورمان ناهید کیانی در برابر کیمیا علیزاده، نماینده کشور بلغارستان و صعود او به فینال المپیک برای نخستین بار در تاریخ ورزش بانوان بود. صرف‌نظر از مناقشات و دیدگاه‌های مطرح‌شده درباره این رقابت و تقابل ناهید کیانی و کیمیا علیزاده، نوشتار حاضر قصد دارد از منظری گفتمانی به موضوع ورزش قهرمانی بانوان و حضور دختران ایرانی در میادین ورزشی بین‌المللی بپردازد.
نسبت میان ما و غرب قبل از آنکه در قالب منازعات سیاسی و نظامی بروز و ظهور یابد، ریشه‌های عمیق‌تر از جنس فلسفه، الهیات و تاریخ دارد. به عبارتی مناقشات سیاسی و دیپلماتیک امروز میان جمهوری اسلامی و آمریکا و اروپا، امتداد عینی ۲ نگاه متفاوت به انسان و حیات اجتماعی اوست. لذا تقلیل چالش ما و غرب به تحریم‌ها و تهدیدها و استراتژی مواجهه با آن، سطحی‌نگری و عدم شناخت صحیح میدان است. ما در سطحی فراتر درگیر یک نزاع تمدنی و تاریخی با غرب هستیم که امروز سطوح و لایه‌های مختلفی پیدا کرده است.
یکی از مهم‌ترین سطوح درگیری تمدنی ما و غرب، عرصه جنسیت و زنان است که به دلیل ماهیت گفتمانی آن در ساحت «تصویر» و «بازنمایی» ظهور جدی یافته است. امروز غرب با نگاهی عمیق و راهبردی به میدان منازعه تمدنی با اسلام و انقلاب اسلامی، به درستی و کاملا هوشمندانه صحنه‌های درگیری مختلفی را طراحی و مدیریت می‌کند که یکی از آن صحنه‌ها، تصویر زن در اسلام و ایران است. او به درستی فهمیده که حذف اسلام و معنویت سیاسی در جهان امروز به تخریب چهره زن در اسلام و انقلاب اسلامی پیوند خورده است، لذا از هر تلاشی برای ارائه چهره‌ای خشن، ماقبل تمدن، ظالمانه و محدودکننده از اسلام و جمهوری اسلامی در نسبت با زنان دریغ نمی‌کند.
به عبارت واضح‌تر، غرب در تلاش است به افکار عمومی دنیا اینطور بگوید که زنان در ایران شهروندان درجه ۲ بوده و فاقد حقوق انسانی و فرصت‌های اجتماعی برای رشد و توسعه فردی خود هستند. آنها غالبا تحت انقیاد و ستم مردسالاری فرهنگی قرار داشته و رعایت حجاب برای آنان مانع پیشرفت‌های حرفه‌ای در فضای اجتماعی شده است.
شاید بتوان ادعا کرد این لایه درگیری که من تعبیر «نزاع گفتمانی بر سر تصویر زن» برای آن به کار می‌برم از تمام مناقشات سیاسی، اقتصادی و نظامی میان ما و کشورهای غربی مهم‌تر و استراتژیک‌تر است، زیرا مرکز ثقل این نزاع در سپهر عمومی و میان جامعه ما و غرب تعریف می‌شود و فراتر از درگیری میان دولت‌ها و سیاستمداران است؛ امری که امروز تحت عنوان دیپلماسی عمومی به ادبیات غالب در مطالعات و روابط بین‌الملل تبدیل شده است. ما برای غلبه و توفیق در این صحنه درگیری تاریخی و تمدنی، ناگزیر از تسخیر قلب و ذهن ملت‌ها و مردم جهان هستیم، نه مذاکره با سیاستمداران و حاکمان. ورزش قهرمانی بانوان یکی از مهم‌ترین عرصه‌هایی است که ما می‌توانیم در آن به رقابت تمدنی خود با غرب بپردازیم و ذهن و دل مردم جهان را نسبت به تصویر مخدوش زن مسلمان ایرانی روشن کنیم. اینکه بانوی ورزشکار ما با رعایت موازین شرعی و اسلامی از جمله حجاب و نیز التزام به خانواده و مادری، پیشرفت حرفه‌ای خود را در منظر صدها دوربین و میلیون‌ها تماشاگر به نمایش می‌گذارد، بهترین فرصت برای بازسازی گفتمان اسلامی - ایرانی در عرصه رقابت بر سر تصویر زن است. شاید بتوان گفت علت اصلی دیدگاه متفاوت مقام معظم رهبری مدظله‌العالی نسبت به ورزش قهرمانی بانوان و حضور زنان در رقابت‌های ورزشی بین‌المللی با سایر مراجع و علمای سنتی جامعه ما در همین نکته نهفته است که ایشان نگاه گفتمانی و تمدنی به این موضوع داشته و اهمیت آن را بالاتر از ساحت یک حکم فردی قلمداد می‌کنند. تعابیری که ایشان درباره این موضوع دارند کاملا گویای چنین رویکردی است: «شما ببینید، دخترهای ما می‌روند در میدان‌های ورزشی، قهرمان می‌شوند، طلا می‌گیرند با حجاب اسلامی؛ کدام تبلیغ برای حجاب بهتر از این است؟ تعدادی از این خانم‌ها آمدند آن طلاهای‌شان را به بنده اهدا کردند. من البته برمی‌گردانم به خودشان که نگه دارند اما واقعا من افتخار می‌کنم به اینجور خانم‌ها. در یک میدان بین‌المللی که میلیون‌ها انسان از پشت دوربین‌ها دارند می‌بینند، این دختر ایرانی می‌رود آنجا، مدال طلا را می‌گیرد، پرچم کشورش را بالا می‌برد و آن وقت با حجاب ایستاده؛ تبلیغی برای حجاب بهتر از این، بیشتر از این؟» (بیانات در دیدار اقشار مختلف بانوان 14/10/1401). «ورزشکار ایرانی با رفتار خودش می‌تواند پیروزی فنی را با پیروزی ارزشی همراه کند. نکته اساسی این است؛ یعنی شما وقتی که مثلا در فلان مسابقه پیروز شدید، پیروزی فنی به دست آورده‌اید اما همین پیروزی فنی را می‌توانید توأم کنید با یک پیروزی ارزشی و اخلاقی، مثل ورزش جوانمردانه، مثل همین کارهایی که این خانم‌های ورزشکار ما انجام می‌دهند؛ یعنی حفظ حجاب اسلامی و رعایت حدود اسلامی و اعتماد به نفسی که نشان می‌دهند. این یک پیروزی خیلی بزرگی است؛ این از آن پیروزی فنی اگر مهم‌تر نباشد، کمتر نیست». (بیانات در دیدار دست‌اندرکاران دومین کنگره ملی شهدای ورزشکار 20/6/1401). «تشکر می‌کنم از بانوان ورزشکار؛ از آن بانویی که با حجاب کامل، پرچم این دوره از ورزش‌های آسیایی را حمل کرد و در مقابل یک دنیا هویت و شخصیت زن ایرانی را نشان داد. تشکر می‌کنم از آن بانوی ورزشکاری که هنگام اهدای مدال، حاضر نشد با مرد نامحرم دست بدهد؛ او دستش را دراز کرد، این بانو دست نداد. اینها خیلی اهمیت دارد؛ اهمیت این حاشیه‌ها از خود ورزش کمتر نیست، [بلکه] شاید بیشتر است. تشکر می‌کنم از آن بانویی که با کودک نوزاد خودش، در آغوش، رفت روی سکو و مدالش را گرفت؛ این یک حرکت نمادین است؛ این در دنیا به معنای احترام گذاشتن زن به نقش خانواده و نقش مادری است» (بیانات در دیدار قهرمانان ورزشی و مدال‌آوران بازی‌های آسیایی و پارا آسیایی 1/9/1402). در پایان باید اشاره‌ای هم به موضوع حواشی رقابت ناهید کیانی و کیمیا علیزاده کنم. خیلی از چهره‌ها و شخصیت‌ها پس از این رقابت، مبادرت به دلسوزی برای کیمیا علیزاده تکواندوکار ایرانی پناهنده به خارج از کشور کرده و درباره ضرورت بازگرداندن او به کشور سخن گفتند. باید گفت اگرچه کشور ایران متعلق به تمام ایرانیان است و کسی مانع ورود ایرانیان مهاجر به کشور نبوده و نیست اما نباید تاریخ را نیز وارونه روایت کرد. کیمیا علیزاده خودش اقدام به ترک وطن کرد آن هم در شرایطی که عزیزکرده مردم و مسؤولان این کشور بود و از انواع حمایت‌های مادی و معنوی برخوردار بود اما انتخاب کرد که به وطن خویش پشت کند و نه تنها کشور را ترک کرد بلکه تمام تلاش خود را برای مبارزه و تحریم جامعه و مردم ایران به کار بست. لذا قرار نیست ما درپی بازگرداندن او به وطن باشیم بلکه خود او باید برای بازگشتن به وطن تصمیم گرفته و اشتباهات خویش را جبران کند.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|
