گروه سیاسی: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز یکشنبه هشتم مهرماه با انتشار اعلامیه‌ای، شهادت سردار عباس نیلفروشان در بمباران تروریستی ضاحیه لبنان را تایید کرد. به گواه کسانی که او را می‌شناختند، نیلفروشان از مطلع‌ترین افراد درباره تحولات منطقه، حزب‌الله لبنان و معادلات بین گروه‌های مقاومت و دشمن صهیونیست بود. 

سخنرانی‌ها و تحلیل‌های بسیاری از این سردار رشید جبهه مقاومت اسلامی وجود دارد که عمق اندیشه‌های وی درباره مبارزه با اسرائیل را بخوبی نشان می‌دهد. 

شهید نیلفروشان در یکی از مصاحبه‌هایش گفته بود: «من از 6 سالگی آرزو داشتم اسرائیل را نابود کنم. چون پدرم یک فرد انقلابی بود و با حضرت امام رفت و آمد داشتند، جنگ اعراب و اسرائیل را همیشه در خانه روایت می‌کرد و من از ۶ سالگی همیشه آرزو داشتم اسرائیل را نابود کنم. 

این بزرگ‌ترین آرزوی من (از گذشته تا الان) است. استراتژی جمهوری اسلامی هم محو و نابودی رژیم جعلی صهیونیستی است و ان‌شاءالله در این راه به شهادت برسم».

* تقویت نیروهای مقاومت

از شهید نیلفروشان به عنوان یک فرمانده استراتژیک در هماهنگی و تقویت نیرو‌های مقاومت منطقه‌ای یاد می‌شود. ارزیابی‌های او درباره معادلاتی که باید در مواجهه با رژیم صهیونیستی در نظر گرفت، همواره از بهترین نظرات کارشناسی در این رابطه به شمار می‌رود.

وی درست ۵ سال قبل از شهادتش در مهر 1398 طی مصاحبه‌ای می‌گوید: دکترین اسرائیلی‌ها به جهت اینکه از جنگ فراگیر می‌ترسند، این است که هرگونه مقاومتی را که فراگیر باشد و بتواند به تهدید جدی علیه آنها بدل شود قبل از شروع تهدید می‌زنند، به این دلیل که توانی برای ورود به یک جنگ تمام‌عیار ندارند. استراتژی‌ای که الان پیگیری می‌کنند «حرب بین‌الحروب» است. طوری عمل می‌کنند که طرف مقابل‌شان به قدری ضعیف شده باشد که وارد جنگ نشود، زیرا تحمل پذیرش یک جنگ را ندارند.

شهید نیلفروشان در ادامه به تشریح جامعه درونی رژیم جعلی اسرائیل می‌پردازد و درباره آسیب‌پذیری این جامعه استعماری می‌گوید: رژیم اشغالگر که عمق راهبردی ندارد، مردمش هم همه قرضی هستند و با وعده یک زندگی راحت، فقرای یهودی دنیا را در این سرزمین دور هم جمع کرد‌ه‌اند. 

شکاف‌های قومی، فرهنگی و سیاسی در رژیم صهیونیستی فوق‌العاده زیاد است و فقط کافی است شکاف جنگ هم بر این شکاف‌ها منطبق شود تا این رژیم در آستانه نابودی قرار گیرد.

معاون وقت عملیات سپاه با پیش‌بینی مهاجرت معکوس از سرزمین‌های اشغالی در صورت شروع یک جنگ فرسایشی بیان می‌دارد: اگر همین الان یک موشک مقاومت در سرزمین‌های اشغالی اصابت کند، فرودگاه‌های آنها برای فرار از رژیم پر می‌شود. صهیونیست‌ها حقیقتا به آخرت اعتقاد ندارند و یک اعتقاد واقعی پشت عمل آنها قرار ندارد.

وی نتیجه می‌گیرد: برای همین این تحرکاتی که گاه و بیگاه علیه محور مقاومت انجام می‌دهند فقط به خاطر این است که آن نقاط توانی را که می‌خواهد علیه آنها شکل بگیرد بزنند اما امروز شاهد هستیم مقاومت پاسخ آنها را می‌دهد و قطعا بدانید که اگر لازم باشد و اگر جنگی اتفاق بیفتد، فقط کافی است حزب‌الله پاسخش را بدهد و می‌دانید که سیدحسن  کسی نیست که بدون فکر حرف بزند، اینکه گفت «اگر جنگی اتفاق بیفتد سرزمین‌های شمال رژیم صهیونیستی را آزاد می‌کنیم» قطعا بدانید این اتفاق خواهد افتاد و حزب‌الله ظرفیت‌سازی خوبی برای این تدبیر کرده ‌است.

شهید نیلفروشان از سال 1398 معاون عملیات سپاه شده بود. در این مسؤولیت، او نقش مهمی در بیان مواضع جمهوری اسلامی ایران علیه اسرائیل داشت. 

وی در یکی دیگر از تحلیل‌هایش درباره رژیم صهیونیستی گفته بود: «اسرائیل در سطح راهبردی به این باور رسیده است که امکان درگیری آمریکا با ایران وجود ندارد و به این درک رسیده است که توان رویارویی با جمهوری اسلامی را ندارد و آمریکا هم توان سابق برای حفظ رژیم صهیونیستی را ندارد، راهبرد جدید رژیم راهبرد جنگ بین جنگ‌ها یا جنگ در منطقه خاکستری است. هدف اصلی راهبرد تضعیف مؤلفه‌های قدرت انقلاب اسلامی مانند مؤلفه‌های قدرت هسته‌ای، قدرت موشکی و پهپادی و قدرت منطقه‌ای ایران است. اصول کلی حاکم بر این راهبرد جنگ اطلاعاتی و کنترل سطح جنگ زیر آستانه تحمل ما است، وظیفه اصلی ما در این راهبرد حفاظت اطلاعات است، ما باید برای مقابله با این راهبرد حفاظت اطلاعات را مبنای کار خودمان قرار دهیم». 

شهید نیلفروشان به دلیل تجارب گسترده‌اش در میدان‌های نبرد و تلاش‌های مستمر برای حمایت از محور مقاومت، از جمله حزب‌الله لبنان و گروه‌های مقاومت فلسطینی، به عنوان یکی از شخصیت‌های کلیدی در حمایت از آرمان‌های مقاومت شناخته می‌شد. 

حضور فعال او در برنامه‌ریزی‌های نظامی و دیپلماتیک به جبهه مقاومت کمک کرد در مقابل تهدیدات مستمر رژیم صهیونیستی و دیگر نیروهای متجاوز، توانایی خود را افزایش دهد.

سردار عباس نیلفروشان که از اوایل دهه 60 شمسی با حضور در جبهه‌های دفاع‌مقدس، خط جهاد را برگزیده بود، بیش از 4 دهه در این مسیر پرمخاطره ماند و در میدان‌های مختلفی حضور یافت. او که از 13 فروردین‌ امسال پس از شهادت سردار زاهدی ماموریت یافته بود به لبنان برود، شامگاه ششم مهر در بمباران جنگنده‌های رژیم صهیونیستی به منطقه ضاحیه بیروت، همراه با سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان و مجاهدانی چون حاج علی کرکی به شهادت رسید. 

***

پزشکیان گفت: همکاری‌های بین‌المللی بر بستر بریکس و شانگهای موجب قدرت‌افزایی 2 کشور ایران و روسیه در مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا خواهد شد. رئیس‌جمهور عصر دیروز در دیدار میخائیل میشوتسین، نخست‌وزیر روسیه تبادل هیأت‌های دیپلماتیک میان ایران و روسیه را موجب توسعه تعاملات و ارتباطات 2 کشور، همچنین تقویت همکاری‌ها در راستای تسریع در اجرای توافقات عنوان کرد و افزود: معتقدیم اگر پروژه‌های مهم مشترک ایران و روسیه به مرحله اجرا برسند ظرفیت‌های بزرگی در زمینه مقابله با تحریم‌های ظالمانه برای 2 کشور ایجاد خواهند کرد. پزشکیان در ادامه توافق برای تبدیل ایران به هاب ترانزیتی و هاب گازی منطقه را نمونه‌ای عالی از همکاری مشترک میان ایران و روسیه جهت تأمین منافع 2 کشور و ایجاد توسعه پایدار، رشد همگرایی و جهش اقتصادی در منطقه دانست و بر ضرورت اهتمام مسؤولان عالی 2 طرف برای اجرای این طرح‌ها تأکید کرد. دکتر پزشکیان همچنین همکاری‌های منطقه‌ای بر بستر سازمان‌های بین‌المللی از جمله بریکس و شانگهای را موجب قدرت‌افزایی کشورهای مستقل از جمله ایران، روسیه و چین در راستای مقابله با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا عنوان کرد و گفت‌: تشدید جنایات و تنش‌زایی رژیم صهیونیستی که با حمایت مستقیم آمریکا و با هدف زمینه‌سازی برای گسترش حضور آمریکایی‌ها در منطقه در حال وقوع است، تهدیدی مشترک برای منافع کشورها و ملت‌های منطقه محسوب می‌شود که همفکری و همکاری بیشتر برای مقابله با چنین توطئه‌ای را ضروری می‌سازد.

میخائیل میشوتسین، نخست‌وزیر روسیه نیز ضمن ابراز خرسندی از دیدار با رئیس‌جمهور و ابلاغ سلام‌های گرم ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور این کشور به دکتر پزشکیان، بر علاقه‌مندی کشورش برای تقویت و گسترش تعاملات و تبادلات با جمهوری اسلامی ایران بویژه در بخش‌های انرژی، صنعت، حمل‌ونقل، کشاورزی، بهداشت و درمان و امور فرهنگی تأکید کرد و گفت: به‌ رغم افزایش بسیار خوب تبادلات تجاری در چند ماه اخیر، هنوز ظرفیت‌های بزرگی در 2 کشور جهت تأمین منافع متقابل وجود دارد که ما خواستار فعال‌سازی آنها هستیم.

 

مهدی گرگانی: یکی از اهداف رژیم صهیونیستی از عملیات تروریستی علیه آیت‌الله شهید سیدحسن نصرالله، تلاش برای تضعیف جبهه مقاومت و از بین بردن گروه‌های مقاومت با ابزار تروریسم است. رژیم خونخوار صهیونیستی طی چند دهه گذشته از تمام تاکتیک و استراتژی‌های خود برای از بین بردن مقاومت و خلاصی از دست نیروهای مقاومت استفاده کرده است اما راه به جایی نبرده است. این بار صهیونیست‌ها با همکاری آمریکایی‌ها راهبرد حذف مقاومت از طریق حذف فرماندهان و رهبران را در پیش گرفته‌اند. این سیاست چند ماه پس از جنگ غزه و پس از آن اتخاذ شد که آمریکا و رژیم صهیونیستی به این درک رسیدند که از بین بردن مقاومت با جنگ زمینی و کشتار غیرنظامیان میسر نیست.  

روزنامه وال‌استریت ژورنال آذر ۱۴۰۲ درباره همین مساله نوشت: «سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل در حال آماده‌سازی برای حذف تمام رهبران حماس در سراسر جهان هستند تا تهدید این جنبش را برای امنیت اسرائیل از بین ببرند». به نظر می‌رسد این استراتژی اکنون درباره کل محور مقاومت صدق می‌کند.  

1- قبل از هر چیز باید به این مساله اشاره کنیم که ایدئولوژی مبارزه با استکبار که ستون اصلی ایده محور مقاومت را شکل داده هیچ پایه و اساس مادی و فیزیکی ندارد که با حذف عوامل آن از بین ببرد. از زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران این ایدئولوژی همواره وجود داشته و نه جنگ و نه ترور نتوانسته آن را از بین ببرد و در آینده نیز از بین نخواهد رفت. مبارزه با استکبار و مقابله با رژیم صهیونیستی بر یک فرد یا افراد متکی نیست که با ترور آنها از بین برود. این موضوع را خود مقامات غربی که منتقد سیاست‌های نظامی اسرائیل در غزه هستند نیز بارها به صهیونیست‌ها یادآوری کرده‌اند. جوزپ بورل، وزیر خارجه اتحادیه اروپایی در این باره خطاب به تل‌آویو می‌گوید جنبش حماس فقط یک گروه از افراد نیست، بلکه یک ایده و ایدئولوژی است که نمی‌توان آن را از بین برد. 

2- فارغ از مباحث ایدئولوژیک، تجربه نیز ثابت کرده سیاست ترور و حذف رهبران مقاومت از پیش شکست خورده است و این مساله نه تنها به تضعیف هیچ کدام از جبهه‌های مقاومت منجر نشده بلکه آن را تقویت نیز کرده است. مثال واضح آن همین حزب‌الله است.  حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعباس موسوی رهبر پیشین حزب‌الله فوریه ۱۹۹۲ هدف حمله تروریستی رژیم صهیونیستی قرار گرفت و به همراه همسر و فرزندش به شهادت رسید. شهادت رهبر حزب‌الله در حالی صورت گرفت که هنوز بیش از 10 سال از تشکیل حزب‌الله نگذشته بود و درخت مقاومت لبنان هنوز تناور نشده بود. با این حال این ترور نه تنها حزب‌الله را از بین نبرد بلکه علامه سید‌حسن نصرالله با رهبری حکیمانه و شجاعانه خود آن را به جایی رساند که چند سال بعد در سال ۲۰۰۰ و سپس در جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶ شکست‌های سنگینی به رژیم صهیونیستی وارد آورد و باعث اخراج اشغالگران از مناطق اشغال‌شده لبنان شد.  

3- سیدحسن نصرالله رهبر شهید حزب‌الله در 3 دهه خدمت صادقانه خود حزب‌الله را از یک گروه شبه‌نظامی کوچک به یک سازمان سیاسی، اجتماعی و نظامی تبدیل کرد که نه تنها در مبارزه با صهیونیست‌ها، بلکه در معادلات سیاسی داخلی لبنان که همواره تحت تاثیر قدرت‌های بزرگ خارجی قرار داشته قد علم کند، بلکه در سیاست‌های منطقه‌ای و حتی بین‌المللی نیز اثرگذار باشد. اکنون حزب‌الله لبنان نه فقط در جنوب و مناطق شیعه‌نشین، بلکه در کل لبنان دارای طرفداران پر و پاقرص است. کسانی که همواره منتظر و پای ثابت سخنرانی‌های آتشین رهبر شهید حزب‌الله بودند. رسانه‌های صهیونیستی پس از شهادت سیدعباس موسوی از پایان حزب‌الله سخن گفتند و اکنون نیز پس از شهادت سیدحسن نصرالله همان اشتباه را تکرار می‌کنند و به نظر می‌رسد نمی‌خواهند از تاریخ درس بگیرند.  

4- حزب‌الله لبنان از لحظه تایید خبر شهادت آیت‌الله سیدحسن نصرالله نشان داد همچنان برقرار و استوار به راه خود ادامه خواهد داد. حملات موشکی و راکتی پی در پی به اراضی اشغالی پس از عملیات تروریستی علیه رهبران حزب‌الله یکی از نشانه‌های آن است. همچنین گزارش‌های غیررسمی نشان می‌دهد رهبر آینده حزب‌الله انتخاب و تعیین شده و به زودی معرفی خواهد شد.  شبکه بی‌بی‌سی اگر چه ترور سیدحسن نصرالله را یک رویداد استثنایی خوانده اما به نقل از تحلیلگران سیاسی لبنان نوشته: حزب‌الله «با وفاداری به آنچه نصرالله نماینده آن بود، به راهی که او تعیین کرده بود ادامه خواهد داد».   

5- ترور و به شهادت رساندن اسماعیل هنیه نه تنها خللی در رهبری و فرماندهی حماس به وجود نیاورد، بلکه حماس که تحت شدیدترین فشارهای نظامی قرار دارد، فورا رهبر بعدی خود را انتخاب کرد و به راه خود ادامه داد. شهادت سیدحسن نصرالله نیز اگر چه فقدان بزرگی است ولی قطعا به تقویت حزب‌الله منجر خواهد شد.

پس از عملیات تروریستی روز جمعه ارتش رژیم صهیونیستی در جنوب بیروت که منجر به شهادت سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان شد، نیروهای مقاومت لبنان بدون وقفه به عملیات‌های خود علیه رژیم اشغالگر با هدف حمایت از مردم غزه و دفاع از لبنان ادامه می‌دهند. در عملیات‌هایی که طی روزهای جمعه تا دوشنبه ادامه داشت، چندین نقطه از شمال فلسطین اشغالی هدف قرار گرفت. در یکی از این عملیات‌ها پاسگاه پلیس میتزپه شاگیت در نزدیکی محله ادومیم در شمال سرزمین‌های اشغالی با راکت‌های حزب‌الله هدف قرار گرفت و منجر به آتش‌سوزی در داخل پاسگاه شد. این حمله منجر به قطع برق در چند شهرک صهیونیست‌نشین شد و همچنین صدای انفجار در مناطقی از کرانه باختری شنیده شد. بنا بر گزارش منابع محلی صهیونیستی، راکت‌های مقاومت محل تجمع فرماندهان ارتش رژیم صهیونیستی را هدف قرار داده است. در اقدامی دیگر، حمله پهپادی حزب‌الله لبنان به اطراف نهاریا توسط رسانه‌های رژیم صهیونیستی گزارش شد؛ حملاتی که سانسور ارتش رژیم صهیونیستی درباره آنها اعمال شد و تصاویری از محل برخوردها منتشر نشد. مقاومت لبنان همچنین در حمله‌ای راکتی یک پایگاه نظامی را با راکت‌های «فادی1» هدف حمله قرار داد.  در نهایت نیز روز یکشنبه حزب‌الله لبنان از شلیک موشک بالستیک به سوی حیفا از سوی حزب‌الله لبنان خبر داد. در پی این حمله موشکی حزب‌الله، آژیر خطر در عکا، نهاریا و حیفا به همراه 80 شهرک صهیونیست‌نشین دیگر به صدا درآمد و یک میلیون نفر از شهرک‌نشینان را راهی پناهگاه کرد. 

رسانه‌های رژیم صهیونیستی همچنین از اصابت یک فروند موشک بدون به صدا در آمدن آژیر خطر در شهر حیفا خبر دادند. حزب‌الله لبنان همچنین شهرک صهیونیست‌نشین کفرگلعادی در شمال فلسطین را با موشک ناشناخته نور هدف قرار داد.

* 4 حمله از سمت عراق

همزمان با عملیات‌های مقاومت لبنان، حملات مجاهدان مقاومت اسلامی عراق به سرزمین‌های اشغالی نیز ادامه داشت و در چند حمله پهپادی به شهرک‌های جولان، حیفا و ایلات، تاسیسات نظامی صهیونیست‌ها و پادگان‌های آنها هدف قرار گرفت؛ حملاتی که در حمایت از مقاومت لبنان و مردم غزه تداوم داشته و در روزهای اخیر و در پی اقدامات تروریستی ارتش رژیم صهیونیستی در لبنان شدت گرفته است. 

روز دوشنبه نیز مقاومت اسلامی لبنان شهرک‌های کاپری، سعار باسلیه، گشر حزیوو شرق دریاچه طبریا را هدف حملات موشکی و راکتی قرار داد؛ حملاتی که پس از ترور شهید سیدحسن نصرالله نه تنها کاهشی نشده، بلکه در کمیت و کیفیت اصابت‌ها نیز افزایش داشته است. عملیات‌های محور مقاومت از مبدا لبنان، یمن و عراق پس از ترور شهید سیدحسن نصرالله رو به افزایش است و سطح حملات نیز پس از اقدامات رژیم علیه یمن و لبنان افزایش یافته است. در منطقه خان یونس در نوار غزه  نیز عملیات ضد صهیونیستی مجاهدان القسام منجر به زخمی شدن تعداد زیادی از نظامیان ارتش رژیم صهیونیستی شد. 

طبق گزارش رسانه‌های عبری، کمین و حمله ترکیبی روز دوشنبه گردان‌های القسام منجر به نابودی چندین خودروی نظامی و زخمی شدن تعدادی از نظامیان ارتش اشغالگر شد. سربازان زخمی صهیونیست با بالگرد ارتش رژیم به بیمارستان سوروکا منتقل شدند و خبری از آمار تلفات این کمین موفق گزارش نشده است. با توجه به روند تجاوزات رژیم صهیونیستی به لبنان و پس از ترور سیدحسن نصرالله در روز جمعه 27 سپتامبر و تنها چند روز مانده به سالگرد عملیات توفان الاقصی، دیگر خط قرمزی در معادلات جنگ میان محور مقاومت و رژیم صهیونیستی باقی نمانده است و سطح عملیات‌های ضدصهیونیستی محور مقاومت بدون محدودیت افزایش خواهد یافت.

* هشدار انصارالله به بندرنشینان صهیونیست

رئیس شورای عالی سیاسی یمن دیروز تأکید کرد ترور دبیرکل حزب‌الله لبنان مانع حمایت یمن از برادرانش در فلسطین و لبنان نخواهد شد. محمد علی الحوثی در پایان دومین کنگره بین‌المللی رسول اعظم(ص) تصریح کرد: «شهادت سیدحسن نصرالله موجب تلاش و مجاهدت بیشتر و تسریع وعده الهی مبنی بر زوال رژیم صهیونیستی خواهد شد».

همچنین وزارت بهداشت دولت نجات ملی یمن در صنعا اعلام کرد در نتیجه تجاوز هوایی رژیم صهیونیستی و حامیان غربی‌اش به بنادر این کشور، دست‌کم 5 نفر شهید و 33 تن زخمی شدند. 

در این حملات که روزهای شنبه و یکشنبه ادامه داشت، ده‌ها هواپیما و جنگنده اسرائیلی، آمریکایی و انگلیسی، نیروگاه‌های بندر راس عیسی و حدیده را هدف قرار دادند و برق این مناطق قطع شد. برخی منابع عربی نیز گفته‌اند اسرائیل مخازن نفت منطقه را هم منفجر کرده است. شورای عالی سیاسی انصارالله طی بیانیه‌ای این حملات هوایی را پرخاشگری بی‌رحمانه خواند و وعده داد پاسخ به آن غیرقابل اجتناب است. محمد عبدالسلام، سخنگوی این جنبش نیز در پستی در ایکس اعلام کرد این حملات باعث نخواهد شد یمنی‌ها حمایت خود از غزه و لبنان را متوقف کنند. دیروز در شبکه‌های اجتماعی، اخباری درباره هشدار انصارالله یمن به صهیونیست‌های ساکن بنادر بزرگ رژیم صهیونیستی دست به دست شد. بر این اساس، یمنی‌ها برای اسرائیلی‌ها ضرب‌الاجل تعیین کرده‌اند تا بنادر حیفا و ایلات را خالی کنند. همچنین شایعاتی درباره حمله گسترده ارتش یمن به مناطق ساحلی راهبردی فلسطین اشغالی به گوش می‌رسد. به گفته سخنگوی نیروهای مسلح یمن، روز شنبه گذشته در حوالی زمان فرود هواپیمای نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که از نیویورک بازمی‌گشت، یک موشک بالستیک به سمت فرودگاه بین‌المللی بن گوریون در نزدیکی تل‌آویو پرتاب شد که رژیم مدعی است آن ‌را رهگیری کرده است. او دیروز همچنین  از سرنگونی یک فروند پهپاد آمریکایی پیشرفته MQ-9 دیگر توسط ارتش یمن خبر داد.

نشریه فارن پالیسی در تحیللی بر واکنش حزب‌الله لبنان به ترور سیدحسن نصرالله، پیش‌بینی کرد که جنبش مقاومت لبنان نه تنها با رژیم صهیونیستی از در مذاکره در نخواهد آمد بلکه پاسخی کوبنده‌تر نیز به صهیونیست‌ها خواهد داد. این مجله مهم در عرصه سیاست خارجی ایالات متحده که زیرمجموعه‌ای از روزنامه واشنگتن‌ پست محسوب می‌شود در حال حاضر به خاطر ارتباط ایدئولوژیک تحریریه‌اش با حلقه نومحافظه‌کاران صهیونیست مستقر در اتاق فکر کاخ سفید مورد توجه قرار می‌گیرد. به همین دلیل یادداشت اخیر فارن پالیسی باید از منظر جهان‌بینی مواضع حامیان تل‌آویو در واشنگتن نیز مورد مداقه قرار بگیرد که به گسترش جنگ در خاورمیانه تمایل دارند. نویسنده این مقاله دانیل بایمن که کارشناس ارشد اندیشکده آمریکایی مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی است، با تشکیک در این مورد که رژیم صهیونیستی می‌تواند در نهایت بر حزب‌الله پیروز شود شواهد معتبری آورده از اینکه مقاومت لبنان با وجود ضربات سنگینی که دریافت کرده هنوز می‌تواند آسیب‌های جدی به رژیم صهیونیستی وارد آورد. به نوشته بایمن، حزب‌الله می‌داند دشمن اسرائیلی حتی در صورت خویشتنداری این جنبش هم به تجاوزات خود ادامه خواهد داد بنابراین باید به جای پذیرش توافق سست آتش‌بس با این رژیم، در آینده ضربات سخت‌تری به اسرائیل وارد آورد.

این استاد دانشگاه جرج تاون می‌نویسد: «اسرائیل با تغییر راهبرد دیرینه خود برای بازدارندگی حزب‌الله و بمباران بی‌امان مناطق مختلف لبنان در تلاش است این گروه را ضعیف و آن را به پذیرش شرایط خود برای آتش‌بس وادار کند. اسرائیل امیدوار است که با این حملات، حزب‌الله نیروهای خود را از منطقه مرزی اسرائیل خارج کرده و مجبور به پذیرش آتش‌بسی گسترده برای بازگشت ۶۰ هزار شهروند آواره اسرائیلی به مرزهای شمالی شود. به گمان بایمن، « طبق تجربه‌های پیشین، باا شهادت سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان و دیگر رهبرانش، این جنبش هرگز ضعیف‌تر نمی‌شود و همواره خود را در مبارزه مستقیم با اسرائیل قوی و مصمم نشان داده است».

او با اشاره به ترور طیف وسیعی از رهبران گروه‌های فلسطینی از جمله حماس، جهاد اسلامی فلسطین و جبهه مردمی برای آزادی فلسطین در دهه‌های گذشته توسط صهیونیست‌ها نوشت: «به رغم ترورهای گسترده، این گروه‌ها به مبارزه خود ادامه دادند، چرا که آنها بخوبی نهادینه شده‌اند و اغلب دارای یک سیستم مدون و برنامه‌های جانشینی مشخص هستند؛ امری که نابودی آنها را از طریق ترور رهبران‌شان سخت‌ می‌کند».

بایمن می‌نویسد: «رویکرد خشونت‌آمیز اسرائیل در غزه که منجر به ویرانی بسیار گسترده و افزایش تلفات غیرنظامیان فلسطینی در آن شد، همچنین خسارت‌های جانی و مالی گسترده‌ای که در این ۲ هفته به لبنانی‌ها  وارد کرده، نشان داده از حملات گسترده‌تر به لبنان که می‌تواند صدمات بیشتری به مردم و دولت این کشور وارد کند هیچ ابایی ندارد و این، احتمال بحرانی‌تر شدن اوضاع سیاسی و اقتصادی لبنان را افزایش می‌دهد. با این حال رویکرد کنونی اسرائیل برای وادار کردن حزب‌الله به پذیرش آتش‌بس، از طریق تضعیف آن، ممکن است موجب تحریک بیشتر این گروه برای اقدامات گسترده‌تر علیه اسرائیل شود. حزب‌الله تاکنون تنها یک جنگ محدود علیه اسرائیل انجام داده و تنها تعداد کمی از تسلیحات خود را استفاده کرده است. با این وجود این بردباری ممکن است بزودی تغییر کند. به نظر می‌رسد اسرائیل روی کشاندن حزب‌الله به میز مذاکره از طریق تشدید حملات و در تنگنا قرار دادن این گروه و مردم لبنان شرط‌بندی کرده است اما این گروه در گذشته نشان داده در شرایط بحرانی هم ترجیح می‌دهد به جای عقب‌نشینی، محکم‌تر ضربه بزند».

شیخ نعیم قاسم برای نخستین بار پس از شهادت سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان در پی حمله تروریستی و ددمنشانه رژیم صهیونیستی به منطقه ضاحیه بیروت سخنرانی کرد. شیخ نعیم قاسم در سخنرانی روز دوشنبه به عنوان نخستین مقام حزب‌الله لبنان پس از شهادت سیدحسن نصرالله در مقابل دوربین حاضر شد و نکاتی را درباره وضعیت نیروهای حزب‌الله و آمادگی آنها برای مقابله با تهاجم احتمالی زمینی رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان مطرح کرد. شیخ نعیم قاسم در ابتدای سخنان خود اظهار داشت: در تاریک‌ترین و غم‌انگیزترین لحظات زندگی‌ام اظهار می‌دارم که ما یک برادر، یک عاشق و یک پدر، سیدحسن نصرالله را از دست دادیم. شیخ نعیم قاسم همچنین با تاکید مجدد بر مساله فلسطین و تداوم حمایت حزب‌الله لبنان افزود: اولویت شهید سیدحسن نصر‌الله همواره قدس شریف در چارچوب وحدت عربی و اسلامی بود. شیخ نعیم قاسم درباره اخلاق و منش دبیرکل شهید حزب‌الله لبنان خاطرنشان کرد: سیدنصرالله دوستدار مجاهدانی بود که هرآنچه را که داشتند در راه خدا فدا می‌کردند. وی محبوب همه مردم، عاشقان آزادی و فلسطین و همه کسانی بود که امیدوار به پاکسازی این سرزمین از لوث اشغالگران و درهم شکستن استکبار آمریکا و صهیونیسم هستند.

معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان همچنین با اشاره به ادعاها و اقدامات صهیونیست‌ها در حمله تروریستی به ضاحیه و پس از آن افزود: آنطور که دشمن ادعا می‌کند، نشستی با حضور 20 نفر از رهبران حزب‌الله در جریان شهادت سید نصر‌الله برگزار نشده است. ادعاهای دشمن درباره تعداد همراهان شهید نصرالله نادرست است. وی در ادامه افزود: دشمن صهیونیستی در سراسر لبنان دست به جنایت و قتل عام می‌زند تا هیچ خانه‌ای بدون آثار تجاوزات این رژیم باقی نماند. اسرائیل به سرزمین‌ لبنان و غیرنظامیان حمله می‌کند و با حمایت همه‌جانبه آمریکا دست به کشتار می‌زند. شیخ نعیم قاسم همچنین در واکنش به شهادت سردار عباس نیلفروشان و علی کرکی، فرمانده ارشد حزب‌الله لبنان این واقعه را تبریک و تسلیت گفت و بر تداوم راه شهید سیدحسن نصرالله تاکید و در ادامه اعلام کرد حزب‌الله لبنان به اهداف خود خواهد رسید. 

 شیخ نعیم قاسم همچنین با اشاره به ساختار قدرتمند حزب‌الله اظهار کرد: برادران ما در حزب‌الله طبق ساختار و تشکیلات جنبش و طرح‌های جایگزین برای افراد و رهبران عمل می‌کنند.

این در حالی است که پیش از این گمانه‌زنی‌هایی درباره تعیین شیخ هاشم صفی‌الدین، رئیس شورای اجرایی حزب‌الله لبنان به عنوان دبیرکل بعدی حزب‌الله لبنان مطرح شده بود که توسط حزب‌الله لبنان رد شد. همچنین گمان می‌رود صحبت‌های شیخ نعیم قاسم درباره فرماندهان نظامی حزب‌الله لبنان و ساختار نظامی این تشکیلات مطرح شده است. پیش از این نیز سردار احمد وحیدی، وزیر سابق کشور و فرمانده پیشین  نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درباره جایگزینی فرماندهان حزب‌الله این اطمینان را داده بود که تمام فرماندهان در اسرع وقت جایگزین شده‌اند.

شیخ نعیم قاسم در ادامه سخنان خود با اشاره به ضربات تروریستی رژیم صهیونیستی در چند هفته گذشته اظهار داشت: جنایت و کشتار پیچرها و دیگر جنایات دشمن می‌توانست کوه‌ها را به لرزه دربیاورد اما ما ثابت‌قدم هستیم و به این راه ادامه می‌دهیم. ما در میدان حضور داریم و ذره‌ای از مواضع سیدنصرالله عقب نمی‌نشینیم. وی همچنین افزود: عملیات‌های مقاومت پس از ترور شهید نصرالله با روندی فزاینده ادامه یافت. ما در دفاع از فلسطین، به حمایت از غزه ادامه خواهیم داد. معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان در ادامه اظهار داشت: اگر اسرائیل بر این باور است که عزمش برای اقدامات وحشیانه محقق می‌شود، در توهم است. مسیر مقاومت ادامه دارد و حزب‌الله به ‌تحقق اهدافش و نبرد در میدان جهاد ادامه می‌دهد.

* برای نبرد زمینی آماده‌ایم

شیخ نعیم قاسم در بخش مهمی از سخنان خود ناظر به تهدیدات رژیم صهیونیستی گفت: حداقل کاری که انجام می‌دهیم به عنوان بخشی از طرح نبرد و آنچه میدان به آن نیاز دارد است. می‌دانیم که نبرد طولانی خواهد بود و برای رویارویی با هر احتمالی آماده‌ایم و از این نبرد پیروز بیرون می‌آییم. وی همچنین افزود: تلفات بزرگ است اما مطمئن هستیم که دشمن به هدف خود نمی‌رسد و ما در نبرد پیروز خواهیم شد. اسرائیل نمی‌تواند به توان نظامی ما آسیب بزند. وی خاطرنشان کرد: با هر احتمالی مواجه خواهیم شد و اگر اسرائیلی‌ها تصمیم به تهاجم زمینی بگیرند، آماده هستیم. نیروهای مقاومت برای درگیری زمینی آماده هستند. شیخ نعیم قاسم تصریح کرد: قدرت و توانایی ما زیاد و مستحکم است و دشمن به دلیل ناتوانی در رسیدن به توانمندی‌های ما دچار جنون شده است.

* انتخاب جایگزین دبیرکل شهید حزب‌الله در اسرع وقت

معاون دبیرکل حزب‌الله در بخش پایانی سخنان خود گفت: در ساختار حزب‌الله در صورت فقدان فرماندهی در هر سمتی، معاونان و جایگزین‌های ذخیره آماده هستند. شیخ نعیم قاسم افزود: در حال پیگیری برنامه‌های جایگزینی هستیم که سیدحسن نصرالله برای افراد و فرماندهان جایگزین طراحی کرده است و همه در میدان حضور دارند. وی خطاب به لبنانی‌ها گفت: ‌ای مردم فداکار، ما به شما اطمینان داریم. همه ما سوار بر یک مرکب هستیم و همان‌گونه که در سال 2006 پیروز شدیم، این بار نیز پیروز خواهیم شد. در اسرع وقت و بر اساس مکانیسم مصوب برای انتخاب در حزب‌الله، دبیرکل جنبش را انتخاب خواهیم کرد.

***

به نظر می‌رسد تیم موهان باگان قصد ندارد برای دیدار با تراکتور به ایران سفر کند. این تیم هندی در بهانه‌ای مسخره و واهی وضعیت منطقه و نگرانی درباره امنیت بازیکنان را مطرح کرده است. صفحه رسمی این باشگاه در تازه‌ترین پستی که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرده، این موضوع را اطلاع داده است. در توضیح پوستر نیز نوشته شده است «تمرکز ما روی نبرد بعدی با محمدان است» که این به معنای خودداری تیم هندی از سفر به ایران است. این در شرایطی است که در حال حاضر 2 تیم پاختاکور ازبکستان و استقلال تاجیکستان برای برگزاری بازی‌های لیگ نخبگان و لیگ قهرمانان آسیا برابر پرسپولیس و سپاهان در ایران به سر می‌برند و هیچ مشکلی برای برگزاری بازی با نمایندگان ایران ندارند. 

ضمن اینکه تراکتور به طور کلی برای برگزاری بازی با موهان باگان، به دنبال استفاده از حداکثر ظرفیت نفرات خود بود، چرا که تبریزی‌ها به چشم یک بازی نه چندان دشوار به این مسابقه نگاه می‌کردند که اکنون با عدم سفر تیم هندی به ایران، یک پیروزی انضباطی راحت را به دست خواهند آورد و البته احتمال محرومیت سنگین موهان باگان نیز وجود دارد. علاوه بر این، وب‌سایت تایمز آف ایندیا نوشته است: تصمیم موهان باگان، دیدار بعدی آنها در لیگ قهرمانان آسیا مقابل تراکتور را در ابهام فرو برده است. تیم موهان باگان قرار بود صبح یکشنبه پس از شکست ۳ بر صفر در برابر تیم سنیل چتری در لیگ برتر هند، از بنگلور به ایران پرواز کند. بازی مقابل تراکتور روز چهارشنبه در شهر تبریز ایران برگزار خواهد شد. با این حال، تیم خوزه مولینا تصمیم گرفته به ‌صورت تدریجی به کلکته بازگردد.

مدیریت تیم موهان باگان با کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) در ارتباط بوده و پیش از رسمی‌کردن تصمیم خود، به ‌دنبال شفاف‌سازی از سوی نهاد نظارتی بازی‌های قاره‌ای است. آنها آمادگی خود را برای برگزاری بازی در یک مکان بی‌طرف اعلام کرده و مدارکی برای حمایت از تصمیم خود مبنی بر عدم سفر به ایران تهیه کرده‌اند. احتمالا مدیریت تیم به ‌طور رسمی به AFC تصمیم خود را اطلاع می‌دهد. اگرچه هیچ بیانیه رسمی‌ای از سوی مدیریت تیم موهان باگان در این باره منتشر نشده، یک منبع آگاه تایید کرده است تیم در شرایط فعلی به ایران سفر نخواهد کرد و منتظر راهنمایی AFC برای اقدامات بعدی است. دباشیس دوتا، دبیر موهان باگان گفت: «تاکنون به AFC،  فیفا و وزارت خارجه اطلاع داده‌ایم. باید ببینیم در نهایت چه اتفاقی می‌افتد». وی افزود: «درخواست برگزاری این بازی در یک مکان بی‌طرف مطرح شده اما AFC هنوز پاسخی نداده است». پیش از این شنیده شده بود که در صدور ویزا برای بازیکنان خارجی مشکلاتی وجود داشته است اما روز یکشنبه اعلام شد این مشکلات حل شده است. عدم برگزاری بازی در ایران ممکن است تیم موهان باگان را در معرض تحریم‌های AFC قرار دهد.

* نامه تراکتور به ‌ای‌اف‌سی درباره تصمیم جنجالی

باشگاه تراکتور بعد از تصمیم جنجالی موهان باگان مبنی بر عدم حضور در ایران، برای میزبانی اعلام آمادگی کرد. در حالی که قرار بود باشگاه موهان باگان هند برای دیدار با تراکتور راهی تبریز شود اما مسؤولان این باشگاه با خودداری از سفر به ایران، خواستار برگزاری بازی در زمین ثالث یا تعویق مسابقه شده‌اند. با این حال ناظر مسابقه و تیم داوری مسابقه وارد ایران شدند تا مشخص شود از نظر‌ ای‌اف‌سی این بازی برگزار خواهد شد. باشگاه تراکتور هم در نامه رسمی به‌ ای‌اف‌سی اعلام کرد تمام شرایط برای برگزاری بازی مهیاست و هیچ مشکلی برای میزبانی از موهان باگان وجود ندارد. تراکتور در این نامه تاکید کرده هم‌اکنون 2 تیم خارجی در ایران حضور دارند و هیچ موردی برای حضور تیم‌های خارجی در ایران پیش نیامده است.

***

گروه اقتصادی: حوادث ناگواری مانند حادثه معدن طبس، نشان‌دهنده نقص‌های جدی در ساختار مدیریتی و نظارتی معادن کشور است. این حوادث به دلیل سوءمدیریت، تعارض منافع و تخصیص نادرست منابع رخ داده‌اند. در حالی که روایت‌های متناقضی از سوی معدن‌داران مبنی بر زیان‌ده بودن معادن مطرح شده است اما در واقعیت برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی، علاوه بر بهبود سیستم‌های ایمنی معادن، اصلاحات ساختاری در زمینه نظارت بر ایمنی معادن، افزایش دستمزد و رفاه کارگران و سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های ایمنی از محل سود خود این صنایع با اعمال ابزارهای تشویقی و تنبیهی مالی توسط دولت ضروری است.

از جمله حوادث تلخ می‌توان به انفجار معدن زغال‌سنگ یورت آزادشهر در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ اشاره کرد که جان ۴۲ کارگر را گرفت. پس از این حادثه، حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت، دستورات لازم برای رسیدگی به وضعیت پرسنل و شناسایی مقصران را صادر کرد اما با گذشت 7 سال، فعالان این حوزه می‌گویند هیچ‌یک از وعده‌ها به مرحله عمل نرسیده و ایمیدرو هیچ‌گونه حمایتی از معادن زغال‌سنگ نکرده است.

به نظر می‌رسد اراده‌ای برای تغییر شرایط وجود ندارد و فعالان این حوزه ناچارند در سخت‌ترین شرایط به کار ادامه دهند. بهبود ایمنی معادن زغال‌سنگ نیازمند رویکردهای چندجانبه و جامع است.  

* برخی راهکارها برای کاهش حوادث معادن زغال‌سنگ

1- توسعه و به‌کارگیری فناوری‌های نوین: استفاده از ماشین‌آلات پیشرفته و به‌‌کارگیری تجهیزات و تکنولوژی‌های روز دنیا برای کاهش خطرات و بهبود فرآیندهای استخراج اهمیت بالایی دارد. همچنین سیستم‌های مانیتورینگ و نصب حسگرها و سیستم‌های نظارتی برای شناسایی خطرات بالقوه و پیشگیری از حوادث راهگشاست.

2- آموزش و آگاهی‌افزایی: برگزاری دوره‌های آموزشی و آموزش مداوم برای کارگران در زمینه ایمنی و روش‌های کار ایمن موثر است. توسعه فرهنگ ایمنی که در آن آگاهی از خطرات و رعایت ایمنی در اولویت قرار می‌گیرد.

3- ارتقای استانداردهای ایمنی: تدوین و اجرای استانداردهای جدید و به‌روزرسانی و اجرای استانداردهای ایمنی متناسب با شرایط معادن زغال‌سنگ، همچنین بازرسی‌های منظم برای اطمینان از رعایت استانداردها به جلوگیری از این حوادث کمک می‌کند.

4- بهبود شرایط کار: ایجاد زیرساخت‌های مناسب و بهبود شرایط محیط کار از جمله تهویه مناسب، نورپردازی فضای کار و توجه به بهداشت و فراهم کردن خدمات بهداشتی و درمانی برای کارگران آسیب را به حداقل می‌رساند.

5- توسعه برنامه‌های ایمنی: تدوین و اجرای برنامه‌های مدیریت بحران برای مقابله با حوادث ناگهانی و برگزاری تمرینات و شبیه‌سازی‌های واقع‌گرایانه برای آماده‌سازی کارگران در مواقع اضطراری اهمیت بالایی در کاهش خسارات در زمان حادثه دارد.

6- همکاری با نهادهای دولتی و خصوصی: همکاری با نهادهای دولتی برای تامین بودجه و منابع لازم برای بهبود ایمنی و دریافت مشاوره‌ تخصصی در زمینه ایمنی معادن از شرکت‌های بخش خصوصی به کاهش چنین حوادثی کمک می‌کنند. با اجرای این راهکارها می‌توان به بهبود ایمنی معادن زغال‌سنگ و کاهش حوادث کمک کرد و شرایط کار را برای معدن‌کاران بهبود بخشید.

* فناوری‌های نوین در حوزه ایمنی معادن

فناوری‌های نوین در حوزه ایمنی معادن زغال‌سنگ به‌طور چشمگیری در حال تحول هستند و می‌توانند به کاهش خطرات و بهبود شرایط کاری کمک کنند.  

استفاده از سیستم‌های مانیتورینگ و حسگرهای گاز برای شناسایی و پیشگیری از تجمع گازهای خطرناک مانند متان و دی‌اکسید کربن موثر است.  

حسگرهای لرزه‌ای نیز برای تشخیص فعالیت‌های لرزه‌ای و پیش‌بینی انفجارها به‌کار گرفته می‌شوند.

دوربین‌های مداربسته و پهپادها نیز از دیگر ابزارهایی هستند که برای نظارت بر فعالیت‌های کارگران و شناسایی خطرات در زمان واقعی استفاده می‌شوند. در واقع پهپادها برای بازرسی و نقشه‌برداری از مناطق صعب‌العبور و شناسایی نقاط خطرناک کاربرد دارند. از این طریق شبیه‌سازی شرایط زیرزمینی و پیش‌بینی رفتار مواد و گازها امکان‌پذیر است.

از سیستم‌های ارتباطی پیشرفته مانند رادیوهای دیجیتال هم برای ارتباط سریع و موثر بین کارگران و مدیریت در شرایط بحرانی برای اقدام سریع استفاده می‌شود. همچنین توسعه نرم‌افزارهای مدیریت ایمنی برای ارسال هشدارها و اطلاعات ایمنی به کارگران در زمان واقعی باید در دستور کار قرار گیرد، چرا که این نرم‌افزارها بر اساس آنالیز داده‌ها و شرایط محیطی و فعالیت‌های معدن، به پیش‌بینی حوادث احتمالی می‌پردازند.

ربات از دیگر تجهیزاتی است که برای انجام وظایف خطرناک مانند حفاری و بارگیری و کاهش نیاز به حضور کارگران در مناطق پرخطر استفاده می‌شود. درواقع ربات‌های زیرزمینی برای بازرسی و شناسایی خطرات در عمق معادن به کار گرفته می‌شوند.

همچنین سیستم‌های تهویه خودکار برای کنترل و بهبود کیفیت هوا در تونل‌ها و جلوگیری از تجمع گازهای خطرناک از دیگر اقدامات پیشگیرانه است.

* پیاده‌سازی فناوری‌های نوین در معادن زغال‌سنگ

استفاده از این فناوری‌های نوین می‌تواند به بهبود ایمنی و کاهش حوادث در معادن زغال‌سنگ کمک کند و شرایط کاری را برای معدن‌کاران بهبود بخشد.

پیاده‌سازی فناوری‌های نوین در معادن زغال‌سنگ با چالش‌های متعددی روبه‌رو است. خرید و نصب تجهیزات و فناوری‌های جدید نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی است که ممکن است برای بسیاری از معادن مقرون به‌صرفه نباشد. از طرف دیگر کارگران و مدیران ممکن است با فناوری‌های جدید آشنا نباشند و نیاز به آموزش و مهارت‌های جدید دارند که این امر زمانبر و پرهزینه است.

 برخی معادن ممکن است زیرساخت‌های کافی برای پیاده‌سازی فناوری‌های جدید را نداشته باشند، از جمله دسترسی به اینترنت پرسرعت یا منابع انرژی پایدار. همچنین فرهنگ سازمانی و عادت‌های کاری ممکن است مانع پذیرش فناوری‌های نوین شود. برخی کارگران ممکن است نسبت به تغییرات مقاومت کنند، زیرا فناوری‌های جدید ممکن است دارای پیچیدگی‌های فنی زیادی باشد که پیاده‌سازی و نگهداری آنها می‌تواند کار را دشوار کند. بنابراین نیاز به همکاری و هماهنگی بین نهادهای دولتی بویژه ایمیدرو و نظام مهندسی معدن است.  

عدم وجود سیاست‌های حمایتی و انگیزشی از سوی دولت برای پیاده‌سازی فناوری‌های جدید می‌تواند به عنوان یک مانع عمل کند. از طرف دیگر بخش خصوصی با افزایش استفاده از فناوری‌های دیجیتال، نگرانی‌های بیشتری درباره امنیت داده‌ها و حفاظت از اطلاعات شخصی و سازمانی دارد.

با شناسایی و مدیریت این چالش‌ها، می‌توان فرآیند پیاده‌سازی فناوری‌های نوین در معادن زغال‌سنگ را تسهیل و به بهبود ایمنی و کارایی این معادن کمک کرد.

* راهکار کاهش هزینه‌های پیاده‌سازی فناوری‌های نوین در معادن

شراکت با دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی و همکاری با نهادهای علمی برای توسعه راهکارهای کم‌هزینه و کارآمد و استفاده از تجربیات و دانش سایر معادن برای کاهش هزینه‌های تحقیق و توسعه موثر است.

استفاده از برنامه‌های سرمایه‌گذاری دولتی یا خصوصی برای تامین مالی پروژه‌های فناوری و درخواست وام‌های کم‌بهره از بانک‌ها یا موسسات مالی برای تامین این فناوری باید در اولویت معادن قرار داشته باشد.

استفاده از نرم‌افزارها و ابزارهای متن باز که هزینه‌های لایسنس را کاهش می‌دهند. همچنین برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارگران و مدیران در محل با استفاده از منابع و تخصص‌های داخلی برای کاهش هزینه‌ها می‌تواند برای معادن کوچک راهگشا باشد.

همچنین پیاده‌سازی فناوری‌ها به ‌صورت مرحله‌ای و تدریجی برای کاهش هزینه‌های اولیه و مدیریت ریسک و ارزیابی نتایج هر مرحله و بهینه‌سازی فرآیندها، خرید تجهیزات و ماشین‌آلات دست‌دوم یا بازسازی شده. تشکیل کنسرسیوم‌های مشترک برای به اشتراک‌گذاری هزینه‌ها و منابع و استفاده از تحلیل‌های داده برای شناسایی نقاط ضعف و بهینه‌سازی فرآیندها برای کاهش هزینه‌ها مؤثر است.

با اجرای این راهکارها، معادن زغال‌سنگ می‌توانند هزینه‌های پیاده‌سازی فناوری‌های نوین را کاهش دهند و در عین حال ایمنی و کارایی را بهبود بخشند.

* معادن پیشگام در توسعه فناوری

معدن زغال‌سنگ Grassy Mountain کانادا با کمک دانشگاه‌ها توسعه فناوری‌های جدید و  فرآیندها را بهبود بخشید. استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده، برای تحلیل و بهینه‌سازی عملیات استخراج از دیگر اقدامات این معدن برای کاهش هزینه‌ها است.

معدن زغال‌سنگ تپه باستان چین هم با استفاده از حسگرها و سیستم‌های هوشمند، توانسته است ایمنی را بهبود بخشد و حوادث را به‌طور قابل توجهی کاهش دهد. جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و همکاری با شرکت‌های بین‌المللی برای بهبود فناوری و ایمنی از مهم‌ترین اقدامات مدیران این معدن است.

این نمونه‌ها نشان می‌دهد با پیاده‌سازی راهکارهای موثر و استفاده از فناوری‌های نوین، معادن قادر به بهبود ایمنی و کارایی خود هستند و می‌توانند هزینه‌های عملیاتی را کاهش دهند.

* معادن زغال‌سنگ ایمن در جهان

چندین معدن موفق در سراسر جهان وجود دارند که با پیاده‌سازی راهکارهای نوین توانسته‌اند به بهبود ایمنی، کارایی و کاهش هزینه‌ها دست یابند. در ادامه به برخی از این نمونه‌ها اشاره می‌شود: - معدن زغال‌سنگ یورت آزادشهر: پس از حادثه انفجار در سال ۱۳۹۶، تغییرات اساسی در ایمنی و فناوری‌های این معدن انجام شد. با به‌‌کارگیری سیستم‌های مانیتورینگ و آموزش‌های مستمر، ایمنی کارگران بهبود یافت. - معدن زغال‌سنگ Black Thunder آمریکا با همکاری دیگر معادن محلی تجهیزات را به ‌صورت مشترک خریداری کرده و هزینه‌ها را کاهش داده است. سیستم‌های خودکار برای استخراج و بارگیری زغال‌سنگ به ‌کار گرفته شده که باعث افزایش کارایی و کاهش خطرات انسانی شده است. - معدن زغال‌سنگ WCM استرالیا با اجرای برنامه‌های آموزشی مستمر برای کارگران، توانسته است فرهنگ ایمنی را تقویت کند و حوادث را کاهش دهد. این معدن سپس با پیاده‌سازی تجهیزات پیشرفته و سیستم‌های مانیتورینگ به بهبود ایمنی و کارایی کمک کرد.

***

حادثه معدن زغال‌سنگ طبس از روایت انحرافی تا واقعیت تلخ

احمد اولیایی*: بارها درباره «ادراک اجتماعی» (social perception) گفته و نوشته‌ام؛ چیزی که در حکمرانی امروز ایران عموما نادیده گرفته می‌شود. مواجهه با پدیده‌ها و اتفاقات در یک جامعه بدون توجه به ادراک اجتماعی اساسا یا محکوم به شکست است یا پیروزی را در اذهان به ارمغان نمی‌آورد. به عبارت دیگر پشتیبانی مردم از یک تصمیم یا حمایت مردم از یک اقدام یا تشکر جامعه از زحمات حاکمیت، همه نیاز به ادراک دارد و اگر این ادراک مدیریت نشود، تمام این پشتیبانی‌ها، حمایت‌ها و قدردانی‌ها به مرور کمرنگ می‌شود و این، یک فرآیند اتوماتیک است نه یک پروژه. این ادراک زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که ادراک نخبگان یا ادراک جبهه انقلاب باشد. نخبگان و انقلابی‌تر‌ها که نقش موثرتری در فضای جامعه دارند، اگر دچار خطای ادراکی شوند، کار سخت‌تر می‌شود، چون ادراک آنها به مردم سرریز می‌شود. ضمن اینکه کار فرهنگی و تبیین اگر قرار باشد توسط اینها در میان مردم صورت گیرد نیاز به یک استقرار ذهنی و شفاف در خود آنها دارد. پس از این مقدمه، در ماجرای مواجهه ایران با جنایات رژیم غاصب اسرائیل، ادراک مردم، نخبگان و بچه‌های جبهه انقلاب با سوال‌هایی مواجه شده است که همین سوال‌ها گاهی ناامیدی، گاهی دلسردی، گاهی ترس و گاهی تصویرسازی و تحلیل‌های غلط از وضعیت و نقش مسؤولان تولید می‌کند. فارغ از اینکه این پرسش‌ها درست است یا خیر اما این پرسش‌ها اساسا محترم است و باید پاسخ داده شود. قطعا در مسائل نظامی و امنیتی نمی‌توان گزارش فعالیت‌ها و علل و عوامل وضعیت را به روشنی با همه در میان گذاشت اما می‌توان با طبقه‌بندی، بخشی از تلاش‌ها و دغدغه‌های نیرو‌های نظامی، مسلح و دولتی را در مواجهه با اسرائیل به تصویر کشید؛ اینکه بیکار ننشسته‌اند، اینکه چه چیزهایی را بررسی می‌کنند، اینکه چرا فعلا اقدام قابل رؤیتی نشده است، اینکه چه کسانی در حال تصمیم‌گیری هستند، اینکه نقش‌ها چگونه تقسیم شده است و... . اساسا «صحبت با مردم» یکی از ساده‌ترین و مهم‌ترین راه‌های اصلاح ادراک است. تا‌کنون غیر از رجزهای نظامی (که قطعا بجا و لازم هم هست)، صحبت دیگری با مردم نشده است. سکوت طولانی‌مدت و عدم تلاش واضح برای اصلاح ادراک اجتماعی، چه بخواهیم چه نخواهیم، تداعی‌کننده انفعال است، هر چند واقعا انفعالی وجود نداشته باشد. ادراک اجتماعی اساسا با واقعیت کار ندارد، ادراک اشاره به ذهنیت مردم دارد. یعنی ممکن است در واقعیت در همین لحظه، ایران در حال کنش علیه اسرائیل باشد اما ادراک اجتماعی چیز دیگری را فهم کند. نمی‌توان نسبت به ادراک اجتماعی بی‌تفاوت بود، چرا که مشارکت و حمایت در همه‌‌ انواعش را بعدها با چالش روبه‌رو می‌کند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی *