گروه بین‌الملل: بوریس جانسون اکنون برای بقای سیاسی خود می‌جنگد. با انتشار اخبار استعفای وزرا، تعداد دیگری از مقامات و دستیاران دولت هم استعفا کردند. منتقدان می‌گویند این تحولات جدید برای نخست‌وزیر در حکم «پایان» است. 

به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از سرویس جهانی بی‌بی‌سی، بر اساس آخرین اخبار، پس از استعفای وزرای بهداشت، خزانه‌داری و خانواده انگلیس، 6 وزیر دیگر از جمله کیمی بادنوک، لی رولی و میمز دیویس، از دولت بوریس جانسون استعفا کردند. بر این اساس شمار وزرا و دستیاران مستعفی جانسون به دست‌کم 34 نفر رسید. این در حالی است که اسکای نیوز شمار وزرای مستعفی را 16 نفر و مجموع استعفاکنندگان از کابینه را 36 مورد عنوان کرد.  

بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا به نمایندگان مجلس گفته است به‌رغم فهرست فزاینده‌ای از وزیران محافظه‌کار و دیگر مقامات محافظه‌کار که در اعتراض به رسیدگی به پرونده یک مقام ارشد متهم به آزار جنسی استعفا می‌کنند، «به کار خود ادامه خواهد داد». رهبر حزب کارگر انگلیس خواستار استعفای نخست‌وزیر شده و استعفای مقامات دولت را به «فرار موش‌ها از کشتی در حال غرق شدن» تشبیه کرده است.

بدون‌شک آنچه منجر به سونامی استعفای وزرای کابینه جانسون شده، رسوایی‌های پیایی اعضای کابینه و مقامات ارشد حزب محافظه‌‌کار انگلیس است. بعد از رسوایی «پارتی گیت» که مربوط به برگزاری میهمانی در دفتر و اقامتگاه جانسون آن هم در بحبوحه همه‌گیری کرونا بود، 2 رسوایی اخیر پیرامون مسائل اخلاقی یکی از وزرای سابق و مقام ارشد حزب محافظه‌کار منجر به سونامی استعفا شده است. دومینوی استعفای وزرای کابینه جانسون طی روزهای گذشته پس از طرح اتهام آزار جنسی علیه «کریس پینچر» از محافظه‌کاران پارلمان بریتانیا که تا فوریه ۲۰۲۲ به عنوان وزیر دولت در امور مسکن فعالیت می‌کرد، شکل گرفته است. نکته جالب توجه اینکه در نهایت رسوایی سومی هم در رابطه با پرونده پینچر پدید آمد که نشان می‌دهد بوریس جانسون با وجود اطلاع از این اتهامات، پینجر را برای چنین مقام عالی در دولتش برگزیده است. این وضعیت بغرنج برای نخست‌وزیر انگلیس در حالی رقم خورده که او ماه گذشته توانسته بود به سختی از یک رای عدم اعتماد جان سالم به در برد و حتی شوک استعفای 5 مشاور همچنین 4 تن از دیگر مقامات دولتش را پشت سر بگذارد. جانسون که از زمان وقوع جنگ اوکراین با اتخاذ تندترین مواضع در بین کشورهای اروپایی علیه روسیه، سعی در پنهان کردن ضعف‌های دولت و ارجاع مشکلاتی نظیر زنجیره تامین و سوخت به جنگ اوکراین داشت، پس از جلسه رای اعتماد از روند جلسه ابراز خشنودی کرده بود. با وجود این رسانه‌های محافظه‌کار جایگاه او را متزلزل عنوان کردند. از جمله روزنامه تایمز «یک پیروز زخمی» را تیتر کرد و در صفحه اول روزنامه دیلی‌تلگراف هم آمده بود «پیروزی توخالی، محافظه‌کاران را متلاشی می‌کند». 

 

* احتمال تغییر قانون برای استیضاح جانسون

تحولات روزهای اخیر در کابینه انگلیس جایگاه بوریس جانسون به عنوان رئیس کابینه را متزلزل‌تر از قبل کرده و درخواست‌ها برای کناره‌گیری جانسون افزایش یافته است و به نوشته رسانه‌ها عذرخواهی هم این بار دیگر کارساز نیست. این احتمال هم از سوی برخی نمایندگان مطرح شده که ممکن است وی در چند روز آینده با جلسه رای اعتماد جدیدی روبه‌رو شود. در همین ارتباط روزنامه گاردین نوشت این احتمال وجود دارد که مصونیت ماه گذشته جانسون لغو و او با یک جلسه رای اعتماد مجدد مواجه شود. جانسون توسط قوانینی محافظت می‌شود که یک ماه پیش تصویب شد که به او یک سال مصونیت اعطا می‌کند. این تحولات بعد از کناره‌گیری ناگهانی وزرای بهداشت، خزانه‌داری و خانواده انگلیس به دلیل نارضایتی از عملکرد دولت رقم خورد. 

 

* سونامی استعفا در کابینه و نارضایتی از جانسون

 روز دوشنبه «ساجد جاوید» وزیر بهداشت و «ریشی سوناک» وزیر دارایی و دیروز هم «ویل کوئینس» وزیر خانواده انگلیس به دلیل نارضایتی از عملکرد دولت جانسون از سمت خود استعفا کردند تا شرایط دشوارتری را برای نخست‌وزیر ایجاد کنند. وزیر مستعفی بهداشت انگلیس درباره وضعیت کابینه گفت: «دکمه ریست را فقط می‌توان چند بار فشار داد. به نظر من اساسا یک چیزی در راس کار اشتباه است». ساجد جاوید با انتشار پیامی در توئیتر اعلام کرد: دیگر از نظر وجدانی نمی‌توانم به وظیفه‌ام ادامه دهم. وی افزود: به دلیل عدم اعتماد به بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس از سمت خود استعفا می‌کنم. جاوید ضمن اشاره به دیدار با جانسون برای تقدیم استعفای خود، اظهار کرد: خدمت در این سمت برایم افتخار بزرگی بود اما با کمال تاسف می‌گویم که دیگر نمی‌توانم با وجدان راحت ادامه دهم. اندکی پس از اعلام استعفای جاوید، ریشی سوناک نیز با انتشار پستی در توئیتر استعفا کرد. وی در این پیام توئیتری نوشت: مردم بحق انتظار دارند دولت بدرستی، شایسته و جدی اداره شود. می‌دانم این ممکن است آخرین پست وزارتی من باشد اما معتقدم این معیارها ارزش مبارزه را دارد و به همین دلیل استعفا می‌کنم. لحظاتی پس از استعفای این ۲ وزیر «بیم افولامی» نایب‌رئیس حزب محافظه‌کار نیز از سمتش استعفا کرد. وی در این باره گفت جانسون دیگر از مقبولیت مردمی برخوردار نیست. افولامی در ادامه افزود: جانسون باید از نخست‌وزیری استعفا کند و من تحت رهبری او نمی‌توانم کار کنم. البته چند ساعتی از اعلام استعفای وزرای انگلیسی نگذشته بود که بوریس جانسون وزرای جدید بهداشت و خزانه‌داری را معرفی کرد تا بدین ترتیب هرچه سریع‌تر کابینه‌ بحران‌زده خود را که برای لحظاتی در معرض فروپاشی قرار گرفت، نجات دهد. جانسون «استیو بارکلی» رئیس دفتر خود را به‌ عنوان وزیر بهداشت و جایگزین ساجد جاوید معرفی کرد.

 

* حمایت جانسون از یک متجاوز جنسی

به گزارش رویترز، «ویل کوئینس» وزیر امور کودکان و خانواده انگلیس نیز پس از آن از دولت انگلیس کناره‌گیری کرد که او را برای دفاع از جانسون بر سر رسوایی «کریس پینچر» راهی مصاحبه‌ای در تلویزیون کردند. رویترز به نقل از این وزیر مستعفی نوشت: از آنجا که مشخص شده اطلاعاتی که به او داده شد «نادرست بوده»، او چاره‌ای جز استعفا ندارد. این سیاستمدار انگلیسی روز دوشنبه در مصاحبه‌هایی گفت به او «تضمین قاطع» داده شده که بوریس جانسون «اصلا از هیچ اتهامی علیه پینجر مطلع نبوده است». به دنبال این صحبت‌ها دفتر نخست‌وزیری انگلیس روز سه‌شنبه اعتراف کرد این صحبت صحت ندارد و جانسون از تحقیقات علیه رفتار پینچر آگاه شده بود. پینچر، معاون رئیس حزب محافظه‌کار و مسؤول نظارت بر عملکرد نمایندگان محافظه‌کار در پارلمان انگلیس بود. در استعفانامه ویل کوئینس که خودش در توئیتر منتشر کرد، آمده است: با نهایت تأسف، امروز استعفای خودم را تقدیم نخست‌وزیر کردم. روز دوشنبه من صحبت‌هایی را در رسانه‌ها مطرح کردم که الان مشخص شده نادرست بوده‌اند. سخنگوی رسمی جانسون در رابطه با رسوایی پیش آمده گفت نخست‌وزیر از اتهامات آگاه بوده اما این موارد حل شده بوده‌اند. در این بیانیه آمده است: «جانسون شخصا درباره شروع و نتیجه تحقیقات مطلع شد؛ یک شکایت رسمی وجود داشت؛ فقط تحقیقات تکمیل شده بود اما پینچر تبرئه نشده بود». در روزهای گذشته کریس پینچر، از نمایندگان ارشد حزب محافظه‌کار در پارلمان انگلیس به آزار جنسی متهم شد. رسوایی اخیر اما پس از آن شدت گرفت که مشخص شد جانسون با وجود اطلاع از این اتهام‌ها، مقام پینچر را ارتقا داده بود. پس از آن جانسون تحت فشار قابل توجهی قرار گرفت و در یک کلیپ کوتاه گفت از دادن سمت دولتی به پینچر «بشدت پشیمان است» اما این اقدام به سرعت تحت‌الشعاع قرار گرفت، زیرا ۱۵ دقیقه بعد وزرای بهداشت و خزانه‌داری او استعفا کردند. 

 

* استعفای پینچر

«کریس پینچر» معاون رئیس حزب محافظه‌کار انگلیس و مسؤول نظارت بر عملکرد نمایندگان محافظه‌کار در پارلمان این کشور اخیرا استعفای خود را به دلیل آزار و اذیت جنسی ارائه کرده است. بر اساس گزارش رسانه‌های انگلیسی، این مرد 52 ساله در یک باشگاه خصوصی لندن ۲ مرد از جمله یکی از نمایندگان مجلس را مورد آزار و اذیت جنسی قرار داده است. آنها سپس به رهبری حزب محافظه‌کار شکایت کردند. پینچر در نامه استعفای خود گفت هنگام این حادثه بیش از حد مشروب خورده بوده است. وی به دلیل این اقدام عذرخواهی کرد.

***

سایه انداختن اقتدار مقاومت بر هاب انرژی شرق مدیترانه، خیلی زودتر از آنچه تصور می‌شود به سقوط سهام شرکت غاصب انگلیسی- اسرائیلی فعال در این منطقه انجامید. بدین ترتیب میدان کاریش از نقطه امید غرب و متحدانش برای حل بحران انرژی فعلی در حال تبدیل شدن به یک نقطه کور است. 

پس از آنکه ۳ پهپاد حزب‌الله لبنان شنبه گذشته بر فراز میدان گازی کاریش حدفاصل آب‌های سرزمینی لبنان، فلسطین اشغالی و قبرس مشاهده شدند، ارزش سهام شرکت «انرژین» که خود را مالک حقوق اکتشاف، حفاری و استخراج در میدان‌های گازی منطقه از جمله کاریش و تانین معرفی می‌کند، پایین آمد. 

این شرکت هفته گذشته کشتی حفاری خود را به سوی خط مرزی 29 مورد منازعه لبنان، برای حفاری از میدان گازی کاریش گسیل داشت که طبق وعده سیدحسن نصرالله، رهبر مقاومت لبنان با واکنش پهپادی مورد وصف مواجه شد. 

بر اساس اعلام ارتش عبری، ۳ پهپاد حزب‌الله لبنان در ۳ کلاس مختلف که به سوی سکوی گازی کاریش در شرق دریای مدیترانه در پرواز بودند، رهگیری و منهدم شدند. حزب‌الله لبنان نیز متعاقبا اعلام کرد گروه شهیدان «جمیل سکاف» ‏و «مهدی یاغی» ۳ پهپاد غیرمسلح در اندازه‌های مختلف را به سمت منطقه مورد مناقشه به پرواز درآورده‌اند که مأموریت‌شان شناسایی بوده است و البته ارسال این پیام به صهیونیست‌ها که «پیروزی فقط نزد خداوند عزیز و جبار است». شرکت انرژین که مقر آن در انگلیس است هم در بورس لندن و هم بورس تل‌آویو حضور دارد. این شرکت تخصصی کشف و حفاری گاز طبیعی که پوششی است برای برخی شخصیت‌های پرنفوذ صهیونیست، سال گذشته درآمدی نیم‌میلیارد دلاری داشته است. 

روزنامه الاخبار با انتشار گزارشی در این باره نوشت: «دوشنبه پیش، نخستین روز کاری پس از عملیات پهپادی حزب‌الله، مشخص شد که سهام این شرکت در بورس لندن و تل‌آویو تحت تأثیر این رویداد قرار نگرفته است. قیمت سهام در بورس لندن 3.4 درصد افزایش یافت و نوعی ثبات را در طول روز حفظ کرد. این امر در معاملات سهام این شرکت در بورس اوراق بهادار تل‌آویو نیز به همین شکل بود و ۳ درصد افزایش یافت. با این حال، با باز شدن معاملات روز گذشته در بورس لندن، قیمت سهام این شرکت با 6.6 درصد کاهش به پایین‌ترین سطح خود از ماه مه ‌گذشته رسید. در بورس اوراق بهادار تل‌آویو نیز معاملات با کاهش 5.1 درصدی آغاز شد و خیلی زود سرعت آن افزایش یافت، تا جایی که سهام انرژین، آنچه را که در روز دوشنبه به دست آورده بود از دست داد و بدترین دوره معاملاتی را از ماه مه ‌گذشته به ثبت رساند». 

کارشناسان و تحلیلگران مالی به این روزنامه لبنانی گفته‌اند که دلیل عدم سقوط ارزش سهام انرژین در روز دوشنبه هفته گذشته، «فرآیند حمایت جعلی» سهام پس از عملیات پهپادی بود تا اینچنین نشان داده شود که این سهام دارای ثبات است و تحت تاثیر عملیات روز شنبه حزب‌الله در میدان کاریش نیست. به عنوان مثال، این شرکت در ابتدا اعلام کرد آنچه روی داده بر کار آن و تیم حفاری در میدان کاریش تاثیری نگذاشته و بر اعتماد به سازمان امنیتی اسرائیل تاکید کرد اما هیچ‌یک از این امور فایده‌ای نداشت. در ادامه این گزارش آمده است: «چنین اقدامی معمولا توسط شخص ثالثی انجام می‌شود که برای حفظ قیمت سهام اقدام به خرید سهام می‌کند. به نظر می‌رسد سهامداران «انرژین» از این روش استفاده کرده‌اند تا القا کنند که تحت تأثیر پهپادهای مقاومت قرار نگرفته‌اند. با این حال، افزایش بحث‌ها و جدل‌ها در داخل فلسطین اشغالی بر روند این حمایت تأثیر گذاشت و به تأثیر آن پایان داد، اوضاع به شکلی منفی پیش رفت و عملیات مقاومت منجر به ظهور نوعی بی‌اعتمادی به سرمایه‌گذاری به دلیل افزایش خطرات امنیتی شد». بر این اساس معمولا رویدادهایی از این دست شرکت‌ها را وادار می‌کند از کار در مناطقی که دچار تعارضاتی هستند که اغلب منجر به افزایش قابل توجه ارزش قراردادهای بیمه می‌شود خودداری کنند، با وجود متوسل شدن به این حربه توسط شرکت انرژین باز هم عملیات پهپادی حزب‌الله ضربه خود را زد. 

در پایان گزارش الاخبار آمده است: «البته کاهش ارزش سهام دیروز شرکت انرژین را نمی‌توان از تصمیم ماتیوس ریگاس، مدیر اجرایی آن در پایان ماه گذشته در فروش 2.8 درصد از سهام خود به میزان 5.6 درصد کمتر از ارزش بازار جدا کرد؛ اقدامی که باعث ایجاد شک و تردید درباره دلایل متوسل شدن ریگاس به این معامله می‌شود. آیا خطرات امنیتی یا زمینه‌هایی وجود دارد که او را به محدود کردن سطح سرمایه‌گذاری خود در شرکت سوق می‌دهد یا اینکه این حرکت اهداف دیگری در ارتباط با تقویت حضور شرکت‌های اسرائیلی در «انرژین» به هزینه سایر شرکت‌ها و در نتیجه تقویت حضور آنها در بورس تل‌آویو دارد؟»

 رژیم صهیونیستی مدعی است که میدان گازی کاریش، در آب‌های مورد مناقشه با لبنان نیست، بلکه در منطقه اقتصادی انحصاری فلسطین اشغالی واقع شده است. ۱۵ خرداد گذشته نیز ورود یک کشتی حفاری وابسته به شرکت انرژین به میدان کاریش با واکنش و محکومیت گسترده از سوی بیروت همراه شده بود.  آن زمان میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان، با اشاره به مذاکرات ناتمام بر سر ترسیم مرزهای دریایی جنوبی با رژیم صهیونیستی، هر گونه اقدام یا فعالیت در منطقه مورد مناقشه را خصمانه خوانده بود. متعاقب آن سیدحسن نصرالله، برای دومین بار اسرائیلی‌ها را تهدید به هدف قرار دادن تاسیسات غیرقانونی‌شان در کاریش کرد. این هفته نیز جبران باسیل، داماد رئیس‌جمهور و رئیس جریان آزاد ملی، بزرگ‌ترین ائتلاف سیاسی لبنان در یک نشست سیاسی به مساله مناقشه مرزی لبنان و رژیم صهیونیستی پرداخت و تأکید کرد فرصت خوبی برای حل واقعی این پرونده و تعیین مرزهای دریایی وجود دارد اما مهم‌ترین چیز توانایی لبنان در اکتشاف و استخراج انرژی است. او گفت: «تا زمانی که لبنان نتواند ثروت‌های دریایی خود را استخراج کند اسرائیل نیز اجازه استخراج گاز را ندارد و تأکید می‌کنیم که ما ضعیف نیستیم».

 

* جلسه امنیتی فوق‌محرمانه رژیم

شبکه 13 رژیم صهیونیستی فاش کرد که بعد از عملیات پهپادی حزب‌الله لبنان در میدان گازی کاریش، مسؤولان امنیتی اسرائیل از ترس افزایش چنین عملیاتی جلسات محرمانه‌ای برگزار کرده‌اند. بر اساس اعتراف برخی منابع امنیتی به رسانه‌های عبری، این نشست فوق‌محرمانه به ‌ریاست «کارین الحرار» وزیر انرژی رژیم صهیونیستی برگزار شده است. با این حال معلوم نیست چگونه محتوای آن به بیرون درز کرده است. به گزارش شبکه 13 سراسری فلسطین اشغالی، مسؤولان امنیتی اسرائیل در این نشست ادعا کرده‌اند که آمادگی مقابله با پهپادهای حزب‌الله را دارند، آن هم در حالی که گزارش‌های رسانه‌های عبری حاکی از عدم هماهنگی در پیام‌ها و واکنش‌های مقامات صهیونیست به این عملیات است. در عین حال گزارش‌هایی از تلاش مقامات امنیتی تل‌آویو برای غالب کردن این روایت حکایت دارند که پهپادهای حزب‌الله نه فقط برای صهیونیست‌ها بلکه برای جهان تهدید محسوب می‌شوند که نشان از فرافکنی ماجرا توسط تل‌آویو دارد. 

***

تیم ملی والیبال ایران که با ترکیبی جدید در لیگ ملت‌های سال ۲۰۲۲ شرکت کرده است، هر چند نوسان زیادی در طول ۳ هفته این مسابقات داشته اما در ۲ هفته موفق به شکست دادن صدرنشین شده است. شاگردان بهروز عطایی که ترکیبی از جوانان و چند باتجربه هستند، در شرایطی گام در فصل جدید لیگ ملت‌ها گذاشتند که پیش‌بینی می‌شد این تیم نتواند همانند دوره قبل ظاهر شود. تغییراتی که در ترکیب تیم ملی شکل گرفته بود و اینکه برخی بازیکنان تأثیرگذار و ستاره‌های تیم به علت بالا رفتن سن از تیم ملی کنار گذاشته شده بودند، این نگرانی را ایجاد کرد که تیم ملی با کسب نتایجی ضعیف به کار خود در این دوره از مسابقات پایان دهد. هر چند شروع تیم ملی این ذهنیت و پیش‌بینی را تقویت کرد اما پیروزی برابر تیم‌های آمریکا و لهستان که صدرنشینان لیگ ملت‌ها بودند، معادلات را برای شاگردان بهروز عطایی تغییر داد. تیم ملی ایران در شرایطی در هفته دوم برابر آمریکا به میدان رفت که این تیم صدرنشین بود اما ملی‌پوشان کشورمان موفق شدند با اقتدار حریف خود را شکست دهند. در شروع هفته سوم هم که به میزبانی لهستان در حال برگزاری است، تیم ملی ایران در نخستین دیدار خود به مصاف میزبان رفت. لهستان در شرایطی برابر شاگردان عطایی قرار گرفت که سالن بزرگ و تماشایی شهر گدانسک مملو از تماشاگران حامی این تیم بود. ملی‌پوشان ایران هر چند ست اول را واگذار کردند اما در ادامه توانستند با نمایشی قابل تحسین صدرنشین مسابقات تا هفته سوم را شکست دهند تا این دومین صدرنشینی باشد که به دست جوانان ایران مغلوب می‌شود. هر چند تیم ملی ایران برای صعود به جمع ۸ تیم برتر لیگ ملت‌های ۲۰۲۲ کار سختی دارد اما پیروزی برابر لهستان این امیدواری را ایجاد کرد که شاگردان عطایی به مرحله بعد صعود کنند.

 

* خون اسفندیار به جوش آمده بود!

دریافت‌کننده قدرتی والیبال ایران مقابل لهستان یک بار دیگر توانایی‌های شگرف خود را به اثبات رساند. حدود ۳ سال پیش بود که تیم ملی جوانان والیبال ایران موفق شد در رقابت‌های قهرمانی جهان بالاتر از همه قدرت‌ها عنوان قهرمانی را از آن خود کند. تیمی که حالا چند ستاره آن در ترکیب تیم ملی بزرگسالان حضور دارند و یکی از این والیبالیست‌ها امیرحسین اسفندیار است. اسفندیار در همان مسابقات قهرمانی جوانان جهان موفق شد عنوان ارزشمندترین بازیکن رقابت‌ها را آن خود کند و نشان دهد چه آینده روشنی در انتظارش است. ستاره جوان والیبال ایران با پرش‌های فوق‌العاده و‌ اسپک‌های مهارنشدنی نگاه‌ها را به عنوان یک پدیده به سمت خود جلب کرد. قبل از شروع رقابت‌های المپیک توکیو بود که امیرحسین اسفندیار از فرم خوب خود فاصله گرفت و این ناامیدی به وجود آمد که شاید او نتواند به همان ستاره‌ای تبدیل شود که هواداران والیبال انتظارش را داشتند؛ بازیکنی که در رقابت‌های قهرمانی جوانان جهان نام خود را به عنوان یکی از آینده‌دار‌ترین والیبالیست‌های دنیا بر سر زبان‌ها انداخت. با وجود پشت سر گذاشتن یکی، دو سال بسیار سخت و پراسترس به نظر می‌رسد حالا اسفندیار به همان بازیکنی تبدیل شده که همه انتظارش را داشتند. این ستاره جوان و خوش‌آتیه والیبال ایران در لیگ ملت‌های امسال یک بازیکن کلیدی برای ما بود و تاثیر مستقیمی در پیروزی‌های تیم داشته است. اوج درخشش اسفندیار دیدار برابر کانادا بود؛ جایی که او با نمایش خیره‌کننده خود به پیروزی شیرین و دلچسب ایران کمک کرد. این والیبالیست جوان حالا به پختگی کامل رسیده است؛ فاکتور مهمی که علاوه بر مسائل فنی در اخلاق و رفتار او نیز کاملا قابل مشاهده است. امیرحسین اسفندیار در جریان پیروزی تاریخی ایران مقابل لهستان نیز عملکردی تحسین‌برانگیز داشت. او در این جدال تماشایی با ۲۱ امتیاز، امتیازآورترین بازیکن ایران بود. اسفندیار ۱۹ امتیاز از حمله کسب کرد و ۲ امتیاز مستقیم‌ سرویس هم به ثبت رساند. او همچنین آمار فوق‌العاده ۵۹ درصد موفقیت در حملات را به جا گذاشت تا یک بار دیگر نشان دهد می‌توان به او به عنوان یک ستاره کلاس جهانی اتکا کرد. 

اما یکی از جذاب‌ترین لحظات در مسابقه توسط همین امیرحسین اسفندیار رقم خورد؛ جایی که او پشت خط سرویس ایستاد و با ضربه‌ای هوشمندانه برای ایران کسب امتیاز کرد. دریافت‌کننده‌های لهستان در عقب زمین جاگیری کرده بودند و اسفندیار با نگاه تیزبین خود بخوبی این مساله را دید و با یک سرویس فوق فنی برای ما کسب امتیاز کرد. در ست چهارم بود که شاهد این صحنه بودیم. اسفندیار درست بعد از سرویس‌های عجیب و‌ غریب «متئوش بینیک» سرعتی‌زن لهستان این امتیاز سرویس را کسب کرد. بینیک با چند سرویس فوق‌العاده فاصله امتیازی با ایران را از بین برد و اسفندیار هم با این سرویس هوشمندانه پاسخ او را داد. ستاره ایران بعد از این کسب امتیاز فریاد بلندی هم سر داد تا صحنه جالبی در سالن گدانسک رقم بخورد. 

***

تا مدت‌ها می‌شود به عملکرد امین اسماعیل‌نژاد در ست پنجم دیدار برابر لهستان نگاه کرد و لذت برد. بد نیست اگر یک‌ فلش‌بک‌ به قبل از لیگ ملت‌ها بزنیم؛ جایی که گفته می‌شد صابر کاظمی پشت خط‌زن بی‌رقیب تیم ملی حداقل در VNL خواهد بود؛ حتی این‌ اختلاف نظر بین ‌والیبال‌دوستان وجود داشت که از بین بردیا سعادت و امین اسماعیل‌نژاد چه کسی برای نفر دوم در این پست شایسته‌تر است. هر طور که بود بهروز عطایی از بین این گزینه‌های جذاب، کاظمی و اسماعیل‌نژاد را برای هفته اول انتخاب کرد و آنها را با خود به برازیلیا برد. همان‌طور هم که انتظار می‌رفت این صابر کاظمی بود که از ابتدای مسابقات جایگاه ثابتی در ترکیب شروع‌کننده تیم ملی ایران داشت. قصه شگفت‌انگیز امین اسماعیل‌نژاد و تیم ملی از اواسط هفته دوم استارت خورد؛ جایی که عملکرد دور از انتظار صابر کاظمی و البته مصدومیت جزئی او این فرصت را به اسماعیل‌نژاد داد تا خودش را به ترکیب ۶ نفره ایران تحمیل کند. امین بخوبی می‌دانست این یک فرصت طلایی است و نباید به راحتی آن را از دست بدهد؛ اتفاقا این پسر خوش‌قد و قامت و خوش‌استیل والیبال ایران به بهترین شکل ممکن توانست این فرصت را غنیمت بشمارد؛ تا جایی که حالا بعد از آغاز هفته سوم لیگ ملت‌ها، اسماعیل‌نژاد تمام نگاه‌ها را نه تنها در ایران که در دنیا هم به خود جلب کرده است. پسر آذری والیبال ایران در هفته اول با وجود عملکرد نه چندان خوب تیم ملی در برزیل، بهترین بازیکن ایران بود اما قطعا استارت اصلی دلبری او از هفته دوم ‌زده شد؛ جایی که امین در همه بازی‌های ایران لقب امتیازآورترین بازیکن تیم را به نام خود ثبت کرد. شاهکار اصلی اما در گدانسک رقم خورد. اگر چه اسماعیل‌نژاد امتیازآورترین بازیکن بازی و حتی ایران هم نبود اما چه کسی است که برد ایران در ست پنجم را به نام این جوان ۲۶ ساله ننویسد؟ استارت اثر هنری امین اسماعیل‌نژاد مقابل لهستان وقتی ‌زده شد که ایران امتیاز ۲ را کسب کرد و امین پشت خط سرویس رفت. او به باورنکردنی‌ترین شکل ممکن از امتیاز ۲ تا ۱۲ پشت خط سرویس ماند تا ۱۰ هزار لهستانی به استیصال کامل برسند؛ در واقع آنها باورشان نمی‌شد یک بازیکن توانسته کاری کند که روی تابلوی سالن نتیجه عجیب و غریب ۲-12 مشاهده شود. هیچ‌‌کس در سالن گدانسک باورش نمی‌شد اسماعیل‌نژاد ۱۰ امتیاز پیاپی پشت خط سرویس ایستاده و یک تنه باخت لهستان در ست پنجم و کل بازی را رقم ‌زده است. 

محمود افشاردوست*: تیم ملی والیبال ایران در نخستین دیدار خود از هفته سوم لیگ ملت‌های والیبال مقابل لهستان به میدان رفت و در خانه این تیم و برابر تماشاگرانش با حساب ۳ بر ۲ پیروز شد. بازی عالی و بی‌نقصی را از تیم ‌ملی کشورمان در این دیدار شاهد بودیم، حتی در ست اول که نتیجه را واگذار کرد، بازی خوبی ارائه داد اما در چند بخش اشتباه داشت که در ست دوم بهتر شد. به طور کلی شرایط تیم ملی والیبال کشورمان هفته به هفته بهتر می‌شود. تیم در هفته اول اشکالات زیادی داشت که شاید طبیعی به نظر می‌رسید اما در هفته دوم و بعد از بازی با بلغارستان برگشت و شرایط خیلی خوبی را در همه بخش‌ها داشت و در نهایت در هفته سوم مسابقات را خوب شروع کرد. در بازی با لهستان از ست دوم به بعد دریافت‌های اول ما خیلی خوب به وادی رسید و او بخوبی کار کرد که نتیجه‌اش هم تبدیل حمله تیم ما به امتیاز بود. در سرویس هم خیلی خوب بودیم به شکلی که لهستان مجبور شد با توپ بلند حمله کند. در لحظاتی از بازی مثل ست چهارم اشتباهاتی داشتیم و نتیجه نگرفتیم اما در مجموع عملکرد تیم ما خوب بود. میلاد عبادی‌پور به عنوان یک رهبر تیم را هدایت کرد و کادر فنی تلاش و دقت بسیار خوبی داشت. هر تیمی تحت فشار قرار بگیرد اشتباه می‌کند؛ لهستان یکی از تیم‌های بالای جدول است که شاید از حضورش در جمع ۸ تیم برتر مطمئن باشد، بنابراین می‌توانست بدون استرس بازی کند اما تحت فشار تیم ما قرار گرفت و اشتباهات زیادی داشت. درباره اختلاف امتیاز زیاد ایران با لهستان در ست پنجم هم نکاتی وجود دارد؛ سرویس‌های امین اسماعیل‌نژاد خیلی تیغ‌دار و برنده بود و لهستانی‌ها را تحت فشار قرار داد. آنها توپ را خوب نمی‌رساندند یا تیم ما توپ را زخمی می‌کرد و توپ برگشتی را می‌خواباند یا اینکه امتیاز یک‌ضرب می‌گرفت. در واقع لهستان در ست پنجم کاملا متوقف شد. این اتفاق ۱۰ امتیاز برای ما داشت و امین با سرویس‌های خوب خود کار تیمی و والیبالی خوبی را به نمایش گذاشت. البته در ست‌های قبل هم امیرحسین اسفندیار، توخته و میلاد سرویس‌های خوبی زدند اما نقطه عطف ست پنجم بود که امین اسماعیل‌نژاد شیرازه تیم لهستان را از هم پاشید و به‌رغم اینکه برخی بازیکنان‌شان لبخند به چهره داشتند اما ناامیدانه ادامه دادند. درباره ۳ دیدار باقی‌مانده ایران در هفته سوم لیگ ملت‌ها باید بگویم ایتالیا، صربستان و اسلوونی از تیم‌های خوب و عنوان‌دار والیبال اروپا هستند. اسلوونی چند سال است قهرمان اروپا می‌شود و تیم گردن‌کلفت و جنگنده‌ای 

است. 

ایتالیا تیم خود را بعد از المپیک تغییر داد و قطعا والیبال خوبی را به نمایش می‌گذارد اما اگر تحت فشار قرار بگیرد، کم می‌آورد چون تک و توک ستاره دارد و مثل قبل نیست که ۶ بازیکنش تاپ دنیا باشند. البته بازیکنان خوبی دارد اما در سال‌های اخیر کمتر بازی کرده‌اند، بنابراین ممکن است تحت فشار دچار اشتباه شوند. اگر خوب سرویس بزنیم، با صبر و حوصله بازی کنیم و تاکتیک‌های‌مان را اجرا کنیم، موفق می‌شویم. 

هر چند سه‌شنبه‌شب یکی از تیم‌های خوب جهان را بردیم و باید خوشحال باشیم اما این بازی برای همان شب بود و شادی آن هم باید همان زمان تمام شود. تیم ‌ملی ما ۳ بازی دیگر دارد و نیاز است با آرامش امتیازات خوب را جمع و به جمع ۸ تیم برتر صعود کند. 

*مربی و کارشناس والیبال/ کاپیتان اسبق تیم ملی

اسدالله خسروی: آمار مراجعه به مراکز درمانی و بیمارستانی با علائم کرونا این روزها در حالی رو به افزایش است که معاون وزیر بهداشت از شناسایی زیرسویه‌های جدید کرونا در کشور و افزایش میزان بستری‌شدگان و مبتلایان بیماری «کووید-19» خبر می‌دهد. به گزارش «وطن‌امروز»، کرونا این روزها برای مبتلا کردن مجدد گسترده مردم خیز برداشته است. افزایش دوباره میزان مبتلایان و بستری‌شدگان این ویروس بیانگر فعال شدن کرونا پس از چند ماه کاهش التهاب این بیماری‌ است. در چنین شرایطی وزیر بهداشت هشدار داده است آن دسته از کسانی که تاکنون واکسن نزده‌اند یا واکسیناسیون‌شان تکمیل نشده است باید برای حفظ سلامت خود و دیگران در اسرع وقت اقدام به تزریق واکسن کرونا کنند. شرایط بیماری کرونا هم‌اکنون در کشور به‌گونه‌ای است که کارشناسان از احتمال شیوع پیک هفتم این بیماری خبر داده و برای رهایی از آن همچنان بر رعایت سفت و سخت پروتکل‌های بهداشتی تاکید دارند؛ بیماری‌ای که در دنیا هنوز تهدید‌کننده است و برخی کشورها با همه‌گیری کرونا ویروس با زیرسویه‌های جدید آن مواجهند. در این باره وزیر بهداشت با اشاره به وضعیت کرونا در کشور اعلام کرد که همه افراد بالای ۱۲ سال امسال واکسن یادآوری را تزریق کنند. بهرام عین‌اللهی در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کرونا در کشور اظهار کرد: می‌دانیم که واکسیناسیون، ایمنی دائمی نمی‌دهد، بلکه مقطعی است و مدتی بعد ایمنی آن کاهش می‌یابد. ما چون واکسیناسیون در حجم زیاد و نزدیک انجام داده بودیم، ایمنی در مردم به شکل بالاتری وجود داشت اما اخیرا تغییراتی در اُمیکرون ایجاد شده که می‌تواند بیماری‌زایی ایجاد کند. عین‌اللهی تاکید کرد: ما از واکسیناسیون به عنوان واکسن «یادآوری» نام می‌بریم و توصیه‌مان به مردم که خیلی به ما کمک کردند تا اُمیکرون مهار شود، این است که امسال همه افراد بالای ۱۲ سال یک واکسن یادآوری را تزریق کنند. ما بازگشت حجاج، بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و ایام محرم را در پیش داریم که ممکن است ویروس را منتقل کنند و مبتلایان را افزایش دهند. همه مراکز واکسیناسیون در این زمینه آماده‌باش هستند تا امر واکسیناسیون را انجام دهند. 

 

* شناسایی سویه BA5 در ایران

افزایش موارد ابتلا و بستری‌شدگان کرونا طی چند روز اخیر نگرانی‌هایی را برای کادر پزشکی و مردم ایجاد کرده است که مبادا کرونا بار دیگر درسرساز شود. معاون درمان وزارت بهداشت با بیان این مطلب که زیرسویه BA5 در ایران شناسایی شده است، از احتمال دورقمی شدن فوتی‌های روزانه کرونا در کشور خبر داد. سعید کریمی به روند افزایشی موارد ابتلا به کرونا در کشور اشاره کرد و گفت: آنچه مسلم است، موارد ابتلا از نوع اُمیکرون بوده و زیرسویه BA5 در ایران شناسایی شده است. وی با اعلام این مطلب که زمزمه‌های موج جدید بیماری در کشور به گوش می‌رسد، افزود: امیدواریم موج جدیدی در پیش نباشد. معاون درمان وزارت بهداشت به پیش‌بینی وضعیت بیماری در موج جدید احتمالی در کشور اشاره کرد و گفت: به طور مثال، اگر در موج قبلی یک میلیون ابتلا داشته‌ایم، در موج جدید ۲۰۰ هزار نفر خواهد بود. یعنی شدت موج جدید احتمالی کمتر از موج قبلی است. کریمی به موارد بستری و فوتی‌ها در موج جدید اشاره کرد و افزود: معمولا، یک تا 2 ماه طول می‌کشد که آثار موج جدید نمایان شود و افزایش موارد بستری و به دنبال آن فوتی‌ها، دو تا ۳ هفته بعد از بستری‌ها رخ می‌دهد. وی ادامه داد: ۳ رقمی شدن مرگ‌های روزانه را پیش‌بینی نمی‌کنیم اما احتمال دو رقمی شدن فوتی‌های روزانه وجود دارد. معاون درمان وزارت بهداشت در ادامه بر تزریق دوز یادآور واکسن کرونا برای افرادی که ۳ دوز واکسن ‌زده‌اند، تاکید کرد و گفت: کسانی که ۶ ماه از تزریق دوز سوم واکسن آنها گذشته است، لازم است دوز یادآور را بزنند. ‌در این باره متخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه کرونا این روزها دوباره جان گرفته است و مردم باید این بیماری را جدی بگیرند، افزود: بستری‌شدگان ناشی از زیرسویه‌های جدید کرونا روز به روز در حال افزایش بوده، چرا که تشخیص علائم زیرسویه جدید سخت است و تست پی‌سی‌آر نیز برای شناسایی ویروس ملاک نیست، زیرا افرادی که بستری شده‌اند تست منفی دارند اما ریه آنها درگیر شده است. 

دکتر پرویز وحدانی در گفت‌وگو با «‌وطن‌امروز» اظهار کرد: فرق سویه جدید کرونا که هم‌‌اکنون نه فقط در ایران بلکه در خیلی از کشورهای جهان تهدید‌کننده سلامت جامعه شده، این است که قدرت مرگ‌ کمتر اما میزان همه‌گیری بیشتری دارد. وی با بیان اینکه افرادی که اکنون با علائم بیماری «کووید‌-19» به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند اغلب نشانه‌های سرماخوردگی دارند، افزود: همین افراد پس از چند روز ریه‌شان درگیر و بستری می‌شوند. وحدانی اضافه کرد: تست پی‌سی‌آر برای مبتلایان به کرونا ملاک 100 درصدی نیست، بنابراین ضروری است آن دسته از افرادی که واکسن نزده‌اند یا دوز سوم و یادآور را تزریق نکرده‌اند حتما واکسیناسیون خود را تکمیل کنند، چرا که واکسن نزده‌ها در معرض خطر جدی کرونا قرار دارند.  استاد دانشگاه شهید بهشتی اضافه کرد: رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، بویژه استفاده از ماسک و پرهیز از همنشینی با افراد دارای علائم سرماخوردگی ضروری است و چناچه فردی در این فصل به سرماخوردگی دچار شود به احتمال فراوان حامل ویروس کروناست. 

***

شیوع زیرگونه‌های اٌمیکرون

سویه‌های جدید اُمیکرون تهدیدی جدی است

گروه اقتصادی: در راستای اقدامات تحولی در حسابرسی برخط از اجرای قانون بودجه کشور که از سال ۱۴۰۰ آغاز شده است، نخستین گزارش تفریغ ۲ ماهه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور در راستای اجرای مفاد بند «ط» از تبصره ۱۹ ماده واحده قانون بودجه سال جاری منتشر شد.

 به گزارش «وطن‌امروز»، با برگزاری انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در دوم اسفند 98 و تشکیل مجلس انقلابی، همزمان با تغییر ریل سیاست‌گذاری در قوه مقننه، دیوان محاسبات کشور هم دستخوش تغییرات گسترده‌ای شد به طوری که پس از انتخاب مهرداد بذرپاش به ریاست دیوان محاسبات کشور از ابتدای مرداد سال 99، شاهد تغییرات محسوس و موثری در فرآیند و روند فعالیت اصلی‌ترین بازوی نظارتی مجلس شورای اسلامی بودیم. تمام فعالیت‌های دیوان محاسبات طی سال‌های گذشته صرفا معطوف به گزارش‌های تفریغ بودجه آن هم با یک فاصله بیش از یک‌ساله که عملا هیچ آورده‌ای هم برای اقتصاد کشور نداشت‏، بود اما از مرداد 99 ضمن اصلاح سازوکار انتشار تفریغ بودجه و تبدیل نظارت پسینی سابق به نظارت پیشگیرانه و پیشینی، اعتباربخشی به گزارش تفریغ بودجه به عنوان الگویی برای بودجه‌ریزی سال بعد و چراغ راهی برای سیاست‌گذاری حال دولت در دستور کار قرار گرفت. مصداق این گزاره را می‌توان گزارش‌های ۲ماهه تفریغ بودجه از سال 1400 دانست که نقش بسزایی در اصلاح رویه‌های تصمیم‌‌گیری دولتمردان داشته است؛ گزارشی که روز گذشته منتشر شد نیز در راستای همین سلسله گزارشات بود. در کنار تحولی که در زمینه تفریغ بودجه طی این مدت رقم خورده است، دیوان محاسبات حوزه ‌کاری خود را تسری داده و برای نخستین‌بار به مسائلی ورود کرده که آنچنان که باید و شاید دیوان در آن فعال نبوده است. نقطه اشتراک این فعالیت‌ها هم آن بوده که جزو دغدغه‌های مردم است. تشکیل نهضت کاهش قیمت تمام شده، ورود به انحرافات صندوق توسعه ملی، برگزاری جلسه پیگیری مطالبات بانک‌ها و موضوع ابربدهکاران، پیگیری خلع ید مالک هفت‌تپه، ایجاد مرکز ارتباط مردمی و گزارش‌های کارشناسی و ممتد در رابطه با مسائلی مانند آلودگی هوا، واکسن‌ کرونا، پیگیری دلایل ترخیص نشدن کالاهای اساسی و فاضلاب خوزستان بخشی از عملکرد دیوان محاسبات در ۲ سال اخیر آن هم با شعار «دیوان فناورانه مردم‌پایه» بوده است.

 

* وصول بیش از ۸۸ هزار میلیارد تومان از منابع عمومی بودجه

بر اساس بررسی‌های به عمل آمده از ابتدای سال جاری تا تاریخ ۳۱ اردیبهشت‌ ۱۴۰۱، در مجموع بیش از ۸۸ هزار میلیارد تومان از منابع عمومی بودجه (معادل6.32 درصد کل منابع بودجه) وصول شده که این رقم برابر ۳۷ درصد مبلغ مصوب کل منابع بوده است. همچنین بیش از ۱۲۳ هزار میلیارد تومان در قالب مصارف عمومی بودجه (معادل 8.84 درصد کل مصارف) توسط خزانه‌داری در اختیار دستگاه‌های اجرایی قرار گرفته که این مبلغ برابر ۵۲ درصد مبلغ مصوب کل مصارف بودجه برای بازه زمانی موضوع این گزارش بوده است.

در عین حال، بررسی عملکرد اجزا، بندها و تبصره‌های منتخب قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور در بازه زمانی ۲ ماه نخست سال موید آن است که از مجموع ۱۱۰ مورد، ۱۰ درصد (۱۱ عدد) با اجرای کامل، ۴۰ درصد (۴۴ عدد) با اجرای ناقص و ۵۰ درصد (۵۵ عدد) با عدم اجرا همراه بوده است. شایان ذکر است در میان این احکام، تعداد ۱۷ حکم باید تا پایان اردیبهشت ماه سال جاری تدوین، تهیه، تصویب و ابلاغ دستورالعمل می‌شد که صرفا درباره ۱۸ درصد آنها (تعداد ۳ حکم) اقدام لازم شده است.

واکاوی‌های دیوان محاسبات از عملکرد ۲ ماهه اجرای قانون بودجه سال جاری نشان می‌دهد اقدامات دولت درباره وصول درآمدها، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، واگذاری دارایی‌های مالی و مجموع منابع عمومی دولت نسبت به مبالغ مصوب، به ترتیب ۶۴، 3.13 و ۳۷ درصد بوده است. کل مبلغ وصولی بابت منابع عمومی در ۲ ماه نخست سال جاری کمی بیش از ۶ درصد مبلغ مصوب کل منابع عمومی دولت برای سال ۱۴۰۱ بوده است. یافته‌های دیوان محاسبات حاکی است به استثنای «درآمدهای مالیاتی» با 79.5 درصد وصولی و سایر درآمدها با 51.5 درصد وصولی، در سایر بخش‌ها همچون درآمدهای گمرک، فروش نفت، واگذاری اموال منقول و غیرمنقول و منابع حاصل از واگذاری طرح تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، عملکرد وصول منابع کمتر از میزان قابل انتظار بوده، به گونه‌ای که درصد وصولی آنها بین 0.04تا 15.3درصد مبالغ مصوب ۲ ماهه ارزیابی شده است. لازم به ذکر است درباره «فروش و واگذاری انواع اوراق مالی و اسلامی» مبلغ وصولی صفر بوده است.

بر اساس گزارش دیوان محاسبات کشور، در مجموع بیش از ۱۲۳ هزار میلیارد تومان از اعتبارات هزینه‌ای و بیش از ۱۴۶۰ میلیارد تومان از اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و بیش از ۲۷ هزار میلیارد تومان از اعتبارات تملک دارایی‌های مالی به دستگاه‌های اجرایی ملی و استانی تخصیص یافته است. مبالغ تخصیصی اعلام شده به ترتیب معادل 72.9 درصد، ۳,۳ درصد و 117,9درصد از مبلغ مصوب ۲ ماهه به تفکیک اعتبارات هزینه‌ای، تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و تملک دارایی‌های مالی بوده است.

 

* عملکرد ضعیف بانک‌ها در اعطای وام ودیعه مسکن

همچنین در بحث تسهیلات تکلیفی بانک‌ها، یافته‌ها حکایت از آن دارد که پیرامون وام قرض‌الحسنه ازدواج، بانک سپه با ۳۱۷۶ فقره، بانک ملی با ۵۹۰۹ فقره، بانک توسعه تعاون با ۵۸۳ فقره و بانک کشاورزی با ۴۲۷۷ فقره تخصیص وام ازدواج به متقاضیان تا پایان اردیبهشت‌ ۱۴۰۱ موافقت کرده‌اند. از سوی دیگر اما آمارهای ۲ ماه نخست سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد در موضوع ‌تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه یا خرید یا ساخت مسکن، جز بانک مسکن با تخصیص مبلغ ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به داوطلبان، سایر بانک‌های دولتی در این زمینه فاقد هرگونه عملکردی بوده‌اند.

از دیگر یافته‌های دیوان محاسبات می‌توان به بیشترین و کمترین تحقق درآمدهای مالیاتی در ۲ ماه منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۱ اشاره کرد که بر این اساس، بیشترین تحقق ردیف‌های درآمدی به ترتیب مربوط به درآمد حاصل از اخذ عوارض از واردات میوه، سبزیجات و سموم کشاورزی، درآمد حاصل از اخذ عوارض از تولید و واردات وسیله نقلیه و درآمد حاصل از افزایش ۴ درصد عوارض واردات کالاها و محصولات فرهنگی به ترتیب با ۱۷۲ درصد، ۱۶۹ درصد و ۱۴۸ درصد بوده است و کمترین تحقق به ردیف‌های درآمدی مالیات بر واحدهای مسکونی لوکس، خودروهای لوکس و خانه‌های خالی با صفر درصد اختصاص یافته است.

در این میان، بیشترین تحقق ردیف‌های درآمدهای گمرکی به ترتیب مربوط به درآمدهای حاصل از اجاره ساختمان‌ها و اراضی، درآمد حاصل از عوارض از واردات میوه و سبزیجات و سموم کشاورزی و درآمد حاصل از اخذ عوارض از تولید و واردات وسایل نقلیه عمومی به ترتیب با ۲۱۵ درصد، ۱۷۲ درصد و ۱۶۹ درصد بوده و کمترین تحقق ردیف‌های درآمدهای گمرکی مربوط به درآمد حاصل از افزایش ۱۵ درصد به عوارض گمرکی، حقوق ورودی واردات گوشی‌های موبایل ساخته شده خارجی با قیمت بیش از ۶۰۰ دلار، به ترتیب با یک و ۳ درصد تحقق است.

شایان ذکر است، بررسی‌های دیوان محاسبات از پایگاه ثبت اطلاعات کارکنان نظام اداری (پاکنا) حاکی از آن است که در ۲ ماه اول سال ۱۴۰۱ از مجموع ۲۲۷۶ دستگاه اجرایی (ستادی) صرفاً تعداد ۶۹۳ دستگاه اقدام به ثبت حداقل یک لیست حقوق و مزایا با وضعیت تایید نهایی در سامانه مذکور کرده و تعداد ۱۵۷۳ دستگاه اجرایی هیچ گونه لیستی بارگذاری نکرده‌اند.

گروه سیاسی: کمیسیون روابط خارجی پارلمان بلژیک طرح تبادل زندانی بین جمهوری اسلامی و بلژیک را تصویب کرد. 

به گزارش فارس، رسانه‌های محلی گزارش کردند لایحه تبادل زندانی میان ایران و بلژیک روز گذشته در کمیسیون روابط خارجی پارلمان بلژیک به تصویب رسید و قرار است امروز در پارلمان بلژیک به رأی گذاشته شود. روزنامه استاندارد گزارش کرد، کمیته روابط خارجی پارلمان بلژیک لایحه‌ای را که امکان تبادل زندانی میان ۲ کشور بلژیک و ایران را فراهم می‌آورد به تصویب رساند. اکثریت اعضای این کمیته به نفع این لایحه رأی دادند. این لایحه در حالی به تصویب درآمده است که گروه‌های مخالف و حتی نمایندگان کنگره آمریکا تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا با مداخله در روند پیشبرد این طرح انسان‌دوستانه اخلال ایجاد کنند. 

صبح روز گذشته اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه 13 نماینده دموکرات و جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا در نامه‌ای از پارلمان بلژیک درخواست کردند طرح تبادل زندانی با ایران را به تصویب درنیاورد. 

روز سه‌شنبه رسانه‌ها گزارش کردند که پارلمان بلژیک قصد دارد از روز سه‌شنبه طرح معاهده بین جمهوری اسلامی ایران و بلژیک برای تبادل زندانیان بین ۲ کشور را مورد بررسی قرار دهد. وبگاه «بروکسل تایمز» در این باره گزارش کرد پیش‌نویس قانون تبادل زندانیان بین بلژیک و ایران با هدف آزادی یکی از کارمندان غیردولتی بلژیکی که در ایران بازداشت است، تهیه شده است. 

در ادامه این گزارش آمده است: پیش‌نویس قانون در دستور کار کمیته امور خارجی درباره همکاری با هند، امارات‌عربی‌متحده و ایران و «انتقال افراد زندانی شده است». لایحه مذکور به بلژیک اجازه می‌دهد زندانیان را با ایران مبادله کند و از امروز قرار است در پارلمان این کشور اروپایی به بحث و بررسی گذاشته شود. 

پیش از این، «کاظم غریب‌آبادی»، معاون امور بین‌الملل قوه ‌قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر درباره بی‌گناهی «اسدالله اسدی» دیپلمات ایرانی تصریح کرده بود: «ایشان از مصونیت دیپلماتیک برخوردار است؛ بازداشت ایشان در آلمان و نگهداری ۱۰۱ روزه‌اش در وضعیت نامناسب مغایر حقوق بین‌الملل، حقوق بشر و کنوانسیون ۱۹۶۳ وین ناظر بر روابط کنسولی بود». وی در ادامه افزود: «انتقال آقای اسدی به بلژیک و حکمی که علیه وی در این کشور صادر شد نیز‌، چنین شرایطی داشت و ما آن دادگاه را دادگاهی کاملا غیرقانونی و ناعادلانه در این زمینه می‌دانیم».

 

علیرضا حجتی: خبری که روز گذشته منابع آمریکایی درباره رزمایش قریب‌الوقوع ایران، چین و روسیه در آمریکای لاتین در نزدیکی مرزهای ایالات متحده منتشر کردند جدای از حیرت‌انگیز بودن آن، پرسش‌های جدیدی درباره تغییر سیاست بین‌الملل از یک طرف و از سوی دیگر انگاره از قواره افتادن نظم موجود آمریکایی جهان که حاصل نظام تک‌قطبی پساجنگ سرد است را تقویت می‌کند؛ و این یک نشانه دیگر است که بپذیریم آمریکا در حال واگذاری ردای هژمون-Super Power- است و با یک رده نزول تبدیل به قدرت بزرگ-Great Power – شده است. 

وبگاه واشنگتن فری‌بیکن وابسته به جریان نومحافظه‌کار آمریکا در گزارشی که در سرتاسر آن احساس خطر برداشت می‌شود نوشته ایران، روسیه و چین در یک «نمایش قدرت» به آمریکا قصد برگزاری یک رزمایش سه‌‌جانبه در آمریکای لاتین تحت عنوان «تک‌تیراندازی مرز» را دارند تا نشان دهند چگونه این ارتش‌ها می‌توانند به ایالات متحده برسند. بر اساس این گزارش، ونزوئلا میزبان این رزمایش است که قرار است اوایل ماه آگوست - اواسط مرداد- برگزار شود و نظامیان ایران، روسیه و چین قصد دارند برای برگزاری این رزمایش عازم آمریکای لاتین و کارائیب شوند. این پایگاه آمریکایی می‌نویسد: این رزمایش یکی از واضح‌ترین نشانه‌ها تا به امروز از شکل‌گیری یک ائتلاف در آمریکای لاتین ضد ایالات متحده است. «ژوزف هومیر» تحلیلگر امنیت ملی به واشنگتن فری‌بیکن گفته روسیه و متحدانش ایران و چین با حضور در این رزمایش در ونزوئلا در آستانه نمایش قدرت بزرگی هستند. با عادی‌سازی تحرکات نظامی دشمنان ایالات متحده در دریای کارائیب، ما در معرض خطر در آمریکای لاتین هستیم. این رسانه محافظه‌کار آمریکایی همچنین با ابراز نگرانی می‌نویسد: ونزوئلا که تحت رهبری نیکلاس مادورو، ائتلاف ضد آمریکایی در آمریکای لاتین را هدایت می‌کند قرار است میزبان این رزمایش جنگی باشد که در جریان آن روسیه، چین و ایران نظامیان خود را به نیمکره غربی منتقل خواهند کرد تا «دارایی‌های نظامی مستقر در آمریکای لاتین و کارائیب را به چالش بکشند». 

این رزمایش انگار قرار است ما را به گشودن فصل تازه‌ای از روابط بین‌الملل در قرن بیست‌و‌یکم بکشاند. شاید اگر «کنث والتز»، نظریه‌پرداز مطرح رئالیست روابط بین‌الملل و سیاست بین‌الملل امروز زنده و در میان ما بود می‌توانست نظریه موازنه قوای خود را به‌روز‌رسانی کند و شاید همچنان می‌توانست ادعا کند نظرات او که پس از جنگ سرد و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با چالش مواجه شد همچنان جواب می‌دهد، چرا که حضور نظامی ایران، روسیه و چین به عنوان ۳ بازیگر تجدیدنظر‌طلب نظم فعلی در نزدیکی مرزهای ایالات متحده نوعی موازنه مستقیم محسوب می‌شود. برای اینکه درک کنیم چه چیزی در حال وقوع است باید کمی به گذشته برگردیم. کنث والتز دهه‌های میانی قرن بیستم از سیاست بین‌الملل یک نمایش ۳ پرده‌ای را به اجرا گذاشته بود؛ پرده اول اینگونه بود که بازیگر الف قدرت خود را افزایش می‌دهد، در پرده دوم افزایش قدرت بازیگر الف موجب هراس بازیگران دیگر می‌شود و در پرده سوم بازیگران با ائتلاف در برابر بازیگر الف موازنه قوا را برقرار می‌کنند. اما سناریوی والتز با رقم خوردن 2 اتفاق با ابهام‌ها و پرسش‌های فراوانی روبه‌رو شد: اول فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بدون موازنه قوا و برخورد نظامی و دوم عدم موازنه‌سازی در برابر آمریکا پس از تک‌قطبی شدن نظم پساجنگ سرد. اینها پرسش‌های اساسی سیاست بین‌الملل در دهه 90 میلادی بود. والتز البته در آن مقطع در مواجهه با انتقاداتی که نظریه‌اش را دارای نقصان می‌دانست- بویژه پس از عدم ایجاد هیچ موازنه‌ای مقابل آمریکا- می‌گفت موازنه در نهایت صورت می‌پذیرد اما زمان آن مشخص نیست. همین اتفاقات موجب شد نظریه «موازنه تهدید» پس از جنگ سرد توسط استفن والت مبدع نظریه «رئالیسم تدافعی» متولد شود. موازنه تهدید که در پی اصلاح نظریه موازنه قوای والتز بود، بیان می‌کرد این «برداشت از تهدید» است که موجب موازنه‌سازی و واکنش به آن می‌شود و شامل مولفه‌هایی بود که مهم‌ترین آن «مجاورت جغرافیایی» بود. به عنوان مثال حمله روسیه به اوکراین با موازنه تهدید تعریف می‌شود و پس از اینکه آمریکا و غرب با راهبرد گسترش ناتو، راهی اوکراین در همسایگی روسیه شدند، مسکو با برداشت تهدید از این اتفاق و با حمله به اوکراین به این تهدید واکنش نشان داد اما رزمایش ماه آینده نزدیکی آشکار به منشأ کانون تهدید یعنی ایالات متحده است که یعنی نوعی از موازنه کامل و مستقیم.

نگاهی کوتاه به ائتلاف 3 بازیگر اصلی رزمایش در آمریکای لاتین و موقعیت بازدارندگی‌ای که در برابر آمریکا دارند، برای فهم بهتر رخدادهای آینده ضروری است. 

  ایران

ایران که در تعاریف مرسوم روابط بین‌الملل یک قدرت میانی یا حداقل قدرت منطقه‌ای محسوب می‌شود، با افزایش قابلیت‌های نظامی و موشکی خود طی سال‌های اخیر، به قدرت دریایی خود نیز افزوده است. ایران در برهه فعلی همزمان با حضور در شبکه‌ای از پیمان‌های منطقه‌ای نظیر شانگهای و درخواست برای حضور در بریکس- شامل چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی- که دارای نیمی از جمعیت جهان و 25 درصد اقتصاد دنیا، صاحب حق وتو در شورای امنیت و صاحب زرادخانه‌های هسته‌ای است، تلاش می‌کند به دامنه کنش‌های خود بعد «فرامنطقه‌ای» بدهد. در شرایطی که سال‌هاست گذار نظم جهانی از آتلانتیک و انتقال به پاسیفیک مطرح شده، ایران سطح حضور خود در آسیای میانه را افزایش داده و همکاری‌های جدید نظامی و اقتصادی را با کشورهای عضو این منطقه تعریف کرده است. همچنین در شرایطی که آمریکا سرتاسر اطراف ایران را با پایگاه‌های نظامی خود پوشانده است، از سال گذشته رسانه‌های آمریکایی گزارش‌های متعددی منتشر کرده‌اند مبنی بر اینکه نشانه‌هایی وجود دارد که ایران برای تقویت بازدارندگی در برابر ایالات متحده در حال تقویت حضور خود در آمریکای لاتین؛ حیاط خلوت آمریکاست. 

  چین

آمریکا از چند سال گذشته به طور ویژه روی مهار چین متمرکز شده است. واشنگتن اخیرا در مواجهه با پکن به دستور کارهای جنگ سرد بازگشته است. آمریکا سال گذشته تحت پیمان «اوکاس» در یک ائتلاف سه‌جانبه با انگلستان و استرالیا، این کشور (استرالیا) نزدیک چین را مجهز به چند فروند زیردریایی اتمی کرد؛ اقدامی که حاوی یک پیام آشکار برای چین بود. حالا رزمایش چین درکارائیب -‌نزدیک آمریکا‌-‌ به نظر تلافی پکن در این رابطه است. منابع آمریکایی طی مدت اخیر با رصد فعالیت‌های چین در آمریکای لاتین نوشتند وانگ یی، وزیر خارجه چین ماه گذشته چندین قرارداد اقتصادی در آمریکای لاتین با اروگوئه، نیکاراگوئه و اکوادور امضا کرده است. همچنین ابتکار «کمربند و جاده» چین اخیرا راه خود را به آرژانتین باز کرده است؛ جایی که پکن برای ساخت پروژه‌های زیربنایی در این کشور حضور دارد. همچنین اندیشکده‌های آمریکایی نوشتند: «در حالی که روسیه تلاش می‌کند از سیستم مالی بین‌المللی مشروعیت‌زدایی کند، چین در راستای مقابله با دلار آمریکا با یک بانک مستقر در سوییس توافقنامه‌ای را برای ایجاد ذخیره ارز یوآن همراه با اندونزی، مالزی، هنگ‌کنگ، سنگاپور و شیلی امضا کرده است. در بعد نظری سیاست بین‌الملل از سال‌های گذشته ۲ نگرش درباره آینده‌پژوهی ظهور چین و رفتار این کشور وجود داشته است. نگرش اول که اشخاصی چون هنری کیسینجر به عنوان رئالیست‌های خوشبین آن را نمایندگی می‌کنند، معتقد است نظمی که آمریکا پس از جنگ سرد طراحی کرده، آنقدر ساختاریافته است که ظهور چین را مسالمت‌جویانه - بدون اینکه بخواهد آن را تغییر دهد- خواهد کرد و نگرش دوم شامل رئالیست‌های بدبینی همچون جان مرشایمر بیان می‌کند چین با تبدیل قدرت اقتصادی خود به نظامی، ظهور خصومت‌جویانه‌ای در نظم جهانی خواهد داشت و به سمت تغییر نظم حرکت خواهد کرد. 

  روسیه

ولادیمیر پوتین که قصد دارد یکی از سخنرانی‌های عمومی آتی خود را به تجزیه و تحلیل تحولات اوضاع در جهان اختصاص دهد، اخیرا در مجمع بین‌المللی حقوقی سن‌پترزبورگ از آغاز روند شکل‌گیری یک نظام چندقطبی در جهان خبر داد و تاکید کرد این روند غیرقابل بازگشت است. 

رئیس‌جمهوری روسیه پنجشنبه هفته گذشته در سخنرانی برای مقامات سرویس اطلاعات خارجی این کشور اعلام کرد غرب قادر به تجزیه و تحلیل تحولات اوضاع در جهان نیست. پوتین گفت: کشورهای غربی با خودخواهی کامل از میلیون‌ها اوکراینی به عنوان ابزاری مصرفی استفاده می‌کنند. اوکراین فقط در چارچوب بازی‌های سیاسی برای بازدارندگی روسیه مورد نیاز غرب است. رئیس‌جمهوری روسیه افزود: «غرب به اصطلاح جمعی در اقدامات خود بر این واقعیت تکیه دارد که هیچ جایگزینی برای مدل جهانی‌گرایی لیبرال آنها وجود ندارد. در حالی که این مدل همان نسخه به‌‌روز شده استعمار نو است و نه چیز دیگری. جهان به سبک آمریکایی، جهانی با حاکمیت گروه کوچکی از کشورها اداره شده و در آن حقوق دیگر کشورها به‌سادگی نقض می‌شود».

وی به عنوان یک نمونه گویا از این برخورد غربی‌ها، به سرنوشت کشورها و مردمان منطقه خاورمیانه و دیگر مناطق جهان اشاره کرد و یادآور شد اکنون هم نوبت میلیون‌ها مردم غیرنظامی در اوکراین رسیده است که سرنوشت آنها هیچ اهمیتی برای غرب ندارد و از آنها تنها به عنوان ابزاری برای بازدارندگی روسیه به منظور جلوگیری از توسعه آن «با سرعت لازم و بر اساس ارزش‌های سنتی مورد نیاز خود» استفاده می‌شود. 

همزمان با افزایش روابط نظامی و اقتصادی ایران و ونزوئلا، دانیل اورتگا، رئیس‌جمهور نیکاراگوئه - متحد ونزوئلا- اخیرا یک پیمان نظامی با روسیه منعقد کرده که به سربازان، هواپیماها و کشتی‌های روسیه اجازه گشت در مرزهای این کشور آمریکای مرکزی و انجام تمرین‌های آموزشی نظامی مشترک داده شده است. این توافقنامه نظامی در بحبوحه جنگ روسیه با اوکراین امضا شد که نشان می‌دهد حضور در آمریکای لاتین برای مسکو با وجود فشار بر مرزهایش همچنان در اولویت است. 

گروه اقتصادی: در حالی که از نیمه تیرماه عبور کرده‌ایم و بازار خودرو شاهد روند صعودی افزایش قیمت‌هاست، همچنان از آیین‌نامه واردات خودرو خبری نیست؛ این در حالی است که بر اساس وعده‌های وزیر صمت، بنا بود این آیین‌نامه تا پایان خردادماه نهایی و تصویب شود تا بازار خودرو از بلاتکلیفی خارج شود. به گزارش «وطن‌امروز»، ممنوعیت واردات خودرو از سال 97 به دلیل محدودیت‌های ارزی و بهبود کسری تراز تجاری با مصوبه سران قوا اجرا شد که تا اردیبهشت سال جاری این مصوبه پابرجا بود. اواسط خردادماه امسال بود که رئیس مجلس شورای اسلامی، قانون ساماندهی صنعت خودرو را که در آن تاکید بر مجوز 5 ساله واردات خودرو شده است، به دولت ابلاغ کرد. بر اساس ماده ۴ این قانون که توسط محمدباقر قالیباف ابلاغ شد، وزارت صمت موظف به تنظیم آیین‌نامه واردات خودرو و تصویب آن شده است. از سوی دیگر پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، سیدرضا فاطمی‌امین به عنوان وزیر صمت وعده داده بود که تا پایان خرداد سال ۱۴۰۱ واردات خودرو تعیین‌تکلیف و آیین‌نامه‌ آن تصویب خواهد شد، این در حالی است که با وجود عبور از نیمه تیرماه هنوز این مصوبه نهایی نشده که موجب شده است خریداران بلاتکلیف بمانند و به دلیل عدم تعادل عرضه و تقاضا قیمت‌ها روز به روز افزایش یابد. 

پیش از این فاطمی‌امین درباره آیین‌نامه واردات خودرو اعلام کرده بود: آیین‌نامه واردات خودرو ۱۰ بند دارد که در هیات دولت مطرح شد. درباره یک بند ابهاماتی بود که به کمیسیون اقتصادی برگشت و در حال حاضر در نوبت بررسی در هیات دولت است. بعد از تصویب آیین‌نامه طی ۲ الی ۳ ماه واردات انجام ‌می‌شود. 

تا امروز که از نیمه تیرماه نیز عبور کرده‌ایم، واردات خودرو همچنان بلاتکلیف مانده است و این در حالی است که طبق وعده وزیر صمت در صورت تصویب آیین‌نامه طی یک الی ۲ ماه آینده یعنی حداکثر تا شهریورماه باید شاهد ورود خودروهای خارجی که اغلب هم کمتر از ۱۰ هزار دلار قیمت دارند، می بودیم. عدم تعیین تکلیف واردات خودرو از یک سو و عدم افزایش قابل توجه تولید خودروی داخلی و ادامه روند قرعه‌کشی خودرو موجب افزایش شکاف بین قیمت بازار و کارخانه در میان خودروهای داخلی شده که روز به‌روز هم این شکاف در حال بیشتر شدن است. 

 

* واردات خودرو منتفی است؟

دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان با اشاره به اینکه این موضوع همان قانون قبلی است که بسیاری از کارشناسان به دلیل انحصاری که این موضوع در زمینه واردات ایجاد می‌کند با آن مخالف هستند، گفت: انحصار قانونی که در عرضه خودرو داریم را می‌خواهند در واردات خودرو نیز اعمال کنند که موجب ایجاد فساد می‌شود. 

به گفته وی، ایده می‌تواند به گونه‌ای باشد که واردات برای همگان آزاد باشد و اشخاص و شرکت‌هایی که صادرات دارند بتوانند با تعرفه پایین‌تر واردات انجام دهند. 

به عقیده دبیر انجمن واردکنندگان، نگاه‌های انحصارگرایانه و بهانه‌های تامین ارز فقط تلاش برای ادامه انحصار برای انحصار‌طلبان است و منابع ارزی واردات می‌تواند با ارزهای اعلامی مردمی که تمایل دارند واردات انجام دهند تامین شود و اینگونه انحصار در این حوزه ایجاد نمی‌شود. دادفر اعلام کرد که با مخالفت‌ها و سنگ‌اندازی‌های برخی بعید به نظر می‌رسد آیین‌نامه واردات به این زودی‌ها تصویب و ابلاغ شود. با همین فرمان اگر نگوییم هرگز واردات انجام نمی‌شود حداقل به این زودی‌ها نخواهد بود. حالا باید دید با همه این اظهارات ضدونقیض واردات خودرو پس از چند سال وقفه چگونه صورت می‌گیرد و آیا می‌تواند تاثیر مورد تصور را در بازار خودروی کشور ایجاد کند یا خیر. 

 

* ضرورت ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه آیین‌نامه واردات خودرو باید سریع‌تر ابلاغ شود، گفت: البته ما پیش‌نویس آیین‌نامه را دیدیم و اشکالاتی هم به آن داشتیم که به وزارت صمت یادآوری کردیم. 

لطف‌الله سیاهکلی درباره زمان ارائه آیین‌نامه واردات خودروهای خارجی از سوی وزارت صمت اظهار داشت: بر اساس برنامه‌ زمان‌بندی آیین‌نامه واردات خودرو باید تا آخر هفته ابلاغ شود، البته ما پیش‌نویس آیین‌نامه را دیدیم و اشکالاتی هم به آن داشتیم که به وزارت صمت یادآوری کردیم. 

 

* واردات؛ حلال مشکلات؟

به طور کلی ممنوعیت بلندمدت واردات یک کالا می‌تواند منجر به انحصار و رفته‌رفته بی‌کیفیت شدن محصولات شرکت‌های داخلی شود، این یک اصل کلی است که می‌توان به تمام کالاها تعمیم داد. البته ممنوعیت هوشمند و کوتاه‌مدت واردات برای ارتقای صنایع داخلی امری مترقی است که می‌تواند صرفا بخشی از استراتژی صنعتی یک کشور باشد. مانند آنچه در صنعت لوازم خانگی کشورمان رخ داد اما ماندن در همین مرحله هم تبعات جبران‌ناپذیری خواهد داشت. 

 

* ملاحظات واردات خودرو

۱- نیاز به بیش از یک میلیون دستگاه خودرو به طور سالانه

 به گواه آمار، سال جاری اگر خودروسازان داخلی بتوانند قریب به یک میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه تولید کنند دیگر بساط قرعه‌کشی و توزیع قطره‌چکانی خودرو به بازار برچیده می‌شود. به عبارت ساده‌تر نیاز سالانه کشورمان به خودرو قریب به 1.5 میلیون دستگاه است. 

۲- قیمت‌های به مراتب بالاتر خودروهای خارجی

بررسی‌ قیمت‌های جهانی حاکی از آن است که به طور میانگین قیمت خودروهای میان‌‌رده سواری شرکت‌های کره‌ای و اروپایی بدون در نظر گرفتن تعرفه گمرکی قریب به ۲۵ هزار دلار یا حدود ۵۰۰ میلیون تومان (با احتساب قیمت دلار نیما) و در بالاترین سقف قیمتی دلار آزاد ۷۵۰ میلیون تومان است. 

۳- بحران ارزی

 میزان کل واردات کشورمان در 11 ماه منتهی به بهمن ۱۴۰۰ قریب به ۴۶ میلیارد و ۵۷۷ میلیون بوده است که تلفن همراه با کمال ناباوری با سهم ۴ میلیارد دلاری رتبه اول ارزبری را در کشورمان داشته است. در این بین بیش از ۷۰ درصد واردات ایران را مواد اولیه صنایع تولیدی تشکیل داده است که قابلیت جایگزینی یا حذف از سبد وارداتی کشور را ندارند. با توجه به میزان صادرات هم فشار بیش از این نمی‌توان به تقاضای ارز وارداتی کشورمان وارد کرد. 

۴- تحریم‌های مالی

 در یک دهه گذشته کشورمان با سخت‌ترین تحریم‌های مالی رو‌به‌رو بوده و اساسا صیانت از ارز به یکی از اصلی‌ترین وظایف سیاست‌گذار پولی و مالی کشور یعنی بانک مرکزی بدل شده است تا جایی که اقتصاددانان بر این باورند که برای حفظ معیشت مردم و مصون ماندن از نوسانات ارزی ممنوعیت واردات کالاهای لوکس و ارزبر امری بدیهی است. 

 

* بررسی شرایط نابسامان خودرو

 پایین بودن کیفیت محصولات تولیدی خودروسازان داخلی و اعتراض بحق مردم به آنها، از جمله مواردی بوده که رهبر معظم انقلاب در دیدار بهمن‌ماه سال گذشته‌شان با جمعی از تولیدکنندگان و فعالان صنعتی به آن اشاره کرده بودند. در حال حاضر تقریبا تمام اضلاع مرتبط با صنعت خودروی کشور از شرایط موجود ناراضی‌اند. از یک طرف مردم از قیمت‌های بالا و کیفیت پایین خودرو به‌علاوه فساد در عرضه خودرو ناراضی‌اند و از سوی دیگر خودروسازان نسبت به قیمت‌گذاری دستوری معترضند و می‌گویند اساسا نحوه قیمت‌گذاری موجود باعث بهره‌وری و توسعه صنعت خودرو نمی‌شود. قطعه‌سازان، دیگر ضلع این ماجرا هم از شرایط کنونی راضی نیستند و از بدهی سنگین شرکت‌های خودروساز گلایه دارند. در این شرایط دولتمردان هم صنعت خودرو را کلافی سردرگم می‌دانند که بهتر است هر چه زودتر به بخش خصوصی واگذار شود. شاید در یک جمله بتوان گفت همه از شرایط کنونی ناراضی‌ هستند. یکی از نقاط ضعف صنعت خودروسازی کشور به نوع مالکیت و نحوه مدیریت این صنعت بازمی‌گردد. اگر چه عمده سهام خودروسازهای بزرگ کشور در بورس عرضه می‌شود اما مدیریت این صنعت ماهیتا دولتی است. وجود مدیریت دولتی در صنعت گسترده و بزرگی مثل خودروسازی، دخالت‌ها و انتظارات گسترده‌ای را به این صنعت تحمیل کرده است. هزینه‌های بالایی در نتیجه فشارهای سیاسی به صنعت خودروی کشور وارد شده و به کارایی پایین آن دامن‌ زده است. همچنین مشکلات و کاستی‌های متعددی در ساختار صنعت خودروی کشور وجود دارد. مهم‌ترین چالش‌های ساختاری این صنعت عبارت است از نبود صرفه به مقیاس، بی‌اعتنایی به تحقیق و توسعه و ناکارآمدی زنجیره تأمین. 

علیرضا حجتی: خبری که روز گذشته منابع آمریکایی درباره رزمایش قریب‌الوقوع ایران، چین و روسیه در آمریکای لاتین در نزدیکی مرزهای ایالات متحده منتشر کردند جدای از حیرت‌انگیز بودن آن، پرسش‌های جدیدی درباره تغییر سیاست بین‌الملل از یک طرف و از سوی دیگر انگاره از قواره افتادن نظم موجود آمریکایی جهان که حاصل نظام تک‌قطبی پساجنگ سرد است را تقویت می‌کند؛ و این یک نشانه دیگر است که بپذیریم آمریکا در حال واگذاری ردای هژمون-Super Power- است و با یک رده نزول تبدیل به قدرت بزرگ-Great Power – شده است. 

وبگاه واشنگتن فری‌بیکن وابسته به جریان نومحافظه‌کار آمریکا در گزارشی که در سرتاسر آن احساس خطر برداشت می‌شود نوشته ایران، روسیه و چین در یک «نمایش قدرت» به آمریکا قصد برگزاری یک رزمایش سه‌‌جانبه در آمریکای لاتین تحت عنوان «تک‌تیراندازی مرز» را دارند تا نشان دهند چگونه این ارتش‌ها می‌توانند به ایالات متحده برسند. بر اساس این گزارش، ونزوئلا میزبان این رزمایش است که قرار است اوایل ماه آگوست - اواسط مرداد- برگزار شود و نظامیان ایران، روسیه و چین قصد دارند برای برگزاری این رزمایش عازم آمریکای لاتین و کارائیب شوند. این پایگاه آمریکایی می‌نویسد: این رزمایش یکی از واضح‌ترین نشانه‌ها تا به امروز از شکل‌گیری یک ائتلاف در آمریکای لاتین ضد ایالات متحده است. «ژوزف هومیر» تحلیلگر امنیت ملی به واشنگتن فری‌بیکن گفته روسیه و متحدانش ایران و چین با حضور در این رزمایش در ونزوئلا در آستانه نمایش قدرت بزرگی هستند. با عادی‌سازی تحرکات نظامی دشمنان ایالات متحده در دریای کارائیب، ما در معرض خطر در آمریکای لاتین هستیم. این رسانه محافظه‌کار آمریکایی همچنین با ابراز نگرانی می‌نویسد: ونزوئلا که تحت رهبری نیکلاس مادورو، ائتلاف ضد آمریکایی در آمریکای لاتین را هدایت می‌کند قرار است میزبان این رزمایش جنگی باشد که در جریان آن روسیه، چین و ایران نظامیان خود را به نیمکره غربی منتقل خواهند کرد تا «دارایی‌های نظامی مستقر در آمریکای لاتین و کارائیب را به چالش بکشند». 

این رزمایش انگار قرار است ما را به گشودن فصل تازه‌ای از روابط بین‌الملل در قرن بیست‌و‌یکم بکشاند. شاید اگر «کنث والتز»، نظریه‌پرداز مطرح رئالیست روابط بین‌الملل و سیاست بین‌الملل امروز زنده و در میان ما بود می‌توانست نظریه موازنه قوای خود را به‌روز‌رسانی کند و شاید همچنان می‌توانست ادعا کند نظرات او که پس از جنگ سرد و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با چالش مواجه شد همچنان جواب می‌دهد، چرا که حضور نظامی ایران، روسیه و چین به عنوان ۳ بازیگر تجدیدنظر‌طلب نظم فعلی در نزدیکی مرزهای ایالات متحده نوعی موازنه مستقیم محسوب می‌شود. برای اینکه درک کنیم چه چیزی در حال وقوع است باید کمی به گذشته برگردیم. کنث والتز دهه‌های میانی قرن بیستم از سیاست بین‌الملل یک نمایش ۳ پرده‌ای را به اجرا گذاشته بود؛ پرده اول اینگونه بود که بازیگر الف قدرت خود را افزایش می‌دهد، در پرده دوم افزایش قدرت بازیگر الف موجب هراس بازیگران دیگر می‌شود و در پرده سوم بازیگران با ائتلاف در برابر بازیگر الف موازنه قوا را برقرار می‌کنند. اما سناریوی والتز با رقم خوردن 2 اتفاق با ابهام‌ها و پرسش‌های فراوانی روبه‌رو شد: اول فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بدون موازنه قوا و برخورد نظامی و دوم عدم موازنه‌سازی در برابر آمریکا پس از تک‌قطبی شدن نظم پساجنگ سرد. اینها پرسش‌های اساسی سیاست بین‌الملل در دهه 90 میلادی بود. والتز البته در آن مقطع در مواجهه با انتقاداتی که نظریه‌اش را دارای نقصان می‌دانست- بویژه پس از عدم ایجاد هیچ موازنه‌ای مقابل آمریکا- می‌گفت موازنه در نهایت صورت می‌پذیرد اما زمان آن مشخص نیست. همین اتفاقات موجب شد نظریه «موازنه تهدید» پس از جنگ سرد توسط استفن والت مبدع نظریه «رئالیسم تدافعی» متولد شود. موازنه تهدید که در پی اصلاح نظریه موازنه قوای والتز بود، بیان می‌کرد این «برداشت از تهدید» است که موجب موازنه‌سازی و واکنش به آن می‌شود و شامل مولفه‌هایی بود که مهم‌ترین آن «مجاورت جغرافیایی» بود. به عنوان مثال حمله روسیه به اوکراین با موازنه تهدید تعریف می‌شود و پس از اینکه آمریکا و غرب با راهبرد گسترش ناتو، راهی اوکراین در همسایگی روسیه شدند، مسکو با برداشت تهدید از این اتفاق و با حمله به اوکراین به این تهدید واکنش نشان داد اما رزمایش ماه آینده نزدیکی آشکار به منشأ کانون تهدید یعنی ایالات متحده است که یعنی نوعی از موازنه کامل و مستقیم.

نگاهی کوتاه به ائتلاف 3 بازیگر اصلی رزمایش در آمریکای لاتین و موقعیت بازدارندگی‌ای که در برابر آمریکا دارند، برای فهم بهتر رخدادهای آینده ضروری است. 

  ایران

ایران که در تعاریف مرسوم روابط بین‌الملل یک قدرت میانی یا حداقل قدرت منطقه‌ای محسوب می‌شود، با افزایش قابلیت‌های نظامی و موشکی خود طی سال‌های اخیر، به قدرت دریایی خود نیز افزوده است. ایران در برهه فعلی همزمان با حضور در شبکه‌ای از پیمان‌های منطقه‌ای نظیر شانگهای و درخواست برای حضور در بریکس- شامل چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی- که دارای نیمی از جمعیت جهان و 25 درصد اقتصاد دنیا، صاحب حق وتو در شورای امنیت و صاحب زرادخانه‌های هسته‌ای است، تلاش می‌کند به دامنه کنش‌های خود بعد «فرامنطقه‌ای» بدهد. در شرایطی که سال‌هاست گذار نظم جهانی از آتلانتیک و انتقال به پاسیفیک مطرح شده، ایران سطح حضور خود در آسیای میانه را افزایش داده و همکاری‌های جدید نظامی و اقتصادی را با کشورهای عضو این منطقه تعریف کرده است. همچنین در شرایطی که آمریکا سرتاسر اطراف ایران را با پایگاه‌های نظامی خود پوشانده است، از سال گذشته رسانه‌های آمریکایی گزارش‌های متعددی منتشر کرده‌اند مبنی بر اینکه نشانه‌هایی وجود دارد که ایران برای تقویت بازدارندگی در برابر ایالات متحده در حال تقویت حضور خود در آمریکای لاتین؛ حیاط خلوت آمریکاست. 

  چین

آمریکا از چند سال گذشته به طور ویژه روی مهار چین متمرکز شده است. واشنگتن اخیرا در مواجهه با پکن به دستور کارهای جنگ سرد بازگشته است. آمریکا سال گذشته تحت پیمان «اوکاس» در یک ائتلاف سه‌جانبه با انگلستان و استرالیا، این کشور (استرالیا) نزدیک چین را مجهز به چند فروند زیردریایی اتمی کرد؛ اقدامی که حاوی یک پیام آشکار برای چین بود. حالا رزمایش چین درکارائیب -‌نزدیک آمریکا‌-‌ به نظر تلافی پکن در این رابطه است. منابع آمریکایی طی مدت اخیر با رصد فعالیت‌های چین در آمریکای لاتین نوشتند وانگ یی، وزیر خارجه چین ماه گذشته چندین قرارداد اقتصادی در آمریکای لاتین با اروگوئه، نیکاراگوئه و اکوادور امضا کرده است. همچنین ابتکار «کمربند و جاده» چین اخیرا راه خود را به آرژانتین باز کرده است؛ جایی که پکن برای ساخت پروژه‌های زیربنایی در این کشور حضور دارد. همچنین اندیشکده‌های آمریکایی نوشتند: «در حالی که روسیه تلاش می‌کند از سیستم مالی بین‌المللی مشروعیت‌زدایی کند، چین در راستای مقابله با دلار آمریکا با یک بانک مستقر در سوییس توافقنامه‌ای را برای ایجاد ذخیره ارز یوآن همراه با اندونزی، مالزی، هنگ‌کنگ، سنگاپور و شیلی امضا کرده است. در بعد نظری سیاست بین‌الملل از سال‌های گذشته ۲ نگرش درباره آینده‌پژوهی ظهور چین و رفتار این کشور وجود داشته است. نگرش اول که اشخاصی چون هنری کیسینجر به عنوان رئالیست‌های خوشبین آن را نمایندگی می‌کنند، معتقد است نظمی که آمریکا پس از جنگ سرد طراحی کرده، آنقدر ساختاریافته است که ظهور چین را مسالمت‌جویانه - بدون اینکه بخواهد آن را تغییر دهد- خواهد کرد و نگرش دوم شامل رئالیست‌های بدبینی همچون جان مرشایمر بیان می‌کند چین با تبدیل قدرت اقتصادی خود به نظامی، ظهور خصومت‌جویانه‌ای در نظم جهانی خواهد داشت و به سمت تغییر نظم حرکت خواهد کرد. 

  روسیه

ولادیمیر پوتین که قصد دارد یکی از سخنرانی‌های عمومی آتی خود را به تجزیه و تحلیل تحولات اوضاع در جهان اختصاص دهد، اخیرا در مجمع بین‌المللی حقوقی سن‌پترزبورگ از آغاز روند شکل‌گیری یک نظام چندقطبی در جهان خبر داد و تاکید کرد این روند غیرقابل بازگشت است. 

رئیس‌جمهوری روسیه پنجشنبه هفته گذشته در سخنرانی برای مقامات سرویس اطلاعات خارجی این کشور اعلام کرد غرب قادر به تجزیه و تحلیل تحولات اوضاع در جهان نیست. پوتین گفت: کشورهای غربی با خودخواهی کامل از میلیون‌ها اوکراینی به عنوان ابزاری مصرفی استفاده می‌کنند. اوکراین فقط در چارچوب بازی‌های سیاسی برای بازدارندگی روسیه مورد نیاز غرب است. رئیس‌جمهوری روسیه افزود: «غرب به اصطلاح جمعی در اقدامات خود بر این واقعیت تکیه دارد که هیچ جایگزینی برای مدل جهانی‌گرایی لیبرال آنها وجود ندارد. در حالی که این مدل همان نسخه به‌‌روز شده استعمار نو است و نه چیز دیگری. جهان به سبک آمریکایی، جهانی با حاکمیت گروه کوچکی از کشورها اداره شده و در آن حقوق دیگر کشورها به‌سادگی نقض می‌شود».

وی به عنوان یک نمونه گویا از این برخورد غربی‌ها، به سرنوشت کشورها و مردمان منطقه خاورمیانه و دیگر مناطق جهان اشاره کرد و یادآور شد اکنون هم نوبت میلیون‌ها مردم غیرنظامی در اوکراین رسیده است که سرنوشت آنها هیچ اهمیتی برای غرب ندارد و از آنها تنها به عنوان ابزاری برای بازدارندگی روسیه به منظور جلوگیری از توسعه آن «با سرعت لازم و بر اساس ارزش‌های سنتی مورد نیاز خود» استفاده می‌شود. 

همزمان با افزایش روابط نظامی و اقتصادی ایران و ونزوئلا، دانیل اورتگا، رئیس‌جمهور نیکاراگوئه - متحد ونزوئلا- اخیرا یک پیمان نظامی با روسیه منعقد کرده که به سربازان، هواپیماها و کشتی‌های روسیه اجازه گشت در مرزهای این کشور آمریکای مرکزی و انجام تمرین‌های آموزشی نظامی مشترک داده شده است. این توافقنامه نظامی در بحبوحه جنگ روسیه با اوکراین امضا شد که نشان می‌دهد حضور در آمریکای لاتین برای مسکو با وجود فشار بر مرزهایش همچنان در اولویت است. 

******