دستور کار ایرانی

گروه سیاسی: یک رسانه آمریکایی اعتراف کرد ایران در مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا نه از روی ضعف، که با اعتماد به نفس کامل پیش می‌رود. نشریه «پلیتیکو» با بیان اینکه «با زبان قلدری نمی‌توان با ایرانی‌ها صحبت کرد» تایید کرد واشنگتن طی دهه‌ها خود را درباره ظرفیت بازدارندگی تحریم‌ها علیه ایران فریب داده‌ است.
در مقاله این نشریه آمده است: تحریم‌ها ممکن است برای ایرانی‌ها دردسرساز بوده و آنها را از منابع مادی زیادی محروم کرده باشد اما کوچک‌ترین اجباری برای آنها ایجاد نکرده تا از ایمان و مأموریت‌های جهانی و منطقه‌ای خود دست بکشند. این رویکرد، ترامپ را که فکر می‌کرد ایران پس از تحولات اخیر منطقه از نظر روحی ضعیف و مایل به پذیرش بی‌چون و چرای پیشنهادات او باشد،‌ ناامید کرده است. 
به نظر می‌رسد مقاله پلیتیکو اشاره به واقعیاتی دارد که اکنون در میدان مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا به شکل واضحی خود را عیان کرده است. ایران 2 شرط اصلی برای  ورود به مذاکرات با آمریکا داشت که یکی انجام این گفت‌وگوها در چارچوب مسائل هسته‌ای و نهایتا رفع تحریم‌ها بود و دیگر اینکه نحوه مذاکرات باید به صورت «غیرمستقیم» باشد و در این مرحله نباید به طرف مقابل امتیاز مذاکره مستقیم داده شود؛ شروطی که تا این جای کار و با انجام 2 مرحله مذاکره در مسقط و رم، هر دو انجام شده است. 
* چطور به اینجا رسیدیم؟
برای درک آنچه اکنون در روند مذاکرات پیش می‌رود، باید کمی به گذشته بازگردیم. ماجرای توهم ترامپ برای تحمیل گفت‌وگوهای یک‌طرفه و خارج از قاعده به ایران، از زمانی آغاز شد که رژیم اسد در سوریه فروپاشید و ایده ضعف قدرت ایران و آنچه غرب از آن با عنوان «از دست دادن بازوهای منطقه تهران» نام می‌برد، روی نگاه و تحلیل جناح‌های تندرو در آمریکا تاثیرات متوهمانه گذاشت. 
ترامپ پس از روی کار آمدن مجدد خود در آمریکا، یکی از نخستین کارهایی که انجام داد، امضای فرمان اجرایی برای تداوم سیاست فشار حداکثری بر کشورمان بود. سپس در عین حال که می‌گفت «ایرانی‌ها مردمان فوق العاده‌ای هستند و بهتر است با ما مذاکره کنند» از بمبارانی سخن گفت که به زعم خودش ایرانیان تا به حال نظیرش را ندیده‌اند!
اما در زمانه اوج تهدیدهای ترامپ، صدایی که در ایران شنیده شد، پیام قدرت و اقتدار بود. مقام معظم رهبری به صراحت بیان کردند مذاکره با دولت عهدشکن آمریکا «عاقلانه و شرافتمندانه» نیست و وحدتی که از سوی عمده مسؤولان نظام روی این رویکرد شکل گرفت، مَثَل همان آب پاکی بود که روی دستان ترامپ ریخته شد.  
در همین زمان استقرار بمب افکن‌های2B و 52B در جزیره دیه‌گو گارسیا در اقیانوس هند و افزوده شدن ناوهای هواپیمابر آمریکایی به ناوگان دریایی این کشور در منطقه، نمایش قدرتی بود که ترامپ قصد داشت از طریق آن، شروط یک‌طرفه خود را در مذاکرت احتمالی روی میز طرف ایرانی قرار دهد. او حتی از طرح مباحث غیرهسته‌ای نظیر موشک‌های ایرانی، نوع ارتباط کشورمان با گروه‌های مقاومت و مسائلی از این دست در مذاکرات آتی سخن گفت و در مقابل تنها دستاوردی که می‌توانست به ایرانی‌ها برای پذیرش بی‌قید و شرط با طرف آمریکایی بدهد، عدم اجازه به اسرائیل یا تندروهای آمریکایی برای حمله به ایران بود!
در مقابل پاسخ سیاستمداران و بویژه فرماندهان نظامی به تقویت ناوگان دریایی و هوایی آمریکا در منطقه، بسیار هوشمندانه بود. رونمایی از شهرهای موشکی و قابلیت‌هایی که می‌توانست جزیره دیه‌گو گارسیا را پیش از هر اقدامی به منطقه‌ای سوخته تبدیل کند، مخابره پیام قدرت و اعتمادبه‌نفس بود که بخوبی به طرف مقابل منتقل شد. در همین زمان نشریه نشنال اینترست با اشاره به سخنان سردار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه نوشته بود: «ژنرال ایرانی درباره توانایی ایران در غرق کردن ناوهای هواپیمابر آمریکایی درست می‌گوید. همچنین حضور حداقل ۱۰ پایگاه نظامی در اطراف ایران با چیزی در حدود ۵۰ هزار نیروی مستقر در آنها می‌تواند بهترین فرصت را به ایران برای هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی بدهد».
در کش‌وقوس تفهیم توان نظامی ایران در کنار اتحاد نظر برای ایستادگی در مقابل زیاده‌خواهی طرف مقابل، نهایتا این ترامپ بود که به نوشته نشریه پلیتیکو «از وادار کردن ایرانی‌ها به پذیرش بی‌قید و شرط شروط خود برای مذاکرات ناامید شد». رئیس‌جمهور آمریکا در 22 اسفند سال گذشته  نامه‌ای را توسط انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه امارت به ایران فرستاد که به گفته استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه، ادبیاتی بسیار نرم‌تر از آن چیزی داشت که ترامپ عادت کرده در مقابل رسانه‌ها به آن صورت سخن بگوید.  
ویتکاف درباره مفاد نامه ترامپ به رهبر انقلاب در گفت‌وگو با تاکر کارلسون گفته بود: «نامه ترامپ به ایران «تقریبا» شامل این جملات بوده است: من یک رئیس‌جمهور صلح‌طلب هستم، این چیزی است که می‌خواهم.... هیچ دلیلی وجود ندارد که این مساله به درگیری نظامی منجر شود.... بیایید صحبت کنیم و سوءتفاهم‌ها را برطرف کنیم».
* پذیرش شروط ایران
پس از پاسخ ایران به نامه ترامپ و پذیرش مذاکرات «غیرمستقیم» با طرف آمریکایی، مجددا بحث‌ها و بازی‌های رسانه‌ای روی مستقیم یا غیرمستقیم بودن این مذاکرات آغاز شد. ایران بارها اعلام کرد به طرف مقابل اعتماد ندارد و بر همین اساس قصد دارد مذاکرات را به صورت غیرمستقیم انجام دهد. از سوی دیگر در این مقطع که هنوز جدیت طرف مقابل سنجیده نشده است، نباید امتیاز مذاکره مستقیم به آنها داده شود. همچنین ایران اعلام کرد به هیچ‌وجه مذاکره روی موضوعات غیرهسته‌ای و بویژه بحث روی توان دفاعی‌اش را قبول نخواهد کرد. پس از لفاظی‌های ترامپ روی مستقیم بودن مذاکرات و شایعاتی که پیرامون این مساله در برخی رسانه‌ها مطرح شد، نهایتا در دور اول و دوم مذاکرات مشخص شد شروط ایران برای «غیرمستقیم» و «منحصر بودن مذاکرات به مساله هسته‌ای و رفع تحریم‌ها» هر دو در روند مذاکرات اعمال شده‌ است. 

***
غریب‌آبادی: غنی‌سازی جزو خطوط قرمز ما است

سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: معاون وزیر امور خارجه گفت رفع تحریم‌ها باید به گونه‌ای باشد که منجر به انتفاع اقتصادی ملت ایران شود و صرفاً جنبه نمادین نداشته باشد. همچنین ایران بر حق غنی‌سازی اورانیوم تأکید دارد.
ابراهیم رضایی طی گفت‌وگویی با اشاره به جلسه دیروز کمیسیون متبوعش با حضور کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه اظهار داشت: آقای غریب‌آبادی در این نشست گزارشی از آخرین دور مذاکرات غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا که روز شنبه در رم برگزار شده بود، ارائه کرد و به سؤالات نمایندگان پاسخ داد.
رضایی با اشاره به سخنان معاون وزیر امور خارجه گفت: جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات هسته‌ای کاملاً جدی است و تأخیری در روند مذاکرات را نمی‌پذیرد. وی تأکید کرد: طرف مقابل نیز باید با جدیت وارد مذاکرات شود و از تأثیرپذیری از فشارهای رژیم صهیونیستی که به دنبال تخریب روند مذاکرات است، پرهیز کند.
وی افزود: در مذاکرات رم، طرفین بر سر چارچوب کلی و دستور کار، همچنین محورهای فنی گفت‌وگو کردند و به تفاهماتی دست یافتند. پیشنهادهای ارائه‌شده از سوی جمهوری اسلامی ایران منطبق بر نظر نظام و مصوبات نهادهای بالادستی کشور بوده و یکی از محورهای اصلی آن، رفع کامل تحریم‌هاست.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: معاون وزیر امور خارجه گفت رفع تحریم‌ها باید به گونه‌ای باشد که منجر به انتفاع اقتصادی ملت ایران شود و صرفاً جنبه نمادین نداشته باشد. همچنین ایران بر حق غنی‌سازی اورانیوم تأکید دارد و این موضوع جزو خطوط قرمز مذاکراتی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود. غریب‌آبادی بار دیگر تأکید کرد ایران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست و فعالیت‌های هسته‌ای کشور صرفاً در چارچوب اهداف صلح‌آمیز است.
به گفته رضایی، مقرر شده است جلسات کارشناسی و فنی برای بررسی جزئیات مذاکرات، روز چهارشنبه به ‌صورت غیرمستقیم در مسقط برگزار شود. در حال حاضر طرفین در حال استخراج و تدوین اصول کلی مذاکرات هستند.
رضایی گفت: غریب‌آبادی همچنین تأکید کرده لغو تحریم‌ها باید به ‌صورت کامل و مؤثر باشد. از نظر جمهوری اسلامی ایران، مبانی تحریم شامل قوانین تحریمی کنگره آمریکا و دستورات اجرایی رئیس‌جمهور ایالات متحده است و این موارد باید به ‌طور کامل برداشته شود.