از داور تا بهای جوان‌گرایی
وقتی سوت داور از زمین می‌گذرد و صدایش تا نشست خبری ادامه دارد، یعنی هنوز خرده‌حسابی مانده. تیم ملی ایران برای نخستین بار در این مرحله از رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۲۶ طعم شکست را چشید؛ شکستی با چاشنی اعتراض. در شبی که مردان قلعه‌نویی مقابل قطر دست خالی ماندند، سرمربی تیم ملی ترجیح داد خیلی صریح و با لحنی ملموس از عواملی بگوید که پشت پرده این باخت قرار داشتند اما آیا همه چیز فقط به قضاوت بحث‌برانگیز داور سعودی بازمی‌گردد یا ترکیبی از ضعف ساختاری، آماده‌سازی نامتوازن و اشتباهات فردی، شکست در دوحه را رقم زد؟
* بازی‌ای که از دست رفت، اعتمادی که سوت شد
قلعه‌نویی در نخستین واکنش به دیدار با قطر، آن را «تاکتیکی» توصیف کرد اما خیلی زود مسیر صحبتش را به سمت داور مسابقه چرخاند. سوت‌هایی که به باور او باعث شد بازیکنانش نهتنها تمرکز، بلکه اعتماد به نفس‌شان را از دست بدهند: «در این بازی داوری گذاشته بودند که قضاوتش نهتنها سوال‌برانگیز، بلکه تحریک‌آمیز بود. خطاهایی که علیه ما گرفته می‌شد، برای قطری‌ها نادیده گرفته می‌شد. کارت‌هایی که ما می‌گرفتیم، برای حریف رنگ نداشت!». او در ادامه اخراج یکی از بازیکنان ایران را عامل اصلی بر هم خوردن نظم تیمی دانست. به اعتقاد قلعه‌نویی، همین تصمیم، عملاً برنامه‌هایش برای نیمه دوم را به هم زد و هرچند تیم ملی در ۴۵ دقیقه دوم انسجام بیشتری داشت اما نتوانست راهی به دروازه قطر پیدا کند.
* اردوی ۳ مرحله‌ای، آمادگی ۳ تکه
سرمربی تیم ملی با بیان اینکه تیمش تحت شرایطی غیرنرمال به این مسابقه رسیده، یکی از عوامل مهم افت بدنی و ذهنی بازیکنان را به شکل بی‌سابقه‌ای مطرح کرد: «ما برخلاف قطر، ۳ گروه بازیکن داشتیم که در فواصل زمانی مختلف به اردو اضافه شدند. تعطیلی لیگ از ۲۵ اردیبهشت باعث شد خیلی‌ها از شرایط بازی فاصله بگیرند. وقتی تیمی را در ۳ نوبت جمع می‌کنی، چطور می‌توانی کار تاکتیکی منسجم داشته باشی؟». قلعه‌نویی با این مقدمه عملاً به نبود آمادگی ایده‌آل تیمش اشاره کرد؛ تیمی که نه آنطور که باید تمرین کرد، نه آنطور که لازم بود هماهنگ شد. این اظهارات می‌تواند تلنگری باشد برای سازمان لیگ و فدراسیون که بهای تقویم فشرده داخلی، در مسابقات ملی پرداخت می‌شود.
* جوان‌گرایی؛ راهی که لازم است ولی هزینه هم دارد
یکی دیگر از نکاتی که قلعه‌نویی روی آن دست گذاشت، ترکیب متفاوت تیم ملی بود. به گفته او، ۷ بازیکن کلیدی در این اردو غایب بودند و همین موضوع، زمینه‌ساز میدان دادن به چهره‌های جوان شد: «روی گلی که خوردیم، اشتباه از سمت وینگر چپ ما بود. بازیکنی که تجربه بازی در این سطح را ندارد ولی چه می‌شود کرد؟ جوان باید بازی کند تا رشد کند. این مسیر، بدون هزینه نیست». سرمربی تیم ملی در واقع نشان داد به این نسل جوان ایمان دارد؛ حتی اگر مجبور باشد برای ساختن آینده، حال را قربانی کند. این موضع‌گیری، در امتداد همان فلسفه‌ای است که قلعه‌نویی در ماه‌های گذشته همواره به آن پایبند بوده: جوان‌سازی، ولو با نتایج پرنوسان.
* VAR هم قانع شد اما سوت زده نشد
یکی از پرحاشیه‌ترین سکانس‌های بازی، اخراج بازیکن ایران پس از بازبینی صحنه با کمک VAR بود. قلعه‌نویی در نشست خبری به صراحت گفت این تصمیم را غیرمنطقی می‌داند: «وقتی یک صحنه به VAR سپرده می‌شود، یا باید کارت قرمز بدهد یا بگوید هیچ خطایی نشده. نه اینکه کارت زرد بدهند! من فکر می‌کنم حتی زرد هم نداشت». این واکنش، هم اعتراض به داور است، هم تردید در کارکرد تکنولوژی. جایی که حتی چشم سوم هم نتوانست تصمیم درست را تشخیص دهد، اعتماد مربی ایرانی به عدالت مسابقه فرو ریخت.
* پایان کار؟ نه! فقط شروع مسیر سخت‌تر
در پایان، قلعه‌نویی به نکته‌ای کلیدی اشاره کرد: اینکه نفس صعود، به خودی خود ساده نیست و هنوز کار تمام نشده. تیم ملی ایران، با وجود این شکست، همچنان در مسیر صعود قرار دارد اما شاید حالا بیش از همیشه، به همدلی، آمادگی ذهنی و حمایت سیستماتیک نیاز دارد. شبی که باختیم، شبی بود که چیزهای بیشتری از دست دادیم؛ اعتماد، آرامش و تمرکز اما اگر قرار است همین نسل، ایران را به جام‌جهانی ببرد، باید از دل همین شکست‌ها قد بکشد.