|
رمزگشایی از معامله شیاطین
نوید مؤمن: امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه روزهای پرمشغلهای را سپری میکند! او به نمایندگی جریان پشتپرده حاکم بر قدرت در پاریس، مشغول هدایت پروسه خطرناک «بازتولید استعمار فرانسه» در بیروت است. این سیاست (بازتولید استعمار فرانسوی)، مدتهاست از سوی احزاب سوسیالیست و محافظهکار فرانسوی در حوزه شمال آفریقا و دیگر مناطق این قاره پیگیری میشود اما به دلیل بایکوت خبری خاص این مناطق در رسانههای غربی، کمتر کسی متوجه این اقدامات است. سفر شتابزده مکرون به لبنان مولد تحلیلهای متنوع و مختلفی درباره سیاستهای خاص پاریس در بیروت بوده است.
رمزگشایی از ابعاد گوناگون سفر مکرون به لبنان، مجال مفصلی میطلبد اما آنچه میتواند در رمزگشایی این موضوع به ما کمک کند، رایزنیهایی است که میان کاخ سفید و کاخ الیزه در این باره صورت گرفته و هنوز هم ادامه دارد. شبکه «یورونیوز» در این باره گزارش داد: «دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا و امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه درباره اوضاع جاری در بیروت و موضوع تمدید تحریم تسلیحاتی ایران گفتوگو کردند. ۲ رئیسجمهور که از میزان تلفات و خسارتهای ناشی از انفجارها در بیروت ناراحت بودند(!) اعلام کردند دیگر کشورها نیز میتوانند به آنها در کمکرسانی به لبنان بپیوندند. بخش دیگر این گفتوگو درباره ایران و تمدید تحریم تسلیحاتی این کشور بود اما کاخ سفید اشارهای به جزئیات آن نکرد». نکاتی که از این گزارش کوتاه برداشت میشود، بسیار عمیق و قابل تامل است! نخست اینکه پاریس و واشنگتن که طی دهههای گذشته نیز اصلیترین بازیگران مداخلهگر غربی در لبنان محسوب میشدند، این بار سعی دارند «محوریت آشکار» خود در بازتعریف مناسبات داخلی، اجتماعی و اقتصادی لبنان پس از انفجار اخیر در بندر بیروت را اعلام و تقویت کنند. نکته جالب توجه اینکه مکرون و ترامپ (که خود متهم ماجرای انفجار در بندر بیروت هستند) از کشورهای دیگر خواستهاند اگر میخواهند کمکی به لبنان و بازسازی این کشور کنند، به ائتلاف «واشنگتن-پاریس» بپیوندند! کمترین شک و شبههای وجود ندارد که آمریکا و فرانسه در حال معامله بر سر بیروت هستند. این معامله خطرناک، معطوف به «تغییر ذائقه سیاسی- اجتماعی- اقتصادی» شهروندان و تبدیل لبنان به یک کشور «مصرفزده مطلق» و «وابسته به غرب» است. کشوری که در آن صهیونیستها قدرت مانور و جولان داشته و «گفتمان مقاومت» جایی در قاموس و فرهنگ این کشور نداشته باشد. زهی خیال باطل!
سخنان اخیر علامه سیدحسن نصرالله، دبیرکل مقاومت اسلامی لبنان بخوبی نشان داد «سید مقاومت» و همراهانش تحرکات قبلی، فعلی و بعدی دشمنان ملت لبنان را بخوبی رصد کرده و در آینده نیز به این رصد هوشمندانه (توأم با اقدامات لازم) ادامه خواهند داد. بدون شک، زوج «مکرون- ترامپ» نیز مانند زوج «اولاند- اوباما» و «سارکوزی- بوش» در رسیدن به اهداف خود در «سرزمین سروها» شکست سنگینی را تجربه خواهند کرد، با این تفاوت که ابعاد و عمق شکست آنها نسبت به گذشتگانشان نیز بیشتر خواهد بود.
نکته دیگر، به طرح همزمان مساله «تمدید تحریم تسلیحاتی ایران» همزمان با رایزنی واشنگتن- پاریس در قبال حوادث بیروت بازمیگردد. همانگونه که از ابتدا نیز مسجل بود، طرفین درباره پروندههای مختلف فیمابین و بینالمللی، به صورت همزمان دست به معامله زدهاند. به عبارت بهتر، آمریکا و فرانسه مانند ۲ کشور انگلیس و آلمان، نگاه مستقلی نسبت به پدیدهها و تحولات جاری در حوزه روابط بینالملل ندارند و بررسی همزمان این تحولات و پروندهها (با رویکرد معاملهگرایانه) را در دستور کار قرار میدهند. همگان به یاد دارند در جریان فعالسازی «مکانیسم ماشه» علیه ایران توسط تروئیکای اروپایی- با استناد به ظرفیتی که با فریب دادن دستگاه دیپلماسی کشورمان در برجام تعبیه شده است- مرکل و مکرون پشتپرده با ترامپ توافق کردند در ازای عدم وضع تعرفههای گمرکی بر کالاهای وارداتی اروپا، فشارهای غیرقانونی خود علیه کشورمان را تشدید کنند. از این دست معاملات به وفور میان مقامات آمریکایی- اروپایی صورت گرفته و خواهد گرفت. در این معادله، تفاوتی وجود ندارد که سکان کاخ سفید در دستان یک دموکرات یا جمهوریخواه یا سکان قدرت در اروپا در دست جریان محافظهکار یا جریان چپگرای معتدل باشد!
امروز نیز مکرون و ترامپ به صورت همزمان بر سر «سلطه دوباره بر بیروت» و «اعمال محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران» وارد معاملهای وقیحانه شدهاند. تکلیف ما در این معادله کاملا مشخص و محرز است: ناکام گذاشتن هر ۲ هدف به صورت همزمان! ترامپ و مکرون اطمینان داشته باشند جمهوری اسلامی ایران و دیگر اضلاع محور مقاومت در منطقه، قدرت انهدام بازی مشترک آنها را آموختهاند. واشنگتن و پاریس در آینده نزدیک متوجه میشوند انتخاب گزینه «تقابل مشترک با محور مقاومت» چه عواقب و تبعاتی برای آنها خواهد داشت.
ارسال به دوستان
«وطن امروز» از تبعات تشتت مدیریت زنجیره غذا گزارش میدهد
داس تفکیک بر پیکر کشاورزی
* با وجود دستاوردهای قابل توجه قانون تمرکز در بخش کشاورزی، دولت در تلاش برای انتقال اختیارات بازرگانی از وزارت جهاد کشاورزی به وزارت صمت است
واردات افسارگسیخته محصولات نهایی حوزه کشاورزی و تضعیف پیوسته کشاورزی از این طریق توسط وزارت بازرگانی، تنها یکی از بحرانهای کشور تا پیش از سال 91 بود. علاوه بر این، فرار مسؤولان وزارت بازرگانی و وزارت جهادکشاورزی از پاسخگویی درباره وضعیت نابسامان بازار محصولات کشاورزی و معرفی یکدیگر به عنوان عامل به هم ریختگی بازار، معضل دیگر کشور تا پیش از سال 91 بود. همین مسائل باعث شد نمایندگان مجلس سال 91 برای حل این مسائل، قانون «تمرکز وظایف و اختیارات بخش کشاورزی در وزارت جهادکشاورزی» را تصویب کنند. با تصویب این قانون، واردات محصولات غذایی به وزارت جهادکشاورزی به عنوان مسؤول حمایت از تولیدکنندگان این حوزه یعنی کشاورزان سپرده شد. این انتقال مسؤولیت باعث تنظیم واردات به نفع تولیدکنندگان داخلی شد به طوری که آمارها نشان از کاهش سهم واردات مواد غذایی و محصولات کشاورزی به کشور از سال 91 به این سو دارد. با این حال اقدام دولت در انتقال غیرقانونی اختیارات بازرگانی از وزارت کشاورزی به وزارت صمت، روند رو به بهبود تولید و تأمین غذای کشور را مختل کرد. *** تصویب قانون تمرکز و رشد خودکفایی در کشاورزی
اسفندماه سال 91، قانون تمرکز وظایف و اختیارات بخش کشاورزی بر اساس منطق تمرکز اختیار و پاسخگویی در حوزه تولید غذا به تصویب مجلس رسید. بر اساس این قانون مسؤولیت کل زنجیره تولید غذا به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شد. به عبارت دقیقتر با تصویب این قانون وزارت جهاد کشاورزی متولی امنیت غذایی کشور شد.
تا قبل از تصویب قانون تمرکز، اختیارات بخش کشاورزی بین وزارتخانههای مختلف به صورت پراکنده و غیرمتمرکز بود و این موضوع سبب بروز ناهماهنگیهای بیشماری در زنجیره تواید و عرضه محصولات کشاورزی میشد. از عواقب اساسی این ناهماهنگی میتوان به پاسخگو نبودن وزارتخانههای دخیل در زنجیره غذا، واردات بیمنطق محصولات کشاورزی، هزینههای گزاف توزیع و واسطهگریهای سوداگرانه اشاره کرد. نتیجه واردات گسترده و بیمنطق، رکوردشکنی واردات مواد غذایی در سال 1391 به میزان 8/13 میلیارد دلار بود. این موضوع، علاوه بر ایجاد تداخل در روند تولید داخلی و به تبع آن افزایش وابستگی به واردات، سبب نابودی برخی بخشهای کشاورزی مانند مزارع نیشکر، حبوبات، چای و برخی باغات میوه شد. بنابراین یکی از مهمترین عوامل تحققنیافتن آرمان خودکفایی کشاورزی، واردات غیرضرور بود که به بهانه تنظیم بازار و به علت ناهماهنگی مدیریت بخشهای تولید و بازرگانی کشاورزی رخ داد.
روند صعودی واردات محصولات کشاورزی در سالهای قبل از 91، سبب ایجاد نارضایتیهای متعددی شد. در سالهای ۹۱ و۹۲، نارضایتیها به حدی بود که تحقیق و تفحص از «وزارت صنعت، معدن و تجارت» انجام شد و در گزارش تحقیق و تفحص از این وزارتخانه، به فسادهای گسترده در واردات و انحراف ۳۰ درصدی تأمین ارز برای واردات محصولات اساسی کشاورزی اشاره شد.
* تصویب قانون مترقی تمرکز وظایف بخش کشاورزی
برای حل مشکلات فوق و برون رفت از وابستگی به واردات، در سال 91 قانون «تمرکز وظایف و اختیارات بخش کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی» در مجلس تصویب شد. به تبع تصویب این قانون مترقی، در بازه زمانی 92 تا 97، روند تولید بسیاری از محصولات کشاورزی صعودی و روند واردات این محصولات نزولی شد. در ادامه به برخی از مهمترین دستاوردهای قانون تمرکز وظایف بخش کشاورزی اشاره خواهد شد.
* سهم واردات غذا از کل واردات کشور
پس از اجرای قانون تمرکز، علاوه بر کاهش حجم واردات غذا، سهم واردات غذا از کل واردات کشور کاهش یافته است. طبق آمار سازمان گمرک، سهم واردات کل مواد غذایی بین سالهای 92 الی 96 از 4/25 درصد به 04/19 درصد کل واردات کشور تنزل یافته و کاهش حدود 6 درصدی را نشان میدهد. همچنین سهم واردات غذای اساسی بین سالهای 92 الی 96 از 8/22 درصد به 19/15 درصد کل واردات کشور تنزل یافته و کاهش حدود 7 درصدی را نشان میدهد. (نمودار1)
* مدیریت واردات زنجیره ارزش دانههای روغنی
یکی از مهمترین سازوکارهای مدیریت واحد تولید و بازرگانی روغن پس از اجرای قانون تمرکز، کاهش تعرفه واردات برای تاجرانی بود که دانههای روغنی داخلی را با تایید وزارت جهاد کشاورزی و به قیمت تضمینی از کشاورز داخلی خریداری میکردند. طبق این مصوبه دولت، تعرفه 10 درصدی دانه روغنی به 5 درصد کاهش مییافت. با عنایت به نمودار 2، از سال 92 تا 96، واردات کالای فرآوری شده زنجیره ارزش دانه روغنی کاهش یافت و به واردات ماده خام این زنجیره جهت کسب ارزش افزوده بیشتر برای صنایع روغنکشی کشور افزوده شد. آمار واردات روغن و دانههای روغنی طی سالهای 92 تا 96 نشان از کاهش واردات روغن و افزایش واردات دانههای روغنی و کنجاله سویا میدهد. بهگونهای که طی این سالها، واردات روغن در روندی نزولی از 1866 به 1222 میلیون دلار، واردات کنجاله سویا هم در روندی نزولی از 1827 به 503 میلیون دلار رسید و واردات دانههای روغنی طی این سالها در روندی صعودی از 341 به 1297 میلیون دلار افزایش داشت. در صورت ادامه این مسیر، صنعت روغنکشی رونق خواهد گرفت و جلوی خارج شدن بخش قابل توجهی از ارز کشور گرفته میشود.
* تنظیم بازار مرغ بدون نیاز به واردات
افزایش ناگهانی نرخ ارز در سال 91، سبب افزایش ۳ برابری قیمت مرغ (8 هزار تومان) شد. با اجرای قانون تمرکز در سال 92 و الحاق شرکت پشتیبانی امور دام به وزارت جهاد کشاورزی، زنجیره تأمین مرغ به طور کامل در اختیار یک وزارتخانه قرار گرفت. به این ترتیب و با وجود چالشهای اقتصادی کشور در سالهای اجرای قانون تمرکز، قیمت مرغ همچنان حدود 8 هزار تومان باقی ماند. در بازه زمانی سالهای 91 تا 96، واردات این محصول اساسی روند نزولی به خود گرفت و از 114 میلیون دلار در سال 91 به حدود صفر در سال 96 رسید.
با خودکفایی در تولید گندم و کاهش واردات برنج از سال ۹۲ تا ۹۶ و پس از اجرای قانون تمرکز، شاهد افزایش تولید گندم و کاهش واردات این محصول استراتژیک بودیم به نحوی که تولید 5/14 میلیون تنی گندم در سال ۹۵ رشدی 2/2 برابری نسبت به سال ۹۲ را تجربه کرد. سال ۹۶ به دلیل کاهش نزولات جوی نسبت به سال ۹۵، این عدد به 4/12 میلیون تن کاهش یافت، لکن در مقایسه با سالهای پیش از اجرای قانون تمرکز، افزایش ۲ برابری را نشان میدهد. به بیان دقیقتر اجرای قانون تمرکز سبب شده حتی در سالهای کمآبی نیز تولید گندم ۱۰۰ درصد افزایش یابد. درباره برنج نیز روند مشابهی مشاهده میشود. سال ۹۵ وزارت جهاد کشاورزی توانست با اعمال تعرفه ۴۰ درصدی و اخذ مابهالتفاوت ۵۰۰ تومانی به ازای هر کیلوگرم برنج وارداتی، واردات برنج را 3/2 برابر نسبت به سال ۹۲ کاهش دهد و از 9/1 میلیون تن به ۸۳۹ هزار تن در پایان سال ۹۵ برساند.
گفتنی است در سال ۹۶ واردات برنج به میزان 5/1 میلیون تن افزایش پیدا کرد که کارشناسان دلیل آن را تخطی دولت از اجرای قانون تمرکز و اعطای برخی اختیارات بازرگانی کشاورزی به وزارت صنعت، معدن و تجارت و دخالتهای «ستاد تنظیم بازار» در این حوزه عنوان کردند.
* رونق صادرات کشاورزی با سیاست «بازار در ازای بازار»
طبق آمار، صادرات محصولات کشاورزی در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۲ رشدی حدود ۱۲درصدی معادل ۳۹۴ میلیون دلار را تجربه کرد. مهمترین دلیل افزایش صادرات کشاورزی در این بازه زمانی، پیشبرد سازوکارهای بازرگانی منطقی و حامی تولید از سوی وزارت جهاد کشاورزی بوده است. برای مثال، سیاست «بازار در ازای بازار» فرصت کاهش تعرفه را تنها برای واردکنندگانی فراهم کرد که به ازای واردات محصولات کممزیت، بتوانند محصولات مزیتدار کشاورزی را صادر کنند. این طرح سال ۹۴ برای محصولات سیبدرختی و موز اجرا شد و در ازای صادرات یک و نیم کیلوگرم سیب، اجازه واردات یک کیلوگرم موز داده شد که به موجب آن صادرات سیب در 6 ماه نخست سال ۹۵ نسبت به مدت مشابه سال ۹۴، ۳۰۰ درصد افزایش یافت. ادامه اجرای سیاست مذکور در سال ۹۶ موجب صادرات ۵۳۵ هزار تنی این محصول و شکسته شدن رکورد صادرات سیب در کشور شد.
***
تعلیق قانون تمرکز با مصوبه خیالی سران قوا
با وجود نتایج قابل قبول و مثبت قانون تمرکز وظایف بخش کشاورزی در افزایش تولید و کاهش واردات بسیاری از محصولات، دولت از سال 1396 اقدامات متعددی را برای لغو این قانون مترقی انجام داد. در همین راستا، دولت به بهانه تنظیم بازار محصولات مختلف بر تأسیس مجدد وزارت بازرگانی تأکید کرد. تلاشهای دولت برای تشکیل مجدد وزارت بازرگانی در حالی بود که نابسامانیهای پیدرپی بازار محصولات کشاورزی در سالهای حضور وزارت بازرگانی در ساختار دولت و ناهماهنگیهای این وزارتخانه وارداتمحور با وزارتخانه جهادکشاورزی به زیان تولیدکننده و مصرفکننده تمام میشد.
اصرار دولت برای تشکیل وزارت بازرگانی تا سال 98 به طول انجامید تا در نهایت پس از مقاومت مجلس در برابر تشکیل وزارت بازرگانی، مردادماه 98 رئیسجمهور از مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران 3 قوه مبنی بر انتزاع و انتقال وظایف تنظیم بازار و تجارت بخش کشاورزی از وزارت جهادکشاورزی به وزارت صمت و موافقت رهبری با این مصوبه خبر داد. البته پس از چند روز مشخص شد این مصوبه وجود خارجی ندارد و خروجی شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا نیست. در همین راستا و به گفته حاجیدلیگانی، نماینده مجلس دهم «آقای لاریجانی به نمایندگان اعلام کرد تاکنون چند بار این بحث در جلسه شورای هماهنگی سران قوا مطرح شده است اما تصویب انتقال شرکت بازرگانی دولتی از وزارت جهاد به وزارت صمت درست نیست».
هیأت وزیران بدون اثبات ادعای خود در تاریخ 24/05/1398، مصوبهای به شماره 64015/ت 56873 هـ با امضای اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور صادر و ابلاغ کرد که بر اساس بند 1 آن «تصویبنامه شماره 77256/ت 50478 هـ به تاریخ 08/07/1393 لغو و وظایف و اختیارات وزیر و وزارت صمت در شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران و شرکتهای زیرمجموعه آن مجددا برقرار میشود».
خاطرنشان میسازد شرکت بازرگانی دولتی از جمله مهمترین ارکان تنظیم بازار و تجارت محصولات کشاورزی برای وزارت کشاورزی محسوب میشد و در فرآیند تصویب قانون تمرکز به این وزارتخانه ملحق شده بود.
* اجرای ناقص مصوبه هیأت دولت؛ برهم زننده تعادل بازار خوراک دام و طیور
در یک سال اخیر، اجرای ناقص مفاد مصوبه مذکور، از جمله موارد قابل توجه و برهمزننده تعادل بازار خوراک دام و طیور بوده است. توضیح آنکه مصوبه شماره 64015/ت 56873 هـ دولت شامل 4 بند بوده و بند اول آن به عنوان مهمترین بند شامل 2 تبصره است. در تبصره 1 بند اول وظیفه خرید تضمینی بر عهده وزارت صمت گذاشته شده و در تبصره 2، وظایف وزارت صمت و جهادکشاورزی به این صورت تقسیم شده است:
«تبصره 2- مسؤولیت ذخایر راهبردی کالاهای نهایی شامل گندم، برنج، روغن، شکر، گوشت قرمز و گوشت مرغ و همچنین تنظیم بازار این کالاها به وزارت صمت منتقل میشود و درباره نهادههای دامی شامل ذرت، انواع کنجاله و جو بر عهده وزارت جهادکشاورزی است».
با توجه به بند فوق، وظیفه ذخایر راهبردی و تنظیم بازار نهادههای دامی بر عهده وزارت جهادکشاورزی است. لکن ابزار و موارد مرتبط به ثبت سفارش و تخصیص ارز برای نهادههای دامی، به وزارت جهادکشاورزی انتقال نیافته است. در همین راستا و اواخر تیرماه سال حسین جاری، کاظم خاوازی، وزیر جهادکشاورزی طی نامهای به مدرسخیابانی، سرپرست وزارت صمت عنوان میکند: «با عنایت به تصویبنامه شماره 64015/ت 56873 مورخ 24/05/1398 هیأت محترم وزیران درباره مسؤولیت تنظیم بازار نهادههای کشاورزی و نامه شماره 19947 مورخ 30/02/1399 متضمن دستور معاون اول رئیسجمهور؛ مقتضی است مقرر فرمایید نسبت به انتقال کلیه موارد مرتبط با فرآیند ثبت سفارش و تخصیص ارز برای نهادههای دامی شامل ذرت، جو، کنجاله سویا و دانههای روغنی وارداتی (با توجه به اینکه 78 درصد آن کنجاله استحصالی است) به وزارت متبوع اقدام لازم معمول گردد».
نامه وزیر جهاد به وزیر پیشنهادی صمت، حاکی از آن است که پس از گذشت 11 ماه از ابلاغ مصوبه هیأت دولت، برخی بندهای آن از سوی خود دولت، اجرایی نشده است. در واقع دولت در این 11 ماه عملا مصوبه خود را نقض کرده است.
نکته دیگری که خاوازی در نامه اعتراضی خود به مدرسخیابانی اشاره میکند، نامه شماره 19947 اردیبهشتماه 99 جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور به وزارت صمت بوده است. طبق شواهد، این نامه نیز برای پیگیری انتقال وظایف تنظیم بازار نهادههای دامی به جهادکشاورزی بوده و وزارت صمت به نامه معاون اول دولت نیز اهمیتی نداده و پس از گذشت 2 ماه هنوز آن را اجرایی نکرده تا اینکه خاوازی آن را به رسانهها کشاند.
* تبعات تعلیق قانون تمرکز
در حال حاضر مسؤولیت تأمین، توزیع و تنظیم بازار تمام محصولات غذایی و کشاورزی بر عهده وزارت صمت است. این وزارتخانه در پی تصمیم سران هماهنگی قوا در سال ۱۳۹۸ مسؤول تجارت و تنظیم بازار محصولات غذایی در کشور شد تا بتواند جهت تأمین منافع مصرفکنندگان اقدام کند اما آنچه از مدیریت بازار محصولات غذایی نظیر مسأله گوشت مرغ و نهادههای دامی مشخص است، این وزارتخانه نهتنها توانایی حمایت از مصرفکنندگان را ندارد، بلکه باعث زیان جدی تولیدکنندگان نیز شده است. به عبارت دیگر، تفکیک وظایف تولید و تجارت به نفع واردات محصولات تمامشده است. تا پیش از سال ۱۳۹۸، وزارت جهادکشاورزی به موجب قانون تمرکز وظایف، مسؤولیت تولید، تجارت و تنظیم بازار محصولات غذایی در ایران را برعهده داشت. اجرای این قانون اثرات مثبتی بر مدیریت زنجیره تولید، تامین و توزیع بسیاری از محصولات اساسی نظیر گوشت مرغ، نهادههای دامی و... داشت اما به صورت مشخص تعلیق اجرای آن باعث بروز مشکلات کنونی شده است. عباس پاپیزاده، عضو سابق کمیسیون کشاورزی مجلس در این رابطه گفت: «دولت میخواست با واگذاری بخش بازرگانی به وزارت صمت، بازارها را به یک ثبات قیمت برساند و بازرگانی را به خدمت تولید درآورد اما پس از یک سال از این واگذاری ما شاهد افزایش قیمتها در بازار هستیم که گرانی مرغ تا 20 هزار تومان یا تخممرغ شانهای 22 هزار تومان حاصل بیتدبیری در تنظیم بازار و تفکیک بخش بازرگانی از وزارت جهادکشاورزی است». در ادامه به برخی آشفتگیهای بازار طی چند ماه اخیر اشاره خواهد شد.
* نابسامانی بازار نهادههای دامی
با توجه به تعلیق قانون تمرکز و همچنین اهمال دولت در تخصیص حق مدیریت نهادههای دامی به وزارت جهادکشاورزی طی یک سال اخیر، تأمین نهادههای دامی به مشکلی جدی برای تولیدکنندگان تبدیل شد. به گونهای که در ماههای اخیر قیمت اقلامی همچون مرغ، تخممرغ و گوشت قرمز روند صعودی داشته که عامل آن افزایش هزینههای تولید در اثر کمبود نهاههای دامی و تنظیم نشدن بازار این نهادهها بوده است. در این رابطه باید گفت در حالی عرضه نهادههای دامی در ماههای اخیر 30درصد کاهش یافته که 5/1 میلیون تن نهاده دامی شامل جو و ذرت در بندرهای کشور رسوب کرده و بهدلیل عدم تخصیص ارز توسط بانک مرکزی ترخیص نمیشود.
* نوسان زیاد قیمت مرغ
در حالی طی 2 ماه اخیر قیمت گوشت مرغ در بازار به ۲۰ هزار تومان رسید که در ماههای گذشته بسیاری از مرغداران، جوجههای یکروزه خود را به دلیل نبود تقاضا دفن کردند. بررسیها نشان میدهد دلیل اصلی نوسانات قیمت مرغ مربوط به عدم اجرای سیاستهای صحیح تولید و تجارت این محصولات توسط وزارت صمت و وزارت جهادکشاورزی است. پرویز فروغی، دبیر کانون مرغداران کشور درباره تأثیر سیاستهای اشتباه دولت بر بازار مرغ گفت: با افزایش شدید قیمت خوراک دام در ماههای گذشته حدود ۶ الی ۷ هزار مرغدار به دلیل ورشکستگی از چرخه تولید خارج شدند. این موضوع نیز باعث کاهش میزان تولید و افزایش قیمت مرغ در بازار شده است.
* افزایش واردات محصولات کشاورزی
بررسی میزان واردات محصولات کشاورزی در سال 98 نسبت به سال 97 نشان میدهد در سال 1398، واردات محصولات کشاورزی از نظر وزنی 21 درصد افزایش داشته و از نظر ارزشی، 17 درصد ارزبری برای کشور به همراه داشته است. واردات محصولات بخش کشاورزی و غذا در سال 98، 24 میلیون و 677 هزار تن، به ارزش 12 میلیارد و 767 میلیون دلار بوده است. این در حالی است که واردات محصولات کشاورزی در سال ۹۷ با سهم 02/26 درصدی از کل واردات غیرنفتی، با وزن تقریبی ۲۰ میلیون و ۴۷۸ هزار تن به ارزش ۱۰ میلیارد و ۷۱۶ میلیون دلار بوده است.
خاطرنشان میسازد تا نیمه تیرماه سال جاری، یک میلیون و ۹۴۳ هزار و ۸۲۱ تن گندم وارد کشور شده است. واردات این حجم گندم به کشور در زمان تصدی وزارت صمت بر تامین محصول و تنظیم بازار آن، در حالی رخ داده که مقدار واردات گندم در زمان مشابه سال ۹۸ صفر بوده است.
* واکنش مجلس یازدهم به استنکاف دولت از اجرای قانون تمرکز
پس از دور زدن قانون تمرکز از سوی دولت، نمایندگان مجلس یازدهم نسبت به لغو قانون تمرکز و انتقال شرکت بازرگانی دولتی به وزارت صمت واکنش نشان دادند. در همین رابطه نمایندگان خانه ملت ماده 234 آییننامه داخلی مجلس را درباره مصوبه مذکور به جریان انداختند. توضیح آنکه این ماده به نمایندگان مجلس اختیار میدهد نسبت به قانونشکنی یا قانونگریزی دولتها واکنش نشان داده و از مسیر قوهقضائیه پیگیر اجرای آن قانون باشند.
به استناد این ماده، نمایندگان مجلس یازدهم در نخستین اعمال بند 234 آییننامه داخلی، نسبت به لغو قانون «تمرکز وظایف و اختیارات کشاورزی در وزارت جهادکشاورزی» توسط دولت یازدهم اعتراض کردند. درخواست بررسی استنکاف از قانون تمرکز چهارشنبه 25 تیرماه 99 با امضای 36 نماینده تحویل هیأترئیسه مجلس شد. به گفته روحالله ایزدخواه، نماینده مجلس «سال گذشته رئیسجمهور این موضوع را در جلسه سران قوا مطرح کرد تا مصوبه سران قوا برای لغو این قانون را دریافت کند. طبق آییننامه شورای عالی سران قوا، اگر آنان بخواهند تصمیمی بگیرند که خلاف قوانین موجود باشد، باید هر سه نفر به آن رأی مثبت دهند که این اتفاق درباره موضوع مذکور نیفتاده است. چنانکه در یکی از جلسات غیرعلنی مجلس دهم، لاریجانی در پاسخ به اعتراض نمایندگان درباره نقض قانون مذکور، تصریح کرد این موضوع در جلسه سران قوا طرح شده اما مصوب نشده است».
با عنایت به وضعیت قیمت محصولات غذایی و تشتت مدیریتی در تنظیم بازار اقلام مختلف از سوی وزارت صمت، لازم است مجلس یازدهم برای مدیریت بهتر تولید و تأمین محصولات اساسی، اجرای قانون تمرکز را به صورت جدی در دستور کار خود قرار دهد. از منظر کارشناسان، اجرای مجدد این قانون باعث ایجاد مدیریت واحد، جامع و چابک بر کل زنجیره تولید و توزیع محصولات اساسی میشود و مشکلات کنونی در بازارهای گوشت مرغ، نهادههای دامی و دیگر محصولات غذایی به حداقل خواهد رساند.
در مجموع بعد از گذشت حدود یک سال از مصوبه دولت در زمینه تعلیق اجرای قانون تمرکز، باید گفت محدود کردن اختیارات وزارت جهادکشاورزی در بخش بازرگانی با لغو قانون تمرکز نهتنها به تنظیم بازار منجر نشده که با به هم ریختن بازار کالاهایی مانند نهادههای دامی، باعث گرانی گوشت قرمز و سفید در بازار نیز شده است. بر این اساس به نظر میرسد تجربه مدیریت وزارت صمت بر بازار محصولات کشاورزی از جمله نهادههای دامی، تجربهای شکستخورده است و ضرورت دارد دولت برای تنظیم بازار نهادههای دامی هر چه سریعتر نسبت به بازگرداندن اختیارات بازرگانی بخش کشاورزی به صاحب اصلی آن یعنی وزارت جهادکشاورزی اقدام کند.
ارسال به دوستان
بعد از یک ماه استفاده مستمر مردم از ماسک و جدی گرفتن خطر کرونا روند مرگومیر نزولی شد
پروتکلها جواب میدهد
بیم کادر پزشکی از شیوع گسترده کرونا در ماه آینده
اسدالله خسروی*: آمار جانباختگان بیماری «کووید-19» چند روزی است کاهشی شده اما سرایت این بیماری همچنان با رشد بالا به قوت خود باقی است تا جایی که روزانه بیش از 1000 نفر در بیمارستانهای کشور بستری میشوند. به گزارش «وطن امروز» موج دوم ویروس کرونا که از ماه گذشته شروع شد، خیلی سریع کشور را در برگرفت؛ سرعت بالای انتقال این بیماری به همراه تغییر ماهیت و علائم جدید آن تختهای بیمارستانی را پر کرد و آمار مرگومیر را به بیش از 200 نفر در یک شبانهروز رساند اما رعایت چند هفتهای پروتکلها روند مرگومیر را نزولی کرده است.
هر چند بیش از 80 درصد مردم برای جلوگیری از سرایت این بیماری کشنده اصول بهداشتی را رعایت میکنند اما هشدارها برای رعایت این پروتکلها در ایام محرم نیز نباید فراموش شود. نگرانی اصلی این است که کادر پزشکی پس از 6 ماه خدمت شبانهروزی اکنون بسیار خستهاند و چنانچه آمار انتقال ویروس کرونا در ماه محرم بیشتر شود، رسیدگیها سخت میشود و تختهای بیمارستانی برای بستری شدگان جوابگو نخواهد بود.
* محرومیت عمومی برای سهلانگاران نسبت به پروتکلهای بهداشتی
توجه به این موضوع تا جایی است که استاندار تهران برای جلوگیری از سرایت این بیماری مرگبار تاکید میکند: سهلانگاران و قانونشکنانی که پروتکلهای بهداشتی را رعایت نکنند باید از برخی خدمات عمومی و اجتماعی محروم شوند. انوشیروان محسنی بندپی درباره ضمانت اجرایی الزام استفاده از ماسک توسط شهروندان تصریح کرد: مقرر شد الزامات در رابطه با کارکنان دولت را که در حال حاضر حدود 80 درصد استفاده از ماسک توسط آنها گزارش شده است، ارتقا دهیم و به عدد نهایی 100 درصد برسانیم و در ارتباط با کسانی که خدمت میگیرند؛ اگر کسی از وسایل حفاظت فردی استفاده نکرد، از خدمات عمومی محروم شود.
* کاهش میزان مرگومیر مبتلایان به کرونا
کارشناسان بهداشت معتقدند کاهش میزان مرگومیر مبتلایان به کرونا هر چند امیدوارکننده است اما به معنای ضعیف شدن این بیماری مهلک نیست بلکه ناشی از توجه و تمرکز اکثر مردم به رعایت سفت و سخت اصول بهداشت فردی و پروتکلهای بهداشتی، همچنین فاصلهگذاریهای اجتماعی است. سخنگوی وزارت بهداشت دیروز از شناسایی ۲۱۲۵ بیمار جدید مبتلا به کرونا در کشور طی ۲۴ ساعت گذشته خبر داد. سیماسادات لاری گفت: بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۲۱۲۵ بیمار جدید مبتلا به «کووید-19» در کشور شناسایی شدند که ۱۰۴۹ نفر از آنها بستری شدند. وی افزود: مجموع بیماران «کووید-19» در کشور به ۳۲۴ هزار و ۶۹۲ نفر رسید. ساداتلاری گفت: متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۳۲ بیمار «کووید-19» جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۱۸ هزار و ۲۶۴ نفر رسید. سخنگوی وزارت بهداشت افزود: ۴۱۴۸ نفر از بیماران مبتلا به «کووید-19» در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.
* توزیع ماسک ارزانقیمت توسط بسیج اصناف
رئیس بسیج اصناف کشور گفت: هفته گذشته جلسهای با انجمن داروسازان تهران داشتیم که مقرر شد حداقل روزانه ۵۰ هزار ماسک استاندارد ۳ لایه به انجمن داروسازان تهران برای توزیع در داروخانههای پایتخت تحویل داده شود. غلامرضا حسنپور، رئیس بسیج اصناف کشور در گفتوگو با فارس، درباره گلایههای داروسازان مبنی در دریافت نکردن ماسک از وزارت صمت، اظهار داشت: قرار بود واحدهای صنعتی زیرمجموعه معاونت صنایع وزارت صنعت ماسک را با قیمت دولتی به داروخانهها تحویل دهند که طبق اظهارات نمایندگان داروسازان تاکنون ماسکی را دریافت نکردهاند اما در بخش تولیدی نیمه صنعتی و صنفی تاکنون بالغ بر ۲ میلیون ماسک توسط بسیج اصناف کشور فقط به داروخانههای تهران تحویل داده شده است. وی ادامه داد: هفته گذشته جلسهای با انجمن داروسازان تهران داشتیم که مقرر شد حداقل روزانه ۵۰ هزار ماسک استاندارد ۳ لایه به انجمن داروسازان تهران برای توزیع در داروخانههای پایتخت تحویل داده شود که این موضوع به صورت روزانه انجام خواهد شد. رئیس بسیج اصناف کشور درباره قیمت این ماسکها گفت: قیمت تمام شده این ماسکها ۱۲۶۰ تومان در کارخانه است که به صورت بستهبندی شده و استریل با قیمت ۱۳۶۰ تومان به شرکتهای پخش تحویل داده میشود و با قیمت ۱۵۰۰ تومان به دست مصرفکننده خواهد رسید. وی در پاسخ به این پرسش که مسؤولیت نظارت توزیع ماسک برعهده چه کسی است، اظهار داشت: داروخانههایی که توسط بسیج اصناف ماسک دریافت میکنند، توسط بازرسان بسیج اصناف کشور نظارت میشوند.
* مراعات اجتماعی و بازگشت به کانال مرگومیر ۲ رقمی
روند یک ماهه اخیر و رعایت اجتماعی پروتکلهای بهداشتی و استفاده از ماسک نشان میدهد که اگر مردم این موضوع را همچنان جدی بگیرند میتوان امیدوار بود تعداد مرگومیرها در هفتههای آتی وارد کانال ۲ رقمی شود. علیرضا وهابزاده، مشاور وزیر بهداشت در اینستاگرام نوشته است: «هر تغییر رفتار امروز؛ رعایت یا شکست پروتکلها، در یک ماه آینده خودش را نشان خواهد دهد و کاهش معنادار آمار فوتیها تایید تاثیر استفاده از ماسک و افزایش حساسیت مردم در رعایت فاصلهگذاری است که لااقل مربوط به ۲ هفته تا یک ماه گذشته است؛ آنچه مشخص است آمار در بسیاری از مناطق نزولی است اما اگر این آمار منجر به بیخیالی و کاهش حساسیت و استفاده از ماسک شود، قطعا مجدد شاهد افزایش آمار مبتلایان و فوتیها خواهیم بود».
* خبرنگار
ارسال به دوستان
«وطن امروز» وعده روحانی درباره گشایش اقتصادی را بررسی کرد
خرید و فروش ملی نفت
بررسیها نشان میدهد گشایش اقتصادی دولت، فروش اوراق ارزی بر پایه نفت یا همان پیشفروش نفت است
گروه اقتصادی: رئیس دولت هفته گذشته در جلسه هیأت وزیران اعلام کرد: «در جلسه دیروز سران قوا تصمیمات و نتایج مهمی گرفته شد که پس از به نتیجه رسیدن در هفته آینده و موافقت مقام معظم رهبری اعلام میشود که گشایشی اقتصادی در کشور به وجود میآید».
بررسی احتمالات مطرح درباره خبر روحانی نشان میدهد گشایش اقتصادی دولت، فروش اوراق ارزی بر پایه نفت یا همان پیشفروش نفت است. به عبارت دیگر دولت نفت ۲ سال آتی را به مردم میفروشد و در تاریخ سررسید با نرخ دلار روز و قیمت نفت روز اقدام به بازپرداخت به مردم میکند. برخی کارشناسان معتقدند این طرح اقدامی مناسب هم در جهت کاهش کسری بودجه و هم کنترل تقاضای سفتهبازانه در بازار ارز است و پیشبینی میشود در صورت استقبال مردم تا حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان از این مسیر درآمد بودجهای ایجاد شود. هر چند این اقدام میتواند بخش قابل توجهی از کسری بودجه دولت را تامین کند، با این حال در نظر گرفتن برخی ملاحظات در اجرای این اقدام با هدف ممانعت از گرفتاریهای آتی کشور ضروری به نظر میرسد.
***
* گشایش اقتصادی موعود چیست؟
گمانهزنی جدی در رابطه با طرح گشایش اقتصادی این است که دولت میخواهد برای حل مشکلات اقتصادی و معیشتی اقدام به انتشار اوراق نفتی کند؛ اوراقی که مردم میتوانند آن را به صورت ارزی و ریالی خریداری کنند. این اقدام میتواند در کوتاهمدت باعث کاهش قیمت ارز، تامین منابع دولت و تا حدودی بهبود شرایط تورمی شود.
رئیس دولت هفته گذشته یک اظهارنظر مهم در حوزه اقتصادی داشت. اظهارات وی درباره وعده «گشایش اقتصادی» در هفته جاری به خبر اول اقتصادی کشور تبدیل شد. حسن روحانی در جلسه چهارشنبه هفته گذشته دولت اعلام کرد: در جلسه دیروز سران قوا تصمیمات و نتایج مهمی گرفته شد که پس از به نتیجه رسیدن در هفته آینده و موافقت مقام معظم رهبری اعلام میشود که گشایشی اقتصادی در کشور به وجود میآید.
پس از این خبر گمانهزنیهای زیادی درباره چیستی این گشایش اقتصادی مطرح شده است که اصلیترین آن عرضه اوراق سلف نفتی در بورس بود.
این اظهارات روحانی در راستای تامین منابع لازم برای جبران کسری بودجه سال جاری دولت است؛ شرایطی ویژه در اقتصاد که کرونا و تحریم توأمان به درآمدهای ارزی کشور ضربه وارد میکنند. این سیاست در میانمدت میتواند بحرانهای اقتصادی کشور را تا حدودی التیام بخشد و زمان مناسبی به مسؤولان اقتصادی برای تدابیر بلندمدت بدهد.
از نارساییهای جدی این روزهای اقتصاد ایران میتوان به افزایش قیمت ارز و به دنبال آن افزایش قیمت دیگر کالاها اشاره کرد که دولت امیدوار است با اجرای این سیاستها بتواند مانع تشدید این اتفاق شود. البته ناگفته نماند این روند با آنکه میتواند مسأله دولت کنونی در تامین منابع را برطرف کند اما دولت آینده را بدهکار خواهد کرد.
با طرح موضوع گشایش اقتصادی توسط رئیسجمهور، نخستین موضوعی که در بین فعالان اقتصادی در این باره مطرح شد، حل شدن مسائل مربوط به FATF بود که چند عضو اتاق بازرگانی هم به آن دامن زدند. در نهایت این موضوع از سوی معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر رئیسجمهور رد شد. به گفته علیرضا معزی، خبر مهم اقتصادی که رئیسجمهور از آن سخن میگوید، درباره لوایح مرتبط با FATF نیست.
* بورس پذیرای نفت میشود؟
تاکنون مواردی مانند انتشار اوراق سلف نفت، عرضه کوپن الکترونیکی و تسهیل بازگشت ارزهای بلوکهشده ایران در کشورهای دیگر به عنوان گمانههایی از خبر خوش روحانی مطرح شده است. با توجه به توضیحات بیان شده و نیاز مبرم به «موافقت مقام معظم رهبری» در این باره، موضوع انتشار اوراق نفتی محتملترین گزینه به نظر میرسد. در صورت درستی این احتمال، نفت خام کشور به صورت بشکهای در بازار سرمایه عرضه خواهد شد. در این صورت عموم مردم میتوانند به صورت بشکهای نفت تولیدی پالایشگاههای ایران را خریداری کنند. از سوی دیگر با توجه به ماهیت اوراق سلف، نفت خریداری شده مانند سهام معامله خواهد شد. ضمانت اجرایی و پشتیبان این اقدام هم صندوق توسعه خواهد بود که احتیاج به همراهی رهبری دارد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند منابع حاصل از عرضه نفت در بورس صرف احیای ساختارهای نفتی و پالایشی و احتمالا جبران کسری بودجه خواهد شد. در واقع این روش یک نوع تامین سرمایه برای زیرساختها محسوب میشود و جذب نقدینگی مناسبی در پی خواهد داشت. با توجه به جذابیت بورس برای مردم در روزهای اخیر میتوان امیدوار بود استقبال مناسبی از این طرح توسط سهامداران شود.
به زبان سادهتر دولت از بین استقراض خارجی و استقراض از بانک مرکزی، گزینه سوم یعنی استقراض از مردم را انتخاب کرده است.
در این گمانهزنی به موضوع امکان خرید ارزی این اوراق هم اشاره شده است که خود میتواند راهی برای جذب ارزهای خانگی باشد. مواردی مانند استفاده از سکه و طلا به جای ارز هم مطرح شده است.
با توجه به اینکه در سال جاری بازار سرمایه با پیشتازی فراوان توانسته است بازارهایی مانند ارز و طلا را در میزان سوددهی پشت سر بگذارد، منطقی قلمداد میشود سرمایهگذارانی که به دنبال حداکثر سود هستند، داراییهایی مانند ارز و طلای خود را در اختیار دولت بگذارند و در ازای آن سهامی ارزشمند را که ضمانت بازپرداخت آن صندوق توسعه ملی است، دریافت کنند.
در این بین برخی کارشناسان بر این باورند این اقدام آیندهفروشی است و میتواند برای دولتهای بعدی که باید مسؤولیت برگشت این اوراق را داشته باشند، هزینه سنگینی به بار آورد.
در این رابطه چند نکته حائز اهمیت است؛ ابتدا اینکه در صورت سرمایهگذاری منابع حاصل شده از این اوراق در زیرساختهای پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی کشور دیگر قرار نیست ایران تنها صادرکننده نفت خام قابل تحریم باشد.
این یعنی اگر دولت تمام این منابع را صرف هزینههای جاری خود نکند و بخشی از آن را در مسیر ایجاد زیرساخت سرمایهگذاری به کار گیرد، عملا موضوع تحریمهای نفتی هم حل خواهد شد و ایران میتواند محصولات نفتی با ارزش افزوده مانند بنزین را که قابلیت تحریم ندارند صادر کند.
در این رابطه حیاتی است سران 2 قوه قضائیه و مقننه تعهدی الزامآور از دولت دریافت کنند.
از سوی دیگر رفتهرفته ایران راههای مناسبی برای دور زدن تحریمهای نفتی پیدا کرده است و به نظر میرسد با پیش رو بودن قرارداد 25 ساله با چین، کشور مشکلی در رابطه با فروش نفت نداشته باشد.
این نکته هم حائز اهمیت است که با پایان تحریمهای تسلیحاتی کشورمان در سال جاری، امکان خریداری سلاح از روسیه قوی است و با توجه به نارساییهای ارزی هر دو کشور این پرداختها به صورت تهاتری و از سوی طرف ایرانی با نفت انجام خواهد شد، از این رو ترسی در رابطه با ناتوانی فروش نفت و هزینه هنگفت برای دولت آینده وجود ندارد.
* دستاوردهای بورس برای تأمین کسری بودجه بهروایت آمار
رونق بازار سرمایه دستاوردهای مختلفی در حوزه اقتصادی برای دولت دارد. عیانترین دستاورد دولت از بازار سرمایه را میتوان در بعد اقتصادی دید. رونق کنونی بازار سرمایه، فرصتی بینظیر به دولت برای تامین کسری بودجه داده است. بازار پررونق سرمایه میتواند از ۲ طریق، کسری بودجه دولت را جبران کند. فروش اوراق بدهی دولتی در بازار سرمایه و فروش سهام دولت در شرکتهای مختلف ۲ روش عمده تامین کسری بودجه سال جاری دولت به شمار میرود. آمارهای رسمی منتشر شده هم نشان میدهد دولت از فرصت پیشآمده به بهترین شکل استفاده کرده است. مطابق آمارهایی که مقامات و دستگاههای دولتی منتشر کردهاند، دولت تاکنون موفق به تامین دهها هزار میلیارد تومان از کسری بودجه خود شده است و تداوم آن مشروط به تداوم رونق بازار سرمایه است.
* فروش 11 هزار میلیارد تومان اوراق قرضه در بورس
مزیت دیگر رونق بورس برای دولت، امکان تامین کسری بودجه از طریق فروش اوراق بدهی است؛ هفته گذشته بود که بانک مرکزی اعلام کرد با برگزاری ۱۰ دوره حراج اوراق بدهی دولتی از ۱۳ خردادماه امسال، تاکنون توانسته ۵۰ هزار میلیارد تومان منابع جذب کند. طبق اعلام بانک مرکزی، مبلغ ۴۹۸ هزار میلیارد ریال اوراق بدهی دولتی با میانگین نرخ بازده 5/17 درصد در۱۰ نوبت حراج برگزار شده توسط کارگزاری بانک مرکزی، به بانکها و سایر نهادهای مالی واگذار شده است. بانک مرکزی همچنین اعلام کرد در حراجهای برگزار شده، بانکها با خرید ۳۶۱ هزار میلیارد ریال از اوراق به فروش رفته، حدود 4/72 درصد از خرید اوراق بدهی دولتی را به خود اختصاص دادهاند؛ علاوه بر آن صندوقهای سرمایهگذاری و شرکتهای تأمین سرمایه با خرید ۲۵ هزار میلیارد ریال و سایر سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی در فرآیند خارج از حراج و به وسیله بورس (در نرخهای کشف شده از حراج) با خرید ۱۱۲ هزار میلیارد ریال به ترتیب سهم 1/5 و 5/22 درصدی خریداران اوراق بدهی دولتی را داشتهاند.
* درآمد نجومی دولت از فروش «ETF»ها در بورس
پایه درآمدی دیگر دولت از بازار سرمایه، فروش سهام دولت در شرکتها در قالب صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله بورسی (ETF) است. از ابتدای سال جاری دولت اعلام کرد قصد واگذاری سهام خود در شرکتهای بزرگ به بازار سرمایه در قالب صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله بورسی را دارد. دولت به همین منظور بخشی از سهام خود در شرکتها را در ۳ صندوق ETF قرار داد. نخستین صندوق ETF با عنوان دارا یکم که شامل سهام ۲ نماد بیمهای و ۳ نماد بانکی بود، اردیبهشتماه سال جاری در بورس عرضه شد. دولت از محل عرضه این صندوق توانست مبلغ 8/5 هزار میلیارد تومان به دست آورد. پس از دارا یکم حالا نوبت به عرضه صندوق دارا دوم و دارا سوم رسیده است. طبق اعلام مسؤولان دولتی، صندوق دارا دوم که متشکل از سهام چند شرکت پالایشی و پتروشیمی است، به طور قطع در همین تابستان عرضه میشود. همچنین صندوق دارا سوم هم مشتمل بر سهام صنایع فولاد و مس و شرکتهای خودروساز قرار است پاییز سال جاری عرضه شود. در این میان حتی مسؤولان دولتی از برنامهریزیها برای آمادهسازی و عرضه صندوق دارا چهارم خبر میدهند.
دولت برای تامین حداکثری نقدینگی در این روش، اقدام به جذابسازی این صندوقها از طریق اعطای تخفیفهای قابل توجه کرده است. با توجه به ارزش صندوقهای دارا دوم و دارا سوم، به نظر میرسد دولت از محل فروش این دو صندوق حدود 100 هزار میلیارد تومان درآمد کسب کند.
* سایر درآمدهای دولت از بازار سرمایه
فروش «اوراق قرضه دولتی» و «صندوقهای سرمایهگذاری بورسی» ۲ مجرای اصلی تامین منابع برای جبران کسری بودجه دولت به شمار میروند. با این حال رونق بورس درآمدهای دیگری هم برای دولت دارد. رشد درآمدهای مالیاتی دولت به واسطه رشد نقدینگی فعال در این بازار، منبع جانبی برای تامین کسری بودجه دولت به شمار میرود. مطابق آمارهای رسمی، جریان نقدینگی روزانه در بورس نسبت به سال گذشته رشدی چشمگیر داشته است. این موضوع میتواند به دولت برای افزایش درآمدهای مالیاتی از این محل کمک کند.
* نتایج جبران کسری بودجه دولت چیست؟
بودجه بدون کسری دستاوردهای زیادی برای اقتصاد کشور دارد. تداوم پروژههای عمرانی و زیرساختی و کمک به آبادانی کشور نخستین اثر بودجه بدون کسری است. اثر دیگر رفع کسری بودجه دولت مربوط به سیاست جدید بانک مرکزی در حوزه مدیریت نقدینگی است. خردادماه سال جاری بود که بانک مرکزی سیاست جدید خود برای مدیریت نقدینگی را اعلام کرد. بر اساس این اطلاعیه، بانک مرکزی از این پس قصد دارد مدیریت نقدینگی را بر اساس سیاست مدرن پولی تحت عنوان «هدفگذاری نرخ تورم» اجرا کند. یکی از مهمترین شروط اجرای موفق سیاست هدفگذاری نرخ تورم، متوقف شدن هرگونه استقراض دولت از بانک مرکزی برای تامین کسری بودجه است. در واقع بانک مرکزی برای اجرای موفق سیاست جدید خود و موفقیت در کاهش پایدار تورم، امیدوار است کسری بودجه دولت از طریق روشهای مختلف جبران شود تا دولت، بانک مرکزی را مجبور به چاپ پول برای تامین بودجه نکند، چرا که جبران کسری بودجه از طریق پایه پولی، دست بانکها برای خلق بیضابطه نقدینگی را باز میکند و رشد شدید نقدینگی منجر به تورم افسارگسیخته و در نتیجه خراب شدن برنامه بانک مرکزی برای دستیابی به نرخ تورم پایین میشود.
***
سایهروشنهای اوراق سلف نفتی
حسن روحانی بر گشایشی تاکید کرده است که دست دولت را باز میکند، از سوی دیگر رئیس مجلس، بر گشایشی تاکید میکند که بازار پول و ارز را سامان میدهد. یک روز پس از سخنان روحانی درباره گشایش اقتصادی، محمدباقر قالیباف از گشایش اقتصادی خبر داد. قالیباف که به صورت سرزده به مناسبت روز خبرنگار به سازمان صداوسیما رفته بود، در بازدید از استودیوی خبر ۱۴ اظهار داشت: خبرهای خوبی در حوزه سامانبخشی به اقتصاد (بورس، ارز، ریال و بازار پول) در راه است و آینده خوبی را پیش رو داریم. وی ادامه داد: مردم از هفته آینده پیشدرآمد طرحهای جدیدی که مدنظر است را خواهند دید و شاهد آغاز یک تحول در حوزه ثبات اقتصادی خواهیم بود. بررسیها نشان میدهد این تحول احتمالا قرار است تغییری در حوزه سیاستهای پولی و مالی باشد. پیگیریها نشان میدهد، احتمالا خبر خوش آقای روحانی، مربوط به انتشار اوراق سلف نفت باشد.
* همه مردم مشتری نفت میشوند
موضوع فروش اوراق سلف نفت پس از اظهارات روحانی درباره گشایش اقتصادی به صورت پررنگ مطرح شد. فروش اوراق سلف نفت در بورس به نوعی راهکاری برای جبران تحریم فروش نفت است. بر این اساس نفت خام ایران به صورت بشکهای در بازار سرمایه عرضه خواهد شد، در این صورت عموم مردم میتوانند به صورت بشکهای نفت تولیدی پالایشگاههای ایران را خریداری کنند. از سوی دیگر با توجه به ماهیت اوراق سلف، نفت خریداریشده مانند سهام معامله خواهد شد. کارشناسان اقتصادی معتقدند منابع حاصل از عرضه نفت در بورس صرف احیای زیرساختهای نفتی- پالایشی و احتمالا برطرف کردن جبران کسری بودجه خواهد شد. در واقع این روش یک نوع تامین سرمایه برای زیرساختها محسوب خواهد شد و جذب نقدینگی مناسبی در پی خواهد داشت.
* مزایای فروش نفت به مردم
فروش نفت در بازار سرمایه به عموم مردم از مدتها پیش به عنوان راهکاری برای دور زدن تحریم فروش نفت مطرح بوده است. از جمله مزایای فروش نفت به عموم مردم و بخش خصوصی میتوان به غیرقابل تحریم بودن آن اشاره کرد. نزدیک به یک دهه است که تحریم به عنوان مسالهای اساسی در مسیر فروش نفت ایران سر برآورده و راهکارهای مختلفی برای حل آن ارائه شده است. در دولت دهم برای حل این مساله تلاش شد از طریق دور زدن تحریم، موانع فروش نفت برطرف شود، با این حال فروش نفت در آن دوره به نصف یعنی چیزی حدود یک میلیون بشکه در روز تقلیل یافت. پس از پایان کار دولت دهم و روی کار آمدن دولت یازدهم، مذاکره و توافق راهکار حل مساله تحریم و گشایش در فروش نفت مطرح و اجرا شد. در نهایت پس از خروج آمریکا از برجام و اجرا نشدن تعهدات طرف غربی، غلط بودن این ایده هم مشخص شد.
آخرین راهکار مطرح در این باره اما عرضه نفت خام در بورس است. این راهکار اما در شکلهای مختلفی قابل اجراست. آنچه از اظهارات روحانی مشخص میشود، فروش نفت در قالب اوراق سلف است. فروش اوراق سلف نفت میتواند به صورت ریالی و ارزی انجام شود. هنوز چیزی از جزئیات طرح دولت مشخص نیست اما اگر فروش این اوراق به شکل ارزی باشد، مشخص میشود که هدف دولت از این کار، جمعآوری ارز از جامعه برای تامین منابع ارزی مورد نیاز است. این اقدام میتواند تا چند سال کشور را از خطر تنگنای ارزی نجات دهد. اجرای این طرح برای خریداران این اوراق هم مزایایی دارد. سرمایهگذاری بدون خطر مردم در بازار سرمایه با خرید این اوراق میتواند سرمایههای آنها را از گزند تورم در امان نگه دارد.
* احتیاطهای فروش اوراق سلف نفتی
فروش اوراق سلف نفتی هر چند میتواند تا حدود زیادی کسری بودجه دولت را تامین و حتی منابع قابل توجه ارزی را برای دولت به ارمغان آورد، با این حال این سیاست ممکن است در صورت در نظر نگرفتن برخی الزامات، به تهدیدی در بلندمدت تبدیل شود. در صورتی که پیشبینیهای لازم از درآمدهای جایگزین صورت نگیرد، بازپرداخت تعهدات ایجاد شده در این اوراق میتواند به معضلی برای دولتهای بعد تبدیل شود. این موضوع بویژه در فروش ارزی اوراق سلف نفتی میتواند شدیدتر باشد. در واقع اگر دولت برای افزایش درآمدهای ارزی و ریالی خود از روشهای مختلف اعم از صادرات، مالیات و... برنامهای نداشته باشد، دولت بعد در آیندهای نهچندان دور در بازپرداخت این تعهدات با مشکل مواجه میشود.
ارسال به دوستان
پس از برکناری جان بولتون، استعفای برایان هوک رئیس گروه اقدام ایران وزارت خارجه آمریکا و هماهنگکننده سیاستهای مقابله کاخ سفید با ایران، نشانه دیگری از شکست کمپین فشار حداکثری علیه ایران است
پدر تحریم سوخت
کمیل نقیپور: برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران که معمار اصلی فشارهای حداکثری بر ایران شناخته میشد، از سمت خود کنارهگیری کرد.
به گزارش «وطن امروز»، در فاصله کمتر از 3 ماه به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران از سمت خود در این مسؤولیت کنارهگیری کرد. هنوز به صورت رسمی معلوم نشده است وی خود از این سمت استعفا کرده یا مقامات ارشد کاخ سفید و وزیر خارجه آمریکا وی را مجبور به استعفا کردهاند، با این حال از شواهد برمیآید که وی قطعا مجبور به ترک ساختمان وزارت خارجه آمریکا شده است.
خبر استعفای هوک ابتدا شامگاه پنجشنبه توسط خود او منتشر شد و وزیر خارجه آمریکا نیز ساعاتی بعد این خبر را اعلام کرد. مایک پمپئو در بیانیهای اعلام کرد برایان هوک، نماینده ویژه این وزارتخانه در امور ایران از مقام خود کنارهگیری میکند. در این بیانیه علت استعفای برایان هوک و تاریخ دقیق پایان کار او اعلام نشده است. مایک پمپئو در عین حال برایان هوک را یک «مشاور مورد اعتماد» و «دوست خوب» توصیف کرد که در 2 سال گذشته، «به نتایجی تاریخی ضد رژیم ایران دست یافته است».
با این حال روزنامه «واشنگتنپست» بامداد جمعه به نقل از یک مقام ارشد سابق در دولت آمریکا نوشت از هوک خواسته شد استعفا کند تا مسؤولیت شکست استراتژی واشنگتن علیه ایران، بر دوش وی بیفتد. این مقام ارشد پیشین - که خواست نامش فاش نشود - به این روزنامه گفت: «ایران محدودیتهای غنیسازی، انباشت [اورانیوم] و توسعه سامانههای تأمین را شکسته است. طبق تمام دادههای تجربی، [وضعیت] کنونی از زمان [حضور آمریکا در برجام] بدتر است و آنها به طرز چشمگیری اقدامات بد خود را افزایش دادند».
وی سپس نتیجهگیری کرد: «اگر به زعم شما این استراتژی موفق بود، نمیدانم چرا باید نماینده خود را اخراج کنید».
واشنگتنپست همچنین به نقل از این مقام مطلع نوشت: «چه کاری جز وارد کردن صدمه جدی به اقتصاد ایران انجام دادهایم؟ اگر استراتژی آن بود، خب انجام شد. اگر استراتژی، جلوگیری از دستیابی آنها به تسلیحات اتمی بود، آنها [اکنون] گامهای بیشتری برداشتهاند... نشنیدهام کسی، حتی از راستهای افراطی، بگوید این استراتژی کارگر بود».
برایان هوک یکی از معدود مقامهای آمریکایی است که از خانهتکانیهای دستگاه سیاست خارجی آمریکا در امان مانده و بعد از اخراج «رکس تیلرسون» از سمت وزیر خارجه آمریکا سمتش را حفظ کرده بود.
هوک، موضعگیریهای بسیار تند و افراطی علیه ایران اتخاذ کرده و برای نمونه خواستار تمدید تحریم تسلیحاتی ایران بود اما از ضرورت گفتوگوی مستقیم با تهران نیز سخن میگفت.
روزنامه «نیویورکتایمز» نیز در این باره نوشت خروج هوک هر گونه شانس باقیمانده برای دیپلماسی با ایران قبل از اتمام دوره اول ریاستجمهوری ترامپ را از بین خواهد برد.
بر اساس این گزارش، «الیوت آبرامز» که در حال حاضر نماینده دولت آمریکا در امور ونزوئلا است جایگزین برایان هوک خواهد شد.
* هوک از معدود بازماندگان وزارت تیلرسون
هوک ۵۲ ساله از زمانی که «رکس تیلرسون» به عنوان وزیر خارجه آمریکا منصوب شد در این وزارتخانه به عنوان مدیر دفتر برنامهریزیهای سیاسی به کار گرفته شد. بعد از عزل رکس تیلرسون، برایان هوک یکی از معدود مقامهای وزارت خارجه بود که توانست در دولت آمریکا باقی بماند. هنگامی که «مایک پمپئو» در مارس ۲۰۱۸ به وزارت خارجه آمریکا آمد، برایان هوک به نمایندگی از دولت دونالد ترامپ با کشورهای اروپایی درباره برجام مذاکره کرده و سیاستهای دولت را برای آنها تشریح میکرد.
۱۶ اوت ۲۰۱۸، یعنی 3 ماه بعد از خروج آمریکا از برجام، پمپئو اعلام کرد گروهی به نام «اقدام ایران» تشکیل داده و برایان هوک را به عنوان رئیس آن منصوب کرده است. وظیفه اصلی هوک در این سمت، طراحی سیاستهایی برای پیشبرد «کارزار فشار حداکثری» علیه ایران بود که از چند ماه قبلتر سیاست اصلی دولت ترامپ در قبال ایران اعلام شده بود.
هوک در نخستین اظهارات خود بعد از تشکیل گروه اقدام ایران گفت: «هدف راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران محافظت از امنیت ملی آمریکا، امنیت متحدان آمریکا و شرکای این کشور است». با آنکه محور بخشی از پیامهایی که برایان هوک درباره ایران مطرح میکرد دعوت به گفتوگو و مذاکره بود، بسیاری از تحلیلگران کارگروه اقدام ایران را مرکزی برای ایجاد نارضایتی در داخل ایران و ایجاد آشوبهای خیابانی و در نهایت براندازی نظام جمهوری اسلامی میدانستند. «ایگور پانکراتنکو»، تحلیلگر مسائل خاورمیانه و معاون مرکز ارزیابیها و پیشبینیها یک روز بعد از تشکیل این مرکز گفت: «کارگروه اقدام ایران، به زبان ساده ادامهدهنده همان راهبردی است که هدفش سرنگونی حکومت فعلی ایران است».
* چرا برکنار شد؟
برکناری هوک را که به عنوان کاتالیزور فشار روی ایران ایفای نقش میکرد، میتوان از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار داد و درباره آن نتیجهگیری کرد.
اول آنکه کارویژه اساسی گروه اقدام ایران تغییر رفتار ایران در قبال آمریکا بود. مایک پمپئو در روزهای آغازین ورودش به وزارت خارجه با مطرح کردن شروط دوازدهگانهای اعلام کرد در صورتی که ایران تن به پذیرش این شروط بدهد آمریکا حاضر به مذاکره با ایران میشود. این شروط دوازدهگانه ۳ محور اساسی داشت؛ اول از بین بردن برنامه هستهای ایران، دوم تغییر سیاستهای منطقهای ایران و همراهی با سیاستهای آمریکا در خاورمیانه و سوم از بین بردن توان موشکی.
بقیه شروط مطرحشده وزیر خارجه آمریکا حول همین ۳ محور است. ترامپ و پمپئو سیاست خود در قبال ایران را بر این مبنا پایهگذاری و برایان هوک را به عنوان مسؤول هماهنگی و پیشبرد این شروط منصوب کردند.
آمریکاییها اما برای مجبور کردن ایران به تن دادن به شروط دوازدهگانه یا حداقل بخشی از این شروط «سیاست فشار حداکثری» را در دستور کار قرار دادند. سیاست فشار حداکثری بر پایه تن دادن ایران به شروط آمریکا و پذیرش مذاکره یا فروپاشی اقتصادی ایران طراحی شده بود. مقامات آمریکایی به این نتیجه رسیده بودند که اگر ایران تن به مذاکره ندهد لاجرم در نتیجه سیاستهای تحریمی بیسابقه آمریکا با فروپاشی اقتصادی مواجه میشود و سپس همانند دومینو، فروپاشی اقتصادی سبب فروپاشی اجتماعی میشود و در نهایت فروپاشی نظام جمهوری اسلامی را به دنبال میآورد.
با این حال اما نهتنها هیچ کدام از این شروط محقق نشد، بلکه ترامپ و وزیر خارجهاش در روزهای پایانی منتهی به انتخابات ریاستجمهوری، با برکناری هوک آشکارا پذیرفتند سیاست فشار حداکثری آمریکا در قبال ایران که مهمترین و تنها پروژه آمریکا در قبال ایران به حساب میآید شکست خورده است.
* فشار و مذاکره؛ استراتژی بیسرانجام
سیاست فشار حداکثری همانگونه که گفته شد بر پایه ۲ مبنا شکل گرفت؛ مذاکره و فروپاشی. این ۲ خط به صورت همزمان در دولت ترامپ دنبال میشد. بارزترین چهرهای که سیاستهای دولت ترامپ برای فروپاشی را تنظیم میکرد یا در دستور کار قرار میداد جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی ترامپ بود. بولتون که چهره بارز جنگطلبی محافظهکاران به حساب میآید یک پروژه مشخص را در قبال ایران دنبال میکرد؛ آغاز درگیری نظامی علیه ایران و فروپاشی نظام جمهوری اسلامی. البته واقعیات صحنه بینالملل ترامپ را به این نتیجه رساند که سیاستهای بولتون در کنار آنکه غیرعملی و نشدنی است، بیش از آنکه به آمریکا و دولت او فایده برساند، سبب آسیب وارد آمدن به آمریکا میشود و در نهایت بولتون را از سمت خود برکنار کرد. با کنار گذاشته شدن بولتون جریانی که به دنبال فروپاشی نظام ایران حتی با تمسک به جنگ بودند بشدت تضعیف شد، البته پیام این برکناری این بود که ترامپ به صورت قطعی فهمیده است امکان جنگ با ایران یا فروپاشی نظام ایران وجود ندارد.
با کمرنگ شدن جریان جنگطلبی، که یکی از ۲ بال پروژه فشار حداکثری بود، جریان دیگر این پروژه یعنی جریان مذاکره با ایران تقویت شد. البته این جریان هم که مسؤولیت آن با رئیس گروه اقدام ایران بود برای نشان دادن اثرگذاری فشارها بر ایران یا مجبور کردن ایران به مذاکره، از ایجاد ناآرامی و نارضایتی در بدنه مردمی به عنوان یک راهبرد تاکتیکی بهره میبرد. طی ماههای گذشته 3 برنامه مشخص در قبال ایران در دستور کار این جریان قرار داشت که در هیچ کدام آنها به موفقیت نرسید.
1- مذاکره: همانگونه که گفته شد مذاکره راهبرد اساسی دولت آمریکا در قبال ایران به شمار میرفت. دولت ترامپ این مساله را دریافت که مذاکره با ایران و همراه نشان دادن ایران با بخشی از سیاستهای آمریکا در منطقه غرب آسیا نهتنها هزینه بهمراتب کمتری نسبت به فروپاشی یا جنگ با ایران دارد، بلکه قابلیت عملی شدن آن نیز بهمراتب بیشتر از گزینه جنگ و فروپاشی است. ترامپ برای مذاکره با ایران تمام راهها را امتحان کرد؛ از زبان تهدید و زور گرفته تا فرستادن واسطه و در باغ سبز نشان دادن، هیچ کدام سبب نشد ایران پای میز مذاکره با آمریکا بنشیند. هر چند ترامپ همواره امید داشت جریانی که در ایران با دولت اوباما مذاکره کرده و بعضا سیگنالهای مذاکره نیز فرستاده است، در نهایت پای میز مذاکره با وی نیز بنشیند اما خارج شدن ایران از فشار سنگین اقتصادی آمریکا و گشایشهای اقتصادیای که در ایران به وجود آمده و خواهد آمد، او را به این نتیجه قطعی رسانده که طی ۳ ماه باقیمانده تا انتخابات، ایران قطعا تن به مذاکره نمیدهد. ترامپ روز جمعه در اظهاراتی که بیانگر ناامیدی وی از مذاکره با ایران پیش از انتخابات است، گفت: ایران مشتاق است من دیگر رئیسجمهور نباشم، این را اعلام میکنم؛ اگر [انتخابات را] ببریم و وقتی ببریم، خیلی زود با ایران به توافق خواهیم رسید. ترامپ همچنین ضمن انتقاد از سیاستهای دولت اوباما گفت: «ایران دارد میمیرد [که به توافق برسد]... اما خیلی ترجیح میدهد که با [جو] بایدن به توافق برسد». دونالد ترامپ سپس گفت: «اگر آنها... [یا] اگر چین با بایدن به توافق برسند، صاحب این کشور[آمریکا] میشوند». او سپس سیاستهای دولت خود، به طور مشخص در قبال چین را ستود و افزود: «آخرین چیزی که روسیه، چین و ایران میخواهند پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات است».
2- تابستان داغ: پروژه تابستان داغ به عنوان یک راهبرد تاکتیکی در راستای ایجاد ناامنی و نارضایتی عمومی بهمنظور تحت فشار گذاشتن مقامات ایران به خواست آمریکا در دستور کار گروه اقدام ایران قرار داشته است. البته این پروژه 2 ضلع دیگر نیز داشته است؛ منافقین و سلطنتطلبان و سایر گروههای ضدانقلاب به عنوان تشکیلدهنده هستههای آشوب و عوامل اجرایی پروژه اغتشاش و همچنین عربستان سعودی به عنوان تأمینکننده هزینههای اجرای آن. پس از آشوبهای دیماه سال 96، پروژه تابستان داغ در 3 سال 97، 98 و 99 پیگیری شد. در 2 سال گذشته این پروژه محقق نشد و کنار زده شدن برایان هوک نشان داد بهرغم تبلیغات و تحلیلهای گسترده در ماههای گذشته درباره تابستان داغ در ایران طی سال جاری، با این حال این پروژه امسال نیز شکست خورده است.
3- تمدید تحریمهای تسلیحاتی: تمدید تحریمهای تسلیحاتی یکی دیگر از برنامههایی بود که هوک به عنوان رئیس گروه اقدام ایران وظیفه اجرایی کردن سیاستهای مرتبط با آن را داشت. تحریمهای تسلیحاتی ایران 26 مهرماه سال جاری به پایان میرسد اما آمریکا با آنکه تمام ظرفیتهای دیپلماسی خود را پای کار آورده است، نتوانسته حتی کشورهای همسو و متحد خود در سازمان ملل را راضی به تمدید این تحریمها کند. هر چند تاکنون 2 قطعنامه اولیه برای تمدید تحریمها از سوی مقامات آمریکایی تنظیم شده و در اختیار کشورهای عضو شورای امنیت قرار گرفته است اما چشمانداز روشنی برای به نتیجه رسیدن اقدامات آمریکا در سازمان ملل وجود ندارد، چرا که در بهترین حالت برای آمریکا و در صورت همراهی کشورهای اروپایی، چین و روسیه برابر این قطعنامه خواهند ایستاد و آن را وتو خواهند کرد. بهرغم تبلیغاتی که دولت ترامپ در ماههای گذشته درباره قطعی بودن تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران به راه انداخته بود، کارشناسان و تحلیلگران، دولت آمریکا را بازنده این جدال دیپلماتیک میدانند.
هر چند مقامات ارشد کاخ سفید با برکناری هوک به دنبال آن هستند عامل به نتیجه نرسیدن سیاستهای آمریکا در قبال ایران را ناتوانی او در پیشبرد این سیاستها توسط گروه اقدام ایران عنوان کنند، با این حال واضح است که مقصر اصلی شکست سیاستهای مقابلهای آمریکا نه هوک و گروه اقدام ایران، بلکه اشتباه محاسباتی آمریکا از ساختار قدرت در ایران و فشارها و محدودیتهای اعمالی است.
ارسال به دوستان
سخنان سیدحسن نصرالله مدبرانه و آرامشبخش بود
مرهمی بر زخم بیروت
گروه بینالملل: کمتر از 24 ساعت پس از وقوع انفجار در بندر بیروت، موج جدیدی از تخریب جریان سیاسی حاکم و حامیان آن از سوی جریان غربگرای لبنان و رسانههای همسو با این جریان در کشورهای مرتجع عربی شروع شد. این رسانهها ابتدا با انتشار شایعاتی پیرامون وجود انبار مهمات حزبالله در بندر بیروت سعی بر آن داشتند تا مقاومت را مسؤول این حادثه معرفی کنند اما ساعتی بعد که مشخص شد منشأ انفجار صورت گرفته مهمات نبوده و هیچ پایگاه نظامیای در اطراف بندر نیست، مسؤولیت مدیریت بندر را بر عهده حزبالله لبنان معرفی کردند. در کنار اینها، سفر امانوئل مکرون به بیروت و اظهارات مداخلهجویانه وی درباره آینده لبنان سبب شد موضع جبهه غربی برای تضعیف و حتی سرنگونی دولت آشکار شود. در این میان سخنان صریح و وحدتآفرین سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان پیرامون لزوم انجام بررسیهای دقیق برای کشف حقیقت و همچنین توجه به اولویتهای اصلی در بحران سبب شد وضعیت جاری در لبنان تا حد زیادی مشخص شود؛ اینکه کدام جریانها از وقوع آشوب و بینظمی در این کشور بهرهمند خواهند شد و کدام گروه و جریان سیاسی خواستار ثبات و امنیت در کشور است.
به گزارش «وطن امروز»، «سیدحسن نصرالله» دبیرکل حزبالله لبنان در سخنانی پیرامون تحولات پس از انفجار در بندر بیروت، موضع این جریان نسبت به این واقعه را تشریح کرد. سیدحسن نصرالله در ابتدای سخنرانی خود این حادثه را به بازماندگان و خانوادههای قربانیان تسلیت گفت و برای زخمیهای حادثه طلب شفای عاجل کرد. دبیرکل حزبالله لبنان در ادامه از تلاش برخی گروهها و جریانها در داخل و خارج لبنان برای تخریب حزبالله و متهم کردن این حزب به دست داشتن در این انفجار انتقاد کرد و گفت از همان ساعات اولیه وقوع انفجار، برخی نیروهای سیاسی و رسانهها شروع کردند و گفتند این انفجار مربوط به انبار موشکهای حزبالله است. سیدحسن نصرالله ادامه داد: «اینکه گفته شود انفجار بیروت ناشی از مخازن تسلیحاتی و انبارهای موشکی حزبالله است، نهایت ظلم و جنایت در حق ما است. ما قاطعانه و با جدیت وجود هرگونه موشک یا مواد [منفجره] متعلق به ما در بندر بیروت چه در گذشته و چه در حال حاضر را تکذیب میکنیم». او گفت: «در برابر اینگونه حوادث استثنایی در تاریخ لبنان نیاز به تعامل استثنایی در سطوح روانی، سیاسی و رسانهای وجود دارد».
* مدیریت بندر بیروت دست حزبالله نیست
وی ادعای برخی رسانهها و جریانها مبنی بر اینکه حزبالله بندر بیروت را مدیریت میکرد، شدیدا رد کرد و گفت: ما همواره بر این موضع خودمان مبنی بر اینکه در این انفجار دخالتی نداشتیم، تأکید خواهیم کرد. سیدحسن نصرالله افزود: موضعگیریها و اظهارنظرهای شتابزده درباره این حادثه و فاجعه مبتنی بر تحریف واقعیتها بوده و بر اساس این قاعده که «دروغ بگو، تا همه باور کنند» است. دبیرکل حزبالله لبنان به روند سناریوی دروغپراکنی جریان مخالف مقاومت اسلامی در قضیه انفجار اشاره کرد و گفت: برخی بعد از اینکه آمریکا از اظهارات ترامپ عقبنشینی کرد و عاملیت خارجی در انفجار را رد کرد، خواستند به طریق دیگری حزبالله را متهم کنند. آنها گفتند حزبالله مسؤول این حادثه است، چرا که بندر را اداره میکند و همهکاره بندر حزبالله است. این هم دروغی بیش نبود.
* حزبالله بندر حیفا را بهتر از بیروت میشناسد
سیدحسن نصرالله گفت: «ما بندر بیروت را نه مدیریت میکنیم و نه سیطره و نظارت بر آن داریم. و نه اصلا میدانیم در این بندر چه چیزی وجود دارد. ما بندر حیفا (واقع در فلسطین اشغالی) را بیشتر از بندر بیروت میشناسیم. بندر بیروت مسؤولیت ما نیست، بلکه مسؤولیت حیفا بر عهده ما است، چرا که این بندر بخشی از راهبرد دفاع از لبنان است».
* حزبالله در کنار دولت است و آمادگی دارد برای عبور از این فاجعه به آن کمک کند
دبیرکل حزبالله لبنان افزود این حزب و همه نیروها و کادر و تجهیزات آن در اختیار دولت است تا این بحران را پشت سر بگذارد. وی اظهار داشت: حزبالله آماده است در قضیه اسکان و پناه دادن به خانوادههای بیپناه و تهیه مسکن جایگزین برای آنها مشارکت و همکاری کند. وی افزود: «بر طرح اسکان تأکید و اعلام میکنیم هر خانوادهای که مسکن خود را از دست داده یا نیازمند ترمیم است یا فعلا به سرپناهی موقت نیاز دارد، ما آماده کمک به این خانوادهها هستیم. خوب نیست [برای ما] که خانوادهای در خیابان باشد یا اینکه احساس کند باری بر دوش کسی یا نزدیکانش شده است». انفجار بیروت، «فاجعه بسیار بزرگ و خطرناکی» است و نتایج و پیامدهای اجتماعی، بهداشتی و اقتصادی برای لبنان خواهد داشت.
* زمان مرهم گذاشتن بر زخم است، نه تسویهحسابهای سیاسی
وی اظهار داشت: برخی به دنبال بهرهبرداری سیاسی از حادثه انفجار هستند ولی حزبالله مصر است این شرایط و لحظات، زمان مناسبی برای تسویهحسابهای سیاسی و حزبی نیست. سیدحسن نصرالله از مردم لبنان خواست رسانههایی را که اقدام به تحریک و تشویق و سوق دادن به جنگ داخلی در لبنان کردهاند، محاکمه کنند. وی در پاسخ به یاوهگوییهای رسانههای مخالف و اتهامزنیها علیه حزبالله نیز گفت: «فعلا وقت تسکین درد و مرهم گذاشتن بر زخم است [نه نمک پاشیدن]. ما در آینده پاسخ اینها را خواهیم داد و اثبات خواهیم کرد چه کسی در وهم و خیال زندگی میکند».
* ضرورت انجام تحقیقات شفاف و منصفانه در قضیه انفجار
دبیرکل حزبالله لبنان خواستار انجام تحقیقات شفاف در حادثه پیش آمده و محاکمه کسانی شد که در مسؤولیت خود کوتاهی کردهاند. وی با بیان اینکه امکان مشارکت دادن ارتش در انجام تحقیقات وجود دارد، گفت: همه حتی ارتش و پارلمان نیز در برابر محاکمه عاملان حادثه انفجار بیروت مسؤولیت دارند.
* اگر حقیقت برملا نشود، لبنان در آینده با بحران موجودیت مواجه خواهد شد
او گفت: «حادثه انفجار بندر بیروت، فاجعهای نیست که درباره آن دست به سیاسیکاری و فرقهگرایی زد و اظهارات مبتنی بر وهم و خیال بر زبان آورد. باید حقیقت برملا شود، بدون اینکه در این ارتباط از کسی یا گروهی حمایت شود. در غیر این صورت، ما با بحرانی به نام بحران نظام و حتی بحران موجودیت مواجه خواهیم شد».
* دولت با جدیت تمام در قضیه انفجار ورود کند
سیدحسن نصرالله از دولت لبنان به نخستوزیری «حسان دیاب» خواست با جدیت تمام و قاطعانه با طبقه سیاسی تعامل کند. وی اظهار داشت که میتوان از این بحران عبور کرد. وی اظهار داشت: «به مردم حامی مقاومت میگویم که وضعیت منطقهای، بینالمللی و وضعیت حزبالله کاملا متفاوت است و [نباید تحت تاثیر دروغها و شایعات قرار بگیرند] اینگونه افراد [شایعهپراکن] ناامید خواهند شد و به نتیجه نخواهند رسید».
دبیر کل حزبالله لبنان به مخالفان حزبالله و مقاومت در لبنان و خارج از لبنان گفت: «مقاومت با صداقت و اعتبار و قوت و موقعیت منطقهای و ملی خود بزرگتر از آن است که برخی ظالمان کذاب دروغگو و تحریفکنندگان حقیقت و دامنزنندگان به جنگ داخلی صدمهای به آن بزنند؛ اینها شکست خواهند خورد».
* دید مثبت حزبالله به کمکها و سفرهای خارجی به مقصد لبنان
دبیرکل حزبالله بابت کمکهای خارجی به لبنان تشکر کرد و گفت که هیأتهای زیادی از کشورهای مختلف به این کشور آمدهاند. حزبالله به این سفرها و کمکها به دید مثبت نگاه میکند؛ بویژه اینکه اگر این کمکها و سفرها در چارچوب دعوت به اتحاد و همکاری بین گروهها باشد.
* استقبال وزیر خارجه لبنان از سخنان دبیرکل حزبالله
ساعاتی پس از سخنان دبیرکل حزبالله، وزیر خارجه لبنان با تاکید بر ادامه تلاشهای امداد و نجات در مکان وقوع فاجعه انفجار بیروت گفت: ما نگاه مثبتی به اظهارات سیدحسن نصرالله مبنی بر خروج لبنان از محاصره داریم. شربل وهبه افزود: درخواستهایی از سوی کشورهای مختلف برای ارسال کمک دریافت کردهایم. وهبه خاطرنشان کرد: لبنان از تمام فرصتها برای بهبود روابط خود با خارج بهرهبرداری خواهد کرد و کمکهای فوری مرتبط با فاجعه ارتباطی با اصلاحات ندارد. اشاره وزیر خارجه لبنان معطوف به سفر چند روز قبل رئیسجمهور فرانسه به بیروت و سخنان مداخلهجویانه وی بود.
* استاندار بیروت: تاکنون هیچ کمکی به ما نرسیده است
استاندار بیروت هم دیروز در ارتباط با سفر مکرون به لبنان و ادعاهای او برای کمک اعلام کرد: تا بدین لحظه هیچ کمکی به دست ما نرسیده و تصمیماتی درباره بستن برخی خیابانها از بیم ریزش ساختمانها وجود دارد. مروان عبود تاکید کرد: تا این لحظه هیچگونه کمکی دریافت نکردهایم و ما بیوقفه با ارتش لبنان هماهنگ هستیم و اتاق عملیات مرکزی در شهرداری بیروت تحت عنوان «اتاق اضطراری پیشرفته» تاسیس شده و در حال پیگیری تمام جزئیات هستیم. عبود خاطرنشان کرد: ما خانوادههایی را که متحمل ضرر شدهاند رصد میکنیم. مخالفتهایی از سوی برخی خانوادهها برای ترک شهرشان وجود دارد. آنها در برخی اتاقهای منازل آسیبدیده خود سکونت دارند و برخی نیز نزد نزدیکان خود زندگی میکنند.
* حرکت جریان غربگرا در مسیر تنشآفرینی
در حالی که مقامات لبنانی بر لزوم وحدت و همبستگی و پرهیز از تنش در شرایط فعلی تاکید دارند، دیروز «سامی الجمیل» رئیس حزب «الکتائب» از استعفای نمایندگان این حزب در پارلمان لبنان خبر داد. نمایندگان این حزب وابسته به جریان ۱۴ مارس در پارلمان لبنان هستند. از سوی دیگر «پولا یعقوبیان» نیز که از نمایندگان مستقل در پارلمان لبنان است، در گفتوگو با «سیانان» از قصد خود برای استعفا خبر داد. «مروان حماده» از فراکسیون «اللقاء الدیموقراطی» (وابسته به جنبلاط) نیز استعفا کرده است. به نظر میرسد جریان 14 مارس که وابستگی آشکاری به کشورهای غربی مثل فرانسه و آمریکا دارد، تلاش میکند با متهم جلوه دادن دولت، از این حادثه حداکثر نفع سیاسی را ببرد. این در حالی است که نیترات آمونیوم انبار شده در بندر بیروت در سال 2013 از یک کشتی مشکوک به قاچاق مصادره و توقیف شده بود.
* احتمال تروریستی بودن حادثه وجود دارد
طبق آخرین آمار از وزارت بهداشت لبنان، تاکنون بر اثر انفجار مهیب عصر روز سهشنبه در بیروت ۱۵۴ نفر کشته و بیش از ۶۰۰۰ نفر زخمی شدهاند. وزارت بهداشت لبنان همچنین اعلام کرده است همچنان ۶۰ نفر به دنبال انفجار بندر بیروت مفقود هستند. در همین حال یک منبع امنیتی لبنانی به الشرقالاوسط گفت: فرضیه انفجار انبار با موشک بسیار بعید است و ویدئوهای موجود در شبکههای اجتماعی که نشان از برخورد موشک دارد، ساختگی و جعلی است. او همزمان فرضیه یک اقدام امنیتی خرابکارانه را نیز رد نکرد و افزود: «این فرضیه که بر اثر جوشکاری در انبار، مواد نیترات آمونیوم منفجر شده باشد، دقیق نیست، چرا که ماده نیترات براحتی آتش نمیگیرد و نیاز به ۲۲۰ درجه حرارت دارد». این مقام امنیتی بدون ذکر نام خود افزود: «تحقیقات بر ۲ فرضیه اصلی استوار است؛ اول اینکه یک ماده و شیء با حرارت بالا وارد انبار شده و دوم احتمال اقدام تروریستی. کارشناسان با دقت و توجه بیشتری نسبت به فرضیه دوم و احتمال عمدی بودن انفجار تحقیق میکنند». او در پایان گفت: «باید با دقت بسیار بالایی درباره انبار کردن ماده نیترات آمونیوم با نسبت 7/34 درصد که فقط برای انفجار استفاده میشود، تحقیق شود. در انبار مذکور مواد قابل اشتعال و فتیلههایی برای انفجار وجود داشت و احتمال اینکه این فتیلهها به بمبی در داخل انبار متصل باشند، یکی از مواردی است که فرضیه اقدام تروریستی را تقویت میکند».
***
[اظهارات مداخلهجویانه مکرون و انتقادها از وی]
امانوئل مکرون روز پنجشنبه با حضور در محل حادثه ضمن تاکید بر لزوم انجام اصلاحات از سوی حکومت لبنان گفت: در صورتی که اصلاحات تا روز اول سپتامبر که بار دیگر به این کشور خواهم آمد انجام نشود، به مسؤولیت سیاسی خود عمل خواهم کرد. مکرون در این سفر علاوه بر میشل عون رئیسجمهوری، حسان دیاب نخستوزیر و نبیه بری رئیس مجلس این کشور با مقامات و نمایندگان گروهها و جریانهای سیاسی مهم لبنان نیز دیدار کرد. مکرون نخستین رهبر سیاسی جهان است که پس از وقوع انفجارها در بیروت به لبنان سفر کرده است. رئیسجمهور فرانسه پس از این دیدارها در سخنان بعدی خود در کنفرانس مطبوعاتی که در سفارت فرانسه در لبنان برگزار شد تا حدی از موضع قبلیاش عقبنشینی کرد. رئیسجمهوری فرانسه در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران که در صورت عدم انجام اصلاحات آیا لبنان از سوی فرانسه مجازات و تحریم خواهد شد، گفت: هر گونه واکنشی امکانپذیر است اما من بر این عقیده هستم که باید در مسیر صحیح حرکت کرد. تجربه نشان میدهد که تحریم نمیتواند موثر واقع شود اما هر واکنشی ممکن است (در قبال عدم انجام به وعدههای اصلاحات) صورت گیرد. وی افزود: «قصد هیچگونه دخالت سیاسی نخواهم داشت. من نمیتوانم خودم را جای یک دولت منتخب که با رای مردم روی کار آمده، قرار دهم». مکرون همچنین در سخنانی بحثبرانگیز اعلام کرد کمکهای فرانسه را از طریق نهادهای غیردولتی به شهروندان لبنان خواهد رساند و اجازه نخواهد داد این کمکها به دست افراد فاسد برسد. این اظهارات رئیسجمهور فرانسه توهین به دولت لبنان برداشت شد؛ سخنانی که حتی از سوی ژان لوک ملانشون، رهبر حزب چپگرای فرانسه هم مورد انتقاد قرار گرفت. نامزد سابق ریاستجمهوری فرانسه در صفحه شخصی خود نوشت: «من نسبت به مداخله در حیات سیاسی لبنان هشدار میدهم. این مورد پذیرش نخواهد بود. لبنان تحت قیمومت فرانسه نیست. من به لبنانیها درباره اصلاحات مورد اشاره مکرون هشدار میدهم. از خواستههای شهروندیتان محافظت کنید».
***
[روند انجام تحقیقات درباره حادثه انفجار بندر بیروت به چه صورت است؟]
تحقیقات درباره انفجار بندر بیروت بر 3 سطح متمرکز است. به گزارش النشرین، سطح اول به مرحله قبل از انفجار بازمیگردد؛ یعنی به صورت مشخص به 7 سال پیش (از سال 2013 تا 2020) یعنی زمانی که صدها تن نیترات آمونیوم با قدرت انفجاری بالا در انبار شماره 12 بندر بیروت دپو شد. هدف این مرحله از تحقیقات این است که به چندین سوال پاسخ داده شود: با توجه به اینکه قانون لبنان مخالف ورود این محموله به بندر بیروت بوده است، چگونه نیترات آمونیوم وارد بندر شده است؟ با وجود گزارشهای امنیتی مکرری که درباره خطرات آن هشدار داده بود چرا مصادره این مواد همچنان ادامه پیدا کرده است؟ با توجه به اینکه قیمت آن از یک میلیون دلار فراتر میرود، آیا در پشت پرده این دپو کردن تصمیمی بوده که بار دیگر این مواد به فروش برسد؟ مرحله دوم تحقیقات سناریوی وقوع سهل انگاری در انفجار بندر بیروت است و مرحله سوم تحقیقات فرضیه حمله اسرائیل با استفاده از یک موشک یا بمب را بررسی میکند و به همین دلیل بود که میشل عون، رئیسجمهور لبنان از «امانوئل مکرون» خواست فرانسه تصاویر ماهوارهای محل انفجار را در اختیار لبنان قرار دهد و اگر فرانسه این تصاویر را در اختیار لبنان قرار ندهد لبنان آن را از یک کشور دیگر دریافت خواهد کرد. تحقیقات از مدیران و مسؤولان بندر بر این اساس صورت میگیرد که دستگاه ضدجاسوسی لبنان اوایل سال 2020 نمونههایی از این محموله را مورد آزمایش قرار داده و مشخص شده است که این مواد قدرت انفجاری بالایی دارند. دستگاه ضدجاسوسی لبنان هشدار داده بود این مواد ممکن است از سوی گروههای تروریستی سرقت شود و از آن برای ساخت بمب استفاده شود. همچنین تحقیق از بازداشتشدگان براساس گزارش دیگری از اطلاعات ارتش لبنان صورت میگیرد. سال 2015 ارتش یک کارشناس نظامی را مامور اخذ نمونه از این مواد و انجام آزمایشهای لازم روی آن در آکادمی آزمایشهای صنعتی میکند. بعد از انجام این آزمایشها مشخص میشود درصد ازت که یک ماده منفجره به حساب میآید، در این محموله به ۷/۳۴ درصد میرسد. در حالی که درصد مجاز برای واردات نیترات آمونیوم برای استفاده در کودهای کشاورزی نباید از 11 درصد بالاتر برود. همچنین دستگاه ضدجاسوسی لبنان در گزارش خود به ارتش این کشور توصیه کرده بود هر چه سریعتر این محموله تعیینتکلیف و این کار از طریق صادرات مجدد این محموله به یک کشور دیگر انجام شود.
ارسال به دوستان
همزمان با عید غدیرخم
# لبیک-یا-خامنه-ای ترند 3 جهان شد
کارزار توئیتری «لبیک یا خامنهای» که در آستانه عید سعید غدیرخم آغاز شد، در ساعات ابتدایی توانست کلیدواژه لبیک یا خامنهای را ترند نخست توئیتر فارسی کند. همزمان با عید غدیرخم، عید بزرگ ولایت و امامت مولا حضرت امیرالمومنین علیهالسلام، پویش جهانی تجدید بیعت با رهبر حکیم انقلاب اسلامی راهاندازی شد. این پویش که از ساعت 10 روز پنجشنبه آغاز شد بلافاصله با استقبال زیادی روبهرو شد به طوری که تنها چند ساعت بعد از آغاز کلیدواژه #لبیک_یا_خامنه_ای ترند نخست توئیتر فارسی شد. با رقمخوردن آمار جالب توجه «۴۰ هزار محتوا در هر ساعت» و ادامه انتشار مطالب متنوع درباره رهبر انقلاب و جایگاه ولایتفقیه و تأکید بر ادامه راه غدیر، این کلیدواژه «ترند سوم» توئیتر جهانی شد. این در حالی است که شبکه توئیتر مانند آنچه در تجربههای قبلی ترندینگ مفاهیم اسلامی- انقلابی عمل کرده، با معرفی کلیدواژههای انحرافی پرشمار، به مقابله با کلیدواژه اصلی اقدام کرد که عملاً موجب حذف هزاران پست ذیل کلیدواژه اصلی شد. با مشارکت دهها هزار کاربر از اقصی نقاط جهان و انتشار بیش از ۵۰۰ هزار محتوا، کمپین «لبیک یا خامنهای» تا شامگاه روز عید غدیر ادامه داشت. کاربران در پستهای مختلف عشق و ارادتشان را به رهبر انقلاب نشان داده و بر ضرورت تقویت جایگاه ولایت فقیه در جامعه تأکید کردند. ارسال به دوستان
گزارش «وطن امروز» از آغاز «طرح تابستانه کتاب» و فرصتها و چالشهای پیش رو در دوران کرونا
تابستانه به نفع کتاب
عباس اسماعیلگل: این روزها که همه فعالیتهای فرهنگی و هنری کشور متأثر از بحران جدیدی به نام کرونا شده است، حوزه نشر و کتاب هم بشدت تحت تأثیر این فضا قرار دارد. ناشران و کتابفروشان که تا پیش از شیوع ویروس کرونا با مشکلات عدیدهای چون گرانی کاغذ و... روبهرو بودند، چشم امیدشان به حضور در نمایشگاه کتاب سال 99 بود که شاید با حضور در بزرگترین رویداد فرهنگی و هنری کشور بتوانند نفسی تازه کنند و تا حدودی از زیر فشار مشکلات بزرگ اقتصادی آزاد شوند اما حضور سرزده ویروس کرونا به عنوان میهمان ناخوانده، همه معادلات ذهنی فعالان فرهنگی کشور را برهم زد، زیرا طبق برنامه هر ساله و پیشبینیشده، سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران قرار بود اوایل اردیبهشتماه امسال در مصلای تهران برگزار شود اما ویروس کرونا جلوی برگزاری بزرگترین رویداد فرهنگی کشور را گرفت تا یک خلأ بزرگ برای اهالی نشر و علاقهمندان کتاب و کتابخوانی به وجود آورد، حال بماند که تا حدود 20 روز پیش هم مسؤولان نمایشگاه کتاب تهران امیدوار بودند با بهبود شرایط کرونایی کشور، این نمایشگاه را اواخر سال 99 به هر شکلی شده برگزار کنند تا ضمن اینکه ناشران و اهالی کتاب به لحاظ مالی شارژ شوند، از نظر روحی و روانی هم موجب انرژی گرفتن فعالان فرهنگی کشور و مخاطبان شود اما در نهایت به طور رسمی برپا نشدن نمایشگاه کتاب تهران اعلام شد تا شرایط برای حوزه نشر سختتر از گذشته هم شود. نکته امیدوارکننده اما آنجاست که برخی نویسندهها، شاعران و ناشران کشور تصمیم گرفتند در این شرایط سخت به جای خانهنشینی، تهدید کرونا را به فرصت تبدیل کنند و جدیدترین آثار خود را به هر شکلی که هست و با هر زحمت و سختی که با آن دستوپنجه نرم میکنند، روانه بازار نشر کنند. در راستای این فعالیتها، فعالان حوزه کتاب به ابزارهای مناسب و ویژهای نیاز دارند که آغاز طرح بزرگ «تابستانه کتاب» بهترین فرصت برای نویسندگان و ناشران است، با این مزیت که در این طرح، کتابفروشیهایی هم که در چند ماه اخیر به خاطر محدودیتهای اجتماعی متضرر شده بودند هم با فروش مجازی یا حضوری رونق پیدا میکنند.
***
در ادامه با ایوب دهقانکار، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و سخنگوی شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب تهران و همچنین آزاده نظربلند، معاون کتاب و فرهنگ مؤسسه خانه کتاب درباره حواشی برپا نشدن نمایشگاه کتاب و حالوهوای طرح «تابستانه کتاب» به گفتوگو نشستهایم که از نظرتان میگذرد.
* کتاب بخوانیم، ایمن بمانیم
ایوب دهقانکار درباره برپا نشدن نمایشگاه کتاب گفت: در راستای مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا و همچنین پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، چارهای جز برپا نشدن نمایشگاه کتاب تهران باقی نمانده است. همچنین توصیههای وزارت بهداشت و درمان مبنی بر ضرورت رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و پرهیز از برگزاری هرگونه تجمع در سطح کشور، برپایی رویدادی چون نمایشگاه کتاب را ناممکن میکند. وی در ادامه گفت: از سویی نبود چشمانداز روشن امکان برگزاری نمایشگاه در ماههای آتی، ما را در شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب تهران مجبور به برپا کردن این دوره از نمایشگاه در سال جاری کرد. وی در ادامه درباره وضعیت حوزه نشر و کتاب در پی برگزار نشدن نمایشگاه کتاب 99 گفت: در ابتدا باید گفت جامعه نشر تاکنون به معنای واقعی به مصوبات ستاد ملی مبارزه با کرونا عمل کرده و با وجود تمام مشکلات ریز و درشت، این قشر مهم فرهنگی کشور، سلامت مردم را مهمتر از برپایی نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی کشور دانستند. بر همین اساس تمام اعضای شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب تهران بر این باورند که دولت و مجلس شورای اسلامی نباید در حمایت مادی و معنوی از صنعت نشر کشور به عنوان یکی از صنایع مادر و اثرگذار فرهنگی از هر نوع کوششی دریغ کنند. دهقانکار گفت: همچنین از معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتظار میرود نسبت به امکانسنجی برای حمایت بهینه از صنعت نشر کشور از طریق برنامههای حمایتی جایگزین اقدام کند. مدیرعامل خانه کتاب در ادامه درباره برپایی طرح تابستانه کتاب گفت: در ابتدا میخواهم درباره شعار این طرح بزرگ نکتهای بگویم و آن اینکه ما به نشانه قدردانی از مدافعان سلامت، «کتاب بخوانیم، ایمن بمانیم» را به عنوان شعار تابستانه کتاب ۹۹ انتخاب کردهایم اما درباره برپایی طرح تابستانه کتاب 99 باید بگویم طرح امسال با طرحهای سالهای گذشته تفاوتهای بسیاری دارد، زیرا در این دوره بسترهای متفاوت و متنوعی را باید در نظر بگیریم تا با شرایط کرونایی جامعه همخوانی بیشتری داشته باشد. وی در ادامه خاطرنشان کرد: طرح تابستانه کتاب ٩٩ امسال در راستای تحقق بخشی از برنامههای وزارت ارشاد در حمایت از ناشران و کتابفروشان به شکل گستردهای انجام میشود، زیرا با توجه به شرایط فعلی کشور و توصیههای بهداشتی مبنی بر در خانه ماندن، بخشی از ظرفیتهای این طرح بر فروش مجازی استوار است. وی گفت: فراموش نکنیم «در خانه ماندن» که با هدف پیشگیری از شیوع ویروس کرونا در جامعه و حفظ سلامتی شهروندان توصیه میشود، به هیچ عنوان به معنای منفعل بودن نیست و اینکه وقتی میگوییم در خانه میمانیم، نهتنها هیچ منافاتی با کسب علم و دانش ندارد، بلکه فرصتی مغتنم برای کسب آگاهی و دانشافزایی و سلامت روح است. موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران هم در راستای مقابله با شیوع ویروس کرونا و لزوم در خانه ماندن برای حفظ سلامت شهروندان، سعی کرده با طرح «تابستانه کتاب 99» بار دیگر کتاب را به یاری جسم و روح مخاطبان بیاورد و مونس و همدم روزهای خانهنشینی مردم شود.
دهقانکار در پایان درباره طراحی پوستر ««طرح تابستانه کتاب» که در فضای مجازی مورد اقبال قرار گرفت، گفت: پوستر «طرح تابستانه کتاب» را هم سعی کردیم متناسب با شعار «کتاب بخوانیم، ایمن بمانیم» طراحی کنیم. در این پوستر از ترکیب عناصر کتاب و ماسک استفاده کردیم تا برای تبیین این شعار از هر امکانی کمک بگیریم، زیرا کتاب بهعنوان منبع آگاهی و جریان فرهنگساز مانعی ایمن در برابر مشکلات اجتماعی و ناملایمات است و طرح پوستر نشاندهنده تلفیق 2 محافظ جسم و روح با نشان دادن مطالعه کتاب با ماسک است که نیازهای این روزهایمان را به تصویر کشیده است. در مجموع باید گفت هدف از طراحی پوستر «طرح تابستانه کتاب» تشویق و ترغیب کسانی است که میخواهند اوقات خود را در دوران قرنطینه و خانهنشینی با مطالعه پر کنند و ماندن در خانه را با کتاب سپری کنند. طرح «تابستانه کتاب۹۹» با شعار «کتاب بخوانیم، ایمن بمانیم» از ۱۸مرداد تا ۳۰ مردادماه در کتابفروشیهای عضو طرح در سراسر کشور برگزار میشود.
***
معاون مؤسسه خانه کتاب در گفتوگو با «وطن امروز»:
یارانه 20 درصدی به مخاطبان طرح تابستانه کتاب تعلق میگیرد
آزاده نظربلند، معاون کتاب و فرهنگ «مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران» در گفتوگو با «وطن امروز» به جزئیات بیشتری از طرح تابستانه کتاب 99 اشاره کرد و گفت: طرح «تابستانه کتاب۹۹» با شعار «کتاب بخوانیم، ایمن بمانیم» که از ۱۸مرداد به طور سراسری آغاز شده تا۳۰مردادماه در کتابفروشیهای عضو طرح در سراسر کشور برگزار خواهد شد.
وی ادامه داد: این طرح در واقع چهاردهمین دوره طرح توزیع یارانه کتاب از طریق کتابفروشیها به مخاطبان است اما مسلما طرح «تابستانه کتاب۹۹» به لحاظ اوضاع کرونایی کشور از یک حال وهوای متفاوتی برخوردار است و کتابفروشان سراسر کشور که در این طرح بزرگ مشارکت دارند، از تمام ظرفیت خود استفاده خواهند کرد تا در حد ممکن از ابزارهای مختلف برای فروش مجازی آثار استفاده کنند. در مجموع امیدوارم در طرح «تابستانه کتاب۹۹» بهمنظور رعایت پروتکلهای بهداشتی در شرایط شیوع و گسترش ویروس کرونا و رعایت فاصلهگذاری اجتماعی، خریدهای غیرحضوری نیز با ثبت اطلاعات مربوط در پنل از سوی کتابفروشیها فراهم شود.
معاون کتاب و فرهنگ مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: اسامی و مشخصات کتابفروشیهای عضو طرح «تابستانه کتاب ۹۹» به تفکیک هر استان روی سایت tarh.ketab.ir قابل مشاهده است و مخاطبان سراسر کشور میتوانند با ورود به این سایت، نسبت به خرید آثار مورد علاقه خود از نزدیکترین کتابفروشی به محل زندگی خود اقدام کنند. نظربلند درباره تعداد کتابفروشانی که در طرح «تابستانه کتاب 99» حضور دارند، گفت: ۷۶۱ کتابفروشی از ۳۱ استان کشور در طرح «تابستانه کتاب» مشارکت کردهاند که با یارانه ۲۰ درصدی کتابهای عمومی، کودک و نوجوان و دانشگاهی را با سقف مجاز خرید برای هر خریدار ۱۵۰ هزار تومان به مخاطبان ارائه میکنند. وی ادامه داد: در این طرح، استان تهران با ۱۱۵ کتابفروشی، اصفهان با ۸۵ کتابفروشی و خراسان رضوی با ۸۱ کتابفروشی بیشترین مشارکت را از آن خود کردهاند. همچنین در بین استانهای شرکتکننده در این طرح، تاکنون استان قزوین با افزایش 100 درصدی حضور کتابفروشیها در مقایسه با طرح بهارانه کتاب در صدر قرار دارد و استانهای یزد با ۵۸ و کرمانشاه با افزایش ۵۷ درصد در رتبههای دوم و سوم قرار گرفتهاند. همچنین میزان مشارکت کتابفروشیهای آذربایجان غربی و کهگیلویهوبویراحمد در طرح تابستانه کتاب نسبت به بهارانه کتاب، افزایش۵۰ درصدی را نشان میدهد. کتابفروشیهای خراسان شمالی نیز در این مقایسه ۴۰ درصد افزایش داشتهاند.
وی در ادامه تصریح کرد: تعداد کتابفروشیهای حاضر در طرح تابستانه کتاب در مقایسه با طرح بهارانه کتاب ۹۹، افزایش ۲۳ درصدی را نشان میدهد.
نظربلند درباره اینکه آیا در طرح «تابستانه کتاب 99» محدودیتهایی برای برخی آثار لحاظ شده است یا خیر، گفت: در این طرح به استثنای کتابهای کمک درسی، هیچ محدودیتی برای فروش آثار قائل نشدهایم و هر کتابی که تمام مراحل قانونی انتشار را گذرانده، قابل عرضه به مخاطبان است.
وی در ادامه به افزایش راهکارهای افزایش خریدهای غیرحضوری در این طرح اشاره و خاطرنشان کرد: طرحهای فصلی کتاب طی سالهای اخیر، مخاطبان و مشتریان خاص خود را پیدا کرده است و اطلاعات تماس مشتریان فصلهای قبلی کتابفروشان در اختیار کتابفروشان قرار گرفته است تا شرایط خریدهای غیرحضوری را تا آنجا که میشود فراهم کنند.
معاون خانه کتاب تصریح کرد: البته در برخی موارد که شاهد خریدهای حضوری هستیم، مسلما کتابفروشان تمام پروتکلهای بهداشتی را برای پذیرایی از مشتریان خود رعایت میکنند. وی در پایان گفت: طرح تابستانه کتاب با برپایی پرشور خود اتفاقهای خوبی را در حوزه نشر رقم خواهد زد، زیرا با رونق این طرح هم کتابفروشهای فعال سراسر کشور به لحاظ مادی و معنوی سود میبرند و هم نویسندهها و ناشران در این روزهای سخت کرونایی نفسی تازه میکنند، زیرا چرخه فروش کتاب بر این اصل استوار است که بخش اعظمی از سود حاصل از فروش کتابها در کتابفروشیها به ناشران بازمیگردد.
ارسال به دوستان
اعتراض رسمی ایران به سازمان ملل درباره تعرض جنگندههای آمریکایی به هواپیمای مسافری ایرانی
پیگرد قانونی
* تختروانچی: اقدام جنگندههای آمریکایی نقض آشکار کنوانسیون شیکاگو است
گروه سیاسی: با گذشت ۲ هفته از اقدام ضدبشری ارتش آمریکا در ایجاد مزاحمت برای هواپیمای مسافری ایران، واکنشها و پیگیریها در زمینه این تعرض آشکار ادامه دارد و در جدیدترین اقدام مجید تختروانچی، نماینده ایران در سازمان ملل با ارسال نامهای از سازمان ملل خواست آمریکا را درباره تعرض جنگندههای این کشور به هواپیمای مسافری ایرانی مسؤول بشناسد.
به گزارش «وطن امروز»، تختروانچی با ارسال نامه اعتراضی اقدام آمریکا در تعرض به هواپیمای غیرنظامی ایران بر فراز آسمان سوریه را غیرقانونی و ماجراجویانه توصیف کرد و گفت: در نامههای مشابهی به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و شورای امنیت سازمان ملل، ایران شدیدترین اعتراض خود نسبت به نقض قوانین بینالمللی را ابراز کرده و این مساله را از طریق نهادهای بینالمللی پیگیری خواهد کرد. نماینده کشورمان در سازمان ملل با اشاره به حرکت خطرناک و تهاجمی جنگندههای آمریکایی آورده است: خلبان برای نجات هواپیمای مسافری و نجات جان مسافران مجبور به تغییر ارتفاع شد که همین به زخمی شدن مسافران انجــامید.تخــتروانچی همچنین از تلاش سازمان هواپیمایی ایران برای ارتباط با مقامهای سوریه و درخواست این سازمان برای انجام تحقیقات فوری و دقیق درباره حادثه خبر داد و افزود: مقامهای ایرانی نیز تحقیقات را پس از بازگشت هواپیما از بیروت آغاز کردهاند. وی تصریح کرد: مشخص است اقدام جنگندههای آمریکایی نقض آشکار امنیت هوایی و آزادی هواپیمایی غیرنظامی طبق کنوانسیون بینالمللی هوانوردی غیرنظامی شیکاگو در سال ۱۹۴۴ و ضمائم مرتبط با آن است.
نماینده ایران در سازمان ملل همچنین اقدام خطرناک جنگندههای آمریکایی را تخطی از کنوانسیون سرکوب اقدامات غیرقانونی ضدایمنی هوانوردی غیرنظامی مونترال ۱۹۷۱ دانست.
پیش از این ساعاتی پس از ایجاد مزاحمت جنگندههای آمریکایی برای هواپیمای ایرانی بود که سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان از تماس مجید تختروانچی با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و تاکید بر اینکه چنانچه هر حادثهای در مسیر برگشت برای این هواپیما اتفاق افتد، جمهوری اسلامی ایران آمریکا را مسؤول آن خواهد شناخت، خبر داده بود. همچنین آیتالله سید ابراهیم رئیسی، رئیس قوهقضائیه نیز هفتم مردادماه با بیان اینکه تهدید امنیت هوانوردی و تعرض به هواپیمای مسافری نقض فاحش حقوق بینالملل است و به هیچوجه قابل گذشت نیست، گفته بود: دادستانی کل و معاونت بینالملل قوهقضائیه شکایات سرنشینان این هواپیما را مجدانه پیگیری کنند. آیتالله رئیسی در جلسه شورای عالی قوهقضائیه تاکید کرد: نمیتوان از راهزنی هوایی براحتی گذشت و ما حتما پیگیر شکایتهای سرنشینان و آسیبدیدگان هواپیمای مسافری ماهان خواهیم بود.
شامگاه پنجشنبه دوم مردادماه 1399 رسانهها از ایجاد مزاحمت ۲ جنگنده ناشناس علیه هواپیمای مسافری ایرانی که از تهران عازم بیروت بود خبر دادند. ساعاتی بعد مشخص شد این جنگندهها آمریکایی بوده و حادثه هنگام عبور هواپیمای ایرانی از آسمان سوریه اتفاق افتاده است. خلبان پرواز پس از تهدید این جنگندههای آمریکایی، با کاهش ارتفاع به سمت فرودگاه بیروت حرکت کرده و به سلامت در فرودگاه بیروت فرود آمد، هر چند تعدادی از مسافران این هواپیما دچار جراحت شدند.
ارسال به دوستان
اداره کت و شلواری اقتصاد در شرایط جنگی!
علی نیکزاد*: این روزها که شاهد گرانی در بازار سیمان و فولاد هستیم، جلسات متعددی را برای پیگیری و واکاوی موضوع با حضور متخصصان و متولیان امر برگزار کردیم. در رفتارشناسی اقتصاد ما، این تبدیل به یک رویه شده است که روزی بازار مسکن و خودرو دچار التهاب میشود، روزی سکه و طلا و روزی دیگر نوبت به فولاد و سیمان میرسد. این التهابات روند چرخش نقدینگی در بازارها و ظهور موج طولی در زنجیره قیمتها را نشان میدهد. اما مشکل کجاست؟ این زخمهای اقتصادی که هر روز در یک بازار سر باز میکند، حاصل رویکرد ما نسبت به اقتصاد بومی کشورمان است. الگوی مدیریت اقتصادی ما دچار عیوبی است که اگر اصلاح نشود، تلاش مجلس و دولت در انتهای چرخه، راه به جایی نخواهد برد. اینکه جلسههای متعددی با هدف بررسی علل و راهکارهای التهاب و گرانی در بازارهای مختلف برگزار شود، ضروری و جزو وظایف ذاتی ما است اما بدون درمان ریشهای، این تلاشهای پسینی مصداق آب در هاون کوبیدن خواهد بود.
اما چاره کار چیست؟ راهحل سامان دادن به اقتصاد را تنها باید در اقتصاد مقاومتی جستوجو کرد. اقتصاد مقاومتی صرفا به معنی یافتن راهکارهای دور زدن تحریم یا صرفهجویی در مصرف نیست. البته اقتصاد مقاومتی شامل اینها هم میشود اما نگاهمان به اقتصاد مقاومتی باید بسیار جامعتر باشد. اقتصاد مقاومتی الگویی است بومی برای کشوری که 42 سال است، علم مبارزه با استکبار را در دست گرفته و در قول و عمل ثابت کرده نمیخواهد در مناسبات بینالمللی به قاعده جنگل پایبند باشد، بلکه تصمیم قاطع گرفته است تا روی پای خود بایستد و در برابر فشار حداکثری آمریکای جهانخوار و اذنابش، طریق مقاومت بپوید.
در شرایطی که غرب همه ظرفیتهای خود را برای به زانو درآوردن ملت ایران بسیج کرده است، نیازمند یک الگوی مدیریت بومی متناسب با شرایط فعلی اقتصاد کشور هستیم. اقتصاد باید علمی اداره شود اما اداره علمی اقتصاد صرفا تقلید طوطیوار از آموزههای لیبرالیسم نیست. نسخه بومی اقتصاد ما همان اقتصاد مقاومتی است که هم مبتنی بر نیازها و اقتضائات کنونی کشور است، هم قابلیت اجرایی و عملی شدن دارد.
اگر به دغدغه ابتدای این یادداشت بازگردیم، چالش امروز مدیریت اقتصادی در کشور ما عبارت از این است که تیم اقتصادی دولت میخواهد کشور درگیر جنگ اقتصادی را با تئوریهای نوشته شده برای دوران صلح اداره کند. آموزههای اقتصاد لیبرال و نئولیبرال سم مهلک اقتصاد ما و برانداز فرهنگ و تمدن و ارزشهای اخلاقی و الگوی اقتصاد اسلامی ما است. با فرض اینکه بپذیریم این الگوی اقتصادی پاسخگوی اداره اقتصاد ما است که نیست، نظریهپردازان نئولیبرال خودشان پذیرفتهاند چنین تجویزهایی برای شرایط صلح تنظیم شده است، نه برای اقتضائات یک جنگ تمامعیار اقتصادی!
اقتصاد ایران با همه ظرفیتهای عظیم بالقوه و بالفعل خود، درگیر یک جنگ تمامعیار اقتصادی است و نقطه کانونی مشکلات اقتصادی امروز، اینجاست که تیم اقتصادی دولت با تشتت آرای فراوانی که دارد، مجری گزارههایی است که برای شرایط فعلی ما نگاشته نشده است. اینکه همه متغیرهای غیرثابت بازار را فراموش کنیم و مدیریت کشور را به عرضه و تقاضای کف بازار بسپاریم، نتیجهای جز آنچه امروز شاهد آن هستیم نخواهد داشت.
صنعت فولاد یکی از صنایعی است که بومی شده است و بر اساس آمارهای مختلف، هر تن فولاد صرفا 75 الی 100 دلار ارزبری دارد. سوالی که پیش میآید این است که با وجود این آمارها، چرا با التهاب بازار ارز، قیمت فولاد چه در قالب ورق برای خودروسازی و لوازم خانگی و چه در قالب میلگرد برای صنعت ساختمان دچار گرانی افسارگسیخته میشود؟
فرمول تعیین قیمت فولاد در بورس کالا، حاصلضرب قیمت جهانی فولاد در نرخ ارز نیمایی تعیین شده و طبیعی است با افزایش قیمت ارز، با افزایش قیمت روبهرو خواهیم شد. این افزایش قیمت بویژه خودش را وقتی نشان خواهد داد که وزارت صمت از ابزارهای نظارتی و حاکمیتی خود در ملزم کردن تولیدکنندگان فولاد برای ارائه کف عرضه مورد نیاز به بازار داخلی استفاده نکند و عملا شاهد بازار سیاه خارج از بورس کالا باشیم. در نقد این الگوی حکمرانی اقتصادی، این سوالات نیازمند پاسخ تیم اقتصادی دولت است.
۱- مگر صنعت فولاد ما نیازهای خود را با ارز نیمایی تعیین میکند که تعیین قیمت فرآوردههای این صنعت با چنین فرمولی تعیین شده است؟ آیا منطقی است که یارانههای مختلفی همچون یارانه انرژی در اختیار صنعت فولاد قرار گیرد اما محصولاتش با قیمت ارز نیمایی به دست مصرفکننده داخلی برسد؟ در این صورت تکلیف برق و گاز ارزانقیمتی که در اختیار تولیدکنندگان قرار میگیرد چیست؟ مگر میتوان کارخانهای را ریالی اداره کرد اما محصولاتش را در بازار داخلی به صورت دلاری عرضه کرد؟
2- ایجاد مشوق برای صادرات فولاد قطعا یک سیاست مطلوب است. تولید فولاد ما در سال به حدود 28 میلیون تن میرسد، این در حالی است که نیاز بازار داخلی ما به فولاد صرفا 16 میلیون تن است. طبیعی است با افزایش قیمت ارز، تولیدکنندگان تشویق شوند میزان صادرات را بالا ببرند اما پرسش اینجاست: چرا از ابزار حاکمیتی برای الزام تولیدکنندگان به تامین نیاز داخلی و صادرات مازاد تولید استفاده نمیشود؟ طبیعی است که وقتی کف عرضه در بورس کالا رعایت نمیشود، قیمت در داخل بالا خواهد رفت و بر اثر کاهش عرضه، شاهد بازار سیاه خواهیم بود.
3- در صنعتی که ارزبری زیادی ندارد، بر اساس کدام منطق عقلایی کل قیمت فرآورده بر اساس قیمت روز ارز تعیین میشود؟ آیا نمیتوان نرخ صادرات را با قیمت جهانی تعیین کرد اما قیمت داخلی را بر اساس قیمت تمامشده با یک حاشیه سود منطقی مشخص کرد؟
رها کردن بازار و عدم استفاده از ابزارهای سیاستگذاری و نظارت، نتیجهای جز سپردن تعیین قیمت به دلالان نخواهد داشت. اینکه بسیاری از کارخانههای فولاد توسط بخش خصوصی اداره میشوند یک مزیت بزرگ برای صنعت کشور ما است اما در تمام دنیا، دولتهایی هستند که با استفاده از ابزارهای نظارتی و تقنینی خود ثبات بازار را تضمین میکنند. بیتفاوتی دولت و عدم استفاده از ابزارهای حاکمیتی، ظلمی است که امروز بر مصرفکننده نهایی تحمیل میشود و بخشی از گرانی موجود را به بار میآورد که با اتخاذ تصمیمهای درست و بموقع قابل پیشگیری است. تک تک تصمیمهای ما با بسامدی بزرگ زندگی مردم را تحتالشعاع قرار میدهد. یک التهاب کوچک در بازار فولاد، در کف جامعه به صورت افزایش قیمت خودرو، لوازم خانگی و مسکن ترجمه میشود. با قواعد اقتصاد نئولیبرال نمیتوان کشور درگیر با جنگ ظالمانه اقتصادی را مدیریت کرد. اما علاوه بر این اصلاح نگاه، در کوتاهمدت چه باید کرد؟
اول- اصلاح فرمول تعیین قیمت فولاد برای عرضه در داخل کشور به گونهای که هم حاشیه سود مناسبی برای تولیدکننده داشته باشد و هم با افزایش بیرویه، سبب گرانی در سایر بازارها نشود.
دوم- الزام تولیدکنندگان به رعایت کف عرضه در بورس کالا برای تامین نیاز داخلی و متعادلسازی قیمت
سوم- تعیین دقیق مصرفکنندگان فولاد در کشور و ایجاد سدی بر سر راه سودجویان و عناصر غیرمرتبط در خرید و فروش فولاد خارج از ضوابط رسمی تولید
چهارم- استفاده از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان و قطع وابستگی و ارزبری محدود فعلی در صنعت فولاد
پنجم- تعیین و اعلام دقیق قیمتهای مصوب
ششم- نظارت مستمر بر بازار و برخورد قاطع با محتکران و گرانفروشان
مجلس شورای اسلامی آماده است با همکاری سازنده با دولت و فعالان صنعت، ریلگذاریهای لازم را برای حل مشکلات در این زمینه انجام دهد.
* نایبرئیس مجلس شورای اسلامی
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|