این ۲ حکومت از قدیم با هم روابط دیرینه و پشت پرده داشتند، مانند رژیم بحرین و امارات، البته اردوغان هم روابط عمیق تجاری و سیاسی با رژیم صهیونیستی دارد و حتی سفارتخانه ترکیه نیز در اسرائیل فعال است. 

دیدار بن‌سلمان با نتانیاهو البته در جهت اهداف دونالد ترامپ و تلاشی برای نفع رساندن به رژیم صهیونیستی است. اسرائیل در تلاش است توسط همه کشورهای منطقه به رسمیت شناخته شود؛ همچنین تلاش می‌شود کشورهای آفریقایی که به شکل سنتی با نظام آپارتاید مخالف بودند، تحت فشار سعودی‌ها و برخی کشورهای منطقه، اسرائیل را به رسمیت بشناسند. 

بنابراین نفع این اقدام بیش از هر کس در ظاهر برای رژیم صهیونیستی است. این دیدار در واقع در جهت به دست آوردن نوعی مشروعیت در دیدگاه افکار عمومی جهان و مشروعیت دادن به نظام آپارتاید در فلسطین است، حکومتی شبیه حکومت آپارتاید آفریقای جنوبی ولی نفعی برای آل‌سعود و رژیم سعودی ندارد، بلکه این رژیم را متزلزل می‌کند به همین خاطر است که مقامات سعودی و رسانه‌های عربستان این دیدار را تکذیب می‌کنند. همین که این اقدام از سوی مقامات سعودی تکذیب می‌شود، نشان‌دهنده آن است که علنی بودن روابط آل‌سعود با رژیم صهیونیستی به زیان این حکومت است. عربستان و رژیم صهیونیستی در هر حال دارای روابط نزدیک پشت پرده هستند و از دیرباز سیاست‌های منطقه‌ای خود را با آمریکا هماهنگ می‌کردند. ضمن اینکه عربستان و اسرائیل در منطقه قادر به تهدید جمهوری اسلامی ایران نیستند بلکه تهدید منطقه‌ای ایران، آمریکاست و عربستان و رژیم صهیونیستی نیز هم با آمریکا در هماهنگی کامل به سر می‌برند و هم با یکدیگر، البته این دیدارها برای حکومت آل‌سعود آورده‌ای نخواهد داشت. 

دیدارهای اینچنینی برای شخص محمد بن‌سلمان اهمیت دارد. بن‌سلمان شاهزاده بی‌خردی است که نخست‌وزیر لبنان را گروگان گرفته و او را مورد ضرب و شتم قرار داده، جمال خاشقجی را در کنسولگری عربستان تکه‌تکه کرده، جنگ وحشیانه یمن را با حمایت غربی‌ها به راه انداخته و باعث شده ذخایر ارزی عربستان از بین برود و محاصره اقتصادی قطر را در دستور کار قرار داده است؛ اینها همه مجموعه‌ای از اقدامات بن‌سلمان است که باعث شده جایگاه وی نزد آمریکا متزلزل شود. 

بن‌سلمان با این اقدامات در واقع تلاش می‌کند بقای خود را تضمین کند، در حقیقت دیدار بن‌سلمان با نتانیاهو به نفع این شاهزاده سعودی اما به ضرر رژیم آل‌سعود است. 

هر قدر این روابط پشت پرده با رژیم صهیونیستی علنی‌تر شود، به ضرر آل‌سعود و به نفع محمد بن‌سلمان خواهد بود. 

علنی شدن رابطه عربستان و اسرائیل به ضرر آمریکا هم خواهد بود، زیرا این روابط به ضرر عربستان بوده و منافع آمریکا را از بین خواهد برد. 

این مسیر غیرعاقلانه در آمریکا نیز به نفع شخص ترامپ است، زیرا با این کار می‌تواند لابی صهیونیست‌ها و ثروتمندان طرفدار صهیونیست‌ها را بیش از پیش به خود نزدیک کند. 

در حقیقت علنی شدن دیدار بن‌سلمان و نتانیاهو به نفع ترامپ، بن‌سلمان و نتانیاهو است اما به ضرر آمریکا، حکومت آل‌سعود و رژیم صهیونیستی خواهد بود، چرا که متزلزل شدن آل‌سعود در جهان عرب و مخالفان آپارتاید، به ضرر منافع رژیم صهیونیستی و آمریکاست.

وجه تمایز ده‌بزرگی با دیگر شاعران انقلاب، تعلق خاطر شدید او به حوزه شعر دینی- آیینی بویژه شعر عاشورایی است، چنانکه خود بارها و بارها تاکید کرده است «من هر چه دارم از برکت اباعبدالله است». دامنه این تعلق خاطر چنان گسترده است که حتی به شعرهای انقلابی و حماسی او نیز طعم آیینی بخشیده است. به اذعان اکثر شاعرانی که با او حشر و نشر ادبی داشته‌اند، این شاعر شیرازی شخصیتی متشرع دارد و حتی زمانی که اراده شعر عاشقانه می‌کند، عاشقانه او سر از منزل شریعت و طریقت درمی‌آورد و رنگ آسمانی می‌گیرد. 

این ویژگی نشانگر آن است که ده‌بزرگی به‌رغم بسیاری از شاعران آیینی روزگار ما که به اعتبار «موضوع» شاعر آیینی شناخته می‌شوند، به اعتبار «موضع» و به صورت فطری شاعری دین‌مدار و خداباور است؛ شاعر اصیلی که در حوزه دین، پیش و بیش از آنکه به دنبال قافیه‌بازی و صورت‌سازی باشد، به دنبال آیینه‌سازی و حقیقت‌ترازی است. 

از شاعری همچون ده‌بزرگی عزیز که دانش‌آموخته مکتب بزرگانی چون سعدی و حافظ است، انتظاری نیز جز این نمی‌رود که در روش و منش اعتقادی و سلوک دینی، چشم بر باطن و سیرت داشته باشد نه بر ظاهر و صورت، و شعری بگوید برخاسته از بصیرت و حقیقت. 

در ذهن و زبان این شاعر ولایی «معرفت» مولفه اصلی شعر آیینی فاخر و ارجمند است، چنانکه خود در مصاحبه‌ای با تاکید بر این دقیقه گفته است: «شعر آیینی، شعری است که از جان و دل شاعر متعهد ریشه می‌گیرد. به عقیده من اگر کسی ناشناخته وارد این حیطه شود آسیب‌پذیر خواهد بود. حالا عده‌ای از دوستان که بدون پشتوانه‌ شناخت و معرفت دست به خلق شعر می‌زنند، آثارشان ماندگاری چندانی ندارد. شاعر باید برای سرودن شعر آیینی با ۲ بال حرکت کند: احساس و اندیشه».

 

* هر که دارد عطش کرب و بلا، بسم‌الله

احد ده‌بزرگی یکی از بانیان و بنیانگذاران «شب شعر عاشورا»‌ست و دبیری بیش از 20 دوره از «شب شعر عاشورا» را در کارنامه ادبی خود به ثبت رسانده است. وی در کنار بزرگانی همچون حاج‌آقا فرهنگ و محمد‌علی مردانی -که رحمت خدا بر آنان باد- و همچنین خسرو آقایاری -که عمرش دراز باد- با پایه‌گذاری شب‌های شعر عاشورا در شیراز، در مسیر زایندگی و بالندگی جریان پویای شعر عاشورایی در سال‌های بعد از انقلاب گام‌های بلندی برداشته‌اند. 

با عنایت حضرت اباعبدالله(ع) و همت بلند عزیزانی که به نام مبارک‌شان اشاره شد، چراغ پرفروغ شب‌های شعر عاشورا بیش از 30 سال است که روشن است و هر سال نیز این همایش حسینی با حضور پرشور نسل شاعران فرهیخته عاشورایی، باشکوه‌تر از سال قبل برگزار می‌شود. 

   این کمترین نیز چند سال توفیق حضور در این مراسم را پیدا کرده‌ام و به یقین می‌توانم بگویم که این همایش یکی از بهترین، مردمی‌ترین و تاثیرگذارترین همایش‌های شعر آیینی روز و روزگار ما است، به طوری که خیلی از شاعران - هم از شاعران پیشکسوت و هم از شاعران جوان- بی‌هیچ چشمداشتی و فقط به عشق اباعبدالله‌(ع) حتی حاضرند با هزینه شخصی خودشان در این شب شعر شرکت کنند. بی‌هیچ تردیدی این میزان از اقبال و استقبال به خلوص نیت و صفای باطن برگزارکنندگان آن بازمی‌گردد. به برکت همین بی‌تکلفی، سادگی، ارادت و خلوص خوبانی چون حاج‌آقا ده‌بزرگی و دیگر متولیان آن، شب شعر عاشورا تاکنون تداوم و استمرار یافته است. به خاطر برخورداری از همین ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد است که شب شعر عاشورایی شیراز همچنان در میان هزاران شب شعر دیگر شاخص و برجسته مانده است. 

 

* میثاق عاشورایی

بی‌هیچ تعریف و تعارفی حضرت ده‌بزرگی عزیز، از چهره‌های شاخص و یکی از استوانه‌های شعر آیینی روزگار ما است که عاشقانه و مومنانه تمام زندگی‌اش را وقف خدمت به فرهنگ حسینی و عاشورایی کرده است. 

داستان دوستی اعتقادی این عزیز با حاج‌آقا فرهنگ و محمد‌علی مردانی نیز داستان شگفت‌انگیز و عبرت‌آموزی است. من این داستان را پیش از این از زبان زنده‌یاد محمد‌علی مردانی و بعد از او نیز بارها از زبان ایشان و خسرو آقایاری شنیده‌ام. بعد از انقلاب به همت این ۳ بزرگوار - احد ده‌بزرگی، محمد‌‌علی مردانی و خسرو آقایاری- نطفه «شعر شب عاشورا» بسته می‌شود. این خوبان با توکل بر خدا با هم عهد و پیمان می‌بندند که برای خدمت به فرهنگ عاشورا، کنگره‌ای را با عنوان «شب شعر عاشورا» پایه‌گذاری کنند. از همین رو، برای فراهم کردن مقدمات کار با حاج‌‌آقا فرهنگ پیوند می‌خورند. جان کلام آنکه با حمایت حاج‌آقا فرهنگ و با همت این ۳ بزرگوار سرانجام نطفه شب شعر عاشورا بسته می‌شود. به این ترتیب سال 1364 این شب شعر پایه‌گذاری می‌شود و تا به امروز به صورت پیوسته و مردمی و گسترده به حیات خود ادامه می‌دهد. 

 

* تربیت عاشورایی با مرام حسینی

ده‌‌بزرگی از نسل شاعران معلم است و به همین اعتبار شاعری فروتن، بی‌تکلف، ساده و صمیمی. یکی از کارهای قابل ستایش او در عرصه شعر و ادبیات، توجه به بعد اخلاقی، تعلیمی و آموزشی شعر است. به این معنا که بیشتر شعرهای ایشان صبغه تعلیمی و آموزشی دارد. یعنی با سرودن شعرها، سرودها، نوحه‌ها و مرثیه‌ها سعی می‌کند برای نوجوانان و جوانانی که می‌خواهند در این عرصه گام بردارند الگو‌سازی کند. بسیاری از شعرهای ایشان به صورت سرود دانش‌آموزی در مدارس اجرا شده است. فعالیت در کانون شاعران و نویسندگان آموزش‌و‌پرورش و تربیت نسلی از شاعران دانش‌آموز یکی از بزرگ‌ترین افتخارات ده‌بزرگی در طول سال‌های شاعری اوست. 

چنانکه اشاره شد، ده‌بزرگی به اعتبار فرهنگی بودن و همکاری با آموزش و پرورش، نقشی بی‌بدیل در پیوند زدن نسلی از دانش‌آموزان مستعد و خلاق با «شب‌های شعر عاشورا» دارد؛ خیمه‌ای حسینی که با همت بلند حاج‌حسین فرهنگ و تنی چند از یارانش (احد ده‌بزرگی و خسرو آقایاری) پا گرفت و محلی برای همدلی و همزبانی شاعران باورمند و روشن‌اندیش حسینی شد. دانش‌آموزان ادب آیینی که به برکت پیوند با عاشورا و ستایشگری خاندان رسالت علیهم‌السلام امروز به ستارگانی پرفروغ در آسمان شعر و ادبیات ایران تبدیل شده‌اند. 

   نکته آخر اینکه استاد ده‌بزرگی علاوه بر درخشش در حوزه‌های شعر انقلاب، دفاع‌مقدس و آیینی، در حوزه سرودن شعرهای محلی - با گویش شیرین شیرازی- نیز کارنامه بلندبالایی دارد؛ شعرهای نمکین و دلنشینی که در میان شیرازی‌ها مشتری و خواهان فراوانی دارد. ولی چنانکه اشاره شد شعر برای او هدف نیست، بلکه ابزار و وسیله‌ای است برای ترویج آموزه‌های اخلاقی، دینی و انقلابی، و این از شاعری که سال‌ها در کسوت معلمی به جامعه خدمت کرده است، امری دور از انتظار نیست. 

   با آرزوی سلامتی و طول عمر باعزت برای این شاعر آیینی و عاشورا مسلک، به عنوان حسن ختام، مشام جان را با زمزمه غزلی زیبا از او گلبو می‌کنیم- خدایش یار باد. 

تا شقایق را به دشت عشق بو کردیم ما

زیر دوش آفتاب خون وضو کردیم ما

همچو قوی مست، دست‌افشان وجود خویش را

در شط سرخ شهادت شست‌و‌شو کردیم ما

گر چه دست از جان و سر شستیم، پاکوبان ولی

دست دشمن را برای خلق رو کردیم ما

می‏دمد از حنجر ما بوی تاول‌های داغ

بس که چون ققنوس آتش زیر و رو کردیم ما

غنچه غنچه، زخم زخم پیکر ما چون شکفت

عطرافشان، خنده بی‏های و هو کردیم ما

در بلا با سوزن مژگان و رشته‌رشته اشک

جامه صد‌پاره جان را رفو کردیم ما

چون گل اشکی سر سجاده در دشت عطش

با دعای ندبه کسب آبرو کردیم ما

تا نماز عشق بندد نقش بر لوح وجود

با دهان زخم با حق گفت‌وگو کردیم ما

فخر ما این بس که همچون ماه در طی طریق

اقتدا بر قائد خورشید خو کردیم ما

به گزارش «وطن ‌امروز»، بنا به گفته معاون روحانی و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، قرار بود ادارات در شهرهای قرمز تعطیل شود اما مشخص شد تصمیم جدیدی گرفته نشده و همان اختیارات سابق به مدیران برای حضور کارمندان داده شده است. طبق تصمیم قبلی، حضور تعداد کارمندان در دست مدیران است و اگر مدیری تشخیص دهد که باید کارمندان بیشتری به اداره بیایند، این اتفاق رخ می‌دهد. شعب بانک‌ها با توجه به تعطیلی بخشی از کارمندان، شلوغ‌ترین روزهای خود را می‌گذرانند و تعطیلی‌ها و محدودیت‌ها، پرسنل بانک‌ها را غافلگیر کرده است. آنها انتظار داشتند مانند کارمندان دیگر در بعضی از ایام هفته در خانه بمانند اما هجوم به بانک‌ها موجب شد روسای شعب اکثر بانک‌ها به کارمندان خود استراحت ندهند. به همین علت است که شهرهای قرمز همچنان روزهای شلوغی دارد و حتی آلودگی هوای تهران به مرز هشدار رسیده است. 

در حالی که در چند روز اخیر آمار مرگ و میر کرونا به زیر ۴۰۰ نفر رسیده است اما کارشناسان معتقدند نباید فریب این کاهش آمار را خورد و محدودیت‌ها و برخی تعطیلی‌ها را فراموش کرد. عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در این‌باره گفت: همان‌طور که وزیر بهداشت اعلام کرد، زمستان کرونایی سختی پیش‌رو داریم و مردم نباید نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری‌ اجتماعی کم‌توجه شوند، چرا که کرونا این روزها نه فقط ضعیف نشده است، بلکه به دلیل سرمادوستی، در زمستان و فصول سرد قدرت انتقال بسیار بالایی نیز دارد. 

ملک فاضلی در گفت‌وگو با «وطن امروز» با بیان اینکه کرونا درمان قطعی ندارد و واکسن قطعی برای آن تاکنون ساخته نشده است، گفت: تنها راه جلوگیری از این بیماری خودمراقبتی و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری‌ اجتماعی است. 

پزشک و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: هر چند قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا نیازمند برنامه‌ریزی دقیق توسط دولت‌ها همراه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی از سوی مردم است اما دولت تاکنون اقدامی جدی چون تعطیلی مطلق چند هفته‌ای در شهرهای با وضعیت قرمز را به کار نگرفته است. 

وی افزود: قرنطینه برخی شهرهای پرخطر کرونایی به دلیل جلوگیری از شیوع گسترده این بیماری ضروری است اما متاسفانه دولت توان مدیریت و تامین نیازهای زندگی مردم در شرایط قرنطینه را ندارد و هر از گاهی با اعمال محدودیت‌های ناقص و نصف و نیمه می‌خواهد شیوع این بیماری در جامعه را به حداقل برساند. 

فاضلی با بیان اینکه کنترل بیماری کرونا نیازمند تلاش همگانی است، خاطرنشان کرد: اگر چه غفلت از این بیماری رفتن به استقبال مرگ خود و دیگران است اما دولت نیز نباید نسبت به کاهش سرایت این ویروس در جامعه فقط به توصیه‌های بهداشتی اکتفا کند، بلکه با تداوم محدودیت‌ها و شدیدتر کردن آن مانع از شیوع گسترده این بیماری شود. 

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی گفت: دولت محدودیت‌هایی را با هدف کاهش میزان ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از کرونا در کشور ایجاد کرده است و با ارائه دستورالعمل‌هایی مانع از فعالیت برخی صنوف و کسب‌و‌کارها شده تا زنجیره انتقال این ویروس در جامعه کم شود اما توجهی به معیشت و زندگی آنها نکرده است، در حالی که حدود 90 درصد مردم اگر یک روز کار نکنند برای تامین امور زندگی خود و خانواده‌های‌شان لنگ خواهند ماند. بنابراین دولت باید برای ادامه محدودیت‌های شدید و  حفظ حالت فوق‌العاده برنامه‌ریزی کند.

وی با بیان اینکه مردم نباید فریب کاهش آمار مرگ‌و‌میر کرونایی را بخورند و نسبت به رعایت اصول بهداشتی و فاصله‌گذاری‌های اجتماعی کم‌توجه و سهل‌انگار شوند، گفت: کرونا همچنان بی‌رحمانه می‌تازد، بنابراین مردم همواره باید پروتکل‌ها را رعایت کنند، از طرفی با کاهش آمار مرگ‌‌و‌میر دولت نیز باید برنامه‌های محدودیتی خود را سخت‌تر کند تا بتواند آمار مرگ‌و‌میر و ابتلا به ویروس کرونا را در جامعه به حداقل برساند. فاضلی ادامه داد: هر چند رکن اساسی زندگی سلامت است اما دولت باید در شرایط سخت با مدیریت درست به فکر رفاه نسبی مردم باشد.

 

* نقض قرنطینه از سوی ۷۳ درصد مبتلایان به کرونا

فرمانده عملیات مقابله با کرونا در کلانشهر تهران با اشاره به ردیابی هوشمند موارد کرونا در طرح بسیج محله‌محور گفت: در شروع هفته گذشته ردیابی تلفن همراه بیمارانی که کرونا مثبت بودند، نشان داد تنها ۲۰ درصد این افراد قرنطینه را رعایت می‌کنند و ۷۳ درصد قرنطینه را نقض می‌کنند. این به منزله یک بمب ساعتی در تهران قلمداد می‌شود که باید مورد توجه قرار گیرد. دکتر علیرضا زالی در جلسه فرمانداران استان تهران ویژه اجرای طرح شهید سلیمانی که با حضور استاندار تهران و به صورت ویدئو‌کنفرانسی برگزار شد، ضمن تقدیر از استاندار تهران و مسؤولان محلی، سپاه، نیروی انتظامی، شبکه‌های بهداشت و درمان و هماهنگی میان همه دستگاه‌های مربوط که دستاوردهای مهمی در مقابله با بیماری کرونا را رقم ‌زده است، گفت: امروز فرصت تاریخی تکرارناپذیری برای استان تهران فراهم شده تا نگاه ویژه‌ای به ارتقای زیرساخت‌های بهداشتی در این استان داشته باشیم. بی‌تردید باید نتیجه کار در طرح شهید سلیمانی مورد توجه فرمانداران قرار گیرد و با توجه به شرایط محلی و بافت بومی، تحقق‌پذیری طرح در دستور کار قرار گیرد. وی افزود: در حوزه بیماریابی زودهنگام قطعا نیاز به ردیابی داریم. مطالعات ما در تهران نشان می‌دهد هر فردی که به بیماری آلوده باشد، می‌تواند 7 نفر را که اغلب افراد نزدیک به فرد در منزل یا محل کار هستند آلوده کند. یعنی 7 تا ۱۰ نفر از اطرافیان فردی که کرونا مثبت است باید در طرح ردیابی شوند. موضوع دوم استفاده از تست‌های سریع است که هفته آینده توزیع بیشتری از این تست‌ها را خواهیم داشت. این تست‌ها در بخش دولتی توزیع می‌شوند و در بخش خصوصی توزیع نخواهند شد. وی ادامه داد: باید مساله قرنطینه‌سازی را نیز به‌جد دنبال کنیم. افرادی که تست آنها مثبت شده باید به قرنطینه بروند، البته افرادی هستند که به لحاظ شرایط اقتصادی و دلایل دیگر در منزل امکان قرنطینه ندارند، لذا نقطه آسیب‌پذیر ما همین جاست که باید فضاهای مراقبتی را در نظر بگیریم. بنابراین از فرمانداران درخواست می‌کنم به موضوع فضاهای مراقبتی توجه ویژه داشته باشند و لیست آنها را به ما اعلام کنند. وی ادامه داد: آقای کولیوند مسؤولیت پشتیبانی این فضاها را بر عهده دارد. قطعا اگر افراد کرونا مثبت در جامعه رها شوند، این طرح با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد. به این ترتیب ردیابی، بیماریابی سریع و قرنطینه‌سازی در این طرح باید به طور جد مورد توجه قرار گیرد. در شروع هفته گذشته ردیابی تلفن همراه بیمارانی که کرونا مثبت بودند نشان داد تنها ۲۰ درصد این افراد قرنطینه را رعایت می‌کنند و ۷۳ درصد نقض قرنطینه می‌کنند. این به منزله یک بمب ساعتی در تهران قلمداد می‌شود که باید مورد توجه قرار گیرد. 

 

* درباره ادامه تعطیلی‌های کرونایی شنبه تصمیم‌گیری می‌شود

برای ادامه تعطیلی‌های کرونایی در شهرهای قرمز، شنبه هفته آینده تصمیم‌گیری می‌شود. 

سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا با بیان اینکه محدودیت سراسری از یکم آذرماه شروع شد، افزود: با توجه به سیاست‌های وزارت بهداشت و رعایت مردم، میزان پروتکل‌ها به بالای ۹۰ درصد رسید. در یکم آذر ۱۶۰ شهر در وضع قرمز (هشدار ۳) قرار داشتند و اکنون ۳۸ شهر قرمز هستند. علیرضا رئیسی ادامه داد: متأسفانه در ۲۳ شهرستان با رعایت نکردن صحیح پروتکل‌های بهداشتی شاهد صعود ابتلا به ویروس کرونا هستیم. همه محدودیت‌ها تا صبح شنبه آینده قابل اجراست؛ مگر اینکه تصمیمات جدید زودتر اطلاع‌رسانی شود. رئیسی با بیان اینکه سیر نزولی ورود به بیمارستان‌ها را شاهد هستیم، ادامه داد: چنانچه پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشود ممکن است به وضع قبل بازگردیم. 

سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا، به ساکنان استان‌های جنوبی کشور درباره شیوع دوباره کرونا با سرد شدن هوا و ادامه دورهمی‌های خانوادگی هشدار داد و گفت: چنانچه ترددهای غیرضرور و دورهمی‌ها افزایش یابد، وضعیت کشور بهبود نخواهد یافت. 

رئیسی با ذکر ۳۸ شهر کشور افزود: در این شهرها از روز چهارشنبه وضع هشدار از قرمز به نارنجی تبدیل می‌شود و فقط گروه‌های شغلی ۳ و ۴ محدودیت دارند. تا زمان تصمیم‌گیری صبح شنبه هفته بعد محدودیت‌های کرونایی در تهران ادامه خواهد داشت و تا زمانی که اطلاع‌رسانی جدیدی صورت پذیرد، محدودیت‌ها اعمال می‌شود.

همچنین عصر دیروز سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد: در 64 شهری که در وضعیت قرمز کرونایی قرار دارند، همچنان به مدت یک هفته دیگر محدودیت‌ها اعمال می‌شود تا پس از بررسی دوباره و اعلام نتایج، مجددا درباره شرایط آنها تصمیم‌گیری شود.

علیرضا رئیسی افزود: سایر شهرها که در لیست قرار ندارند، به رنگ نارنجی خواهند بود، از جمله تهران که از شنبه نارنجی می‌شود.

 سخنان عجیب و مبهم رئیسی درباره نارنجی شدن وضعیت تهران از شنبه در حالی مطرح می‌شود که معلوم نیست طی ۳ روز آینده آمارهای مرگ‌و‌میر ناشی از کرونا در کلانشهر تهران چه رقمی اعلام می‌شود که متوجه وضعیت پایتخت شویم.

 

* سیر نزولی پذیرش بیمارستانی بیماران کرونا در تهران

استاندار تهران از سیر نزولی پذیرش بیماران کرونایی در بیمارستان‌های تهران خبر داد و گفت: در کشور به ازای هر ۱۱۰۰ نفر یک خانه بهداشت وجود دارد، در حالی ‌که در تهران به ازای هر ۳۳۰۰ نفر یک خانه بهداشت وجود دارد. علاوه بر این در کشور به ازای هر ۱۰ هزار نفر یک مرکز بهداشتی- درمانی شهری وجود دارد، در حالی ‌که در تهران به ازای هر ۵۲ هزار نفر یک مرکز وجود دارد. انوشیروان محسنی‌بندپی ادامه داد: بی‌تردید می‌توانیم سلامتی را در پایه‌ترین و اساسی‌ترین نقطه که مرکز بهداشت و درمان روستایی است، چک کنیم. لذا باید در جهت توسعه و تقویت این مراکز گام برداریم. استاندار تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه طرح بسیج محله‌محور باید با بهره‌گیری از همه ظرفیت‌ها عملیاتی شود، افزود: باید همه ظرفیت‌ها را در اجرای این طرح به کار بگیریم و نگاهی اساسی به زیرساخت‌ها داشته باشیم. 

کرونا مسأله امروز ما نیست و ممکن است خدایی ناکرده سال دیگر بیماری دیگری داشته باشیم. باید تلاش و اقدام ویژه‌ای کنیم تا در جهت تامین زیرساخت‌ها در استان تهران تحول اساسی را شاهد باشیم. وی تاکید کرد: طرح بررسی و ارزیابی شده و در جهت تامین اهداف آن باید حرکت کنیم. هدف اصلی طرح بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و مشارکت‌ها در شناسایی افراد بیمار و قرنطینه آنهاست، لذا باید در کنار آن توسعه خدمات سرپایی و مراکز بستری را مورد توجه قرار دهیم. 

‌بندپی تاکید کرد: سیر نزولی پذیرش بیمارستانی را شاهد هستیم. این موضوع باید تداوم پیدا کند. مهم نیست که همه جا را تعطیل کنیم و تعداد بیماران پایین بیاید. باید فعالیت ادامه داشته باشد و با افزایش آگاهی و شناسایی بیماران بتوانیم مدیریت این بیماری را محقق کنیم. از این پس جلسات با فرمانداران به صورت هفتگی و به تناوب برگزار خواهد شد.

* خبرنگار

***

[آخرین آمار کرونا در ایران]

پس از ۴ روز روند کاهشی مرگ و میر کرونا تعداد قربانیان روزانه بار دیگر افزایشی شد. سخنگوی وزارت بهداشت دیروز ضمن اعلام آخرین آمار مربوط به بیماران و بهبودیافتگان کرونا در کشور گفت: در ۲۴ ساعت گذشته ۳۸۲ نفر بر اثر ابتلا به بیماری کرونا جان خود را از دست دادند. به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، سیماسادات لاری اظهار کرد: از دیروز تا امروز 11 آذر 1399 و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، 13 هزار و 881 بیمار جدید مبتلا به «کووید-19‌» در کشور شناسایی شدند که 2237 نفر از آنها بستری شدند و مجموع بیماران «کووید-19‌» در کشور به 975 هزار و 951 نفر رسید. وی افزود: متاسفانه در طول 24 ساعت گذشته، 382 بیمار «کووید-19‌» جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به 48 هزار و 628 نفر رسید، البته خوشبختانه تاکنون 677 هزار و 963 نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌‌اند. به گفته لاری، 5840 نفر از بیماران مبتلا به «کووید-19‌» در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند و تاکنون 6 میلیون و 168 هزار و 637 آزمایش تشخیص «کووید-19‌» در کشور انجام شده است. بر اساس اعلام سخنگوی وزارت بهداشت، استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویه‌وبویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحال‌وبختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان، یزد و کردستان در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های هرمزگان، فارس، گلستان و سیستان‌و‌بلوچستان نیز در وضعیت نارنجی و زرد قرار دارند. 

 

گروه اقتصادی: آثار تصمیمات اشتباه اقتصادی دولت هر روز در یک بازار نمایان می‌شود و در آخرین نمونه، پس از افزایش عجیب قیمت مرغ در هفته گذشته، حالا نوبت به جهش قیمت تخم‌مرغ رسیده است. بر اساس گزارش‌های میدانی، قیمت هر شانه تخم‌مرغ در خرده‌فروشی‌ها با افزایشی کم‌سابقه به حدود 40‌هزار تومان رسیده است. کارشناسان از ماه‌ها پیش با اشاره به تصمیمات اشتباه دولت نظیر عدم تخصیص ارز کافی به واردات نهاده، عدم واردات نهاده به میزان کافی و توزیع نامناسب آن، این افزایش قیمت‌ها را پیش‌بینی کرده و درباره آن به دولت هشدار داده بودند اما دولت بی‌توجه به سخن کارشناسان مبنی بر حل ریشه‌ای مشکلات، اقدام به گفتاردرمانی و درمان مقطعی و بی‌نتیجه مشکلات می‌کند.

به گزارش «وطن امروز»، تبعات سوءمدیریت اقتصادی دولت هر روز از یک سو بیرون می‌زند و این سوءمدیریت، پس از آشفته کردن بازارهای کلان مانند ارز، سکه، خودرو و مسکن، گریبانگیر معیشت مردم هم شده و این بار خود را با افزایش قیمت تخم‌مرغ نشان داده است. بر اساس گزارش‌های میدانی، قیمت هر شانه تخم‌مرغ در خرده‌فروشی‌ها در حالی به 35 تا 40 هزار تومان رسیده که قیمت مصوب آن 26 هزار تومان است. پس از افزایش قیمت گوشت قرمز، عموم مردم سهم آن را در سبد غذایی‌شان به گوشت مرغ اختصاص دادند اما با گرانی بی‌سابقه مرغ در هفته‌های گذشته، عملا با کاهش سهم مرغ از سبدشان، آن را با تخم‌مرغ جایگزین کردند. اکنون که گزارش‌های میدانی حکایت از افزایش شدید قیمت تخم‌مرغ دارد، خانواده‌ها به ناچار باید با کاهش سهم تخم مرغ، سبد غذای‌شان را بیش از پیش کوچک‌تر کنند. کارشناسان از ماه‌ها پیش نسبت به روند اشتباه دولت در مدیریت بازار محصولات پروتئینی هشدارهای لازم را داده و احتمال افزایش قیمت این محصولات را در آینده نزدیک گوشزد کرده بودند. عدم تخصیص ارز کافی به واردات نهاده، عدم واردات نهاده به میزان کافی و توزیع نامناسب آن از مهم‌ترین هشدارهای کارشناسان به دولت طی ماه‌های اخیر بود اما دولت همچون گذشته، با بی‌اعتنایی، نظرات کارشناسان را نادیده گرفت و شرایطی را برای بازار به وجود آورد که هر روز باید منتظر خبر افزایش قیمت یکی از کالاها باشیم. در این میان دولت برای مقابله با این گرانی‌ها، به روش‌های ناکارآمدی نظیر «توصیه مردم به نخریدن» یا «عرضه موقت و محدود کالای مورد نظر» رو آورده است که صرفا درمان‌های موقتی است و نمی‌تواند مشکلات را به شکل ریشه‌ای حل کند. به عنوان نمونه با گران شدن مرغ به علت سوءمدیریت دولت در ماه‌های گذشته، کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی برای حل این مشکل به میدان آمد و با بیان اینکه با توزیع گسترده مرغ در میدان بهمن و بقیه میادین قیمت آن را کاهش داده‌ایم، گفت: بازار مرغ در روز‌های آینده و حتی شب عید مشکلی نخواهد داشت و در تدارک کنترل بازار تخم‌مرغ هم هستیم. این رویکرد دولت در مواجهه با گرانی‌ها حکایت از آن دارد که دولتمردان هیچ‌گونه ‌شناختی از ماهیت بازار ندارند و صرفا عبارت‌هایی مانند عرضه و تقاضا را شنیده‌اند اما به مفهوم آن نرسیده‌اند. باید از وزیر جهاد کشاورزی پرسید چگونه با عرضه محدود مرغ آن هم فقط در برخی فروشگاه‌های تهران، قیمت مرغ در سراسر کشور پایین خواهد آمد؟ ناکارآمدی رویکرد دولت هنگامی آشکارتر می‌شود که پس از گذشت یک روز از صحبت‌های وزیر جهاد کشاورزی درباره کنترل بازار تخم‌مرغ، این بازار هم دچار مشکل شد و قیمت این کالای خوراکی پرمصرف به صورت بی‌سابقه‌ای افزایش یافت. خاوازی ۲ روز پیش درباره قیمت تخم‌مرغ گفت: فشار زیادی روی تولید‌کنندگان تخم‌مرغ هست و اینها تقاضا‌هایی برای صادرات دارند اما قیمت همان قیمت مصوب است. این در حالی است که یک روز پس از این صحبت‌ها گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد هر شانه تخم‌مرغ 10 تا 15 هزار تومان بیشتر از قیمت مصوب به فروش می‌رسد. 

 

* عدم تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی

با کاهش ارزش ریال و افزایش نرخ ارز به دلیل عملکرد غلط بانک مرکزی، این بانک با هدف کنترل نرخ ارز تصمیم به مدیریت ارز تجارت خارجی گرفت. این تصمیم به دلیل ایجاد محدودیت‌های زیاد، روند تجارت کشور را با کندی مواجه کرد. همچنین بانک مرکزی در حالی به بهانه مدیریت منابع ارزی، ارز ترجیحی واردات نهاده به عنوان یکی از اساسی‌ترین کالاهای مورد نیاز کشور را کاهش داد که طبق آمارهای تفصیلی واردات کالایی، واردات کالاهای غیرضروری مانند بذر زینتی، موز، دارچین و شفتالو در ۵ ماه نخست امسال چند برابر شده است. در این باره نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس با انتقاد از نقش بانک مرکزی در رسوب کالاهای اساسی در گمرکات که منجر به افزایش قیمت‌ها شده است، گفت: از آنجا که تنها مقداری از 4 میلیون تن کالای رسوب شده در گمرکات بتازگی ترخیص شده است، باید عملکرد بانک مرکزی را دلیل اصلی رسوب چند میلیون تنی کالاهای اساسی همچون خوراک دام، گندم، برنج، حبوبات و... در گمرکات دانست چرا که واردکنندگان به ‌دنبال قول و تعهد بانک مرکزی این کالاها را با ارز 4200 تومانی وارد کرده‌اند اما بانک مرکزی ارز آنها را نمی‌دهد. احمد مرادی ادامه داد: به دنبال پیگیری‌های انجام شده بخشی از کالاها ترخیص شدند اما همین ترخیص اندک با اعتراض بانک مرکزی رو‌به‌رو شد، چرا که معتقدند این کار بدون هماهنگی آنها انجام شده است، هر چند اعتراض آنها غیرمنطقی و غیرقانونی است. وی بیان کرد: با آنکه کالاهای بسیاری وارد کشور شدند و این اتفاق می‌توانست منجر به کاهش قیمت‌ها شود اما بانک مرکزی با جلوگیری از ترخیص کالاها سبب گرانی قیمت آنها شد. نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برخی کالاها سریع‌الفساد هستند، به همین دلیل گمرکات قول داده‌اند بدون هماهنگی با بانک مرکزی هر چه سریع‌تر آنها را ترخیص کنند، افزود: عدم ترخیص کالاهای دپو شده در گمرکات خسارات بسیاری برای کشور به همراه دارد.

 

***

 رد  پای دولتی‌ها در بازار سیاه نهاده

قیمت خوراک دام و طیور همواره بر قیمت تمام‌شده محصول تاثیر بسزایی دارد. سویا و ذرت، از اصلی‌ترین خوراک‌های مرغ هستند. ناهماهنگی میان وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی، بانک مرکزی و گمرک موجب شده روند واردات، ترخیص و توزیع این نهاده‌ها با مشکل مواجه شود و مرغداران به ناچار آنها را از بازار آزاد و با قیمت‌هایی بسیار بالاتر از قیمت مصوب تهیه کنند. در این راستا نایب‌رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران با اشاره به تبعات ناهماهنگی دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های دولت گفت: وزارت جهاد کشاورزی مدعی است نهاده به اندازه کافی وارد سامانه بازارگاه نمی‌شود، در حالی که وزارت صمت مدعی تامین کامل نهاده‌هاست. در نتیجه نهاده‌هایی که پس از ترخیص کالا وارد سامانه بازارگاه نمی‌شوند، منحرف شده و دستگاه‌های مسؤول باید پاسخگو باشند. حبیب اسدالله‌نژاد ادامه داد: دولت به برخی مجموعه‌ها نهاده مازاد می‌دهد تا بحران را کنترل کند، در حالی ‌که مرغدارانی که در سالن، مرغ در حال پرورش دارند، دسترسی به نهاده و دان دولتی ندارند. وی افزود: از یک سال گذشته تاکنون هیچ ثبت سفارشی برای واردات نهاده‌های دامی با ارز نیمایی و غیردولتی نشده است و قطعا نهاده‌های موجود در بازار سیاه، دولتی هستند. به عبارت  بهتر، تمام نهاده‌هایی که در بازار آزاد فروخته می‌شود با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور شده و در توزیع نهاده‌های دولتی انحراف وجود دارد. 

گروه سیاسی: طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» روز گذشته در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. کلیات و جزئیات این طرح در ۲ نوبت صبح و عصر روز گذشته جلسه علنی مجلس بررسی شد و با رای اکثریت نمایندگان به تصویب رسید. 

به گزارش «وطن امروز»، بهارستان در نخستین واکنش به ترور شهید محسن فخری‌زاده، روز یکشنبه هفته جاری با ۲ فوریت طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت موافقت کرد. گفتنی است یک فوریت این طرح ماه گذشته به تصویب نمایندگان رسیده بود. 

در این راستا، نمایندگان مجلس در جریان بررسی جزئیات «طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» با ماده یک آن موافقت کردند که به معنای آغاز حرکت به سمت غنی‌سازی 20 درصد اورانیوم است. 

بر اساس ماده یک اصلاح شده طرح مذکور؛ در راستای تامین شروط نه‌گانه مقام معظم رهبری درباره توافق هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، جهت مسائل صلح‌آمیز نسبت به تولید اورانیوم با غنای 20 درصد اقدام و سالانه به میزان حداقل 120 کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند و همچنین سازمان مذکور موظف است نیاز کشور برای مصارف صلح‌آمیز به اورانیوم با غنای بالای 20 درصد را به طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند. 

در ماده 2 این طرح مصوب شد: در اجرای بند 3 قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران مصوب 1394 و در جهت تحقق ظرفیت یکصد‌و‌نود هزار سو غنی‌سازی، سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، ظرفیت غنی‌سازی و تولید اورانیوم غنی‌سازی شده با سطح غنای متناسب هر یک از مصارف صلح‌آمیز کشور را به میزان ماهانه حداقل 500 کیلوگرم افزایش دهد و نسبت به نگهداری و انباشت مواد غنی‌شده در کشور اقدام نماید. 

بر مبنای ماده 3 مقرر شد برای تحقق هدف مندرج در ماده ۲، سازمان انرژی اتمی موظف است ظرف مدت ۳ ماه عملیات نصب، تزریق گاز، غنی‌سازی و ذخیره‌سازی مواد را تا درجه غنای مناسب، با حداقل ۱۰۰۰ عدد ماشین‌ IR-2m در بخش زیرزمینی تاسیسات شهید احمدی‌روشن نطنز آغاز کند. همچنین سازمان انرژی اتمی مکلف است در همین بازه زمانی، هرگونه عملیات غنی‌سازی و تحقیق و توسعه با ماشین‌های IR-6 را به تاسیسات شهید علیمحمدی فردو منتقل کرده و عملیات غنی‌سازی را با حداقل ۱۶۴ ماشین از این نوع آغاز نموده و آن را تا انتهای سال ۱۳۹۹ به ۱۰۰۰ ماشین توسعه بدهد.  

در ماده 4 این طرح سازمان انرژی اتمی مکلف شد نسبت به بهره‌برداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی در اصفهان ظرف مدت 5 ماه پس از تصویب این قانون اقدام کند. 

ماده 5 مصوب این طرح سازمان انرژی اتمی ایران را مکلف کرد، در راستای بند 4 قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران، همزمان با عملیات بهینه‌سازی و راه‌اندازی عامل واکنش (رآکتور) 40 مگاواتی آب سنگین اراک، نسبت به طراحی یک عامل واکنش (رآکتور) آب سنگین 40 مگاواتی جدید با هدف تولید همسان‌های پایدار (رادیو ایزوتوپ) بیمارستانی با جدول زمان‌بندی اقدام کند و جدول زمان‌بندی این موضوع را ظرف یک ماه پس از تصویب این قانون به اطلاع مجلس شورای اسلامی برساند. 

بر اساس ماده 6 مصوب، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای متعهد طرف توافق هسته‌ای در قبال ایران و عادی شدن روابط کامل بانکی و عدم رفع موانع کامل صادرات و فروش کامل نفت و فرآورده‌های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش، یک ماه پس از تصویب این قانون، اجرای داوطلبانه سند (پروتکل الحاقی) را متوقف کند. 

 

* رئیس‌جمهور مسؤول اجرای کامل قانون هسته‌ای مجلس

نمایندگان مجلس شورای اسلامی همچنین در جلسه علنی بعدازظهر روز گذشته در جریان بررسی جزئیات طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران»، ماده ۷ این طرح را به تصویب رساندند. بر اساس ماده ۷ این طرح: «چنانچه کشور‌های متعهد ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلستان، چین و روسیه)، نسبت به اجرای تعهدات خود و رفع کامل تحریم‌ها از جمله هسته‌ای، نظامی، حقوق بشری و امثال آن علیه جمهوری اسلامی ایران اقدام کنند، دولت موظف است گزارش دقیق اقدامات انجام شده را به مجلس ارائه دهد. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و نیز کمیسیون انرژی ارزیابی خود را به استناد ماده ۴۵ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به مجلس ارائه می‌کنند».

نمایندگان همچنین با پیشنهاد جایگزین در ماده ۸ طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران موافقت کردند. بر اساس ماده ۸ طرح مذکور، مسؤول اجرای صحیح و کامل این قانون رئیس‌جمهور و مقامات و مدیران مربوط و دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط هستند.

 

* تعیین مجازات برای عدم اجرای مصوبه

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای برای مستنکفین از اجرای مصوبه «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» مجازات تعیین کردند. 

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی بعدازظهر دیروز در جریان بررسی جزئیات طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران»، ماده ٨ این طرح را به تصویب رساندند که بر اساس آن «مسؤول اجرای صحیح و کامل این قانون رئیس‌جمهور و مقامات و مدیران مربوط و دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط می‌باشند».

نمایندگان مجلس در ماده ۹ این طرح نیز مصوب کردند: «مستنکفین از اجرای این قانون به تناسب امتناع یا ممانعت از اجرا به مجازات تعزیری درجات ٢ تا ۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ محکوم می‌شوند».

 

* پایان جاده یکطرفه تعهدات

رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی نوبت عصر دیروز مجلس در جریان تصویب طرح ۲ فوریتی اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از ملت ایران از سوی نمایندگان اظهار کرد: این طرح طی ۲ جلسه به تصویب رسید که فرصت خوبی را برای مجموعه هسته‌ای کشور در بعد تحقیقاتی و صنعتی ایجاد می‌کند. 

وی افزود: چند سالی است که تعهدات یکطرفه بر اساس برجام اجرا می‌شود ولی طرف‌های غربی به تعهدات‌شان پایبند نبوده و به آن عمل نکردند، در واقع تعهدات ما پابرجا بوده اما غربی‌ها تعهدات برجامی را اجرایی نکردند. 

قالیباف تصریح کرد: مجلس شورای اسلامی با تصمیم امروز به جاده یکطرفه پایان داد، البته در این طرح به غربی‌ها فرصت داده شده تا به تعهدات برجامی خود عمل کنند. 

 

* دولت به مجلس اهانت نکند

محمود احمدی‌بیغش در جلسه علنی عصر دیروز مجلس شورای اسلامی در واکنش به اظهارات علی ربیعی، سخنگوی دولت طی اخطار قانون اساسی گفت: مجلس امروز طرح اقدام دولت به خاتمه اجرای پروتکل الحاقی را تصویب کرد و همه مردم از این جهت خوشحال هستند اما سخنگوی دولت در اقدامی ناپسند گفته است این طرح خلاف قانون است و مجلس اختیار تصمیم‌گیری در این باره را ندارد. نماینده مردم شازند در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: اینگونه که دولتمردان درباره اختیارات مجلس صحبت می‌کنند، بهتر است از این به بعد ما پیش از آنکه در مجلس حاضر شویم، از دولت اجازه بگیریم!

وی تأکید کرد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر اساس قانون اساسی فعالیت می‌کنند و اگر دولت مطلبی درباره نمایندگان مطرح کند، ما از آن می‌گذریم اما مجلس خانه ملت است و دولت حق ندارد به مجلس که خانه مردم است، توهین کند. احمدی‌بیغش خطاب به ربیعی گفت: شما چه کاره‌اید که قانون مجلس را نادیده بگیرید؟ شما با این صحبت‌ها مجلس را زیر سوال می‌برید. بگویید پس مجلس چه کاره است؟

وی اظهار داشت: انفعال هم حدی دارد و باید ببینید در چه شرایطی شهید فخری‌زاده ترور شد. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: بایدن برادر تنی ترامپ است و به ساده‌لوحانی که به بایدن امید بسته‌اند، می‌گویم بایدن بهتر از ترامپ نیست. 

علی ربیعی روز گذشته در پاسخ به پرسشی درباره طرح نمایندگان مجلس شورای اسلامی مبنی بر اقدام فوری برای لغو تحریم‌ها گفت: در جلسه روز یکشنبه دولت جناب آقای امیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور طرح نمایندگان محترم را در دولت مطرح کردند. اعضای دولت در رابطه با موضوع بحث و بررسی کردند. سخنگوی دولت ادامه داد: به نظر دولت، موضوع از اختیارات شورای عالی امنیت ملی است و مسؤولیت هر گونه تصمیم درباره برجام و برنامه‌های هسته‌ای بر اساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی فراقوه‌ای بوده است و هیچ نهاد و قوه‌ای به تنهایی نمی‌تواند خارج از این چارچوب اقدام کند و به نظر می‌رسد مجلس هم نمی‌تواند در این موضوعات وارد شود و قطعا شورای نگهبان درباره این طرح به این موارد توجه خواهد کرد و به محدودیت‌های قانونی، ملاحظات و مصلحت‌های ملی توجه خواهد شد. 

در همین حال فریدون عباسی، رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به مخالفت سخنگوی دولت با طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملی تاکید کرد: به آنها اخطار می‌دهم در کار مجلس که قوه قانون‌گذاری است دخالت نکنند، اگرنه همه‌شان را دادگاهی می‌کنیم. اگر بخواهند در امور قوه دیگر دخالت کنند، مصوبه‌ای را تدوین می‌کنیم تا به دنبال آن مجبور شوند درباره دخالت‌های‌شان به دادگاه پاسخگو باشند. 

بنابراین با مصوبه دیروز مجلس، رئیس‌جمهور و مقامات و مدیران مربوط و دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط موظف شدند اقدامات ذیل را انجام دهند و در صورت عدم اجرای قانون، به مجازات تعزیری درجات 2 تا 5 قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شوند:

تولید و ذخیره 120 کیلوگرم اورانیوم با غنای 20 درصد، افزایش ماهانه 500 کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده، انجام عملیات غنی‌سازی و تحقیق و توسعه با ماشین‌های نسل ششم و افزایش آنها به 1000 دستگاه، بهره‌برداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی، ساخت یک رآکتور آب سنگین 40 مگاواتی جدید، راه‌اندازی مجدد رآکتور آب سنگین اراک و توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی.

 

* آغاز دوباره فرآیند غنی‌سازی 20 درصد

طرح هسته‌ای مجلس می‌تواند توازن از دست رفته تعهدات برجامی را بازگرداند، بویژه اینکه آغاز فرآیند غنی‌سازی 20 درصد علاوه بر اینکه پاسخ مناسبی به ترور ناجوانمردانه دانشمند هسته‌ای شهید محسن فخری‌زاده است، اهرم بازدارنده‌ای است که طرف‌های برجامی را از مسیر عدم پایبندی به تکالیف و تعهدات‌شان در برجام خارج می‌کند، چه اینکه تحلیلگران و مقامات امنیتی- اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی هدف اصلی از این ترورها را متوقف یا کند کردن برنامه هسته‌ای ایران ارزیابی کرده‌اند. از آنجا که دولت دوازدهم پاسخ درخور و متناسبی به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای نداد و سیاست صبر استراتژیک دولت روحانی نه‌تنها نتوانست تروئیکای اروپا را وادار به انجام تعهدات و جبران خروج دولت ترامپ از برجام کند، بلکه حتی مقامات غربی چند بار گام‌های کاهش تعهدات برجامی از سوی دولت را نمادین عنوان کردند؛ در چنین شرایطی آغاز غنی‌سازی اورانیوم با غنای 20 درصد، نمایانگر احیای توسعه برنامه هسته‌ای و همچنین پاسخ محکمی به عهدشکنی متناوب شرکای برجامی است. به علاوه عملیات غنی‌سازی و تحقیق و توسعه با ماشین‌های IR-6 و انتقال به تاسیسات شهید علیمحمدی فردو، همچنین آغاز عملیات غنی‌سازی با حداقل ۱۶۴ ماشین از این نوع و توسعه آن تا انتهای سال ۱۳۹۹ به ۱۰۰۰ ماشین، از دیگر بخش‌های مهم طرح اقدام راهبردی مجلس است که جنبه تازه‌ای از توسعه پرشتاب و رونمایی از امکانات پیشرفته غنی‌سازی به برنامه هسته‌ای کشورمان می‌بخشد.

نشریه میدل ایست‌آی طی گزارشی نوشت: ایران به امارات گفته است در صورت هرگونه حمله آمریکا، این کشور را مورد هدف قرار خواهد داد. 

در گزارش این رسانه منطقه‌ای آمده است: یک منبع بلندپایه در امارات به ما گفت ایران مستقیما با محمد بن‌زاید، ولیعهد امارات در هفته گذشته تماس گرفته و تهدید به ضربه به این کشور در صورت هرگونه حمله آمریکا به ایران کرده است. 

این منبع گفت: این تهدید را بن‌زاید مستقیما از سوی ایران دریافت کرد و پای هیچ واسطه‌ای در میان نبود. به گفته این منبع، ایران به بن‌زاید گفته است: «ما شما را مسؤول ترور فخری‌زاده می‌دانیم». این منبع گفت تماس ایران با بن‌زاید چندین ساعت قبل از بیانیه امارات در محکومیت ترور فخری‌زاده بوده است. 

گفتنی است وزارت خارجه بحرین نیز شامگاه دوشنبه، ترور شهید محسن فخری‌زاده، دانشمند هسته‌ای ایران را محکوم کرد. به گزارش خبرگزاری رسمی بحرین (بنا)، وزارت خارجه این کشور در بیانیه‌ای در این باره نوشت: «وزارت خارجه بحرین ترور آقای محسن فخری‌زاده در تهران را محکوم می‌کند». در این بیانیه بر «لزوم هم‌سو‌سازی تلاش‌ها برای کاهش تنش و جلوگیری از آن در منطقه و همچنین حفاظت از امنیت و ثبات» تأ‌کید شده است. در ادامه این بیانیه آمده است: با توجه به شرایطی که منطقه در آن قرار دارد، بحرین از تمام طرف‌ها می‌خواهد حداکثر خویشتنداری را داشته باشند و از کشاندن منطقه به سوی سطح جدیدی از بی‌ثباتی و تهدید صلح خودداری کنند. 

همچنین وزارت خارجه کویت شامگاه روز دوشنبه در بیانیه‌ای ترور شهید محسن فخری‌زاده، دانشمند برجسته‌ هسته‌ای ایران را محکوم کرد. به گزارش خبرگزاری رسمی کویت (کونا)، وزارت خارجه این کشور در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن ترور شهید فخری‌زاده، بر موضع ثابت این کشور در رد هر گونه اقدام خشونت‌آمیز با هر انگیزه‌ای تأکید کرد. در ادمه بیانیه‌ ضمن تسلیت به جمهوری اسلامی ایران، بر رد هر گونه اقدام که به افزایش تنش و تضعیف ثبات منطقه منجر شود، تأکید شده است. این بیانیه‌ در حالی است که «احمد ناصر المحمد الصباح» وزیر خارجه کویت روز دوشنبه در تماس تلفنی با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، اقدام تروریستی اخیر و به شهادت رساندن محسن فخری‌زاده، دانشمند برجسته هسته‌ای و دفاعی ایران را محکوم کرده بود. 

عباس اسماعیل‌گل: شاید هنوز از نگاه برخی، فیلم‌های سینمایی و سریال‌های هالیوود و غرب از یک آزاداندیشی در پرداختن به موضوعات حساس برخوردار هستند تا در راستای حاشیه امنی که برای‌شان به وجود می‌آید، بی‌پروا به روایت داستان‌های مستند یا تاریخی بپردازند اما حاشیه‌ای که بتازگی برای فصل چهارم سریال «تاج» محصول مشترک آمریکا و بریتانیا به وجود آمده است، باز هم ادعای آزاداندیشی سینمای هالیوود و غرب را به چالش کشید. 

سریال نمایش خانگی «تاج» توسط پیتر مورگان نوشته و ساخته شده ‌است. این مجموعه، توسط ۲ شرکت لفت بانک پیکچرز و سونی پیکچرز برای شبکه نتفلیکس تهیه شده ‌است. «تاج»، داستان سلطنت ملکه الیزابت دوم انگلستان را به تصویر می‌کشد. فصل اول این مجموعه، شامل ۱۰ قسمت یک ساعته است که ۴ نوامبر ۲۰۱۶ منتشر و با استقبال بالای مخاطبان روبه‌رو شد. پس از استقبال تماشاگران از این سریال و همچنین مورد ستایش قرار گرفتن از سوی منتقدان، فصل دوم این مجموعه بلافاصله سفارش داده شد و دسامبر ۲۰۱۷ به نمایش درآمد و پس از آن فصل سوم هم تولید و پخش شد و در نهایت فصل چهارم مجموعه سریال نمایش خانگی «تاج» این روزها در اوج شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان در قالب نمایش خانگی از سوی شبکه نتفلیکس منتشر شده است. سریال «تاج» زندگی ملکه الیزابت دوم را از زمان عروسی وی در سال ۱۹۴۷ تا به امروز نمایش می‌دهد. انتظار می‌رود این مجموعه تلویزیونی ۶۰ قسمت و بیش از 6 فصل داشته باشد. 

فصل چهارم سریال «تاج»، بازه تاریخی بین ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۰ را روایت می‌کند و در آن شاهد دوران نخست‌وزیری مارگارت تاچر و معرفی لیدی دایانا اسپنسر، همسر پرنس چارلز و مادر پرنس ویلیام و پرنس هری هستیم. 

اتفاقات فصل چهارم سریال دهه ۸۰ میلادی را به تصویر می‌کشد که مارگارت تاچر نخست‌وزیر بریتانیا بود و در این دهه دایانا با شاهزاده چارلز ازدواج کرد که در این فصل شاهد نمایش مشکلات بین چارلز و دایانا هستیم. فصل چهارم سریال «تاج» از بازیگران شناخته‌شده‌ای بهره برده است که بر این اساس الیویا کلمن در نقش ملکه الیزابت دوم، توبیاس منزیس در نقش شاهزاده فیلیپ، جاش اوکانر در نقش شاهزاده چارلز، جیلین اندرسون در نقش مارگارت تاچر، اما کورین در نقش دایانا اسپنسر (پرنسس دایانا)، ارین دوهرتی در نقش شاهدخت آن، بن دنیلز در نقش لرد اسنودون، هلنا بونهام کارتر در نقش شاهدخت مارگارت، جیسون واتکینز در نقش هارولد ویلسون، امرالد فنل در نقش کامیلا پارکر بولز، ماریون بیلی در نقش ملکه الیزابت (ملکه مادر) و چارلز دنس در نقش لوئیس مونتباتن، از جمله بازیگرانی هستند که در فصل چهارم سریال The Crown حضور دارند و به ایفای نقش پرداخته‌اند. 

اما فصل چهارم سریال «تاج» بدون شک یکی از پرحاشیه‌ترین فصل‌های این سریال محسوب می‌شود؛ در این فصل پرداختن به زوایای پنهان روابط سیاستمداران دهه 80 میلادی بریتانیا حسابی خبرساز شده است و اعتراض دولتمردان و برخی اعضای خاندان سلطنتی بریتانیا را به همراه داشته است. از جمله جنبه‌های بحث‌برانگیز این سریال می‌توان به زمان‌بندی رابطه پرنس چارلز و کامیلا پارکر بولز در زمان ازدواج چارلز با پرنسس دایانا و همچنین آزارهای کلامی او نسبت به دایانا اشاره کرد. 

اما وزیر فرهنگ بریتانیا به عنوان یک مسؤول رسمی در بریتانیا به حواشی فصل چهارم سریال «تاج» واکنش نشان داد و گفت: سازندگان سریال پربیننده «تاج» که درباره زندگی ملکه الیزابت و دیگر اعضای خانواده سلطنتی بریتانیا ساخته شده، باید به بینندگان بگویند که ماجراهایی که می‌بینند، الزاما واقعیت نبوده و داستان‌ است. 

«اولیور دودن» گفت: سریال محبوب «تاج» محصول نتفلیکس باید در ابتدای هر قسمت سلب مسؤولیت داشته باشد و توضیح دهد که این فیلم بر اساس واقعیت نیست. این نمایش بر اساس زندگی خانواده سلطنتی انگلیس ساخته شده است اما آخرین فصل آن در دهه ۱۹۸۰ اتفاق می‌افتد و بسیاری از شخصیت‌های اصلی هنوز زنده هستند. 

اولیور دودن، وزیر فرهنگ بریتانیا تصریح کرد: این سریال همچون دیگر تولیدات تلویزیونی یک اثر داستانی زیباست و نتفلیکس باید اول شفاف‌سازی کند. من نگرانم که نسلی از بینندگان که در آن سال‌ها نبوده‌اند، ممکن است با دیدن این سریال، داستان را با واقعیت اشتباه بگیرند. 

وی گفت قصد دارد این هفته به سازندگان سریال نامه بنویسد و نگرانی‌هایش را ابراز کند. آخرین فصل «تاج» پیش از قسمت‌های خاصی، هشدار درباره به تصویر کشیدن برخی اختلالات را نشان داده است. 

وزیر فرهنگ بریتانیا تنها کسی نیست که خواستار شفاف‌سازی اتفاقات این سریال شده است؛ ارل اسپنسر برادر پرنسس دایانای فقید اخیرا هشدار داد که بینندگان نتفلیکس باید این فصل جدید را با در نظر گرفتن چند نکته تماشا کنند. 

وی عنوان کرد: آمریکایی‌ها معمولا به «تاج» به عنوان یک سریال واقعی نگاه می‌کنند و این در حالی است که در این فصل دایانا شخصیت اول آن است ولی وی واقعی بودن رخدادهای آن را تایید نمی‌کند. اسپنسر همچنین گفت به درخواستی از سوی تیم «تاج» برای فیلمبرداری در خانه اجدادی‌اش در نورثهمپتون‌شایر نه گفته است. 

اسپنسر گفت: خیلی کمک می‌کرد اگر در ابتدای هر اپیزود این مسأله ذکر می‌شد که این سریال حقیقی نیست اما بر پایه مجموعه‌ای از رخدادهای واقعی ساخته شده است چون آن موقع همه می‌فهمیدند که موضوع فقط ساختن درام است. 

از سوی دیگر برخی دیگر از خانواده سلطنتی از این هم فراتر رفته و می‌گویند این سریال واقعیت را به صورت دقیق تصویر نکرده است. منابعی از قول خانواده سلطنتی نیز گفته‌اند که «پرنس چارلز» از تماشای فصل آخر این سریال امتناع ورزیده است. 

همچنین یکی از چهره‌های ناشناس نزدیک به پرنس چارلز به دیلی میل گفت: بسیار شرورانه است که پیتر مورگان، نویسنده سریال به طور مشخص دارد از سرگرمی سبک‌سرانه برای پیش بردن یک هدف جمهوری‌خواهانه کاملا واضح استفاده می‌کند و مردم این را نمی‌بینند. 

وی اضافه کرد مردم ظرف چند فصل اول به سریال جذب شدند و حالا دیگر نمی‌توانند ببینند چطور دارند گول می‌خورند. این یک پروپاگاندای بسیار پیچیده است. 

اما یکی از نکات قابل توجه را «جنی باند» خبرنگار سابق خانواده سلطنتی گفته است: «می‌ترسم برخی بینندگان این سریال را به عنوان یک مستند قلمداد کنند». همین صحبت کوتاه «جنی باند» خود گواه بسیاری از مسائل است. 

به هر حال انگار فشارها و انتقادهای مسؤولان دولتی و حکومتی از سریال «تاج» در همین ابتدا تاثیر خود را گذاشته است به طوری که «پیتر مورگان» تهیه‌کننده سریال تاج در اظهارنظری کوتاه گفته است این سریال یک اثر خیالی خلاقانه است. این مسأله مقدمه یک عقب‌نشینی بزرگ از سوی سازندگان یکی از سریال‌های محبوب نتفلیکس محسوب می‌شود که بدون شک در ادامه این فشارها شاهد عقب‌نشینی‌های بیشتری خواهیم بود و بار دیگر ادعای پوشالی آزاداندیشی در تولید آثار نمایشی غرب رسوا می‌شود و سازندگان سریال پس از 4 فصل مجبورند اعلام کنند که داستان‌های این فیلم خیالی است.

گروه بین‌الملل: اگر چه رژیم سعودی ید طولایی در نقض حقوق بشر، جنایت علیه شهروندان بویژه اقلیت‌های مذهبی در این کشور دارد اما از وقتی ملک سلمان ژانویه سال 2015 بر سر کار آمد، با توجه به تلاش رهبران جدید این کشور برای ارائه چهره‌ای متفاوت از سایر رهبران قبلی، امید به اصلاح این روند نزد برخی تحلیلگران مسائل عربستان پدید آمد اما کمتر از یک سال بعد اعدام شیخ نمر آن هم به بهانه‌ای ساختگی و بعد سرکوب سیستماتیک شیعیان و جلوگیری از حضور آنها در مناصب کلیدی، نشان داد شاه عربستان در سرکوب شیعیان نه فقط به سیاق اسلاف خود عمل می‌کند، بلکه ابعاد جدیدتری هم به آن داده است. علاوه بر این از زمان تثبیت جایگاه محمد بن‌سلمان، ولیعهد جوان و جاه‌طلب سعودی‌ها در این کشور، سیاست‌های خصمانه و جنایتکارانه آن هم در داخل و هم در منطقه شدت و خشونت بیشتری به خود گرفته است. این خشونت‌ها که در لوای حمایت همه‌جانبه دولت آمریکا بویژه در دوره ترامپ آشکارا رقم خورده است، همچنان ادامه دارد. دستور جدید پادشاهی سعودی به نظامیان این کشور در قطیف و مناطق شیعه‌نشین برای تخریب مساجد و ساختمان‌های شیعیان از جمله مسجدی که شیخ نمر در آن سخنرانی می‌کرد، در کنار جنایات جنگی اخیر در یمن، نشان می‌دهد سعودی‌ها همچنان با پیگیری سیاست مشت آهنین علیه شهروندان خود و غیرنظامیان، سعی در حفظ قدرت و حکومت وحشت دارند اما واقعیت جامعه عربستان و روندهای منطقه‌ای به سمت و سویی سوق پیدا کرده که به احتمال فراوان در آینده نه‌تنها در عرصه منطقه که در داخل سرزمین عربستان نیز تحولات اجتماعی به ضرر آل‌سعود رقم خواهد خورد. 

 

* دستور آل‌سعود برای تخریب مساجد شیعیان

به گزارش «وطن امروز»، مقامات عربستان سعودی اخیرا دستور تخریب مسجد امام حسین(ع) در منطقه شیعه‌نشین العوامیه را صادر کرده‌اند. «شیخ نمر باقر النمر» رهبر شیعیان سعودی که به دست جنایتکاران آل‌سعود اعدام شد، در این مسجد خطبه می‌خواند. «عادل السعید» از فعالان مدنی سعودی در این باره گفت: رژیم آل‌سعود همچنان به جنگ بر ضد دوستداران اهل‌بیت(ع) در شهر شیعه‌نشین قطیف ادامه می‌دهد و قصد دارد همه آثار مربوط به شهید نمر را از بین ببرد. همچنین بر اساس گزارشات، مقامات سعودی قصد تخریب ده‌ها ساختمان در خیابان الثوره شهر قطیف را دارند و تخریب مسجد امام حسین(ع) نیز در همین راستاست. ۱۵ تا ۲۵ درصد جمعیت عربستان را شیعیان تشکیل می‌‌دهند که عمدتا در استان «الشرقیه» ساکن هستند. شرق عربستان از سال 2011 در جریان تظاهرات موسوم به بیداری اسلامی تاکنون در اعتراض به بی‌عدالتی و توزیع ناعادلانه ثروت، صحنه اعتراض‌ها علیه رژیم آل‌سعود است. معترضان خواستار آزادی همه زندانیان سیاسی، برخورداری از حق آزادی بیان و برگزاری اجتماعات و همچنین پایان تبعیض گسترده هستند. 

 

* افزایش فشار بر شیعیان در ۲ ماه اخیر

 اگرچه سرکوبگری آل‌سعود شامل همه مردم این کشور می‌شود اما شیعیان عربستان با نقض شدیدتر و فراگیرتر حقوق بشر مواجه هستند. آل‌سعود با نگرش فرقه‌ای به سیاست، به شیعیان عربستان به عنوان «شهروندان درجه ۲» می‌نگرد. این نگاه سبب می‌شود شیعیان عربستان از حقوق اولیه خود محروم شوند و شاهد تبعیض‌های همه‌‌جانبه آل‌سعود باشند. سرکوبگری و بازداشت شیعیان از سوی عناصر نظامی و امنیتی عربستان سعودی بویژه در ۲ ماه گذشته در چارچوب سیاست حملات مداوم فرقه‌گرایانه و بدون هیچ‌گونه توجیه و مجوز قانونی در منطقه شیعه‌نشین قطیف رخ داده است تا مقاومت و اراده اهالی این منطقه را در اعتراض به ظلم و استکبار نظام سعودی بشکنند. طی ۲ ماه گذشته سرویس‌های اطلاعاتی عربستان ده‌ها جوان شیعه را در عملیات‌های خشونت‌آمیز که در آنها از تجهیزات جنگی همچون وسایل نقلیه زرهی استفاده شده است، بازداشت کرده‌اند که آخرین مورد آن 23 نوامبر جاری بود. در این تاریخ نیروهای ویژه سعودی با همراهی مأموران امنیتی وابسته به دستگاه امنیتی دولت عربستان به منطقه شیعه‌نشین «العوامیه» حمله کرده و شماری از ساکنان آن را بدون هیچ حکم و مجوز قانونی و حتی دلایل روشن بازداشت کردند. 

 

* شیعیان و سابقه طولانی محرومیت در عربستان

دولت عربستان درباره مذهب و قومیت سرشماری انجام نمی‌دهد اما برخی منابع درصد شیعیان در عربستان را بین 15تا 25 درصد از حدود 32 میلیون بومی عربستان تخمین زده‌اند. جامعه شیعه اثنی‌عشری عربستان در درجه اول در استان‌های شرقی این کشور بویژه قطیف و الاحسا متمرکز شده است و علاوه بر این در مدینه هم بخشی از شیعیان ساکن هستند.  یکی از مهم‌ترین عوامل فشار بر شیعیان عربستان از سوی دولت مرکزی، تحریک‌ علمای وهابیت و سخنرانی‌های آنها علیه شیعیان است. در گزارشی که از سوی گروه بحران‌های بین‌المللی در سپتامبر ۲۰۰۵ میلادی با عنوان «مسأله شیعه در عربستان» منتشر شده، به غیبت نمایندگی شیعیان در پست‌های عمومی به عنوان یکی از مظاهر تبعیض اشاره شده ‌است. نه‌تنها هیچ فرد شیعی به عنوان وزیر یا عضو نظام پادشاهی انتخاب نمی‌شود که استخدام شیعیان در شغل‌هایی مثل نیروهای مسلح، نیروهای گارد، دستگاه امنیتی، شرکت هواپیمایی و پست‌های مدیریتی در شرکت‌های نفتی ممنوع است. با آنکه عمده شیعیان عربستان در مناطقی زندگی می‌کنند که سرشار از منابع نفتی است و تأسیسات استخراج، پالایش و پایانه‌های صادراتی نفت و همچنین بسیاری از تأسیسات پتروشیمی و صنایع وابسته به آن در استان الشرقیه قرار دارند اما از سوی دولت مرکزی مناطق شیعه‌نشین بویژه شهرهای الاحسا، قطیف و دمام در فقر و عقب‌ماندگی اقتصادی عمدی نگاه داشته شده‌اند. استان الشرقیه به لحاظ اقتصادی برای عربستان از اهمیت بالایی برخوردار است و ثروتمندترین استان عربستان به‌شمار می‌رود، با این حال اغلب ساکنان آن که شیعه هستند در وضعیت اقتصادی پایین‌تری نسبت به دیگر گروه‌های جامعه عربستان قرار دارند. با اینکه میلیون‌ها کارگر خارجی وارد این کشور می‌شوند اما با این حال بسیاری از شیعیان مجبورند به کارهایی اشتغال پیدا کنند که سود زیادی برای آنها ندارد. شرق عربستان از سال 2011 در اعتراض به بی‌عدالتی و توزیع ناعادلانه ثروت صحنه اعتراض‌ها علیه رژیم آل‌سعود است. معترضان خواستار آزادی همه زندانیان سیاسی، برخورداری از حق آزادی بیان و برگزاری اجتماعات و همچنین پایان تبعیض گسترده هستند.

 

* آمریکا شریک جنایت آل‌سعود

عملکرد آل‌سعود در تشدید تغییر بافت جمعیتی و جغرافیایی مناطق شیعه‌نشین این کشور نگرانی‌های افکار عمومی را در پی داشته است. این در شرایطی است که آمریکا نیز با سیاست‌های حمایتی خود از رژیم‌های سرکوبگری نظیر عربستان عملا به تداوم جنایات و سیاست‌های فرقه‌گرایانه چنین رژیم‌هایی چراغ سبز نشان داده است. در چنین فضایی پس از تصدی پست ولیعهدی عربستان توسط محمد بن‌سلمان، فرزند پادشاه کنونی عربستان، بر شدت سرکوب و کشتار شهروندان این کشور بویژه شیعیان افزوده شده است. تحولات سیاسی در عربستان نشان داده است با جابه‌جایی قدرت در خاندان ‌سعودی نیز تغییری در سیاست‌های کلی این رژیم سیاسی بدوی مبتنی بر مؤلفه‌های استبدادی به وجود نمی‌آید. تشدید نقض حقوق انسانی در عربستان و نبود هیچ چشم‌اندازی درباره چرخش در سیاست استبدادی زمامداران عربستان، نگرانی‌ها را درباره تضییع بیشتر حقوق انسانی در این کشور افزایش داده است. 

***

سازمان پیشگامان عدالت برای توسعه و حقوق در صنعا: تجاوزهای ائتلاف سعودی علیه زنان و کودکان یمنی جنایت جنگی تمام‌عیار است

روایت جدید از جنایات جنگی سعودی‌ها در یمن

امیررضا مقومی*: مارس 2019 دونالد ترامپ در اقدامی بحث‌برانگیز حاکمیت رژیم صهیونیستی بر بلندی‌های جولان را به رسمیت شناخت. این اقدام آمریکا که مخالف سیاست‌های اعلامی واشنگتن و در تضاد با قواعد و قطعنامه‌های بین‌المللی (قطعنامه‌های 242، 338 و 446) بود، اعتراضات بسیاری به همراه داشت. با این حال این تمام ماجرا نبود، چرا که پنجشنبه گذشته (‌19 نوامبر 2020‌) مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات‌متحده، با دیدار از بلندی‌های جولان و سخنرانی در آن ـ که در اقدامی بی‌سابقه بود ـ مهر تاییدی بر انگاره صهیونیستی بودن منطقه جولان زد تا از این طریق بتواند قبل از روی کار آمدن جو بایدن، واقعیت‌ها را به زعم خود در منطقه خاورمیانه ثابت کند1 و سرسپردگی دولت ترامپ را به لابی‌های صهیونیستی و اوانجلیستی نمایان سازد.

‌این اقدام دونالد ترامپ و وزیر خارجه‌اش، مایک پمپئو، شادی بسیاری در اردوگاه صهیونیست‌ها به وجود آورد و آرزوهای دست‌نیافتنی این رژیم را به واقعیتی شورانگیز تبدیل کرد. رژیم صهیونیستی در جریان جنگ ۶ روزه (1967)، بلندی‌های جولان را که متعلق به کشور سوریه بود اشغال و از 1981 با تصویب کنست (پارلمان رژیم‌اشغالگر) آن را به سرزمین‌های ادعایی خود ملحق کرد. 

بلندی‌های جولان 1860 کیلومترمربع وسعت دارد که تقریبا 75 درصد آن (1158 کیلومتر مربع) به اشغال اسرائیل درآمده است. این منطقه دارای آب فراوان و زمین‌های حاصلخیز است و با قرار گرفتن کوه جبل‌‌الشیخ در این منطقه، بلندترین نقطه در خاورمیانه عربی به حساب می‌آید. از این رو بلندی‌های جولان در تمام ابعاد نظامی، سیاسی، ایدئولوژیک، اقتصادی و زیست‌محیطی برای رژیم صهیونیستی حائز اهمیت است، به طوری که می‌توان ادعا کرد از دست دادن بلندی‌های جولان، امنیت وجودی این رژیم را زیر سوال می‌برد و بنیان‌های لرزان دولت یهود را بیش از پیش به لرزه درمی‌آورد. در این نوشته اهمیت بلندی‌های جولان برای رژیم صهیونیستی را مورد بررسی قرار می‌دهم و دلیل شادمانی بی‌حد و حصر صهیونیست‌ها را در به رسمیت شناختن حاکمیت رژیم صهیونیستی بر بلندی‌های جولان توسط واشنگتن بیان می‌کنم.

***

‌بلندی‌های جولان از ابعاد گوناگون دارای اهمیت است که این ابعاد شامل موارد زیر می‌شود: 

1- موقعیت استراتژیک و نظامی: بلندی‌های جولان به خاطر داشتن سلسله‌کوه‌های مرتفع، دیوار قابل اعتمادی تلقی می‌شود، به طوری که جولان را آواکس ثابت منطقه می‌نامند.2 موقعیت سوق‌الجیشی و استراتژیک جولان، به گونه‌ای است که بر تمام مناطق اطراف خود در سوریه، فلسطین و لبنان اشراف دارد. رژیم صهیونیستی با اشغال این منطقه، قادر است منطقه قنیطره و عمق 30 کیلومتری دمشق را کنترل کند و در صورت درگیری نظامی، دست بالا را در برابر سوریه داشته باشد. حاکمیت رژیم صهیونیستی بر بلندی‌های جولان، تنها سپر دفاع طبیعی دمشق علیه این رژیم را از دستان سوریه خارج و شرایط امنیتی مناسبی برای دولت یهود فراهم کرد و از طرف دیگر عمق استراتژیک آن را افزایش داد. اسرائیل به دلیل وسعت بسیار کم خود بشدت نیاز به توسعه سرزمینی دارد و از این رو اضافه شدن وسعت بیش از هزار کیلومتر به خاک رژیم صهیونیستی، دولت یهود را از بعد نظامی و استراتژیک توانمند کرده است. اسرائیل با دارا بودن وسعت 20 هزار و 700 کیلومترمربع، صدوپنجاه و سومین دولت از نظر وسعت درجهان به حساب می‌آید، از این رو الحاق جولان به این رژیم، می‌تواند حاشیه امنیتی اسرائیل را افزایش دهد. 

2- هیدروپلیتیک* و منابع آبی: تاسیس موجودیت جعلی رژیم صهیونیستی با مساله بود و نبود آب پیوند خورده است. از این رو بلندی‌های جولان اهمیت بسیاری برای این رژیم دارد. مساله آب زمانی اهمیت خود را برای رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد که به گزارش سایت بلومبرگ درباره کشورهای درگیر با بحران بی‌آبی نگاه کنیم. بر اساس این گزارش، از 17 کشور درگیر با بحران شدید بی‌آبی، 12 کشور در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا قرار دارد و از این 12 کشور، فلسطین اشغالی در رتبه دوم قرار گرفته است.3 بنابراین امنیت منابع آبی موضوعی است که همواره ذهن رهبران دولت یهود را به خود مشغول کرده است. از این رو الحاق منطقه جولان که به طور مستقیم 33 درصد نیاز‌های آبی رژیم صهیونیستی را تامین می‌کند اهمیت زیادی برای این رژیم دارد. علاوه بر این، الحاق این منطقه منجر به تسلط صهیونیست‌ها بر شبکه‌های آبی و رودخانه‌هایی همچون رودهای اردن، بانیاس و دریاچه طبریا (الجلیل) و مسعده می‌شود و از بحران آبی این رژیم می‌کاهد و قدرت چانه‌زنی رژیم صهیونیستی را در منطقه خاورمیانه و شامات افزایش می‌دهد.

بنابراین از یک سو منابع آبی بلندی‌های جولان و از سوی دیگر تسلط بر رودخانه‌ها و دریاچه‌هایی که توسط بلندی‌های جولان تامین می‌شوند، اهمیت این بلندی‌ها را برای رژیم صهیونیستی دوچندان کرده است.

‌مارتین شرمن، استاد دانشگاه تل‌آویو معتقد است خروج اسرائیل از سرزمین‌های اشغالی بویژه منطقه جولان، منابع آبی اسرائیل را تا 65درصد کاهش می‌دهد4. بر این اساس شاید گفته بن گوریون، نخستین نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، قرین صحت بوده باشد که می‌گفت «آب، خون زندگی ماست و ریشه وطن در آب‌هایش قرار دارد. ما با اعراب در جنگ آب وارد می‌شویم و سرنوشت رهین پیروزی ما است»5. افزون بر این، عدم وجود آب و ناامنی در مساله آب، رژیم صهیونیستی را می‌تواند با چالش‌های عدیده‌ای مواجه سازد، چرا که نبود آب از یک سو موجب کمبود کار و محصولات کشاورزی می‌شود و از نظر اقتصادی و اجتماعی برای دولت یهود دردسر می‌آفریند و از سوی دیگر، سطح رفاه را در سرزمین‌های اشغالی کاهش می‌دهد و مهاجرت یهودیان را از سراسر دنیا پایین می‌آورد و حتی ممکن است مهاجرت معکوس (مهاجرت از رژیم صهیونیستی به کشورهای دیگر) را افزایش دهد. در همین باره نتانیاهو در کتاب خود تحت عنوان «جایگاهی میان ملت‌ها» تخلیه جولان را به زیان این رژیم می‌داند و در آستانه انتخابات سال 1996 نیز صریحا اذعان داشت اسرائیل جولان را برای امنیت و حفظ منابع آبی خود حیاتی می‌داند و هر گونه قرارداد صلح با سوریه باید متضمن حفظ حاکمیت اسرائیل بر جولان باشد»6. با این حال رژیم صهیونیستی با وجود در دست داشتن بلندی‌های جولان با مشکل بی‌آبی مواجه است پس به طریق اولی واگذار کردن این بلندی‌ها، نه‌تنها امنیت آبی، بلکه امنیت وجودی این رژیم را تهدید می‌کند. 

3- کشاورزی و سکونتگاهی: همان‌گونه که گفته شد بلندی‌های جولان دارای خاک حاصلخیز و آب فراوان است و از این رو شرایط مناسبی برای کشاورزی و استقرار یهودیان دارد. به علاوه بیش از نیمی از سرزمین‌های اشغالی را بیابان نقب تشکیل می‌دهد که عمدتا فاقد شرایط کشاورزی و استقرار شهرک‌های مسکونی است از این رو در اختیار داشتن جولان با مزیت کشاورزی و سکونتگاهی برای رژیم صهیونیستی بسیار حیاتی است. این مساله در کنار فضای بکر و سرسبز جولان که امکان بهره‌برداری توریستی و اقتصادی را فراهم می‌کند، اهمیت این منطقه را بیشتر می‌کند. افزون بر این رژیم صهیونیستی در حال حاضر 44 شهرک در جولان اشغالی احداث کرده که جمعیتی نزدیک به 20 هزار نفر را در خود جای داده است. بنابراین منطقه جولان برای موجودیتی که با معضل کمبود وسعت مواجه است، اهمیت بسیاری دارد تا بتواند مهاجران یهودی را در آن مستقر کند و جمعیت یهودی در سرزمین‌های اشغالی را افزایش دهد. از این ‌رو الحاق جولان به رژیم صهیونیستی می‌تواند گوشه‌ای از بحران جمعیتی اسرائیل را بهبود بخشد.

4- اهمیت ایدئولوژیک: جولان علاوه بر اهمیت ژئواستراتژیک، هیدروپلیتیک و کشاورزی-سکونتگاهی، دارای اهمیت ایدئولوژیک نیز هست. گسترش و در اختیار داشتن مرزهای سرزمینی نه‌تنها به عنوان یک ضرورت نظامی، بلکه ریشه در میراث و تاریخ صهیونیسم دارد. همواره رویای ایجاد اسرائیل بزرگ در مانیفست صهیونیست‌ها قرار گرفته است. در این رابطه بن‌گوریون می‌گوید: «همه بدانند اسرائیل با توسل به جنگ تاسیس شده و هرگز به مرزهایی که رسیده رضایت نخواهد داد و امپراتوری اسرائیل از فرات تا نیل امتداد خواهد یافت»7.‌ جولان نیز یکی از مناطقی است که در داخل سرزمین موسوم به اسرائیل بزرگ قرار دارد. بسیاری از گروه‌های صهیونیستی همچون گروه رادیکال «گوش آمونیم» معتقدند خداوند سرزمین مقدس را به مردم یهود تخصیص داده از این رو نباید از سرزمین‌های فتح شده، عقب‌نشینی کرد.

* دانشجوی کارشناسی ارشد 

مطالعات خاورمیانه دانشگاه تهران

...............................................................................................

پی‌نوشت

* هیدروپلیتیک به بررسی نقش آب در رفتارهای سیاسی با مقیاس‌‌های گوناگون می پردازد.

...............................................................................................

منابع:

1- Davidovich, Joshua, 2020, Mike drop: What the press is saying on November 20, the times of Israel: https://www.timesofisrael.com/mike-drop-what-the-press-is-saying-on-november-20/

2- نصری، قدیر، 1393، مناطق حیاتی خاورمیانه، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، صفحه 247

3- Dormido, Hannah, 2019, These Countries Are the Most at Risk From a Water Crisis, Bloomberg: https://www.bloomberg.com/graphics/2019-countries-facing-water-crisis/

4- Sherman, martin, 2011, WATER IN ISRAEL: The Dry Facts, Israel institute for strategic studies, https://strategic-israel.org/water-in-israel-the-dry-facts/

5- موسوی، سیدحسین، 1388، بلندی‌های جولان و امنیت رژیم صهیونیستی، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره مسلسل 44، صفحه 161

6- نصری، قدیر، 1393، مناطق حیاتی خاورمیانه، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، صفحه 265

7- اسلامی، محسن، 1391، سیاست خارجی اسرائیل، تهران، انتشارات امیرکبیر، صفحه 223

درباره اقتصاد، همان‌طور که از عنوان طرح پیداست، هدف اصلی این طرح اصلاح راهبرد مواجهه با مساله برجام و قرار گرفتن ایران در جایگاه و موقعیت درست است. تعهد ایران به توافق نامتوازن برجام، آن هم 2 سال پس از خروج آمریکا از این توافق، باعث شده به مرور ماهیت این توافق و اساس شکل‌گیری آن مخدوش شود. در عمل آنچه روی کاغذ وجود دارد، تعطیلی بخش‌های مهمی از برنامه هسته‌ای ایران و تشدید تحریم‌های غیرانسانی علیه ملت ایران است. خب! این وضعیت به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست و باید مسیر یکطرفه اجرای تعهدات برجامی تبدیل به یک مسیر دوطرفه شود. طی 2 سال گذشته با وجود خروج آمریکا از برجام، پایبندی ایران به رئوس تعهدات برجامی یک خطای پرهزینه بود. تداوم حضور ایران در برجام باعث شد هم خود آمریکا و هم شرکای اروپایی‌اش اضطراری درباره تغییر وضعیت برجام احساس نکنند. بخش‌های مهم برنامه هسته‌ای ایران همچنان تعطیل و قرارداد به صورت یکطرفه علیه ایران به هم خورده است. بنابراین آمریکا و اروپا به این برآورد رسیده‌اند که بدون هیچ پرداختی و بدون هیچ هزینه‌ای، برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کرده‌اند، ضمن اینکه آنها نسبت به استفاده از ابزار تحریم‌های تشدید‌شده علیه ایران برای امتیاز‌گیری در سایر حوزه‌ها نیز به طمع افتاده‌اند. از این رو هدف طرح مجلس ایجاد اضطرار برای طرف آمریکایی و اروپایی برای تغییر وضعیت فعلی است. با اجرایی شدن طرح مجلس، ایران با تقویت توان غنی‌سازی، افزایش سطح غنی‌سازی، فعال‌سازی رآکتور اراک با طراحی سابق و همین‌طور تحدید بازرسی‌ها، اقتدار خود در مذاکره را بازسازی کرده، آمریکا و اروپا را نسبت به تغییر وضعیت فعلی- که نشأت‌‌گرفته از محاسبات برجامی است- مجاب خواهد کرد. این طرح می‌تواند قاعده توافق هسته‌ای را که باید بر اساس نظم داده و ستانده باشد تا حدودی اصلاح کند. البته قطعا برجام یک توافق نامتوازن بوده و ترسیم مختصات آن، حتی در صورت اجرا نیز عادلانه و منصفانه نبوده است. آنچه اکنون درباره آن صحبت می‌شود، طرحی نو برای تغییر و اصلاح وضعیت مخرب و هزینه‌ساز فعلی است که برساخته قاعده نامتوازن برجام و سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های اشتباه پس از آن است. بنابراین طرح مجلس ـ همان‌گونه که از نامش پیداست ـ یک تلاش راهبردی برای لغو تحریم‌هاست. یک اقدام برای اصلاح مسیر طی‌شده 7 سال گذشته، بازگرداندن طرف آمریکایی و اروپایی به وضعیت قبل از برجام و در نهایت اقدام درست و متوازن برای لغو تحریم‌ها. 

اما یکی از برکات مهم طرح مجلس، تقویت و برجسته‌سازی توان «بازدارندگی» ایران و موضوع امنیت است. حتی اگر نگوییم برجام در پاره‌ای اوقات، منجر به مخدوش شدن ثبات امنیتی ایران شده، لااقل این موضوع را می‌توان ثابت کرد که رفتارهای دولت و نظام محاسبه و اولویت‌بندی دولت در قبال برجام باعث شد آمریکا، اروپا، رژیم صهیونیستی و حکام مرتجع منطقه نسبت به قدرت بازدارندگی ایران به اشتباه بیفتند.  آنها طی یکی دو سال اخیر پس از خروج آمریکا از برجام و اصرار دولت ایران بر باقی ماندن در این توافق، به این برآورد رسیدند که ایران اولویت خود را به موضوع توافق با غرب تغییر داده و حاضر است برای آن هر هزینه‌ای بپردازد. ترور شهیدان سلیمانی و فخری‌زاده برساخته این برآورد طرف خارجی از رفتار دولت روحانی و سیاست خارجی آقای ظریف بوده است. از این رو، طرح مجلس در واقع اقدامی برای تغییر این وضعیت خطرساز و اصلاح فوری این برآورد دشمن است. آنچه در مجلس تصویب شد، برای آمریکا و رژیم صهیونیستی یک یادآوری دردناک است که دانش هسته‌ای در ایران بومی شده است و با ترور دانشمندان، زمینه‌های تحقق آنچه آنها از آن می‌ترسند، فراهم‌تر می‌شود. از سوی دیگر با اجرا شدن مفاد طرح مجلس، اروپا و آمریکا بیشتر از هر زمانی نسبت به هزینه‌های رفتار دیوانه‌وار نتانیاهو علیه ایران واقف خواهند شد. اکنون در آمریکا و اروپا بیشتر از اینکه نسبت به انتقام ایران از رژیم صهیونیستی به ‌خاطر ترور شهید فخری‌زاده توجه نشان دهند، بر موضوع غنی‌سازی 20 درصد ایران در تاسیسات فردو با سانتریفیوژهای IR6 و نیز توقف پروتکل الحاقی توسط ایران متمرکز شده‌اند. از این رو طرح مجلس در صورت اجرای درست، می‌تواند با تقویت بنیه بازدارندگی ایران، پشتوانه یک انتقام تاریخی و ماندگار از رژیم صهیونیستی باشد.