پرفسور جان کوزی: «واشنگتن گرایش به تقویت یک انسجام احمقانه دارد. اگر شما فردی برخوردار از نوعی شهرت باشید و دیدگاه‌های‌تان برای جامعه شناخته شده باشد، در این صورت هر چیزی که در گذشته گفته باشید به آینده و هرچه را که امروز می‌گویید به گذشته معطوف می‌شود. هر اختلاف نظر بالقوه‌ای، اتهاماتی چون تزلزل، تزویر، خیانت و از این قبیل را برایتان به همراه دارد. مطمئنا این اتهامات در بسیاری از موارد معتبر هستند اما این احتمال ساده که شرایط تغییر کرده یا وجود تجربه یا شواهد جدید موجب شده یک نفر طرز فکرش را تغییر دهد، ظاهرا هیچگاه از شما پذیرفته نمی‌شود. نتیجه این امر، واداشتن مردم به چسبیدن به مواضعی است که می‌دانند غلط است چرا که آنها از نداشتن این انسجام احمقانه و از مورد حمله قرار گرفتن به خاطر متزلزل بودن، بیشتر می‌هراسند.» بروس بارتلت
در حالی که آمریکایی‌ها این انگاره را اتخاذ کرده‌اند عمل کردن بر اساس اصول، ایستادگی کردن و مبارزه کردن به خاطر آنچه فرد به آنها اعتقاد دارد، فضیلت است و در عین حال تغییر طرز تفکر یک فرد حتی بر اساس مدارک کافی، عملی از روی تزلزل و غیراصولی است، می‌توان چنین نتیجه گرفت که بی‌تردید بنیان این نگرش بر اعتقاد آمریکا به ایدئولوژی‌ای قرار دارد که برای «اعتقاد»، بیشتر از «دانش» و «حقیقت» ارزش قائل است. پوچی و بی‌معنایی این انگاره باید بر همگان آشکار باشد اما به وضوح پیداست که این‌طور نیست. عمل کردن بر اساس اصول غلط، به فاجعه می‌انجامد و اینکه چرا باید افراد تمایل به انجام این کار داشته باشند، برای خود معمایی است. با این حال، این انگاره شوم‌ترین پیامدها را به دنبال دارد. از آنجا که هیچ شخص برجسته‌ای
- بویژه کسی که به طور انتخابی به قدرت رسیده است- خواهان این نیست که برچسب فردی «بی‌اصول» بخورد، افراد نسبت به تغییر دادن دیدگاه خود، حتی زمانی که آنها می‌فهمند این دیدگاه‌ها نادرست هستند، اکراه دارند. از آنجا که آنها به این نتیجه رسیده‌اند که «اصولی» بودن مهم‌تر از «درست بودن» است، آنها هیچ تمایل یا علاقه‌ای ندارند که اعتبار دیدگاه‌های خود را از طریق جست و جوی حقیقت به پرسش بگیرند. نتیجه این می‌شود که این به اصطلاح اصول، به دگم‌هایی متحجرانه تبدیل می‌شوند، بحث و گفت‌وگو به هتاکی تنزل می‌یابد، دولت ناکارآمد می‌شود و جامعه انسجام خود را از دست می‌دهد.
چیزی که بارتلت نادیده می‌گیرد این است که افراد دیدگاه‌هایی «اصولی» درباره مسائل متعدد اتخاذ می‌کنند. داشتن یک دیدگاه اصولی درباره یک مساله، می‌تواند با دیدگاه‌های اصولی‌ای که افرادی مشابه درباره مسائل دیگر دارند، در تضاد باشد و اگر افراد اصولی هیچ تمایل یا علاقه‌ای به تایید هیچ‌یک از دیدگاه‌های آنها نداشته باشند، پیامدها هیچگاه برای آنها روشن نخواهد شد.
2 نمونه از چنین دیدگاه‌های متضادی را می‌توان در شرایط حاکم سیاسی بویژه در راست سیاسی مشاهده کرد. این دیدگاه معمولا در میان کسانی که میانه‌رو و لیبرال قلمداد می‌شوند نیز مشاهده می‌شود. یک دیدگاه این است که خانواده واحد بنیادین جامعه به شمار می‌رود. دیدگاه دیگر باور ایدئولوژیک نسبت به سیستم سرمایه‌داری است.
ایالات متحده آمریکا دارای هیچ چیزی نیست که یک انسان‌شناس بر اساس آن، این جامعه را به عنوان جامعه‌ای حقیقی به رسمیت بشناسد. آمریکا صرفا مرکب از خوشه‌هایی از مردم و گروه‌هایی با باورهای مختلف و معمولا متضاد است که نسبت به باورهای دیگران، تساهل و مدارای اندکی دارند. گفته شده است آمریکایی‌ها با یکدیگر زندگی نمی‌کنند، آنها صرفا در کنار هم زندگی  می‌کنند. این افراد و گروه‌ها علنا به دنبال کسب منافع خود به قیمت منافع دیگران هستند. آزادی‌ها از همه نوع محدود می‌شوند و کسانی که در خارج از گروه‌های مسلط قرار می‌گیرند، به حال خودشان گذاشته می‌شوند یا کلا رها می‌شوند.
در جوامع سنتی، خانواده که به شکلی ویژه گسترده است، گروه پشتیبان یک فرد است. وقتی مادر جوانی می‌میرد یا ناتوان می‌شود، وقتی شخصی مریض یا معلول می‌شود، وقتی کودکان یتیم می‌شوند، وقتی افراد پیر می‌شوند، خانواده حمایت لازم را از آنها به عمل می‌آورد چون معمولا برای یک فرد امکانپذیر نیست که داخل فضای شخصی یا اجتماعی خود عمل کند، از عهده مسؤولیت‌های خود بر بیاید و از توان بالقوه خود بهره بگیرد. واقعیت اینچنین مهربان نیست اما آن دو دگمی که سرمایه‌داری در آمریکا به کار گرفته است، چیزی که فرانسوی‌ها آن را بی‌رحمی سرمایه‌داری می‌نامند، خانواده‌ها را تحرک کارگر و دستمزد مکفی برای امرار معاش (یا پایین‌ترین دستمزدی که کارگر برای خرید مایحتاج خود نیاز دارد) را نابود می‌کند. درآمد ناکافی که نتیجه دستمزدهای پایین است، یکی از دلایل عمده طلاق محسوب می‌شود و وقتی اعضای خانواده در اثر اجبار به نقل مکان، به محل‌هایی که شغل در آنها وجود دارد متفرق می‌شوند، خانواده گسترده انسجام خود را از دست می‌دهد. یک سال و اندی پیش مطالعه‌ای که درباره نرخ‌های طلاق انجام شده بود، نشان می‌داد طلاق میان ایالت‌های محافظه‌کاری که در کمربند «انجیل» قرار دارند، بیشترین نرخ را داراست. روحانیون پروتستان برای این یافته‌ها ناله و زاری راه انداختند و ناکامی خویش را در جا انداختن ارزش‌های مسیحی در میان اجتماعات خود در آن دخیل دانستند اما آنها از فهم این نکته قصور ورزیدند که درآمد سرانه نیز در همین ایالت‌های کمربند انجیل در پایین‌ترین حد خود قرار دارد. با از دست رفتن انسجام خانواده گسترده، گروه‌های حمایتی لازم فرومی‌پاشند و فردی که از «عمل کردن در داخل فضای اجتماعی خود، انجام مسؤولیت‌های خود و بهره‌برداری از توان بالقوه خود ناتوان است»، رها می‌شود. اگر کسی کودکان خود را رها کند، محافظه‌کاران این کار را عملی مجرمانه قلمداد می‌کنند اما این نکته واضح را مورد توجه قرار نمی‌دهند کشوری که افراد خود را رها می‌کند، مرتکب کار نادرست‌تری می‌شود. وقتی افرادی که رها شده‌اند، برای کسب حمایت‌های اجتماعی جار و جنجال راه می‌اندازند، محافظه‌کاران معمولا آنها را به خاطر «تنبلی» ملامت کرده و آنها را متهم می‌کنند که می‌خواهند «سربار دولت» شوند اما مفهوم دولت یک انتزاع است و سربار یک انتزاع شدن هم کاری غیرممکن است. دولت‌ها هیچ چیزی برای مردم فراهم نمی‌آورند. دولت‌ها صرفا به عنوان وسیله عمل می‌کنند. دولت‌ها مرکب از افرادی هستند که بودجه مورد نیاز برای اجرای قوانین را از قانون می‌گذرانند و گردآوری می‌کنند. پول، دست‌کم در کشورهایی که از نظر مالی مسؤول هستند، از مردم همان کشور به دست می‌آید. وقتی برنامه‌های اجتماعی برای مراقبت از کسانی که نیازمند هستند ایجاد می‌شوند، این حکومت نیست که برنامه‌ها را ارائه می‌دهد بلکه جامعه است که این کار را می‌کند. این جامعه است که فضای لازم برای بزرگ کردن یک کودک را فراهم می‌کند نه حکومت و دولت. مردم به خاطر تنبلی نیست که سربار دولت می‌شوند، از روی اضطرار این کار را می‌کنند و سیستم اقتصادی مستحق بیشترین ملامت‌هاست. وقتی مردم شغل خود را در بحران‌های اقتصادی از دست می‌دهند، به دلیل تنبلی آنها نیست که این اتفاق افتاده است. وقتی مردم مریض یا مجروح می‌شوند و از عهده هزینه‌های مراقبت‌های پزشکی برنمی‌آیند، به دلیل تنبلی آنها نیست که این اتفاق برایشان افتاده است. وقتی ارزش سرمایه‌گذاری‌های آنها به دلیل تصمیم‌گیرهای ضعیف رهبران شرکتی و حتی سیاسی تنزل می‌یابد، به دلیل تنبلی آنها نیست که این اتفاق افتاده بلکه به این است که سیستم اقتصادی حاکم، خانواده را نابود کرده و خود آن نیز غیرقابل اعتماد است و به سراشیب ناکامی افتاده است. پس سیستم اقتصادی با این دگم احمقانه که تنها گروه‌هایی که شرکت‌ها مسؤول آنها هستند، سهامداران آنها هستند، مشکل را وخیم‌تر می‌کنند.
دولت‌های مدنی از نظر تئوریک، برای رام کردن شرایط است که ایجاد می‌شوند اما سرمایه‌داری نه‌تنها رام کردن شرایط را غیرممکن می‌کند بلکه خانواده را همراه مبانی خود جامعه ویران می‌کند. به این ترتیب، هر محافظه‌کار «با اصولی» که معتقد باشد، خانواده واحد بنیادین جامعه است و نیز سرمایه‌داری دربردارنده دیدگاه‌هایی اساسا متناقض است، انسجام دیدگاهی اصولی را حفظ کرده است. در حالی که این انسجام احمقانه به اصطلاح اصولی، اصلا انسجام نیست. از آنجا که فرض بر این است در شرایط حاکم، آمریکایی‌ها هم معتاد ایدئولوژیک و هم اصولی هستند، چندین تناقض غیرقابل حل، رنج آنچه را که بر جامعه آمریکا می‌گذرد، بیشتر می‌کند. دیر یا زود این جامعه باید با سر به درون واقعیت برود. مشکل وقتی پیش می‌آید که یک نفر می‌پرسد، چگونه می‌توان این مشکلات را حل کرد. معتقدان واقعی و پشت میزنشین‌های اصولی نمی‌توانند تحت تاثیر بحث منطقی و واقعیت‌ها یا حتی پیامدهای هولناک به کار بستن باورهای نادرست خود قرار گیرند. کسی که معتقد است این باورها  نمی‌توانند غلط باشند، وقتی با ناکارآمدی آنها روبه‌رو می‌شود، در هر حال این ناکارآمدی را ناشی از این می‌داند که آنها باورهایشان را درست به کار نبسته‌اند. اگر افراد فقیر هستند، به این دلیل است که آنها تنبل هستند؛ اگر در کسب و کارها شکست می‌خورند، به این دلیل است که مدیران آنها بی‌لیاقت یا فاسد هستند، اگر سیاست‌های دولت شکست می‌خورند، به این دلیل است که آنها بودجه کافی ندارند، سیاست‌ها خوب اجرا نشده‌اند یا به شکلی موثر به کار گرفته نشده‌اند اما خود باورها هیچگاه مورد سوال قرار نمی‌گیرند. سیستم هیچگاه اصلاح نمی‌شود. همیشه صرفا وصله و پینه می‌شود و موقتا به راه انداخته می‌شود اما تناقض‌ها را نمی‌توان با وصله کردن رفع کرد. به این ترتیب سیستم مراقبت‌های بهداشتی درهم شکسته را نمی‌توان به طور اساسی تعمیر کرد، فقط می‌توان آن را وصله کرد. اقدامات سیاست خارجی را نمی‌توان به طور بنیادین تغییر داد، بنابراین فقط وصله و پینه می‌شوند. سیستم سیاسی‌ای را که به لابی‌گران با آن جیب‌های گشادشان اجازه می‌دهد سیستم را به فساد بکشند نمی‌توان اصلاح کرد، فقط می‌توان آن را وصله کرد و مهم‌تر از همه، سیستم اقتصادی سرمایه‌داری را نمی‌توان تغییر داد، فقط می‌توان آن را وصله کرد. به همین دلیل است که هیچ‌کدام از مشکلات اجتماعی تاکنون حل نشده‌اند. مردم به امان موسساتی رها شده‌اند که بر اساس باورهایی شکل گرفته‌اند و به این ترتیب است که کشور در نهایت از هم می‌پاشد. این توضیحی منطقی است اما توضیح غیراخلاقی دیگری هم وجود دارد. شاید ادعاهای خلوص و انسجام ایدئولوژیک از طرف نخبگان شرایط موجود، صرفا برای بازاریابی باشد. شاید اعضای این گروه نخبه اصلا متعهد به هیچ ایدئولوژی‌ای نباشند. شاید اصولا آنها هر موضعی را حمایت کنند، اگر به این اعتقاد برسند که آن موضع سودآور است. شاید آنها صرفا آدم‌هایی رذل باشند. بسیاری از افراد- کسانی مانند بروس بارتلت- این فرض را در نظر می‌گیرند که معتقدان حقیقی و اصولی را بتوان به خوبی با عناوینی چون گمراهی، بی‌منطقی، نادیده گرفتن یا حماقت معنا کرد اما شاید بروس بارتلت و کسانی مثل او همان کسانی باشند که در اشتباه هستند. بنابراین آیا ایالات متحده آمریکا این سرنوشت را برای خود رقم زده است که مردم خود را به یک ایدئولوژی و انسجام احمقانه معتاد کند و یک اقتصاد سیاسی را در پیش بگیرد که تحت اداره اراذل است؟ آیا اکنون اصلاح کردن این کشور دیگر غیرممکن است، مگر آنکه مردم به پا خیزند و خواستار تغییراتی بنیادین شوند؟ به نظر پاسخ این پرسش «بله» است. آیا می‌توان از مردم انتظار چنین کاری را داشت؟ با توجه به شرایط موجود مالکیت رسانه‌ها، «نه». چرا که اکثریت گسترده‌ای از مردم، حتی یک اشاره سربسته به آنچه را که به واقع در این کشور جریان دارد، از سوی این رسانه‌ها دریافت نمی‌کنند.
منبع:globalresearch

علیرضا سعیدآبادی: 3تحلیل نظری درباره اقوام ایرانی می‌توان ارائه داد. یک رویکرد مبتنی بر این است؛ آنچه هویت ایرانی را می‌سازد بیشتر برگرفته از ملیت است. باستان‌گرایی و نگاه یکسویه به ایران عزیز، از آثار مترتب بر این رویکرد است. اقوام ایرانی از این منظر، در عنصر هویت‌بخش ملیت محو شده و کمتر در محاسبات و برنامه‌ریزی‌های ملی دیده می‌شوند. این رویکرد، سلبی است. رویکرد دوم به قومیت به عنوان زیرساخت هویت افراد در جامعه ایرانی می‌نگرد و سایر جنبه‌های هویت‌آفرین را در حاشیه قرار می‌دهد. برتری‌جویی قومی و نادیده‌انگاری مولفه‌های وحدت ملی و امنیت ملی از تبعات این رویکرد است. این رویکرد، اثباتی و به بیان بهتر افراطی است. در رویکرد سوم، اقوام ایرانی نه به تنهایی متن هستند و نه در حاشیه بلکه پیوندهای قومی بخش مهمی از شناسنامه اقوام ایرانی محسوب می‌شود. دولت‌ها همواره از شناسنامه ملت‌ها در روابط خود با سایر کشورها استفاده می‌کنند. دولت به نمایندگی از مردم است که در روابط بین‌الملل به ایفای نقش می‌پردازد و از خود چیزی مستقل ندارد. در ایران این رابطه بسیار ظریف‌تر است. در سلسله مراتب اهداف ملی جمهوری اسلامی ایران، دولت‌ها موظف به پیگیری منافع دینی و ملی هستند. من معتقدم هویت ایرانی در یک رویکرد ترکیبی بر پایه پیوندهای قومی، ملی و اسلامی یک کل لایتجزی را پدید می‌آورد. 3 دایره متداخل را در نظر بگیرید که از داخل به سمت بیرون آن دوایر متحدالمرکز اقوام ایرانی، ملیت و اسلامیت در درون هم قرار گرفته‌اند. قوم به گروهی از انسان‌ها گفته می‌شود که در جامعه‌ای بزرگ‌تر زندگی می‌کنند و ویژگی‌های مشترکی آنها را به یکدیگر پیوند می‌دهد. مهم‌ترین این وجوه اشتراک؛ دین، زبان و فرهنگ است که هویت قومی آنها را پدید می‌آورد. اقوام در ایران برخلاف سایر مناطق جهان نه‌تنها تزاحم و دردسری برای هم نداشته‌اند بلکه در تمام مقاطع حساس و بویژه هنگام یورش‌های بیگانه به این سرزمین آسمانی همیشه پشت یکدیگر و مدافع ارزش‌های جامعه و منافع ملی بوده‌اند. اگر در گذشته و البته بیشتر در 200 سال اخیر از بخش‌های شمالی، شمال شرقی، شرقی، جنوبی و غربی یعنی تقریباً از همه طرف قسمت‌هایی از تمامیت ارضی خود را از دست داده‌ایم ناشی از ضعف حکومت‌های شاهان بوده اگرنه اقوام ایرانی در 8 سال دفاع‌مقدس توانستند با وحدت مثال‌زدنی خود و در سایه رهبری دینی جامعه، شگفتی‌ساز بزرگ‌ترین جنگ منطقه‌ای در قرن بیستم باشند و نظام سلطه را در برابر عظمت خود به زانو درآورند. ملیت و اسلامیت 2 عامل درون‌زا و وحدت‌آفرین برای اقوام ایرانی بوده‌ است. ملیت به معنای مردمانی که در یک سرزمین مشخص با مدیریت سیاسی واحد و باورهای فراگیر و مشترک زندگی می‌کنند و برای رسیدن به اهداف ملی با یکدیگر همکاری سازمان‌یافته و روبه رشدی دارند. ملت ایران با وجود تنوع قومی که در تمام بخش‌های شمالی، جنوبی، شرقی، غربی و مرکزی این سرزمین پهناور گسترده شده‌ است کمترین فاصله اجتماعی را دارند و بحمدالله به بالاترین سطح آگاهی سیاسی و هم‌افزایی در زمان معاصر رسیده‌اند. فراوانی ازدواج‌ها بین مردان و زنان از گروهای قومی مختلف در ایران و اختلاط بین اقوام ایرانی مصداق بارز نبود فاصله اجتماعی در کشور است و مشارکت در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بالاترین سطح مشارکت‌پذیری سیاسی و هم‌افزایی بین اقوام ایرانی است. در مساله هویت ایرانی، رابطه بزرگی و کوچکی عناصر هویت‌آفرین موردبحث در این نوشتار، مشهود و قابل بررسی است. قومیت، ملیت و اسلامیت یک مرزبندی درونی از جزء به کل در حیطه‌های هویتی جامعه ایرانی است. درست مثل کوچکی و بزرگی رابطه فرد و خانواده که در سطح فردی، این پیوندهای نسبی بخش مهمی از هویت افراد را تشکیل می‌دهد. شهروندان برای معرفی خود به یکدیگر، نسبت‌های خانوادگی و قومی را بیان می‌کنند ولی همین افراد در برابر سایر ملت‌ها از عناوین ایرانی، مسلمان و فارسی‌زبان برای اثبات هویت خود استفاده می‌کنند. این مثال، به درک جایگاه اقوام ایرانی در سلسله مراتب هویتی که یک کل یکپارچه را با هم می‌سازند کمک شایان توجهی می‌کند. اقوام ایرانی بین خود مرزهای جامعه شناختی دارند اما در مواجهه با دنیای خارج، از مرزبندی‌های جغرافیایی، ملی و اسلامی پیروی می‌کنند. زندگی گروه‌های قومی در ایران به 4دوره کلی تقسیم می‌شود. پیش از پذیرش اسلام، پس از اسلام، دوره معاصر و بویژه دوره پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی. به نظر من، شرایط پیش‌رو، دوره جدیدی برای ملت مسلمان و انقلابی ایران رقم خواهد زد. زخم‌های دردناکی بر پیکر اسلام عزیز از سوی دشمنان وارد آمده و جنگ‌های به ظاهر مذهبی و در باطن استعماری و استکباری، ترفند آنها برای مقابله با پیشرفت‌ها و نقش‌آفرینی‌های فزاینده جمهوری اسلامی ایران و متحدان آن در منطقه است که آثار ثانوی آن به تدریج، سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. غرب از تمام ابزارهای موجود در عرصه‌های نفتی، اقتصادی، رسانه‌ای و هسته‌ای به‌طور همزمان استفاده می‌کند. این شرایط حاکم بر نظام بین‌الملل با محوریت اسلام، یک نقطه عطف و پیچ تاریخی است.
سابقه تاریخی موید این است که اقوام ایرانی در حفظ و حراست از کیان ایران و اسلام همواره کوشیده‌اند و نسبت به یکدیگر مناسبات حسنه و پیوندهای مستحکمی داشته‌اند. هیچ‌گاه در جامعه ایرانی شاهد چیزی به نام برخورد قومیت‌ها نبوده‌ایم و وحدت اقوام ایرانی همواره باعث یأس دشمنان بوده است. با افتخار بار دیگر تاکید می‌کنم دفاع‌مقدس مردم ایران در برابر استکبار جهانی باشکوه‌ترین جلوه‌های وحدت اقوام ایرانی است که می‌توان آن را حاصل جمهوریت و اسلامیت برآمده از انقلاب اسلامی سال 1357 دانست که با وجود بی‌سابقه بودن حجم و بزرگی تهدیدات خارجی، نه تنها در اثر آن یک وجب از خاک این سرزمین آسمانی از دست نرفته است بلکه برای ده‌ها سال دیگر، اگر درست از نعمات و نتایج آن بهره‌برداری شود همچنان برای دشمنان بازدارنده، هراس‌آور و درصورت وقوع هرگونه درگیری احتمالی باعث شکست آنها خواهد بود. من معتقدم مردم ایران از همه اقوام و ساکنان آن به این سفارش قرآنی«واعتصموا بحبل‌الله جمیعا و لاتفرقوا» به خوبی عمل کرده‌اند. وحدت اقوام ایرانی حاصل پیروی از اسلام ناب محمدی(ص)، ارزش‌های ملی و فرهنگ ایرانی است. اجازه می‌خواهم به این عوامل وحدت‌آفرین در نواحی و مناطق مختلف کشور صرف‌نظر از سایر عوامل مهم که در جای دیگر باید به آن پرداخته شود، باتوجه به یافته‌های کم‌نظیر خود که حاصل سال‌ها ممارست در دستگاه‌های مختلف دولت، رسانه‌های محلی و مرکز و مطالعات پژوهشی است و در نزد برنامه‌ریزان ارشد جامعه تاحدودی مغفول مانده، به اهمیت بسیار زیاد استفاده از ظرفیت‌های انباشته شده در رسانه بویژه در رسانه‌های محلی اشاره کنم که به نظر من این رسانه‌ها، به عنوان نمایندگان اقوام و حوزه‌های محلی و پیشگامان عرصه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در صورت برنامه‌ریزی‌های کلان و بسترسازی‌های مناسب می‌توانند بسیار فراتر از این، نقش‌های راهبردی و گسترده‌تری در شرایط پیش‌گفته ایفا کنند و من بارها به صورت رسانه‌ای اعلام کرده‌ام که آماده هستم این شناخت را به برنامه‌ریزان ارشد کشور البته به شرط اجرا منتقل کنم.

*کارشناس روابط بین‌الملل

رحلت «میرزا محمدحسن آشتیانی» از رهبران نهضت تنباکو (1319 ق)
میرزا محمدحسن آشتیانی از علمای برجسته عالم تشیع و از شاگردان ویژه شیخ مرتضی انصاری بود. وی پس از درگذشت شیخ انصاری به تهران آمد و به نشر اندیشه‏های شیخ پرداخت. میرزای آشتیانی به همراه علمای معتبر دیگر به مخالفت با امتیاز انحصار خرید و فروش توتون و تنباکو به یک شرکت انگلیسی از سوی دولت ناصرالدین شاه پرداخت. تا اینکه با انتشار فتوای میرزای شیرازی در تحریم تنباکو، این امتیاز تحمیلی ملغی شد. کُتبِ الْوَقف، احکامُ الاَوانی و نیز بَحرُالفوائد و... از جمله تالیفات ایشان است. این عالم ربانی و فقیه بزرگ سرانجام در سال 1319 ق در تهران وفات یافت. جنازه‏ او را به نجف انتقال داده و در مقبره شیخ جعفر شوشتری دفن کردند.

مرگ « بالفور» از بانیان انگلیسی تأسیس رژیم صهیونیستی (1930م)
آرتورجِیمز بالفور سیاستمدار معروف انگلیسی و یکی از بانیان تأسیس رژیم صهیونیستی در 25 ژوئیه 1848م در لندن به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات، وارد فعالیت‏های سیاسی شد و توانست به مدت 50 سال، قدرت و موقعیت ممتازی را در حزب محافظه‌کار انگلیس کسب کند. بالفور به خاطر نقش موثری که در پیشبرد اهداف سیاسی استعمار بریتانیا در آفریقای‌جنوبی بویژه در جنگ‏های استعماری با بومیان آن کشور داشت، در پایان این جنگ‏ها در سال 1902م به نخست‌وزیری انگلستان رسید و 3 سال در این مقام بود. وی پس از آن از سال 1916 تا 1919م، وزیر خارجه انگلیس نیز بود. مشخص‏ترین نقطه در زندگی بالفور، تلاشی بود که وی با صدور اعلامیه معروف خود برای تشکیل دولت صهیونیستی در سرزمین اسلامی فلسطین به عمل آورد. در این اعلامیه که در دوم نوامبر 1917م انتشار یافت، بالفور به ضرورت تشکیل دولت یهود در فلسطین و حمایت دولت انگلستان از این دولت غصبی تأکید کرده بود. 7 ماه پس از صدور این اعلامیه، سرزمین فلسطین طی نبرد نیروهای انگلیسی و عثمانی به تصرف بریتانیا درآمد. این رویداد زمینه‏ساز انتقال تدریجی یهودیان جهان، با کمک و مساعدت انگلیسی‏ها و سرمایه‏داران یهودی، به فلسطین تحت اشغال بریتانیا شد. با این حال، آرتور جیمز بالفور تشکیل دولت غاصب صهیونیستی را به چشم خود ندید و سرانجام در 19 مارس 1930م و در بحبوحه انتقال یهودیان جهان به فلسطین اشغالی، در 82 سالگی جان سپرد.


علل ناهنجاری در جامعه مدنی ایران

در نگرشی از ویژگی‌های جامعه مدنی و مشخصات آن و تطبیق با مصادیق؛ جامعه ایران را می‌توان یکی از مصادیق جامعه مدنی در مقابل جامعه بربر و وحشی معرفی کرد لکن در عین حال تفاوت فاحشی میان رفتار و گفتار و عموماً فرهنگ جامعه ایران مشاهده می‌شود و همگان بر این تفاوت اذعان دارند.  قطعاً بسیاری در مقام پرسش‌ هستند که چه چیزی باعث شده به‌رغم انقلاب و مقتضیات آن و هزینه‌های سنگین انسانی و اقتصادی و حیثیتی آن، متاسفانه بی‌عفتی و بی‌حجابی و بی‌اعتنایی به مقدسات دینی و گرویدن به مکاتب و مشاغل و هنرهای حرام و مبتذل، کم و بیش در جامعه رو به افزایش است و طبق فرمایش مقام معظم رهبری، مسؤولان مربوط تنها به گفت‌وگو و اگر و مگر اکتفا می‌کنند! حال بیاییم پاسخ این دگرگونی غیرمترقبه را جست‌وجو کنیم که چرا و چه چیز جامعه مدنی ما را به سمت و سوی اخلاق غیرمدنی سوق داده و می‌دهد! با نگرشی ساده پی خواهیم برد مهم‌ترین عامل آن است که جامعه، قبلا  نخست اینکه وابسته به حکومت نبود و با اتکا به خداوند متعال و فعالیت همه‌جانبه، همه اقشار، زندگی اقتصادی خود را با کمال سادگی اداره می‌کردند و همه اهل تولید بودند و فرد بی‌مصرف و مصرف‌گرای صِرف وجود نداشت در حالی که امروز به مرور به جامعه مصرفی تبدیل شده‌ایم. امروز درصد اندکی از جامعه مولد کالاهای مصرفی هستند و بیشتر افراد با ترک مشاغل تولیدی روستایی وارد شهرها شده و عائله حکومت شده‌اند و قهراً تعادل تولید و مصرف ناموزون شده و خوشگذرانی و عیاشی و گشت و گذارهای هزینه‌بردار، زندگی روزمره اکثریت شده و طبعاً موجب فرهنگ هوسرانی و ابتذال‌گرایی و امثال آن شده است. دوم اینکه در گذشته فضای جامعه بسته بود و وسایل ارتباط جمعی ـ اینترنت، ماهواره، تلفن همراه و رایانه ـ وجود نداشت و جامعه اصولاً به دین و دنیا فکر می‌کرد و برای هر دو فعال بود لذا از سلامتی بسیار بالای جسمی و روانی برخوردار بود و درگیری و نزاع در بین مردم در حداقل قرار داشت. که دلیل این دگرگونی‌ها وجود وسایل اِشغالگر جسم و جان و بی‌اعتنایی به آموزه‌های دینی و... است.

  آیت‌الله سیدهاشم بطحائی گلپایگانی:  در نگرشی از ویژگی‌های جامعه مدنی و مشخصات آن و تطبیق با مصادیق؛ جامعه ایران را می‌توان یکی از مصادیق جامعه مدنی در مقابل جامعه بربر و وحشی معرفی کرد لکن در عین حال تفاوت فاحشی میان رفتار و گفتار و عموماً فرهنگ جامعه ایران مشاهده می‌شود و همگان بر این تفاوت اذعان دارند.  قطعاً بسیاری در مقام پرسش‌ هستند که چه چیزی باعث شده به‌رغم انقلاب و مقتضیات آن و هزینه‌های سنگین انسانی و اقتصادی و حیثیتی آن، متاسفانه بی‌عفتی و بی‌حجابی و بی‌اعتنایی به مقدسات دینی و گرویدن به مکاتب و مشاغل و هنرهای حرام و مبتذل، کم و بیش در جامعه رو به افزایش است و طبق فرمایش مقام معظم رهبری، مسؤولان مربوط تنها به گفت‌وگو و اگر و مگر اکتفا می‌کنند! حال بیاییم پاسخ این دگرگونی غیرمترقبه را جست‌وجو کنیم که چرا و چه چیز جامعه مدنی ما را به سمت و سوی اخلاق غیرمدنی سوق داده و می‌دهد! با نگرشی ساده پی خواهیم برد مهم‌ترین عامل آن است که جامعه، قبلا  نخست اینکه وابسته به حکومت نبود و با اتکا به خداوند متعال و فعالیت همه‌جانبه، همه اقشار، زندگی اقتصادی خود را با کمال سادگی اداره می‌کردند و همه اهل تولید بودند و فرد بی‌مصرف و مصرف‌گرای صِرف وجود نداشت در حالی که امروز به مرور به جامعه مصرفی تبدیل شده‌ایم. امروز درصد اندکی از جامعه مولد کالاهای مصرفی هستند و بیشتر افراد با ترک مشاغل تولیدی روستایی وارد شهرها شده و عائله حکومت شده‌اند و قهراً تعادل تولید و مصرف ناموزون شده و خوشگذرانی و عیاشی و گشت و گذارهای هزینه‌بردار، زندگی روزمره اکثریت شده و طبعاً موجب فرهنگ هوسرانی و ابتذال‌گرایی و امثال آن شده است. دوم اینکه در گذشته فضای جامعه بسته بود و وسایل ارتباط جمعی ـ اینترنت، ماهواره، تلفن همراه و رایانه ـ وجود نداشت و جامعه اصولاً به دین و دنیا فکر می‌کرد و برای هر دو فعال بود لذا از سلامتی بسیار بالای جسمی و روانی برخوردار بود و درگیری و نزاع در بین مردم در حداقل قرار داشت. که دلیل این دگرگونی‌ها وجود وسایل اِشغالگر جسم و جان و بی‌اعتنایی به آموزه‌های دینی و... است.