رایزنیهای امیر کشور دوست
گروه سیاسی: امیر قطر دیروز به تهران سفر کرد و مورد استقبال مسعود پزشکیان، رئیسجمهور کشورمان قرار گرفت و پس از آن 2 طرف گفتوگوهایی انجام دادند. سفر رسمی تمیم بن حمد آلثانی به ایران آن هم در زمانی که منطقه هنوز از التهاب آتشافروزیهای رژیم صهیونیستی، تغییر نظام سیاسی سوریه و اظهارنظرهای تند و ضد و نقیض ترامپ علیه کشورمان و همینطور ادعای وی درباره کوچ اجباری مردم غزه، فارغ نشده است، مورد توجه رسانهها و کارشناسان قرار گرفت و هر کدام به تفسیر چرایی انجام این سفر پرداختند.
در این باره خبرگزاری دولتی قطر با تاکید بر اهمیت سفر امیر این کشور به تهران، بر بعد اقتصادی این سفر تاکید و اشاره کرد: «شرکتهای قطری خواهان تقویت شراکت و ائتلافهای تجاری با همتایان خود در کشور دوست و برادر ایران هستند».
«سعد عبدالله سعد آلمحمود» سفیر قطر در تهران نیز در این خصوص تصریح کرد: «سفر امیر قطر به ایران با هدف تقویت روابط بین ۲ کشور در زمینههای اقتصادی، تجاری و سرمایهگذاری و نیز به منظور بررسی بسیاری از مسائل مورد اهتمام مشترک در ۲ سطح منطقهای و بینالمللی انجام میشود». قطر از کشورهای مهم منطقه و همینطور حوزه حاشیه خلیجفارس است که برخلاف برخی کشورهای این حوزه، روابط گرمی با ایران دارد و بویژه بعد از وقایعی که چند سال پیش منجر به تحریم این کشور توسط کشورهایی چون عربستان و امارات شد، دوحه هر چه بیشتر به تهران نزدیک شد و ایران نیز سعی کرد تا این کشور را از انزوای کشورهای حاشیه خلیجفارس خارج کند.
پس از انتخاب مسعود پزشکیان در انتخابات ریاستجمهوری، ابتدا این قطر بود که از رئیسجمهور کشورمان دعوت کرد تا به این کشور برود. مسعود پزشکیان 11 مهرماه به این دوحه رفت و دیدار وی با امیر قطر در فضایی مثبت و دوستانه انجام شد. پزشکیان در حالی به قطر رفته بود که ایران به تازگی عملیات «وعده صادق 2» را انجام داده بود.
در کنار مسائل دوجانبه بین ایران و قطر، برخی کارشناسان معتقدند سفر تمیم بن حمد آلثانی میتواند حاوی پیامی از سوی آمریکا به ایران باشد. اگر به این موضوع از بعد اقتصادی نگاه کنیم، با توجه به میدان گازی مشترک بین 2 کشور و اینکه از لحاظ تجاری بیشترین صادرات مواد غذایی ایران به قطر صادر میشود، مسلما روی کار آمدن رئیسجمهور تندرویی چون ترامپ در آمریکا، باعث ایجاد نگرانیهایی در دوحه درباره مراوداتش با ایران میشود.
از سوی دیگر قطر هم با ایران و هم با آمریکا مراودات نزدیکی دارد، لذا بسیاری از تحلیلگران رفت و آمد بین سران ۲ کشور را به دیده تبادل پیامی میان غرب و بویژه آمریکا با ایران تعبیر میکنند. در واقع روابط حسنه خاندان آلثانی با ایران و نیز روابط آنها با آمریکا دوحه را واسطهای معتمد برای تهران تعریف میکند و قطر هم چند سال گذشته و پس از کاهش تنش با عربستان و نیز بازگشت روابط ایران و عربستان سعودی به روال عادی، بر بازآفرینی نقش خود در منطقه از طریق میانجیگری میان ایران و آمریکا تاکید ویژه دارد.
همانطور که پیشتر اشاره شد، با توجه به مراودات تجاری ایران با قطر و همینطور نزدیکی ۲ کشور از طریق آبراهه بینالمللی خلیجفارس به یکدیگر، برای قطر هم مانند بسیاری از کشورهای منطقه رفع تحریمهای ایران، میتواند یک رویداد مهم تلقی شود.
از سوی دیگر مساله سوریه و تغییر نظام حاکم در این کشور و همینطور شرایط غزه پس از آتشبس و تهدیدهای ترامپ برای کوچ اجباری مردم غزه نیز میتواند یکی از دلایل سفر امیر قطر به تهران باشد. قطر پس از کنار رفتن نظام اسد، نفوذ خود در سوریه را گسترش داده است. از سوی دیگر این کشور کوچک اما تاثیرگذار حاشیه خلیجفارس به همراه مصر، ۲ کشور مسلمان منطقه بودند که در مذاکرات آتشبس بین حماس و رژیم صهیونیستی نقش عمدهای ایفا کردند.
لذا به تعبیر برخی کارشناسان، قطر پس از نقشآفرینی در موضوع غزه، درصدد نقشآفرینی در چالشهای منطقهای مانند روابط ایران و دولت جدید سوریه و همینطور چالشهای منطقهای مانند روابط ایران و آمریکاست. بنا بر این میتوانیم از دلایل و اهمیت سفر امیر قطر به ایران مواردی چون: تحکیم روابط دوطرفه، مساله سوریه و ارتباط ایران با نظام جدید حاکم در این کشور، رایزنی درباره ارتباط بین ایران و آمریکا و همینطور هماهنگی مواضع کشورهای اسلامی و منطقه در موضوع غزه را ذکر کنیم.
* تأکید بر حمایت از مردم غزه
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور کشورمان پس از دیدار و گفتوگو با امیر قطر، در نشست خبری مشترک با تمیم بن حمد آلثانی اظهار کرد: دیدارهای مستمر مقامات ۲ کشور بیانگر پیوندهای مستحکم تاریخی، فرهنگی و اقتصادی 2 کشور و دیدگاههای نزدیک پیرامون مسائل منطقهای و بینالمللی شکل گرفته است.
وی افزود: تقویت و توسعه روابط در همه زمینههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و امنیتی با کشورهای همسایه و منطقه از سیاستهای کلیدی دولت جمهوری اسلامی ایران است و در این میان دولت دوست و برادر قطر از جایگاه ویژهای برای ما برخوردار است.
پزشکیان همچنین گفت: ما در این دیدار بر تمامیت ارضی کشور سوریه و حاکمیت آنجا و مشارکت همه مردم سوریه در تعیین سرنوشت خودشان تأکید کردیم.
رئیسجمهور به صحبتهای امیر قطر پیرامون تحولات جاری منطقه اشاره کرد و افزود: با امیر قطر پیرامون مسائل منطقه رایزنی و تبادل نظر داشتیم؛ لازم میدانم از تلاشهای میانجیگرایانه دولت قطر طی ماههای اخیر برای دستیابی به آتشبس در غزه و آزادسازی اسرای مظلوم فلسطینی قدردانی کنم.
پزشکیان ادامه داد: در این دیدار بر ضرورت اتخاذ تمهیدات منسجمتر کشورهای اسلامی در راستای کاهش آلام و رنجهای مردم غزه و توقف جنایات علیه این مردم و پیگیری اقدامات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی تأکید کردیم.
وی گفت: ما بر این باوریم که همه دولتها و ملتهای منطقه و جهان بر پایه ارزشهای الهی و انسانی باید تمام تلاش خود را برای دفاع از حق مردم فلسطین بویژه غزه در برخورداری از یک زندگی ایمن در سرزمین تاریخی خود به کار گیرند.