به خودتان بیایید
بهراد رشوند: سربازهای خودی یکی‌یکی می‌افتادند و بیرق رقبا یک به یک به سوی بالا قدعلم می‌کرد و چه صحنه‌ای تلخ‌تر از این برای مردمی که از وقتی چشم باز کردند خود را بهتر و مهتر همه رقبا در منطقه دیدند!؟
تا ۲ دهه قبل که قطر، سعودی و امارات پروژه پول‌پاشی را شروع نکرده بودند ما همواره بهترین غرب بودیم. شاید در فینال‌ها زورمان به شرقی‌ها نمی‌رسید اما دست‌کم رقابت پایاپایی را داشتیم و هر چه بود همه از ما حساب می‌بردند. شاید برای درک بهتر قضیه برای جوانان دهه 80 و نودی، مثال همین تیم ملی امروز کافی باشد. جز ژاپن که بالاتر از ماست، بقیه در سطح پایین‌تری از ما قرار دارند. همین حالا تنه ما به تن سعودی‌ها بخورد بعید است توان رقابت با ما را داشته باشند. تیم‌های ملی قطر و امارات را هم که راه به راه می‌بریم.
کلا آنقدر ستاره داریم که به‌راحتی به جام‌جهانی صعود کنیم اما در رده باشگاهی، به واسطه پول‌های کلان، اوضاع کاملا متفاوت است.
در این متن به وضعیت باشگاهی رقبای اطراف‌مان می‌پردازیم و همین‌جا برای بار دهم هشدار می‌دهیم صدای زنگ خطر را بشنوید.
کسی نمی‌گوید اندازه سعودی دیوانه‌وار سالانه یک میلیارد یورو هزینه کنیم اما باید به خود بیاییم و حرکتی در سطح کلان‌تر کنیم.
* کارنامه‌ای آکنده از شکست
نفس‌های‌مان حبس شده بود، دست‌های‌مان مشت شده بود، امید داشتیم شاید این‌بار، شاید این‌دفعه… اما نه! دوباره همان قصه تکراری، همان پایان تلخ. حالا که کارنامه آسیا را روی میز گذاشته‌ایم، نام‌های آشنای لیگ ایران را در لیست خروجی‌ها می‌بینیم. تراکتور، استقلال، پرسپولیس، سپاهان؛ یکی‌یکی شکست خوردند و نمایندگان دیگر کشورها، یکی‌یکی جشن صعود گرفتند.
* تراکتور و آن شب لعنتی در پنالتی‌ها
تراکتور رفت که برگردد، رفت که غرور از دست رفته باشگاهی ما را ترمیم کند، رفت که یک «نه» بزرگ جلوی حذف‌های سریالی بنویسد اما در نهایت، در دل تاریک شب، روی همان نقطه لعنتیِ پنالتی، همان جا که تکلیف صعود و سقوط مشخص می‌شود، زانو زد. ۱۲۰ دقیقه دلهره‌آور برابر التعاون عربستان، جایی که هر ۲ تیم با شاخ و برگ‌های زخمی، ۲-۲ شده بودند اما وقتی وقت پنالتی رسید، تراکتور کم آورد و باز هم یک تیم دیگر از ایران، از آسیا حذف شد.
* استقلال، سقوط یک شب قبل از بهار
چند شب قبل‌تر، استقلال در جدالی که از همان ابتدا بوی حذف می‌داد، برابر النصر عربستان مغلوب شد. نه جنگید، نه شور داشت، نه چیزی از آن تیمی که سال‌ها آسیا را با نامش می‌شناخت باقی مانده بود. ۳- صفر شکست خورد، بدون دردسر برای حریف، بدون زحمت برای خودش. به همین سادگی، دومین تیم ایران هم به خانه برگشت.
پرسپولیس و سپاهان؛ ۲ قایق غرق‌شده در توفان
اما تراژدی اصلی، کمی قبل‌تر اتفاق افتاده بود. جایی که پرسپولیس، حتی به مرحله حذفی هم نرسید! سرخ‌ها که روزگاری فینالیست آسیا بودند، این بار چمدان‌ها را زودتر از موعد بستند. سپاهان هم که رویای رسیدن به مراحل بالا را داشت، قبل از اینکه فرصت عرض اندام پیدا کند، در پلی‌آف گیر افتاد و همانجا دست‌هایش را بالا برد.
رقبا چه کردند؟
فوتبال اما به احترام کسی نمی‌ایستد. در آن سوی میدان، رقبای ما جشن صعود گرفتند؛ قطری‌ها، اماراتی‌ها، حتی ازبک‌ها. تیم‌هایی که زمانی در برابر قدرت فوتبال باشگاهی ایران سر خم می‌کردند، حالا برای ما خط‌ونشان می‌کشند.
* قطر؛ باز هم این السد لعنتی!
در لیگ نخبگان آسیا، ۳ تیم قطری حضور داشتند؛ السد، الریان و الغرافه. الغرافه که خیلی زود از دور رقابت‌ها کنار رفت اما السد و الریان نشان دادند فوتبال قطر دیگر آن کشور ساده سال‌های قبل نیست. الریان در یک‌هشتم نهایی به دست الاهلی عربستان حذف شد اما السد با درخششی خیره‌کننده، الوصل را به زانو درآورد و حالا در یک‌چهارم پایانی لیگ نخبگان حاضر است.
* الوکره؛ قربانی همان حریفی که تراکتور را حذف کرد
در لیگ قهرمانان آسیا ۲، الوکره قطر به عنوان تیم دوم از گروهش صعود کرد اما دست بر قضا، در یک‌هشتم نهایی با همان التعاون عربستان روبه‌رو شد، تیمی که تراکتور را هم حذف کرد. درست مثل تراکتور، الوکره هم بعد از ۲ تساوی، روی نقطه پنالتی مغلوب التعاون شد. قطر هنوز در آسیا حضور دارد اما ما نه.
* امارات؛ آنها هنوز نفس می‌کشند
اماراتی‌ها هم وضع‌شان از ما بهتر است. در لیگ نخبگان، الوصل و العین نمایندگان‌شان بودند. العین که فصل قبل قهرمان لیگ قهرمانان آسیا شده بود، این بار با نمایشی ضعیف، آخرین تیم منطقه غرب شد و زودتر از موعد خداحافظی کرد. اما الوصل تا یک‌هشتم نهایی پیش رفت و آنجا برابر السد شکست خورد. اما در لیگ ۲ قهرمانان آسیا، ۲ نماینده امارات، یعنی شارجه و الاهلی، به عنوان صدرنشینان گروه‌های‌شان صعود کردند و سپس با عبور از نمایندگان اردن، خودشان را به یک‌چهارم نهایی رساندند. نکته جالب؟ این 2 تیم در این مرحله برابر هم قرار گرفتند! بازی‌های رفت و برگشت ۲ تیم با تساوی به پایان رسید و در ضربات پنالتی شارجه پیروز شد و به جمع ۸ تیم برتر لیگ قهرمان راه یافت. این یعنی هر چه باشد، امارات هنوز یک تیم در بین ۸ تیم برتر آسیا خواهد داشت اما ایران هیچ!
* ازبکستان؛ الهلال نابودشان کرد
ازبک‌ها هم بی‌دردسر نبودند. پاختاکور تنها نماینده آنها در لیگ نخبگان آسیا بود که در گروهش هشتم شد اما توانست به یک‌هشتم نهایی صعود کند. پاختاکور در این مرحله، با الهلال روبه‌رو شد و در بازی رفت، شگفتی‌ساز شد و با یک گل حریف را شکست داد اما در بازی برگشت، ورق برگشت و الهلال، پاختاکور را ۴ - صفر در هم کوبید و به جمع ۸ تیم برتر آسیا رفت. دیگر نماینده ازبکستان، یعنی نسف‌قارشی، در لیگ ۲ قهرمانان آسیا حتی از گروهش هم بالا نیامد و در همان دور گروهی حذف شد.
حالا چه؟
نگاهی به کارنامه منطقه‌ای‌ها بیندازیم. السد قطر در یک‌چهارم پایانی لیگ نخبگان است. شارجه امارات در یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا حضور دارد. پاختاکور ازبکستان، هرچند حذف شد اما حداقل توانست الهلال را در یک بازی شکست دهد.
* ایران چه؟ هیچ!
فوتبال باشگاهی ما تمام شده، قبل از بهار، قبل از اینکه فرصتی برای افتخارآفرینی داشته باشیم و بدتر از همه، این حذف‌ها، این ناکامی‌ها، می‌تواند روحیه ملی‌پوشان ما را هم در آستانه ۲ بازی حساس مقابل امارات و ازبکستان تحت تأثیر قرار دهد. تیم ملی ایران در مقدماتی جام‌جهانی صدرنشین است اما سقوط باشگاه‌ها، سایه خودش را روی تیم ملی هم خواهد انداخت؟
* وقت تغییر، وقت بیدار شدن
شکست‌های فوتبال ایران را بزرگ‌نمایی نکنیم. اما آن را ساده هم نگیریم. این اتفاق‌ها تکراری است، این قصه را سال‌هاست می‌شنویم. از کاهش سهمیه تا ناکامی در مراحل حساس؛ دیگر هیچ بهانه‌ای باقی نمانده. وقت آن است که فوتبال ایران خودش را از این چرخه بی‌پایان بیرون بکشد. باشگاه‌های ما باید تغییر کنند، باید رشد کنند، باید دوباره بایستند، اگر نه این داستان، سال بعد و سال‌های بعدتر هم تکرار خواهد شد، همین‌طور که هر سال تکرار شده است. ما همیشه در آسیا قربانی جزئیاتی بوده‌ایم که تغییرشان، فقط کمی شهامت می‌خواهد. پس فوتبال ایران! ناامیدی را طولانی نکن... .