بروکسل برای فکر کردن زمان ندارد
امیر فرشباف: دونالد ترامپ در حال تحت فشار قرار دادن اوکراین برای واگذاری قلمرو به روسیه به منظور پایان دادن به جنگ است و تهدید می‌کند اگر توافق خیلی دشوار شود، از آن کنار خواهد کشید؛ این موضوع زنگ خطر را در اروپا درباره چگونگی پر کردن این شکاف به صدا درآورده است. متحدان اروپایی اوکراین جنگ را برای امنیت قاره سبز اساسی می‌دانند و اکنون فشارها برای یافتن راه‌هایی برای حمایت نظامی از کی‌یف - صرف نظر از اینکه ترامپ کنار بکشد یا نه - در حال افزایش است. ترامپ بارها به ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین حمله کرده و او را به طولانی کردن جنگ با رد درخواست خود مبنی بر واگذاری کریمه به مسکو متهم کرده است. طرح «زمین در برابر صلح» ترامپ، نشان‌دهنده تغییر قابل توجهی در نظم پس از جنگ دوم جهانی خواهد بود و کنوانسیون‌هایی را که مدت‌ها معتقد بودند مرزها نباید با زور ترسیم شود، زیر پا می‌گذارد. فرانسوا هایزبورگ، مشاور ویژه بنیاد تحقیقات استراتژیک در پاریس با اشاره به الحاق اتریش توسط آلمان نازی پیش از جنگ گفت: «یک جنگ جهانی طول کشید تا الحاقات قانونی را لغو کند و 60 میلیون نفر جان خود را از دست دادند».
* آیا اوکراین می‌تواند بدون حمایت ایالات متحده بجنگد؟
دیپلمات‌ها و کارشناسان سناریوهای مختلفی را در صورت تصمیم ایالات متحده به کناره‌گیری توصیف کردند. این سناریوها از قطع کمک مستقیم ایالات متحده به اوکراین تا ممنوعیت انتقال هرگونه فناوری آمریکایی از جمله قطعات یا نرم‌افزار در سلاح‌های اروپایی توسط ترامپ متغیر است.
تحلیلگران و دیپلمات‌ها به آسوشیتدپرس گفتند هرگونه قطع پشتیبانی نظامی ایالات متحده به اوکراین می‌تواند مشکلات جدی برای اروپا ایجاد کند. توانایی کی‌یف برای ادامه جنگ به اراده سیاسی اروپا برای جمع‌آوری پول و سلاح و سرعت پر شدن شکاف‌های ناشی از خروج واشنگتن بستگی دارد.
یک دیپلمات اروپایی به شرط ناشناس ماندن گفت: «اگر آسان بود، اروپا همین الان هم کارها را بدون آمریکا انجام می‌داد».
* پول جنگ از کجا خواهد آمد؟
هیچ بسته کمک جدیدی از سوی ایالات متحده برای اوکراین از زمان روی کار آمدن ترامپ تصویب نشده است، حتی با وجود اینکه کشورهای اروپایی در مجموع کمک بیشتری نسبت به واشنگتن به اوکراین ارائه کرده‌اند. موسسه کیل اعلام کرده است اروپا حدود 157 میلیارد دلار کمک کرده است که حدود 26 میلیارد دلار بیشتر از ایالات متحده است، اگرچه واشنگتن اندکی از اروپا در زمینه کمک‌های نظامی پیشی گرفته است.
هایزبورگ گفت: سخت خواهد بود اما راه‌هایی وجود دارد که اروپا می‌تواند برای تأمین مالی اوکراین پول پیدا کند، از جمله توقیف دارایی‌های مسدود شده روسیه اما پول چیزی نیست که با آن گلوله شلیک کنید!
اروپایی‌ها در حال تلاش برای به دست آوردن سلاح برای خود و اوکراین هستند، در حالی که با محدودیت‌های ظرفیت تولید، پراکندگی صنعت دفاعی و اتکای چنددهه‌ای به ایالات متحده روبه‌رو هستند.
* آیا می‌توان سامانه‌های تسلیحاتی ایالات متحده را جایگزین کرد؟
روسیه تقریبا هر روز از زمان آغاز جنگ در فوریه 2022، آسمان اوکراین را با موشک‌ها و پهپادها از جمله پهپادهای تهاجمی جعلی برای خسته کردن پدافند هوایی محدود کی‌یف پر کرده است.
داگلاس باری، عضو ارشد هوافضای نظامی در موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک لندن گفت تلفات ناشی از حملات روسیه بدون سامانه‌های موشکی پدافند هوایی پاتریوت آمریکایی که از آسمان اوکراین محافظت می‌کنند، «به طور اجتناب‌ناپذیری» بیشتر خواهد بود. پاتریوت‌ها می‌توانند موشک‌های روسی از جمله کینژال هایپرسونیک را که پوتین به غیرقابل توقف بودن آن می‌بالید، ردیابی و رهگیری کنند. کی‌یف از آنها برای محافظت از زیرساخت‌های حیاتی از جمله شبکه انرژی کشور استفاده می‌کند.
زلنسکی اوایل این ماه خواستار خرید 10 پاتریوت شد، درخواستی که ترامپ آن را رد کرد. ترامپ یک روز پس از حمله روسیه به شهر سومی اوکراین گفت: «شما نمی‌توانید جنگی را علیه کسی که 20 برابر شما بزرگ‌تر است آغاز کنید و سپس امیدوار باشید مردم به شما موشک بدهند».
اگرچه ترامپ آخر هفته از پوتین به دلیل حملات موشکی‌اش انتقاد و پیشنهاد کرد تحریم‌های بیشتری علیه روسیه اعمال شود اما برای اروپا این همچنان یک بازی صبر است. کارشناسان معتقدند تندباد سیاست خارجی تهاجمی ترامپ به این معنی است که هیچ‌چیز منتفی نیست. یک سناریوی بدبینانه می‌تواند ممنوعیت صادرات و انتقال سلاح‌های آمریکایی به اوکراین باشد که کشورهای اروپایی را از خرید سلاح‌های آمریکایی برای دادن به کی‌یف یا انتقال سلاح‌های دارای قطعات یا نرم‌افزار آمریکایی منع می‌کند. این می‌تواند به این معنی باشد که کشورهایی از جمله آلمان که قبلا پاتریوت‌های آمریکایی را به اوکراین داده‌اند، از انجام این کار منع شوند. چنین اقدامی به طور جدی توانایی اروپا برای حمایت از کی‌یف را مختل می‌کند و نشان‌دهنده یک تغییر اساسی در روابط آمریکا با متحدانش است.
فرانسوا هایزبورگ با اشاره به اینکه اگر خرید سلاح به دلیل دستور سیاسی ترامپ ناممکن شود، می‌تواند به بخش دفاعی ایالات متحده نیز آسیب برساند، گفت: «این یک چیز است که ایالات متحده دیگر متحد نباشد اما اینکه ایالات متحده دشمن باشد، چیز دیگری است».
* پر کردن شکاف‌های اطلاعاتی
دولت ترامپ در ماه مارس اشتراک اطلاعات با اوکراین را به منظور وادار کردن زلنسکی به پذیرش آتش‌بس با روسیه به حالت تعلیق درآورد. این تعلیق حدود یک هفته‌ای بر توانایی اوکراین در ردیابی و هدف قرار دادن نیروها، تانک‌ها و کشتی‌های روسی تأثیر گذاشت.
متیو کرونیگ، معاون مرکز استراتژی و امنیت اسکروکرافت در شورای آتلانتیک در واشنگتن گفت: «قابلیت‌های خاصی از جمله نظارت و شناسایی پیشرفته‌تر با استفاده از ماهواره‌ها وجود دارد که فقط ایالات متحده می‌تواند آن را ارائه دهد». متحدان اوکراین به اندازه ایالات متحده توانایی ماهواره‌ای ندارند اما می‌توانند ماهواره‌های بیشتری پرتاب کنند یا اگر ترامپ دوباره اطلاعات را قطع کند، اوکراین می‌تواند از سیستم‌های تجاری استفاده کند.
کارشناسان می‌گویند دومی احتمالا باید از یک منبع اروپایی باشد. در ماه مارس شرکت ماهواره‌ای آمریکایی Maxar Technologies تأیید کرد پس از تصمیم دولت برای قطع اشتراک اطلاعات، دسترسی به تصاویر ماهواره‌ای غیرمحرمانه را به طور موقت به حالت تعلیق درآورده است.
اوکراین همچنین به جایگزینی برای شبکه ماهواره‌ای استارلینک ایلان ماسک نیاز دارد که برای ارتباطات دفاعی و غیرنظامی اوکراین حیاتی است. شرکت‌های دفاعی اروپایی در حال بحث درباره ایجاد یک اتحاد ماهواره‌ای هستند اما در حال حاضر جایگزینی در همین مقیاس ندارند.
* بدون آمریکا اوکراین سقوط می‌کند؟
هایزبورگ گفت: اگر ترامپ کنار بکشد یا اگر کی‌یف توافق را رد کند و با حمایت اروپا به جنگ ادامه دهد، لزوما به معنای سقوط اوکراین نخواهد بود، اگرچه اگر ایالات متحده پدافند هوایی و قابلیت‌های اشتراک اطلاعات خود را خارج کند، قطعا افراد بیشتری خواهند مرد!
کارشناسان معتقدند ترامپ رهبران اروپایی را به این ادراک رسانده است که صرف‌نظر از اینکه چه کسی در کاخ سفید باشد، باید مسؤولیت دفاع از خود را بر عهده بگیرند.
این به آن معناست که کشورهای اروپایی باید سرمایه‌گذاری بیشتری در حوزه دفاعی کنند، برای افزایش تولیدات نظامی با هم همکاری کنند و برای به اشتراک‌گذاری اطلاعات اعتماد ایجاد کنند.
منبع: AP