رزمندگان صنعت
گروه اقتصادی: در حال حاضر ایران در شرایط جنگی به سر می‌برد و دشمن در رویای آسیب زدن به کشورمان است به همین دلیل از هر اقدامی برای آسیب زدن به صنایع ایران استفاده می‌کند، بنابراین جامعه ایرانی باید نسبت به تحرکات دشمن آگاه باشد. همانطور که در 10 سال گذشته فعالان اقتصادی ایران به عنوان سربازان وطن تلاش کردند جلوی آسیب ناشی از فشار حداکثی تحریم‌ها را بگیرند، امروز صنعتگران ما باید با اتخاذ تدابیری مانع این شوند که دشمن صهیونیستی به رویای خود یعنی زمین‌گیر کردن صنعت ایران جامه عمل بپوشاند. پس در مقطع کنونی کارخانه‌های صنعتی باید با اتخاذ تدابیری جلوی هر گونه آسیب جدی به خط تولید را بگیرند که این مساله تنها با پدافند غیرعامل محقق می‌شود.
رژیم صهیونیستی در چند روز اخیر به صورت عامدانه تلاش کرده است به زیرساخت‌های اقتصادی و حتی شرکت‌های تولیدکننده ماشین‌آلات و تجهیزات ایران آسیب وارد کند. این موضوع با این هدف است که اقتصاد ایران را از نظر زیرساخت تضعیف کند. هرچند این هدف را آنها با خود به گور می‌برند اما صنایع باید با به کارگیری اقدامات موثر در تلاش برای به حداقل رساندن آسیب‌های ناشی از حملات رژیم صهیونیستی باشند. برای نمونه سوخت زیادی را در کنار واحد صنعتی نگهداری نکنند؛ این موضوع میزان آسیب به واحد صنعتی را در صورت هدف قرار گرفتن کاهش می‌دهد.
همچنین بنگاه‌های صنعتی باید برای قطعات و مواد اولیه مورد استفاده تدابیر موثری اتخاذ کنند. برای نمونه همه قطعات را در یک انبار نگهداری نکنند و آنها را در سوله‌های مختلف قرار دهند. بنگاه‌های صنعتی می‌توانند تجهیزات خود را استتار کنند تا از آسیب دیدن در تهاجم‌های نظامی در امان نگه دارند. به طور قطع اجرای این مسائل نیازمند آموزش و برنامه‌ریزی مناسب است.
در سال‌های اخیر مهندسان ایرانی توانسته‌اند در زمینه طراحی و تولید تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی به موفقیت‌های قابل توجهی دست یابند، به همین دلیل ایران حتی مشکلی در بازسازی و تولید تجهیزات ندارد. با این حال تخریب صنایع می‌تواند در کوتاه‌مدت روی اقتصاد اثر بگذارد، پس در مقطع کنونی باید با اقدامات پدافند غیرعامل مانع آسیب وارد شدن به این صنایع بود.
به طور قطع واحد صنعتی باید در زمان جنگ نیز به فعالیت خود ادامه دهد تا از این طریق نیازهای کشور برطرف شود، بنابراین تعطیلی واحدهای صنعتی به بهانه جنگ غیرمنطقی است اما آنها برای پایداری در تولید نیازمند رعایت قوانین و مقررات پدافندی هستند.
یکی دیگر از عوامل موثر در پدافند غیرعامل صنایع، قطع کردن گاز و برق واحد تولیدی در زمان عدم فعالیت است. بسیاری از واحدهای تولیدی به دلیل اینکه انرژی‌بر هستند و مصرف سوخت بالایی دارند یا از برق به‌شدت استفاده می‌کنند، زمان جنگ در معرض ریسک بالاتری نسبت به واحدهای دیگر قرار دارند، زیرا در این واحدها سیم‌کشی بیشتری وجود دارد. همچنین میزان خطوط لوله گاز در واحدی صنعتی انرژی‌بر نسبت به سایر واحدهای معمولی بیشتر است. به همین دلیل برخورد هرگونه شیء خارجی به تجهیزات این واحدهای تولیدی می‌تواند خطرآفرین باشد، بنابراین در زمانی که واحد تولیدی یا صنعتی فعالیتش به پایان می‌رسد باید نسبت به چک کردن سیستم‌های شبکه برق و گاز بازرسی‌های لازم انجام شود.
همچنین در پایان روز کاری باید اتصال برق واحد تولیدی و همچنین گاز بسته شود تا در صورتی که جسم خارجی با این واحدهای تولیدی برخورد داشت منجر به بروز انفجار نشود یا حتی در صورتی که از نظر برخورد راکتی یا موشکی مورد هدف قرار گرفت خسارت کمتری به بار بیاورد، چراکه در زمان جنگ واحدهای صنعتی نقش حیاتی در اقتصاد و تامین نیاز جامعه دارند، به همین دلیل باید با رعایت پدافند غیرعامل به تولید خود ادامه دهند.
بر این اساس باید در زمان اعطای مجوز برای راه‌اندازی واحدهای صنعتی آموزش‌های لازم به مدیران صنایع داده شود تا بتوانند سیستم پدافند عامل را در واحد تولید ایجاد و نظارت کنند. هر چند این بخش نیازمند نیروهای متخصص است که بتوانند در زمان نیاز سایر پرسنل را آموزش دهند تا بتوانند در شرایط خاص مدیریت بحران کنند.
همچنین باید توجه داشت که در شرایط جنگی، حفاظت از نیروی انسانی و زیرساخت‌های صنعتی نقشی اساسی در تداوم فعالیت‌های اقتصادی و تأمین نیازهای جامعه ایفا می‌کند. کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی موظفند با اجرای پدافند غیرعامل، ضمن کاهش آسیب‌پذیری، از کارکنان و تجهیزات حیاتی خود محافظت کنند. حملات اخیر رژیم صهیونیستی به شهرک‌های صنعتی و کارخانه‌های تولید قطعات و ماشین‌آلات تأکیدی بر ضرورت اتخاذ تدابیر جدی در مدیریت بحران و امنیت صنعتی دارد.
از طرف دیگر مطابق ماده ۳۰ قانون کار، در صورت تعطیلی واحدهای تولیدی به دلیل حوادث غیرمترقبه مانند جنگ، زلزله یا سیل، کارفرما مکلف است پس از بازگشایی، کارگران بیکار شده را به شغل اصلی‌شان بازگرداند. همچنین دولت موظف است از طریق درآمدهای عمومی و صندوق بیمه بیکاری، معاش آنان را تأمین کند و فرصت‌های اشتغال مجدد را فراهم آورد.
در طول ۸ سال دفاع مقدس، اصناف، تعاونی‌ها و اتحادیه‌های کارگری با حضور فعال خود نقشی کلیدی در تأمین نیازهای جنگ ایفا کردند. جمهوری اسلامی ایران با حمایت مردم، ضمن حفظ تمامیت ارضی، جنگ را مدیریت و نظام سیاسی خود را بر پایه شاخص‌های انقلابی و دینی تثبیت کرد. وزارت تعاون نیز با تشکیل بسیج کارگری، معاونت پشتیبانی جنگ، انجمن‌های اسلامی در کارخانه‌ها و ارائه خدمات فنی به جبهه‌ها، در حمایت لجستیکی از نیروهای دفاعی کشور نقش پررنگی داشت.
در سطح جهانی، کشورهای مختلف راهکارهای متعددی برای محافظت از صنایع خود در برابر خسارات جنگی و بحران‌های اقتصادی اتخاذ کرده‌اند. آلمان پس از جنگ دوم جهانی، با اجرای برنامه‌های بازسازی صنعتی و توسعه مناطق ویژه اقتصادی، توانست تولید را احیا کرده و از تعطیلی گسترده کارخانه‌ها جلوگیری کند. ژاپن نیز پس از جنگ، با تمرکز بر نوآوری و توسعه فناوری‌های مقاوم‌سازی زیرساخت‌های صنعتی، توانست صنایع خود را در برابر بحران‌های آینده محافظت کند. ترکیه نیز در سال‌های اخیر با سیاست‌های صنعتی متنوع و حمایت از تولید داخلی، از آثار مخرب بحران‌های منطقه‌ای فاصله گرفته است.
همچنین، کشورهایی مانند لهستان و جمهوری چک با توجه به افزایش تهدیدات امنیتی در اروپا، سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در صنایع نظامی و تولید تجهیزات دفاعی انجام داده‌اند تا از زیرساخت‌های صنعتی خود محافظت کنند. ایران نیز با توجه به موقعیت جغرافیایی و چالش‌های امنیتی، سیستم‌های حفاظتی پیشرفته‌ای برای تأسیسات انرژی ایجاد کرده است، که از جمله آنها می‌توان به پدافند پالایشگاه‌ها اشاره کرد که در برابر حملات موشکی محافظت می‌شود. اما هنوز بسیاری از واحدهای کوچک صنعتی نسبت به پدافند غیرعامل مجهز نیستند.
در ایران، با توجه به حملات اخیر که به شهرک‌های صنعتی و واحدهای تولیدی انجام شده، ارتقای سیاست‌های حفاظتی امری ضروری محسوب می‌شود. ایجاد تدابیر پدافندی، همچون تخلیه مخازن سوخت، توزیع استراتژیک نیروی انسانی و توسعه زیرساخت‌های مقاوم باید در اولویت برنامه‌های صنایع کشور قرار گیرد. پدافند غیرعامل نه‌تنها تأمین امنیت نیروی انسانی را تضمین می‌کند، بلکه تداوم تولید و عرضه کالاهای اساسی را نیز ممکن می‌سازد.